II SA/Wr 195/12

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 17 grudnia 2009 r., sygn. akt II SA/Wr 477/09 uchylił zaskarżoną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. G. oraz wcześniejsze decyzje organów pierwszej i drugiej instancji, wydane w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej oraz stwierdził, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana.

Sąd ten ustalił, że Prezydent Miasta J. G. na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 50 ust. 1 i 52 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 80, poz. 717 z późn. zm. – dalej - u.p.z.p.) ustalił na rzecz P. G. decyzję, którą orzekł o lokalizacji inwestycji celu publicznego polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej na działce nr [...] przy ul. N. w J. G..

W dniu 13 lipca 2006 r. H. S. – R. i H. R. złożyli do tego organu wniosek o wznowienie postępowania, wskazując podstawy ustanowione w art. 145 § 1 pkt 4 i 6 k.p.a. uważając, że jako właściciele nieruchomości sąsiednich byli stronami postępowania w sprawie lokalizacji inwestycji. Organy nie zapewniły im udziału w postępowaniu, w tym również w postępowaniach uzgodnieniowych.

Kolejną decyzją, wydaną w tej sprawie, Prezydent Miasta J. G. odmówił wznowienia postępowania, gdyż podanie zostało złożone z naruszeniem terminów ustanowionych w art. 148 k.p.a., a organ odwoławczy – Samorządowe Kolegium Odwoławcze w J. G. - utrzymał tę decyzję w mocy, podzielając ocenę na temat spóźnienia podania o wznowienie, skoro strony mogły się dowiedzieć o decyzji z obwieszczeń.

Wyrokiem z dnia 22 marca 2007 r. sygn. akt II SA/Wr 776/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylił obie decyzje, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.

Po uchyleniu uprzednio zapadłych orzeczeń, kolejną decyzją prezydent ponownie odmówił wznowienia postępowania, a organ odwoławczy uchylił tę decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia, gdyż w jego ocenie Sąd w wyroku w sposób wiążący nakazał wznowienie postępowania.

W dniu 26 listopada 2007 r. organ I instancji wydał postanowienie o wznowieniu postępowania na wniosek skarżących z dnia 13 lipca 2006 r.

Następnie, po przeprowadzeniu kolejnych czynności w sprawie, decyzją z dnia 3 listopada 2008 r. wydaną na podstawie art. 146 § 1 i 2 oraz 151 § 2 k.p.a. w związku z art. 53 ust. 8 u.p.z.p. organ stwierdził, że decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego została wydana z naruszeniem art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a., jednakże z uwagi na fakt, iż od dnia ogłoszenia decyzji upłynęło 12 miesięcy nie jest możliwe uchylenie tej decyzji, jednocześnie organ stosownie do art. 146 § 2 k.p.a. ustalił, iż w wyniku postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej.

Ostatecznie, po wydaniu kolejnych orzeczeń w sprawie, decyzją z dnia 29 czerwca 2009 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w J. G. również uchyliło decyzję organu pierwszej instancji w całości oraz stwierdziło, że decyzja z dnia 3 sierpnia 2005 r. o lokalizacji inwestycji celu publicznego, polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej GSM, zlokalizowanej na terenie działki [...] w J. G. została wydana z naruszeniem prawa art. 145 § 1 pkt 4 kpa; jednakże z uwagi na fakt, że od dnia ogłoszenia decyzji upłynęło 12 miesięcy, na podstawie art. 53 ust. 8 u.p.z.p. odmówiło uchylenia decyzji dotychczasowej.

W wyniku skargi do sądu administracyjnego Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uchylając zaskarżoną decyzję i decyzje je poprzedzające wskazał, że w ocenie Sądu, co najmniej wątpliwe było, czy w odniesieniu do decyzji dotychczasowej zachodziła podstawa do niemożności jej uchylenia w związku z treścią art. 53 ust. 8 u.p.z.p. Nie budził oczywiście wątpliwości upływ przewidzianego tam terminu rocznego, biegnącego od daty doręczenia decyzji dotychczasowej, skoro w materiale sprawy znajduje się zwrotne potwierdzenie odbioru decyzji przez jedną ze stron. Jednakże decyzji nie uchyla się "w przypadku wznowienia postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a." po upływie roku od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia, co z pewnością oznacza, że powinna to być jedyna przyczyna wznowienia podana w żądaniu lub postanowieniu o wznowienie postępowania. Tymczasem jak wiadomo w żądaniu wznowienia skarżący podał dwie przyczyny wznowienia, zaś organ I instancji nie odmówił wznowienia z przyczyny wymienionej w art. 145 § 1 pkt 6 k.p.a., lecz je wznowił, jak należało rozumieć, z obu podanych przyczyn. Oczywiście w obecnym stanie sprawy niedopuszczalne byłoby wydanie decyzji odmawiającej wznowienia z danej przyczyny, skoro organ w oparciu o tę m.in. przyczynę już wznowił postępowanie.

