II SA/Go 252/14

Uzasadnienie

1. Decyzją z dnia [...] września 2013r. nr [...] Starosta skierował R.G. na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami w trybie art. 114 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 ze zm.), ze względu na przekroczenie w ciągu roku dopuszczalnego limitu 24 punktów karnych. Według ustaleń poczynionych w toku postępowania strona ma stałe miejsce zamieszkania w Niemczech, w miejscowości [...], jednak nie stanowiło to zdaniem Starosty pierwszej instancji okoliczności wyłączającej właściwość organów polskich.

Przepis § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz. U z 2012 r. poz. 488; dalej rozporządzenie z dnia 25 kwietnia 2012 r.) wskazuje bowiem, że wpisowi do ewidencji nie podlega kierowca niebędący obywatelem polskim i nieposiadający karty pobytu, chyba że dopuścił się naruszenia, za które może być orzeczony środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów.

Z uwagi na fakt, że R.G. posiada również polskie obywatelstwo, podlega wpisom do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Natomiast na podstawie tej ewidencji w związku z przekroczeniem 24 pkt karnych zasadny jest wniosek Komendanta Wojewódzkiego Policji i skierowanie go na sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami. W świetle powyższego organ pierwszej instancji stwierdził, że zgromadzone w postępowaniu dowody spełniają przesłankę art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy Prawo o ruchu drogowym.

2. Od powyższej decyzji R.G. wniósł odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

Decyzją z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu decyzji, odnosząc się do zarzutu, że przed wszczęciem postępowania w przedmiocie skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji R.G. uczestniczył w szkoleniu skutkującym zmniejszeniem w myśl art. 130 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym liczby punktów karnych o 6, Kolegium podało, że zgodnie z § 8 ust. 6 rozporządzenia z dnia 25 kwietnia 2012 r. odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo przekroczyła 24.

Powyższy przepis wykonawczy odpowiada treści upoważnienia ustawowego zawartego w art. 130 ust. 4 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, w którym ustawodawca upoważniając organ naczelny zawarł równocześnie wyraźne wskazanie treściowe wyznaczając kierunek unormowań przyjętych w rozporządzeniu. Miały one na uwadze dyscyplinowanie i wdrażanie kierujących pojazdami do przestrzegania przepisów ustawy oraz zapobiegania wielokrotnemu naruszaniu przepisów ruchu drogowego

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 11 ust. 2 i art. 12 Dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy (Dz. U. UE L 403/18 z dnia 30 grudnia 2006 r.; zwana dalej Dyrektywą 2006/126/WE) oraz zarzutu, że polskie organy nie miały prawa zatrzymać jego niemieckiego prawa jazdy w związku z faktem, że R.G. posiada obywatelstwo polskie oraz obywatelstwo niemieckie a jego miejscem zamieszkania jest miejscowość [...] w Niemczech, Kolegium stwierdziło, że argumentacja ta jest próbą obejścia obowiązujących w Polsce przepisów prawa ruchu drogowego i jej uwzględnienie prowadziłoby do sytuacji sprzecznej z przepisami prawa.

Prawem jazdy w rozumieniu ustawy – Prawo o ruchu drogowym jest również dokument wydany przez państwo członkowskie Unii Europejskiej. Nie można przyjąć, że polskie organy nie są właściwe do orzekania o zatrzymaniu prawa jazdy wydanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej. Na podstawie § 2 ust. 2 rozporządzenia z dnia 25 kwietnia 2012 r. wpisowi do ewidencji nie podlega kierowca niebędący obywatelem polskim i nieposiadający karty pobytu, chyba że dopuścił się naruszenia, za które może być orzeczony środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów. Z dokumentów zgromadzonych w niniejszej sprawie wynika, iż skarżący posiada również obywatelstwo polskie. Z powyższego wynika, że strona jako obywatel polski podlega wpisowi, do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego.

