II SA/Bk 526/14

Uzasadnienie

1. Decyzją z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] Starosta S., na podstawie art. 124 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, ograniczył sposób korzystania z nieruchomości położonych w obrębie W., gmina Sz., oznaczonych jako działki o nr geod. [...] o pow. 7,2841 ha i nr geod. [...] o pow. 2,1065 ha, stanowiących własność Z. G., poprzez udzielenie Polskim Sieciom Elektroenergetycznym S.A. z siedzibą w K. zezwolenia na założenie i przeprowadzenie przez powyższą działkę dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV Ełk - granica RP, w tym na podwieszenie nad działkami napowietrznych przewodów linii (minimalna odległość przewodów od ziemi wynosi 13, 4 m), posadowienie słupa elektroenergetycznego na działce o nr geod. [...] oraz na funkcjonowanie linii elektroenergetycznej 400 kV, po jej wybudowaniu, w pasie technologicznym o szerokości po 35 metrów od osi linii w każdą stronę, o pow. 1,7122 ha na działce o nr geod. [...] i o pow. 0,3594 ha na działce o nr geod. [...], tj. o łącznej pow. 2,0716 ha.

2. Następnie decyzją z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...], Starosta S., na podstawie art. 124 ust. 1a ustawy o gospodarce nieruchomościami, udzielił Polskim Sieciom Elektroenergetycznym S.A. z siedzibą w K. zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości położonych w obrębie W., gmina Sz., oznaczonych jako działki o nr geod. [...] o pow. 7,2841 ha i nr geod. [...] o pow. 2,1065 ha, stanowiących własność Z. G., w celu założenia i przeprowadzenia przez powyższe działki dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV Ełk - granica RP, poprzez podwieszenie nad działkami napowietrznych przewodów linii (minimalna odległość przewodów od ziemi wynosi 13, 4 m) oraz posadowienie słupa elektroenergetycznego na działce o nr geod. [...]. Decyzji tej został nadany został rygor natychmiastowej wykonalności.

3. Na skutek odwołań złożonych o ww. decyzji przez Z. G., Wojewoda P. obie decyzje utrzymał w mocy:

- decyzją z dnia [...] marca 2014 r. nr [...] utrzymano w mocy decyzję z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...];

- decyzją z dnia [...] marca 2014 r. nr [...] utrzymano w mocy decyzję z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...].

4. Z. G. złożył skargę do sądu administracyjnego na decyzję Wojewody P. z dnia [...] marca 2014 r. nr [...] utrzymującą w mocy decyzję Starosty S. z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] wydaną na podstawie art. 124 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W skardze na tę decyzję został zawarty wniosek o wstrzymanie "nadanemu decyzji Starosty S. z dnia [...].01.2014 r. nr sprawy [...] rygoru natychmiastowej wykonalności". W uzasadnieniu wniosku podano, że nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności w sposób rażący narusza prawo, ponieważ nie spełnione zostały przesłanki, o których mowa w art. 124 ust. 1a ustawy o gospodarce nieruchomościami. Skarżący podniósł, że uzasadniając decyzję organ wskazał, iż jest ona niezbędna wnioskodawcy m.in. do uzyskania pozwolenia na budowę oraz do otrzymania dofinansowania z Unii Europejskiej. Tymczasem zgodnie z treścią wyroku WSA w Krakowie z dnia 7 marca 2008 r.

II SA/Kr 87/08 podstawą udzielenia zezwolenia, o którym mowa w art. 124 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami nie może być fakt istnienia decyzji

o pozwoleniu na budowę, a tym bardziej fakt prowadzenia i zaawansowania prac budowlanych związanych z realizacją inwestycji ani tym bardziej możliwość utraty przez inwestora jakichkolwiek źródeł finansowania inwestycji, a jedynie przesłanki,

o których mowa w art. 124 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Nadto skarżący podniósł, że inwestor nie wskazał konkretnych terminów realizacji inwestycji, więc równie dobrze termin jej zakończenia może upłynąć za 10 lat. Zgodnie z ugruntowanym już orzecznictwem sądów administracyjnych takie tłumaczenie inwestora jest zbyt ogólne i nie może być podstawą do nadania rygoru natychmiastowej wykonalności.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył co następuje.

W pierwszej kolejności podać należy że pomimo tego, iż przedmiotem zaskarżenia w sprawie niniejszej jest decyzja Wojewody P. z dnia

[...] marca 2014 r. nr [...] utrzymująca w mocy decyzję Starosty S. z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...], to postanowiono

także o wstrzymaniu decyzji organu I instancji, albowiem to ta decyzja posiada przymiot wykonalności. Oprócz wstrzymania wykonania decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości, Sąd postanowił również wstrzymać wykonanie decyzji o niezwłocznym zajęciu nieruchomości. W ocenie Sądu obie decyzje są ściśle ze sobą związane i nie może budzić wątpliwości, że zostały wydane w granicach tej samej sprawy (art. 135 p.p.s.a).

