II SA/Ol 436/14

Uzasadnienie

A. M. zarejestrowała się w Powiatowym Urzędzie Pracy w "[...]" w dniu "[...]".

Decyzją z dnia "[...]", nr "[...]", Starosta Powiatu "[...]" orzekł o uznaniu A. M. od dnia "[...]" za osobę bezrobotną i przyznał prawo do zasiłku dla bezrobotnych od dnia "[...]" w wysokości "[...]" brutto miesięcznie w okresie trzech pierwszych miesięcy posiadania prawa do zasiłku oraz w wysokości "[...]" brutto miesięcznie w okresie kolejnych miesięcy posiadania prawa do zasiłku. Zasiłek miał przysługiwać przez okres 12 miesięcy.

W dniu "[...]" do PUP w "[...]’ wpłynęło pismo, w którym ZUS Oddział w "[...]" zwrócił się z prośbą o udzielenie informacji, od kiedy A. M. jest zarejestrowana w urzędzie i czy nabyła prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Zwrócono się także z prośbą o podanie okresu oraz kwoty brutto wypłaconego zasiłku celem dokonania refundacji z przyznanego świadczenia rehabilitacyjnego od dnia "[...]" do "[...]".

W odpowiedzi na powyższe pismo PUP w "[...]", pismem z dnia "[...]", poinformował, że A. M. była zarejestrowana w urzędzie od dnia "[...]", z prawem do zasiłku od dnia "[...]", przyznanym na okres 12 miesięcy. Dodano, że w związku z przyznaniem świadczenia rehabilitacyjnego na okres od "[...]" do "[...]" pozbawiono wymienioną statusu osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku. Podano także, że za okres od "[...]" do "[...]" A. M. pobrała zasiłek na kwotę "[...]".

Z akt postępowania wynika, że powyższa kwota wpłynęła na konto PUP w "[...]" w dniu "[...]".

Decyzją z dnia "[...]’. , wydaną na podstawie 104 k.p.a. i art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c, art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. a,b, art. 78 ust. 1, 3 i 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Starosta Powiatu "[...]" orzekł o pozbawieniu A. M. statusu osoby bezrobotnej za okres od "[...]" do "[...]" oraz prawa do zasiłku za okres od "[...]" do "[...]", tj. za okres, za który przyznano świadczenie rehabilitacyjne. Orzeczono jednocześnie o przywróceniu statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku po ustaniu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, tj. od "[...]".

Powołując się na przepisy art. 78 ust. 1, 3 i 4 ustawy organ I instancji uznał, że prawo do zasiłku przysługuje przez okres 12 miesięcy, tj. zgodnie z pierwotnie przyznanym prawem decyzją z dnia "[...]" - do dnia "[...]" o ile nie zajdą okoliczności powodujące wcześniejszą utratę. Dodano, że kwoty wypłaconego zasiłku dla bezrobotnych za okres przyznanego świadczenia rehabilitacyjnego, tj. od "[...]" do "[...]" zostają zaliczone na poczet przyznanego świadczenia rehabilitacyjnego i zostaną rozliczone między organem rentowym a Funduszem Pracy, będącym w dyspozycji urzędu pracy.

Od powyższej decyzji A. M. wniosła odwołanie, zarzucając błędne ustalenie okresu za który przysługuje prawo do zasiłku, tj. do "[...]", choć prawidłowe ustalenie daty końcowej winno być ustalone po 12 miesiącach od dnia ustania prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.

Wskazując na powyższe A. M. wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez uznanie, że prawo do zasiłku dla bezrobotnych wygaśnie z dniem "[...]". Skarżąca wskazała, że została zmuszona do złożenia wniosku o przyznanie statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku, ponieważ ZUS odmówił jej prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Następnie wyrokiem Sądu skorygowano błędną decyzję ZUS, przyznając jej ostatecznie świadczenie rehabilitacyjne. W ocenie A. M. ustalenie, iż prawo do zasiłku dla bezrobotnych będzie biegło od dnia pierwotnego o przyznaniu statusu osoby bezrobotnej jest nieuprawnione, nie może bowiem ponosić negatywnych skutków wadliwej decyzji ZUS. Argumentowała, że gdyby ZUS w sposób prawidłowy przyznał świadczenie rehabilitacyjne, wniosek do PUP złożyłaby dopiero po ustaniu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Podniosła, że gdyby zaakceptowała rozstrzygnięcie zaskarżonej decyzji, zostałaby pozbawiona prawa do zasiłku za okres 4 miesięcy, zmiana przedmiotowej decyzji w zaskarżonym aspekcie jest zatem konieczna, a bieg terminu prawa do zasiłku winien być liczony od dnia zakończenia prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.

