II SA/Gd 106/14

Uzasadnienie

Komendant Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej decyzją z dnia 11 października 2013 r., nr [[...]], wydaną na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2013, poz. 1340 ze zm.) w związku z § 207 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. nr 75, poz. 690 ze zm.) nakazał M. K., J. K., R. U.-W. oraz B. W., współwłaścicielom budynku położonego w S. przy ul. Ż., wykonanie w ustalonym terminie następujących obowiązków:

1) usunąć lub doprowadzić do stopnia niezapalności palne okładziny sufitów oraz co najmniej trudno zapalności palne okładziny ścian występujące w obrębie klatki schodowej będącej jedyną drogą ewakuacyjną tj.: poziome i pionowe drogi ewakuacyjne – w terminie do 31 grudnia 2013 r.

2) usunąć materiały palne w postaci mebli i elementów gospodarstwa domowego składowane w obrębie klatki schodowej oraz w korytarzu piwnicznym – w terminie do 30 listopada 2013 r.

3) na klatce schodowej budynku umieścić w widocznym miejscu instrukcję postępowania na wypadek pożaru z wykazem telefonów alarmowych - w terminie do 30 listopada 2013 r.

4) wykonać badania okresowe instalacji elektrycznej, przewodów spalinowych dymowych i wentylacyjnych oraz szczelności instalacji gazowej w budynku – w terminie do 31 grudnia 2013 r.

5) kotłownie usytuowane w piwnicy z kotłem na paliwo stałe oraz z kotłem na gaz ziemny wydzielić pożarowo w stosunku do pozostałych pomieszczeń w wymaganej klasie odporności ogniowej - w terminie do 31 grudnia 2013 r.

Organ ustalił w wyniku czynności kontrolno - rozpoznawczych dokonanych w dniu 24 września 2013 r., że w budynku mieszkalnym wielorodzinnym przy ul. Ż. w S. naruszone zostały przepisy przeciwpożarowe w częściach wspólnych (ogólnodostępnych). W obrębie klatki schodowej występują palne okładziny ścian i sufitów wykonane z materiałów łatwo zapalnych, przy wejściu do lokalu nr [[...]] stwierdzono okładzinę ściany wykonaną ze styropianu, natomiast nad biegiem klatki schodowej na trzeciej kondygnacji stwierdzono łatwo zapalną konstrukcję dachu z widocznym deskowaniem, które nie zostało oddzielone od kubatury klatki schodowej. Stan ten sprzeczny jest z § 16 ust. 2 pkt 3 lit. a i lit. b rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 109 poz. 719), dalej określonego jako "rozporządzenie", który stanowi, że występowanie w pomieszczeniu strefy pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I lub ZL II albo na drodze ewakuacyjnej okładziny sufitu lub sufitu podwieszonego z materiału łatwo zapalnego lub kapiącego pod wpływem ognia, oraz okładziny ściennej z materiału łatwo zapalnego, jeżeli nie zapewniono dwóch kierunków ewakuacji jest podstawą do uznania budynku mieszkalnego za zagrażający życiu ludzi.

Ustalono, że przedmiotowy budynek mieszkalny wielorodzinny posiada jedną klatkę schodową o konstrukcji murowanej oraz podpiwniczenie, w którym usytuowane są komórki lokatorskie. W korytarzu piwnicznym, na parterze oraz drugim piętrze stwierdzono składowanie materiałów łatwo zapalnych w postaci kartonów, mebli i artykułów gospodarstwa domowego. Stan ten sprzeczny jest z § 4 ust. 1 pkt 11 i 12 rozporządzenia. Według treści tego przepisu zabronione jest składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej, w pomieszczeniach technicznych, na nieużytkowych poddaszach i strychach oraz na drogach komunikacji ogólnej w piwnicach.

