II SA/Po 338/12
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
2012-07-05Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Danuta Rzyminiak-Owczarczak /przewodniczący/
Jakub Zieliński
Tomasz Świstak /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak Sędziowie Sędzia WSA Jakub Zieliński Sędzia WSA Tomasz Świstak (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 lipca 2012 r. sprawy ze skarg "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa z siedzibą w N. oraz Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "B" P.P. – U. na decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w P. z dnia [...] 2012 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego; I. uchyla zaskarżoną decyzję w części dotyczącej rozpoznania odwołania Z.B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "B" P.P. – U., II. w pozostałym zakresie skargi oddala, III. zasądza od Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w P. na rzecz: - "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa z siedzibą w N. kwotę 557,- zł (pięćset pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, - Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "B" P. P. – U. kwotę 557,- zł (pięćset pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] 2012 r., nr [...] Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej P. (dalej: Dyrektor RZGW) po rozpoznaniu odwołań Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą - P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. oraz A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. utrzymał w mocy decyzję Starosty B. z dnia [...] 2012 r., nr [...] o odmowie przeniesienia na rzecz wyżej wskazanej Spółki komandytowej pozwolenia wodnoprawnego udzielonego pierwotnie na rzecz firmy P.P.U. "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W..
Do wydania powyższej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym.
Decyzją z dnia [...] 2009 r., nr [...] Starosta B. udzielił Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Usługowemu "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W. pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie określonych w niej urządzeń wodnych oraz odprowadzanie poprzez studnie chłonne do ziemi oczyszczonych wód opadowych i roztopowych w maksymalnej sekundowej ilości 152,402 dm3/s. Decyzja ta stała się ostateczna.
Pismem datowanym na 28 czerwca 2011 r., a nadanym w Urzędzie Pocztowym w N. W. W. w dniu 30 czerwca 2011 r. Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" - Z. B. z siedzibą w N. W. W. poinformował Starostę B., iż z dniem 1 lipca 2011 r. wyżej wskazana firma jako przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego zostanie wniesiona aportem na rzecz podmiotu - A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, w związku z czym przyznane przez organ pozwolenia emisyjne, w postaci pozwolenia wodnoprawnego, na wytwarzanie odpadów i na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, przechodzą z mocy prawa na nowy podmiot jakim jest A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa. Nadto Z. B. wniósł o o złożenie przez organ oświadczenia o braku zastrzeżeń co do treści powyższego oświadczenia (informacji) w terminie 7 dni od daty otrzymania pisma poprzez podpisanie go i zwrotne przesłanie na adres "A" P.P-U. Z. B. ul. J. [...].
Pismo powyższe wpłynęło do Starostwa Powiatowego w B. w dniu 1 lipca 2011 r.
Dnia 30 czerwca 2011 r. Z. B. działający w imieniu własnym oraz w imieniu H. B. oraz J. R. działająca w imieniu spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. oraz w imieniu B. K.-B. dokonali w formie aktu notarialnego zmiany umowy spółki komandytowej A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa.
W następstwie tych zmian ustalono, iż spółka prowadzona będzie pod firmą A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa. Komplementariuszem jest A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., zaś komandytariuszami Z. B., B. K.-B. i H. B., przy czym suma komandytowa dla B. K.-B. i H. B. wynosi po 1000 zł, zaś dla Z. B. 20 568 000 zł.
Nadto tą samą umową Z. B. zobowiązał się do wniesienia do spółki wkładu pieniężnego w kwocie 8000 zł oraz wkładu niepieniężnego o wartości 20 560 000 zł w postaci przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego działającego dotychczas pod firmą "A" Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe Z. B..
Jak wynika z odpisu z rejestru przedsiębiorców, według stanu na dzień 14 lipca 2011 r., nr KRS [...] wkład ten został wniesiony do Spółki komandytowej.
Pismem z dnia 4 lipca 2011 r. Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w B. poinformował Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą - P.P-U. "A", iż po przeanalizowaniu zgłoszonego przez niego wniosku oraz obowiązujących przepisów organ uznał, że przed rozpatrzeniem żądania konieczne jest uzupełnienie złożonego wniosku o dokumenty potwierdzające przeniesienie tytułu prawnego na przedsiębiorstwo A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
W kolejnym piśmie z dnia 27 lipca 2011 r. Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w B. poinformował Z. B., że przedmiotowe pozwolenie wodnoprawne zostało wydane w trybie art. 180 ustawy Prawo ochrony środowiska, zaś przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwoleń emisyjnych wydanych na podstawie art. 180 ustawy Prawo ochrony środowiska z adresata tych decyzji na odrębny podmiot jest możliwe wyłącznie w oparciu o art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska, który jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 55 Kodeksu cywilnego. Nadto organ wskazał, iż zgodnie z art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska - zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji może złożyć wniosek o przeniesienie na niego praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tej instalacji. Z tego względu przeniesienie na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa praw i obowiązków wynikających z pozwoleń emisyjnych udzielonych pierwotnie na rzecz P.P-U. "A" - Z. B. mogłoby nastąpić wyłącznie w drodze decyzji administracyjnej, a nie jak wskazał Z. B. w swym piśmie z dnia 28 czerwca 2011 r. w drodze oświadczenia złożonego przez Starostę B.. Organ wyjaśnił, iż przeniesienie przedmiotowych pozwoleń byłoby możliwe wyłącznie na wniosek podmiotu zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do instalacji (czyli w tym wypadku na wniosek A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa), przy czym wniosek taki musiałby zostać złożony zanim podmiot ten uzyskał tytuł prawny do instalacji. Wobec zaś faktu, iż tytuł prawny do przedmiotowej instalacji przeniesiony został w dniu 1 lipca 2011 r. w formie aportu na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. należy przyjąć, że przedmiotowe pozwolenia z mocy prawa wygasły na podstawie art. 193 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska i jako takie nie mogą stanowić przedmiotu sukcesji na inny podmiot.
Pismem z dnia 19 sierpnia 2011 r. zatytułowanym "Uzupełnienie wniosku z dnia 28 czerwca 2011 r." A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W., reprezentowana przez Prezesa Zarządu Z. B. wskazała, iż Z. B. jako zainteresowany, właściciel P.P-U. "A" oraz główny udziałowiec i Prezes Zarządu tej Spółki złożył datowany na 28 czerwca 2011 r. wniosek w sprawie przeniesienia praw i obowiązków wynikających między innymi z pozwolenia wodnoprawnego.
W dniu 12 września 2011 r. w Starostwie Powiatowym w B. odbyła się rozprawa administracyjna w czasie której przedstawiciele A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa oświadczyli, iż podtrzymują żądanie dotyczące przeniesienia pozwoleń emisyjnych z P.P-U. "A" - Z. B. na Spółkę, wskazując, iż pismo z dnia 28 czerwca 2011 r. zostało złożone w terminie, bowiem zostało nadane przed przeniesieniem tytułu prawnego. Rozprawa powyższa przeprowadzana była w związku z prowadzonymi przez organ postępowaniami administracyjnymi dotyczącymi zarówno przeniesienia jak i wygaszenia pozwoleń emisyjnych (w tym pozwolenie wodnoprawnego) udzielonych dla zakładu położonego przy ul. J. [...] w N. W. W..
Pismem z dnia 30 września 2011 r. Starosta B. zawiadomił strony o wszczęciu w następstwie pisma z dnia 19 sierpnia 2011 r. postępowania administracyjnego z wniosku A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. o przeniesienie pozwoleń emisyjnych, w tym pozwolenia wodnoprawnego.
Decyzją z dnia [...] 2011 r., nr [...] Starosta B. po rozpatrzeniu wniosku spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. orzekł o odmowie przeniesienia na rzecz tej Spółki pozwolenia wodnoprawnego udzielonego pierwotnie w decyzji z dnia [...] 2009 r., znak: [...] na rzecz firmy P.P-U. "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W., a dotyczącego Zakładu zlokalizowanego przy ul. J. [...] w miejscowości N. W. W., gmina N. W. W..
Od decyzji powyższej odwołali się: Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. oraz reprezentowana przez niego A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
Decyzją z dnia [...] 2011 r., nr [...] Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w P. uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia wskazując, iż organ I instancji analizując regulacje prawne nie uwzględnił możliwości zastosowania art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska i co za tym idzie winien ustalić, czy doszło w niniejszym stanie faktycznym do przekształcenia spółki handlowej na podstawie tytułu IV Kodeksu spółek handlowych, albo na podstawie innych przepisów, stosownie do przywołanego art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska.
Decyzją z dnia [...] 2012 r., nr [...] Starosta B. po rozpatrzeniu wniosku A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. orzekł o odmowie przeniesienia na rzecz tej Spółki pozwolenia wodnoprawnego udzielonego pierwotnie w decyzji z dnia [...] 2009 r. znak: [...] na rzecz firmy P.P.U. "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W., a dotyczącego zakładu zlokalizowanego przy ul. J. [...] w miejscowości N. W. W..
W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż pismem z dnia 28 czerwca 2011 r. Z. B. jako osoba fizyczna prowadząca działalność pod firmą P.P-U. "A" - Z. B. z siedzibą w N. W. W. poinformował Starostę B., iż z dniem 1 lipca 2011 r. firma ta jako przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego została wniesiona aportem na rzecz podmiotu - "A" Sp. z o.o. Spółka komandytowa.
Dalej organ wskazał na treść swojego pisma z dnia 27 lipca 2011 r..
Analizując stan faktyczny sprawy, Starost B. stwierdził, iż pismo Z. B. z dnia 28 czerwca 2011 r. nie stanowiło wniosku o przeniesienie pozwoleń emisyjnych zgłoszonego przez podmiot zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do instalacji. Żądanie takie zostało zgłoszone formalnie przez A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa dopiero w piśmie z dnia 19 sierpnia 2011 r. Pismo to było następstwem wszczęcia przez organ z urzędu odrębnych postępowań administracyjnych w przedmiocie wygaszenia pozwoleń emisyjnych udzielonych na rzecz P.P.U. "A" - Z. B., w trybie art. 193 ustawy Prawo ochrony środowiska.
Organ nie podzielił wyrażonego w piśmie z dnia 19 sierpnia 2011 r. stanowiska Spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, że pismo z dnia 28 czerwca 2011 r. stanowiło wniosek o przeniesienie praw i obowiązków z firmy P.P-U. "A", na Spółkę komandytową w trybie ustawy Prawo ochrony środowiska. Starosta zaznaczył, iż kwestia tożsamości osoby fizycznej - jako osoby działającej w dwóch odrębnych podmiotach gospodarczych i piastującej różne stanowiska w tych firmach - nie czyni tożsamymi tych podmiotów.
Biorąc powyższe pod uwagę organ I instancji uznał, że żądanie przeniesienia pozwoleń emisyjnych udzielonych pierwotnie na rzecz P.P-U. "A" - Z. B. na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa zostało zgłoszone formalnie dopiero w piśmie Spółki z dnia 19 sierpnia 2011 r., a więc już po dacie faktycznego uzyskania przez Spółkę tytułu prawnego do instalacji objętej tymi pozwoleniami. Tym samym w ocenie organu nie było możliwości prawnej zastosowania w tej sprawie przepisów art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska i wydania decyzji pozytywnej, czyli decyzji przenoszącej na "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa wymienione poniżej pozwolenia emisyjne.
Starosta wyjaśnił także, iż żądanie strony w zakresie przeniesienia pozwoleń emisyjnych dotyczyło trzech odrębnych pozwoleń udzielonych pierwotnie przez Starostę B. na rzecz firmy P.P-U. "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W., w następujących decyzjach:
- decyzja z dnia [...] 2008 r., znak: [...] zmieniona decyzją z dnia [...] 2011 r., znak: [...] - stanowiąca pozwolenie na wytwarzanie odpadów,
- decyzja z dnia [...] 2009 r., znak: [...]stanowiąca pozwolenie na emisję gazów i pyłów do powietrza,
- decyzja z dnia [...]2009 r., znak: [...]stanowiąca pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do ziemi.