Po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia "[...]", na podstawie art. 10 ust. 7 pkt 2, art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c, art. 78 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 674 ze zmianami) oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 267), dalej wskazywanej jako: K.p.a., Wojewoda utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

Organ odwoławczy stwierdził, że skoro statusem osoby bezrobotnej nie może legitymować się osoba, która nabyła prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, to prawidłowe jest rozstrzygnięcie organu I instancji, który stwierdził, że w okresie od "[...]" do "[...]" skarżąca nie spełniała przesłanek do posiadania statusu osoby bezrobotnej, a skoro nie posiadała w tym okresie statusu, to tym samym nie przysługiwał jej w okresie od "[...]" do "[...]" zasiłek dla bezrobotnych.

Wojewoda uznał, że rozstrzygnięcie organu I instancji jest wynikiem regulacji zawartej w art. 78 ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, stanowiącej, że "w przypadku przyznania bezrobotnemu (..) świadczenia rehabilitacyjnego na okres, w którym był bezrobotny, pozbawienie statusu bezrobotnego i prawa do zasiłku następuje za okres, za który przyznano świadczenie rehabilitacyjne (. . .) ".

Wojewoda wskazał, że powyższy przepis reguluje między innymi sytuację osób, którym organ rentowy wstecznie przyznał świadczenie rehabilitacyjne. Przepis ten jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia wypłacanego z Funduszu Pracy oraz świadczenia wypłacanego przez organ rentowy, zasiłek dla bezrobotnych za okres pokrywający się z okresem pobierania świadczenia rehabilitacyjnego jest zwracany przez organ rentowy na rachunek powiatowego urzędu pracy. Konsekwencją zastosowania tego przepisu jest to, że status osoby bezrobotnej i prawo do zasiłku przysługuje skarżącej od momentu upływu okresu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, czyli od "[...]".

Organ odwoławczy stwierdził, że w myśl art. 78 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w przypadku przyznania bezrobotnemu (. . .) prawa do świadczenia rehabilitacyjnego (. . .) za okres, za który pobierał zasiłek (. . .), pobrane z tego tytułu kwoty w wysokości uwzględniającej zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych i składkę na ubezpieczenie zdrowotne zalicza się na poczet przyznanego przez organ rentowy świadczenia. Kwoty te traktuje się jak świadczenia wypłacane w kwocie zaliczkowej w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie natomiast z art. 78 ust. 3 ustawy organ rentowy przekazuje kwotę zaliczoną na poczet przyznanego świadczenia, o której mowa w ust. 1, na rachunek bankowy Funduszu Pracy powiatowego urzędu pracy, który wypłacił zasiłek ( . .).

W ocenie organu odwoławczego, przewidziane ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy świadczenia dla osób bezrobotnych, będących w trudnej sytuacji ze względu na brak miejsc pracy, pomimo, że są zdolni i gotowi do jej podjęcia, nie mogą być traktowane inaczej niż pomoc w sytuacji, gdy dla takich osób w danej chwili brak jest możliwości zatrudnienia. Tym samym uprawnienie do zasiłku dla osób bezrobotnych nie może być pojmowane jako przysługujące nawet w okolicznościach, gdy wskutek równoczesnego uzyskania na mocy wyroku sądu - z mocą wsteczną - świadczenia przysługującego z tytułu ubezpieczenia społecznego tyle tylko, że ulegające przesunięciu w czasie i kontynuowane od początku w całości, po wyczerpaniu uprawnień do przyznanych w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Organ odwoławczy stwierdził, że zawarte w odwołaniu żądanie skarżącej zmierza w istocie do zapewnienia możliwości pobrania i skorzystania z całości okresu na jaki był przyznany zasiłek dla bezrobotnych, pomimo dokonania jego rozliczenia w trybie art. 78 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Dodał, że przepis ten, nakazując traktowanie wypłaconych z Funduszu Pracy świadczeń jako świadczeń wypłaconych w kwocie zaliczkowej w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, nie daje podstaw do przesunięcia okresu zasiłkowego, a jedynie wyklucza możliwość równoczesnego pobierania dwóch świadczeń. Równocześnie ust. 4 tego przepisu nakazuje pozbawienie statusu bezrobotnego za okres, za który wypłacono świadczenie z FUS.

