II SA/Kr 580/14

Uzasadnienie

Starosta [...] decyzją z dnia 25 września 2013 r., znak [...] na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243 poz.1623) oraz art. 104 k.p.a. po rozpatrzeniu wniosku M. S. "[...]" spółka cywilna , w sprawie zgłoszenia budowy tymczasowego węzła betoniarskiego o produkcji dobowej 14 ton/24h na działce nr ewid. [...] w B. wniósł sprzeciw do budowy tymczasowego ww obiektu budowlanego na działce nr ewid. [...] w B. w miejscu wskazanym przez inwestora.

W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał, że w dniu 5 września 2013 r. inwestor zgłosił zamiar budowy tymczasowego węzła betoniarskiego do produkcji betonu o wydajności dobowej 14 ton na działce nr ewid. [...] w B., przedkładając oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, opis techniczny wraz z rysunkami urządzenia oraz rysunek szkicu zagospodarowania wykonany na mapie ewidencji gruntów i budynków w skali 1:1000, gdzie wskazano lokalizację węzła betoniarskiego, przebieg tymczasowych wewnętrznych instalacji zasilających wody i energii elektrycznej, usytuowanie kontenera zaplecza technicznego i magazynu.

Organ administracji zauważył, że rysunki wszystkich wymienionych obiektów (ich wymiary i odległości) są w skali innej niż podkład mapowy (wydaje się, że w skali 1:500), a więc sytuowanie ich na działce w tym obszarze jest daleko mylące. Wielkość powierzchni zabudowy kontenera i magazynu nie jest jednoznaczna wg określonych ich wymiarów, również w kontekście ich wzajemnej odległości, a także odległości od innych obiektów.

Starosta [...] zwrócił uwagę, że w dniu 16 maja 2013 r. ten sam inwestor dokonał zgłoszenia, w którym zostały określone te same dane zamierzenia budowlanego tj. rodzaj, zakres i sposób wykonania robot budowlanych oraz wskazano ten sam teren realizacji obiektu tj. działkę nr ewid. [...] w B.. Nie wniesiono sprzeciwu i wydano zaświadczenie potwierdzające możliwość realizacji budowy tymczasowego węzła betoniarskiego wraz z tymczasowymi instalacjami zasilającymi na okres 120 dni, licząc od określonej w zgłoszeniu daty rozpoczęcia robót budowlanych tj. 17 czerwca 2013 r. W zaświadczeniu tym poinformowano również, że ze względu na tymczasowy charakter obiektu jego rozbiórka powinna nastąpić po 120 dniach od dnia rozpoczęcia robot budowlanych tj. 2 października 2013 r.

W dalszej części uzasadnienia decyzji organ I instancji zacytował art. 30 ust. 6 ustawy Prawo budowlane, w którym wskazano przypadki obowiązkowego wniesienia przez właściwy organ sprzeciwu. Punkt 3 powołanego przepisu nakazuje wnieść sprzeciw, jeżeli zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.

W rozpatrywanej sprawie inwestor do dnia dokonania zgłoszenia nie udokumentował, że wybudowany wcześniej tymczasowy węzeł betoniarski został rozebrany, a więc zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.

Od decyzji tej odwołał się M. S., prowadzący działalność pn: "[...]" s.c., stwierdzając, że podstawa prawna sprzeciwu jest niezrozumiała. Tymczasowy węzeł betoniarski przyjęty zgłoszeniem z 16 maja 2013 r. zlokalizowany był w innym miejscu i został rozebrany przed upływem 120-dniowego terminu określonego w wyżej wymienionym zgłoszeniu. Zdaniem skarżącego w uzasadnieniu decyzji o sprzeciwie brak jest informacji o potwierdzeniu w terenie faktu istnienia tymczasowego węzła betoniarskiego.

Wojewoda [...] po rozpoznaniu odwołania M. S. decyzją z dnia 18 lutego 2014 r., znak [...] utrzymał zaskarżoną Starosty [...] decyzję w mocy.