Starosta wskazał nadto, że decyzja wydana w niniejszej sprawie stanowi rozstrzygnięcie "częściowe" i obejmuje jedynie kwestie odmowy przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego zakładu przy ul. J. [...] w N. W. W., zaś sprawę przeniesienia pozwoleń na emisję do powietrza oraz na wytwarzanie odpadów rozstrzygnięto w odrębnej decyzji.
Odwołania od powyższej decyzji wnieśli Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. oraz reprezentowana przez Z. B. A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
W obu tożsamych w treści odwołaniach podniesiono, iż intencją Z. B. składającego pismo z dnia 26 czerwca 2011 r. było przeniesienie pozwoleń wodnoprawnych na wykonanie urządzeń wodnych oraz na odprowadzanie przez studnie chłonne do ziemi oczyszczonych wód opadowych i roztopowych z terenów działek o nr ew. [...],[...] , [...] , [...] , [...] , [...], [...], [...], [...] i [...] w obrębie ewidencyjnym N. W. W., na nowo utworzony podmiot. Składając to pismo Z. B. występował w imieniu swoim (P.P-U. "A" Z. B.) oraz w imieniu spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W., a organ I instancji przyjął to pismo i wezwał do uzupełnienia braków nie pouczając strony o treści art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska, co uczynił dopiero piśmie z dnia 27 lipca 2011 r.
W obydwu odwołaniach podniesiono, iż zainteresowany złożył stosowny wniosek, a nowy podmiot dawał rękojmię prawidłowego wykonania obowiązków nałożonych pozwoleniem Starosty B. Nowy podmiot kontynuował bowiem działalność gospodarczą w tym samym zakresie, pod tym samym adresem, na tej samej instalacji, realizując założenia przedstawione w dotychczasowym pozwoleniu. Organ posiadał do dyspozycji dokumenty poświadczające, iż właściciel P.P-U. "A" Z. B. jest równocześnie jednoosobowo reprezentującym nowy podmiot - A Spółka z ograniczona odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
W ocenie odwołujących organ naruszył przepisy postępowania administracyjnego (art 35 k.p.a.) bowiem do dnia 27 lipca 2011 r. nie zajął w sprawie stanowiska i dopiero po tym terminie uznał, iż złożone pismo nie posiada formy wniosku i dopiero wtedy pouczył zainteresowanego o ewentualnych zagrożeniach wynikających z odmiennego stanowiska w sprawie.
Prezentowane w uzasadnieniu decyzji stanowisko organu naraziło P.P-U. "A" Z. B. na wygaśnięcie pozwolenia wodnoprawnego, przy równoczesnym wydłużeniu rozpoczęcia procedury dotyczącej wydania nowego pozwolenia wodnoprawnego na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa.
Zdaniem odwołujących wniosek złożony został przed przejściem praw i obowiązków na nowy podmiot, a organ w oparciu o analizę materiału dowodowego w sprawie winien wydać decyzję o przejściu praw i obowiązków wynikających z pozwolenia wodnoprawnego na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
Ponadto organ nie uwzględnił zastosowania art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska, z którego wynika, że pozwolenie nie wygasa jeżeli nastąpiło przeniesienie praw i obowiązków, o których mowa w art. 190 powyżej cytowanej ustawy, albo nastąpiło połączenie, podział lub przekształcenie spółek handlowych na podstawie przepisów tytułu IV Kodeksu spółek handlowych, albo przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, albo na podstawie innych przepisów.
Po rozpatrzeniu obu odwołań Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej P. decyzją z dnia [...] 2012 r., nr [...] utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.
W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, iż w świetle treści art. 190 i art. 195 ustawy Prawo ochrony środowiska przeniesienie pozwoleń wodnoprawnych (w zakresie instalacji) winno następować zawsze w formie decyzji wydanej na wniosek podmiotu zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji - gdy daje on rękojmie prawidłowego wykonania tych obowiązków. Wniosek ten winien być przy tym złożony przed nabyciem instalacji, winno z niego wynikać jednoznacznie, że zgłoszone żądanie dotyczy przeniesienia praw i obowiązków wynikających z konkretnego pozwolenia.
Dyrektor RZGW w P. stwierdził, że organ I instancji słusznie stwierdził, iż pismo z dnia 28 czerwca 2011 r. zostało złożone przez niewłaściwy podmiot, a żądanie przeniesienia pozwoleń emisyjnych udzielonych pierwotnie na rzecz P.P-U. "A" - Z. B. na "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa zostało zgłoszone formalnie dopiero w piśmie Spółki z dnia 19 sierpnia 2011 r., a więc już po dacie uzyskania przez Spółkę tytułu prawnego do instalacji położonej przy ul. J. [...] w N. W. W.. Organ odwoławczy podzielił również stanowisko Starosty, iż kwestia tożsamości osoby fizycznej, jako osoby działającej w dwóch odrębnych podmiotach gospodarczych i piastujących różne stanowiska w tych firmach - nie czyni tożsamym tych podmiotów.
Dyrektor RZGW w P. powtórzył za organem I instancji, iż w sprawie nie znajdzie zastosowanie przepis art. 193 ust 5 ustawy Prawo ochrony środowiska gdyż firma P.P-U. "A" Z. B. nie jest i nigdy nie była spółką prawa handlowego, a jej właściciel ubiegał się o przeniesienie pozwolenia wodnoprawnego jako osoba fizyczna. Ponadto w świetle art. 552 k.c. jakkolwiek czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa - to jego elementy nie podlegają przeniesieniu gdy przepis szczególny stanowi inaczej. Jako, że pozwolenie wodnoprawne stanowi indywidualny akt administracyjny skierowany do konkretnego adresata to czynność cywilna polegająca na wniesieniu przedsiębiorstwa aportem do spółki prawa handlowego nie prowadzi do automatycznego przeniesienia praw i obowiązków o charakterze publicznym, bowiem pozwolenie wodnoprawne nie należy do przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym.
Skargi od powyższej decyzji wnieśli Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. oraz A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
Obie skargi zawierały tożsame zarzuty i argumentację.
Zdaniem obojga skarżących wniosek o przeniesienie praw i pozwoleń wynikających z pozwoleń dotyczących przedmiotowej instalacji został złożony w piśmie z dnia 28 czerwca 2011 r. podpisanym przez osobę posiadającą prawo reprezentacji "skarżącego". W intencji skarżącego powyższe pismo miało na celu przeniesienie pozwoleń emisyjnych i kontynuację warunków tych pozwoleń przez podmiot A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, który znajduje się w obrocie prawnym. Nabywca przejął bowiem wszystkie obowiązki ciążące w związku z eksploatacją instalacji i wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki dotychczasowego posiadacza instalacji i automatycznie stał się prowadzącym instalacje. Obowiązkiem organów obu instancji było dokładne ustalenie treści żądania strony, które wyznacza rodzaj sprawy będącej przedmiotem postępowania. O charakterze pisma decyduje wyłącznie strona, zaś organ administracji w razie wątpliwości ma obowiązek wyjaśnić rzeczywistą wolę strony.
Ponadto podniesiono, że wniosek został datowany na 28 czerwca 2011 roku i doręczono go organowi przed dniem nabycia tytułu prawnego do przedmiotowej instalacji.
Zdaniem skarżących z przepisu art. 552 Kodeksu cywilnego wynika, iż w skład przedsiębiorstwa wchodzą także decyzje administracyjne reglamentujące działalność gospodarczą, zatem w związku przejściem P.P-U. "A" na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nowy podmiot nabył tytuł prawny do całej instalacji. Następstwo prawne w niniejszej sprawie należy uznać za sukcesję generalną. Strony w umowie nie wyłączyły żadnego składnika przedsiębiorstwa.
Skarżący zaznaczyli, że w niniejszej sprawie zmianie podlega jedynie strona podmiotowa decyzji, a nie strona przedmiotowa. Decyzja wydana na podstawie art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska powinna być co najwyżej decyzją deklaratoryjną, a nie decyzją konstytutywną. Nadto, organ traktuje czynność wniesienia przedsiębiorstwa aportem do spółki komandytowej jako nabycie konstytutywne, gdy w zasadzie jest to nabycie translatywne, gdyż prawa i obowiązki nabywcy są te same co poprzednika.
Biorąc pod uwagę wykładnię literalną przepisu art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska pozwolenie nie wygasa, jeżeli nastąpiło przeniesienie praw i obowiązków (...) na podstawie innych przepisów. Takim innym przepisem należałoby uznać art. 552 Kodeksu cywilnego, na podstawie którego skarżący w całości wniósł aportem przedsiębiorstwo do spółki osobowej.
Odpowiadając na skargi Dyrektor RZGW w P. wniósł o ich oddalenie podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.
Postanowieniem z dnia 24 maja 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę ze skargi Z. B. - P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. (II SA/Po 339/12) ze sprawą ze skargi A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. (II SA/Po 338/12)
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.
W pierwszym rzędzie zauważyć należy, że kontrola sądu administracyjnego, zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) oraz art. 3 § 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst. jedn. Dz. U. z 2012, poz. 270 . - dalej p.p.s.a.) ogranicza się do badania zgodności z prawem zaskarżonych aktów administracyjnych. Kontrola ta polega na badaniu, czy w toku rozpoznania sprawy organy administracji nie naruszyły prawa materialnego i procesowego w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy.
Podkreślić nadto trzeba, iż sąd administracyjny nie jest związany zarzutami ani wnioskami skargi i zawartą w skardze argumentacją. Obowiązany jest natomiast, zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. do oceny praworządności zachowań organów administracji w danej sprawie. Oznacza to, iż podniesione w skardze zarzuty i ich uzasadnienie nie są wyłącznym kryterium badania legalności zaskarżonego aktu lub czynności. Sąd ma bowiem obowiązek wziąć pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, a także wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od żądań i zarzutów podniesionych w skardze i dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego, nawet gdy dany zarzut nie został podniesiony.
Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż skarga częściowo zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek z innych przyczyn niż w niej wskazane.
Przedmiotem podlegającego kontroli Sądu postępowania administracyjnego było rozpatrzenie wniosku spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. z siedzibą w N. W. W. o przeniesienie na ten podmiot praw i obowiązków dotyczących eksploatacji instalacji – studni chłonnych wynikających z pozwolenie wodnoprawnego - decyzji Starosty B. z dnia [...] 2009 r. [...] udzielonego na rzecz P.P-U "A" Z. B..
Jak słuszne zauważyły organu obu instancji, w związku z treścią art. 134 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn. Dz. U. nr 2012, poz. 145 ) w rozpatrywanej sprawie zastosowanie znalazły przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r, nr 25, poz. 208 ze zm., dalej ustawy Prawo ochrony środowiska).
Zgodnie z przepisem art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji może złożyć wniosek o przeniesienie na niego praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tej instalacji (ust. 1). Przeniesienie praw i obowiązków jest możliwe tylko wtedy, gdy nabywca daje rękojmię prawidłowego wykonania tych obowiązków (ust. 2), przy czym organ może orzec o obowiązku ustanowienia zabezpieczenia ewentualnych roszczeń lub zmienić uprzednio określone warunki zabezpieczenia roszczeń (ust. 5). Przeniesienie lub odmowa przeniesienia praw i obowiązków następuje w drodze decyzji (ust. 3). Nabywca, o którym wyżej mowa, przejmuje wszystkie obowiązki ciążące w związku z eksploatacją instalacji na poprzednio prowadzącym instalację, wynikające z pozwolenia i przepisów ustawy oraz ustawy - Prawo wodne i przepisów ustawy o odpadach (ust. 4).