Wojewoda, wskazał także, że powyższe rozważania znajdują odzwierciedlenie w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 21 listopada 2012 r., sygn. akt III SA/Kr 53/12, który zapadł na tle stanu faktycznego zbieżnego ze stanem faktycznym niniejszej sprawy i stwierdzono, iż organ I instancji prawidłowo przyjął, że uprawnienie do zasiłku skarżąca zachowała jedynie za okres pozostający po rozliczeniu świadczeń do końca okresu zasiłkowego liczonego od dnia rejestracji.

Na powyższą decyzję A. M. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, domagając się jej uchylenia oraz decyzji organu I instancji, jako naruszających prawo i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania z uwzględnieniem przytoczonej przez nią argumentacji.

Zaskarżonej decyzji A. M. zarzuciła niewłaściwe i krzywdzące ustalenie okresu, za który przysługuje jej prawo do zasiłku. Stwierdziła, że właściwa ocena materiału dowodowego przez organ administracji winna skutkować przyznaniem zasiłku dla bezrobotnych na okres 12 miesięcy liczonych od dnia ustania prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Podniosła, że to z błędnej decyzji organu rentowego, skorygowanej wyrokiem Sądu, wynikło skumulowanie się okresów obu świadczeń, czego konsekwencji skarżąca nie powinna ponosić.

Ponadto, zarzuciła, niewłaściwe zastosowanie art. 78 ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, gdyż przyznany status osoby bezrobotnej z prawem do zasiłku dla bezrobotnych winien zostać przesunięty do chwili zakończenia pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, a nie odebrany za wspomniany okres. Skarżąca powołując się na definicję bezrobotnego oraz na orzecznictwo sądów administracyjnych stwierdziła, że nie było konieczne pozbawienie jej statusu osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku, gdyż w chwili rejestracji w PUP w "[...]" nie istniała w obrocie prawnym decyzja przyznająca świadczenie rehabilitacyjne. Wskazała na sprzeczność w działaniach organów, ponieważ z jednej strony spełniała warunki do nabycia i posiadania statusu osoby bezrobotnej, a z drugiej strony prawa te zostały jej odebrane i na skutek ponownej weryfikacji sytuacji niewłaściwie i niekorzystnie określono bieg terminu prawa do zasiłku dla bezrobotnych uznając, że zasiłek zostanie wypłacony od dnia "[...]". Stwierdziła, że zaistnienie orzeczenia przyznającego świadczenie rehabilitacyjne, które wywarło skutki prawne odnośnie wcześniejszego zdarzenia prawnego, winno skutkować przesunięciem w czasie wypłaty przyznanego zasiłku dla bezrobotnych, a przyjęcie takiego stanowiska zapewnia ochronę interesów skarżącej.

W ocenie skarżącej, odmienne rozstrzygnięcie organów powoduje, że nie ze swojej winy została pozbawiona prawa do zasiłku dla bezrobotnych za okres 4 miesięcy, pomimo uprzedniego przyznania statusu osoby bezrobotnej i niezasadnego pozbawienia go w okresie od "[...]" do "[...]".

Nadto, skarżąca powołując się na art. 32 ust. 1 oraz 67 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, podniosła, że potraktowana została przez organy administracji niesprawiedliwie.

W odpowiedzi Wojewoda, ustosunkowując się do argumentacji podniesionej w skardze, wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył co następuje:

Na wstępie wyjaśnienia wymaga, że sądowa kontrola działalności administracji publicznej ogranicza się do oceny zgodności zaskarżonego aktu lub czynności z prawem. Wynika to z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U Nr 153, poz.1269 ze zm.).

Sąd administracyjny, kontrolując zgodność zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem, orzeka na podstawie materiału sprawy zgromadzonego w postępowaniu administracyjnym. Obowiązek dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego spoczywa na organie orzekającym, a sąd administracyjny nie może zastąpić organu administracji w wypełnieniu tego obowiązku, ponieważ do jego kompetencji należy wyłącznie kontrola legalności rozstrzygnięcia administracyjnego. Oznacza to, że sąd administracyjny nie rozstrzyga merytorycznie o zgłoszonych przez stronę żądaniach, a jedynie w przypadku stwierdzenia, iż zaskarżony akt został wydany z naruszeniem prawa, o którym mowa w art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.), uchyla go lub stwierdza jego nieważność.

