II SA/Op 178/14
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
2014-06-03Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Elżbieta Kmiecik /przewodniczący/
Ewa Janowska
Grażyna Jeżewska /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędziowie Sędzia WSA Ewa Janowska Sędzia WSA Grażyna Jeżewska (spr.) Protokolant St. sekretarz sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 3 czerwca 2014 r. sprawy ze skargi "[...]" A. A.,A. S. Spółka jawna z siedzibą w [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 31 stycznia 2014 r., nr [...] w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18 % alkoholu oddala skargę.
Uzasadnienie
Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez A Sp. j. w [...] jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego
w Opolu z dnia 31 stycznia 2014 r., nr [...], którą uchylono decyzję Burmistrza Głogówka z dnia 5 września 2013 r. i orzeczono o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży w punkcie – sklep w [...] przy ulicy [...].
Zaskarżona decyzja zapadła w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Komisariat Policji w Głogówku pismem z dnia 2 lipca 2013 r. poinformował Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy Urzędzie Miejskim w Głogówku o przeprowadzeniu w dniu 11 czerwca 2013 r. interwencji w stosunku do osób nieletnich (15 i 16 lat), które zakupiły w sklepie [...] w [...] przy ulicy [...] alkohol w postaci wódki i piwa. W sprawie ustalono, że sprzedawczyni w ww. sklepie była świadoma tego, że osoby dokonujące zakupu alkoholu nie są pełnoletnie.
Postanowieniem z dnia 23 lipca 2013 r. Burmistrz Głogówka, działając na podstawie art. 61 § 1 i 4 K.p.a., wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie cofnięcia m.in. zezwolenia nr [...] wydanego w dniu 30 kwietnia 2013 r. na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu. Zawiadomienie, które doręczone zostało stronie w dniu 29 lipca 2013 r. zawierało informację o prawie do zapoznania się z aktami sprawy oraz pouczenie o możliwości wypowiedzenia się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego postanowienia.
Komisariat Policji w Głogówku na żądanie organu udostępnił uwierzytelnione kopie materiałów z prowadzonego postępowania dotyczącego sprzedaży napojów alkoholowych nieletnim w dniu 11 czerwca 2013 r., które włączone zostały do akt sprawy.
Decyzją z dnia 5 września 2013 r.. nr [...], Burmistrz Głogówka, działając na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi cofnął A Sp. j. w [...] zezwolenie nr [...] wydane w dniu 30 kwietnia 2013 r. na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży w punkcie – sklep [...] ul. [...]. W uzasadnieniu decyzji organ podał, że postępowanie administracyjne w sprawie wszczęte zostało z urzędu w wyniku pisemnej informacji Policji z dnia 2 lipca 2013 r., a dokumenty uzyskane od Policji potwierdzały sprzedaż alkoholu osobom nieletnim w dniu 11 czerwca 2013 r. w punkcie zlokalizowanym w [...] przy ulicy [...]. Wskazując na powyższe oraz złożone przez stronę wyjaśnienia w piśmie z dnia 2 sierpnia 2013 r., po przytoczeniu przepisu art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi organ uznał, że w sprawie spełniona została przesłanka uzasadniająca cofnięcie zezwolenia. Organ poinformował jednocześnie stronę o treści przepisu art. 18 ust. 11 ww. ustawy.
Odwołanie od powyższej decyzji wniosło A Sp. j. w [...]. Nie godząc się z m.in. zapadłą w sprawie decyzją podkreśliło, że sprzedaż alkoholu w sklepie spożywczo-monopolowym jest prowadzona od 6 lat i dotychczas nie doszło do sprzedaży alkoholu nieletnim. Wszyscy zatrudnieni w sklepie pracownicy są poinformowani o obowiązkach dotyczących zasad sprzedaży alkoholu. Sprzedaż alkoholu osobie nieletniej spowodowana była błędną oceną wieku tej osoby oraz brakiem wylegitymowania jej w celu ustalenia wieku. Zauważał odwołujący, że cofnięcie zezwolenia w związku zaistnieniem tej incydentalnej sytuacji skutkować będzie pozbawieniem zatrudnienia dwóch pracowników.
Zaskarżoną decyzją z dnia 31 stycznia 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu uchyliło zaskarżoną decyzję organu I instancji i orzekło o cofnięciu A Sp. j. w [...]. zezwolenia nr [...] na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu, przeznaczonych do spożycia poza miejscem w sprzedaży w punkcie – sklep w [...] przy ulicy [...].
W uzasadnieniu Kolegium przytoczyło stan faktyczny sprawy oraz przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, które znajdują zastosowanie w sprawie i uznało, że decyzja organu I instancji odpowiada prawu, gdyż prawidłowo przyjął, że w dniu 11 czerwca 2013 r. w sklepie w [...] przy ulicy [...] doszło do sprzedaży alkoholu osobie nieletniej, które to zdarzenie uzasadniało cofnięcie wszystkich udzielonych zezwoleń na sprzedaż alkoholu i piwa. SKO wskazało nadto, że art. 18 ust. 10 pkt 1a ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nie daje organowi możliwości stosowania tzw. uznania administracyjnego w zakresie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż alkoholu. Nawet jednorazowe naruszenie zasady sprzedaży alkoholu jest wystarczającą i uzasadnioną przyczyną do zastosowania sankcji w postaci cofnięcia zezwolenia. Zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdzał, że wbrew zakazowi wynikającemu z art. 15 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy pracownik sklepu dokonał sprzedaży alkoholu osobie nieletniej. Odnosząc się do zarzutów odwołania Kolegium stwierdziło, że ustawodawca w przypadku naruszenia przepisów art. 15 ust. 1 ustawy przewiduje obligatoryjną sankcję w postaci cofnięcia zezwolenia. Bez znaczenia jest przy tym to, czy do tego naruszenia doszło na skutek działania lub zaniechania samego przedsiębiorcy, czy też innych osób, za które on ponosi odpowiedzialność. Dowodziło nadto, że wina przedsiębiorcy lub jego pracownika nie jest elementem konstrukcyjnym przesłanki określonej w art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy i stąd też nie ma ona znaczenia dla ustalenia odpowiedzialności administracyjnej przedsiębiorcy. Handel napojami alkoholowymi nie może być traktowany jako prowadzenie zwykłej działalności. Jednocześnie wskazało, że z uwagi na fakt, iż w sentencji decyzji organ I instancji popełnił oczywisty błąd pisarski, polegający na nieprawidłowym podaniu jednej z liter w numerze wydanego zezwolenia zamiast C wpisano A uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i zreformowało jej sentencję poprzez orzeczenie co do istoty sprawy, podając prawidłowy numer cofniętego zezwolenia. Przy czym Kolegium odnotowało, że z dalszej części decyzji wynika jakiego zezwolenia ono dotyczyło, tj. sprzedaży napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu.
