II SA/Ol 381/14

Uzasadnienie

Z przekazanych Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Olsztynie akt sprawy wynika, że pismem z dnia 3 lipca 2012 r. R. Z. zwrócił się z wnioskiem do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie: zalewania i podtapiania będących jego własnością trwałych użytków zielonych w A, gm. A w wyniku zbyt wysokiego poziomu wody w stawach będących własnością Okręgu A; oraz legalności budowy urządzeń wodnych, zlokalizowanych w obrębie A, na działkach "[...]".

Na powyższe skarżący otrzymał zawiadomienie z dnia 10 lipca 2012 roku, o przekazaniu sprawy według właściwości Starostwu Powiatowemu A.

Pismem z dnia 5 marca 2013 roku wniosek strony został przekazany przez Starostę A ponownie Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego w części dotyczącej wykonania obiektów budowlanych (kwestia legalności wykonania budowli).

W piśmie z dnia "[...]", które ostatecznie uznane zostało za postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie istniejących urządzeń stawów rybnych, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego poinformował wnioskodawcę, że nie prowadzi postępowania administracyjnego w sprawie istniejących urządzeń stawów rybnych, położonych we wsi A, gm. A.

R. Z. odwołał się od stanowiska PINB zaprezentowanego w postanowieniu z dnia "[...]" wnosząc o uchylenie zaskarżonego stanowiska i zobowiązanie związku wędkarskiego do obniżenia poziomu spustu betonowego lub o uchylenie zaskarżonego stanowiska i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Skarżący zarzucił naruszenie art. 3 pkt 1 lit. b i pkt 3 prawa budowlanego oraz przepisów kodeksu postępowania administracyjnego tj. art. 28, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 104, 106, 107 i ogólnych zasad postępowania administracyjnego.

W uzasadnieniu przytoczony został stan faktyczny sprawy i pogląd, że organ administracji powinien wydać stosowną decyzję.

Postanowieniem z dnia "[...]" Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego stwierdził niedopuszczalność odwołania od pisma PINB z dnia "[...]". W ocenie organu II instancji nie została wydana decyzja administracyjna w rozumieniu art. 107 § 1 k.p.a., nie było też prowadzone postępowanie, które należało takim rozstrzygnięciem zakończyć.

Na skutek skargi wniesionej przez R. Z. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wyrokiem z dnia 11 maja 2013 r. w sprawie II SA/Ol 812/13 uchylił zaskarżone postanowienie nakazując uznać pismo organu I instancji z dnia 3 czerwca 2013 r. za postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie istniejących urządzeń stawów rybnych.

Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniem z dnia "[...]" utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

W uzasadnieniu postanowienia stwierdzono, że urządzenia powstały razem ze stawami po zakończeniu eksploatacji kopalni na podstawie decyzji uznającej zakończenie rekultywacji gruntów po kopalni kredy. Nie miało w tym przypadku zastosowania prawo budowlane, a stawy rybne nie mogłyby funkcjonować bez odpowiednich urządzeń, których stan techniczny nie budzi zastrzeżeń.

Skargę na powyższe postanowienie wywiódł R. Z. wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez organ I instancji.

W uzasadnieniu skargi zostały powtórzone zarzuty zawarte w odwołaniu, nadto zarzucono naruszenie art. 153 p.p.s.a., gdyż orzeczenie sądu jest wiążące i art. 134 k.p.a. jako podstawy stwierdzenia niedopuszczalności odwołania.

W uzasadnieniu skargi skarżący stwierdził, że w decyzjach rekultywacyjnych brak jest wzmianki o urządzeniach spiętrzających poziom wody. Pozbawiono go również praw strony, bo nie był poinformowany o przeprowadzeniu kontroli, ani o jej wynikach, a pismo z dnia "[...]" było wydane po trzech miesiącach bezczynności. Skarżący nie otrzymał załączników wymienionych w piśmie z dnia 11 czerwca 2013 r.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację zaprezentowaną w zaskarżonym rozstrzygnięciu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył co następuje:

Na wstępie wyjaśnienia wymaga, iż sądowa kontrola działalności administracji publicznej ogranicza się do oceny zgodności zaskarżonego aktu lub czynności

z prawem. Wynika to z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U Nr 153, poz.1269 ze zmianami).