Z kolei w myśli przepisu art. 191 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska decyzje, o których mowa w art. 189 i 190 ust. 3 wywołują skutki prawne po uzyskaniu tytułu prawnego do instalacji lub jej oznaczonej części, a wygasają po upływie roku od daty ich wydania, jeżeli wnioskodawca nie uzyskał tytułu prawnego do instalacji lub jej oznaczonej części. Znamiennym jest także, iż zgodnie z art. 191 ust. 2 tej samej ustawy decyzje, o których mowa w art. 190 ust. 3, można wydać więcej niż jednemu wnioskodawcy.
Jednocześnie zgodnie z art. 193 ustawy Prawo ochrony środowiska pozwolenie wygasa m.in. jeżeli podmiot przestał być prowadzącym instalację z zastrzeżeniem art. 190 ust. 1-3 lub z innych powodów pozwolenie stało się bezprzedmiotowe (art. 193 ust 1 pkt 2). Jednakże w art. 193 ust. 5 tej ustawy wprowadzono wyjątek od powyższej zasady, w myśl którego pozwolenie nie wygasa jeżeli nastąpiło przeniesienie praw i obowiązków jeżeli nastąpiło przeniesienie praw i obowiązków, o których mowa w art. 190, albo nastąpiło połączenie, podział lub przekształcenie spółek handlowych na podstawie przepisów tytuł IV Kodeksu spółek handlowych albo przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r., Nr 171, poz. 1397 z późn. zm.), albo na podstawie innych przepisów.
W świetle powyższych przepisów bezspornym jest, iż przeniesienie pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego eksploatacji instalacji następuje zawsze w formie decyzji wydawanej na wniosek podmiotu zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji, jeśli daje on rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków wynikających z pozwolenia (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 maja 2011 r., sygn. II OSK 934/10, publ. Lex nr 1081960). Decyzja ta może być przy tym wydana wyłącznie na wniosek podmiotu, zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do instalacji, a nie na wniosek jakiejkolwiek innej osoby, w tym aktualnego właściciela instalacji, bądź z urzędu.
Decyzja ta ma przy tym – wbrew twierdzeniom skarżących – charakter konstytutywny, a nie deklaratoryjny, albowiem przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego eksploatacji instalacji nie następuję z mocy prawa, lecz dopiero w następstwie tejże decyzji.
Skoro zaś wydanie decyzji o przeniesieniu praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących instalacji, którą podmiot zainteresowany zamierza nabyć winno być poprzedzone zbadaniem przez organ czy podmiot zainteresowany daje rękojmię właściwego wykonywania tych obowiązków i ewentualnie badaniem czy nie wymagają zmiany warunki zabezpieczenia potencjalnych roszczeń związanych z eksploatacją instalacji, to oczywistym jawi się, iż wydanie takowej (pozytywnej dla zainteresowanego nabyciem instalacji) decyzji nie jest uwarunkowane wyłącznie złożeniem przez niego wniosku i wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego, celem rzetelnej oceny podmiotu, który zamierza nabyć instalację pod kątem spełniania przez niego kryteriów ustawowych. Co za tym idzie z przyczyn obiektywnych niemożliwym jest wydanie takiej decyzji niezwłocznie po wpłynięciu do organu wniosku podmiotu zainteresowanego.
Z powyższych przepisów wynika także, iż aby podmiot zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do instalacji nabył prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń dotyczących instalacji związanych z ochroną środowiska, a także pozwoleń wodnoprawnych dotyczących eksploatacji instalacji, winien (z uwzględnieniem wyjątków o jakich mowa w art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska) wcześniej wnieść o przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwoleń. Zasadnicze znaczenie ma w tym zakresie nie sam moment wniesienia podania o przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tej instalacji, którego to faktycznie przepisy nie określają, lecz wydanie przez organy administracji ostatecznej decyzji o przeniesieniu praw i obowiązków. Dopiero bowiem dysponując takową ostateczną decyzją podmiot zainteresowany może nabyć instalację, wraz z uprawnieniem do jej eksploatowania (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2007 r., sygn. II OSK 674/06, publ. Lex nr 322449).
Za przyjęciem powyższej wykładni przemawia w szczególności okoliczność, iż art. 191 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo ochrony środowiska stanowiący, iż pozwolenie wygasa jeżeli podmiot przestał być prowadzącym instalację w rozumieniu ustawy, z zastrzeżeniem art. 190 ust. 1-3, odsyła nie tylko do art. 190 ust. 1 mówiącego o złożeniu wniosku o przeniesieniu praw i obowiązków wynikających z pozwolenia, lecz także do ust. 2 i 3 tegoż artykułu, co wskazuje, iż przesłanką niewygaśnięcia zezwolenia, jest zakończenie procedury jego przeniesienia, w tym w szczególności wydanie wskazanej w art. 190 ust. 3 decyzji kończącej postępowanie w tej sprawie.
Kolejny wniosek jaki wysuwa się z analizy wyżej wskazanych przepisów dotyczy kręgu stron postępowania w sprawie przeniesienia praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących instalacji. Z przepisu art. 190 ust 1. wynika, iż wniosek o przeniesienia praw i obowiązków składa podmiot zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji. Zatem jest to podmiot, który w chwili złożenia tego wniosku nie posiada jeszcze praw do tej instalacji, ale zamierza je nabyć. Tym samym uznać należy, iż stroną takiego postępowania niewątpliwie będzie wnioskodawca zainteresowany nabyciem praw do instalacji, albowiem postępowanie toczy się z jego wniosku, a rozstrzygnięcie dotyczy jego prawa do eksploatowania instalacji.
O tym czy przymiot bycia stroną takiego postępowania przysługiwał będzie także innym podmiotom (w tym w szczególności podmiotowi eksploatującemu instalację w momencie składania wniosku i aktualnie posiadającemu do niej tytuł prawny) przesądzać natomiast będzie odpowiedź na pytanie czy posiadają one interes prawny, o którym mowa w art. 28 k.p.a.
Zauważyć bowiem należy, iż zgodnie z art. 28 kodeksu postępowania administracyjnego stroną jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie. O tym czy określony podmiot będzie stroną w konkretnym postępowaniu administracyjnym decyduje zatem norma prawna, z której dla podmiotu będą wynikały wprost określone prawa i obowiązki. Istotną cechą strony w rozumieniu art. 28 kodeksu postępowania administracyjnego jest bowiem to, że jest ona podmiotem własnych praw lub obowiązków, które podlegają skonkretyzowaniu w postępowaniu administracyjnym.
Pomimo braku w tym zakresie jakichkolwiek rozważań w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji brak jest w ocenie sądu przesłanek dla przyjęcia, iż takowy interes prawny miał podmiot dla którego wydane było pierwotne zezwolenie, to jest Z. B. prowadzący jako osoba fizyczna działalność gospodarczą. Rozstrzygnięcie w przedmiocie przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego eksploatacji instalacji nie ma bowiem jakiegokolwiek wpływu na sferę praw i obowiązków podmiotu dotąd prowadzącego instalację, albowiem niezależnie od treści orzeczenia zapadłego w tym postępowaniu administracyjnym podmiot ten ma prawo w dalszym ciągu wykorzystywać instalację w dotychczasowy określony w pozwoleniu sposób. Podmiot dotąd prowadzący instalację nie jest zatem stroną postępowania prowadzonego w oparciu o art. 190 § 1 ustawy Prawo ochrony środowiska z wniosku podmiotu zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do instalacji lub jej części.
Niewątpliwie podmiot ten (dotychczasowy właściciel instalacji) ma przy tym interes faktyczny w sprawie, albowiem oczywistym jest, że ewentualna sprzedaż (przeniesienie własności) instalacji na rzecz innego podmiotu, bez uprzedniego przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego eksploatacji instalacji może być co najmniej utrudniona, jednakże interes ten, jest wskazano powyżej wyłącznie interesem faktycznym, a nie podlegającym ochronie na gruncie postępowania administracyjnego interesem prawnym.
Jedynie interesu faktycznego, a nie prawnego Z. B. w rozstrzygnięciu sprawy dotyczącej przeniesienia na "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa praw i obowiązków wynikających z pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego przedmiotowej instalacji dopatrzyć się można w tych argumentach skarżącego, w których wskazuje on na okoliczność, iż jest wspólnikiem Spółki ubiegającej się o powyższe przeniesienie i co za tym idzie jest zainteresowany gospodarczą kondycją spółki. W ocenie Sądu oczywistym jest bowiem, iż to spółka komandytowa, a nie jej poszczególni wspólnicy jest podmiotem praw i obowiązków związanych z prowadzoną przez tą spółkę działalnością gospodarczą.
Niezależnie od powyższych rozważań zauważyć należy, iż skoro spółka "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa była w oparciu o akt notarialny z dnia 30 czerwca 2011 r. (rep A nr 4605/2011) posiadaczem tytułu prawnego do tej instalacji, to Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwa P.P-U. "A" - wcześniejszy właściciel tej instalacji w chwili wydania decyzji przez organ I instancji nie posiadał już w stosunku do instalacji jakiegokolwiek tytułu prawnego i co za tym idzie także nie mógł być uznany za stronę postępowania administracyjnego w rozumieniu art. 28 k.p.a., nawet przy przyjęciu niepodzielanej przez Sąd koncepcji, iż stroną postępowania prowadzonego na podstawie art. 190 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska oprócz wnioskodawcy zainteresowanego nabyciem praw do instalacji będzie również podmiot eksploatujący tę instalację – posiadający do niej tytuł prawny, albowiem na moment orzekania w sprawie przez organy administracji niewątpliwie nie posiadał już tytułu prawnego do instalacji. Co za tym idzie rozstrzygniecie nie dotyczyło jego jakiegokolwiek interesu jako osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.
W tym miejscu zauważyć należy, iż stosownie do treści art. 127 § 1 k.p.a. odwołanie od decyzji wydanej przez organ I instancji służy jedynie stronie postępowania. W orzecznictwie sadów administracyjnych ukształtował się pogląd, iż w sytuacji gdy treść złożonego odwołania niewątpliwie wskazuje, że wnoszący odwołanie nie jest stroną postępowania z uwagi na brak własnego interesu prawnego, to postępowanie przed organem II instancji powinno zakończyć się wydaniem na podstawie art. 134 k.p.a. postanowienia stwierdzającego niedopuszczalność odwołania. Z kolei gdy ustalenie interesu prawnego wymaga podjęcia czynności dowodowych w postępowaniu wyjaśniającym organ odwoławczy obowiązany jest podjąć postępowanie odwoławcze, a w razie gdy ustali, że jednostka wnosząca odwołanie nie ma interesu prawnego, zakończyć postępowanie odwoławcze w formie decyzji o umorzeniu postępowania odwoławczego na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 kwietnia 2011 r., o sygn. akt I OSK 882/10 dostępny na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl ).
Tymczasem w rozpoznawanej sprawie organ odwoławczy – Dyrektor RZGW w P. rozpoznał merytorycznie odwołanie wniesione przez Z. B. występującego jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą P.P-U. "A" Z. B. i wydał decyzję o której mowa w art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. mimo, iż jak wykazano wcześniej, występujący we własnym imieniu Z. B. nie posiadał interesu prawnego w tym postępowaniu i co za tym idzie nie posiadał przymiotu strony.
Z tej przyczyny zaskarżona decyzja Dyrektora RZGW w P. w zakresie w jakim dotyczyła rozpoznania odwołania Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "A" Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe została wydana z naruszeniem przepisów postępowania – art. 127 § 1 w zw. z art. 28 k.p.a. i art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w stopniu uzasadniającym jej uchylenie w tym zakresie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.
W pozostałym zakresie – dotyczącym rozpatrzenia odwołania wniesionego przez A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w N. W. W. - zaskarżona decyzja odpowiada prawu.
