III SA/Kr 834/11

Uzasadnienie

Zaskarżoną przez J. T. decyzją z dnia 06 maja 2011r. znak [...] Wojewoda utrzymał w mocy decyzję Starosty z dnia [...] 2011r. znak [...] o pozbawieniu J. T. z dniem 01.09.2010r. statusu osoby bezrobotnej.

Jako podstawa prawna decyzji wskazany został art. 33 ust. 4 pkt 3 lit. a w zw.

z art. 2 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia

i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008r., Nr 69, poz. 415).

Decyzja zapadła w następujących okolicznościach stanu faktycznego:

J. T. zarejestrował się w dniu 4 lutego 1999 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy, jako osoba bezrobotna, decyzją z [...] 1999 roku, znak: [...] uzyskując status osoby bezrobotnej bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych. W dniu 1 września 2010 roku otrzymał skierowanie do pracy w A Sp. z o. o., Ł, K, na stanowisko: spawacz elektryczny i gazowy. Termin rozliczenia się ze skierowania został wyznaczony na 7 września 2010 roku, co potwierdził własnoręcznym podpisem. Skarżący miał jednocześnie wyznaczony termin stawiennictwa w Urzędzie Pracy na 8 września 2010 roku. W tym dniu zgłosił się do Urzędu, prosząc o spotkanie z Dyrektorem Powiatowego Urzędu Pracy. Na spotkanie została wezwana również Kierownik Centrum Aktywizacji Zawodowej. Skarżący poinformował wówczas, że nie odpowiada mu praca, do której został skierowany, jako powody wskazując zbyt dużą odległość od miejsca zamieszkania do pracy oraz za niskie wynagrodzenie. W wyniku spotkania ustalono, że skarżący zgłosi się do pracodawcy do 9 września 2010 roku i rozliczy następnie z Urzędem Pracy ze skierowania.

Starosta decyzją z dnia [...] 2011r. znak [...] wydaną na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2, art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. a, art. 10 ust. 7 pkt 1, art. 33 ust. 4 pkt 3 lit. a ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy i § 20 ust. 6 i 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 13 września 2010r. w sprawie standardów i warunków prowadzenia usług rynku pracy (Dz.U. z 2010r., Nr 177, poz. 1193) orzekł o pozbawieniu J. T. statusu osoby bezrobotnej z dniem 01.09.2010r. z powodu nieuzasadnionej odmowy przyjęcia oferowanej pracy.

Organ za podstawę faktyczną rozstrzygnięcia przyjął bowiem okoliczność,

iż skarżący ostatecznie nie stawił się u pracodawcy i nie rozliczył ze skierowania, nie przedstawiając uzasadnienia odmowy przyjęcia pracy. Ustalenia te poczyniono na podstawie postępowania wyjaśniającego, w którym wysłuchano B. K. - kierownika budowy w A Sp. z o. o. oraz na podstawie rozprawy administracyjnej. B. K. oświadczył, że do dnia 08.09.2010 r. nie było żadnego kontaktu telefonicznego ze strony osób bezrobotnych skierowanych przez Powiatowy Urząd Pracy. Po dniu 08.09.2010 r. osoby z zewnątrz kontaktowały się telefonicznie w celu uzyskania informacji o wskazanej ofercie pracy, jednakże nie kontaktował się z pracodawcą J. T. Na rozprawie administracyjnej w dniu 11.02.2011 r. J. T. oświadczył natomiast, że kontaktował się z B. K. w okresie od 06-07.09.2010 r. i ponownie w dniu 22.09.2010 r. Jednakże podczas wskazanych powyżej rozmów telefonicznych nie przedstawił się swoim imieniem i nazwiskiem, gdyż nie widział takiej potrzeby. Podał przy tym, że w sposób jasny i zrozumiały został pouczony o konieczności stawienia się u pracodawcy w terminie do 09.09.2010 r. i w tym dniu rozliczenia się ze skierowania w Urzędzie Pracy.