Zdaniem Sądu, podobne wady prawne zawierała decyzja odwoławcza z dnia 31 grudnia 2008 r., a ponadto organ z naruszeniem art. 138 § 2 zd. 2 k.p.a. w sposób zbędny wyraził oceny materialnoprawne, przecież formalnie niewiążące, błędnie przy tym aprobując stosowanie art. 53 ust. 8 u.p.z.p., ale też z naruszeniem art. 138 § 2 k.p.a. uznał wówczas, że rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w znacznej części. Organ pominął zróżnicowanie podstaw uchylenia zaskarżonej decyzji w procedurze sądowej i administracyjnej.

Z tych względów Sąd na podstawie art. 135 p.p.s.a. uchylił także pozostałe decyzje organów obarczone wymienionymi już wadami procesowymi oraz orzekł w pozostałym zakresie zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 c i art. 152 p.p.s.a.

W wyniku skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. G. od opisanego wyroku sprawę rozpoznawał Naczelny Sąd Administracyjny, którego zdaniem skarga kasacyjna nie miała uzasadnionych podstaw, wobec czego skargę tę oddalił. Nie mniej wyraził w uzasadnieniu orzeczenia szereg istotnych dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy wytycznych.

Znacząca część uwag, zawartych w uzasadnieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego, dotyczy kwestii postępowania kompetentnych organów od momentu wpływu podania o wznowienie postępowania zakończonego ostateczną decyzją w sprawie. Przytaczając poglądy orzecznictwa i piśmiennictwa w tym względzie, Skład Orzekający wskazuje, że Jego zdaniem (w kwestii wznowienia postępowania) winno być przyjęte, kompromisowe stanowisko. Sprowadza się ono do tego, iż w przypadku oparcia wniosku o wznowienie postępowania na przesłance z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. – strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu - okoliczność czy podanie pochodzi od podmiotu posiadającego interes prawny badana jest przed wydaniem rozstrzygnięcia w przedmiocie wznowienia postępowania – postanowienia o wznowieniu postępowania ewentualne decyzji (obecnie postanowienia) o odmowie wznowienia postępowania. Natomiast, gdy okaże się, że podanie takie złożyła strona, to po wydaniu postanowienia o wznowieniu postępowania, a więc w toku wznowionego postępowania, przesłanka z art. 145 § 1 pkt 4 będzie badana wyłącznie pod kątem ustalenia czy rzeczywiście wystąpiła sytuacja, iż bez własnej winy nie brała ona udziału w tym postępowaniu. Inaczej mówiąc, przedmiotem wznowionego postępowania w zakresie ustalenia czy przesłanka wznowienia w rzeczywistości wystąpiła będzie wyłącznie sprawdzenie braku zawinienia strony w nieuczestniczeniu w postępowaniu, a jeżeli się on potwierdzi, to także wpływ tej okoliczności na byt prawny ostatecznej decyzji. Pośrednio potwierdzają taką tezę wyroki NSA: z dnia 27 stycznia 2009 r., II OSK 23/08, z dnia 30 kwietnia 2010 r., I OSK 938/09, z 16 lutego 2010 r., II OSK 359/09.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy NSA stwierdza, że we wniosku o wznowienie postępowania wnioskodawcy powołali się na dwie podstawy wznowienia z art. 145 § 1 pkt 4 i 6 k.p.a. W tym ostatnim przypadku zarzucali, że decyzja ostateczna z 3 sierpnia 2005 r. została wydana bez sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko. Taki raport pochodzący ze stycznia 2005 r. znajduje się w aktach administracyjnych sprawy. Na s. 51 tego raportu znalazło się stwierdzenie: "Należy podkreślić, że pola elektomagnetyczne o poziomach ponadnormatywnych nie będą występować ponad działkami sąsiadującymi z działką nr [...]" – a więc działką, na której planowana jest zamierzona inwestycja.

Jak dalej pisze autor uzasadnienia niezależnie więc od tego, że w rozpoznawanej sprawie wniosek o wznowienie postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 6 k.p.a. był całkowicie chybiony, skoro raport oddziaływania na środowisko poprzedzał wydanie kwestionowanej decyzji, to skoro z niego wynikało, iż wspomniane pole elektromagnetyczne nie będzie wykraczało poziomami ponadnormatywnymi na sąsiednie działki, to ich właściciele jako podmioty nie posiadające w sprawie interesu prawnego, nie mogli być stronami postępowania w przedmiocie wznowienia postępowania. W konsekwencji organ I instancji winien wydać decyzje o odmowie wznowienia postępowania.