Jak wykazano już powyżej analiza powołanych przepisów art. 190 i 191 oraz art. 195 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo ochrony środowiska prowadzi do konkluzji, iż decyzja przenosząca prawa i obowiązki wynikające pozwolenia wodnoprawnego powinna być wydana jeszcze przed uzyskaniem przez wnioskodawcę tytułu prawnego do instalacji.
Nadto zauważyć należy, iż z art. 191 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo ochrony środowiska wynika, iż pozwolenie to wywołuje skutek dopiero z po uzyskaniu tytułu prawnego do instalacji lub jej oznaczonej części. Z kolei art. 190 ust. 1 pkt 2 tej samej ustawy stanowi, iż pozwolenie na eksploatację instalacji wygasa gdy podmiot prowadzący instalacje przestał być prowadzącym instalację w rozumieniu ustawy, np. gdy utracił tytuł prawny do władania instalacją (art. 3 pkt 31 ustawy). Wygaśnięcie pozwolenia w sytuacji o której mowa w art. 193 ust. 1 pkt 2 ustawy stwierdza właściwy organ decyzją, która ma charakter deklaratoryjny. Tym samym stwierdzić należy, iż brak jest podstaw do wydania decyzji o pozwoleniu na przeniesienie praw do instalacji w sytuacji, gdy z mocy ustawy pozwolenie wygasło z uwagi na utratę przez dotychczasowego władającego tytułu prawnego do danej instalacji.
Taka sytuacja miała miejsce w rozpatrywanej sprawie. Niewątpliwie wniosek o przeniesienie praw i obowiązków wynikających z udzielonego Z. B. pozwolenia wodnoprawnego, a związanych z eksploatacją przedmiotowej instalacji został złożony przez "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w dniu 19 sierpnia 2011 r. czyli już po nabyciu przez ten podmiot tytułu prawnego do instalacji.
Jako wniosku Spółki nie można uznać pisma Z. B. z dnia 28 czerwca 2011 r., nadanego w dniu 30 czerwca 2011 r. Pismo to Z. B. wniósł jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą pod firmą "A" P.P-U. w N. W. W., co wynika choćby z nagłówka, pieczątki przy podpisie oraz prośby o skierowanie odpowiedzi na adres: "A" P.P-U. Z. B., ul. J. 11 N. W. W.. Nadto zauważyć należy, iż pismo to nie zawierało wniosku o przeniesienie przysługujących Z. B. praw i obowiązków wynikających z eksploatacji instalacji (w tym pozwolenia wodnoprawnego) na nowy podmiot "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, a jedynie informowało o przeniesieniu tych praw i obowiązków w wyniku aportu przedsiębiorstwa. Dopiero sporządzone i podpisane przez upoważnioną osobę pismo spółki "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z dnia 19 sierpnia 2011 r. można uznać za wniosek, o którym mowa w art. 190 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska.
Tym samym już w chwili złożenia wniosku o przeniesienia praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tych instalacji istniały przesłanki do wydania decyzji stwierdzającej wygaśniecie pozwolenia wodnoprawnego z mocy prawa, a więc brak było podstaw do wydania decyzji o przeniesieniu praw i obowiązków wynikających z tego pozwolenia na nowy podmiot.
Sąd podziela także stanowisko organów, iż w sprawie nie znajdzie zastosowania wyjątek, o którym mowa w art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska. Nie doszło bowiem do połączenia, podziału lub przekształcenia spółek handlowych na podstawie przepisów tytułu IV Kodeksu spółek handlowych albo przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji. Nie zaistniała też inna określona w przepisach szczególnych okoliczność wyłączająca wygaśnięcie pozwolenia.
Bezspornym jest bowiem, iż zmiana umowy spółki "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z dnia 30 czerwca 2011 r. nie stanowiła umowy w wyniku, której doszło do połączenia, podziału lub przekształcenia spółek handlowych na podstawie przepisów tytułu IV Kodeksu spółek handlowych. W wyniku tej umowy Z. B. przeniósł aportem na rzecz wyżej wskazanej spółki składniki swojego przedsiębiorstwa prowadzonego pod firmą – "A" P.P.-U. Z. B.
Wbrew twierdzeniom strony skarżącej w wyniku tej czynności (wniesienia aportu) Z. B. nie wniósł do majątku spółki "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa przysługujących mu uprawnień wynikających z pozwolenia wodnoprawnego udzielonego Starostę B. w decyzji z dnia [...] 2009 r. znak: [...] . Możliwości takiej nie daje bowiem art. 551 pkt 5 k.c., który przewiduje, że elementami przedsiębiorstwa są również koncesje, licencje i zezwolenia. W przepisie tym określone zostały jedynie składniki przedsiębiorstw. Nie oznacza automatycznego przejścia na tej podstawie uprawnień przysługujących jednemu przedsiębiorcy na innego, który stał się jego sukcesorem. W orzecznictwie sadów administracyjnych oraz w doktrynie podkreśla się, iż uprawnienia wynikające z decyzji administracyjnych mają charakter personalny. W powoływanym przez organ II instancji wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 lutego 2007 r. o sygn. akt II OSK 350/06 (dostępny na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl ) stwierdzono, iż zezwolenie jest decyzją administracyjną, aktem publicznoprawnym, jego przedmiotem jest udzielenie uprawnień publicznoprawnych, regulowanych przepisami prawa publicznego, ukierunkowanymi na ochronę interesu publicznego. To ochrona interesu publicznego (w tym m.in. ochrona zdrowia, życia, bezpieczeństwa, porządku publicznego) tkwi u podstaw zasady nieprzenoszalności uprawnień wynikających z koncesji, zezwoleń i licencji. Ogólnej zasady nieprzenoszalności na gruncie prawa publicznego uprawnień wynikających z koncesji, zezwoleń i licencji nie podważa przepis art. 552 k.c., który - wprowadzając zasadę, iż czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa - zastrzega, że nie ma ona zastosowania, gdy co innego wynika z treści tej czynności prawnej albo z przepisów szczególnych Z takim stanowiskiem należy się zgodzić, gdyż w przeciwnym razie zbędne byłyby przepisy pozwalające w określonych w nich sytuacjach na przejęcie obowiązków i uprawnień wynikających z decyzji administracyjnych (por. Krzysztof Gruszecki Komentarz do art.190 ustawy - Prawo ochrony środowiska, opublikowano: System Informacji Prawnej LEX 2011 r.).
Mając powyższe na względzie Sąd oddalił skargi w pozostałym zakresie na podstawie art. 151 p.p.s.a.
Dodatkowo Sąd pragnie również zwrócić uwagę, iż stosownie do treści art. 190 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących danej instalacji jest możliwe tylko wtedy, gdy nabywca daje rękojmię prawidłowego wykonania tych obowiązków. Zgodnie z treścią pozwolenia wodnoprawnego udzielonego P.P-U. "A" Z. B. decyzją Starosty B. z dnia [...] 2008 r. eksploatujący instalację odpowiada za wszelkie szkody, które mogą wyniknąć w związku z realizacją nadanych mu uprawnień. W przypadku Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" odpowiedzialność ta miała charakter osobisty - nieograniczony. Z kolei w przypadku przeniesienia praw i obowiązków wynikających z powyższego pozwolenia wodnoprawnego na rzecz spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa odpowiedzialność za ewentualne szkody zostałaby znacznie ograniczona. Spółkę komandytową charakteryzuje bowiem dwojaki charakter wspólników ja tworzących. Zgodnie a art. 102 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r., nr 94, poz. 1037 ze zm.) spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Jak wynika ze znajdującej się w aktach umowy spółki "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa jej komandytariuszami są Z. B., B. K.-B. i H. B., których odpowiedzialność za zobowiązania spółki ograniczona jest do wysokości sumy komandytowej. Z kolei odpowiadającym bez ograniczeń komandytariuszem tej spółki jest "A" z o.o. z siedzibą P., co w praktyce ogranicza zakres odpowiedzialność komplementariusza do wysokości jego kapitału zakładowego.
Nie można zatem godzić się z podnoszoną w odwołaniu argumentacją, iż nowy podmiot, to jest A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa daje taką samą rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków wynikających z pozwolenia wodnoprawnego co poprzedni właściciel instalacji. Odpowiedzialność za ewentualne szkody tego podmiotu byłaby bowiem ograniczona w stosunku do odpowiedzialności jaka ponosić by mógł Z. B. prowadzący działalność gospodarczą jako osoba fizyczna.
Z uwagi na okoliczność, iż wniesione skargi w części okazały się uzasadnione Sąd w punkcie III sentencji wyroku zasądził na rzecz skarżących zwrot kosztów postępowania w oparciu o art. 200 i 205 § 2 p.p.s.a oraz § 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r, nr 163, poz. 1349 ze zm.).
Sąd nie określił w wyroku czy i w jakim zakresie zaskarżony akt nie może być wykonany. W ocenie Sądu wykładnia celowościowa art. 152 p.p.s.a. prowadzi do wniosku, że przepis ten odnosi się do aktów lub czynności, które podlegają wykonaniu. Ratio legis niniejszego przepisu wskazuje, iż jego stosowanie ma zabezpieczyć stronę, której skarga została uwzględniona przed ewentualnym wykonaniem przez organ, przed uprawomocnieniem się wyroku, aktu uchylonego przez Sąd.
Przez pojęcie wykonania aktu administracyjnego należy rozumieć spowodowanie w sposób dobrowolny lub doprowadzenie w trybie egzekucji do takiego stanu rzeczy, który jest zgodny z rozstrzygnięciem zawartym w danym akcie. Problem wykonania aktu administracyjnego dotyczy aktów zobowiązujących, ustalających dla ich adresatów nakazy lub zakazy, aktów, na podstawie których określony podmiot uzyskuje równocześnie uprawnienie i mocą którego zostają na niego nałożone obowiązki, oraz aktów, na podstawie których jeden podmiot jest do czegoś zobowiązany, a drugi wyłącznie uprawniony.
W niniejszej sprawie Sąd uchylił w części decyzję Dyrektora RZGW w P. w zakresie rozpatrzenia odwołania Z. B.. Z uwagi zatem na charakter prawny uchylonego aktu, który nie wiąże się z nałożeniem na stronę jakiegokolwiek obowiązku, bądź przyznaniem uprawnienia, uznać należy, iż jako taki nie nadaje się on do wykonania (nie ma przymiotu wykonalności). Stąd też nie znaleziono podstaw do orzekania w przedmiocie jego wykonania, w trybie art.152 p.p.s.a.
W ocenie Sądu sposób sformułowania przez ustawodawcę art. 152 p.p.s.a. wyraźnie wskazuje, iż obligatoryjnym jest każdorazowe dokonanie przez sąd w przypadku uwzględnienia skargi na akt lub czynność oceny dopuszczalności ich wykonania, przepis ten nie przesądza jednakże w żaden sposób o treści rozstrzygnięcia, na co wskazuje sformułowanie, iż "sąd w wyroku określa, czy (...) zaskarżony akt lub czynność nie mogą być wykonywane", co wyraźnie wskazuje na dopuszczenie przez ustawodawcę do sytuacji, gdy nawet w przypadku uwzględnienia skargi nie zostanie wydane orzeczenie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu. Gdyby bowiem racjonalny ustawodawca chciał nałożyć na sąd obowiązek każdorazowego orzekania o niemożności wykonania uchylonego aktu, to użyłby sformułowania wskazującego na obligatoryjność rozstrzygnięcia o takowej treści, na przykład poprzez sformułowanie, iż sąd orzeka, iż uchylony akt nie może być wykonywany w całości lub części.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Danuta Rzyminiak-Owczarczak /przewodniczący/Jakub Zieliński
Tomasz Świstak /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak Sędziowie Sędzia WSA Jakub Zieliński Sędzia WSA Tomasz Świstak (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 lipca 2012 r. sprawy ze skarg "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa z siedzibą w N. oraz Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "B" P.P. – U. na decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w P. z dnia [...] 2012 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego; I. uchyla zaskarżoną decyzję w części dotyczącej rozpoznania odwołania Z.B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "B" P.P. – U., II. w pozostałym zakresie skargi oddala, III. zasądza od Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w P. na rzecz: - "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa z siedzibą w N. kwotę 557,- zł (pięćset pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, - Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "B" P. P. – U. kwotę 557,- zł (pięćset pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] 2012 r., nr [...] Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej P. (dalej: Dyrektor RZGW) po rozpoznaniu odwołań Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą - P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. oraz A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. utrzymał w mocy decyzję Starosty B. z dnia [...] 2012 r., nr [...] o odmowie przeniesienia na rzecz wyżej wskazanej Spółki komandytowej pozwolenia wodnoprawnego udzielonego pierwotnie na rzecz firmy P.P.U. "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W..