A Sp. j. w [...] wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na ww. decyzję. Zaskarżonej decyzji zarzuciło naruszenie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. w zw. z art. 10 § 1 K.p.a., poprzez utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji w sytuacji, gdy organ I instancji nie zapewnił stronie czynnego udziału w całym stadium postępowania i nie zawiadomił Spółki o zebraniu całości materiału dowodowego i możliwości wypowiedzenia się co do zebranego materiału dowodowego; art. 15 K.p.a. poprzez uchylenie decyzji organu I instancji i orzeczenie co do istoty sprawy, co pozbawiło Spółkę dwuinstancyjności postępowania; art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi poprzez przyjęcie, że jednorazowa sprzedaż napoju alkoholowego osobie nieletniej wyczerpuje dyspozycję normy prawnej powołanego przepisu, podczas gdy dyspozycja tego przepisu wyraźnie wymaga co najmniej dwukrotnej sprzedaży napoju alkoholowego osobie nieletniej; art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a i art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy poprzez wydanie decyzji w sytuacji, gdy organ nie przesłuchał osoby, która dokonała sprzedaży alkoholu osobom nieletnim oraz nie przesłuchał osoby nieletniej, która ten alkohol zakupiła, a także nie włączył do akt postępowania prawomocnego wyroku karnego w przedmiocie uznania sprzedawcy, który dokonał sprzedaży alkoholu osobie nieletniej w celu potwierdzenia zaistniałego stanu faktycznego, zgodnie z twierdzeniami organu I instancji; art. 7, art. 77 § 1, art. 107 § 3 K.p.a. poprzez nieprzeprowadzenie wnikliwego rozpatrzenia sprawy i niewprowadzenie do akt sprawy prawomocnego wyroku karnego stwierdzającego, że pracownik skarżącej nie przestrzegał określonych w ustawie zasad sprzedaży alkoholu, tj. popełnienia przestępstwa z art. 43 ust. 1 ww. ustawy. Wskazując na powyższe skarżąca Spółka dowodziła, że w sprawie doszło do błędnej wykładni przepisu art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy o wychowaniu w trzeźwości, gdyż ustawodawca mówiąc o nieprzestrzeganiu zasad obrotu napojami alkoholowymi, a w szczególności sprzedaży alkoholu osobom nieletnim nie miał na myśli jednorazowego działania i to jeszcze niezawinionego i sporadycznego, ale powtarzające się przypadki. Zdaniem skarżącej, ustawodawca nie mógł przewidzieć tak dotkliwej i surowej sankcji w postaci cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych wobec jednorazowej sprzedaż napoju alkoholowego osobie nieletniej. Wskazywała, że w aktach sprawy brak jest faktycznego potwierdzenia, że sprzedawca zatrudniony przez skarżącą został uznany winnym zarzucanego mu czynu. Zebrany materiał, bez wyroku sądu karnego, w tym przedmiocie nie może implikować wprost przyjęcia, że pracownik Spółki jest winny zarzucanego czynu, w sytuacji obowiązywania zasady domniemania niewinności. Podkreślała nadto skarżąca, że organ I instancji naruszył zasadę czynnego udziału strony w postępowaniu, a sporządzone uzasadnienie nie odpowiada wymogom art. 107 § 3 K.p.a. Zaakcentowała, że istota dwuinstancyjności sprowadza się do dwukrotnego rozpoznania i rozstrzygnięcia tożsamej sprawy pod względem przedmiotowym i podmiotowym, tymczasem postępowanie przed organem I instancji dotyczyło innego zezwolenia (nr [...]) zamiast zezwolenia nr [...], a przecież granice rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy w II instancji wyznacza rozstrzygnięcie I instancji.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie i podtrzymało argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Podkreślało, że ustalony stan faktyczny sprawy nie jest sporny i na żadnym etapie postępowania administracyjnego nie był negowany przez stronę. W sprawie nie zachodziła tym samym potrzeba uzupełniania materiału dowodowego o wyrok sądu karnego
w przedmiocie uznania sprzedawczyni, która dopuściła się sprzedaży alkoholu osobie nieletniej, gdyż to orzeczenie nie miało wpływu na treść rozstrzygnięcia, a to w związku z treścią przepisu art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a i art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Zakres kognicji sądu administracyjnego, stosownie do art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 ze zm.), obejmuje kontrolę działalności administracji publicznej i opiera się na kryterium zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Natomiast zgodnie z art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., kontrola, o której mowa obejmuje orzekanie w sprawach skarg m.in. na inne niż decyzje i postanowienia akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Z kolei, po myśli art. 145 § 1 pkt 1 P.p.s.a., uwzględnienie skargi następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy. Powyższe oznacza, iż w postępowaniu sądowym nie mogą być brane pod uwagę argumenty natury słusznościowej, czy celowościowej, a badaniu podlega wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli jego zgodność z przepisami prawa materialnego i prawidłowość przyjętej przez organ procedury, która doprowadziła do wydania skarżonego aktu (decyzji). Skarga, stosownie do art. 151 P.p.s.a. podlega oddaleniu, gdy organy nie naruszyły prawa w sposób, który mógłby mieć wpływ na treść zapadłego rozstrzygnięcia.
