I SA/Sz 240/14

Uzasadnienie

Skargą z dnia 14 stycznia 2014 r. C. T. – dalej: "Strona" wniósł

o wznowienie postępowania sądowego zakończonego prawomocnym postanowieniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie – dalej "WSA w Szczecinie" z dnia 21 listopada 2012 r., sygn. akt I SA/Sz 959/12 odrzucającym skargę Strony na czynność Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. w przedmiocie postępowania egzekucyjnego.

W uzasadnieniu skargi Strona wniosła o wznowienie wszystkich spraw toczących się przed WSA w Szczecinie, a wszczętych po wyroku WSA w Szczecinie z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. akt I SA/Sz 577/11. Strona wskazała, że: "komornik będąc egzekutorem orzekał w sprawach zarzutów do jego egzekucji – nigdy te zarzuty nie były rozpatrzone rzetelnie. Zostało to wszędzie przeoczone, mimo, że podnosiliśmy tę kwestię. W zbiegu tej egzekucji zatem ponownie okazało się, że wszystko wykonano źle, nieprawidłowo, nieobiektywnie w celu wytworzenia dla nas niekorzystnej sytuacji prawnej. Sytuację tę potwierdza fakt, że w sprawie zbiegu egzekucji nie doręczono nam żadnych dokumentów. Zatem wnosimy o to jak na wstępie." Do pisma Strona załączyła postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej

w Szczecinie z dnia 6 grudnia 2013 r. nr [...] oraz pismo Starosty Powiatowego w P. z dnia 27 maja 2013 r. nr [...] (pisma adresowane do M. T. – żony C. T.).

Pismem z dnia 12 lutego 2014 r. Strona przedstawiła uzupełnienie uzasadnienia przesłanek do wznowienia postępowania sądowadministracyjnego. Podniosła w nim, że wszystkie orzeczenia o których wznowienie wnosi zapadły na podstawie dokumentu podrobionego oraz na podstawie dokumentów wydawanych przez osoby nieuprawnione (w postępowaniu prowadzonym przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w P. i w postępowaniu Powiatowego Urzędu Pracy

w P.). Strona wskazała również, że "w sprawie zarzutów orzekała osoba nieuprawniona, a rozstrzygnięcia nie ustaliły stanu faktycznego, a wbrew wyrokowi wydanemu w sprawie o sygn. akt I SA/Sz 577/11 nie odnaleziono dokumentów,

a Sąd nie wziął pod uwagę, że Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. rzeczywiście nie wykonał wyroku, bo nie miał okazji tego wyjaśnić nie będąc wzywanym."

W piśmie z dnia 10 marca 2014 r. Strona zamieściła informację, że

"dnia 8 kwietnia 2014 r. miną 4 pełne lata odkąd przeprowadzono nam egzekucję

i nie wydano dokumentów i w której to egzekucji sfałszowano tytuł egzekucyjny którego oryginału nie ma do dzisiaj i w związku z tym nigdy nie doręczono nam dokumentów."

W wykonaniu zarządzenia sędziego sprawozdawcy pełnomocnik Strony ustanowiony w drodze przyznanego prawa pomocy w toku sprawy

o sygn. akt 959/12 został wezwany do wykazania podstawy wznowienia

i uzasadnienia, okoliczności stwierdzających zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wskazanie, czy żąda uchylenia lub zmiany zaskarżonego orzeczenia [zgodnie z przepisem art. 279 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) - zwanej dalej "p.p.s.a."].

W odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia braków formalnych skargi

o wznowienie Strona powołując się na przepisy art. 271 pkt 2 p.p.s.a. oraz 273 § 1 pkt 1 p.p.s.a. wniosła o wznowienie postępowania sądowego w sprawie o sygn. akt 959/12 żądając uchylenia zaskarżonego orzeczenia. Ponadto Strona podtrzymała wszystkie argumenty powołane we wcześniejszych pismach z dnia

14 stycznia 2014 r. oraz 12 lutego 2014 r. W ocenie Strony była ona pozbawiona możliwości oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i możliwości działania w sprawie, co w jej opinii, konstytuuje przesłankę określoną

w art. 271 pkt 2 p.p.s.a.

Ponadto, w ocenie Strony orzeczenie zapadłe w sprawie o sygn. akt I SA/Sz 959/12 zostało oparte na sfałszowanym dokumencie tj. tytule egzekucyjnym.

Odnosząc się do okoliczności stwierdzających zachowanie terminu do wniesienia skargi Strona wskazała, że o sfałszowaniu dokumentu dowiedziała się dopiero z postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie z dnia

6 grudnia 2013 r. nr [...] oraz z pisma Starosty Powiatowego

w P. z dnia 27 maja 2013 r. nr [...] (pisma adresowane do M. T. – żony C. T.). Powyższe zdaniem Strony dowodzi zachowania przez nią terminu do skutecznego wniesienia skargi o wznowienie postępowania na podstawie powołanych przesłanek.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 270 ustawy z dnia 30 sierpnia 2012 r. Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - dalszej: "p.p.s.a." w przypadkach przewidzianych w ustawie można żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym orzeczeniem.

