• IV SA/Gl 772/13 - Wyrok W...
  16.07.2025

IV SA/Gl 772/13

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
2014-05-22

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Beata Kozicka
Edyta Żarkiewicz
Teresa Kurcyusz-Furmanik /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Teresa Kurcyusz - Furmanik (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Beata Kozicka Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz Protokolant Monika Rał po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 maja 2014 r. sprawy ze skargi S. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odpłatności za pobyt dziecka w instytucjonalnej pieczy zastępczej 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Starosty Z. z dnia [...] roku nr [...]; 2) określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana; 3) zasądza od organu na rzecz skarżącego kwotę 257 złotych (słownie: dwieście pięćdziesiąt siedem złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją Starosty [...] z dnia [...] nr [...] wydaną na podstawie art.193 ust. 1 pkt 1, ust. 2, art. 194 ust. 1-3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013r. poz. 135) oraz § 1 pkt 4, § 7 ust. 3 i 8 ust. 3 Załącznika do uchwały Rady Powiatu Żywieckiego Nr XXV/260/2013 z dnia 25 lutego 2013r. w sprawie określenia szczegółowych warunków umorzenia w całości lub w części łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dzieci w pieczy zastępczej (Dz. Urz. Woj. Śl. Poz. 2277 z dnia 12 marca 2013r.) odmówiono S. W. na jego wniosek umorzenia w całości opłaty za pobyt dziecka M. J. w pieczy zastępczej.

W decyzji tej orzeczono także o ustaleniu wysokości opłaty za pobyt M. J. w pieczy zastępczej wyznaczając tę opłatę jako kwotę 905 zł miesięcznie na okres od dnia 1 stycznia 2013r. do dnia 31 grudnia 2013r. i określając, że rodzice M. J. ponoszą tę opłatę solidarnie.

Z przedstawionego w uzasadnieniu decyzji stanu faktycznego wynikało, że postanowieniem Sądu Rejonowego w Ż. (postanowienie z dnia [...] sygn.[...]) małoletnia M. J. została umieszczona w rodzinnym domu dziecka, a rodzinie zastępczej przyznano świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania małoletniej w wysokości 905 zł miesięcznie począwszy od dnia 1 stycznia 2013r. (decyzja nr [...] z dnia[...]).

Organ ustalił nadto na podstawie kwestionariusza oceny sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby zobowiązanej oraz decyzji ZUS w Ż., że S. W. prowadzi wspólne gospodarstwo z żoną. Oboje małżonkowie mają poważne problemy zdrowotne ponosząc na leki i leczenie wydatki w wysokości 900 zł miesięcznie. Uzyskują łączny dochód po pomniejszeniu go o alimenty uiszczane przez stronę na małoletnią córkę w wysokości 3 528,94 zł.

Odnosząc się do stanu prawnego przywołano treść art. 193 ust. 1 pkt 1 i art. 194 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Dokonano nadto analizy przepisów uchwały Rady Powiatu Żywieckiego Nr XXV/260/2013 z dnia 25 lutego 2013r. rozważajac, czy zaistniały podstawy do odstąpienia od ustalenia opłaty w całości. Wskazując na treść § 7 ust. 1 cyt. uchwały organ zauważył, że może to nastąpić w sytuacji, gdy udokumentowany dochód rodziny nie przekracza 120 % kryterium dochodowego ustalonego zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. Także może to nastąpić, jeżeli zaistnieje co najmniej jedna z okoliczności wymienionych w tym przepisie, a to w przypadku gdy:

1) osoba zobowiązana jest osobą bezdomną,

2) osoba zobowiązana ponosi faktyczną opłatę za pobyt innego dziecka w pieczy zastępczej,

3) osoba zobowiązana ukończyła 18 rok życia, kontynuuje naukę i nie posiada własnego dochodu,

4) osoba zobowiązana przebywa w areszcie śledczym lub zakładzie karnym i nie posiada żadnego

dochodu,

5) osoba zobowiązana jest całkowicie lub częściowo ubezwłasnowolniona,

6) osobą zobowiązaną jest niepełnoletni rodzic dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej,

7) osoba zobowiązana przebywa w domu pomocy społecznej, w zakładzie pielęgnacyjno–opiekuńczym lub w zakładzie opiekuńczo – leczniczym,

8) nie można ustalić miejsca zamieszkania lub faktycznego pobytu osoby zobowiązanej.

Zdaniem organu żadna z wymienionych przesłanek uzasadniających możliwość zastosowania odstąpienia od opłaty w całości w przypadku rodziny S. W. nie wystąpiła.