Reasumując Kolegium stwierdziło, że strona będąc obywatelem niemieckim i posiadając niemieckie prawo jazdy może zostać skierowana na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami w trybie art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy - Prawo o ruchu drogowym.

3. Na powyższą decyzję R.G. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, wnosząc o jej uchylenie oraz zarzucając jej:

- art. 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 267; dalej k.p.a.), poprzez przekroczenie zasad prawdy obiektywnej, pogłębiania zaufania, a także art. 77 § 1 k.p.a poprzez niewyczerpujące rozpatrzenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, ustalającego miejsce zamieszkania skarżącego w miejscowości [...] w Niemczech zgodnie z art. 11 ust. 2 oraz 12 Dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie praw jazdy, skutkujące bezskutecznym skierowaniem skarżącego na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami,

- art. 7, art. 8, art. 9 k.p.a., poprzez przekroczenie zasad prawdy obiektywnej, pogłębiania zaufania i udzielania informacji, a także art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. poprzez zaniechanie zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego w zakresie posiadanych informacji, w szczególności poprzez zaniechanie w zakresie wnioskowanego przez stronę skarżącą zwrócenia się do WORD o stanowisko w sprawie możliwości skierowania R.G. na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami w trybie art. 114 ust. 1 pkt 1 lit b Prawa o ruchu drogowym,

- art. 105 § 1 k.p.a., poprzez jego niezastosowanie, albowiem z uwagi na rozstrzygnięcie organu administracji, ustalające miejsce zamieszkania skarżącego w miejscowości [...] w Niemczech zgodnie z art. 11 ust 2 oraz 12 Dyrektywy 2006/126/WE w sprawie praw jazdy, decyzja o skierowaniu na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji jest bezskuteczna, gdyż jej skutki nie mogą w niniejszym stanie faktycznym sprawy polegać na obowiązku zatrzymania dokumentu prawa jazdy oraz cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami przez właściwy organ,

- art. 114 ust 1 pkt 1 lit b ustawy - Prawo o ruchu drogowym, poprzez jego zastosowanie, podczas gdy implementowana niniejszą ustawą Dyrektywa 2006/126/WE wyłącza możliwość zastosowania niniejszego przepisu, ze względu na skutek jakim jest obowiązek zatrzymania dokumentu prawa jazdy oraz cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami przez właściwy organ, co na gruncie prawa ustanowionego w/w dyrektywą i w stanie faktycznym sprawy ustalonym przez Starostę jest niemożliwe,

- art. 130 ust 3 ustawy - Prawo o ruchu drogowym poprzez jego błędną wykładnię, albowiem strona w dniu 16 maja 2012 r. po wszczęciu postępowania w sprawie skierowania go na egzamin sprawdzający posiadane przez niego kwalifikacje, a jednocześnie przed wydaniem decyzji, o jakiej mowa w art. 114 ust. 1 pkt 1 lit b) ustawy – Prawo o ruchu drogowym odbyła szkolenie w WORD, na mocy którego o 6 winny zostać zmniejszone punkty uzyskane przez niego za naruszenie przepisów ruchu drogowego,

- § 4 pkt 8 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego przez jego niewłaściwe zastosowanie.

4. W uzasadnieniu skargi podniósł m.in., że posiada wyłącznie dokument prawa jazdy wydany przez organ niemiecki, posiada miejsce zamieszkania na terenie Niemiec, gdzie jest zameldowany wraz z rodziną, za granicą znajduje się również jego centrum życiowe. Posiada podwójne obywatelstwo – polskie oraz niemieckie. Adres zamieszkania skarżącego w [...] nie jest faktycznym miejscem zamieszkania jego oraz rodziny, a okoliczność zameldowania pod tym adresem wynika wyłącznie z faktu prowadzenia działalności gospodarczej na terenie kraju, jego pobyty w Polsce wiążą się z prowadzoną działalnością gospodarczą i nie przekraczają łącznie 185 dni w ciągu roku.