Przeprowadzona w ww. sposób kontrola legalności zaskarżonej decyzji oraz - na zasadzie art. 135 P.p.s.a. - decyzji ją poprzedzającej wykazała, że nie naruszają one prawa.
Przedmiotem oceny w niniejszej sprawie jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 31 stycznia 2013 r. uchylająca decyzję Burmistrza Głogówka z dnia 5 września 2013 r. i orzekająca o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu, przeznaczonych do spożycia poza miejscem w sprzedaży w punkcie – sklep w [...] przy ulicy [...].
Zgodnie z art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 r., poz. 1356), zwanej dalej ustawą – zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, organ zezwalający cofa w przypadku nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych, a w szczególności sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw. Art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy statuuje natomiast zakaz sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18. Stanowi on, że zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18. Jednocześnie w celu umożliwienia sprzedawcom wywiązania się z tego obowiązku ustawodawca w ustępie 2 art. 15 ustawy upoważnił sprzedającego lub podającego alkohol do żądania okazania dokumentu stwierdzającego wiek nabywcy. Z uprawnienia tego sprzedawca skorzystać może bez względu na sposób postrzegania wieku osoby kupującej.
Przenosząc powyższe regulacje na grunt przedmiotowej sprawy, należy stwierdzić, że zasadnie organy procedujące w sprawie uznały, że w dniu 11 czerwca 2013 r. w sklepie usytuowanym w [...] przy ulicy [...] doszło do sprzedaży alkoholu osobie nieletniej, które to zdarzenie uzasadnia cofnięcie wszystkich udzielonych zezwoleń na sprzedaż alkoholu i piwa. Podkreślić należy, że faktu sprzedaży alkoholu osobie nieletniej skarżąca Spółka nie negowała ani w postępowaniu prowadzonym przed organami administracji, ani też w treści skargi, przypisując mu tylko inny ciężar i skutki, które z tego zdarzenia powinny wynikać dla przedsiębiorcy. W zakresie stanowiska skarżącej uznać należy, że w sprawie nie zachodziła konieczność uzupełnienia materiału dowodowego o prawomocny wyrok sądu powszechnego dotyczący uznania za winną sprzedawczynię, która dokonała sprzedaży napoju alkoholowego osobie nieletniej. NSA w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 października 2006 r. sygn. akt II GSK 175/06 (dostępny na stronie internetowej Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych - www.nsa.gov.pl) stwierdził, że ustalenie winy jest domeną prawa karnego, zaś odpowiedzialność z tytułu złamania zakazu sprzedaży alkoholu osobie nieletniej na gruncie prawa administracyjnego jest odpowiedzialnością obiektywną. W przepisie art. 18 ust. 10 pkt 12 lit. a ustawy wina nie jest elementem konstrukcyjnym przesłanki nakazującej organowi cofnięcie zezwolenia. Wina stanowi natomiast warunek odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa,
o którym mowa w art. 43 ust. 1 ustawy. Podobne stanowisko zaprezentowane zostało w wyroku NSA z dnia 15 maja 2009 r., sygn. akt II GSK 923/08 – LEX 969565). Sąd
w niniejszym składzie identyfikuje z tymi poglądami i stąd też w sprawie nie zaszła potrzeba uzupełnienia materiału dowodowego o wyrok sądu karnego w przedmiocie uznania pracownika skarżącej za winnego sprzedaży alkoholu osobom nieletnim. Odpowiedzialność z tytułu złamania zakazu sprzedaży alkoholu osobie nieletniej na gruncie prawa administracyjnego jest niezależna od istnienia winy, a ryzyko ewentualnej utraty zezwolenia na obrót napojami alkoholowymi obciążą wyłącznie przedsiębiorcę.
Sąd aprobuje także stanowisko organów, że nawet jednorazowy fakt sprzedaży alkoholu osobie poniżej 18 roku życia nie może być kwalifikowany inaczej, jak tylko naruszenie bezwzględnie obowiązującego zakazu ustanowionego w przepisie art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy, konsekwencją którego jest cofnięcie zezwolenia na podstawie przepisu art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a powyższej ustawy (por. wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2013 r., sygn. akt II GSK 2003/11; wyrok NSA z dnia 19 kwietnia 2011 r., sygn. akt II GSK 436/10; wyrok NSA z dnia 7 grudnia 2010 r., sygn. akt II GSK 972/09; wyrok NSA z dnia 29 sierpnia 2007 r., sygn. akt II GSK 111/07; wyrok NSA z dnia 27 września 2005 r., sygn. akt II GSK 198/05 – Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych - www.nsa.orzeczenia.gov.pl).
Już jednorazowe naruszenie ustanowionego w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy bezwzględnego zakazu sprzedaży napojów alkoholowych osobom nieletnim jest wystarczającą i uzasadnioną przyczyną do zastosowania sankcji w postaci cofnięcia zezwolenia na obrót napojami alkoholowymi. Wystąpienie takiego zdarzenia obliguje organ zezwalający do cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Przy czym ustawodawca w przypadku zaistnienia sytuacji, o której mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy nie pozostawił organom administracji żadnego luzu decyzyjnego, lecz nakazał obligatoryjne cofnięcie zezwolenia. Inaczej mówiąc organ zobligowany jest w przypadku sprzedaży napojów alkoholowych osobom nieletnim do cofnięcia zezwolenia za sam fakt wystąpienia takiego zdarzenia i tym samym złamania warunków sprzedaży napojów alkoholowych określonych w ustawie.