Organ rozważył również możliwość odstąpienia od opłaty w części. Powołał się na treść § 8 ust. 3 w/w uchwały, po myśli którego byłoby to dopuszczalne, gdyby dochód rodziny był wyższy niż 120 % kryterium dochodowego i niższy niż jego 360%. Tymczasem dochód rodziny strony przekracza 391% kryterium dochodowego. Stwierdzono, że nałożona na stronę opłata w wysokości 905 zł miesięcznie stanowi 24% jego dochodu.

W odwołaniu od opisanej decyzji S. W., działający przez swego pełnomocnika zarzucił bezprzedmiotowość wydanej decyzji wobec istnienia w obrocie prawnym decyzji obowiązującej do dnia 18 listopada 2014r., mocą której odwołujący został zwolniony z ponoszenia opłaty za pobyt małoletniej córki w pieczy zastępczej.

Zarzucił nadto z ostrożności procesowej naruszenia art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie, mimo że postępowanie należało zawiesić do czasu rozstrzygnięcia sporu zawisłego przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach, wywołanego decyzją w przedmiocie naliczenia opłat za pobyt córki odwołującego w pieczy zastępczej za rok 2012. Decyzja ta zawiera bowiem postanowienie o uchyleniu z dniem [...] decyzji obowiązującej do dnia [...] mocą której odwołujący został zwolniony z ponoszenia opłaty za pobyt małoletniej córki w pieczy zastępczej. Zdaniem odwołującego uchylenie decyzji z dnia [...] nastąpiło bez podstawy prawnej. Odwołujący nigdy nie wyraził zgody na uchylenie tej decyzji, a w świetle art. 155 k.p.a. było to niezbędne. Także nie było to możliwe, w opinii odwołującego, na mocy art. 163 k.p.a, gdyż przepisy szczególne takiej sytuacji nie przewidywały.

Zdaniem odwołującego organ dokonał także błędnego ustalenia stanu faktycznego sprawy przyjmując, że odwołujący mimo swej sytuacji zdrowotnej i finansowej powinien pokrywać koszty pobytu dziecka w pieczy zastępczej w pełnym wymiarze, chociaż ta sama sytuacja była przyczyną przynajmniej częściowego zwolnienia od tego obowiązku w decyzji rozstrzygającej o wysokości opłat za rok 2012.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B., decyzją z dnia [...] nr [...] na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art.193 i 194 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz uchwały Rady Powiatu Żywieckiego Nr XXV/260/2013 z dnia 25 lutego 2013r. utrzymało w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie organu I instancji. Organ odwoławczy stwierdził, że argumenty odwołania nie są zasadne, a stan faktyczny sprawy ustalony przez organ I instancji świadczy o słuszności wydanej decyzji. Sytuacja materialna odwołującego została przeanalizowana zgodnie do treści uchwały Rady Powiatu, a ustalenie, że dochód strony przekracza 120% kryterium dochodowego nie pozwoliło na odstąpienie od opłaty. Organ I instancji rozważył także możliwość odstąpienia częściowego od opłaty, jednak nie było to również możliwe, gdyż dochód rodziny odwołującego przekracza 391% kryterium dochodowego. Dlatego, zdaniem Kolegium, zasadne było ustalenie pełnej odpłatności za pobyt dziecka w pieczy zastępczej na okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2013r. w wysokości 905 zł miesięcznie.

Nie godząc się z treścią decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. S. W. skierował do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę.

Zarzucił w niej naruszenie prawa materialnego, a to art. 193 i art. 194 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz art. 4 i art. 5 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych w związku z art. 2 Konstytucji RP.

Zdaniem skarżącego naruszenie art. 194 wskazanej ustawy polegało na wydaniu w jednej decyzji rozstrzygnięcia, co do odmowy odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w rodzinnym domu dziecka oraz nałożenie na skarżącego obowiązku comiesięcznej opłaty z tego tytułu, w sytuacji, w której w świetle wskazanego przepisu powinny zostać wydane dwie odrębne decyzje. Powołał się tu na stanowisko prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyrok WSA w Białymstoku z dnia 25 kwietnia 2013r. sygn. II SA/Bk 41/13), zgodnie z którym wydanie jednej decyzji, mocą której jeden organ odmawia odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej i jednocześnie nakłada na stronę obowiązek uiszczania comiesięcznej opłaty z tego tytułu, stanowi naruszenie art. 194 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Skarżący zauważył, że przywołane stanowisko orzecznictwa odnosi się do decyzji o odstąpieniu od opłaty, natomiast zaskarżona decyzja zawiera rozstrzygnięcie w kwestii jej umorzenia. Przyznał, że wniosek strony tak właśnie został sformułowany. Jednakże jego zdaniem, obowiązkiem organu było zwrócić się do strony o sprecyzowanie złożonego wniosku, gdyż umorzenie opłaty może dotyczyć wyłącznie opłaty nałożonej w decyzji ostatecznej.