Skarga o wznowienie postępowania powinna odpowiadać wymaganiom formalnym pisma uregulowanym w art. 46 p.p.s.a., a ponadto zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz żądanie o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia (art. 279 p.p.s.a.).

Wznowienia postępowania sądowego można żądać w szczególności z powodu nieważności (art. 271 p.p.s.a.):

1) jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się orzeczenia nie mogła domagać się wyłączenia, albo

2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana lub jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się orzeczenia niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.

Zgodnie z przepisem art. 273 § 1 p.p.s.a. wznowienia można żądać na tej podstawie, że:

1) orzeczenie zostało oparte na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym;

2) orzeczenie zostało uzyskane za pomocą przestępstwa.

Na podstawie przepisu art. 273 § 2 p.p.s.a. można żądać wznowienia sądowego w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.

Stosownie do przepisu art. 277 p.p.s.a. skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzymiesięcznym. Termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możliwości działania lub brak należytej reprezentacji – od dnia, w którym

o orzeczeniu dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.

Na podstawie art. 280 § 1 p.p.s.a. sąd bada na posiedzeniu niejawnym, czy skarga jest wniesiona w terminie i czy opiera się na ustawowej podstawie wznowienia. W sytuacji braku jednego z tych wymagań sąd skargę o wznowienie postępowania odrzuca.

Samo sformułowanie podstawy wznowienia w sposób odpowiadający przepisom art. 271-274 p.p.s.a. nie oznacza, że skarga opiera się na ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli już z samego uzasadnienia skargi wynika, że podnoszona podstawa nie zachodzi. Skarga, która nie opiera się na ustawowej przesłance wznowienia, podlega odrzuceniu na podstawie art. 280 § 1 p.p.s.a.

Postępowanie wznowieniowe składa się z dwóch etapów. Pierwszy z nich to postępowanie "w sprawie" wznowienia postępowania, czyli zmierzające do wznowienia (postępowanie wstępne). Drugi etap rozpoczyna samo wznowienie oraz postępowanie wznowione, czyli prowadzone na nowo postępowanie sądowoadministracyjne, poprzednio zakończone prawomocnym orzeczeniem.

Skarżący wnosząc skargę o wznowienie postępowania sądowego, jako podstawę wznowienia wskazał, że wskutek naruszenia przepisów prawa był pozbawiony możliwości działania (poprzez pozbawienie go możliwości oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie).

Zgodnie z treścią art. 271 pkt 2. in principio p.p.s.a można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności, jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana lub jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania. Natomiast art. 277 p.p.s.a. określa, że skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzymiesięcznym. Termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się

o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możliwości działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia, w którym o orzeczeniu dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.

Uruchomienie, na wniosek Skarżącego, trybu wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego uzależnione jest od pozytywnego ustalenia istnienia formalnych przesłanek wszczęcia postępowania wznowieniowego, jakimi są: zakończenie postępowania sądowego prawomocnym orzeczeniem, złożenie wniosku o wznowienie z zachowaniem terminu określonego w art. 277 u.p.p.s.a. oraz powołanie we wniosku przyczyny mieszczącej się w kategorii podstaw wznowienia.

Nie budzi wątpliwości, iż w sprawie o sygn. akt I SA/Sz 959/12 wydane zostało prawomocne postanowienie z dnia 21 listopada 2013 r. o odrzuceniu skargi,

które zostało doręczone Skarżącemu w dniu 26 listopada 2012 r. (zgodnie

z informacją zawartą na ZPO).

Rozpoznawana w niniejszej sprawie skarga o wznowienie postępowania sądowego, została wniesiona w dniu 14 stycznia 2014 r.

Przewidziany w art. 277 p.p.s.a. trzymiesięczny termin do złożenia skargi

o wznowienie postępowania dla powołanej przez Skarżącego ustawowej przesłanki z art. 271 pkt 2 należy liczyć od dnia, w którym o orzeczeniu dowiedział się Skarżący.

Informację o postanowieniu WSA w Szczecinie o odrzuceniu skargi Skarżący uzyskał w dniu 26 listopada 2012 r. (tj. z chwilą doręczenia przez WSA w Szczecinie odpisu orzeczenia wraz z uzasadnieniem), tak więc termin do wniesienia skargi

o wznowienie tego postępowania sądowego zaczął biec od dnia 27 listopada 2012 r. Skarga o wznowienie postępowania została natomiast wniesiona przez Skarżącego w dniu 14 stycznia 2014 r., a więc z przekroczeniem ustawowego terminu, co skutkuje odrzuceniem skargi w zakresie przesłanki z art. 271 pkt 2 p.p.s.a.