Ponadto budynek nie posiada instrukcji postępowania na wypadek pożaru z wykazem telefonów alarmowych. Stan ten sprzeczny jest z § 4 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia. Według jego treści właściciele, zarządcy lub użytkownicy budynków zobowiązani są do umieszczania w widocznym miejscu instrukcji postępowania na wypadek pożaru z wykazem telefonów alarmowych.

Organ stwierdził, że w trakcie kontroli nieprzedstawiono aktualnych protokołów z przeglądów instalacji technicznych w budynku czyli: instalacji elektrycznej, przeglądu przewodów spalinowych, dymowych i wentylacyjnych, oraz badania szczelności instalacji gazowej. Brak okresowych kontroli tych instalacji może przyczynić się do powstania pożaru. Stan ten sprzeczny jest z § 4 ust 1 pkt 2 rozporządzenia. Przepis ten zabrania użytkowania instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez producenta bądź niepoddawanych okresowym kontrolom, o zakresie i częstotliwości wynikających z przepisów prawa budowlanego, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzenienia ognia.

Ponadto w kondygnacji piwnicznej stwierdzono dwa pomieszczenia kotłowni: jedno z kotłem na paliwo stałe drugie z kotłem na gaz ziemny o mocy 50 kW, dla których nie przedstawiono żadnej dokumentacji budowlanej w zakresie ich użytkowania. Pomieszczenia te nie zostały wydzielone pożarowo w stosunku do pozostałych pomieszczeń w wymaganej klasie odporności ogniowej. Każde z pomieszczeń kotłowni posiada drzwi bezklasowe, dodatkowo w kotłowni z kotłem na paliwo stałe stwierdzono skład opału w postaci węgla i drewna opałowego. Stan ten sprzeczny jest z § 220 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, według którego ściany wewnętrzne i stropy wydzielające kotłownie, składy paliwa stałego, żużlownie i magazyny oleju opałowego, a także zamknięcia otworów w tych elementach, powinny mieć klasę odporności ogniowej nie mniejszą niż dla ścian wewnętrznych El 60 min., dla stropów REI 60 min, dla drzwi lub innych zamknięć El 30 min.

Odwołanie od tej decyzji wnieśli M. K. i J. K. W odwołaniu wskazali na błędne ustalenia faktyczne poprzez przyjęcie przez organ pierwszej instancji, że znajdujące się w budynku przy ul. Ż. w S. palne okładziny sufitów, palne okładziny ścian oraz materiały palne w postaci mebli i elementów gospodarstwa domowego występujące w obrębie klatki schodowej stanowią własność wszystkich mieszkańców budynku, gdyż w rzeczywistości stanowią własność R. U.-W., wyłącznie którą organ powinien obciążać obowiązkiem ich usunięcia. Wnieśli o zmianę zaskarżonej decyzji w tym zakresie oraz o wydłużenie terminu realizacji nakazanych w decyzji obowiązków.

Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej - decyzją z dnia 12 grudnia 2013 r., nr [[...]], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267) – zwaną dalej "k.p.a.", uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej terminów wykonania obowiązków określonych w punktach nr 1, 2, 3, 4 i ustalił nowy termin ich wykonania do dnia 20 lutego 2014 r. oraz uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej nakazu wykonania obowiązku określonego w punkcie 5 zaskarżonej decyzji i umorzył postępowanie organu pierwszej instancji w tym zakresie, zaś w pozostałym zakresie zaskarżoną decyzję utrzymał w mocy.