NSA wskazuje także, iż należy mieć na względzie okoliczność, że na wcześniejszym etapie sprawy w przedmiocie wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną z dnia 3 sierpnia 2005 r. orzekał już WSA we Wrocławiu. W wyroku tym Sąd całkowicie pominął kwestię interesu prawnego wnioskodawców do żądania wznowienia postępowania. Dalej Sąd przypomina, że wznowione postępowanie winno zakończyć się wydaniem jednej z decyzji określonych w art. 151 § 1 i 2 k.p.a., to znaczy decyzją o odmowie uchylenia decyzji dotychczasowej, decyzją uchylającą decyzję dotychczasową, względnie decyzją stwierdzająca wydanie decyzji dotychczasowej z naruszeniem prawa i wskazująca przyczyny dla których organ nie uchylił tej decyzji. Te ostatnie przyczyny wymienione są w art. 146 § 1 i 2 k.p.a. Mogą także, co przewijało się cały czas w wydawanych w postępowaniu administracyjnym decyzjach, wynikać z przepisów szczególnych. Takim przepisem szczególnym jest art. 53 ust. 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Nie jest jednak (zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego) wyłączone stosowanie w postępowaniu w przedmiocie wznowienia postępowania art. 105 § 1 i 2 k.p.a. – to znaczy, że możliwe jest umorzenie postępowania, jeżeli stało się ono bezprzedmiotowe (por. B. Adamiak [w:] B. Adamiak, J. Borkowski, K.p.a., Komentarz, wyd. 11, Warszawa 2011, s. 585). Jedną z przyczyn bezprzedmiotowości postępowania będzie jego wszczęcie na wniosek podmiotu, który nie posiadał w sprawie interesu prawnego. Skoro wnioskodawcy, co wynika z powołanego wcześniej raportu oddziaływania na środowisko, są właścicielami nieruchomości, na teren, których nie będzie emitowane ponadnormatywne promieniowanie elektromagnetyczne, to nie posiadali interesu prawnego w kwestionowaniu decyzji z dnia 3 sierpnia 2005 r.

W konsekwencji NSA stwierdza, że zarówno zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja organu pierwszej instancji, a także uprzednie decyzje wydane przez kompetentne organy w sprawie były wadliwe, gdyż wszystkie one jako podstawy prawne przyjmowały art. 53 ust. 8 u.p.z.p., który może mieć zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy strona bez własnej winy nie wzięła udziału w postępowaniu. Istotą tego przepisu jest zwiększenie trwałości ostatecznej decyzji o ustaleniu lokalizacji celu publicznego w porównaniu z gwarancjami tej trwałości sytuowanymi w przepisach k.p.a. Decyzje te zostały uchylone przez zaskarżony wyrok. Tak więc należy uznać, że wyrok ten mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

Podniesione okoliczności wskazują, jak pisze w końcowej części uzasadnienia jego autor, że niezależnie od przesłanek w oparciu, o które nastąpiło wznowienie postępowania w rozpoznawanej sprawie nie potwierdziło się, że decyzja Prezydenta Miasta J.G. z dnia 3 sierpnia 2005 r. o ustaleniu na rzecz P. S.A. w W. lokalizacji inwestycji celu publicznego polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej była dotknięta wadą z art. 145 § 1 pkt 4 i 6 k.p.a.

Na koniec przytaczanych rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego, dotyczących zarzutów skargi kasacyjnej, a istotnych z punktu widzenia dalszego procedowania w sprawie trzeba jeszcze zwrócić uwagę, że NSA za nietrafny uznał podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 146 § 1 i 2 p.p.s.a. w zw. z art. 53 ust. 8 u.p.z.p. poprzez przyjęcie w zaskarżonym wyroku, iż wystąpienie przesłanki z art. 146 § 1 k.p.a., bądź przesłanki z art. 53 ust. 8 u.p.z.p. nie wyłącza możliwości dalszego prowadzenia postępowania w celu ewentualnego stwierdzenia wystąpienia przesłanki z art. 146 § 2 k.p.a. Naczelny Sąd Administracyjny uznał rozważania zawarte w uzasadnieniu tej części zaskarżonego wyroku za jasne, logiczne i przekonywujące. Jednakże z uwagi na brak legitymacji wnioskodawców (zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego) nie powinny one mieć w sprawie znaczenia.