W ocenie organu w podanych wyżej okolicznościach odmowa podjęcia przez skarżącego pracy w A Sp. z o. o. był nieuzasadniona. Wyjaśnił przy tym, że każda osoba bezrobotna obowiązana jest, po otrzymaniu skierowania do pracy, dostarczyć w określonym terminie skierowanie, w którym pracodawca wpisuje informacje o przyjęciu lub nieprzyjęciu osoby do pracy oraz odmowie podjęcia pracy przez osobę bezrobotną, co wynika z § 20 ust. 6 w/w rozporządzenia. W razie braku wpisu

w skierowaniu do pracy, wskazanego powyżej, "powiatowy urząd pracy jest obowiązany do podjęcia działań w celu wyjaśnienia, czy osoba zarejestrowana stawiła się u pracodawcy krajowego oraz czy przyjęto tę osobę do pracy albo

o ewentualnych przyczynach jej nieprzyjęcia do pracy albo odmowy podjęcia pracy przez tę osobę"- § 20 ust. 7 rozporządzenia. Z tego względu organ przyjął oświadczenie B. K., a także w toku rozprawy administracyjnej wysłuchał stanowiska w tej sprawie. Ustalono jednoznacznie, że skarżący nie stawił się u pracodawcy.

W odwołaniu skarżący zakwestionował ustalenia faktyczne organu pierwszej instancji i podał, że faktycznie kontaktował się z pracodawcą w okresie 6 - 7 września 2010 roku i ponownie 22 września 2010 roku. Brak zainteresowania oferowaną mu pracą wytłumaczył tym, że miał usłyszeć w rozmowie telefonicznej,

iż zatrudnieni mają być fachowcy z doświadczeniem zawodowym, a on legitymuje się jedynie kursem spawacza, nie mając w tym zawodzie żadnego doświadczenia,

co przyznał w rozmowie. Oceniwszy brak swoich szans na pracę, nie podał

w rozmowie swego nazwiska. Dodał w wyjaśnieniach, że na dowód przeprowadzonych rozmów telefonicznych okazał w Urzędzie fakturę.

Wojewoda po rozpoznaniu odwołania wydał opisaną na wstępie decyzję, podzielając ustalenia faktyczne organu pierwszej instancji. W rozważaniach prawnych powołał się na przepis art. 33 ust. 4 pkt 3 lit. "a" ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy stanowiący, że "Starosta, z zastrzeżeniem art. 75 ust. 3, pozbawia statusu bezrobotnego, który: (...) odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy określonej w ustawie lub poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy lub udziału w innej formie pomocy określonej w ustawie; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od dnia odmowy na okres: ) 120 dni w przypadku pierwszej odmowy, b) 180 dni w przypadku drugiej odmowy, c) 270 dni w przypadku trzeciej i każdej kolejnej odmowy". Wykładając ten przepis, Wojewoda wskazał, że znajduje zastosowanie w sytuacji gdy bezrobotny otrzymał propozycję odpowiedniej pracy i odmówił jej przyjęcia bez uzasadnionej przyczyny. Istotnym przy tym jest ustalenie czy odmowa przyjęcia proponowanej pracy była uzasadniona, czy też nie. Organ wskazał tu na przepis art. 2 ust. 1 pkt 16 w/w ustawy, który definiuje pojęcie "odpowiedniej pracy". Oznacza ona "zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, które podlegają ubezpieczeniom społecznym i do wykonywania, których bezrobotny ma wystarczające kwalifikacje lub doświadczenie zawodowe lub może je wykonywać po uprzednim szkoleniu albo przygotowaniu zawodowym dorosłych, a stan zdrowia pozwala mu na ich wykonywanie oraz łączny czas dojazdu do miejsca pracy i z powrotem środkami transportu zbiorowego nie przekracza 3 godzin, za wykonywanie których osiąga miesięczne wynagrodzenie brutto, w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy". Jak wyjaśnił organ, proponowana skarżącemu praca spełniała wszystkie warunki odpowiedniej pracy: gdyż skarżący posiada odpowiednie kwalifikacje do wykonywania proponowanej pracy. Z akt sprawy wynika, że ukończył kurs: spawanie elektryczne elektrodą topliwą w osłonie gazów aktywnych lub mieszanek metodą MAG IS-1-135, nie przedstawił żadnych dokumentów wskazujących na istnienie przeciwwskazań do pracy na proponowanym stanowisku, łączny czas dojazdu do miejsca pracy

i z powrotem środkami transportu zbiorowego nie przekracza 3 godzin a wysokość miesięcznego wynagrodzenia brutto za pracę na proponowanym stanowisku, zgodnie z ofertą przedstawioną przez pracodawcę wynosiła 1317 zł brutto plus premia.