Organ odwoławczy ponowił ustalenia dokonane uprzednio w zaskarżonej odwołaniem decyzji organu pierwszej instancji. Wskazał, że jak wynika z protokołu kontroli żaden z uczestniczących w czynnościach nie wniósł uwag i zastrzeżeń do ustaleń organu. Nie zgodził się z zarzutem błędu w ustaleniach faktycznych, skutkujących obowiązkiem usunięcia elementów palnych z dróg ewakuacyjnych nałożonym na wszystkich współwłaścicieli budynku, a nie tylko na jednego z nich. Organ odwoławczy uznał, że skierowanie nakazowej decyzji do wszystkich współwłaścicieli budynku jest zasadne, gdyż zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. 2009 r., nr 178, poz. 1380 ze zm.) to właściciel i użytkownik budynku ponosi odpowiedzialność za naruszenie przepisów przeciwpożarowych. Biorąc pod uwagę, że stwierdzone nieprawidłowości dotyczą części wspólnych budynku, na podstawie § 19 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. 2000 r., nr 80 poz. 903) odpowiedzialność za naruszenie przepisów przeciwpożarowych spoczywa na wszystkich właścicielach trzech lokali mieszkalnych, którzy formalnie tworzą wspólnotę mieszkaniową. Każdy z właścicieli powinien być zobowiązany do przestrzegania przepisów przeciwpożarowych w częściach wspólnych budynku.

W zakresie obowiązku określonego w punkcie 5 zaskarżonej decyzji, dotyczącego wydzielenia pożarowego pomieszczeń kotłowni, organ odwoławczy wyjaśnił, że przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie stosuje się przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych spełniających funkcje użytkowe budynków, nie przewidziano zaś możliwości stosowania przepisu § 220 ust. 1 rozporządzenia do obiektów już istniejących i użytkowanych, w których nie są prowadzone żadne z prac budowlanych określonych w § 2 ust. 1 tego rozporządzenia.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Gdańsku, skarżący M. i J. K. wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji, a w uzasadnieniu powołali się na te same zarzuty, co w odwołaniu.

Ponadto zaskarżonej decyzji zarzucili naruszenie:

- art. 8 k.p.a. w związku z art. 12 § 1 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania w sposób niebudzący zaufania jego uczestników do władzy publicznej, poprzez wskazanie w uzasadnieniu skarżonej decyzji, iż w trakcie prowadzonego postępowania do czasu wydania decyzji przez organ, żadna ze stron nie wniosła do akt sprawy dodatkowych wyjaśnień i zastrzeżeń, że palne okładziny sufitów oraz palne okładziny ścian oraz materiały palne w postaci mebli i elementów gospodarstwa domowego występujące w obrębie klatki schodowej, na poziomie drugiej kondygnacji budynku mieszkalnego przy ul. Ż. w S., w sąsiedztwie lokalu mieszkalnego będącego własnością R. U.-W. oraz B. W., w rzeczywistości stanowią ich wyłączną własność, a potwierdzone zostało oświadczeniem B. W. złożonym do protokołu Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 24 września 2013 roku z ustaleń z czynności kontrolno - rozpoznawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej;

- art. 10, 77, 80 i 81 k.p.a. poprzez odstąpienie bez uzasadnienia od zasady umożliwienia stronom wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań oraz niewykonanie obowiązku zebrania i rozpatrzenia w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego i niewykazanie inicjatywy dowodowej w ustaleniu własności rzeczy stwarzających zagrożenie pożarowe;

- art. 3 ust. 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej w związku z art. 31 ust. 3 i art. 64 Konstytucji RP, poprzez nieprawidłową wykładnię i w efekcie błędne przyjęcie, że właściciel i użytkownik budynku ponoszą odpowiedzialność za naruszenie przepisów przeciwpożarowych łącznie, na zasadzie koniunkcji, w sytuacji gdy w przedmiotowym przepisie występuje alternatywa zwykła, a w konsekwencji błędne nałożenie obowiązku na wszystkich właścicieli, w sytuacji gdy wystarczające jest nałożenie obowiązku na wyłącznego właściciela lub właścicieli rzeczy stwarzających zagrożenie pożarowe;

- art. 10 § 1 k.p.a., gdyż organ odwoławczy nie powiadomił skarżących o zamiarze zakończenia postępowania.