Po uchyleniu poprzednich decyzji przez sąd, zaskarżoną do sądu administracyjnego decyzją z dnia 30 grudnia 2011 r. ([...]) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w J. G. utrzymało w mocy decyzję z dnia 26 października 2011 r. ([...]), wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta J. G. o umorzeniu postępowania wznowieniowego z wniosku H. S. R. i R. R. w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego dla budowy stacji bazowej telefonii komórkowej sieci P. G. na wieży strunobetonowej lokalizowanej na działce [...] przy ul. N. w J. G.. Oba organy jako podstawę wydanych orzeczeń powołały art. 105 kpa, a organ odwołąwczy wskazał także na art. 138 § 1 pkt 1 kpa.

Działająca z upoważnienia Prezydenta Miasta J. G. Zastępca Naczelnika Wydziału Urbanistyki Architektury i Budownictwa Urzędu Miasta J. G. umorzyła postępowanie wznowione z wniosku H. S. – R. i R. R. w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej sieci P.G. na wieży strunobetonowej lokalizowanej na działce nr [...] przy ul. N. w J. G.. W uzasadnieniu tak podjętego rozstrzygnięcia organ I instancji wskazał w szczególności na przepis art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, który stanowi, iż ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia. Mając na uwadze powyższe, w kontekście zapadłych w sprawie wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 17 grudnia 2009 r. sygnatura akt II SAlWr 477/09 i Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 czerwca 2010 r. sygnatura akt II OSK 1158/10 w rozpoznawanej sprawie należało w ocenie organu I instancji wrócić do wniosku o wznowienie postępowania z dnia 13 lipca 2006 r. We wniosku tym wnioskodawcy powołali się na dwie podstawy wznowienia określone w art. 145 1 pkt4 i 6 k.p.a. Państwo R. zarzucali, że decyzja ostateczna z 3 sierpnia 2005 r. Prezydenta Miasta J. G. została wydana bez sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko. Na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, organ I instancji wskazał, iż należy zaprzeczyć tym zarzutom, albowiem pozbawione są one zasadności. Wyjaśnił, iż raport pochodzący ze stycznia 2005 r. sporządzony przez dr inż. M. S. – B. K.-I. "E.-M." znajduje się w aktach administracyjnych sprawy. Uzgodnienie inwestycji nastąpiło także z zachowaniem właściwości. Wobec tego uznać należy, iż w sprawie nie występuje przesłanka określona w art. 145 par 1 pkt 6 k.p.a, uzasadniająca wznowienie postępowania. Dodatkowo organ I instancji zauważył, iż należy zauważyć, iż na stronie 51 Raportu pochodzącego ze stycznia 2005 r. znalazło się stwierdzenie: "Należy podkreślić, że pola elektromagnetyczne o poziomach ponadnormatywnych nie będą występować ponad działkami sąsiadującymi z działką nr [...]" - a więc działką na której planowana jest zamierzona inwestycja. W ocenie organu I instancji skoro z raportu wynikało, iż wspomniane pole elektromagnetyczne nie będzie wykraczało poziomami ponadnormatywnymi na sąsiednie działki, to ich właściciele jako podmioty nie posiadające w sprawie interesu prawnego, nie mogli być stronami postępowania w przedmiocie wznowienia postępowania. Według organu I instancji wnioskodawca nie wykazał także na czym miałby polegać interes prawny we wznowieniu przedmiotowego postępowania. Organ I instancji wyjaśnił, iż w pełni podziela stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarte w wyroku z dnia 30 czerwca 2011 r. sygn. akt II OSK 1158/10 wydanego w tej sprawie. W treści jego uzasadnienia wynika, iż w przypadku oparcia wniosku o wznowienie postępowania na przesłance z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. okoliczność czy podanie pochodzi od podmiotu posiadającego interes prawny badana jest przed wydaniem rozstrzygnięcia w przedmiocie wznowienia postępowania - postanowienia o wznowieniu postępowania ewentualnie decyzji (obecnie postanowienia) o odmowie wznowienia postępowania. W sytuacji, gdy w sposób oczywisty i bez żadnych wątpliwości można przyjąć, że wnioskodawca nie ma przymiotu strony postępowania o którego wznowienie wnosi, to zbędne jest przeprowadzanie przez organ postępowania rozpoznawczego i wyjaśnianie tej kwestii. (vide: wyrok NSA z dnia 12 października 2010 r., OSK 1556/09). Odmowa wznowienia postępowania z przyczyn podmiotowych może nastąpić wówczas, gdy oczywistym jest, że wniosek o wznowienie postępowania złożony został przez podmiot, który nie jest stroną tego postępowania i okoliczność ta nie wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego. Jeśli natomiast nie jest oczywiste, czy podmiotowi występującemu z wnioskiem o wznowienie postępowania przysługuje status strony, wówczas należy wznowić postępowanie i dokonać analizy tego zagadnienia we wznowionym już postępowaniu. Jeśli w wyniku tej analizy okaże się, że wniosek złożył podmiot, który nie jest stroną, to wznowione postępowanie należy umorzyć. (vide: wyrok NSA W-wa z dnia 30 września 2010 r. II OSK 1438/09). Organ I instancji wyjaśnił, iż w wyniku wadliwej oceny przymiotu strony wnioskującej o wznowienie postępowania administracyjnego, doszło do wydania postanowienia o wznowieniu postępowania w trybie art. 149 § 1 k.p.a., zaś w razie, gdy w wyniku wadliwej oceny przymiotu strony wnioskującej o wznowienie postępowania administracyjnego, doszło do wydania postanowienia o wznowieniu postępowania w trybie art. 149 § 1 k.p.a., to wznowione postępowanie wobec niedopuszczalności wznowienia z wniosku osób nie będących stroną, podlega umorzeniu na podstawie art. 105 1 i 2 k.p.a. Jeżeli po wydaniu postanowienia o wznowieniu postępowania okaże się, że podmiot wnioskujący o wznowienie postępowania nie ma przymiotu strony upoważniającego do takiego żądania (art. 147 k.p.a.) organ administracji umarza postępowanie w oparciu o przepis art. 105 1 k.p.a. Zaś wnioskodawcy, co wynika z powołanego wcześniej raportu oddziaływania na środowisko, są właścicielami nieruchomości, na terenie, których nie będzie emitowane ponadnormatywne promieniowanie elektromagnetyczne, nie posiadali interesu prawnego w kwestionowaniu decyzji z dnia 3 sierpnia 2005 r.

