VII SA/Wa 188/14

Uzasadnienie

Sygnatura akt VII SA/Wa 188/14

UZASADNIENIE

Stołeczny Konserwator Zabytków decyzją z dnia [...] maja 2013r., po rozpatrzeniu wniosku Wspólnoty Mieszkaniowej - [...] w [...], w sprawie wydania pozwolenia na remont wraz z dociepleniem elewacji budynku przy ul. [...] w [...], stanowiącym fragment strefy ochrony konserwatorskiej "[...]" wpisanej do rejestru zabytków pod nr [...], decyzją z dnia [...].04.1979 r., działając na podstawie art. 36 ust. 1 pkt 11 i art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162 poz. 1568, ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz.1071, ze zm.) - nie zezwolił Wspólnocie Mieszkaniowej na remont wraz z dociepleniem elewacji budynku przy ul. [...] w [...].

W uzasadnieniu organ podał, że pozwolenie na prowadzenie działań przy zabytkach wydaje się na podstawie art. 36 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami dla obiektów objętych ochroną konserwatorską na podstawie wpisu do rejestru zabytków.

Przedmiotowy budynek stanowi fragment strefy ochrony konserwatorskiej "[...]", wpisanej do rejestru zabytków pod numerem [...] decyzją z dnia [...] kwietnia 1979 r., co stanowi podstawę prawną do działania Stołecznego Konserwatora Zabytków w przedmiotowej sprawie. Ponadto budynek zlokalizowany jest na obszarze objętym ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru [...] (Uchwała Nr [...] Rady Miasta [...] z dnia [...] października 2006 r., Dziennik Urzędowy Województwa [...] z dnia [...] października 2006 r. nr [...], poz. [...]).

Z programu prac zawartego, we wniosku wynika, iż planuje się remont z dociepleniem warstwą styropianu o grubości 8 cm elewacji budynku.

Organ wskazał, że sprawa zewnętrznego docieplenia przedmiotowego budynku była już przedmiotem oceny [...] Konserwatora Zabytków na etapie zaleceń konserwatorskich, które zostały wydane w dniu [...] kwietnia 2012 r., znak pisma: [...]). W zaleceniach tych organ konserwatorski stwierdził, że "nie zaleca przeprowadzenia docieplenia budynku od zewnątrz, gdyż wiązałoby się to z utratą oryginalnej substancji, w tym wpłynęłoby niekorzystnie na wartość historyczną strefy chronionej [...]".

Stołeczny Konserwator Zabytków odmówił wydania pozwolenia na wykonanie docieplenia budynku od zewnątrz uznając, iż jest to niedopuszczalne pod względem konserwatorskim i sprzeczne z wydanymi zaleceniami konserwatorskimi. Ochronie konserwatorskiej na terenie strefy "[...]" podlega historyczny układ przestrzenny, a także zespół zabudowy. Chroniona jest zewnętrzna forma architektoniczna poszczególnych budynków, w której zachowaniu podlegają gabaryty, układ i podziały elewacji, ich wystrój, forma i rysunek stolarki okiennej oraz pozostałe elementy wystroju elewacji, a także wzajemne relacje i proporcje elementów zabytkowej struktury budynku. Ochronie podlegają również pierwotne rozwiązania materiałowe oraz kolorystyka elewacji i pozostałych elementów zabytkowych. Są one materialnym nośnikiem wspomnianych wartości zabytkowych, świadczą również o autentyczności i integralności obiektów, zarówno jako fragmentów całego zespołu, jak i poszczególnych, indywidualnych obiektów.

W tym kontekście stwierdził, że realizacja planowanego zamierzenia spowoduje naruszenie wartości zabytkowych budynku przy ul. [...]. Wartości te wyrażają się w ukształtowaniu bryły budynku, z plastycznie podkreśloną partią klatki schodowej, ścianką poddasza oraz wydatnym gzymsem, a także podziałach i wystroju elewacji, o delikatnym boniowaniu. Dopełnieniem kompozycji elewacji są balkony.