Organ właściwy ze względu na miejsce zamieszkania jest organem uprawnionym do wydawania dokumentów potwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, jak również do zatrzymania dokumentu potwierdzającego uprawnienia oraz cofania uprawnień do kierowani pojazdami. W świetle art. 12 Dyrektywy 2006/126/WE miejscem zamieszkania jest miejsce, w którym osoba fizyczna mieszka zwykle, to znaczy przez co najmniej 185 dni w każdym roku kalendarzowym, ze względu na swoje więzi osobiste i zawodowe. Na podstawie analizy materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie można stwierdzić, że miejscem zamieszkania skarżącego jest adres zameldowania w [...]. Biorąc zatem pod uwagę wiążącą regulację art. 11 pkt 2 Dyrektywy 2006/126/WE oraz uznane przez Starostę miejsce zamieszkania strony na terytorium Niemiec, polski organ administracji nie ma w niniejszym przypadku uprawnienia do zatrzymania niemieckiego prawa jazdy i cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami.

W odniesieniu do liczby otrzymanych punktów karnych oraz faktu uczestnictwa w szkoleniu skutkującym zmniejszeniem liczby punktów karnych o 6 skarżący podniósł, że art. 130 ust. 3 ustawy – Prawo o ruchu drogowym określa kategorycznie jako zasadę, że odbycie szkolenia powoduje zmniejszenie ilości punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego i wskazuje na jeden wyjątek – dotyczący kierowcy o stażu liczonym od daty uzyskania prawa jazdy krótszym niż 1 rok.

Wprowadzenie jakiegokolwiek innego wyjątku od powyższej zasady wymagałoby istnienia przepisu szczególnego rangi ustawowej, ewentualnie przepisu rozporządzenia wydanego na podstawie należytej delegacji ustawowej. Norma wynikająca z przepisu podustawowego, jakim jest § 8 ust. 6 rozporządzenia MSWiA tymczasem poszerza zakres wyłączenia określony powołanym wyżej unormowaniem rangi ustawowej. Przepis ten został wydany z przekroczeniem upoważnienia ustawowego wynikającego z art. 130 ust. 4 pkt 5 ustawy - Prawo o ruchu drogowym Powołany przepis ustawy zezwala bowiem jedynie na określenie w rozporządzeniu liczby punktów odejmowanych z tytułu odbytego szkolenia, a nie określania okoliczności, w jakich odbycie takiego szkolenia nie może skutkować zmniejszeniem liczby uzyskanych punktów.

Ponadto organ zaniechał zwrócenia się do WORD o stanowisko w sprawie możliwości skierowania skarżącego na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami w trybie art. 114 ust. 1 pkt 1 b) p.r.d. Przeprowadzenie kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji w przypadku posiadacza zagranicznego prawa jazdy nie odzwierciedla się w praktyce. Osoba nie władająca językiem polskim w ogóle lub władająca tym językiem w sposób ograniczony z uwagi na wieloletni brak więzi z krajem ojczystym, nie będzie bowiem miała możliwości odbycia szkolenia lub zdania egzaminu w warunkach praktykowanych przez WORD.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

5. Zgodnie art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) sąd administracyjny sprawuje, w zakresie swej właściwości, kontrolę pod względem zgodności z prawem działalności administracji publicznej. Przedmiotem dokonywanej kontroli jest zbadanie, czy organy administracji w toku rozpoznania sprawy nie naruszyły prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy lub przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy bądź nie doszło do naruszeń kwalifikowanych (art. 145 § 1 pkt 1, 2 albo 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.).