Przyjdzie dostrzec, że intencją ustawodawcy było objęcie unormowaniem art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy każdego przejawu naruszenia przepisów ustawy, bez względu na stopień i częstotliwość tych naruszeń. Cofnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych stanowi jeden z instrumentów w walce ze zjawiskiem alkoholizmu i stanowi sankcję administracyjną za naruszenie zakazu sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18, ustanowionego w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy. W związku z tym dla ustalenia odpowiedzialności administracyjnej przedsiębiorcy nie ma znaczenia wina sprzedawcy, nie jest też ważne, czy przedsiębiorca miał świadomość, że dokonuje sprzedaży napoju alkoholowego osobie nieletniej, jak też, czy dokonał sprzedaży osobiście, czy przez zatrudnionego pracownika, na którego działanie nie miał wpływu w momencie dokonywania sprzedaży i w końcu nie ma znaczenia ewentualny aspekt ekonomiczny. Przeciwdziałanie zjawiskom społecznym, takim jak alkoholizm, nie może bowiem podlegać relatywizacji w zderzeniu z interesem ekonomicznym podmiotu gospodarczego (por. wyrok NSA z dnia 17 sierpnia 2011 r., sygn. akt II GSK 769/10 - LEX 1068862). Podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży napojów alkoholowych odpowiada w zakresie udzielonego mu zezwolenia za naruszające prawo działania podległego mu pracownika (por. G.Prawna TPwF 2011/36/7).
Reasumując, w razie zaistnienia jakiegokolwiek złamania warunków sprzedaży napojów alkoholowych określonych w ustawie, w tym zakazu określonego w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy zastosowanie sankcji przewidzianej w art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a powyższej ustawy jest obligatoryjnie realizowane przez właściwy organ, niezależnie od przyczyn takiego stanu rzeczy i sprowadza się do cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.
Odnosząc się do zarzutu skargi, że z przepisu art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy wynika wprost, iż do zastosowania sankcji przewidzianej ww. przepisem wymagana jest co najmniej dwukrotna sprzedaż alkoholu osobie nieletniej należy stwierdzić, że gdyby zamiarem ustawodawcy było uznanie za przesłankę cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych jedynie wielokrotnych aktów naruszeń zakazu sprzedaży tych napojów nieletnim, to w przepisie art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy dokonałby uregulowania analogicznego do regulacji zamieszczonej w pkt 3 tego przepisu, który wyraźnie stanowi, że zezwolenie cofa się w przypadku powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy w miejscu sprzedaży lub w najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą alkoholu przez dany punkt.
Zdaniem Sądu, w sprawie wpływu na treść zapadłych decyzji nie miało także zaniechanie powiadomienia skarżącej o zebraniu całości materiału dowodowego
i możliwości wypowiedzenia się co do niego. W sytuacji postawienia organom administracji zarzutu braku zawiadomienia strony przed wydaniem decyzji o zebraniu materiału dowodowego i możliwości wypowiedzenia się co do niego, koniecznym jest wykazanie przez stronę, jakiej konkretnie czynności procesowej nie mogła dokonać, jakiego dowodu w sprawie nie mogła przedstawić i jaki wpływ na wynik sprawy mogło mieć tak stwierdzone uchybienie. Dopiero wykazanie, że naruszenie przez organ zasady, o której stanowi art. 10 § 1 K.p.a. poprzez niepowiadomienie o zgromadzonym w sprawie, możliwości wypowiedzenia się co do niego oraz o możliwości składania wniosków dowodowych, uniemożliwiło stronie podjęcie konkretnie wskazanej czynności procesowej, a także wykazanie, że uchybienie to miało istotny wpływ na wynik sprawy, daje podstawy do przyjęcia, że doszło do naruszenia art. 10 K.p.a. (por. wyrok NSA z dnia 24 maja 2007 r., sygn. akt II GSK 4/07- powołana strona internetowa). Wobec powyższego stwierdzić należy, że organ odwoławczy umożliwił stronie realizację zasady czynnego udziału strony w postępowaniu, wynikającej z art. 10 § 1 K.p.a., zaś strona nie składała żadnych wniosków dowodowych w celu uzupełnienia postępowania administracyjnego. Przy czym przypomnieć należy, że stan faktyczny sprawy nie był nigdy sporny, a w piśmie z dnia 2 sierpnia 2013 r. skierowanym do organu I instancji strona nie negowała faktu sprzedaży napojów alkoholowych osobie nieletniej, wskazała jedynie na fakt przeszkolenia pracowników, incydentalność zaistniałej sytuacji, zobowiązała się także do większej staranności i dokładności w zakresie sprzedaży napojów alkoholowych. Podnoszone okoliczności, jak również ustalenie elementu winy w zaistnieniu zdarzenia z dnia 11 czerwca 2013 r., nie mogło mieć wpływu na treść zapadłego orzeczenia. W sprawie ustaleniu podlegał tylko i wyłącznie fakt dotyczący złamania zakazu sprzedaży napojów alkoholowych osobom nieletnim, a nie okoliczności i przyczyny, które legły u podstaw tej sprzedaży. Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut naruszenia przez Kolegium zasady dwuinstancyjności, o której mowa w art. 15 K.p.a. Sąd akceptuje zreformowanie przez organ odwoławczy decyzji organu I instancji zamiast uznania oczywistej omyłki, co do zmiany nr zezwolenia, bowiem prawo do sprostowania decyzji zawiera się w jego kompetencji do wydania nowej decyzji merytorycznej i nie wymaga posłużenia się art. 113 K.p.a. i wydania oddzielnego rozstrzygnięcia w sprawie sprostowania.
W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 151 P.p.s.a., orzeczono jak w sentencji.
Na marginesie stwierdzić należy, że Sąd nie rozpoznał na posiedzeniu niejawnym wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, gdyż terminy posiedzenia niejawnego i rozprawy były zbieżne, a rozpoznanie tego wniosku mogłoby spowodować wydłużenie postępowania sądowego. Nadto, stosownie do art. 61 § 6 P.p.s.a., wstrzymanie wykonania aktu lub czynności upada w razie wydania przez sąd orzeczenia kończącego postępowanie w pierwszej instancji.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Skład sądu
Elżbieta Kmiecik /przewodniczący/Ewa Janowska
Grażyna Jeżewska /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędziowie Sędzia WSA Ewa Janowska Sędzia WSA Grażyna Jeżewska (spr.) Protokolant St. sekretarz sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 3 czerwca 2014 r. sprawy ze skargi "[...]" A. A.,A. S. Spółka jawna z siedzibą w [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 31 stycznia 2014 r., nr [...] w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18 % alkoholu oddala skargę.