Nałożenie warstwy termoizolacyjnej od strony elewacji doprowadzi do zamiany bryły budynku, poprzez jego niekorzystne pogrubienie. W wyniku tego procesu nastąpi zagłębienie otworów, których rozmiary ulegną dodatkowo zmniejszeniu z powodu konieczności docieplenia partii glifów. Zmianie ulegną też proporcje partii klatki schodowej, ścianki poddasza, gzymsu wieńczącego i balkonów, które utracą swój oryginalny kształt, w tym rysunek balustrad zatopionych w grubości docieplenia. Zasłonięta zostałaby też oryginalna warstwa tynku wraz z pierwotną kolorystyką. Reasumując organ stwierdził, że w wyniku nałożenia warstwy docieplenia nastąpiłaby utrata autentycznych walorów zabytkowych budynku, wyrażających się w proporcjach jego historycznej bryły, jak i zastosowanych oryginalnych materiałów, przy pomocy których został wykonany.

Z art. 5 ust. 4 ustawy o ochronie zabytków wynika, iż opieka nad zabytkiem sprawowana przez jego właściciela lub posiadacza polega, w szczególności, na zapewnieniu warunków korzystania z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości. Równocześnie art. 3 pkt 1, ww. ustawy stanowi, że zabytkiem może być nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, których zachowanie leży w interesie społecznym.

Z kolei art. 4 stanowi, iż "ochrona zabytków polega, w szczególności, na podejmowaniu przez organy administracji publicznej działań mających na celu zapewnienie warunków prawnych (...) umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie, zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków oraz udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzystania z zabytku". Zdaniem organu wykonanie docieplenia elewacji zachodniej budynku przy ul. [...], spowoduje uszczerbek dla wartości zabytkowej w/w strefy "[...]", której przedmiotowy budynek jest integralnym fragmentem.

Wspólnota Mieszkaniowa Nieruchomości [...] w [...] wniosła odwołanie od decyzji [...] Konserwatora Zabytków z dnia [...] maja 2013r., odmawiającej zezwolenia na docieplenie budynku przy [...].

W uzasadnieniu odwołania podniesiono, że nieruchomość przy ulicy [...] nie jest zabytkiem. Natomiast stosownie do ustaleń "miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru [...]", budynek ten znajduje się w strefie ochrony konserwtorskiej. W tej strefie chroniony jest wyłącznie kształt układów urbanistycznych, co dotyczy: linii zabudowy, wysokości budynku, dogęszczania posesji przez jej rozbudowę, itp.

Zamiary remontowe Wspólnoty Mieszkaniowej nie dotyczą jakichkolwiek przekształceń urbanistycznych. Zakres planowanych robót w nieruchomości ma obejmować : remont balkonów, kominów, schodków wejściowych, nawierzchni wokół budynku, oraz termoizolację elewacji, wraz z pokryciem jej tynkiem mineralnym.

Wspólnota chce docieplenia elewacji w taki sposób, aby odtworzyć wszelkie detale architektoniczne zgodnie z ich pierwotnym wyglądem, wraz z plastycznie falistą formą klatki schodowej i boniowaniami. Zatem jeśli cała powierzchnia budynku zostanie równomiernie ocieplona nie zmieni się proporcja poszczególnych części względem siebie. Przy gabarytach dwupiętrowej kamienicy "pogrubienie" fasad o 10 cm (izolacja plus tynk) nie ma estetycznego znaczenia. Położenie warstwy termoizolacji zrównałoby lico budynku z licem fasady przylegającego doń narożnego budynku [...], który został ocieplony (a także podniesiony o 1,5 piętra) w latach 90. Oba budynki stykają się ze sobą - obecnie jeden wystaje poza pierwotną linię zabudowy. W planach remontu nie przewiduje się ocieplenia glifów okiennych, więc proporcje okien nie ulegną zmianie. Poza tym elewacja budynku nie jest oryginalna. Nie istnieją już oryginalne tynki, ani kolorystyka, bo dom w końcu lat 50-tych został otynkowany i pomalowany na nowo. Od tamtego czasu budynek nie był odnowiony z zewnątrz i ulega coraz większej dewastacji. Jego skromne walory architektoniczne giną pod warstwą brudnych i spękanych tynków, rozpadają się balkony i schody wejściowe. Obecnie przy włączonym ogrzewaniu temperatura zimą osiąga 15-16 stopni, ściany przemarzają, co powoduje awarie pionów wodociągowych.

