IV SA/Gl 674/14

Uzasadnienie

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 25 kwietnia 2014r. Nr NPII.4131.1.144.2014 Wojewoda Śląski działając na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 594). stwierdził nieważność § 1 pkt 4,5,6,7 uchwały Nr XL/309/14 Rady Gminy Gierałtowice z dnia 20 marca 2014r. w sprawie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć niektórych nauczycieli zatrudnionych w szkole i zespołach szkolno-przedszkolnych prowadzonych przez Gminę Gierałtowice, jako niezgodnej z art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014r. poz. 891).

Zaskarżoną uchwałą wydaną na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006r.Nr 97 poz. 674 z póżn. zm.) Rada Gminy Gierałtowice określiła tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych pedagoga, psychologa, logopedy, surdopedagoga, tyflopedagoga, oligofrenopedagoga, nauczyciela zajęć rewalidacyjnych i doradcy zawodowego. Zgodnie z jej § 4 uchwała weszła w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego.

Zdaniem organu nadzoru, wskazany jako podstawa prawna uchwały przepis art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela zawiera regulację wyczerpującą, a organ prowadzący szkołę nie jest uprawniony do jej modyfikowania poprzez poszerzenie jej stosowania o dodatkową grupę osób. Przepis ten nie wymienia w swojej treści surdopedagoga, tyflopedagoga, oligofrenopedagoga i nauczyciela zajęć rewalidacyjnych. Zaliczając wskazanych nauczycieli do grona podmiotów objętych działaniem zaskarżonej uchwały Rada Gminy Gierałtowice wykroczyła zatem poza granice upoważnienia ustawowego.

W opinii Wojewody Śląskiego surdopedagodzy, tyflopedagodzy i oligofrenopedagodzy nie są nauczycielami, o których mowa w art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela. Prowadzą oni bowiem zajęcia z tych przedmiotów w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami lub na ich rzecz. Zajęcia rewalidacyjne prowadzi natomiast psycholog, pedagog lub logopeda realizując je w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin ustalonego przez organ prowadzący szkołę. Jeśli zajęcia rewalidacyjne przydzielone są nauczycielowi, którego pensum określone jest w treści art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela nauczyciel prowadzi te zajęcia zgodnie ze swoim tygodniowym obowiązkowym wymiarem godzin.

Z tych przyczyn Wojewoda Śląski uznał, że Gmina Gierałtowice podjęła działanie wbrew treści art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela, co pozostaje w sprzeczności z art. 7 Konstytucji RP. Podejmowanie działań przez organ administracji publicznej w sprawie, co do której przepis prawa wyraźnie lub pośrednio nie wskazuje jego właściwości stanowi bowiem naruszenie konstytucyjnej zasady legalizmu.

Organ nadzoru zauważył przy tym, że naruszenie zasady legalizmu stanowi istotne naruszenie przepisów prawa.

Wydanie aktu nadzoru poprzedzone zostało zawiadomieniem o wszczęciu postępowania wysłanym do organu w dniu 23 kwietnia 2014r.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach upoważniony do jej wniesienia Wójt Gminy Gierałtowice (uchwała Rady Gminy Gierałtowice Nr XLII/319/14 z dnia 26 maja 2014r.) domagał się uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego, jako niezgodnego z art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela i zasądzenia na rzecz skarżącej kosztów postępowania.

Zdaniem strony skarżącej dokonana przez organ nadzoru wykładnia art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela była błędna i niezgodna z intencją ustawodawcy. Wojewoda Śląski nie przedstawił przekonywująco motywów swego rozstrzygnięcia, nie przytoczył stanowiska orzecznictwa czy doktryny odnoszącego się do art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela.

Uzasadniając swoje stanowisko skarżąca wskazała, że Karta Nauczyciela reguluje m.in. czas pracy nauczycieli określając w jej art. 42 ust. 3 tygodniową liczbę godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub na ich rzecz, co stanowi tzw. pensum edukacyjne. Natomiast w art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy zawarta jest delegacja do określenia przez organ stanowiący gminy tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli nie wymienionych w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin, pedagogów, psychologów, logopedów, doradców zawodowych prowadzących zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy o systemie oświaty. Zakres delegacji zawartej w art. 42 ust. 7 pkt 3 karty Nauczyciela nie został przekroczony poprzez podjęcie zaskarżonej uchwały, gdyż określa ona pensum dla nauczycieli wspomagających, realizujących zajęcia określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej wydanym na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 11 ustawy o systemie oświaty lub nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin.

Skarżąca uznała, że organ nadzoru nie dokonał rozróżnienia pomiędzy pracą wykonywaną w szkole przez nauczycieli zajęć edukacyjnych od pracy nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej - surdopedagoga, tyflopedagoga, oligofrenopedagoga i nauczyciela zajęć rewalidacyjnych zatrudnianych dodatkowo jako nauczyciele wspomagający, których czas pracy rada gminy określa według własnego uznania z uwzględnieniem art. 42 ust. 1 Karty Nauczyciela.