Uzasadnienie
Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez A Sp. j. w [...] jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego
w Opolu z dnia 31 stycznia 2014 r., nr [...], którą uchylono decyzję Burmistrza Głogówka z dnia 5 września 2013 r. i orzeczono o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży w punkcie – sklep w [...] przy ulicy [...].
Zaskarżona decyzja zapadła w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Komisariat Policji w Głogówku pismem z dnia 2 lipca 2013 r. poinformował Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy Urzędzie Miejskim w Głogówku o przeprowadzeniu w dniu 11 czerwca 2013 r. interwencji w stosunku do osób nieletnich (15 i 16 lat), które zakupiły w sklepie [...] w [...] przy ulicy [...] alkohol w postaci wódki i piwa. W sprawie ustalono, że sprzedawczyni w ww. sklepie była świadoma tego, że osoby dokonujące zakupu alkoholu nie są pełnoletnie.
Postanowieniem z dnia 23 lipca 2013 r. Burmistrz Głogówka, działając na podstawie art. 61 § 1 i 4 K.p.a., wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie cofnięcia m.in. zezwolenia nr [...] wydanego w dniu 30 kwietnia 2013 r. na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu. Zawiadomienie, które doręczone zostało stronie w dniu 29 lipca 2013 r. zawierało informację o prawie do zapoznania się z aktami sprawy oraz pouczenie o możliwości wypowiedzenia się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego postanowienia.
Komisariat Policji w Głogówku na żądanie organu udostępnił uwierzytelnione kopie materiałów z prowadzonego postępowania dotyczącego sprzedaży napojów alkoholowych nieletnim w dniu 11 czerwca 2013 r., które włączone zostały do akt sprawy.
Decyzją z dnia 5 września 2013 r.. nr [...], Burmistrz Głogówka, działając na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi cofnął A Sp. j. w [...] zezwolenie nr [...] wydane w dniu 30 kwietnia 2013 r. na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży w punkcie – sklep [...] ul. [...]. W uzasadnieniu decyzji organ podał, że postępowanie administracyjne w sprawie wszczęte zostało z urzędu w wyniku pisemnej informacji Policji z dnia 2 lipca 2013 r., a dokumenty uzyskane od Policji potwierdzały sprzedaż alkoholu osobom nieletnim w dniu 11 czerwca 2013 r. w punkcie zlokalizowanym w [...] przy ulicy [...]. Wskazując na powyższe oraz złożone przez stronę wyjaśnienia w piśmie z dnia 2 sierpnia 2013 r., po przytoczeniu przepisu art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi organ uznał, że w sprawie spełniona została przesłanka uzasadniająca cofnięcie zezwolenia. Organ poinformował jednocześnie stronę o treści przepisu art. 18 ust. 11 ww. ustawy.
Odwołanie od powyższej decyzji wniosło A Sp. j. w [...]. Nie godząc się z m.in. zapadłą w sprawie decyzją podkreśliło, że sprzedaż alkoholu w sklepie spożywczo-monopolowym jest prowadzona od 6 lat i dotychczas nie doszło do sprzedaży alkoholu nieletnim. Wszyscy zatrudnieni w sklepie pracownicy są poinformowani o obowiązkach dotyczących zasad sprzedaży alkoholu. Sprzedaż alkoholu osobie nieletniej spowodowana była błędną oceną wieku tej osoby oraz brakiem wylegitymowania jej w celu ustalenia wieku. Zauważał odwołujący, że cofnięcie zezwolenia w związku zaistnieniem tej incydentalnej sytuacji skutkować będzie pozbawieniem zatrudnienia dwóch pracowników.
Zaskarżoną decyzją z dnia 31 stycznia 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu uchyliło zaskarżoną decyzję organu I instancji i orzekło o cofnięciu A Sp. j. w [...]. zezwolenia nr [...] na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu, przeznaczonych do spożycia poza miejscem w sprzedaży w punkcie – sklep w [...] przy ulicy [...].
W uzasadnieniu Kolegium przytoczyło stan faktyczny sprawy oraz przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, które znajdują zastosowanie w sprawie i uznało, że decyzja organu I instancji odpowiada prawu, gdyż prawidłowo przyjął, że w dniu 11 czerwca 2013 r. w sklepie w [...] przy ulicy [...] doszło do sprzedaży alkoholu osobie nieletniej, które to zdarzenie uzasadniało cofnięcie wszystkich udzielonych zezwoleń na sprzedaż alkoholu i piwa. SKO wskazało nadto, że art. 18 ust. 10 pkt 1a ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nie daje organowi możliwości stosowania tzw. uznania administracyjnego w zakresie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż alkoholu. Nawet jednorazowe naruszenie zasady sprzedaży alkoholu jest wystarczającą i uzasadnioną przyczyną do zastosowania sankcji w postaci cofnięcia zezwolenia. Zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdzał, że wbrew zakazowi wynikającemu z art. 15 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy pracownik sklepu dokonał sprzedaży alkoholu osobie nieletniej. Odnosząc się do zarzutów odwołania Kolegium stwierdziło, że ustawodawca w przypadku naruszenia przepisów art. 15 ust. 1 ustawy przewiduje obligatoryjną sankcję w postaci cofnięcia zezwolenia. Bez znaczenia jest przy tym to, czy do tego naruszenia doszło na skutek działania lub zaniechania samego przedsiębiorcy, czy też innych osób, za które on ponosi odpowiedzialność. Dowodziło nadto, że wina przedsiębiorcy lub jego pracownika nie jest elementem konstrukcyjnym przesłanki określonej w art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy i stąd też nie ma ona znaczenia dla ustalenia odpowiedzialności administracyjnej przedsiębiorcy. Handel napojami alkoholowymi nie może być traktowany jako prowadzenie zwykłej działalności. Jednocześnie wskazało, że z uwagi na fakt, iż w sentencji decyzji organ I instancji popełnił oczywisty błąd pisarski, polegający na nieprawidłowym podaniu jednej z liter w numerze wydanego zezwolenia zamiast C wpisano A uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i zreformowało jej sentencję poprzez orzeczenie co do istoty sprawy, podając prawidłowy numer cofniętego zezwolenia. Przy czym Kolegium odnotowało, że z dalszej części decyzji wynika jakiego zezwolenia ono dotyczyło, tj. sprzedaży napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu.