Organ odwoławczy wskazał, że w toku prowadzonego postępowania odwoławczego, Wojewoda [...] działając na podstawie art. 136 k.p.a. zlecił organowi I instancji przeprowadzenie dodatkowego postępowania w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w niniejszej sprawie. W ramach tego postępowania, stosownie do przepisu art. 81 ust. 4 Prawo budowlane, zlecono dokonanie czynności kontrolnych na terenie działki nr ewid. [...] w B. przy ul. T., w celu ustalenia, czy inwestor dokonał rozbiórki tymczasowego węzła betoniarskiego zrealizowanego na podstawie zgłoszenia, jakiego dokonał 16 maja 2013 r., ponieważ zgodnie z tym zgłoszeniem obiekt ten podlegał rozbiórce przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy, określonego w zgłoszeniu na 17 czerwca 2013 r. Po wykonaniu czynności kontrolnych Starosta [...] przekazał organowi odwoławczemu protokół z 5 grudnia 2013 r. z oględzin przeprowadzonych 4 grudnia 2013 r. na działce nr ewid. [...] w B. wraz ze szkicem sytuacyjnym, na którym oznaczono odległości wynikające z pomiarów wykonanych w czasie oględzin. Oględzin dokonali pracownicy Wydziału Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego w [...]. Z treści protokołu wynika, że na działce nr ewid. [...] w B. istnieje węzeł betoniarski. Pomiary węzła zostały wykonane w miejscu jego usytuowania i opisane na szkicu załączonym do protokołu. Odległości z pomiaru dokonanego w czasie oględzin są tożsame z odległościami określonymi na załączniku graficznym załączonym do zgłoszenia z 5 września 2013 r., z wyjątkiem odległości określającej odległość węzła od ul. T. - na szkicu załączonym do zgłoszenia z 5 września 2013 r. określono, że odległość ta wynosi 29 m, a według pomiaru dokonanego w czasie oględzin, odległość ta wynosi 30,4 m. W dniu oględzin węzeł betoniarski stanowił kompletną całość i był przygotowany do użytkowania, a obecność betonowozów (gruszek) i pracowników wskazuje na prowadzenie produkcji betonu. W protokole z oględzin zamieszczono również informację, że przed wydaniem decyzji o sprzeciwie do zgłoszenia budowy tymczasowego węzła betoniarskiego, w dniu 23 września 2013 r., pracownik Wydziału Architektury i Budownictwa również dokonał wizji na działce nr ewid. [...] w B. i stwierdził, że na działce istnieje węzeł betoniarski, w miejscu wskazanym w zgłoszeniu z 16 maja 2013 r.

W toku prowadzonego postępowania odwoławczego do organu odwoławczego wpłynęło pismo M. S. z dnia 28 listopada 2013 r., w którym poinformował, że zgodnie ze zgłoszeniem z 16 maja 2013 r., w dniach od 2 do 7 listopada 2013 r. dokonał rozbiórki i przeniesienia tymczasowego węzła betoniarskiego na działce nr ewid. [...] w B. Do pisma załączył zdjęcia z przeprowadzenia tych czynności, nie załączył natomiast szkicu, przedstawiającego lokalizację węzła po przeniesieniu.

Organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji, iż zgłoszenia z dnia 16 maja 2013 r. i z 5 września 2013 r. są tożsame, dotyczą tego samego zamierzenia budowlanego, realizowanego w tym samym miejscu na działce nr ewid. [...] w B. przy ul. T. Świadczą tym szkice zagospodarowania załączone do zgłoszeń. Szkice te zostały sporządzone na mapach ewidencyjnych bez skali i różnią się nieznacznie sposobem wymiarowania, jednak analizując je i porównując lokalizację węzła względem zabudowy istniejącej w bezpośrednim sąsiedztwie można jednoznacznie stwierdzić, że w obu zgłoszeniach węzeł lokalizowany jest w tym samym miejscu na działce nr ewid. [...] w B. Dodatkowo zgłoszenie z 5 września 2013 r. obejmuje również budowę kontenera zaplecza technicznego i magazynu. W związku z powyższym, należało wyjaśnić, czy w odniesieniu do zgłoszenia z 5 września 2013 r. zachodzą przesłanki określone w art. 30 ust. 6 pkt. 3 ustawy Prawo budowlane, a zatem czy zgłoszenie to dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt. 12, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje.