Przechodząc do uzasadnienia merytorycznego podać należy, że zgodnie

z treścią art. 124 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 518 ze zm., dalej powoływana jako u.g.n.) starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć,

w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Przepis art. 9 u.g.n. stanowi, że w sprawach, o których mowa w przepisach działu III, z wyłączeniem art. 97 ust. 3 pkt 1, art. 122, art. 124 ust. 1a, art. 124b ust. 1, art. 126 i art. 132 ust. 1a, wykonanie decyzji następuje po upływie 14 dni od dnia, w którym upłynął bezskutecznie trzydziestodniowy termin do wniesienia skargi na decyzję do sądu administracyjnego. W przypadku wniesienia skargi do sądu administracyjnego w tych sprawach organ, który wydał decyzję, wstrzymuje z urzędu jej wykonanie, w drodze postanowienia, na które nie przysługuje zażalenie.

Z kolei z treści art. 124 ust. 1a u.g.n. wynika, że w przypadkach określonych

w art. 108 Kodeksu postępowania administracyjnego lub uzasadnionych ważnym interesem gospodarczym starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, na wniosek podmiotu, który będzie realizował cel publiczny, udziela,

w drodze decyzji, zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości po wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 1. Decyzji o niezwłocznym zajęciu nieruchomości nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

Z powyższej regulacji z jednej strony wynika, że skarga do sądu administracyjnego na decyzję wydaną na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n. powoduje wstrzymanie jej wykonania z urzędu. Powód takiego uregulowania wydaje się być oczywisty - ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości przez organ poprzez udzielenie zezwoleń na zakładanie i przeprowadzanie systemów infrastruktury

i wykonanie takiej decyzji może powodować szkody i trudne do odwrócenia skutki, bowiem różnego rodzaju ciągi elektryczne, gazowe itp. mogą zostać położone na nieruchomości, zaś los zgodności z prawem decyzji pozostaje niepewny, aż do czasu zakończenia sprawy przed sądami administracyjnymi. Wniesienie skargi do sądu i związany z tym, nałożony na organ ustawowy obowiązek wstrzymania z urzędu wykonania decyzji nie wymaga wniosku strony. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że w sytuacji, gdy organ nie wykonał obowiązku nałożonego art. 9 u.g.n., to niezależnie od argumentacji powołanej we wniosku, czy też jej braku lub lakonicznych stwierdzeniach we wniosku, uzasadnione jest wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji na wniosek strony skarżącej (vide: postanowienia NSA

z 8 października 2008 r., I OZ 770/08, Lex nr 1130771, z 29 września 2010 r.,

I OZ 717/10, Lex nr 741971). Z drugiej strony pomimo regulacji zawartej w art. 9 u.g.n. nakazującej wstrzymanie wykonania z urzędu decyzji wydanej na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n., ustawodawca w określonych przypadkach przewidział możliwość udzielenia, w drodze decyzji, zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości z rygorem natychmiastowej wykonalności.

W przedmiotowej sprawie zostały wydane obie decyzje, tj. zarówno decyzja

w trybie art. 124 ust. 1u.g.n jak i dzień później decyzja w trybie art. 124 ust. 1a u.g.n. z rygorem natychmiastowej wykonalności. Do sądu administracyjnego została zaskarżona jedynie decyzja wydana na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n. W ocenie Sądu w takiej sytuacji priorytetowo powinna być potraktowana regulacja zawarta

w art. 9 u.g.n.

W świetle powyższego, na podstawie art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia

2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012., poz. 270 ze zm.) w zw. z art. 9 u.g.n. należało wstrzymać wykonanie zaskarżonej decyzji. Z uwagi na to, że decyzja wydana w oparciu o art. 124 ust. 1a u.g.n. jest decyzją ściśle związaną z decyzją, o której mowa w art. 124 ust. 1 u.g.n. Sąd postanowił również o wstrzymaniu wykonania tej decyzji. Wstrzymanie wykonania tylko decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości bez wstrzymania wykonania decyzji o niezwłocznym zajęciu nieruchomości nieweczyłoby sens tej instytucji. Dlatego Sąd uznał, że obie decyzje zostały wydane w graniach tej samej sprawy i na podstawie art. 135 p.p.s.a. instytucję wstrzymania wykonania zastosował w stosunku do obu rozstrzygnięć.