Powołując się na stanowisko zaprezentowane w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 października 2013r. sygn. akt I OSK 1300/13 Gmina Gierałtowice wskazała, że ten rodzaj nauczycieli realizuje zadania zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013r. poz. 532). Są to nauczyciele zatrudnieni w szkołach dodatkowo, jako specjaliści w zakresie pedagogiki specjalnej, nie pełnią samodzielnego stanowiska, a jedynie wspomagają kształcenie określonej kategorii uczniów, m.in. osób niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie, w sytuacjach kryzysowych lub niepowodzeń edukacyjnych. Praca tych nauczycieli nie jest tożsama z pracą nauczycieli edukacyjnych, ma bowiem inny charakter i cel. Nauczyciel wspomagający realizuje swoje obowiązki w danej szkole współpracując z nauczycielami określonych przedmiotów, jak również z psychologiem szkolnym czy doradcą zawodowym, a ich zadania wzajemnie się uzupełniają.

W uzasadnieniu skargi przedstawiono również zarzut procesowy, a to naruszenie art. 91 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym w związku z art. 10 k.p.a. polegający na uniemożliwieniu skarżącej czynnego udziału w postępowaniu nadzorczym. Zawiadomienie o wszczęciu postepowania nadzorczego doręczono bowiem Gminie Gierałtowice w tym samym dniu, co rozstrzygnięcie nadzorcze.

Skarżąca Gmina zauważyła dodatkowo, że przy niezmienionym stanie prawnym organ nadzoru nie kwestionował innych uchwał jednostek samorządu terytorialnego w sprawie pensum nauczycieli wydanych na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego, dając za przykład uchwałę Gminy Kobiór z dnia 29 października 2013r.

W odpowiedzi na skargę organ nadzoru, ustosunkowując się do zarzutu uchybienia obowiązkowi wynikającemu z art. 10 § 1 k.p.a. zauważył, że procedura administracyjna nie określa daty wszczęcia postępowania z urzędu. Formalne wszczęcie postępowania nadzorczego następuje dopiero po dokonaniu przez organ oceny zgodności aktu organu gminy z prawem, czyli po przeprowadzeniu wszelkich czynności wyjaśniających. Wszczęcie postępowania następuje wtedy, gdy organ nadzoru uzna, że istnieje podstawa do zakwestionowania uchwały. Zauważono nadto, że zawiadomienie o wszczęciu postępowania wysłane zostało o dwa dni wcześniej niż rozstrzygnięcie nadzorcze. Dodatkowo, przedstawiając stanowisko judykatury, Wojewoda Śląski podniósł, że naruszenie zasady czynnego udziału strony w postępowaniu nie stanowi automatycznie podstawy do uchylenia rozstrzygnięcia nadzorczego. Podnosząc taki zarzut strona musi wykazać nie tylko, że naruszenie art. 10 k.p.a. miało miejsce ale także, że miało ono istotny wpływ na wynik postępowania, czego skarżąca nie uczyniła.

Odpowiadając na zarzut materialnoprawny podtrzymano swoje dotychczasowe argumenty stwierdzając, że art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela upoważnia do uregulowania w trybie aktu prawa miejscowego sposobu organizacji pracy w szkole na stanowiskach i w sytuacjach organizacyjnych nieuregulowanych w Karcie Nauczyciela. Powołując się na pogląd wyrażony w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 24 maja 2012r. sygn. akt IV SA/Gl 868/13 Wojewoda Śląski stwierdził, że przepis ten ma charakter upoważnienia ustawowego do tworzenia prawa powszechnie obowiązującego, dlatego nie może być interpretowany w sposób rozszerzający i podlega ścisłej, literalnej wykładni. Powołano się także na pismo Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej z dnia 13 maja 2013r., w którym stwierdzono, ze nauczyciel psycholog, pedagog lub logopeda realizuje zajęcia rewalidacyjne w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin ustalonego przez organ prowadzący szkołę. Natomiast w przypadku prowadzenia takich zajęć przez nauczyciela, którego pensum określone jest w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela, nauczyciel taki prowadzi zajęcia zgodnie ze swoim tygodniowym obowiązkowym wymiarem godzin.

W dodatkowym piśmie wniesionym dnia 2 września 2014r. skarżąc podtrzymała swoje stanowisko przedstawiając argumentację zasadniczo tożsamą, co podnoszona w skardze.

Na rozprawie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach pełnomocnik skarżącej oświadczył, że w treści §1 in fine zaskarżonej uchwały jest oczywisty błąd, co do przytoczonego tam art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela, gdyż w rzeczywistości powinno być –"art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela".

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Na wstępie zaznaczyć trzeba, iż sądy administracyjne powołane zostały w celu kontroli działań administracji publicznej, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, o czym stanowią przepisy art. 1 § 1 i art.1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269). Są zatem także właściwe do kontroli aktów wydawanych przez wojewodów w toku postępowania nadzorczego, przyjmujących postać rozstrzygnięć nadzorczych, jeżeli kontrola ta zainicjowana zostanie skutecznie wniesioną skargą.

Przystępując do kontroli aktu nadzoru Wojewody Śląskiego z dnia 25 kwietnia 2014r. Nr NPII.4131.1.144.2014 wskazać trzeba, że akt ten powinien w sposób jednoznaczny określać przepisy prawa, które zostały naruszone wskutek wydania uchwały organu samorządu terytorialnego. Sądowa ocena poddanego kontroli aktu nadzoru musi przede wszystkim uwzględniać fakt, iż granice możliwości interwencji organów nadzoru są ograniczone, a wyznacza je kryterium legalności, o czym mowa w art. 171 ust. 1 Konstytucji RP, a co powtórzono w ustawie o samorządzie gminnym, w jej art. 85. Jakiekolwiek inne kryterium nadzoru sprawowanego przez wojewodę wobec działań organów samorządów terytorialnych niż kryterium legalności pozostawałoby w sprzeczności nie tylko z przywołanym wyżej art. 171 ust. 1 Konstytucji RP ale także z zasadą wyrażoną w treści art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2013r. poz. 594 ze zm.).