Ustalenia natomiast wskazują według organu na to, że skarżący nie podjął proponowanego zatrudnienia ze względu na niskie w swojej ocenie wynagrodzenie oraz odległość do pracy z miejsca zamieszkania. Ponadto, czego dowiedziono, skarżący nie dopełnił obowiązku bezrobotnego, gdyż nie skontaktował się

z pracodawcą w celu rozliczenia ze skierowania. W odwołaniu skarżący podnosi co prawda, że kontaktował się z pracodawcą telefonicznie, niemniej organ nie uznał przejawu tego rodzaju kontaktu za czynność równoznaczną z rozliczeniem się ze skierowania w Urzędzie. Dodał też, że w aktach brak jest faktur z wykazem połączeń telefonicznych, o których nadmieniał J. T. w odwołaniu. Odnosząc się natomiast ściśle do kwestii dotyczących wysokości wynagrodzenia za pracę organ wskazał, iż niezadowolenie osoby bezrobotnej z wysokości proponowanego wynagrodzenia nie jest wystarczającym powodem uzasadniającym odmowę pracy, gdyż ustawodawca w cytowanym wyżej art. 2 ust. 1 pkt 16 ustawy, zawierającym definicję "odpowiedniej pracy", wskazuje, iż jest to praca, za wykonywanie której miesięczne wynagrodzenie brutto stanowi co najmniej wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. W roku 2010 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wynosiło 1317 zł (M.P. z 2009 r. nr 48, poz. 709). Od l stycznia 2011 roku kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę wnosi 1386 zł (Dz. U. z 2010 r., nr 194, poz. 1288). Co do powodu odmowy przyjęcia propozycji pracy w postaci odległości między miejscem zamieszkania a miejscem pracy organ podał, że również nie może stanowić uzasadnionej przyczyny odmowy przyjęcia propozycji zatrudnienia. Ustalono bowiem, iż łączny czas dojazdu do miejsca pracy i z powrotem środkami transportu zbiorowego nie przekracza 3 godzin.

W skardze do Sądu na decyzję Wojewody J. T. powtórzył argumentację z odwołania. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm.) zwanej dalej p.p.s.a., sąd administracyjny bada legalność zaskarżonej decyzji, to jest jej zgodność z prawem materialnym określającym prawa i obowiązki stron oraz prawem procesowym regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej. Sąd nie posiada natomiast kompetencji do oceny celowości oraz słuszności skarżonego rozstrzygnięcia. Zgodnie z przepisem 134 § 1 p.p.s.a. wojewódzki sąd administracyjny orzeka w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną. Oznacza to, że sąd ma obowiązek dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji nawet wówczas, gdy dany zarzut nie zostanie podniesiony w skardze.

Rozpoznając skargę w tak zakreślonej kognicji, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie nie dopatrzył się, aby w zaskarżonej decyzji zostało naruszone prawo materialne oraz przepisy postępowania administracyjnego,

w stopniu uzasadniającym uchylenie bądź stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji stanowił przepis art. 33 ust. 4 pkt 3 lit. a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.). Zgodnie z powołanym przepisem starosta, z zastrzeżeniem art. 75 ust. 3, pozbawia statusu bezrobotnego, który odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy określonej w ustawie lub poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy lub udziału

w innej formie pomocy określonej w ustawie; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od dnia odmowy na okres 120 dni w przypadku pierwszej odmowy.

Dla wykładni tego przepisu i właściwego jego zastosowania istotne znaczenie mają regulacje zawarte w art. 33 ust. 3 zd. pierwsze i art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. Stosownie do tej ostatniej normy bezrobotnym jest osoba niezatrudniona

i niewykonująca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia

w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, albo jeżeli jest osobą niepełnosprawną - zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy, nieucząca się w szkole, z wyjątkiem uczącej się w szkole dla dorosłych lub przystępującej do egzaminu eksternistycznego z zakresu tej szkoły lub w szkole wyższej gdzie studiuje w formie studiów niestacjonarnych, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. W myśl zaś art. 33 ust. 3 zd. 1 bezrobotny ma obowiązek zgłaszania się do właściwego powiatowego urzędu pracy

w wyznaczonym przez urząd terminie w celu przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy proponowanej przez urząd.