Nadto, wskazania wymaga, iż sąd orzeka na podstawie akt sprawy (art. 133 § 1 p.p.s.a.), nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

Rozpoznając sprawę w świetle powołanych wyżej kryteriów Sąd doszedł do przekonania, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Należy stwierdzić, że organy orzekające w niniejszej sprawie słusznie przyjęły, iż statusem osoby bezrobotnej nie może legitymować się osoba, która nabyła prawo do świadczenia rehabilitacyjnego. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że w okresie od "[...]" do "[...]" skarżąca nie spełniała przesłanek do posiadania statusu osoby bezrobotnej, a skoro nie posiadała w tym okresie statusu, to tym samym nie przysługiwał jej w okresie od "[...]" do "[...]" zasiłek dla bezrobotnych.

Rozstrzygnięcie organów jest wynikiem regulacji zawartej w art. 78 ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, stanowiącej, że "w przypadku przyznania bezrobotnemu (..) świadczenia rehabilitacyjnego na okres, w którym był bezrobotny, pozbawienie statusu bezrobotnego i prawa do zasiłku następuje za okres, za który przyznano świadczenie rehabilitacyjne (. . .) ".

Powyższy przepis reguluje między innymi sytuację osób, którym organ rentowy wstecznie przyznał świadczenie rehabilitacyjne. Przepis ten jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia wypłacanego z Funduszu Pracy oraz świadczenia wypłacanego przez organ rentowy, zasiłek dla bezrobotnych za okres pokrywający się z okresem pobierania świadczenia rehabilitacyjnego jest zwracany przez organ rentowy na rachunek powiatowego urzędu pracy. Konsekwencją zastosowania tego przepisu jest to, że status osoby bezrobotnej i prawo do zasiłku przysługuje skarżącej od momentu upływu okresu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, czyli od dnia "[...]’.

Powołana regulacja nakazując traktowanie wypłaconych z Funduszu Pracy świadczeń jako świadczeń wypłaconych w kwocie zaliczkowej w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, nie daje podstaw do przesunięcia okresu zasiłkowego, a jedynie wyklucza możliwość równoczesnego pobierania dwóch świadczeń. Równocześnie ust. 4 tego przepisu nakazuje pozbawienie statusu bezrobotnego za okres, za który wypłacono świadczenie z FUS.

Zatem, w ocenie Sądu, błędne są zarzuty skargi, że organy administracji niewłaściwe i krzywdząco, z naruszeniem przepisów Konstytucji RP, ustaliły okres, za który winno przysługiwać skarżącej prawo do zasiłku, a właściwa ocena materiału dowodowego winna skutkować przyznaniem zasiłku dla bezrobotnych na okres 12 miesięcy liczonych od dnia ustania prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.

Reasumując, należy ponownie wskazać skarżącej, że przewidziane ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy świadczenia dla osób bezrobotnych, będących w trudnej sytuacji ze względu na brak miejsc pracy dla nich pomimo, że są zdolni i gotowi do jej podjęcia , nie mogą być traktowane inaczej niż pomoc w sytuacji, gdy dla takich osób w danej chwili brak jest możliwości zatrudnienia. Tym samym uprawnienie do zasiłku dla osób bezrobotnych nie może być pojmowane jako przysługujące nawet w okolicznościach, gdy wskutek równoczesnego uzyskania na mocy wyroku sądu – z mocą wsteczną – świadczenia przysługującego z tytułu ubezpieczenia społecznego tyle tylko, że ulegające przesunięciu w czasie i kontynuowane od początku w całości, po wyczerpaniu uprawnień do przyznanych w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Rozpatrywana skarga zmierza w istocie do zapewnienia możliwości pobrania i skorzystania z całości okresu na jaki był przyznany zasiłek dla bezrobotnych , pomimo dokonania jego rozliczenia w trybie art. 78 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

W przypadku skarżącej, która zarejestrowała się jako osoba bezrobotna w dniu "[...]", a świadczenie rehabilitacyjne zostało jej przyznane wstecz na okres od "[...]" do "[...]", zaistniała potrzeba wyeliminowania decyzji o przyznaniu statusu osoby bezrobotnej, i w konsekwencji następnych orzeczeń związanych z posiadanym statusem bezrobotnego.

Organy prawidłowo przyjęły że uprawnienie do zasiłku skarżąca zachowała jedynie za okres pozostający po rozliczeniu świadczeń do końca okresu zasiłkowego liczonego od dnia rejestracji.

Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił skargę na mocy art. 151 p.p.s.a.