Odwołanie od tej decyzji złożył R. R. działający przez pełnomocnika J. K. zaskarżając ją w całości i zarzucając: naruszenie art. 78 1 i 2 kpa w związku z art.84 kpa przez nieuwzględnienie (a właściwie nierozpoznanie) wniosku o dopuszczenie dowodu z niezależnego biegłego (z listy biegłych sądowych) w celu określenia zasięgu i charakteru oddziaływania projektowanej stacji bazowej telefonii komórkowej, ponieważ przedstawiony dotychczas raport może być Samorządowe Kolegium Odwoławcze w J. G. nieobiektywny, skoro sporządziła go osoba wybrana i opłacona przez P. S.A. (a więc stronę zainteresowaną bezpośrednio w uzyskaniu opinii określonej treści I dla niej korzystnej) i jest nieaktualny (pochodzi z 2005 r., a więc aż sprzed 6-lat). Strona zarzuciła także naruszenie art. 28 kpa - przez bezpodstawne przyjęcie - i to właśnie w oparciu o "stary" i wykonany za zapłatą przez P.) - raport, że R. R. nie jest stroną niniejszego postępowania. Mając na uwadze przedstawione zarzuty strona wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. Uzasadniając przedstawione zarzuty strona odwołująca się podniosła, iż organ I instancji postąpił nieprawidłowo przy załatwianiu wniosku dowodowego. Przede wszystkim skoro strona złożyła wniosek dowodowy dotyczący biegłego - to organ I instancji winien ten wniosek rozpoznać. Jeśli organ uwzględniłby taki wniosek to - zgodnie z art. 84 § 1 kpa - nie strona, ale to organ zwraca się do biegłego. Przy takiej regulacji za bezpodstawne prawnie należy uznać, w ocenie strony odwołującej się oczekiwanie (przez ten organ) na ",przedłożenie" przez stronę takiego dowodu (lub określenie przez stronę terminu do przedłożenia dowodu). Odwołujący się dodał, iż jeśliby organ I instancji nie uwzględnił żądania strony o dopuszczenie dowodu z biegłego - to mógł to uczynić jedynie w ściśle określonych w art.78 § 2 kpa warunkach (które w niniejszej sprawie nie zachodziły). Wskazane wadliwości organu I instancji w zakresie załatwienia wniosku dowodowego o powołanie biegłego (który to wniosek zawierał, w ocenie składającego odwołanie, wyraźne tematy do wyjaśnienia) -powodują konieczność uchylenia zaskarżonej decyzji. Ponadto odwołujący się wyjaśnił, iż błędy z zarzutu pierwszego rzutują na wadliwość określoną w zarzucie drugim w ten sposób, że organ I instancji - nieprawidłowo, bo na podstawie kwestionowanego (przedawnionego z 2005 r. i "prywatnego") raportu stwierdzą, że R. R. nie jest (i nie był stroną) i stwierdzenia takiego dokonuje dopiero po 6- latach. Ustalenie takie jest w ocenie strony przedwczesne, ponieważ można by było je poczynić dopiero po prawidłowym załatwieniu wniosku dowodowego. Ponadto -jest niezrozumiałe dlaczego organ I instancji dopiero obecnie (po latach) nie uznaje R. R. za stronę - skoro dotychczas status strony mu przyznawał.