Nadto istotnym jest, że nie każde naruszenie prawa zauważone przez organ nadzoru w ramach sprawowanej kontroli uprawnia go do stwierdzenia nieważności podjętych przez organy samorządu terytorialnego aktów. Wojewoda zobligowany jest zatem wnikliwie uzasadnić, w czym upatruje istotność naruszenia skutkującą stwierdzenie nieważności. Na podstawie argumentacji a contrario do postanowień art. 91 ust. 4 przywołanej wyżej ustawy o samorządzie gminnym, stanowiącego, iż w przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały ograniczając się do wskazania, że uchwałę wydano z naruszeniem prawa, należy przyjąć, że tylko "istotne naruszenie prawa" uchwałą organu gminy oznacza jej nieważność.

Mimo, że przedmiotem kontroli Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego jest legalność rozstrzygnięcia nadzorczego, odniesienie się do stanowiska zajętego przez Wojewodę nie jest możliwe bez analizy zakwestionowanej uchwały z punktu widzenia jej legalności. Wojewódzki Sąd Administracyjny, wskutek złożonej przez gminę skargi upoważniony jest ocenić, czy w istocie ma miejsce wskazane przez organ nadzoru naruszenie prawa i czy jest to takie uchybienie, które powinno skutkować stwierdzeniem nieważności aktu jednostki samorządu terytorialnego. W przeciwnym bowiem wypadku kontrolowane rozstrzygnięcie nadzorcze naruszałoby gwarantowaną konstytucyjnie samodzielność gminy podlegającą ochronie sądowej (art. 165 ust. 2 Konstytucji RP) i wymagałoby usunięcia z obrotu prawnego, jak akt naruszający prawo.

Bezspornie wyznacznikiem kryterium legalności jest przepis art. 7 Konstytucji RP stanowiący, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, co wiąże się z zasadą zaufania do Państwa, działającego jako demokratyczne państwo prawa (art. 2 Konstytucji RP). Oznacza to, iż bez względu na sytuację faktyczną, jaka ma zostać poddana regulacji w formie uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego, regulacja ta musi odpowiadać zapisom zawartym nie tylko w ustawie zasadniczej ale także innych ustawach, a także przepisach rangi podustawowej. Przyjęcie poglądu odmiennego prowadziłoby do niemożliwego do zaakceptowania stanowiska, że organy jednostek samorządu terytorialnego władne są w ramach swego działania odmówić zastosowania powszechnie obowiązującego przepisu prawa.

Odwołując się tu do interpretacji zasady legalizmu w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego zauważyć przyjdzie, iż była ona najczęściej wiązana z zakazem domniemania kompetencji organu państwowego, jak też zakazem naruszeń prawa przez ten organ w toku procesu prawotwórczego. "Samoistne" znaczenie reguły zawartej w art. 7 ustawy zasadniczej sprowadzone zostało do dyrektywy interpretacji przepisów kompetencyjnych w sposób ścisły i z odrzuceniem w odniesieniu do organów władzy publicznej zasady - co nie jest zakazane, jest dozwolone (tak w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 maja 2002r. sygn. akt K 20/01 publ. OTK-A 2002r. z.3). Podnieść trzeba także, że zakres przedmiotowy samodzielności działania organów samorządu terytorialnego, o czym stanowi art. 163 Konstytucji RP, zawężony został do zadań publicznych nie zastrzeżonych w ustawie zasadniczej lub innych ustawach dla organów innych władz publicznych, a prawotwórcze kompetencje organów samorządu terytorialnego limituje nadto zapis zawarty w art. 94 Konstytucji RP określający, iż organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie. Podobnie jak w przypadku upoważnienia ustawowego do wydania rozporządzenia, przepis ustawy ustanawiający upoważnienie do wydania aktu prawa miejscowego podlega ścisłej wykładni językowej i nie może prowadzić do objęcia zakresem upoważnienia materii w nim niewymienionych w drodze wykładni celowościowej (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 25 maja 1998 r., sygn. K 19/97, OTK ZU nr 4/1998 r., poz. 48, s. 262).

Zaskarżona uchwała jest bezsprzecznie aktem prawa miejscowego. Ogólną podstawę prawną do stanowienia gminnych aktów prawa miejscowego o charakterze wykonawczym stanowi art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, z którego wynika, że gminie przysługuje prawo do stanowienia aktów prawa miejscowego na podstawie upoważnienia ustawowego.

Takim upoważnieniem do wydania aktu prawa miejscowego jest dla gminy delegacja ustawowa, o której mowa w art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006r. Nr 97 poz. 674 z późn.zm.). Przepis ten jest zatem wzorcem normatywnym wyznaczającym granice materialne i kompetencyjne dla stanowienia przez radę gminy prawa w zakresie objętym zaskarżoną uchwałą.