Przedmiotem kontroli sądowej sprawowanej wedle wskazanego kryterium legalności są decyzje kierujące skarżącego na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami z powodu przekroczenia limitu 24 punktów karnych. Przekroczenie to, będące wynikiem wykroczeń drogowych popełnionych przez jest w sprawie niesporne i zostało odzwierciedlone w systemie ewidencyjnym. Sporne, pod względem prawnym, są natomiast dwie następujące kwestie:

- czy skarżący jako obywatel Republiki Federalnej Niemiec, posiadający prawo jazdy wydane w tym państwie, tam zamieszkały w rozumieniu art. 12 Dyrektywy 2006/126/WE i zarazem obywatel polski, podlega prawu krajowemu (polskiemu) w zakresie sankcji, o której mowa w art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b Prawa o ruchu drogowym?;

- czy odbycie przez skarżącego szkolenia, o którym mowa w art. 130 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym powoduje zmniejszenie liczby punktów, jeśli suma punktów karnych uprzednio przekroczyła limit czyli 24?.

6. Odnosząc się do pierwszej kwestii zgodnie z art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b Prawa o ruchu drogowym kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega osoba posiadająca uprawnienia do kierowania pojazdem, skierowana decyzją starosty, na wniosek komendanta wojewódzkiego Policji, w razie przekroczenia 24 punktów otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1 tej ustawy, który określa, że Policja prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, zaś określonemu naruszeniu przypisuje się odpowiednią liczbę punktów w skali od 0 do 10 i wpisuje się do tej ewidencji.

Ewidencja ta co wynika z treści przepisów wykonawczych prowadzona jest również w stosunku do kierowców będących obywatelami polskimi, choć zamieszkałych poza terenem polski (a contrario § 2 ust. 2 rozporządzenia z dnia 25 kwietnia 2012 r. ). W stosunku do tych kierowców Komendant Wojewódzki Policji zachowuje kompetencje do złożenia wniosku o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji (§ 7 ust. 1 pkt 2 i ust. 4 § 2 ust. 2 rozporządzenia z dnia 25 kwietnia 2012 r. ).

W przepisie art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b Prawa o ruchu drogowym mowa jest ogólnie o uprawnieniach do kierowania pojazdem. Z regulacji tej, jak również z innych przepisów ustawy, nie wynika, by zakresem przedmiotowym swego zastosowania miała ona obejmować wyłącznie uprawnienia do kierowania pojazdem uzyskane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2011 r., nr 30, poz. 151 ze zm.) dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów składającym się z pojazdu silnikowego i przyczepy lub naczepy jest, między innymi, krajowe prawo jazdy wydane w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, chyba że na terytorium któregokolwiek z tych państw to prawo jazdy zostało zatrzymane lub czasowo albo na stałe cofnięto posiadane uprawnienie do kierowania pojazdem. Regulacja ta jest transpozycją postanowień dyrektywy 2006/126/WE (por. pkt 2, 6 preambuły oraz art. 2 ust. 1 tej dyrektywy), znajdującej zastosowanie od dnia 19 stycznia 2013 r. (art. 16 ust. 2 dyrektywy).

7. W art. 11 ust. 2 dyrektywy 2006/126/WE znajduje się zapis, z którego strona skarżąca wywodzi brak właściwości organów w sprawie. Brzmi on następująco: "Przy zachowaniu zasady terytorialności prawa karnego i przepisów prawnych dotyczących policji, państwa członkowskie miejsca zamieszkania posiadacza prawa jazdy wydanego przez inne państwo członkowskie mogą stosować wobec niego własne przepisy krajowe w zakresie ograniczania, zawieszania, cofania lub unieważniania uprawnień do kierowania pojazdami i ewentualnie dokonać w tym celu wymiany jego prawa jazdy". Zdaniem strony skarżącej, w przypadku ustalenia miejsca zamieszkania strony, w rozumieniu art. 12 tej dyrektywy, na terytorium innego kraju członkowskiego, brak jest podstaw do nałożenia na stronę obowiązków wynikających z prawa krajowego.