Według skarżących wykonanie przez nich obowiązku usunięcia rzeczy, których nie są właścicielami stanowić będzie delikt prawa cywilnego oraz prowadzić do popełnienia przestępstwa uszkodzenia rzeczy z art. 288 Kodeksu karnego. Do skargi dołączyli wydruk fotografii, która ich zdaniem stanowi dowód, że kwestionowane materiały palne stanowią wyłączną własność R. U.-W.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację sformułowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ wskazał, że jak wynika z protokołu kontroli jedna z osób wymienionych w skardze jako właściciel spornych materiałów oświadczyła, że usunie część elementów z klatki schodowej, druga zaś oświadczyła, że nie jest to jej własność. Natomiast dołączone do skargi zdjęcie wykonane w dniu 13 stycznia 2014 r. nie jest wiarygodnym dowodem, nadto uzyskane zostało po wydaniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje.

Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Kontrola legalności polega na badaniu zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego oraz prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego.

Przedmiotem kontroli w rozpoznawanej sprawie jest decyzja Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 12 grudnia 2013 r., utrzymująca w mocy decyzję Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 11 października 2013 r., nakazującą wszystkim właścicielom budynku przy ul. Ż. w S. wykonanie określonych obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej opisanych szczegółowo w punktach od 1 do 4, uchylająca tę decyzję co do obowiązku objętego punktem 5 i w tym zakresie umarzająca postępowanie oraz uchylająca tę decyzję w części oznaczonych terminów wykonania obowiązków i ustalająca nowe terminy ich wykonania.

Zarówno w odwołaniu jak i w skardze do sądu M. K. i J. K. formułują w istocie zarzut błędnego adresata decyzji. Ich zdaniem nakazy wykonania obowiązków wynikających z ochrony przeciwpożarowej, oznaczonych punktami 1 i 2 decyzji organu pierwszej instancji, powinny być skierowane do właścicieli przedmiotów palnych podlegających usunięciu. Taka jest istota skargi zarzucającej organom błędne ustalenie stanu faktycznego w odniesieniu do ustalenia stanu własności palnych okładzin sufitów i ścian występujących w obrębie klatki schodowej oraz materiałów palnych w postaci mebli i elementów gospodarstwa domowego składowanych w obrębie klatki schodowej.

Sąd orzekający w niniejszym składzie zarzutu tego nie podziela, a skierowanie decyzji do wszystkich współwłaścicieli przedmiotowego budynku mieszkalnego ocenia jako zgodne z prawem. Prawidłowo organy właściwe dla ochrony przeciwpożarowej nałożyły szczegółowo opisane w decyzji i przytoczone na wstępie obowiązki na współwłaścicieli części wspólnych budynku i jednocześnie właścicieli wyodrębnionych lokali mieszkalnych, którzy stanowią tzw. małą wspólnotę mieszkaniową. Jak wynika bowiem z niekwestionowanych ustaleń organów, w budynku mieszkalnym przy ul. Ż. w S. znajdują się trzy lokale mieszkalne. Stosownie do treści art. 19 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r., nr 80, poz. 903 ze zm.) jeżeli liczba lokali wyodrębnionych i lokali niewyodrębnionych, należących nadal do dotychczasowego właściciela, nie jest większa niż siedem, do zarządu nieruchomością wspólną mają odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego o współwłasności. Natomiast zasadą wynikającą z art. 6 ustawy o własności lokali jest to, że ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Z kolei, co wynika wprost z treści art. 3 ust. 1 ustawy o własności lokali, w razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali. Nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Oznacza to w niniejszym przypadku, że zarząd nieruchomością wspólną wykonują wszyscy ustaleni przez organ współwłaściciele budynku, tworzący jednocześnie wspólnotę mieszkaniową – M. K. i J. K. – lokal nr [[...]], M. D. i A. D. – lokal nr [[...]], R. U.-W. i B. W. – lokal nr [[...]] (zob. adresaci decyzji drugiej instancji oraz osoby wymienione w upoważnieniu do przeprowadzenia czynności kontrolnych, zawiadomione w wszczęciu postępowania, dokumenty w aktach administracyjnych).