Nie można odmówić racji stronie skarżącej, co do tego, że proces wykładni art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela wymaga odwołania się do poglądów wyrażanych w judykaturze, a przede wszystkim przypomnienia, że wskutek rozbieżności w orzecznictwie, na podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. Nr 240, poz. 2052 ze zm.) Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wniósł o rozpoznanie przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego zagadnienia prawnego w odniesieniu do wykładni przepisów art. 42 ust. 3 i ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela i określenia, który z tych przepisów ma zastosowanie w stosunku do nauczycieli logopedów i nauczycieli pedagogów zatrudnionych w placówkach oświaty wymienionych w art. 42 ust. 3 tej ustawy. Spornym było bowiem, czy przepis art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela ma zastosowanie do pedagogów, psychologów, logopedów i doradców zawodowych mających status nauczycieli zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych wymienionych w art. 42 ust. 3 tej ustawy, czy też ma zastosowanie tylko do pracowników zatrudnionych na wyżej wskazanych stanowiskach w charakterze specjalistów w takich jednostkach.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2007 r., I PK 195/06 (OSNP 2008 nr 5-6, poz. 62), wskutek przeprowadzonej wyłącznie wykładni literalnej treści art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela uznano, że w szkołach mogą być zatrudnieni pedagodzy, psycholodzy i logopedzi jako specjaliści, a nie jako nauczyciele. Jedynie do tych specjalistów, nie będących nauczycielami, znajduje zastosowanie art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela, stanowiący o określeniu czasu ich tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin przez organ prowadzący szkołę.

Przeciwny pogląd wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 stycznia 2011 r., sygn. I PK 153/10 (OSNP 2012 nr 5-6, poz. 63). Uznano tam, wskutek wykładni nie tylko językowej ale także funkcjonalnej, że art. 42 Karty Nauczyciela podobnie jak i inne przepisy tej ustawy odnosi się do nauczycieli w rozumieniu jej art. 3 pkt 1, zgodnie z którym ilekroć w ustawie jest mowa o "nauczycielach bez bliższego określenia - rozumie się przez to nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i placówkach wymienionych w art. 1 ust. 1 i 1a". Dlatego art. 42 ust. 3 określa tygodniowe normy zajęć obowiązkowych w różnych typach szkół nauczycieli przedmiotów edukacyjnych, jak i nauczycieli praktycznej nauki zawodu, wychowawców, bibliotekarzy bibliotek szkolnych oraz nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych. Wynikające z tego przepisu różnice w wymiarach obowiązkowych zajęć nauczycieli zatrudnionych na wymienionych w nim stanowiskach w różnych typach szkół nie są przypadkowe, ale w oczywisty sposób wynikają z charakteru pracy, rodzaju oraz rozmiaru obowiązków i obciążeń związanych z zajmowanym przez nauczyciela stanowiskiem. Z tego stwierdzenia Sąd Najwyższy wywiódł wniosek, że nauczyciele o specjalnościach pedagoga, psychologa, logopedy i doradcy zawodowego nie są objęci art. 42 ust. 3 KN, gdyż nie są nauczycielami "przedmiotów edukacyjnych" .

W sposób tożsamy dokonał wykładni art. 42 ust. 3 i ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 5 października 2011 r., sygn. akt I OSK 1194/11 (publ. CBOSA) w pełni zaaprobował uchwałę organu prowadzącego szkołę w sprawie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć logopedów, reedukatorów, terapeutów, rehabilitantów, pedagogów, psychologów i doradców zawodowych. Przyjął przede wszystkim, że wszyscy logopedzi, pedagodzy, psycholodzy i doradcy zawodowi są nauczycielami, gdyż nie jest możliwe zatrudnianie w przedszkolach, szkołach i placówkach logopedów, pedagogów, psychologów i doradców zawodowych na gruncie ustawy - Karta Nauczyciela, jako nie nauczycieli. W tej sytuacji art. 42 ust. 7 pkt 3 dotyczy także nauczycieli będącymi logopedami, pedagogami, psychologami i doradcami zawodowymi, którzy są zatrudniani w przedszkolach, szkołach i placówkach w celu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Stosownie do art. 64 ust. 1 ustawy o systemie oświaty podstawowymi formami działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły są nie tylko zajęcia edukacyjne (pkt 1 i 2) i praktyczna nauka zawodu w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe (pkt 5), ale także zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów mających trudności w nauce oraz inne zajęcia wspomagające rozwój dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi (pkt 3). W celu realizacji tego zadania art. 22 ust. 1 ustawy o systemie oświaty nadał właściwemu ministrowi umocowanie do określenia w drodze rozporządzenia zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach, które powinny tworzyć warunki dla zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, w szczególności wspomagać rozwój uczniów i efektywność uczenia się. W konsekwencji w art. 42 ust. 3 unormowano wymiar pensum nauczycieli pracujących w różnych typach szkół, przy czym uwzględniono zarówno nauczycieli przedmiotów edukacyjnych, jak i nauczycieli praktycznej nauki zawodu, wychowawców, bibliotekarzy bibliotek szkolnych oraz nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych. Z kolei czas pracy nauczycieli niewymienionych w tym przepisie musi być ustalony na podstawie ust. 4a albo ust. 7. Jak bowiem stanowi art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy nauczyciel obowiązany jest realizować w ramach czasu pracy zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo 7. Przyjęto także pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 stycznia 2011r., że "w zależności od rozmiaru indywidualnych potrzeb dzieci i młodzieży uczących się w danej szkole lub placówce, a konkretnie - mniejszego lub większego zapotrzebowania w danej szkole na zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, realizacja tych zajęć może odbywać się albo poprzez powierzenie ich prowadzenia nauczycielom (np. zajęć edukacyjnych), posiadającym odpowiednie przygotowanie, albo poprzez zatrudnienie nauczyciela posiadającego odpowiednie kwalifikacje (art. 9 ust. 1 pkt 1 Karty Nauczyciela) na stanowisku - między innymi - pedagoga lub logopedy, z powierzeniem mu obowiązków i zadań określonych w przepisach rozporządzenia. W takim przypadku obowiązkowy wymiar zajęć podlega ustaleniu na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy. Jest to rozwiązanie zrozumiałe i zasługujące na akceptację, gdy się uwzględni, że stanowisko nauczyciela przedmiotu edukacyjnego, dla którego pensum zostało określone w art. 42 ust. 3, jest stanowiskiem innym, związanym z innymi zadaniami, obowiązkami i uciążliwościami niż stanowisko nauczyciela-pedagoga lub nauczyciela-logopedy, podobnie jak jest stanowiskiem innym niż stanowisko nauczyciela praktycznej nauki zawodu czy też nauczyciela-bibliotekarza, dla których określona została większa liczba godzin obowiązkowego wymiaru zajęć".