Rozpoznając sprawę SKO w J. G. uznało, że rozstrzygniecie organu I instancji jest właściwe. W pierwszej kolejności wskazało, co słusznie zauważył już organ I Instancji, iż przepis art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi stanowi, iż ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia. W niniejszej sprawie wyrokiem z dnia 30 czerwca 2011 r., sygn. akt II OSK 1158/10 Naczelny Sąd Administracyjny orzekł o oddaleniu skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 17 grudnia 2009 r. sygn. akt II SAlWr 477/09 w sprawie ze skargi R. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w J. G. z dnia 29 czerwca 2009 r., nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego polegającej na budowie stacji bazowej telefonii komórkowej sieci P. G. na wieży strunobetonowej lokalizowanej na działce nr [...] przy ul. N. w J. G.. Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcie Naczelny Sąd Administracyjny, mimo oddalenia skargi kasacyjnej, poczynił szereg trafnych uwag odnośnie przedmiotowej sprawy. Kolegium przytacza część rozważań NSA, zawartych w uzasadnieniu omawianego wyroku i stwierdza, że w sytuacji, zaistniałej w sprawie (wobec wznowienia postępowania na skutek podmiotu, któremu przymiot strony nie przysługuje) należało umorzyć tak wszczęte postępowanie. Inaczej mówiąc - zdaniem organu odwoławczego - należy uznać, iż właściwie postąpił organ I instancji umarzając jako bezprzedmiotowe niniejsze postępowanie, gdyż takie było wskazanie i wiążąca ocena prawna Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarta w wyroku z dnia 30 czerwca 2011 r., sygn. akt II OSK 1158/10.

Odnośnie zarzutu strony co do nierozpoznania jej wniosku o powołanie niezależnego biegłego w celu określenia zasięgu i charakteru oddziaływania projektowanej stacji bazowej telefonii komórkowej bowiem przedstawiony raport może być nieobiektywny, skoro sporządziła go osoba wybrana i opłacona przez P. S.A. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w J. G. wskazuje, iż w podobnej sprawie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 grudnia 2011 r. sygn. akt II OSK 1717/10 wskazując, że nie można gołosłownie podważać ustaleń specjalistycznego raportu środowiskowego, bowiem jeżeli skarżący mieli do niego zastrzeżenia, powinni go ocenić w innym opracowaniu, czyli przedstawić kontrdowód. Podobna sytuacja miała miejsce również w tej sprawie. Strona kwestionowała przedłożony przez inwestora raport nie przedstawiając jednak innego sporządzonego przez siebie, kwestię tą przerzucając na organ I instancji. Ponadto podnieść należy, iż Kolegium znany jest z urzędu, z uwagi na prowadzone postępowanie z odwołania od decyzji nr [...] z dnia [...] r. o umorzeniu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie stacji bazowej cyfrowej telefonii komórkowej sieci P. G., nr [...] J. na wolnostojącej żelbetowej wieży na działce nr [...], obręb [...] J. AM-13 przy ul. N. w J. G., fakt, iż w postępowaniu tym dopuszczono dowód z opinii biegłego. W dniu 9 lutego 2010 r. została wykonana przez dr inż. P. B. z Pracowni Ochrony Środowiska Elektromagnetycznego Katedry Radiokomunikacji i Teleinformatyki Instytutu Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki Politechniki Wrocławskiej we Wrocławiu opinia Pt.: Analiza formalnych i technicznych uwarunkowań budowy stacji bazowej telefonii komórkowej systemu GSM należącej do sieci P. i oznaczonej kodem [...] J.. Na stronie nr 2 tego opracowania autor stwierdził, iż " ... po weryfikacji analizy parametrów technicznych projektowanej stacji ( ... ) można w pełni potwierdzić, że ze względu na pole elektromagnetyczne to przedsięwzięcie nie wymaga decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację ... " Autor opracowania stwierdził także, iż w miejscach dostępnych dla ludności poziomy pola elektromagnetycznego pochodzącego od stacji nie przekroczą wartości dopuszczalnych określonych w rozporządzeniu z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pół elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów. Przeprowadzone przez niego obliczenia wykazały, że w miejscach dostępnych dla ludności gęstość mocy mikrofalowej nie będzie większa niż 0,002 Wlm2 (wartość ta jest zaokrągleniem w górę wyników obliczeń z przyjętym marginesem błędu obliczeń na poziomie 100 %) przy wartości dopuszczalnej S max = O, l W 1m2. Przeprowadzony dowód, wprawdzie w innym postępowaniu, ale przez ten sam organ i dotyczący tej samej inwestycji jednoznacznie potwierdził dane zawarte w kwestionowanym przez strony raporcie, tym samym nadal aktualne pozostaje cytowane już wyżej, stwierdzenie Naczelnego Sadu Administracyjnego zawarte w wyroku z dnia 30 czerwca 2011 r., dotyczące właśnie niniejszej sprawy, iż : " ... " ... w rozpoznawanej sprawie wniosek o wznowienie postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 6 k.p.a. był całkowicie chybiony, skoro raport oddziaływania na środowisko poprzedzał wydanie decyzji z dnia 3 sierpnia 2005 r., to skoro z niego wynikało, iż wspomniane pole elektromagnetyczne nie będzie wykraczało poziomami ponadnormatywnymi na sąsiednie działki, to ich właściciele jako podmioty nie posiadające w sprawie interesu prawnego, nie mogli być stronami postępowania w przedmiocie wznowienia postępowania ..... ".