Inwestor dokonał kolejnego zgłoszenia 5 września 2013 r., tj. przed upływem terminu, w którym zobowiązał się do przeniesienia tymczasowego węzła betoniarskiego zrealizowanego na podstawie zgłoszenia z 16 maja 2013 r. na działki w S.. Organ I instancji 23 września 2013 r. przeprowadził kontrolę, w wyniku, której ustalił, że na działce nr ewid. [...] w B. istnieje węzeł betoniarski w miejscu wskazanym w zgłoszeniu z 16 maja 2013 r. W postępowaniu odwoławczym ustalono, że lokalizacja węzła betoniarskiego określona w zgłoszeniu z 5 września 2013 r. jest tożsama z lokalizacją określoną w zgłoszeniu z 16 maja 2013 r., w związku, z czym uznać należy, że zgłoszenie z 5 września 2013 r. dotyczy budowy tymczasowego węzła betoniarskiego w miejscu, w którym taki obiekt istnieje. Zatem zgodnie z art. 30 ust. 6 pkt. 3 ustawy Prawo budowlane, do niniejszego zgłoszenia należało wnieść sprzeciw.

Ze względu na ustalenia dokonane przez organ I instancji w toku oględzin przeprowadzonych potwierdzające, że węzeł betoniarski istnieje na tej działce, w ocenie organu odwoławczego brak było podstaw by wezwać inwestora do dokładnego określenia miejsca, w które przeniesiono węzeł betoniarski.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo budowlane, pozwolenia na budowę nie wymaga budowa tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu. Jeżeli obiekt, o którym mowa w wyżej wymienionym przepisie, zostaje zrealizowany na okres dłuższy niż 120 dni, to jego realizacja wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Natomiast w przypadku, gdy inwestor nie wypełnia obowiązków określonych w zgłoszeniu, zastosowanie znajdują przepisy ustawy 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r., poz. 1015).

W ocenie organu odwoławczego zaskarżona decyzja Starosty [...] z 25 września 2013 r. o wniesieniu sprzeciwu została podjęta w oparciu o właściwą podstawę prawną i stanowi prawidłowe rozstrzygnięcie w sprawie.

Decyzję Wojewody [...] zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie M. S., domagając się jej uchylenia w całości i przekazania sprawy organowi do ponownego rozpatrzenia, a także zasądzenia od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania.

Zaskarżonej decyzji zarzucił:

1. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę decyzji polegający na przyjęciu, że skarżący nie dokonał rozbiórki tymczasowego węzła budowlanego na działce nr [...] w B., na który dostał uprzednio zezwolenie na podstawie zgłoszenia z 16 maja 2013 r., a przez to uznanie, że zgłoszenie z dnia 5 września 2013 r. jest tożsame ze zgłoszeniem z 16 maja 2013 r., podczas gdy z protokołu oględzin z dnia 5 grudnia 2013 r. przeprowadzonych na działce nr ewid. [...] w B., ze zdjęć załączonych do pisma skarżącego z dnia 28 listopada 2013 r. oraz ze zgłoszenia z 5 września 2013 r. wyraźnie wynika, że rozbiórka i przeniesienie tymczasowego węzła budowlanego nastąpiło, a zgłoszenia te dotyczą budowy innego węzła betoniarskiego usytuowanego na tej samej działce, jednak w innym miejscu tej działki,

2. Naruszenie prawa materialnego tj. art. 30 ust. 6 pkt. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - poprzez jego zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy, podczas gdy nie zachodzą przesłanki do jego zastosowania,