A Sp. j. w [...] wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na ww. decyzję. Zaskarżonej decyzji zarzuciło naruszenie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. w zw. z art. 10 § 1 K.p.a., poprzez utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji w sytuacji, gdy organ I instancji nie zapewnił stronie czynnego udziału w całym stadium postępowania i nie zawiadomił Spółki o zebraniu całości materiału dowodowego i możliwości wypowiedzenia się co do zebranego materiału dowodowego; art. 15 K.p.a. poprzez uchylenie decyzji organu I instancji i orzeczenie co do istoty sprawy, co pozbawiło Spółkę dwuinstancyjności postępowania; art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi poprzez przyjęcie, że jednorazowa sprzedaż napoju alkoholowego osobie nieletniej wyczerpuje dyspozycję normy prawnej powołanego przepisu, podczas gdy dyspozycja tego przepisu wyraźnie wymaga co najmniej dwukrotnej sprzedaży napoju alkoholowego osobie nieletniej; art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a i art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy poprzez wydanie decyzji w sytuacji, gdy organ nie przesłuchał osoby, która dokonała sprzedaży alkoholu osobom nieletnim oraz nie przesłuchał osoby nieletniej, która ten alkohol zakupiła, a także nie włączył do akt postępowania prawomocnego wyroku karnego w przedmiocie uznania sprzedawcy, który dokonał sprzedaży alkoholu osobie nieletniej w celu potwierdzenia zaistniałego stanu faktycznego, zgodnie z twierdzeniami organu I instancji; art. 7, art. 77 § 1, art. 107 § 3 K.p.a. poprzez nieprzeprowadzenie wnikliwego rozpatrzenia sprawy i niewprowadzenie do akt sprawy prawomocnego wyroku karnego stwierdzającego, że pracownik skarżącej nie przestrzegał określonych w ustawie zasad sprzedaży alkoholu, tj. popełnienia przestępstwa z art. 43 ust. 1 ww. ustawy. Wskazując na powyższe skarżąca Spółka dowodziła, że w sprawie doszło do błędnej wykładni przepisu art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy o wychowaniu w trzeźwości, gdyż ustawodawca mówiąc o nieprzestrzeganiu zasad obrotu napojami alkoholowymi, a w szczególności sprzedaży alkoholu osobom nieletnim nie miał na myśli jednorazowego działania i to jeszcze niezawinionego i sporadycznego, ale powtarzające się przypadki. Zdaniem skarżącej, ustawodawca nie mógł przewidzieć tak dotkliwej i surowej sankcji w postaci cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych wobec jednorazowej sprzedaż napoju alkoholowego osobie nieletniej. Wskazywała, że w aktach sprawy brak jest faktycznego potwierdzenia, że sprzedawca zatrudniony przez skarżącą został uznany winnym zarzucanego mu czynu. Zebrany materiał, bez wyroku sądu karnego, w tym przedmiocie nie może implikować wprost przyjęcia, że pracownik Spółki jest winny zarzucanego czynu, w sytuacji obowiązywania zasady domniemania niewinności. Podkreślała nadto skarżąca, że organ I instancji naruszył zasadę czynnego udziału strony w postępowaniu, a sporządzone uzasadnienie nie odpowiada wymogom art. 107 § 3 K.p.a. Zaakcentowała, że istota dwuinstancyjności sprowadza się do dwukrotnego rozpoznania i rozstrzygnięcia tożsamej sprawy pod względem przedmiotowym i podmiotowym, tymczasem postępowanie przed organem I instancji dotyczyło innego zezwolenia (nr [...]) zamiast zezwolenia nr [...], a przecież granice rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy w II instancji wyznacza rozstrzygnięcie I instancji.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie i podtrzymało argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Podkreślało, że ustalony stan faktyczny sprawy nie jest sporny i na żadnym etapie postępowania administracyjnego nie był negowany przez stronę. W sprawie nie zachodziła tym samym potrzeba uzupełniania materiału dowodowego o wyrok sądu karnego
w przedmiocie uznania sprzedawczyni, która dopuściła się sprzedaży alkoholu osobie nieletniej, gdyż to orzeczenie nie miało wpływu na treść rozstrzygnięcia, a to w związku z treścią przepisu art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a i art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Zakres kognicji sądu administracyjnego, stosownie do art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 ze zm.), obejmuje kontrolę działalności administracji publicznej i opiera się na kryterium zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Natomiast zgodnie z art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., kontrola, o której mowa obejmuje orzekanie w sprawach skarg m.in. na inne niż decyzje i postanowienia akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Z kolei, po myśli art. 145 § 1 pkt 1 P.p.s.a., uwzględnienie skargi następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy. Powyższe oznacza, iż w postępowaniu sądowym nie mogą być brane pod uwagę argumenty natury słusznościowej, czy celowościowej, a badaniu podlega wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli jego zgodność z przepisami prawa materialnego i prawidłowość przyjętej przez organ procedury, która doprowadziła do wydania skarżonego aktu (decyzji). Skarga, stosownie do art. 151 P.p.s.a. podlega oddaleniu, gdy organy nie naruszyły prawa w sposób, który mógłby mieć wpływ na treść zapadłego rozstrzygnięcia.