Sąd administracyjny, kontrolując zgodność zaskarżonego rozstrzygnięcia

z prawem, orzeka na podstawie materiału sprawy zgromadzonego w postępowaniu administracyjnym. Obowiązek dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego spoczywa na organie orzekającym, a sąd administracyjny nie może zastąpić organu administracji

w wypełnieniu tego obowiązku, ponieważ do jego kompetencji należy wyłącznie kontrola legalności rozstrzygnięcia administracyjnego. Oznacza to, że sąd administracyjny nie rozstrzyga merytorycznie o zgłoszonych przez stronę żądaniach,

a jedynie w przypadku stwierdzenia, iż zaskarżony akt został wydany z naruszeniem prawa, o którym mowa w art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U z 14 marca 2012 r., poz. 270 – zwanej w dalszym ciągu uzasadnienia jako p.p.s.a.) uchyla go lub stwierdza jego nieważność.

Nadto wskazania wymaga, iż sąd orzeka na podstawie akt sprawy

(art. 133 § 1 p.p.s.a.) nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

Rozpoznając sprawę w świetle powołanych wyżej kryteriów Sąd doszedł

do przekonania, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżone postanowienie zostało wydane zgodnie z przepisami prawa.

Przedmiotem skargi w niniejszej sprawie jest postanowienie z dnia "[...]" Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego, którym to rozstrzygnięciem organ II instancji utrzymał w mocy postanowienie PINB z dnia "[...]", o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie istniejących urządzeń stawów rybnych.

Nie podlega żadnym wątpliwościom to, że w świetle prawomocnego wyroku WSA w Olsztynie w sprawie II SA/Ol 812/13 pismo PINB z dnia "[...]" należało uznać za postanowienie o wskazanej wyżej treści, tak więc jedną z prawnych możliwości rozstrzygnięć organu II instancji było utrzymanie zaskarżonego postanowienia w mocy. Motywy, którymi kierował się organ administracji są spójne i logiczne.

Stawy rybne we wsi A powstały po zakończeniu wydobycia w tej miejscowości kredy jeziornej. Ze sporządzonej w styczniu 1989 r. przez Okręgowy Ośrodek Rzeczoznawców i Doradztwa Rolniczego dokumentacji rekultywacyjnej terenów poeksploatacyjnych kopalni kredy jeziornej A wynika, że Naczelnik Gminy A zatwierdził kierunek rekultywacji terenów poeksploatacyjnych jako stawy rybne. Po zakończeniu eksploatacji zostało przewidziane pozostawienie trzech grobli, służących wcześniej do usytuowania przenośników taśmowych. Groble te oddzielić miały stawy rybne. Decyzją Burmistrza Miasta i Gminy A na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych rekultywacja określonych działek, na których prowadzona była działalność przemysłowa została uznana za zakończoną. Powyższe okoliczności potwierdzone zostały w trakcie oględzin przeprowadzonych w dniu 20 marca 2013 r. Z oględzin tych wynika nadto, że w ramach rekultywacji powstały 3 zbiorniki wodne z przeznaczeniem na stawy rybne, wodę z tych zbiorników odprowadza się poprzez przepust wykonany w 1992 r. w ramach prac rekultywacyjnych, najpierw do rowu, a następnie do rzeki A. Przepust od czasu jego wybudowania był jedynie konserwowany i nie jest on urządzeniem piętrzącym wodę. Nie potrzeba z resztą wiedzy fachowej aby stwierdzić, że przepusty wodne nie piętrzą wody, a jedynie służą do jej odprowadzania, woda piętrzona jest za pomocą tam i grobli.