Rozważając rozbieżność stanowisk zaprezentowanych w w/w wyrokach, a w związku z tym wątpliwości podniesione w pytaniu prawnym (uchwała 7 sędziów z dnia 21 marca 2012 r. III PZP 2/12 publ. OSNP 2012/17-18/212) Sąd Najwyższy zaprzeczył przede wszystkim, by wykładnia językowa jednoznacznie wskazywała na niestosowanie art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela do nauczycieli wykonujących pracę pedagogów, psychologów, logopedów i doradców zawodowych, nakazując tym samym zastosowanie w stosunku do nich pensum w wymiarze 18 godzin zajęć tygodniowo. Sąd Najwyższy zauważył, że w zakresie wykładni językowej dokonano porównania dwóch grup pracowników wymienionych art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela i stwierdzono, że skoro w odniesieniu do pierwszej z nich używany jest wyraz "nauczyciel", a w stosunku do drugiej grupy wyraz ten jest pominięty, to oznacza to, że druga grupa (pedagodzy, psycholodzy, logopedzi i doradcy zawodowi) obejmuje tylko te osoby wykonujące wymienione zawody, które nie są nauczycielami. Stwierdził, że możliwe jest jednak również inne rozumienie tego przepisu. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że Karta Nauczyciela nie określa precyzyjnie pojęcia "nauczyciel", wyraźnie wskazując, że ma ono dwa znaczenia: szerokie i wąskie. Jej przepis art. 3 pkt 1 stanowi bowiem, że ilekroć w ustawie jest mowa o nauczycielach bez bliższego określenia - rozumie się przez to nauczycieli, wychowawców i innych pracowników zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i placówkach wymienionych w art. 1 ust. 1. Pominięcie wyrazu "nauczyciel" przy wymienianiu tych czterech rodzajów pracy może być spowodowane tym, że jeżeli pojęcie "nauczyciel" rozumiane jest wąsko, to nie byłoby podstawy do zatrudniania pedagogów, psychologów logopedów i doradców zawodowych będących nauczycielami w ścisłym znaczeniu tego słowa.

Wobec braku możliwości ustalenia jednoznacznej treści art. 42 ust.7 pkt 3 Karty Nauczyciela na podstawie wykładni językowej, Sąd Najwyższy uznał za konieczne posłużenie się innymi metodami interpretacji prawa.

Dokonując wykładni systemowej i funkcjonalnej zgodził się z argumentacją przedstawioną w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2011r. sygn. I PK 153/10, a także Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 października 2011r. sygn. I OSK 1194/11. Przyznał, że Karta Nauczyciela przewiduje w art. 42 ust. 3 w jedenastu punktach różne wymiary pensum (od 15 do 30 godzin tygodniowo) w zależności od rodzaju pracy. Stanowisko nauczyciela przedmiotu edukacyjnego, którego pensum jest określone w art. 42 ust. 3 l.p. 3 w wymiarze 18 godzin tygodniowo, jest bardziej uciążliwe i pracochłonne niż stanowiska pedagogów, psychologów, logopedów i doradców zawodowych. Te cztery rodzaje pracy wymagają takich samych kwalifikacji i nakładu pracy niezależnie od tego, czy są zajmowane przez nauczycieli, czy przez pracowników niemających tego statusu. Wskazał, że przepis art. 42 ust. 2 pkt 1 Karty Nauczyciela wyraźnie i jednoznacznie określa relację między jej art. 42 ust. 3, a art. 42 ust. 7 pkt 3. Zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 tej ustawy w ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować: "zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7". Określony nauczyciel (w szerokim rozumieniu) jest objęty albo przepisem art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela, albo przepisem art. 42 ust. 7 pkt 3. Przepis art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy nie wprowadza wyjątków od zastosowania jej art. 42 ust. 3.

W kolejnym wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (I OSK 1300/13 z dnia 1 października 2013r. publ. CBOSA) rozstrzygnięty został spór powstały na tle interpretacji art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela sprowadzający się do tego, czy upoważnieniem zawartym w przytoczonym powyżej przepisie objęto także tzw. nauczycieli "wspomagających", czyli nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej zatrudnianych dodatkowo w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego, a tym samym czy rada gminy jest umocowana do ustalenia w drodze uchwały pensum dla takich nauczycieli.