Naruszenie art. 193 wskazanej ustawy polegać miało na prowadzeniu postepowania w przedmiocie ustalenia opłaty za pobyt małoletniej jedynie względem ojca dziecka, mimo że obowiązek ponoszenia tej opłaty spoczywa na rodzicach solidarnie.

Uchybienie przepisom ustawy o ogłaszaniu aktów prawnych nastąpiło, zdaniem skarżącego, poprzez pominięcie, że uchwała Rady Powiatu Żywieckiego Nr XXV/260/2013 z dnia 25 lutego 2013r. w sprawie określenia szczegółowych warunków umorzenia w całości lub w części łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dzieci w pieczy zastępczej weszła w życie z dniem 12 marca 2013r., a zatem nie mogła być podstawą rozpatrzenia wniosku o zwolnienie skarżącego z obowiązku ponoszenia opłat za pobyt dziecka w pieczy zastępczej za okres od 1 stycznia do 12 marca 2013r. Wobec powyższego podstawą prawną do oceny zasadności wniosku powinna być uchwała Rady Powiatu Żywiec nr XV/152/12 z dnia 27 lutego 2012r. obowiązująca od 5 kwietnia 2012r. Skarżący zauważył, że przesłanki zwolnienia, z których mógłby skorzystać były o wiele szersze w uchwale z dnia 27 lutego 2012r. w związku z powyższym zastosowanie mniej korzystniejszego prawa, w dodatku z naruszeniem zasady niedziałania prawa wstecz, stanowiło o naruszeniu art. 2 Konstytucji RP.

Jako przepisy proceduralne, którym uchybić miał organ, wskazano w skardze art. 6-9, art. 11, art. 15, art. 107 1 i 2 k.p.a. Skarżący wyjaśnił, iż uchybienie to polegało na braku wyjaśnienia z jakich względów postępowanie toczyło się jedynie względem skarżącego, mimo solidarnej odpowiedzialności rodziców małoletniej. Zdaniem skarżącego z decyzji o ustaleniu opłaty powinno wynikać w sposób nie budzący wątpliwości nie tylko w jakiej wysokości została ustalona i na jakiej podstawie prawnej ale też w jaki sposób organ obliczył opłatę zwłaszcza, że skarżący nie był stroną postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń dla rodziny zastępczej. Podkreślono, że opłata, która ciąży na skarżącym powinna odpowiadać świadczeniom oraz dodatkom przyznanym rodzinnemu domowi dziecka za pobyt małoletniej w tej placówce. Jak wynika z art. 80 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wysokość świadczenia jest różnicowana w stosunku do placówki i pomniejszana stosunkowo o dochody dziecka, a na podstawie art. 81 ustawy poza wysokością świadczenia przysługuje również dodatek na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania dziecka. Skarżący wskazał, że nie jest w stanie zweryfikować na jakiej podstawie określono opłatę na kwotę 905 zł i czy uwzględniono w niej fakt uiszczania na rzecz małoletniej alimentów. Nie wyjaśniono, czy w kosztach utrzymania małoletniej partycypuje matka. Skarżący zakwestionował nadto możliwość ustalenia przez organ administracji w drodze decyzji terminu dokonania zapłaty. Odwołując się do stanowiska zaprezentowanego w wyroku NSA z dnia 16 czerwca 2010r. sygn. akt II OSK 1015/09 i wyroku WSA w Gliwicach z dnia 13 sierpnia 2009r. sygn. akt II SA/Gl 50/09 zauważył, że decyzje są wykonalne z chwilą kiedy stają się ostateczne i od tego momentu obowiązki w nich przewidziane podlegają egzekwowaniu na zasadach i w terminach wynikających z ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Ponad zarzuty przedstawione w petitum skargi, w jej uzasadnieniu, skarżący odniósł się szeroko do treści art. 226 ust. 4 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, jako podstawy do wygaśnięcie decyzji. Zarzucił sprzeczność zawartej w tym przepisie regulacji z art. 2 Konstytucji RP domagając się od Sądu wystąpienia z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego. Zdaniem skarżącego brzmienie art. 226 ust. 4 wskazanej ustawy doprowadza do naruszenia zasady niedziałania prawa wstecz, co ma istotne znaczenie, jeżeli w wyniku zmiany przepisów dochodzi do pogorszenia sytuacji obywatela w stosunku do stanu poprzedniego.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i zacytował w sposób dosłowny argumentację przedstawioną w treści uzasadnienia zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje.