W skardze na ostateczną decyzję w sprawie R. R.. W skardze podniósł zarzut naruszenia art. 78 § 1 i 2 kpa przez przyjęcie, że nie ma naruszenia tego przepisu, podczas gdy wniosek skarżącego o powołanie biegłego nie został prawidłowo rozpoznany przez organ I instancji, co polegało na tym, ze brak było taksatywnie wyliczonych podstaw z art. 78 § 2 kpa do nie uwzględnienia takiego wniosku; naruszenie art. 79 i 81 kpa, poprzez powołanie się na opinię w innej sprawie, i uznanie jej za dowód w tym postępowaniu, podczas gdy nie dopuszczono tego dowodu w niniejszej sprawie, przez co storna została pozbawiona możliwości wzięcia udziału w czynnościach b iegłego oraz wypowiedzenia co do opinii; naruszenie art. 28 kpa, poprzez przedwczesne (przed rozstrzygnięciem wniosku dowodowego) uznanie, że R. R. nie ma w tym postępowaniu przymiotu strony. Wskazując na wymienione zarzuty skarżący wniósł o uchylenie skarżonej decyzji. W uzasadnieniu skarżący podnosi, że lektura uzasadnienia decyzji organu wskazuje, że istnieje bezpośredni związek między natężeniem promieniowania, a statusem skarżącego w rozumieniu art. 28 kpa. Skoro tak, to wywiedzenie tego wniosku na podstawie "starej" opinii, bez dopuszczenia opinii z biegłego, należy uznać za przedwczesne. Zdaniem R. R. organ nie wskazał czy i która ze szczególnych okoliczności z art. 78 § 2 kpa występuje w sprawie, a co za tym idzie co powoduje, że wniosek nie został uwzględniony. Skarga polemizuje także z uzasadnieniem decyzji organu odwoławczego w zakresie w jakim odnosi się ono do dowodu, przeprowadzonego w innej sprawie, argumentując, że skarżący nie miał możliwości ani zapoznać się z tą opinią, ani się do niej ustosunkować.

W doręczonej sądowi odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył:

Skarga nie może zostać uwzględniona.

Według art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (art. 1 § 2 tej ustawy).

Zakres kontroli administracji publicznej obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na decyzje zapadłe w toku postępowania administracyjnego (art. 3 § 1 w związku z § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zwana dalej w skrócie "p.p.s.a." - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) i z taką kontrolą mamy do czynienia w sprawie niniejszej.

Na wstępie rozważań wskazać należy, że zgodnie z art. 190 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Wykładnia prawa obejmuje zarówno prawo materialne jak i prawo procesowe.

Tym samym uznać należy, że sąd rozpoznając sprawę przekazaną do ponownego rozpoznania nie ma całkowitej swobody przy wydawaniu nowego orzeczenia, a okoliczności sprawy znajdujące odzwierciedlenie w jej aktach nie mogą być na nowo rozpoznawane przez sąd pierwszej instancji w granicach określonych w art. 134 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny (co do zasady) nie może odstąpić od zawartej w orzeczeniu wykładni prawa.