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego decyzją z dnia [...] grudnia 2013r. po rozpatrzeniu odwołania Wspólnoty Mieszkaniowej Nieruchomości przy ulicy [...] w [...], od decyzji [...] Konserwatora Zabytków z dnia [...].05.2013 r., odmawiającej pozwolenia na remont wraz z dociepleniem elewacji budynku, na podstawie art. 7 pkt 1, art. 36 ust. 1 pkt 1, art. 89 pkt 1 i art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568, ze zm.) oraz art. 17 pkt 2, art. 127 § 2 i art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego - utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu organ podał, że kompetencje organu ochrony zabytków do wypowiadania się w tej sprawie wynikają z faktu, że budynek przy ul. [...] w [...] stanowi część strefy ochrony konserwatorskiej "[...]" wpisanej do rejestru zabytków pod numerem [...] decyzją Konserwatora Zabytków [...] z dnia [...].04.1979 r. W uzasadnieniu decyzji o wpisie do rejestru tego terenu wskazano, że ochronie konserwatorskiej podlega siatka ulic oraz zespół budowlany

Zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, pozwolenia organu konserwatorskiego wymaga podejmowanie prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy tym zabytku. W myśl art. 3 pkt 12 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, historyczny układ urbanistyczny to przestrzenne założenie miejskie zawierające zespoły budowlane, pojedyncze budynki i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych podziałów własnościowych i funkcjonalnych, w tym ulic lub sieci dróg.

Z kolei zespół budowlany, stosownie do zapisu art. 13 pkt 13 ww. ustawy, oznacza powiązaną przestrzennie grupę budynków wyodrębnioną ze względu na formę architektoniczną styl, zastosowane materiały, funkcję, czas powstania lub związek z wydarzeniami historycznymi.

Zatem ochronie konserwatorskiej na przedmiotowym obszarze podlegają nie tylko relacje przestrzenne pomiędzy obiektami zabudowy, układ ulic i działek, współzależność między zabudową, zielenią a otwartą przestrzenią (również w obrębie wydzielonych parceli), historyczna funkcja części miasta lub dzielnicy, gabaryty zabudowy, ale także forma architektoniczna elementów tworzących zespół zabudowy, w tym bryły poszczególnych budynków oraz wygląd ich elewacji.

W świetle art. 4 ww. ustawy przyjąć należy, że wszystkie działania i rozstrzygnięcia organu konserwatorskiego winny być podejmowane dla zapewnienia odpowiednich warunków, umożliwiających zachowanie zabytków we właściwym stanie, ich odpowiedniego zagospodarowania i utrzymania, zapobiegania zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla ich wartości, udaremnienia niszczenia i właściwego korzystania z zabytków. W związku z powyższym organ ochrony zabytków rozstrzyga w omawianej sprawie, czy projektowane prace są dopuszczalne ze stanowiska konserwatorskiego, tj. czy nie naruszają wartości zabytkowych chronionego zespołu zabudowy.

Organ pierwszej instancji słusznie wskazał, że z konserwatorskiego punktu widzenia jedną z nadrzędnych wartości elementów architektury jest ich autentyzm, w tym oryginalne rozwiązania materiałowe zastosowane do wykończenia powierzchni elewacji, charakterystyczne dla budynków z danego okresu rozwoju architektury. Należało zgodzić się ze stanowiskiem organu pierwszej instancji, że docieplenie elewacji ww. budynku styropianem wpłynie negatywnie na jego wygląd zewnętrzny, poprzez zmianę ogólnych proporcji formy architektonicznej obiektu.

Działania zmierzające do polepszenia warunków użytkowania budynku są możliwe, o ile dokonywane zmiany nie wpływają na uszczuplenie wartości zabytkowych obiektu. Jednocześnie ochrona zabytków nie polega na zakazie prowadzenia jakichkolwiek prac modernizacyjnych, dopuszcza się bowiem tego rodzaju prace, które nie zmieniają stylu i charakterystycznych cech elewacji budynku, stanowiącego wartościowy element zespołu zabudowy [...]. Zamierzenie Wspólnoty nie spełnia w wystarczającym stopniu warunku jak najmniejszej ingerencji w wystrój i plastykę elewacji omawianego obiektu.