Do wydania powyższej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym.
Decyzją z dnia [...] 2009 r., nr [...] Starosta B. udzielił Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Usługowemu "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W. pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie określonych w niej urządzeń wodnych oraz odprowadzanie poprzez studnie chłonne do ziemi oczyszczonych wód opadowych i roztopowych w maksymalnej sekundowej ilości 152,402 dm3/s. Decyzja ta stała się ostateczna.
Pismem datowanym na 28 czerwca 2011 r., a nadanym w Urzędzie Pocztowym w N. W. W. w dniu 30 czerwca 2011 r. Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" - Z. B. z siedzibą w N. W. W. poinformował Starostę B., iż z dniem 1 lipca 2011 r. wyżej wskazana firma jako przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego zostanie wniesiona aportem na rzecz podmiotu - A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, w związku z czym przyznane przez organ pozwolenia emisyjne, w postaci pozwolenia wodnoprawnego, na wytwarzanie odpadów i na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, przechodzą z mocy prawa na nowy podmiot jakim jest A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa. Nadto Z. B. wniósł o o złożenie przez organ oświadczenia o braku zastrzeżeń co do treści powyższego oświadczenia (informacji) w terminie 7 dni od daty otrzymania pisma poprzez podpisanie go i zwrotne przesłanie na adres "A" P.P-U. Z. B. ul. J. [...].
Pismo powyższe wpłynęło do Starostwa Powiatowego w B. w dniu 1 lipca 2011 r.
Dnia 30 czerwca 2011 r. Z. B. działający w imieniu własnym oraz w imieniu H. B. oraz J. R. działająca w imieniu spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. oraz w imieniu B. K.-B. dokonali w formie aktu notarialnego zmiany umowy spółki komandytowej A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa.
W następstwie tych zmian ustalono, iż spółka prowadzona będzie pod firmą A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa. Komplementariuszem jest A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., zaś komandytariuszami Z. B., B. K.-B. i H. B., przy czym suma komandytowa dla B. K.-B. i H. B. wynosi po 1000 zł, zaś dla Z. B. 20 568 000 zł.
Nadto tą samą umową Z. B. zobowiązał się do wniesienia do spółki wkładu pieniężnego w kwocie 8000 zł oraz wkładu niepieniężnego o wartości 20 560 000 zł w postaci przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego działającego dotychczas pod firmą "A" Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe Z. B..
Jak wynika z odpisu z rejestru przedsiębiorców, według stanu na dzień 14 lipca 2011 r., nr KRS [...] wkład ten został wniesiony do Spółki komandytowej.
Pismem z dnia 4 lipca 2011 r. Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w B. poinformował Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą - P.P-U. "A", iż po przeanalizowaniu zgłoszonego przez niego wniosku oraz obowiązujących przepisów organ uznał, że przed rozpatrzeniem żądania konieczne jest uzupełnienie złożonego wniosku o dokumenty potwierdzające przeniesienie tytułu prawnego na przedsiębiorstwo A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
W kolejnym piśmie z dnia 27 lipca 2011 r. Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w B. poinformował Z. B., że przedmiotowe pozwolenie wodnoprawne zostało wydane w trybie art. 180 ustawy Prawo ochrony środowiska, zaś przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwoleń emisyjnych wydanych na podstawie art. 180 ustawy Prawo ochrony środowiska z adresata tych decyzji na odrębny podmiot jest możliwe wyłącznie w oparciu o art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska, który jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 55 Kodeksu cywilnego. Nadto organ wskazał, iż zgodnie z art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska - zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji może złożyć wniosek o przeniesienie na niego praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tej instalacji. Z tego względu przeniesienie na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa praw i obowiązków wynikających z pozwoleń emisyjnych udzielonych pierwotnie na rzecz P.P-U. "A" - Z. B. mogłoby nastąpić wyłącznie w drodze decyzji administracyjnej, a nie jak wskazał Z. B. w swym piśmie z dnia 28 czerwca 2011 r. w drodze oświadczenia złożonego przez Starostę B.. Organ wyjaśnił, iż przeniesienie przedmiotowych pozwoleń byłoby możliwe wyłącznie na wniosek podmiotu zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do instalacji (czyli w tym wypadku na wniosek A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa), przy czym wniosek taki musiałby zostać złożony zanim podmiot ten uzyskał tytuł prawny do instalacji. Wobec zaś faktu, iż tytuł prawny do przedmiotowej instalacji przeniesiony został w dniu 1 lipca 2011 r. w formie aportu na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. należy przyjąć, że przedmiotowe pozwolenia z mocy prawa wygasły na podstawie art. 193 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska i jako takie nie mogą stanowić przedmiotu sukcesji na inny podmiot.
Pismem z dnia 19 sierpnia 2011 r. zatytułowanym "Uzupełnienie wniosku z dnia 28 czerwca 2011 r." A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W., reprezentowana przez Prezesa Zarządu Z. B. wskazała, iż Z. B. jako zainteresowany, właściciel P.P-U. "A" oraz główny udziałowiec i Prezes Zarządu tej Spółki złożył datowany na 28 czerwca 2011 r. wniosek w sprawie przeniesienia praw i obowiązków wynikających między innymi z pozwolenia wodnoprawnego.
W dniu 12 września 2011 r. w Starostwie Powiatowym w B. odbyła się rozprawa administracyjna w czasie której przedstawiciele A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa oświadczyli, iż podtrzymują żądanie dotyczące przeniesienia pozwoleń emisyjnych z P.P-U. "A" - Z. B. na Spółkę, wskazując, iż pismo z dnia 28 czerwca 2011 r. zostało złożone w terminie, bowiem zostało nadane przed przeniesieniem tytułu prawnego. Rozprawa powyższa przeprowadzana była w związku z prowadzonymi przez organ postępowaniami administracyjnymi dotyczącymi zarówno przeniesienia jak i wygaszenia pozwoleń emisyjnych (w tym pozwolenie wodnoprawnego) udzielonych dla zakładu położonego przy ul. J. [...] w N. W. W..
Pismem z dnia 30 września 2011 r. Starosta B. zawiadomił strony o wszczęciu w następstwie pisma z dnia 19 sierpnia 2011 r. postępowania administracyjnego z wniosku A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. o przeniesienie pozwoleń emisyjnych, w tym pozwolenia wodnoprawnego.
Decyzją z dnia [...] 2011 r., nr [...] Starosta B. po rozpatrzeniu wniosku spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. orzekł o odmowie przeniesienia na rzecz tej Spółki pozwolenia wodnoprawnego udzielonego pierwotnie w decyzji z dnia [...] 2009 r., znak: [...] na rzecz firmy P.P-U. "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W., a dotyczącego Zakładu zlokalizowanego przy ul. J. [...] w miejscowości N. W. W., gmina N. W. W..
Od decyzji powyższej odwołali się: Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. oraz reprezentowana przez niego A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
Decyzją z dnia [...] 2011 r., nr [...] Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w P. uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia wskazując, iż organ I instancji analizując regulacje prawne nie uwzględnił możliwości zastosowania art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska i co za tym idzie winien ustalić, czy doszło w niniejszym stanie faktycznym do przekształcenia spółki handlowej na podstawie tytułu IV Kodeksu spółek handlowych, albo na podstawie innych przepisów, stosownie do przywołanego art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska.
Decyzją z dnia [...] 2012 r., nr [...] Starosta B. po rozpatrzeniu wniosku A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. orzekł o odmowie przeniesienia na rzecz tej Spółki pozwolenia wodnoprawnego udzielonego pierwotnie w decyzji z dnia [...] 2009 r. znak: [...] na rzecz firmy P.P.U. "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W., a dotyczącego zakładu zlokalizowanego przy ul. J. [...] w miejscowości N. W. W..
W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż pismem z dnia 28 czerwca 2011 r. Z. B. jako osoba fizyczna prowadząca działalność pod firmą P.P-U. "A" - Z. B. z siedzibą w N. W. W. poinformował Starostę B., iż z dniem 1 lipca 2011 r. firma ta jako przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego została wniesiona aportem na rzecz podmiotu - "A" Sp. z o.o. Spółka komandytowa.
Dalej organ wskazał na treść swojego pisma z dnia 27 lipca 2011 r..
Analizując stan faktyczny sprawy, Starost B. stwierdził, iż pismo Z. B. z dnia 28 czerwca 2011 r. nie stanowiło wniosku o przeniesienie pozwoleń emisyjnych zgłoszonego przez podmiot zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do instalacji. Żądanie takie zostało zgłoszone formalnie przez A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa dopiero w piśmie z dnia 19 sierpnia 2011 r. Pismo to było następstwem wszczęcia przez organ z urzędu odrębnych postępowań administracyjnych w przedmiocie wygaszenia pozwoleń emisyjnych udzielonych na rzecz P.P.U. "A" - Z. B., w trybie art. 193 ustawy Prawo ochrony środowiska.
Organ nie podzielił wyrażonego w piśmie z dnia 19 sierpnia 2011 r. stanowiska Spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, że pismo z dnia 28 czerwca 2011 r. stanowiło wniosek o przeniesienie praw i obowiązków z firmy P.P-U. "A", na Spółkę komandytową w trybie ustawy Prawo ochrony środowiska. Starosta zaznaczył, iż kwestia tożsamości osoby fizycznej - jako osoby działającej w dwóch odrębnych podmiotach gospodarczych i piastującej różne stanowiska w tych firmach - nie czyni tożsamymi tych podmiotów.
Biorąc powyższe pod uwagę organ I instancji uznał, że żądanie przeniesienia pozwoleń emisyjnych udzielonych pierwotnie na rzecz P.P-U. "A" - Z. B. na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa zostało zgłoszone formalnie dopiero w piśmie Spółki z dnia 19 sierpnia 2011 r., a więc już po dacie faktycznego uzyskania przez Spółkę tytułu prawnego do instalacji objętej tymi pozwoleniami. Tym samym w ocenie organu nie było możliwości prawnej zastosowania w tej sprawie przepisów art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska i wydania decyzji pozytywnej, czyli decyzji przenoszącej na "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa wymienione poniżej pozwolenia emisyjne.
Starosta wyjaśnił także, iż żądanie strony w zakresie przeniesienia pozwoleń emisyjnych dotyczyło trzech odrębnych pozwoleń udzielonych pierwotnie przez Starostę B. na rzecz firmy P.P-U. "A" Z. B. z siedzibą w N. W. W., w następujących decyzjach:
- decyzja z dnia [...] 2008 r., znak: [...] zmieniona decyzją z dnia [...] 2011 r., znak: [...] - stanowiąca pozwolenie na wytwarzanie odpadów,
- decyzja z dnia [...] 2009 r., znak: [...]stanowiąca pozwolenie na emisję gazów i pyłów do powietrza,
- decyzja z dnia [...]2009 r., znak: [...]stanowiąca pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do ziemi.