W konsekwencji zaś przyjąć należy, że adresatem decyzji administracyjnej dotyczącej części wspólnych nieruchomości, w tym przypadku nakazów z zakresu ochrony przeciwpożarowej, może być tylko wspólnota mieszkaniowa, czyli w stanie faktycznym kontrolowanej sprawy wszyscy współwłaściciele będący jednocześnie właścicielami wyodrębnionych w budynku lokali mieszkalnych i sprawujący zarząd nieruchomością wspólną, na zasadach określonych w art. 19 w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o własności lokali.

Zarzut skargi odnośnie błędnych ustaleń i wadliwego ustalenia adresata decyzji wywodzony jest z treści art. 3 ustawy o ochronie przeciwpożarowej. W art. 3 ust. 1 i 2 tej ustawy zobowiązano osoby fizyczne, osoby prawne, organizacje lub instytucje korzystające ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu do zabezpieczenia ich przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem, przesądzając jednocześnie, że odpowiedzialność za naruszenie przepisów przeciwpożarowych, w trybie i na zasadach określonych w innych przepisach, ponoszą: właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu. Zgodnie natomiast z art. 4 ust. 1 a ustawy o ochronie przeciwpożarowej odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w ust. 1 (w tym między innymi przestrzegania przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych oraz zapewnienia osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie, bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji) stosownie do obowiązków i zadań powierzonych w odniesieniu do budynku, obiektu budowlanego lub terenu przejmuje w całości lub w części – ich zarządca lub użytkownik, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie. W przypadku, gdy umowa taka nie została zawarta, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na faktycznie władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem. Oznacza to, że w zakresie podlegającym regulacji art. 4 ust. 1 a ustawy o ochronie przeciwpożarowej, odpowiedzialnym za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej może być wyłącznie podmiot faktycznie władający budynkiem (obiektem budowlanym, terenem).

Według prawidłowych i niespornych ustaleń organu materiały i przedmioty palne opisane w decyzji umieszczone zostały w części wspólnej przedmiotowego budynku, stanowiącej jedyną drogę ewakuacyjną, w korytarzu, w obrębie klatki schodowej i w korytarzu piwnicznym. Ustalono bowiem, że budynek ten posiada jedną klatkę schodową oraz podpiwniczenie, w którym usytuowane są komórki lokatorskie. W tym kontekście adresatem decyzji z zakresu ochrony przeciwpożarowej odnoszącej się do przedmiotowego budynku mieszkalnego mogą być jedynie, faktycznie nim władający, ustaleni przez organy współwłaściciele części wspólnych tego budynku.

Wbrew twierdzeniom skargi na organie właściwym dla ochrony przeciwpożarowej nie spoczywał obowiązek ustalenia stanu własności przedmiotów podlegających usunięciu z uwagi na ich łatwopalność, a znajdujących się w częściach wspólnych budynku stanowiących jedyną drogę ewakuacyjną. Jest to kwestia obojętna z punktu widzenia przytoczonych przepisów przeciwpożarowych, podobnie jak i spory między współwłaścicielami budynku odnoszące się do kwestii cywilnoprawnych, dla których właściwy jest sąd powszechny. Zatem zarzuty skargi koncentrujące się na naruszeniu przepisów postępowania – art. 7, 8, 12, 77, 80, 81 k.p.a. poprzez błąd w ustaleniach faktycznych dotyczących kwestii własności rzeczy podlegających usunięciu jako łatwopalne są chybione.