Skarżący uzasadniając skargę o wznowienie postępowania sądowego wskazał także inną ustawową przesłankę wznowieniową, określoną w art. 273 § 1 pkt 1 in principio p.p.s.a., zgodnie z którą można żądać wznowienia na tej podstawie, że orzeczenie zostało oparte na dokumencie podrobionym lub przerobionym.

W ocenie Skarżącego orzeczenie zapadłe w postępowaniu I SA/Sz 959/12 oparte zostało na fałszywym dokumencie, tj. tytule egzekucyjnym.

Z akt sprawy wynika, że WSA w Szczecinie odrzucił skargę (jako niedopuszczalną), której przedmiotem było postępowanie organu egzekucyjnego polegające na zaniechaniu wydania jakiejkolwiek decyzji i jakiegokolwiek dokumentu w sprawie przeprowadzonej 8 kwietnia 2010 r. egzekucji wobec Skarżącego. Sąd rozstrzygający sprawę ustalił, że wydanie tytułu wykonawczego nie jest rozstrzygnięciem organu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a., nie jest też czynnością z zakresu administracji publicznej - co stanowi o niedopuszczalności skargi stosownie do art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a.

Postępowanie, którego dotyczy skarga o wznowienie zostało więc zakończone postanowieniem stwierdzającym brak właściwości sądu administracyjnego do rozstrzygania w przedmiocie skargi. Wskazywany przez Skarżącego, jako sfałszowany tytuł egzekucyjny (wykonawczy) nie pozostaje

w żadnym związku z tym rozstrzygnięciem (postanowieniem WSA w Szczecinie

z dnia 21 listopada 2012 r.), nie stanowił on bowiem podstawy orzeczenia, ani nie został powołany w toku postępowania sądowego jako dowód.

Jak wskazuje się w doktrynie i orzecznictwie podrobienie lub przerobienie dokumentu stanowią podstawę wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego jedynie wtedy, gdy takie fakty zostały prawomocnie potwierdzone oraz istnieje związek takiego dokumentu z kwestionowanym orzeczeniem sądu. Orzeczenie to musiałoby być oparte na dokumencie podrobionym lub przerobionym. Co więcej, podrobienie lub przerobienie dokumentu stanowi przesłankę wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego jedynie w przypadku, gdy prawomocne orzeczenie zostało oparte na sfałszowanym dokumencie, z którego dowód został przez sąd przeprowadzony w trybie art. 106 § 5 p.p.s.a. (por. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz. R. Hauser, M. Wierzbowski, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2013 r., str. 1008; wyr. NSA z 20 grudnia 2007 r. sygn. akt I GSK 388/07, wyr. NSA z 28 marca 2007 r., sygn. akt I OSK 16/07 - dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Z treści uzasadnienia skargi o wznowienie wynika, że wskazana przez Skarżącego okoliczność (sfałszowanie tytułu egzekucyjnego) nie stanowi więc ustawowej przesłanki do wznowienia postępowania, o której mowa

w art. 273 § 1 pkt 1 p.p.s.a.

Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że wątpliwości budzi zachowanie przez Skarżącego wymogu złożenia skargi o wznowienie postępowania w oparciu o przesłankę z art. 273 §1 pkt 1 p.p.s.a. w terminie trzymiesięcznym od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia.

Skarżący wskazał bowiem, że o podstawie wznowienia postępowania sądowego dowiedziała się dopiero z pisma Starosty Powiatowego w P.

z dnia 27 maja 2013 r. nr [...] oraz z postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie z dnia 6 grudnia 2013 r. nr [...] (pisma adresowane do M. T. – żony C. T.).

Dodatkowo Skarżący w piśmie z dnia 10 marca 2014 r. zamieścił informację, zgodnie z którą 8 kwietnia 2014 r. minęły 4 pełne lata odkąd sfałszowano tytuł egzekucyjny.

Dokonując zatem oceny zachowania trzymiesięcznego terminu od dnia powzięcia wiadomości o sfałszowaniu dokumentu Sąd stwierdził, że Skarżący nie wykazał jednoznacznie spełnienia tego warunku, skoro wskazał kilka momentów,

w których dowiedział się o sfałszowanym tytule egzekucyjnym, tj. 27 maja 2013 r.,

6 grudnia 2013 r. oraz 8 kwietnia 2010 r.

Daty: 8 kwietnia 2010 r. i 27 maja 2013 r. potwierdziły więc także uchybienie zachowania ustawowego terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania sądowego.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 280 § 1 p.p.s.a., Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 250 p.p.s.a. oraz

§ 18 ust. 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości

z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461).