W drodze wykładni funkcjonalnej Sąd doszedł do wniosku, że art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela dotyczy nauczycieli, których celem zatrudnienia jest współorganizowanie kształcenia integracyjnego. Są to nauczyciele zatrudnieni dodatkowo i nazywani nauczycielami "wspomagającymi", bo też taki jest charakter ich pracy. Praca nie jest tożsama z pracą nauczycieli zajęć edukacyjnych. Są to specjaliści w zakresie pedagogiki specjalnej, a więc posiadają wiedzę teoretyczną i metodyczną w zakresie procesów rewalidacji oraz resocjalizacji, czyli usprawniania i korekty pedagogicznej w procesie dydaktycznym i wychowawczym m.in. osób niepełnosprawnych. Ich zadanie to nie dydaktyka i przekazywanie uczniom określonej wiedzy z danej dziedziny (fizyki, biologii, języka polskiego itd.), ale takie współdziałanie z nauczycielami edukacyjnymi i innymi specjalistami, które usprawni i skoryguje proces dydaktyczny, a także wychowawczy w stosunku do uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie czy też zagrożonych takim niedostosowaniem. Nie powinno więc budzić wątpliwości, że inny jest charakter, rodzaj ale też cel pracy nauczyciela edukacyjnego i nauczyciela "wspomagającego". Ponadto, nauczyciel "wspomagający" realizuje swoje obowiązki w danej szkole lub przedszkolu współpracując ze wszystkimi nauczycielami, tak z nauczycielami edukacyjnymi danych przedmiotów, przedmiotów teoretycznych, ale także z nauczycielami praktycznej nauki zawodu, czy bibliotekarzami. To samo odnosi się do przedszkoli, gdzie nauczyciel współpracujący zobligowany jest do współpracy z nauczycielami pracującymi z grupami dzieci 6-letnich oraz z nauczycielami pracującymi z pozostałymi grupami. A zgodnie z art. 42 ust. 3. ustawy Karta Nauczyciela, nauczyciele ci mają różną liczbę godzin obowiązkowego wymiaru zajęć. Jednocześnie nauczyciel "wspomagający" współpracuje tak z pedagogiem jak i psychologiem szkolnym, czy doradcą zawodowym, bowiem ich cele i zadania wzajemnie się uzupełniają. W związku z tym uznać należy, że nauczyciel "wspomagający" realizuje swoje obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin. Sytuację taką przewiduje delegacja ustawowa zawarta w powołanym art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela (podobnie przyjęto w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. akt I OSK 1300/13 z dnia 1 października 2013r., czy w wyrokach Wojewódzkich Sądów Administracyjnych – w Krakowie z dnia 13 czerwca 2013r. sygn. III SA/Kr 1843/12, w Olsztynie z dnia 25 października 2012 r. sygn. akt II SA/Ol 1124/12 oraz z dnia 6 listopada 2012r. sygn. akt II SA/Ol 1089/12, publ. w CBOSA)

Mając zatem na względzie przytoczone stanowisko judykatury zaprezentowane w szczególności w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego, jak też w obu wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd orzekający uznaje za niezasadny wywód organu nadzoru, co do tego, że nauczyciele specjaliści z zakresu pedagogiki specjalnej (oligofrenopedagodzy, tyflopedagodzy, surdopedagodzy i nauczyciele zajęć rewalidacyjnych) współpracujący z uczniami niepełnosprawnymi i nieprzystosowanymi społecznie prowadząc z nimi zajęcia rewalidacyjne nie stanowią grupy nauczycieli, których dotyczy uregulowanie zawarte w art. 42 ust.7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela, a zajęcia rewalidacyjne prowadzi tylko - psycholog, pedagog lub logopeda w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin ustalonego przez organ prowadzący szkołę.

Sąd podziela natomiast w pełni wyrażony w uchwale 7 sędziów Sadu Najwyższego pogląd, z którego wynika konieczność przeprowadzenia nie tylko ścisłej wykładni werbalnej lecz także systemowej i funkcjonalnej dla odkodowania prawidłowej treści art. 42 ust. 3 i ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela i nie będzie to stanowić naruszenia art. 94 Konstytucji RP. Aby móc prawidłowo wykonać delegację nałożoną na organ samorządu terytorialnego uchwałodawca musi bowiem mieć możliwość zrozumienia treści upoważnienia nadanego mu ustawą. Jeżeli ściśle literalna interpretacja przepisu nie prowadzi do jednoznacznego rezultatu, konieczne jest skorzystanie z innych dopuszczalnych metod wykładni.

Mając zatem na względzie charakter pracy wykonywanej przez zakwestionowaną przez organ nadzoru w kontrolowanym rozstrzygnięciu nadzorczym grupę zawodową wskazać trzeba, że są to nauczyciele z wykształceniem z zakresu pedagogiki specjalnej zajmujący się opieką, terapią, kształceniem i wychowaniem (rewalidacją) osób z dysfunkcją słuchu (surdopedagogika), z dysfunkcją wzroku (tyflopedagogika), upośledzonych umysłowo (oligofrenopedagogika). Mowa o nich w rozporządzeniu, które określa warunki organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, w tym niesłyszących, słabosłyszących, niewidomych, słabowidzących oraz dla uczniów niedostosowanych społecznie wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy w szkołach ogólnodostępnych, z oddziałami integracyjnymi i szkołach integracyjnych (§ 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (t.j. Dz. U. z 2014 poz. 414).