Rację przyznać trzeba organowi II instancji, że skoro urządzenia związane z istniejącymi stawami rybnymi zostały wykonane na podstawie odrębnych przepisów

(ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych) to organy nadzoru budowlanego nie mają uprawnień do kwestionowania legalności tych urządzeń, a mogą jedynie kontrolować ich utrzymanie w odpowiednim stanie.

W takiej sytuacji, gdy stan techniczny urządzeń nie budzi zastrzeżeń, jedynym rozstrzygnięciem jakie mogły wydać organ nadzoru budowlanego była odmowa wszczęcia postępowania.

Nie jest natomiast rzeczą prostą odniesienie się do wszystkich zarzutów skargi głównie z uwagi na ich lakoniczność, a może nawet oderwanie od realiów rozpoznawanej sprawy.

Odnośnie do zarzutu naruszenia art. 153 p.p.s.a. dotyczącego związania organu administracji treścią orzeczenia sądu, stwierdzić należy, że wskazania zawarte w wyroku z dnia 5 listopada 2013 r. w sprawie II SA/Ol 812/13 zostały w pełni wykonane, gdyż Sąd nakazał uznać pismo PINB z dnia "[...]" za postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Tak właśnie zakwalifikował to pismo organ II instancji rozpoznając od niego środek zaskarżenia.

Postępowanie w sprawie istniejących urządzeń stawów rybnych nigdy nie zostało wszczęte, czego wynikiem jest skarga na odmowę wszczęcia tego postępowania. Czynności wykonane przez organ I instancji przed wszczęciem postępowania nie zobowiązywały, w ocenie Sądu, organu do zawiadomienia skarżącego o terminie oględzin. Gdyby jednak w sposób teoretyczny przyjąć założenie odwrotne, to skarżący nie wykazał, że w rzeczywistości poniósł z tego tytułu jakikolwiek uszczerbek, bo bez przeszkód mógł się on zapoznać z treścią protokołu oględzin jak i pozostałymi dokumentami dołączonymi do akt administracyjnych.

W rozpoznawanej sprawie odwołanie (zażalenie) skarżącego zostało rozpoznane przez organ II instancji, nie może więc odnieść żądnego pozytywnego dla skarżącego skutku zarzut naruszenia art. 134 k.p.a., odnoszący się prawdopodobnie do postanowienia WINB z dnia "[...]" stwierdzającego niedopuszczalność odwołania.

Nie można uznać aby postępowanie organu I instancji co do czasu załatwienia sprawy było wzorcowe, jednak wydanie postanowienia z przekroczeniem terminu, w czasie którego sprawa administracyjna powinna być zakończona nie może skutkować tylko z tych powodów uchyleniem takiego postanowienia. Skarżącemu służyła skarga na bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania i tylko od jego woli zależało czy skorzysta on z tych możliwości prawnych.

Jako nieporozumienie należy potraktować zarzut zawarty w uzasadnieniu skargi, że skarżący nie otrzymał załączników wyszczególnionych w piśmie PINB w A z dnia "[...]", gdyż było to pismo przewodnie przekazujące akta sprawy organowi II instancji w związku z wniesionym przez skarżącego środkiem zaskarżenia.

Z uwagi na brak uzasadnienia zarzutów naruszenia poszczególnych przepisów kodeksu postępowania administracyjnego jak i prawa budowlanego można skonkludować tylko, że Sąd nie stwierdził naruszenia przepisów prawa wyszczególnionych w skardze, ani żadnych innych mogących skutkować uchyleniem zaskarżonego postanowienia.

W oderwaniu od przedmiotu rozstrzygnięcia rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że kwestia zalewania gruntów skarżącego jest dla niego bardzo istotna, jednak do jej rozwiązania w tym przypadku nie jest uprawniony organ nadzoru budowlanego. Dlatego też na podstawie art. 151 p.p.s.a. skargę należało oddalić.