Argumentacja ta pomija jednak okoliczność, że w przypadku regulacji karnych i administracyjno-karnych wskazany art. 11 ust. 2 dyrektywy 2006/126/WE statuuje zasadę terytorialności, będącą wyjątkiem od ogólnej reguły właściwości prawa i organów miejsca zamieszkania posiadacza prawa jazdy. Zasady autonomiczności pojęciowej i jednolitości prawa unijnego, nakazująca interpretatorowi poszukiwanie uniwersalnego dla całego systemu prawa unijnego znaczenia tekstu prawnego usprawiedliwia specyfikę użytego w tym przepisie sformułowania "prawa karnego i przepisów prawnych dotyczących policji" (por. w kwestii tych zasad por. pkt 22 wyroku TSUE z dnia 6 września 2012 r. w sprawie C-487/11 Laimonis Treimanis, niepubl. W Zbiorze Orzeczeń i powołane tam wyroki oraz pkt 19 wyroku TSUE z dnia 1 grudnia 2011 r., w sprawie C-79/10 Systeme Helmholz GmbH, Zb. Orz. 2011 r., s. I-12511 i powołane w nim wyroki).

Wielojęzyczność i wynikająca z powołanych wyżej zasad specyfika tekstów aktów prawa unijnego sprawia, że sądy luksemburskie interpretując prawo unijne wspierają się dyrektywami funkcjonalnymi i takie też zalecenia formułują dla sądów krajowych (por. A. Nowak-Far, Jednolitość prawa unijnego a jego wielojęzyczność, w: Unia Europejska: zjednoczeni w różnorodności, C. Mik (red.), Warszawa 2012, s. 82 i n.). Stąd też treść przepisu, a dokładniej cytowanego fragmentu tekstu nie może być wykładana w sposób dosłowny przy użyciu reguł wykładni językowej.

Mając na względzie kontekst funkcjonalny, w szczególności cele dyrektywy 2006/126/WE oraz argumenty przemawiające za stosowanie zasady terytorialności w stosunku do krajowego systemu norm chroniących bezpieczeństwo osób lub mienia należy stwierdzić, że choć regulacja sankcjonująca przekroczenie ustalonego ustawą limitu punków za wykroczenia drogowe polegająca na skierowaniu kierującego, który popełnił te wykroczenia na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji nie jest środkiem stricte prawnokarnym, to przynależy do sfery administracyjno-karnej związanej z bezpieczeństwem publicznym (drogowym) poddanym nadzorowi policji lub innych organów, którym przepisy szczególne przyznają konkretne kompetencje przysługujące policji. To bowiem organy policji dokonują kontroli i ewidencji tych wykroczeń i takie też rozumienie zasady terytorialności mieści się w zakresie dyspozycji art. 11 ust. 2 2006/126/WE. Argumenty te wzmacnia analiza preambuły tej dyrektywy, tym bardziej, że preambuły aktów prawa pochodnego Unii Europejskiej mają charakter normatywny co oznacza, iż stanowią one element treściowy służący pełnej rekonstrukcji norm prawnych z intepretowanego tekstu.

8. Kolejnym argumentem jest status analizowanego aktu prawnego. Dyrektywy wiążą państwo członkowskie, do którego są skierowane pozostawiając jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków wskazanych w dyrektywie celów. Dyrektywy są zatem aktami normatywnymi skierowanymi do państw członkowskich, nie zaś bezpośrednio do organów lub obywateli. Obowiązkiem kraju członkowskiego jest transpozycja dyrektywy w taki sposób, by wszystkie wskazane w niej cele zostały jednolicie i zupełnie zrealizowane. W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania transpozycji treść dyrektywy stanowi wzorzec służący do badania zgodności z nią prawa krajowego oraz sytuacji jednostek (zasady pierwszeństwa, jednolitości, bezpośredniości i skuteczności prawa wspólnotowego). Przedmiotowa dyrektywa wprowadzając w art. 11 ust. 2 wyjątek na rzecz terytorialności pozostawia krajom członkowskim swobodę regulacji karnych i administracyjno-karnych.

Zasadę tę potwierdza art. 42 ust. 1 Konwencji o ruchu drogowym, sporządzonej w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r. (Dz. U. z 1988 r. Nr 5, poz. 40 i 44), której stronami są Polska i Republika Federalna Niemiec.