Starosta wskazał nadto, że decyzja wydana w niniejszej sprawie stanowi rozstrzygnięcie "częściowe" i obejmuje jedynie kwestie odmowy przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego zakładu przy ul. J. [...] w N. W. W., zaś sprawę przeniesienia pozwoleń na emisję do powietrza oraz na wytwarzanie odpadów rozstrzygnięto w odrębnej decyzji.
Odwołania od powyższej decyzji wnieśli Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. oraz reprezentowana przez Z. B. A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
W obu tożsamych w treści odwołaniach podniesiono, iż intencją Z. B. składającego pismo z dnia 26 czerwca 2011 r. było przeniesienie pozwoleń wodnoprawnych na wykonanie urządzeń wodnych oraz na odprowadzanie przez studnie chłonne do ziemi oczyszczonych wód opadowych i roztopowych z terenów działek o nr ew. [...],[...] , [...] , [...] , [...] , [...], [...], [...], [...] i [...] w obrębie ewidencyjnym N. W. W., na nowo utworzony podmiot. Składając to pismo Z. B. występował w imieniu swoim (P.P-U. "A" Z. B.) oraz w imieniu spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W., a organ I instancji przyjął to pismo i wezwał do uzupełnienia braków nie pouczając strony o treści art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska, co uczynił dopiero piśmie z dnia 27 lipca 2011 r.
W obydwu odwołaniach podniesiono, iż zainteresowany złożył stosowny wniosek, a nowy podmiot dawał rękojmię prawidłowego wykonania obowiązków nałożonych pozwoleniem Starosty B. Nowy podmiot kontynuował bowiem działalność gospodarczą w tym samym zakresie, pod tym samym adresem, na tej samej instalacji, realizując założenia przedstawione w dotychczasowym pozwoleniu. Organ posiadał do dyspozycji dokumenty poświadczające, iż właściciel P.P-U. "A" Z. B. jest równocześnie jednoosobowo reprezentującym nowy podmiot - A Spółka z ograniczona odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
W ocenie odwołujących organ naruszył przepisy postępowania administracyjnego (art 35 k.p.a.) bowiem do dnia 27 lipca 2011 r. nie zajął w sprawie stanowiska i dopiero po tym terminie uznał, iż złożone pismo nie posiada formy wniosku i dopiero wtedy pouczył zainteresowanego o ewentualnych zagrożeniach wynikających z odmiennego stanowiska w sprawie.
Prezentowane w uzasadnieniu decyzji stanowisko organu naraziło P.P-U. "A" Z. B. na wygaśnięcie pozwolenia wodnoprawnego, przy równoczesnym wydłużeniu rozpoczęcia procedury dotyczącej wydania nowego pozwolenia wodnoprawnego na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa.
Zdaniem odwołujących wniosek złożony został przed przejściem praw i obowiązków na nowy podmiot, a organ w oparciu o analizę materiału dowodowego w sprawie winien wydać decyzję o przejściu praw i obowiązków wynikających z pozwolenia wodnoprawnego na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
Ponadto organ nie uwzględnił zastosowania art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska, z którego wynika, że pozwolenie nie wygasa jeżeli nastąpiło przeniesienie praw i obowiązków, o których mowa w art. 190 powyżej cytowanej ustawy, albo nastąpiło połączenie, podział lub przekształcenie spółek handlowych na podstawie przepisów tytułu IV Kodeksu spółek handlowych, albo przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, albo na podstawie innych przepisów.
Po rozpatrzeniu obu odwołań Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej P. decyzją z dnia [...] 2012 r., nr [...] utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.
W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, iż w świetle treści art. 190 i art. 195 ustawy Prawo ochrony środowiska przeniesienie pozwoleń wodnoprawnych (w zakresie instalacji) winno następować zawsze w formie decyzji wydanej na wniosek podmiotu zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji - gdy daje on rękojmie prawidłowego wykonania tych obowiązków. Wniosek ten winien być przy tym złożony przed nabyciem instalacji, winno z niego wynikać jednoznacznie, że zgłoszone żądanie dotyczy przeniesienia praw i obowiązków wynikających z konkretnego pozwolenia.
Dyrektor RZGW w P. stwierdził, że organ I instancji słusznie stwierdził, iż pismo z dnia 28 czerwca 2011 r. zostało złożone przez niewłaściwy podmiot, a żądanie przeniesienia pozwoleń emisyjnych udzielonych pierwotnie na rzecz P.P-U. "A" - Z. B. na "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa zostało zgłoszone formalnie dopiero w piśmie Spółki z dnia 19 sierpnia 2011 r., a więc już po dacie uzyskania przez Spółkę tytułu prawnego do instalacji położonej przy ul. J. [...] w N. W. W.. Organ odwoławczy podzielił również stanowisko Starosty, iż kwestia tożsamości osoby fizycznej, jako osoby działającej w dwóch odrębnych podmiotach gospodarczych i piastujących różne stanowiska w tych firmach - nie czyni tożsamym tych podmiotów.
Dyrektor RZGW w P. powtórzył za organem I instancji, iż w sprawie nie znajdzie zastosowanie przepis art. 193 ust 5 ustawy Prawo ochrony środowiska gdyż firma P.P-U. "A" Z. B. nie jest i nigdy nie była spółką prawa handlowego, a jej właściciel ubiegał się o przeniesienie pozwolenia wodnoprawnego jako osoba fizyczna. Ponadto w świetle art. 552 k.c. jakkolwiek czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa - to jego elementy nie podlegają przeniesieniu gdy przepis szczególny stanowi inaczej. Jako, że pozwolenie wodnoprawne stanowi indywidualny akt administracyjny skierowany do konkretnego adresata to czynność cywilna polegająca na wniesieniu przedsiębiorstwa aportem do spółki prawa handlowego nie prowadzi do automatycznego przeniesienia praw i obowiązków o charakterze publicznym, bowiem pozwolenie wodnoprawne nie należy do przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym.
Skargi od powyższej decyzji wnieśli Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. oraz A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W..
Obie skargi zawierały tożsame zarzuty i argumentację.
Zdaniem obojga skarżących wniosek o przeniesienie praw i pozwoleń wynikających z pozwoleń dotyczących przedmiotowej instalacji został złożony w piśmie z dnia 28 czerwca 2011 r. podpisanym przez osobę posiadającą prawo reprezentacji "skarżącego". W intencji skarżącego powyższe pismo miało na celu przeniesienie pozwoleń emisyjnych i kontynuację warunków tych pozwoleń przez podmiot A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, który znajduje się w obrocie prawnym. Nabywca przejął bowiem wszystkie obowiązki ciążące w związku z eksploatacją instalacji i wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki dotychczasowego posiadacza instalacji i automatycznie stał się prowadzącym instalacje. Obowiązkiem organów obu instancji było dokładne ustalenie treści żądania strony, które wyznacza rodzaj sprawy będącej przedmiotem postępowania. O charakterze pisma decyduje wyłącznie strona, zaś organ administracji w razie wątpliwości ma obowiązek wyjaśnić rzeczywistą wolę strony.
Ponadto podniesiono, że wniosek został datowany na 28 czerwca 2011 roku i doręczono go organowi przed dniem nabycia tytułu prawnego do przedmiotowej instalacji.
Zdaniem skarżących z przepisu art. 552 Kodeksu cywilnego wynika, iż w skład przedsiębiorstwa wchodzą także decyzje administracyjne reglamentujące działalność gospodarczą, zatem w związku przejściem P.P-U. "A" na A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nowy podmiot nabył tytuł prawny do całej instalacji. Następstwo prawne w niniejszej sprawie należy uznać za sukcesję generalną. Strony w umowie nie wyłączyły żadnego składnika przedsiębiorstwa.
Skarżący zaznaczyli, że w niniejszej sprawie zmianie podlega jedynie strona podmiotowa decyzji, a nie strona przedmiotowa. Decyzja wydana na podstawie art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska powinna być co najwyżej decyzją deklaratoryjną, a nie decyzją konstytutywną. Nadto, organ traktuje czynność wniesienia przedsiębiorstwa aportem do spółki komandytowej jako nabycie konstytutywne, gdy w zasadzie jest to nabycie translatywne, gdyż prawa i obowiązki nabywcy są te same co poprzednika.
Biorąc pod uwagę wykładnię literalną przepisu art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska pozwolenie nie wygasa, jeżeli nastąpiło przeniesienie praw i obowiązków (...) na podstawie innych przepisów. Takim innym przepisem należałoby uznać art. 552 Kodeksu cywilnego, na podstawie którego skarżący w całości wniósł aportem przedsiębiorstwo do spółki osobowej.
Odpowiadając na skargi Dyrektor RZGW w P. wniósł o ich oddalenie podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.
Postanowieniem z dnia 24 maja 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę ze skargi Z. B. - P.P-U. "A" z siedzibą w N. W. W. (II SA/Po 339/12) ze sprawą ze skargi A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w N. W. W. (II SA/Po 338/12)
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.
W pierwszym rzędzie zauważyć należy, że kontrola sądu administracyjnego, zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) oraz art. 3 § 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst. jedn. Dz. U. z 2012, poz. 270 . - dalej p.p.s.a.) ogranicza się do badania zgodności z prawem zaskarżonych aktów administracyjnych. Kontrola ta polega na badaniu, czy w toku rozpoznania sprawy organy administracji nie naruszyły prawa materialnego i procesowego w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy.
Podkreślić nadto trzeba, iż sąd administracyjny nie jest związany zarzutami ani wnioskami skargi i zawartą w skardze argumentacją. Obowiązany jest natomiast, zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. do oceny praworządności zachowań organów administracji w danej sprawie. Oznacza to, iż podniesione w skardze zarzuty i ich uzasadnienie nie są wyłącznym kryterium badania legalności zaskarżonego aktu lub czynności. Sąd ma bowiem obowiązek wziąć pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, a także wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od żądań i zarzutów podniesionych w skardze i dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego, nawet gdy dany zarzut nie został podniesiony.
Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż skarga częściowo zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek z innych przyczyn niż w niej wskazane.
Przedmiotem podlegającego kontroli Sądu postępowania administracyjnego było rozpatrzenie wniosku spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. z siedzibą w N. W. W. o przeniesienie na ten podmiot praw i obowiązków dotyczących eksploatacji instalacji – studni chłonnych wynikających z pozwolenie wodnoprawnego - decyzji Starosty B. z dnia [...] 2009 r. [...] udzielonego na rzecz P.P-U "A" Z. B..
Jak słuszne zauważyły organu obu instancji, w związku z treścią art. 134 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn. Dz. U. nr 2012, poz. 145 ) w rozpatrywanej sprawie zastosowanie znalazły przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r, nr 25, poz. 208 ze zm., dalej ustawy Prawo ochrony środowiska).
Zgodnie z przepisem art. 190 ustawy Prawo ochrony środowiska zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji może złożyć wniosek o przeniesienie na niego praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tej instalacji (ust. 1). Przeniesienie praw i obowiązków jest możliwe tylko wtedy, gdy nabywca daje rękojmię prawidłowego wykonania tych obowiązków (ust. 2), przy czym organ może orzec o obowiązku ustanowienia zabezpieczenia ewentualnych roszczeń lub zmienić uprzednio określone warunki zabezpieczenia roszczeń (ust. 5). Przeniesienie lub odmowa przeniesienia praw i obowiązków następuje w drodze decyzji (ust. 3). Nabywca, o którym wyżej mowa, przejmuje wszystkie obowiązki ciążące w związku z eksploatacją instalacji na poprzednio prowadzącym instalację, wynikające z pozwolenia i przepisów ustawy oraz ustawy - Prawo wodne i przepisów ustawy o odpadach (ust. 4).