Kształcenie uczniów niepełnosprawnych w wymienionych szkołach organizuje się na każdym etapie edukacyjnym, w integracji z uczniami pełnosprawnymi w tym celu zatrudniając dodatkowo nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego, a za zgodą organu prowadzącego szkołę również w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Nauczyciele ci prowadza wspólnie z nauczycielami zajęcia edukacyjne i realizują zintegrowane działania i zajęcia z innymi specjalistami (§ 2 i § 6 w/w rozporządzenia). Przyjmując, że są to nauczyciele "wspomagający" Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 1 października 2013r. sygn. akt I OSK 1301/3 i 1300/13 rozstrzygnął, iż realizują oni swoje obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin, a sytuację taką przewiduje delegacja ustawowa zawarta w powołanym art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy Karta Nauczyciela. Nie można natomiast zgodzić się z poglądem zaprezentowanym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 15 marca 2013 r. sygn. akt IV SA/Wr 714/12 (publ. CBOSA), gdzie wskazano, że ustawodawca, poprzez szczegółowe wyliczenie, wyczerpująco określił krąg podmiotów, którym organ prowadzący szkołę lub placówkę może ustalić tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć, a ustalenie tegoż wymiaru zajęć dla nauczyciela rehabilitanta, nauczycieli reedukatorów, socjoterapeutów i terapeutów, niewymienionych w art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy z 1982 r. – Karta Nauczyciela, nie znajduje podstawy prawnej. Przeciwko takiej argumentacji świadczy treść wydanego w celu zapewnienia opieki, terapii, kształcenia i wychowania osób m.in. z wymienionymi dysfunkcjami, rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 30 kwietnia 2013r. (Dz. U. z 2013r. poz. 532). Wśród specjalistów udzielających pomocy psychologiczno-pedagogicznej w rozporządzeniu wskazano obok wymienionych w art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela pedagogów, psychologów i logopedów, również terapeutów pedagogicznych. Terapeuta pedagogiczny prowadzi zajęcia korekcyjno-kompensacyjne dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się oraz z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi (§ 26 rozporządzenia). Jest on jedną z kluczowych osób, odpowiedzialnych za udzielanie uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole (por. uzasadnienie rozporządzenia publ. "Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach oświatowych w świetle znowelizowanego rozporządzenia MEN z dnia 30 kwietnia 2013r." Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli www.MCDN edu.pl).

Wskazane unormowanie nakazuje przyjąć, że również niewymienieni imiennie w treści art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela specjaliści, których obowiązki polegają na udzielaniu i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach i placówkach w celu zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, a w szczególności wspomagania rozwoju uczniów i efektywności uczenia się (art. 22 ust. 1 pkt 11 ustawy o systemie oświaty) stanowią grupę nauczycieli poddanych regulacji tego przepisu.

Sąd nie podziela również stanowiska zaprezentowanego w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 24 maja 2012r. sygn. IV SA/Gl 868/11 (publ. CBOISA), gdzie także wskazano, że przepis art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela ustanawia katalog zamknięty podmiotów, wobec których organ prowadzący jest uprawniony do określenia obowiązkowego tygodniowego wymiaru godzin, a do katalogu tego należą wyłącznie ci nauczyciele, którzy nie zostali wymienieni w art. 42 ust. 3 tej ustawy. Przeciwko tej argumentacji przemawia fakt, że w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela uregulowano pensum nauczycieli przedmiotów edukacyjnych i praktycznej nauki zawodu, wychowawców i bibliotekarzy bibliotek szkolnych oraz nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych. Nie zostali zatem wymienieni w tym przepisie specjaliści pedagogiki specjalnej, których zadania odbiegają zasadniczo od zadań stricte edukacyjnych. Wykładnia literalna tej normy prawnej nie pozwala więc na twierdzenie, że surdopedagodzy, tyflopedagodzy i oligofrenopedagodzy mieszczą się w jej treści. Tym samym nie byłoby podstawy prawnej do wyznaczenia im tygodniowego pensum

Jedynym zatem słusznym rozwiązaniem jest tu przyjęcie poglądu wyrażonego w cytowanej wcześniej uchwale siedmiu sędziów Sądu Najwyższego i uznanie, że przede wszystkim wymienieni zarówno w ustępie 3, jak i ustępie 7 pkt 3 art. 42 Karty Nauczyciela są nauczycielami, o których mowa w art. 3 Karty Nauczyciela. Każdy z tych nauczycieli jest obowiązany realizować zajęcia w wymiarze określonym albo w ustępie 3 albo ustępie 4a albo ustępie 7 pkt 3 art. 42 w/w ustawy. Treść jej art. 42 ust. 7 pkt 3 nie wprowadza wyjątków od ustępu 3, a przypisanie do właściwego katalogu następuje w zależności od pełnionego stanowiska. Per analogia przyjąć można za Sądem Najwyższym (wyrok z dnia 11 stycznia 2011r. sygn. akt I PK 153/10), że w zależności od rozmiaru indywidualnych potrzeb dzieci i młodzieży uczących się w danej szkole lub palcówce, a konkretnie - mniejszego lub większego - zapotrzebowania w danej szkole na zajęcia z zakresu rewalidacjij, realizacja tych zajęć może odbywać się albo poprzez powierzenie ich prowadzenia nauczycielom konkretnych przedmiotów nauczania posiadającym odpowiednie przygotowanie, albo poprzez zatrudnienie nauczyciela posiadającego odpowiednie kwalifikacje na stanowisku między innymi surdopedagoga, tyflopedagoga i oligofrenopedagoga z powierzeniem mu obowiązków i zadań określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia (...). W takim przypadku obowiązkowy wymiar zajęć podlega ustaleniu przez organ prowadzący szkołę.