Zdaniem organu odwoławczego, [...] Konserwator Zabytków w sposób logiczny i przekonujący wyjaśnił Wspólnocie przesłanki, jakimi się kierował oraz przedstawił wszystkie okoliczności, mające wpływ na dokonane rozstrzygnięcie.

Zewnętrzna termomodernizacja polegająca na obłożeniu budynku płytami styropianu jest inwestycją, która nie może stanowić alternatywy dla remontu kamienicy, przeprowadzonego z poszanowaniem jej wartości zabytkowych.

Działania zmierzające do polepszenia warunków użytkowania budynku są możliwe, o ile dokonywane zmiany nie wpływają na uszczuplenie wartości zespołu budowlanego, którego elementem jest obiekt.

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wyjaśnił jednocześnie, że w omawianej sprawie zastosowanie miał art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, zgodnie z którym pozwolenia organu konserwatorskiego pierwszej instancji wymaga prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, nie zaś art. 36 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, zgodnie z którym takiego pozwolenia wymaga naruszenie substancji lub zmiana wyglądu zabytku wpisanego do rejestru zabytków.

Jak stanowi art. 3 pkt 7 ustawy Prawo budowlane, przez roboty budowlane należy rozumieć: budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Zgodnie z przywołanym przepisem, planowana inwestycja ma charakter robót budowlanych.

Zastosowanie przez [...] Konserwatora Zabytków niewłaściwego przepisu zostało poprawione przez organ odwoławczy i nie stanowi przesłanki do uchylenia zaskarżonej decyzji.

Wspólnota Mieszkaniowa Nieruchomości [...] w [...] wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] grudnia 2013r. Domagała się uchylenia wydanych w sprawie decyzji.

W skardze zarzucono naruszenie art. 7 , 8 k.p.a. oraz błędne zastosowanie art. 7 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, zamiast art. 19 ust. 3 w zw. z art. 7 pkt 4 tej ustawy. Wskazano na wadliwe zastosowanie wymogów mających znaczenie w przypadku obiektu zabytkowego, tymczasem niniejszy budynek położny jest jedynie w strefie ochrony konserwatorskiej "Saska Kępa" wpisanej do rejestru zabytków.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że budynek przy ulicy [...] w [...] nie jest obiektem, który kształtowały historyczny zespół budowlany. Został on oddany do użytkowania w roku 1939, jest budynkiem "tandetnie wybudowanym". W konsekwencji nie ma walorów na które powoływały się organy.

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne kontrolują działalność administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Sąd bada wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli prawidłowość zastosowania przepisów prawa do zaistniałego stanu faktycznego, trafność ich wykładni oraz prawidłowość przyjętej procedury.

Uwzględnienie skargi następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a.).

Dokonując tak rozumianej kontroli zakwestionowanego rozstrzygnięcia, Sąd stwierdził, że zarówno zaskarżona decyzja jak i poprzedzająca ją decyzja są zgodne z prawem.

Na wstępie przypomnieć należy, że budynek przy ulicy [...] w [...] stanowi część strefy ochrony konserwatorskiej "[...]" wpisanej do rejestru zabytków pod numerem [...]decyzją Konserwatora Zabytków [...]z dnia [...] kwietnia 1979 r. W uzasadnieniu decyzji o wpisie do rejestru ww. terenu wskazano, że ochronie konserwatorskiej podlega siatka ulic oraz zespół budowlany.

Przedmiot, zakres i formy ochrony zabytków oraz opieki nad nimi określa ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003r. Nr 162, poz. 1568 ze zm.) oraz akty wykonawcze do tej ustawy.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. b i c powołanej ustawy ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania zabytki nieruchome będące w szczególności układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi oraz dziełami architektury i budownictwa. Z kolei stosownie do treści art. 3 pkt 12 ustawy, historyczny układ urbanistyczny lub ruralistyczny to przestrzenne założenie miejskie lub wiejskie, zawierające zespoły budowlane, pojedyncze budynki i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych podziałów własnościowych i funkcjonalnych, w tym ulic lub sieci dróg. Historyczny zespół budowlany zaś to powiązana przestrzennie grupa budynków wyodrębniona ze względu na formę architektoniczną, styl, zastosowane materiały, funkcję, czas powstania lub związek z wydarzeniami historycznymi.