Z kolei w myśli przepisu art. 191 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska decyzje, o których mowa w art. 189 i 190 ust. 3 wywołują skutki prawne po uzyskaniu tytułu prawnego do instalacji lub jej oznaczonej części, a wygasają po upływie roku od daty ich wydania, jeżeli wnioskodawca nie uzyskał tytułu prawnego do instalacji lub jej oznaczonej części. Znamiennym jest także, iż zgodnie z art. 191 ust. 2 tej samej ustawy decyzje, o których mowa w art. 190 ust. 3, można wydać więcej niż jednemu wnioskodawcy.
Jednocześnie zgodnie z art. 193 ustawy Prawo ochrony środowiska pozwolenie wygasa m.in. jeżeli podmiot przestał być prowadzącym instalację z zastrzeżeniem art. 190 ust. 1-3 lub z innych powodów pozwolenie stało się bezprzedmiotowe (art. 193 ust 1 pkt 2). Jednakże w art. 193 ust. 5 tej ustawy wprowadzono wyjątek od powyższej zasady, w myśl którego pozwolenie nie wygasa jeżeli nastąpiło przeniesienie praw i obowiązków jeżeli nastąpiło przeniesienie praw i obowiązków, o których mowa w art. 190, albo nastąpiło połączenie, podział lub przekształcenie spółek handlowych na podstawie przepisów tytuł IV Kodeksu spółek handlowych albo przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r., Nr 171, poz. 1397 z późn. zm.), albo na podstawie innych przepisów.
W świetle powyższych przepisów bezspornym jest, iż przeniesienie pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego eksploatacji instalacji następuje zawsze w formie decyzji wydawanej na wniosek podmiotu zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji, jeśli daje on rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków wynikających z pozwolenia (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 maja 2011 r., sygn. II OSK 934/10, publ. Lex nr 1081960). Decyzja ta może być przy tym wydana wyłącznie na wniosek podmiotu, zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do instalacji, a nie na wniosek jakiejkolwiek innej osoby, w tym aktualnego właściciela instalacji, bądź z urzędu.
Decyzja ta ma przy tym – wbrew twierdzeniom skarżących – charakter konstytutywny, a nie deklaratoryjny, albowiem przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego eksploatacji instalacji nie następuję z mocy prawa, lecz dopiero w następstwie tejże decyzji.
Skoro zaś wydanie decyzji o przeniesieniu praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących instalacji, którą podmiot zainteresowany zamierza nabyć winno być poprzedzone zbadaniem przez organ czy podmiot zainteresowany daje rękojmię właściwego wykonywania tych obowiązków i ewentualnie badaniem czy nie wymagają zmiany warunki zabezpieczenia potencjalnych roszczeń związanych z eksploatacją instalacji, to oczywistym jawi się, iż wydanie takowej (pozytywnej dla zainteresowanego nabyciem instalacji) decyzji nie jest uwarunkowane wyłącznie złożeniem przez niego wniosku i wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego, celem rzetelnej oceny podmiotu, który zamierza nabyć instalację pod kątem spełniania przez niego kryteriów ustawowych. Co za tym idzie z przyczyn obiektywnych niemożliwym jest wydanie takiej decyzji niezwłocznie po wpłynięciu do organu wniosku podmiotu zainteresowanego.
Z powyższych przepisów wynika także, iż aby podmiot zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do instalacji nabył prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń dotyczących instalacji związanych z ochroną środowiska, a także pozwoleń wodnoprawnych dotyczących eksploatacji instalacji, winien (z uwzględnieniem wyjątków o jakich mowa w art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska) wcześniej wnieść o przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwoleń. Zasadnicze znaczenie ma w tym zakresie nie sam moment wniesienia podania o przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tej instalacji, którego to faktycznie przepisy nie określają, lecz wydanie przez organy administracji ostatecznej decyzji o przeniesieniu praw i obowiązków. Dopiero bowiem dysponując takową ostateczną decyzją podmiot zainteresowany może nabyć instalację, wraz z uprawnieniem do jej eksploatowania (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2007 r., sygn. II OSK 674/06, publ. Lex nr 322449).
Za przyjęciem powyższej wykładni przemawia w szczególności okoliczność, iż art. 191 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo ochrony środowiska stanowiący, iż pozwolenie wygasa jeżeli podmiot przestał być prowadzącym instalację w rozumieniu ustawy, z zastrzeżeniem art. 190 ust. 1-3, odsyła nie tylko do art. 190 ust. 1 mówiącego o złożeniu wniosku o przeniesieniu praw i obowiązków wynikających z pozwolenia, lecz także do ust. 2 i 3 tegoż artykułu, co wskazuje, iż przesłanką niewygaśnięcia zezwolenia, jest zakończenie procedury jego przeniesienia, w tym w szczególności wydanie wskazanej w art. 190 ust. 3 decyzji kończącej postępowanie w tej sprawie.
Kolejny wniosek jaki wysuwa się z analizy wyżej wskazanych przepisów dotyczy kręgu stron postępowania w sprawie przeniesienia praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących instalacji. Z przepisu art. 190 ust 1. wynika, iż wniosek o przeniesienia praw i obowiązków składa podmiot zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji. Zatem jest to podmiot, który w chwili złożenia tego wniosku nie posiada jeszcze praw do tej instalacji, ale zamierza je nabyć. Tym samym uznać należy, iż stroną takiego postępowania niewątpliwie będzie wnioskodawca zainteresowany nabyciem praw do instalacji, albowiem postępowanie toczy się z jego wniosku, a rozstrzygnięcie dotyczy jego prawa do eksploatowania instalacji.
O tym czy przymiot bycia stroną takiego postępowania przysługiwał będzie także innym podmiotom (w tym w szczególności podmiotowi eksploatującemu instalację w momencie składania wniosku i aktualnie posiadającemu do niej tytuł prawny) przesądzać natomiast będzie odpowiedź na pytanie czy posiadają one interes prawny, o którym mowa w art. 28 k.p.a.
Zauważyć bowiem należy, iż zgodnie z art. 28 kodeksu postępowania administracyjnego stroną jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie. O tym czy określony podmiot będzie stroną w konkretnym postępowaniu administracyjnym decyduje zatem norma prawna, z której dla podmiotu będą wynikały wprost określone prawa i obowiązki. Istotną cechą strony w rozumieniu art. 28 kodeksu postępowania administracyjnego jest bowiem to, że jest ona podmiotem własnych praw lub obowiązków, które podlegają skonkretyzowaniu w postępowaniu administracyjnym.
Pomimo braku w tym zakresie jakichkolwiek rozważań w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji brak jest w ocenie sądu przesłanek dla przyjęcia, iż takowy interes prawny miał podmiot dla którego wydane było pierwotne zezwolenie, to jest Z. B. prowadzący jako osoba fizyczna działalność gospodarczą. Rozstrzygnięcie w przedmiocie przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego eksploatacji instalacji nie ma bowiem jakiegokolwiek wpływu na sferę praw i obowiązków podmiotu dotąd prowadzącego instalację, albowiem niezależnie od treści orzeczenia zapadłego w tym postępowaniu administracyjnym podmiot ten ma prawo w dalszym ciągu wykorzystywać instalację w dotychczasowy określony w pozwoleniu sposób. Podmiot dotąd prowadzący instalację nie jest zatem stroną postępowania prowadzonego w oparciu o art. 190 § 1 ustawy Prawo ochrony środowiska z wniosku podmiotu zainteresowanego nabyciem tytułu prawnego do instalacji lub jej części.
Niewątpliwie podmiot ten (dotychczasowy właściciel instalacji) ma przy tym interes faktyczny w sprawie, albowiem oczywistym jest, że ewentualna sprzedaż (przeniesienie własności) instalacji na rzecz innego podmiotu, bez uprzedniego przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego eksploatacji instalacji może być co najmniej utrudniona, jednakże interes ten, jest wskazano powyżej wyłącznie interesem faktycznym, a nie podlegającym ochronie na gruncie postępowania administracyjnego interesem prawnym.
Jedynie interesu faktycznego, a nie prawnego Z. B. w rozstrzygnięciu sprawy dotyczącej przeniesienia na "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa praw i obowiązków wynikających z pozwolenia wodnoprawnego dotyczącego przedmiotowej instalacji dopatrzyć się można w tych argumentach skarżącego, w których wskazuje on na okoliczność, iż jest wspólnikiem Spółki ubiegającej się o powyższe przeniesienie i co za tym idzie jest zainteresowany gospodarczą kondycją spółki. W ocenie Sądu oczywistym jest bowiem, iż to spółka komandytowa, a nie jej poszczególni wspólnicy jest podmiotem praw i obowiązków związanych z prowadzoną przez tą spółkę działalnością gospodarczą.
Niezależnie od powyższych rozważań zauważyć należy, iż skoro spółka "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa była w oparciu o akt notarialny z dnia 30 czerwca 2011 r. (rep A nr 4605/2011) posiadaczem tytułu prawnego do tej instalacji, to Z. B. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwa P.P-U. "A" - wcześniejszy właściciel tej instalacji w chwili wydania decyzji przez organ I instancji nie posiadał już w stosunku do instalacji jakiegokolwiek tytułu prawnego i co za tym idzie także nie mógł być uznany za stronę postępowania administracyjnego w rozumieniu art. 28 k.p.a., nawet przy przyjęciu niepodzielanej przez Sąd koncepcji, iż stroną postępowania prowadzonego na podstawie art. 190 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska oprócz wnioskodawcy zainteresowanego nabyciem praw do instalacji będzie również podmiot eksploatujący tę instalację – posiadający do niej tytuł prawny, albowiem na moment orzekania w sprawie przez organy administracji niewątpliwie nie posiadał już tytułu prawnego do instalacji. Co za tym idzie rozstrzygniecie nie dotyczyło jego jakiegokolwiek interesu jako osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.
W tym miejscu zauważyć należy, iż stosownie do treści art. 127 § 1 k.p.a. odwołanie od decyzji wydanej przez organ I instancji służy jedynie stronie postępowania. W orzecznictwie sadów administracyjnych ukształtował się pogląd, iż w sytuacji gdy treść złożonego odwołania niewątpliwie wskazuje, że wnoszący odwołanie nie jest stroną postępowania z uwagi na brak własnego interesu prawnego, to postępowanie przed organem II instancji powinno zakończyć się wydaniem na podstawie art. 134 k.p.a. postanowienia stwierdzającego niedopuszczalność odwołania. Z kolei gdy ustalenie interesu prawnego wymaga podjęcia czynności dowodowych w postępowaniu wyjaśniającym organ odwoławczy obowiązany jest podjąć postępowanie odwoławcze, a w razie gdy ustali, że jednostka wnosząca odwołanie nie ma interesu prawnego, zakończyć postępowanie odwoławcze w formie decyzji o umorzeniu postępowania odwoławczego na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 kwietnia 2011 r., o sygn. akt I OSK 882/10 dostępny na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl ).
Tymczasem w rozpoznawanej sprawie organ odwoławczy – Dyrektor RZGW w P. rozpoznał merytorycznie odwołanie wniesione przez Z. B. występującego jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą P.P-U. "A" Z. B. i wydał decyzję o której mowa w art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. mimo, iż jak wykazano wcześniej, występujący we własnym imieniu Z. B. nie posiadał interesu prawnego w tym postępowaniu i co za tym idzie nie posiadał przymiotu strony.
Z tej przyczyny zaskarżona decyzja Dyrektora RZGW w P. w zakresie w jakim dotyczyła rozpoznania odwołania Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "A" Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe została wydana z naruszeniem przepisów postępowania – art. 127 § 1 w zw. z art. 28 k.p.a. i art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w stopniu uzasadniającym jej uchylenie w tym zakresie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.