Trzeba także zwrócić uwagę, że sąd pierwszej instancji wydając obecnie wyrok był obowiązany zastosować się do zaleceń i wskazówek Naczelnego Sądu Administracyjnego zawartych w wyroku z dnia 30 czerwca 2011 r., sygn. akt II OSK 1158/10, w którym to wyroku Sąd uznał, że ponieważ wnioskodawcy, co wynika z raportu oddziaływania na środowisko, są właścicielami nieruchomości na terenie, na którym nie będzie emitowane ponadnormatywne promieniowanie elektromagnetyczne, to nie posiadali interesu prawnego w kwestionowaniu decyzji z dnia 3 sierpnia 2005 r. W związku z tym Sąd ten stwierdził, że w tym kontekście należy ponownie rozpoznać sprawę i ocenić, czy istniały podstawy do wszczęcia postępowania wznowionego na wniosek skarżących i jakie kroki winny podjąć organy, aby zgodnie z prawem i oceną dokonaną przez Naczelny Sąd Administracyjny zakończyć wszczęte postępowanie wznowieniowe.

Dalej należy także wskazać, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego, dokonaną przez ten sąd wykładnią jest związany tak sąd pierwszej instancji, jak i orzekające w sprawie ponownie organy administracji (vide np. wyrok NSA z 17 listopada 2010 r. w sprawie II GSK 961/09, LEX nr 746364, w uzasadnieniu którego wskazano, że "ocena prawna wyrażona w orzeczeniu sądu (NSA - przyp. sądu) wiąże w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność była przedmiotem zaskarżenia. Ocena prawna wyrażona w orzeczeniu sądu administracyjnego jest wiążąca w sprawie dla tego sądu oraz organu administracji państwowej, zarówno gdy dotyczy zastosowania przepisów prawa materialnego, jak i przepisów postępowania administracyjnego. Oznacza to, że organ administracji jest obowiązany rozpatrzyć sprawę ponownie, stosując się do oceny prawnej zawartej w uzasadnieniu wyroku, bez względu na poglądy prawne wyrażone w orzeczeniach sądowych w innych sprawach, a tym bardziej w orzeczeniach organów administracyjnych wydanych w innych sprawach". Kontynuując tę myśl trzeba dodatkowo podnieść, że także wielokrotnie NSA wskazywał w swoich wyrokach, że "nie można oprzeć skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa ustaloną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny. Oparcie skargi kasacyjnej, wbrew powyższemu zakazowi, na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa, ustaloną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjnym(...) może być podstawą oddalenia skargi kasacyjnej" (I FSK 1161/10, wyrok NSA z 15 września 2011 r., LEX nr 1068097).

Reasumując tę część rozważań wskazać trzeba, że trafnie oba orzekające w sprawie organy uznały, iż zgodnie z wytycznymi, zawartymi w uzasadnieniu wyroku NSA, obecne postępowanie należało umorzyć, stosownie do treści art. 105 kpa.

Już ta tylko okoliczność musi doprowadzić do oddalenia skargi.

Na marginesie można jeszcze dodać, że (wbrew odmiennym twierdzeniom skargi) organ nie uchybił przepisom postępowania nie przeprowadzając (nie dopuszczając) dowodu z biegłego wnioskowanego przez skarżącego. Jak to trafnie podnosi organ, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych, nie wystarczy aby negować ustalenia osoby posiadającej wiadomości specjalistyczne i opracowującej w toku postępowania administracyjnego ekspertyzy tu: raportu oddziaływania na środowisko, lecz należy dostarczyć przeciwdowód wykazujący konkretne błędy, jakie ekspertyza ta (raport) zawiera. Takiego dowodu wnioskodawcy nie przedstawili. Nadto, jak wynika z treści art. 84 § 1 kpa, organ administracji publicznej może zwrócić się do biegłego lub biegłych o wydanie opinii, gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne.

Zatem to organ orzekający w sprawie decyduje o tym, czy widzi potrzebę skorzystania z wiadomości specjalnych, mając na względzie całokształt okoliczności sprawy.

Jeśli (jak w tym przypadku) takiej potrzeby nie widzi, to dowodu tego nie ma obowiązku przeprowadzić.

Jeśli zaś chodzi o powołanie się przez organ na fakt znany mu z urzędu (opinia biegłego, wykonana przez dr inż. P. B. przeprowadzona w innym postępowaniu), to na taki fakt organ może się powołać (art. 77 par. 4 kpa), ma jedynie zwrócić na tę okoliczność uwagę stronom.

Reasumując, skarga jako bezzasadna podlega oddaleniu, stosownie do art. 151 ppsa.