Nietrafny jest również zarzut naruszenia art. 10 § 1 k.p.a. Organ pierwszej instancji po sporządzeniu protokołu z czynności kontrolnych, przyjętego i podpisanego bez uwag zarówno przez skarżącego J. K. jak i innych współwłaścicieli uczestniczących w czynnościach – B. W. i R. U.-W., powiadomił strony o możliwości zapoznania się z aktami sprawy, uzyskania wyjaśnień oraz składania wniosków i zastrzeżeń. Zastrzeżenia strony skarżącej, jak wynika z treści odwołania, odnosiły się zaś wyłącznie do kwestii stanu własności elementów wymienionych w punktach 1 i 2 decyzji organu pierwszej instancji. Istotnie, organ drugiej instancji przed wydaniem zaskarżonej decyzji powiadomienia w trybie 10 § 1 k.p.a. nie dokonał. Niemniej uchybienie to nie miało istotnego wpływu na wynik sprawy, ponieważ przed organem odwoławczym nie zostało przeprowadzone żadne postępowanie uzupełniające materiał dowodowy, które wywołałoby konieczność umożliwienia zapoznania się przez strony z jego wynikiem, a decyzja tego organu podjęta została na podstawie dowodów zebranych przed organem pierwszej instancji i znanych stronom. Generalnie podstawę faktyczną rozstrzygnięcia stanowiły ustalenia dokonane na podstawie protokołu z czynności kontrolno-rozpoznawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej, sporządzonego w dniu 24 września 2013 r. z udziałem wymienionych współwłaścicieli budynku mieszkalnego. Z punktu widzenia przepisów materialnych – art. 3 i art. 4 ust. 1 i art. 4 ust. 1a ustawy o ochronie przeciwpożarowej ustalenie dotyczące podmiotów odpowiedzialnych w niniejszej sprawie za realizację obowiązków w zakresie ochrony przeciwpożarowej, również w kontekście przepisów art. 3 ust. 1 i art. 19 ustawy o własności lokali, było prawidłowe. Nie było zatem konieczności przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego, w tym dowodu z przesłuchania stron, celem ustalenia okoliczności obojętnych prawnie z punktu widzenia ochrony przeciwpożarowej, zmierzających do wykazania, że tylko jeden ze współwłaścicieli powinien być adresatem przedmiotowej decyzji, ponieważ jest właścicielem rzeczy podlegających obowiązkowi usunięcia (z uwagi na ich łatwopalność oraz usytuowanie na drodze ewakuacyjnej). Tymczasem ustawa o ochronie przeciwpożarowej ustalając odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej odnosi się do budynku, obiektu budowlanego oraz terenu i w tym kontekście posługuje się pojęciami "właściciel" (art. 4 ust. 1), "zarządca" lub "użytkownik" (na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej) oraz "faktycznie władający" (art. 4 ust. 1a). Organ w niniejszej sprawie nie miał zatem obowiązku ustalania właściciela rzeczy, zobowiązany był natomiast do ustalenia podmiotów zobowiązanych do zabezpieczenia budynku, obiektu budowlanego lub terenu, według przepisów art. 3 i 4 ustawy o ochronie przeciwpożarowej, jako adresatów decyzji, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej.

Zdaniem sądu także całkowicie chybiony jest zarzut naruszenia przepisów Konstytucji RP, dotyczący naruszenia prawa do własności oraz zasady proporcjonalności. Niniejsza decyzja nie wkracza w prawo własności ani go nie ogranicza, zaś spory na tle prawa własności, jak również wszelkie kwestie odszkodowawcze, jak to już zostało zaznaczone, podlegają kognicji sądu powszechnego. Trzeba też zaznaczyć, że prawo własności nie ma charakteru bezwzględnego, a przepis art. 31 ust. 3 Konstytucji RP wyraźnie przewiduje możliwość ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw, które mogą być ustanowione tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób, przy czym nie mogą naruszać istoty wolności i praw. Według sądu przyjąć należy, że wynikająca z ustawy ochrona przeciwpożarowa, mieszcząc się w pojęciu "ochrony porządku publicznego", może skutkować ograniczeniem w korzystaniu z prawa własności. Ponadto celem ustawy o ochronie przeciwpożarowej, określonym w art. 1, jest skuteczna realizacja przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem. Stąd konstrukcja przywoływanych już norm wynikających z art. 3 i 4 tej ustawy. Nie można byłoby zapewnić skuteczności działań w kierunku ochrony przeciwpożarowej, gdyby organy miały obowiązek ustalać kwestie uboczne, sprzeczne z celem wspomnianej ustawy, jak w niniejszej sprawie dotyczące ustalenia stanu własności rzeczy, które powinny zostać usunięte z drogi ewakuacyjnej.