W pozostałym zakresie – dotyczącym rozpatrzenia odwołania wniesionego przez A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w N. W. W. - zaskarżona decyzja odpowiada prawu.
Jak wykazano już powyżej analiza powołanych przepisów art. 190 i 191 oraz art. 195 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo ochrony środowiska prowadzi do konkluzji, iż decyzja przenosząca prawa i obowiązki wynikające pozwolenia wodnoprawnego powinna być wydana jeszcze przed uzyskaniem przez wnioskodawcę tytułu prawnego do instalacji.
Nadto zauważyć należy, iż z art. 191 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo ochrony środowiska wynika, iż pozwolenie to wywołuje skutek dopiero z po uzyskaniu tytułu prawnego do instalacji lub jej oznaczonej części. Z kolei art. 190 ust. 1 pkt 2 tej samej ustawy stanowi, iż pozwolenie na eksploatację instalacji wygasa gdy podmiot prowadzący instalacje przestał być prowadzącym instalację w rozumieniu ustawy, np. gdy utracił tytuł prawny do władania instalacją (art. 3 pkt 31 ustawy). Wygaśnięcie pozwolenia w sytuacji o której mowa w art. 193 ust. 1 pkt 2 ustawy stwierdza właściwy organ decyzją, która ma charakter deklaratoryjny. Tym samym stwierdzić należy, iż brak jest podstaw do wydania decyzji o pozwoleniu na przeniesienie praw do instalacji w sytuacji, gdy z mocy ustawy pozwolenie wygasło z uwagi na utratę przez dotychczasowego władającego tytułu prawnego do danej instalacji.
Taka sytuacja miała miejsce w rozpatrywanej sprawie. Niewątpliwie wniosek o przeniesienie praw i obowiązków wynikających z udzielonego Z. B. pozwolenia wodnoprawnego, a związanych z eksploatacją przedmiotowej instalacji został złożony przez "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w dniu 19 sierpnia 2011 r. czyli już po nabyciu przez ten podmiot tytułu prawnego do instalacji.
Jako wniosku Spółki nie można uznać pisma Z. B. z dnia 28 czerwca 2011 r., nadanego w dniu 30 czerwca 2011 r. Pismo to Z. B. wniósł jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą pod firmą "A" P.P-U. w N. W. W., co wynika choćby z nagłówka, pieczątki przy podpisie oraz prośby o skierowanie odpowiedzi na adres: "A" P.P-U. Z. B., ul. J. 11 N. W. W.. Nadto zauważyć należy, iż pismo to nie zawierało wniosku o przeniesienie przysługujących Z. B. praw i obowiązków wynikających z eksploatacji instalacji (w tym pozwolenia wodnoprawnego) na nowy podmiot "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, a jedynie informowało o przeniesieniu tych praw i obowiązków w wyniku aportu przedsiębiorstwa. Dopiero sporządzone i podpisane przez upoważnioną osobę pismo spółki "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z dnia 19 sierpnia 2011 r. można uznać za wniosek, o którym mowa w art. 190 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska.
Tym samym już w chwili złożenia wniosku o przeniesienia praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tych instalacji istniały przesłanki do wydania decyzji stwierdzającej wygaśniecie pozwolenia wodnoprawnego z mocy prawa, a więc brak było podstaw do wydania decyzji o przeniesieniu praw i obowiązków wynikających z tego pozwolenia na nowy podmiot.
Sąd podziela także stanowisko organów, iż w sprawie nie znajdzie zastosowania wyjątek, o którym mowa w art. 193 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska. Nie doszło bowiem do połączenia, podziału lub przekształcenia spółek handlowych na podstawie przepisów tytułu IV Kodeksu spółek handlowych albo przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji. Nie zaistniała też inna określona w przepisach szczególnych okoliczność wyłączająca wygaśnięcie pozwolenia.
Bezspornym jest bowiem, iż zmiana umowy spółki "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z dnia 30 czerwca 2011 r. nie stanowiła umowy w wyniku, której doszło do połączenia, podziału lub przekształcenia spółek handlowych na podstawie przepisów tytułu IV Kodeksu spółek handlowych. W wyniku tej umowy Z. B. przeniósł aportem na rzecz wyżej wskazanej spółki składniki swojego przedsiębiorstwa prowadzonego pod firmą – "A" P.P.-U. Z. B.
Wbrew twierdzeniom strony skarżącej w wyniku tej czynności (wniesienia aportu) Z. B. nie wniósł do majątku spółki "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa przysługujących mu uprawnień wynikających z pozwolenia wodnoprawnego udzielonego Starostę B. w decyzji z dnia [...] 2009 r. znak: [...] . Możliwości takiej nie daje bowiem art. 551 pkt 5 k.c., który przewiduje, że elementami przedsiębiorstwa są również koncesje, licencje i zezwolenia. W przepisie tym określone zostały jedynie składniki przedsiębiorstw. Nie oznacza automatycznego przejścia na tej podstawie uprawnień przysługujących jednemu przedsiębiorcy na innego, który stał się jego sukcesorem. W orzecznictwie sadów administracyjnych oraz w doktrynie podkreśla się, iż uprawnienia wynikające z decyzji administracyjnych mają charakter personalny. W powoływanym przez organ II instancji wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 lutego 2007 r. o sygn. akt II OSK 350/06 (dostępny na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl ) stwierdzono, iż zezwolenie jest decyzją administracyjną, aktem publicznoprawnym, jego przedmiotem jest udzielenie uprawnień publicznoprawnych, regulowanych przepisami prawa publicznego, ukierunkowanymi na ochronę interesu publicznego. To ochrona interesu publicznego (w tym m.in. ochrona zdrowia, życia, bezpieczeństwa, porządku publicznego) tkwi u podstaw zasady nieprzenoszalności uprawnień wynikających z koncesji, zezwoleń i licencji. Ogólnej zasady nieprzenoszalności na gruncie prawa publicznego uprawnień wynikających z koncesji, zezwoleń i licencji nie podważa przepis art. 552 k.c., który - wprowadzając zasadę, iż czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa - zastrzega, że nie ma ona zastosowania, gdy co innego wynika z treści tej czynności prawnej albo z przepisów szczególnych Z takim stanowiskiem należy się zgodzić, gdyż w przeciwnym razie zbędne byłyby przepisy pozwalające w określonych w nich sytuacjach na przejęcie obowiązków i uprawnień wynikających z decyzji administracyjnych (por. Krzysztof Gruszecki Komentarz do art.190 ustawy - Prawo ochrony środowiska, opublikowano: System Informacji Prawnej LEX 2011 r.).
Mając powyższe na względzie Sąd oddalił skargi w pozostałym zakresie na podstawie art. 151 p.p.s.a.
Dodatkowo Sąd pragnie również zwrócić uwagę, iż stosownie do treści art. 190 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących danej instalacji jest możliwe tylko wtedy, gdy nabywca daje rękojmię prawidłowego wykonania tych obowiązków. Zgodnie z treścią pozwolenia wodnoprawnego udzielonego P.P-U. "A" Z. B. decyzją Starosty B. z dnia [...] 2008 r. eksploatujący instalację odpowiada za wszelkie szkody, które mogą wyniknąć w związku z realizacją nadanych mu uprawnień. W przypadku Z. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P.P-U. "A" odpowiedzialność ta miała charakter osobisty - nieograniczony. Z kolei w przypadku przeniesienia praw i obowiązków wynikających z powyższego pozwolenia wodnoprawnego na rzecz spółki A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa odpowiedzialność za ewentualne szkody zostałaby znacznie ograniczona. Spółkę komandytową charakteryzuje bowiem dwojaki charakter wspólników ja tworzących. Zgodnie a art. 102 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r., nr 94, poz. 1037 ze zm.) spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona. Jak wynika ze znajdującej się w aktach umowy spółki "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa jej komandytariuszami są Z. B., B. K.-B. i H. B., których odpowiedzialność za zobowiązania spółki ograniczona jest do wysokości sumy komandytowej. Z kolei odpowiadającym bez ograniczeń komandytariuszem tej spółki jest "A" z o.o. z siedzibą P., co w praktyce ogranicza zakres odpowiedzialność komplementariusza do wysokości jego kapitału zakładowego.
Nie można zatem godzić się z podnoszoną w odwołaniu argumentacją, iż nowy podmiot, to jest A Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa daje taką samą rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków wynikających z pozwolenia wodnoprawnego co poprzedni właściciel instalacji. Odpowiedzialność za ewentualne szkody tego podmiotu byłaby bowiem ograniczona w stosunku do odpowiedzialności jaka ponosić by mógł Z. B. prowadzący działalność gospodarczą jako osoba fizyczna.
Z uwagi na okoliczność, iż wniesione skargi w części okazały się uzasadnione Sąd w punkcie III sentencji wyroku zasądził na rzecz skarżących zwrot kosztów postępowania w oparciu o art. 200 i 205 § 2 p.p.s.a oraz § 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r, nr 163, poz. 1349 ze zm.).
Sąd nie określił w wyroku czy i w jakim zakresie zaskarżony akt nie może być wykonany. W ocenie Sądu wykładnia celowościowa art. 152 p.p.s.a. prowadzi do wniosku, że przepis ten odnosi się do aktów lub czynności, które podlegają wykonaniu. Ratio legis niniejszego przepisu wskazuje, iż jego stosowanie ma zabezpieczyć stronę, której skarga została uwzględniona przed ewentualnym wykonaniem przez organ, przed uprawomocnieniem się wyroku, aktu uchylonego przez Sąd.
Przez pojęcie wykonania aktu administracyjnego należy rozumieć spowodowanie w sposób dobrowolny lub doprowadzenie w trybie egzekucji do takiego stanu rzeczy, który jest zgodny z rozstrzygnięciem zawartym w danym akcie. Problem wykonania aktu administracyjnego dotyczy aktów zobowiązujących, ustalających dla ich adresatów nakazy lub zakazy, aktów, na podstawie których określony podmiot uzyskuje równocześnie uprawnienie i mocą którego zostają na niego nałożone obowiązki, oraz aktów, na podstawie których jeden podmiot jest do czegoś zobowiązany, a drugi wyłącznie uprawniony.
W niniejszej sprawie Sąd uchylił w części decyzję Dyrektora RZGW w P. w zakresie rozpatrzenia odwołania Z. B.. Z uwagi zatem na charakter prawny uchylonego aktu, który nie wiąże się z nałożeniem na stronę jakiegokolwiek obowiązku, bądź przyznaniem uprawnienia, uznać należy, iż jako taki nie nadaje się on do wykonania (nie ma przymiotu wykonalności). Stąd też nie znaleziono podstaw do orzekania w przedmiocie jego wykonania, w trybie art.152 p.p.s.a.
W ocenie Sądu sposób sformułowania przez ustawodawcę art. 152 p.p.s.a. wyraźnie wskazuje, iż obligatoryjnym jest każdorazowe dokonanie przez sąd w przypadku uwzględnienia skargi na akt lub czynność oceny dopuszczalności ich wykonania, przepis ten nie przesądza jednakże w żaden sposób o treści rozstrzygnięcia, na co wskazuje sformułowanie, iż "sąd w wyroku określa, czy (...) zaskarżony akt lub czynność nie mogą być wykonywane", co wyraźnie wskazuje na dopuszczenie przez ustawodawcę do sytuacji, gdy nawet w przypadku uwzględnienia skargi nie zostanie wydane orzeczenie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu. Gdyby bowiem racjonalny ustawodawca chciał nałożyć na sąd obowiązek każdorazowego orzekania o niemożności wykonania uchylonego aktu, to użyłby sformułowania wskazującego na obligatoryjność rozstrzygnięcia o takowej treści, na przykład poprzez sformułowanie, iż sąd orzeka, iż uchylony akt nie może być wykonywany w całości lub części.