Przeprowadzona w ww. sposób kontrola legalności zaskarżonej decyzji oraz - na zasadzie art. 135 P.p.s.a. - decyzji ją poprzedzającej wykazała, że nie naruszają one prawa.
Przedmiotem oceny w niniejszej sprawie jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 31 stycznia 2013 r. uchylająca decyzję Burmistrza Głogówka z dnia 5 września 2013 r. i orzekająca o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18% alkoholu, przeznaczonych do spożycia poza miejscem w sprzedaży w punkcie – sklep w [...] przy ulicy [...].
Zgodnie z art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 r., poz. 1356), zwanej dalej ustawą – zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, organ zezwalający cofa w przypadku nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych, a w szczególności sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw. Art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy statuuje natomiast zakaz sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18. Stanowi on, że zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18. Jednocześnie w celu umożliwienia sprzedawcom wywiązania się z tego obowiązku ustawodawca w ustępie 2 art. 15 ustawy upoważnił sprzedającego lub podającego alkohol do żądania okazania dokumentu stwierdzającego wiek nabywcy. Z uprawnienia tego sprzedawca skorzystać może bez względu na sposób postrzegania wieku osoby kupującej.
Przenosząc powyższe regulacje na grunt przedmiotowej sprawy, należy stwierdzić, że zasadnie organy procedujące w sprawie uznały, że w dniu 11 czerwca 2013 r. w sklepie usytuowanym w [...] przy ulicy [...] doszło do sprzedaży alkoholu osobie nieletniej, które to zdarzenie uzasadnia cofnięcie wszystkich udzielonych zezwoleń na sprzedaż alkoholu i piwa. Podkreślić należy, że faktu sprzedaży alkoholu osobie nieletniej skarżąca Spółka nie negowała ani w postępowaniu prowadzonym przed organami administracji, ani też w treści skargi, przypisując mu tylko inny ciężar i skutki, które z tego zdarzenia powinny wynikać dla przedsiębiorcy. W zakresie stanowiska skarżącej uznać należy, że w sprawie nie zachodziła konieczność uzupełnienia materiału dowodowego o prawomocny wyrok sądu powszechnego dotyczący uznania za winną sprzedawczynię, która dokonała sprzedaży napoju alkoholowego osobie nieletniej. NSA w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 października 2006 r. sygn. akt II GSK 175/06 (dostępny na stronie internetowej Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych - www.nsa.gov.pl) stwierdził, że ustalenie winy jest domeną prawa karnego, zaś odpowiedzialność z tytułu złamania zakazu sprzedaży alkoholu osobie nieletniej na gruncie prawa administracyjnego jest odpowiedzialnością obiektywną. W przepisie art. 18 ust. 10 pkt 12 lit. a ustawy wina nie jest elementem konstrukcyjnym przesłanki nakazującej organowi cofnięcie zezwolenia. Wina stanowi natomiast warunek odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa,
o którym mowa w art. 43 ust. 1 ustawy. Podobne stanowisko zaprezentowane zostało w wyroku NSA z dnia 15 maja 2009 r., sygn. akt II GSK 923/08 – LEX 969565). Sąd
w niniejszym składzie identyfikuje z tymi poglądami i stąd też w sprawie nie zaszła potrzeba uzupełnienia materiału dowodowego o wyrok sądu karnego w przedmiocie uznania pracownika skarżącej za winnego sprzedaży alkoholu osobom nieletnim. Odpowiedzialność z tytułu złamania zakazu sprzedaży alkoholu osobie nieletniej na gruncie prawa administracyjnego jest niezależna od istnienia winy, a ryzyko ewentualnej utraty zezwolenia na obrót napojami alkoholowymi obciążą wyłącznie przedsiębiorcę.
Sąd aprobuje także stanowisko organów, że nawet jednorazowy fakt sprzedaży alkoholu osobie poniżej 18 roku życia nie może być kwalifikowany inaczej, jak tylko naruszenie bezwzględnie obowiązującego zakazu ustanowionego w przepisie art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy, konsekwencją którego jest cofnięcie zezwolenia na podstawie przepisu art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a powyższej ustawy (por. wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2013 r., sygn. akt II GSK 2003/11; wyrok NSA z dnia 19 kwietnia 2011 r., sygn. akt II GSK 436/10; wyrok NSA z dnia 7 grudnia 2010 r., sygn. akt II GSK 972/09; wyrok NSA z dnia 29 sierpnia 2007 r., sygn. akt II GSK 111/07; wyrok NSA z dnia 27 września 2005 r., sygn. akt II GSK 198/05 – Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych - www.nsa.orzeczenia.gov.pl).
Już jednorazowe naruszenie ustanowionego w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy bezwzględnego zakazu sprzedaży napojów alkoholowych osobom nieletnim jest wystarczającą i uzasadnioną przyczyną do zastosowania sankcji w postaci cofnięcia zezwolenia na obrót napojami alkoholowymi. Wystąpienie takiego zdarzenia obliguje organ zezwalający do cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Przy czym ustawodawca w przypadku zaistnienia sytuacji, o której mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy nie pozostawił organom administracji żadnego luzu decyzyjnego, lecz nakazał obligatoryjne cofnięcie zezwolenia. Inaczej mówiąc organ zobligowany jest w przypadku sprzedaży napojów alkoholowych osobom nieletnim do cofnięcia zezwolenia za sam fakt wystąpienia takiego zdarzenia i tym samym złamania warunków sprzedaży napojów alkoholowych określonych w ustawie.