W konsekwencji przedstawionych rozważań sąd nie dopatrzył się naruszenia wskazanych w skardze przepisów prawa. Organ odwoławczy procedował prawidłowo, nienaruszając przy tym przepisów postępowania w sposób, który miałby istotny wpływ na wynik sprawy.

Ponieważ sąd administracyjny badając zgodność z prawem zaskarżonej decyzji nie jest związany zarzutami skargi, jej wnioskami ani wskazaną podstawą prawną, jak stanowi art. 134 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekając w niniejszej sprawie sąd dokonał kontroli legalności również w odniesieniu do prawidłowości sformułowanych nakazów i ich podstawy materialnoprawnej, mimo że treść nakazów, ich celowość i prawidłowość nałożenia nie była przedmiotem skargi. Także w tym zakresie sąd nie dopatrzył się naruszenia prawa. Utrzymane w mocy nakazy opisane w punktach 1-4 decyzji organu pierwszej instancji zawierają szczegółowo i precyzyjnie określone czynności, jakie mają podjąć podmioty zobowiązane. Wynikają zaś ze wskazanych prawidłowo przez organ przepisów materialnoprawnych. Nakaz określony w punkcie 1 dotyczący usunięcia lub doprowadzenia do stopnia niezapalności palnych okładzin sufitów oraz ścian wynika z ustalenia stanu zagrażającego życiu ludzi, określonego w § 16 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, obiektów budowlanych, odnoszącego się do występowania na drodze ewakuacyjnej okładzin sufitu i okładzin ściennych materiałów łatwozapalnych. Z kolei nakaz określony w punkcie 2 decyzji nakładający obowiązek usunięcia materiałów palnych (mebli i gospodarstwa domowego) składowanych w obrębie klatki schodowej i korytarzu piwnicznym znajduje podstawę w § 4 ust. 1 pkt 11 i 12 tegoż rozporządzenia, który określa czynności zabronione z punktu widzenia ochrony przeciwpożarowej jakimi jest składowanie materiałów palnych między innymi na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji oraz na drogach komunikacji ogólnej w piwnicach. Nakaz wyrażony w punkcie 3 decyzji odnoszący się do umieszczenia w widocznym miejscu na klatce schodowej instrukcji postępowania na wypadek pożaru z wykazem telefonów alarmowych znajduje oparcie w przepisie § 4 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, według którego właściciele, zarządcy lub użytkownicy budynków oraz placów składowych i wiat, z wyjątkiem budynków mieszkalnych jednorodzinnych, umieszczają w widocznym miejscu instrukcje postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów alarmowych. Następnie nakaz określony w punkcie 4 decyzji, dotyczący wykonania badań okresowych instalacji elektrycznej, przewodów spalinowych dymowych i wentylacyjnych oraz szczelności instalacji gazowej budynku wynika z § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 2010 r., według którego w obiektach oraz na terenach przyległych do nich zabronione jest wykonywanie czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji, poprzez w szczególności użytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niepoddawanych okresowym kontrolom, o zakresie i częstotliwości wynikających z przepisów prawa budowlanego, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu, lub rozprzestrzeniania ognia. Decyzja organu odwoławczego utrzymująca w tym zakresie w mocy decyzję organu pierwszej instancji, szczegółowo uzasadniającą konieczność podjęcia opisanych czynności, jest zatem prawidłowa.

Mając na względzie powyższe, skargę jako niezasadną należało oddalić, o czym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku orzekł na mocy art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.