Zakwestionowana regulacja uchwały stanowiącej przedmiot rozstrzygnięcia nadzorczego prowadzi do wniosku, że zostali nią objęci wyłącznie nauczyciele specjaliści o określonych kwalifikacjach z zakresu pedagogiki specjalnej, którzy zatrudniani są na takich stanowiskach w celu wykonywania zadań dydaktyczno-wyrównawczych i specjalistycznych organizowanych dla uczniów mających trudności w nauce oraz innych zajęć wspomagające rozwój dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi stosownie do zadań przypisanych oświacie w art. 64 ustawy o systemie oświaty.

Zauważyć należy, że uchwałodawca w treści § 1 in fine uchwały po słowach ..."nie wymienionych..." wskazał art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela, jednak całość treści uchwały świadczy bezspornie, że jest to oczywisty błąd. Nota bene uchybienia tego nie podnosi Wojewoda Śląsk, jako przyczyny stwierdzenia nieważności uchwały.

Skarżąca Gmina nie przekroczyła zatem granic upoważnienia ustawowego, skoro określiła tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli niewymienionych w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela. Nie przekroczyła również wyznaczonego maksimum czasu pracy nauczyciela, o jakim mowa w treści art. 42 ust. 1 Karty Nauczyciela. Zgodnie z zawartym tam zapisem czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. W zaskarżonej uchwale tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin dla nauczycieli w niej wymienionych wynosi 24 godziny.

Mając na uwadze przedstawione rozważania, wynikające z przywoływanych przepisów a także poglądów judykatury, jako nietrafne należy ocenić stanowisko zaprezentowane w zaskarżonym rozstrzygnięciu nadzorczym. Przepis art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela ma zastosowanie do zatrudnionych, ponad nauczycieli zajmujących się procesem edukacyjnym, nauczycieli specjalistów pedagogiki specjalnej. Zatrudnia się ich dodatkowo, w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego, a nie w celu nauczania konkretnych przedmiotów. Prowadzą oni zajęcia z uczniami niepełnosprawnymi lub niedostosowanymi społecznie, wymagającymi stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Zasadnym jest, by ze względu na zindywidualizowane potrzeby uczniów objętych nauczaniem specjalnym z powodu niepełnosprawności, czy niedostosowania społecznego, które dotyczą wszystkich obszarów funkcjonowania ucznia w szkole, czy przedszkolu, wymiar godzin nauczyciela specjalisty z zakresu pedagogiki specjalnej był ustalany przez organ prowadzący daną placówkę. Z tych przyczyn nie można zarzucić Gminie Gierałtowice, by interpretując przepis art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela w sposób nieuprawniony poszerzyła zawarty tam katalog nauczycieli o dodatkową grupę stanowisk. Konsekwentnie do tego Sąd nie podzielił zarzutu organu nadzoru co do tego, że treść § 1 pkt 4, 5, 6 i 7 zakwestionowanej uchwały stanowi o istotnym naruszeniu prawa z uwagi na przekroczenie delegacji ustawowej, bowiem działanie uchwałodawcy mieściło się w granicach art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela.

Odnosząc się natomiast do postawionego w skardze zarzutu proceduralnego Sąd podziela w pełni pogląd orzecznictwa przedstawiony przez Wojewodę w odpowiedzi na skargę. Zarzut naruszenia tej normy może odnieść skutek tylko wówczas, gdy jego naruszenie polegające na niepowiadomieniu strony o zgromadzeniu materiału dowodowego i możliwości zapoznania się z tym materiałem oraz o możliwości składania wniosków dowodowych i wyjaśnień rzeczywiście uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych - np. zgłoszenia wniosków dowodowych z zeznań świadków, dokumentów. Skarżąca Gmina nie przedstawiła takiej argumentacji, a w kontrolowanej sprawie, gdy spór dotyczy wykładni prawa trudno jest przyjąć, że wcześniejsze zawiadomienie o wszczęciu postępowania nadzorczego pozwoliłoby na odmienny jego wynik. Zarzut procesowy nie mógł zatem stanowić o uwzględnieniu skargi. Równie nieskuteczne jest twierdzenie o braku zakwestionowania przez organ nadzoru innych uchwał organów prowadzących szkołę, w sposób tożsamy regulujących sprawę pensum nauczycieli specjalistów z zakresu pedagogiki specjalnej. Kontrola rozstrzygnięcia nadzorczego prowadzona przez sąd administracyjny dokonywana jest wyłącznie z punktu widzenia jego legalności, a nie dotychczasowej praktyki.

Biorąc natomiast pod uwagę przedstawione wcześniej rozważania, stosownie do art. 148 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, należało uchylić zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze.

O wykonalności zaskarżonego aktu orzeczono po myśli art. 152 wskazanej ustawy, a o kosztach zasądzonych na rzecz skarżącej na zasadzie jej art. 200.