Zgodnie natomiast z treścią z art. 36 ust. 1 pkt 1 i 11 powołanej ustawy prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru oraz podejmowanie innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku wpisanego do rejestru wymaga pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Zdaniem Sądu [...] Konserwator Zabytków oraz Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego dokonali szczegółowej i wnikliwej oceny zamiaru inwestycyjnego Wspólnoty. Ocena ta została dokonana prawidłowo i nie budzi zastrzeżeń.

Materialnoprawną podstawę decyzji, zgodnie z tym co wskazał organ II instancji , stanowił przepis art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami .

W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowany jest pogląd, który należy podzielić, że decyzje wydawane na podstawie art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wydawana są w ramach tzw. uznania administracyjnego.

Sąd stwierdza, że organy wyczerpująco wyjaśniły i ustaliły stan faktyczny sprawy, zgromadziły materiał dowodowy i przeprowadziły właściwą jego ocenę. Organy obu instancji wypełniły nałożone na nie obowiązki w szczególności wynikające z art. 7 k.p.a. i 77 k.p.a., a ocena sformułowana przez organ administracji publicznej, w ramach uznania administracyjnego, nie nosi cech dowolności.

Należy podkreślić, że właściwe organy w przedmiocie ochrony zabytków samodzielnie, jako wyspecjalizowane służby, są władne do dokonania oceny w zakresie wniosku, który dotyczył udzielenia pozwolenia na remont budynku, w tym jego zewnętrzne ocieplenie .

Organ orzekający o udzieleniu pozwolenia konserwatorskiego nie może ingerować (modyfikować) w przewidziane przez wnioskodawcę rozwiązania techniczne czy projektowe. Może on jedynie wyrazić zgodę na ich zastosowanie w okolicznościach konkretnej sprawy albo takiej zgody odmówić. Stąd nie bez znaczenia w niniejszej sprawie były wydane w dniu [...] kwietnia 2012 r., znak [...] zalecenia [...] Konserwatora Zabytków. W zaleceniach tych organ konserwatorski stwierdził, że "nie zaleca przeprowadzenia docieplenia budynku od zewnątrz, gdyż wiązałoby się to z utratą oryginalnej substancji, w tym wpłynęłoby niekorzystnie na wartość historyczną strefy chronionej [...]".

Organy wyczerpująco uzasadniły powody, które z punktu widzenia ochrony zabytku uniemożliwiają remont objęty wnioskiem. Wyjaśniły, że realizacja planowanego remontu poprzez ocieplenie elewacji budynku spowoduje naruszenie jego wartości zabytkowy.

Wartości te wyrażają się w ukształtowaniu bryły budynku, z plastycznie podkreśloną partią klatki schodowej, ścianką poddasza oraz wydatnym gzymsem, a także podziałach i wystroju elewacji, o delikatnym boniowaniu. Dopełnieniem kompozycji elewacji są balkony.

Nałożenie warstwy termoizolacyjnej od strony elewacji doprowadzi do zamiany bryły budynku, poprzez jego niekorzystne pogrubienie. W wyniku tego procesu nastąpi zagłębienie otworów, których rozmiary ulegną dodatkowo zmniejszeniu z powodu konieczności docieplenia partii glifów. Zmianie ulegną też proporcje partii klatki schodowej, ścianki poddasza, gzymsu wieńczącego i balkonów, które utracą swój oryginalny kształt, w tym rysunek balustrad zatopionych w grubości docieplenia. Zasłonięta zostałaby też oryginalna warstwa tynku wraz z pierwotną kolorystyką. Reasumując organ stwierdził, że w wyniku nałożenia warstwy docieplenia nastąpiłaby utrata autentycznych walorów zabytkowych budynku, wyrażających się w proporcjach jego historycznej bryły, jak i zastosowanych oryginalnych materiałów, przy pomocy których został wykonany.