Przyjdzie dostrzec, że intencją ustawodawcy było objęcie unormowaniem art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy każdego przejawu naruszenia przepisów ustawy, bez względu na stopień i częstotliwość tych naruszeń. Cofnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych stanowi jeden z instrumentów w walce ze zjawiskiem alkoholizmu i stanowi sankcję administracyjną za naruszenie zakazu sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18, ustanowionego w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy. W związku z tym dla ustalenia odpowiedzialności administracyjnej przedsiębiorcy nie ma znaczenia wina sprzedawcy, nie jest też ważne, czy przedsiębiorca miał świadomość, że dokonuje sprzedaży napoju alkoholowego osobie nieletniej, jak też, czy dokonał sprzedaży osobiście, czy przez zatrudnionego pracownika, na którego działanie nie miał wpływu w momencie dokonywania sprzedaży i w końcu nie ma znaczenia ewentualny aspekt ekonomiczny. Przeciwdziałanie zjawiskom społecznym, takim jak alkoholizm, nie może bowiem podlegać relatywizacji w zderzeniu z interesem ekonomicznym podmiotu gospodarczego (por. wyrok NSA z dnia 17 sierpnia 2011 r., sygn. akt II GSK 769/10 - LEX 1068862). Podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży napojów alkoholowych odpowiada w zakresie udzielonego mu zezwolenia za naruszające prawo działania podległego mu pracownika (por. G.Prawna TPwF 2011/36/7).
Reasumując, w razie zaistnienia jakiegokolwiek złamania warunków sprzedaży napojów alkoholowych określonych w ustawie, w tym zakazu określonego w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy zastosowanie sankcji przewidzianej w art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a powyższej ustawy jest obligatoryjnie realizowane przez właściwy organ, niezależnie od przyczyn takiego stanu rzeczy i sprowadza się do cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.
Odnosząc się do zarzutu skargi, że z przepisu art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy wynika wprost, iż do zastosowania sankcji przewidzianej ww. przepisem wymagana jest co najmniej dwukrotna sprzedaż alkoholu osobie nieletniej należy stwierdzić, że gdyby zamiarem ustawodawcy było uznanie za przesłankę cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych jedynie wielokrotnych aktów naruszeń zakazu sprzedaży tych napojów nieletnim, to w przepisie art. 18 ust. 10 pkt 1 lit. a ustawy dokonałby uregulowania analogicznego do regulacji zamieszczonej w pkt 3 tego przepisu, który wyraźnie stanowi, że zezwolenie cofa się w przypadku powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy w miejscu sprzedaży lub w najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą alkoholu przez dany punkt.
Zdaniem Sądu, w sprawie wpływu na treść zapadłych decyzji nie miało także zaniechanie powiadomienia skarżącej o zebraniu całości materiału dowodowego
i możliwości wypowiedzenia się co do niego. W sytuacji postawienia organom administracji zarzutu braku zawiadomienia strony przed wydaniem decyzji o zebraniu materiału dowodowego i możliwości wypowiedzenia się co do niego, koniecznym jest wykazanie przez stronę, jakiej konkretnie czynności procesowej nie mogła dokonać, jakiego dowodu w sprawie nie mogła przedstawić i jaki wpływ na wynik sprawy mogło mieć tak stwierdzone uchybienie. Dopiero wykazanie, że naruszenie przez organ zasady, o której stanowi art. 10 § 1 K.p.a. poprzez niepowiadomienie o zgromadzonym w sprawie, możliwości wypowiedzenia się co do niego oraz o możliwości składania wniosków dowodowych, uniemożliwiło stronie podjęcie konkretnie wskazanej czynności procesowej, a także wykazanie, że uchybienie to miało istotny wpływ na wynik sprawy, daje podstawy do przyjęcia, że doszło do naruszenia art. 10 K.p.a. (por. wyrok NSA z dnia 24 maja 2007 r., sygn. akt II GSK 4/07- powołana strona internetowa). Wobec powyższego stwierdzić należy, że organ odwoławczy umożliwił stronie realizację zasady czynnego udziału strony w postępowaniu, wynikającej z art. 10 § 1 K.p.a., zaś strona nie składała żadnych wniosków dowodowych w celu uzupełnienia postępowania administracyjnego. Przy czym przypomnieć należy, że stan faktyczny sprawy nie był nigdy sporny, a w piśmie z dnia 2 sierpnia 2013 r. skierowanym do organu I instancji strona nie negowała faktu sprzedaży napojów alkoholowych osobie nieletniej, wskazała jedynie na fakt przeszkolenia pracowników, incydentalność zaistniałej sytuacji, zobowiązała się także do większej staranności i dokładności w zakresie sprzedaży napojów alkoholowych. Podnoszone okoliczności, jak również ustalenie elementu winy w zaistnieniu zdarzenia z dnia 11 czerwca 2013 r., nie mogło mieć wpływu na treść zapadłego orzeczenia. W sprawie ustaleniu podlegał tylko i wyłącznie fakt dotyczący złamania zakazu sprzedaży napojów alkoholowych osobom nieletnim, a nie okoliczności i przyczyny, które legły u podstaw tej sprzedaży. Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut naruszenia przez Kolegium zasady dwuinstancyjności, o której mowa w art. 15 K.p.a. Sąd akceptuje zreformowanie przez organ odwoławczy decyzji organu I instancji zamiast uznania oczywistej omyłki, co do zmiany nr zezwolenia, bowiem prawo do sprostowania decyzji zawiera się w jego kompetencji do wydania nowej decyzji merytorycznej i nie wymaga posłużenia się art. 113 K.p.a. i wydania oddzielnego rozstrzygnięcia w sprawie sprostowania.
W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 151 P.p.s.a., orzeczono jak w sentencji.
Na marginesie stwierdzić należy, że Sąd nie rozpoznał na posiedzeniu niejawnym wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, gdyż terminy posiedzenia niejawnego i rozprawy były zbieżne, a rozpoznanie tego wniosku mogłoby spowodować wydłużenie postępowania sądowego. Nadto, stosownie do art. 61 § 6 P.p.s.a., wstrzymanie wykonania aktu lub czynności upada w razie wydania przez sąd orzeczenia kończącego postępowanie w pierwszej instancji.