3. Naruszenie prawa procesowego tj. - art. 107 § 3 k.p.a. - polegające na braku uzasadnienia faktycznego przedmiotowej decyzji poprzez niewskazanie przyczyn, z powodu, których organ administracji odmówił wiarygodności i mocy dowodowej pismu skarżącego wraz z dołączonymi do niego zdjęciami rozbiórki z dnia 28 listopada 2013 r., w którym to informował, że zgodnie ze zgłoszeniem dokonał rozbiórki tymczasowego węzła betoniarskiego na działce nr [...] w B.,

- art. 77 § 1 k.p.a. polegające na tym, że organ administracji publicznej nie rozpatrzył w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego w sprawie, co skutkowało niewyjaśnieniem stanu faktycznego niniejszej sprawy,

- art. 8 i art. 11 k.p.a. polegające na braku pogłębienia zaufania obywateli do organów administracji publicznej poprzez powierzchowne i niedokładne zbadanie okoliczności faktycznych przedmiotowej sprawy przez organ administracji oraz niedostateczne wyjaśnienie przez Wojewodę [...] w zaskarżonej decyzji podstaw i przesłanek utrzymania w mocy decyzji Starosty [...] z dnia 25 września 2013 r.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie i w całości podtrzymał stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Rozpoznając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest bezzasadna i podlega oddaleniu. Organy administracyjne prawidłowo przeprowadziły postępowanie, które doprowadziło do wniesienia sprzeciwu na podstawie art. 30 ust 6 pkt 3 prawa budowlanego.

Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. z 2013 poz. 1409) roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31. W art. 29 wymieniono roboty budowlane niewymagające pozwolenia na budowę - w punkcie 12 wskazano, że pozwolenia na budowę nie wymaga budowa tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 30 ust. 1, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu. Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy tego rodzaju roboty budowlane wymagają zgłoszenia. Z kolei definicję tymczasowego obiektu budowlanego wprowadza art. 3 pkt 5 ustawy stwierdzając, że pod pojęciem tym należy rozumieć obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe.

Istotą trybu zgłoszeniowego jest uproszczenie procedury administracyjnej poprzedzającej podjęcie robót budowlanych w odniesieniu do robót budowlanych uznanych arbitralnie przez ustawodawcę za mniej skomplikowane. Uproszczenie postępowania obejmuje zarówno dokumentację wymaganą w trybie zgłoszeniowym (przede wszystkim brak konieczności sporządzania projektu budowlanego), skrócenie terminów rozstrzygania sprawy i wreszcie wprowadzenie milczącej zgody organu w postaci przyjęcia zgłoszenia bez sprzeciwu.

W przypadku tymczasowych obiektów budowlanych, zdefiniowanych w art. 3 pkt 5 i na mocy art. 29 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo budowlane niewymagających pozwolenia na budowę ten uproszczony tryb administracyjny jest uzasadniony krótkotrwałością ich użytkowania. Aby skorzystać z trybu zgłoszeniowego roboty budowlane muszą obejmować obiekt niepołączony na trwałe z gruntem i przewidziany do rozbiórki bądź przeniesienia w inne miejsce w określonym czasie - nie dłuższym niż 120 dni. Ponadto, aby zgłoszenie zostało przyjęte bez sprzeciwu, konieczne jest spełnienie jeszcze jednej przesłanki: budowa tymczasowego obiektu budowlanego nie może odbywać się "w miejscu, w którym taki obiekt istnieje".

A. K. w Komentarzu do art.30 ustawy - Prawo budowlane (Komentarze elektroniczne LEX) stwierdził: "Organ wnosi sprzeciw także w przypadku, gdy zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12, w miejscu, w którym taki obiekt istnieje (art. 30 ust. 6 pkt 3) . Jest to rozwiązanie, które ma na celu przede wszystkim uniemożliwienie inwestorowi obejście prawa polegające na tym, że zgłoszony raz na 120 dni w określonym miejscu obiekt tymczasowy, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12, mógłby po upływie tego terminu, na podstawie kolejnych zgłoszeń, trwale funkcjonować w tym samym miejscu bez potrzeby uzyskania pozwolenia na budowę przez obejście wymogu uzyskania przez inwestora decyzji o pozwoleniu na budowę. Nie ma, bowiem przeszkód, aby obiekt tymczasowy funkcjonował w tym samym miejscu dłużej niż 120 dni, ale wymagało to będzie decyzji o pozwoleniu na budowę. Należy także zaznaczyć, że nowa lokalizacja zgłaszanego obiektu budowlanego w żadnym zakresie nie powinna pokrywać się z dotychczasową, aczkolwiek może to być teren tej samej nieruchomości lub działki geodezyjnej" (teza 16).