Odpowiednia praca w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 16 ustawy oznacza zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, które podlegają ubezpieczeniom społecznym i do wykonywania których bezrobotny ma wystarczające kwalifikacje lub doświadczenie zawodowe lub może je wykonywać po uprzednim szkoleniu albo przygotowaniu zawodowym dorosłych, a stan zdrowia pozwala mu na ich wykonywanie oraz łączny czas dojazdu do miejsca pracy i z powrotem środkami transportu zbiorowego nie przekracza 3 godzin, za wykonywanie których osiąga miesięczne wynagrodzenie brutto, w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia.

Z treści powołanych przepisów wynika, że istotnymi cechami charakteryzującymi pojęcie prawne "bezrobotnego" jest zdolność i gotowość do podjęcia zatrudnienia. Brak takiej dyspozycyjności oraz niezdolność do podjęcia pracy eliminują zainteresowanego z grona osób mogących ubiegać się o przyznanie, czy zachowanie statusu bezrobotnego. Bezrobotnym w ujęciu normatywnym może być zatem wyłącznie osoba fizyczna zdolna do pracy. Chodzi tu przy tym o zdolność do pracy w sensie prawnym (czyli zdolność do bycia pracownikiem, uwarunkowana wiekiem i posiadaniem przynajmniej ograniczonej zdolności do czynności prawnych - art. 22 § 2 i § 3 kodeksu pracy). Zdolność do pracy oznacza ponadto taki stan zdrowia, który pozwala pracodawcy na stałe zatrudnianie danej osoby w pełnym wymiarze, a w przypadku niepełnosprawnego - co najmniej w połowie obowiązującego czasu pracy.

Przedstawiona J. T. propozycja pracy w A sp. z o.o. uwzględniała powyższe okoliczności. Posiadał bowiem odpowiednie kwalifikacje do wykonywania proponowanej pracy (był po kursie spawania a poszukiwani byli spawacze), nie przedstawił żadnych dokumentów wskazujących na przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania proponowanej pracy, łączny czas dojazdu do miejsca pracy i z powrotem środkami transportu drogowego nie przekroczył 3 godzin a wysokość miesięcznego wynagrodzenia brutto za proponowana pracę miała wynosić 1317 zł brutto plus premia.

W tej sytuacji zasadnie, zdaniem Sądu, organy uznały, że przedstawiona skarżącemu propozycja odpowiadała definicji "odpowiedniej pracy" w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 16 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zasadnym było również przyjęcie, że podana przez skarżącego motywacja odmowy przyjęcia pracy jest nieuzasadniona. W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie zobowiązuje bezrobotnego w każdym przypadku do przyjęcia przedstawionej propozycji pracy, niemniej jednak ustanowienie sankcji w postaci pozbawienia statusu osoby bezrobotnego, który odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji pracy wskazuje, że na bezrobotnym ciąży powinność współpracy z urzędem pracy w celu wyjścia z bezrobocia i podjęcia zatrudnienia. Nie każdy podany przez bezrobotnego powód odmowy przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy może być zatem uznany za uzasadnioną przyczynę. Pod pojęciem "uzasadnionej przyczyny" należy rozumieć szczególną, wyjątkową i obiektywnie występującą sytuację, która stanowi usprawiedliwienie dla odmowy podjęcia pracy (por. wyrok NSA z 13.01.2012 r. sygn. akt I OSK 1213/11, Lex nr 1109578; wyrok WSA w Szczecinie z 29.09.2010r. sygn. II SA/Sz 469/10, Lex nr 754786).

Za tego rodzaju usprawiedliwienie nie można uznać subiektywnej oceny skarżącego dotyczącej warunków pracy odnośnie konieczności dojazdu do niej , jak i proponowanego wynagrodzenia.

Konsekwencją odmowy przyjęcia odpowiedniej pracy bez uzasadnionej przyczyny jest pozbawienie skarżącego statusu osoby bezrobotnej, o czym został on wcześniej prawidłowo pouczony przez Urząd Pracy.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w\ Krakowie , na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji wyroku.