Taka ocena organu nie była bezpodstawna i dowolna. Słusznie zatem uznano iż w wyniku nałożenia warstwy docieplenia nastąpiłaby utrata autentycznych walorów zabytkowych w/w budynku, wyrażających się w proporcjach jego historycznej bryły.

Jednocześnie organy wskazały, że działania zmierzające do polepszenia warunków użytkowania budynku są możliwe, o ile dokonywane zmiany nie wpływają na uszczuplenie wartości zabytkowych obiektu. Podkreśliły, że ochrona zabytków dopuszcza jedynie tego rodzaju prace, które nie zmieniają stylu i charakterystycznych cech elewacji budynku, stanowiącego wartościowy element zespołu zabudowy [...].

Organ prawidłowo przyznał pierwszeństwo interesowi społecznemu, polegającemu na ochronie zabytku, która to ochrona tylko wyjątkowo może doznać ograniczenia. Podnoszone przez skarżącą okoliczności związane z funkcjonalnością budynku, tj. zły stan techniczny budynku, przemarzanie ścian w skutek braku docieplenia, czy wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości, nie stanowią uzasadnienia do odstąpienia od ochrony zabytków.

Sąd dokonując kontroli legalności zaskarżonej decyzji uznał, że organy nie uchybiły art. 107 § 3 k.p.a. i przeprowadziły postępowanie wyjaśniające w stopniu wystarczającym do wydania decyzji w oparciu o podstawę materialnoprawną z art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie zabytków. Przeprowadzona kontrola legalności zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji nie dała podstaw do uznania, że doszło do naruszenia norm prawa materialnego bądź prawa procesowego określonych w skardze.

Odnosząc się do twierdzeń Wspólnoty, Sąd zauważa, że dla oceny prawidłowości decyzji wydanej w przedmiotowej sprawie nie ma znaczenia stan techniczny elewacji, czy też jej oryginalnych detali. W tego rodzaju sprawie istotne jest to, czy przedmiot ochrony istnieje i czy przedstawia wartości zabytkowe, a te zostały wykazane.

Wbrew zarzutom skargi zastosowano prawidłowe przepisy. Przywołano istotne w tej sprawie, pojęcie historycznego zespołu budowlanego, zawarte w art. 3 pkt 13 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Sąd podziela stanowisko organu, że wpis do rejestru zabytków zespołu budowlanego oznacza, że ochronie konserwatorskiej podlega parcelacja, gabaryty i bryła budynków, relacje przestrzenne pomiędzy elementami zabudowy, a także wygląd elewacji.

W celu ochrony zabytków ustawodawca przewiduje różne formy i zakresy tej ochrony. Zabytkiem nie jest, bowiem tylko i wyłącznie zindywidualizowany obiekt budowlany wpisany do rejestru zabytku na podstawie decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków, ale są nimi także pewne układy przestrzenne stanowiące wartość jako całość, jak również ich elementy. Sama definicja zabytku i nawiązująca do niej definicja zabytku nieruchomego (art. 3 pkt 1 i 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytki) wskazuje na części nieruchomości, jak też ich zespoły.

W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego zwracano uwagę na zróżnicowany zakres ochrony konserwatorskiej wynikający z poszczególnych form ochrony zabytków nieruchomych, tj. układu urbanistycznego i zespołu budowlanego (wyroki z dnia 8 stycznia 2008 r. sygn. akt II OSK 1808/06; z dnia 16 czerwca 2011 r. sygn. akt 1599/10; z dnia 27 stycznia 2011 r. sygn. akt II OSK 216/11; z dnia 28 września 2011 r. sygn. akt II OSK 668/11- orzeczenia publikowane w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych: orzeczenia.nsa.gov.pl).

Koncepcja ta znajduje swoje bezpośrednie oparcie w przepisie art. 9 ust. 3 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, który wskazuje na możliwość wpisania do rejestru historycznego układu urbanistycznego lub ruralistycznego (zdefiniowanego w art. 3 pkt 12 ww. ustawy) oraz historycznego zespołu budowlanego (zdefiniowanego w art. 3 pkt 13).

Jak wskazano w nazwie omawianej strefy ochrony konserwatorskiej dotyczy ona siatki ulic i zespołu budowlanego.

Z przedstawionych wyżej przyczyn, Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę na podstawie art. 151 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.