9. Kolejny argument przemawiający za zastosowaniem prawa krajowego w sprawie wynika z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 161 ze zm.). Otóż "obywatel polski posiadający równocześnie obywatelstwo innego państwa ma wobec Rzeczypospolitej Polskiej takie same prawa i obowiązki jak osoba posiadająca wyłącznie obywatelstwo polskie. 2. Obywatel polski nie może wobec władz Rzeczypospolitej Polskiej powoływać się ze skutkiem prawnym na posiadane równocześnie obywatelstwo innego państwa i na wynikające z niego prawa i obowiązki". Skoro skarżący jest również obywatelem państwa polskiego to uznanie, że nie podlega on regulacji przewidzianej w art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b Prawa o ruchu drogowym naruszałoby wskazaną zasadę równości, wywodząca się z art. 32 Konstytucji RP.

10. Jeśli chodzi o zarzut dotyczący zmniejszenia liczby punktów na skutek udziału skarżącego w szkoleniu, o którym mowa w art. 130 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym skład sądzący opowiada się za stanowiskiem, że zmniejszenie liczby punktów w wyniku odbytego szkolenia może nastąpić tylko wówczas, gdy przypisana kierowcy liczba punktów nie przekroczyła 24. W tej mierze Wojewódzki Sąd Administracyjny podziela dominujący pogląd judykatury, że przepis art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b Prawa o ruchu drogowym ma charakter bezwzględnie obowiązujący, nie dając organom kontroli ruchu drogowego uprawnień do uznaniowego traktowania i rozstrzygania o problematyce dotyczącej naruszania przepisów i zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Oznacza to, że obligatoryjnemu kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji podlega osoba kierująca pojazdem, która przekroczyła liczbę 24 punktów, otrzymanych zgodnie z art. 130 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym tej ustawy. Przepis ten upoważnia organy Policji do prowadzenia ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, przy czym określonemu naruszeniu przypisuje się odpowiednią liczbę punktów w skali od 1 do 10 i wpisuje do tej ewidencji. Warunki i sposób prowadzenia ewidencji oraz tryb występowania z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji określa obecnie rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r., a poprzednio określało rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz.U. nr 236, poz. 1998 ze zm.).

Stosownie do przepisów § 8 ust. 6 aktualnego i poprzednio obowiązującego rozporządzenia wykonawczego, odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo przekroczyła 24.

Natomiast przyjęcie interpretacji przedstawionej w skardze godziłoby w osiągnięcie celu w postaci dyscyplinowania i wdrażania kierujących pojazdami do przestrzegania przepisów ustawy. Nie zostałaby także spełniona funkcja prewencyjna przepisów, które – w myśl założenia ustawodawcy – winny zapobiegać wielokrotnemu naruszaniu przepisów ruchu drogowego (por. wyroki NSA z dnia 16 grudnia 2010 r., I OSK 275/10, publ. LEX nr 745196; z dnia 22 marca 2011 r., I OSK 723/10, publ. LEX nr 990279; z dnia 15 marca 2012 r., I OSK 419/11, publ. LEX nr 1136703; z dnia 1 czerwca 2012 r., I OSK 225/12, publ. LEX nr 1164087 oraz z dnia 17 stycznia 2014 r., I ISK 1550/12, niepubl.).

11. Jeśli zaś chodzi o zarzut dotyczący ograniczeń w możliwości udziału skarżącego w kontrolnym sprawdzeniu kwalifikacji nie został on wykazany. Skoro skarżący dobrowolnie i skutecznie uczestniczył w szkoleniach, to nie ma podstaw do uznania, że ze względu na podnoszone w końcowej części uzasadnienia ograniczenia, nie będzie w stanie komunikować się podczas kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji.

Wobec stwierdzenia przez sąd braku naruszeń prawa obligujących sąd do zastosowania środków przewidzianych w przepisach art. 145 § 1 p.p.s.a. skarga podlegała oddaleniu (art. 151 p.p.s.a.).