Wizja lokalna zlecona przez organ II instancji, a przeprowadzona w dniu 4 grudnia 2013 r. jednoznacznie wskazała, że dotychczasowy obiekt budowlany objęty zgłoszeniem z 16 maja 2013 nie został rozebrany i przeniesiony w inne miejsce (w zgłoszeniu inwestor deklarował przeniesienie do S. w gminie B.). Zgłaszając budowę tymczasowego węzła betoniarskiego wbrew przepisom ustawy skarżący zmierzał do utrwalenia obiektu na działce ew. nr [...] w B. – w tym samym miejscu, a forsowana w trakcie całego postępowania administracyjnego i odwoławczego fikcyjna rozbiórka, jakiej miał podlegać obiekt w listopadzie 2013 r., doprowadzić miała jedynie do obejścia przepisów prawa budowlanego. Trafnie organ odmówił wiarygodności złożonym zdjęciom, a oparł się na ustaleniach wizji z 4 grudnia 2013 r. - tym bardziej, że inwestor nie jest w stanie wskazać gdzie konkretnie nastąpiło deklarowane przeniesienie obiektu na tej samej działce (wskazuje jedynie, że jest to inne miejsce). Sąd podziela stanowisko organów obu instancji, że jest to ten sam obiekt, a niewielkie różnice pomiędzy szkicami wynikają ze sporządzenia ich na mapach ewidencyjnych bez skali. Organ administracyjny miał pełne prawo do wniesienia sprzeciwu w trybie art. 30 ust 6 pkt 3 prawa budowlanego, bowiem zgłoszona budowa dotyczy miejsca, w którym taki obiekt istnieje.

Należy również wskazać, że zgłoszenie dokonane w omawianym trybie daje inwestorowi prawo do użytkowania wybudowanego obiektu tymczasowego tylko przez określony czas - nie dłuższy niż 120 dni. Przeniesienie w inne miejsce obiektu nie oznacza, że w tym "innym miejscu" będzie można w dalszym ciągu korzystać z tymczasowego obiektu budowlanego i to przez czas nieograniczony. Również, bowiem w wypadku przeniesienia i zamiaru dalszego użytkowania tymczasowego obiektu budowlanego w innym miejscu w rozumieniu art. 29 ust. 1 pkt 12 konieczne będzie dokonanie zgłoszenia takiego przeniesienia (a faktycznie zamiaru budowy tymczasowego obiektu budowlanego w "nowym" miejscu). W przeciwnym wypadku obiekt taki straciłby cechę tymczasowości.

Reasumując należało uznać, że organy obu instancji rozstrzygające niniejszą sprawę szczegółowo i wyczerpująco ustaliły stan faktyczny, prawidłowo również odmówiły wiarygodności zdjęciom oraz oświadczeniom skarżącego w zakresie rzekomej rozbiórki i przeniesienia węzła betoniarskiego w inne miejsce. Wyniki oględzin jednoznacznie wskazują na niewiarygodność tych twierdzeń i dowodów. Ustalony w sprawie stan faktyczny dał zaś podstawy do wniesienia sprzeciwu, bowiem zgłoszenie budowy tymczasowego obiektu budowlanego dokonane przez M. S. dotyczy miejsca, w którym taki obiekt istnieje. W kontrolowanym postępowaniu administracyjnym nie doszło, więc ani do naruszenia przepisów postępowania, ani też do naruszenia przepisów prawa materialnego.

Z powyższych względów, uznając zarzuty skargi za bezzasadne należało ją oddalić na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r. poz. 270).