Jak stanowi z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądówadministracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz.1269) Sąd ten sprawuje w zakresie swojej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym § 2 wspomnianego przepisu stanowi, iż kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Z brzmienia art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn.zm. zwanej dalej P.p.s.a.) wynika natomiast, że w przypadku, gdy Sąd uprawniony jest do uchylenia zaskarżonego aktu względnie stwierdzenia jego nieważności czy niezgodności z prawem, gdy stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, bądź to naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź wreszcie inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Zaznaczyć przy tym należy, że po myśli art. 134 § 1 cytowanej ustawy tejże kontroli legalności dokonuje także z urzędu, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Zaskarżona decyzja wydana została na podstawie przepisów art. 193 i art. 194 ustawy z dnia ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013r. poz. 135) dalej zwaną ustawą o pieczy zastępczej oraz § 1 pkt 4, § 7 ust. 3 i 8 ust. 3 Załącznika do uchwały Rady Powiatu Żywieckiego Nr XXV/260/2013 z dnia 25 lutego 2013r. w sprawie określenia szczegółowych warunków umorzenia w całości lub w części łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dzieci w pieczy zastępczej (Dz. Urz. Woj. Śl. Poz. 2277 z dnia 12 marca 2013r.) dalej zwaną uchwałą.

Przepisy prawa materialnego zawarte w przywołanej ustawie nie wyłączają obowiązku stosowania procedury administracyjnej w toku postepowania prowadzonego na jej podstawie. W ramach przeprowadzonej kontroli Wojewódzki Sąd Administracyjny powinien zatem ocenić, czy zaskarżona i poprzedzająca ją decyzja wydane zostały z uwzględnieniem właściwego prawa materialnego, a także z uwzględnieniem zasad postępowania administracyjnego.

Z niespornego stanu faktycznego sprawy wynikało, że córka skarżącego - małoletnia M. J. została umieszczona w pieczy zstępczej wykonywanej przez rodzinny dom dziecka na mocy postanowienia właściwego sądu. Jako niesporne przyjąć też należało, na podstawie akt administracyjnych przedstawionych Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu wraz ze skargą, że prowadzącej rodzinnym dom dziecka, przyznane zostały mocą decyzji administracyjnej (decyzja z dnia [...] nr[...]) świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania małoletniej w wysokości 905 zł miesięcznie na okres od 1 stycznia do dnia osiągnięcia przez małoletnią pełnoletniości, tj.do dnia [...].

Powyższe uzasadniało obciążenie rodziców małoletniej opłatą ustaloną do wysokości przyznanych na mocy w/w decyzji, o czym stanowi regulacja zawarta w art. 193 ustawy o pieczy zastępczej.

Ustawodawca przewidział jednak, że rodzice zobowiązani do ponoszenia kosztów utrzymania ich dzieci, wobec których sprawowana jest piecza zastępcza, mogą skorzystać z dobrodziejstwa umorzenia tych kosztów w całości lub w części łącznie z odsetkami, odroczenia terminu ich płatności, rozłożenia ich na raty lub odstąpienia od ustalenia odpłatności. (art. 194 ust. 3 ustawy o pieczy zastępczej).

Każda z instytucji, o których mowa w art. 194 ust. 4 tej ustawy, wymaga spełnienia się określonych przesłanek i wydania w tym przedmiocie decyzji administracyjnej. Postępowanie w sprawie prowadzone być może na wniosek zobowiązanej strony, względnie z urzędu.

Z materiału zgromadzonego w sprawie wynika, że wniosek strony zatytułowany –"w sprawie umorzenia w całości opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej" został rozpatrzony w osnowie decyzji organu I instancji zgodnie z jego tytułem. Organ orzekł bowiem o odmowie umorzenia wskazanej opłaty. Jednocześnie jednak w jej uzasadnieniu brak jest jakiegokolwiek odniesienia się do zawartego w treści decyzji rozstrzygnięcia tej kwestii. Rozważania organu dotyczą natomiast wyłącznie innego rodzaju uprawnienia przysługującego stronie zobowiązanej, a to odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt małoletniej M. J. w pieczy zastępczej.

Zauważyć po pierwsze należy, że rozstrzygnięcie o umorzeniu może nastąpić wyłącznie w stosunku do opłaty ustalonej ostateczną (jak zauważa się w uchwale w jej § 2 ust. 2 - prawomocną decyzją).

Po drugie Sąd zwraca uwagę, że celem uzasadnienia decyzji administracyjnej jest wyjaśnienie rozstrzygnięcia poprzez wskazanie faktów i dowodów, które legły u podstaw wydania decyzji. Uzasadnienie faktyczne winno zawierać ustosunkowanie się do tych faktów i dowodów, które przemawiają za podjętym rozstrzygnięciem oraz na wyjaśnieniu podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa. Stosownie do postanowień art. 107 § 3 k.p.a. uzasadnienie decyzji składa się z bowiem uzasadnienia faktycznego, zawierającego w szczególności wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, a także przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił mocy dowodowej oraz uzasadnienia prawnego zawierającego wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów, które zadecydowały o treści decyzji. Pominięcie jakiegokolwiek elementu składającego się na treść uzasadnienia będzie stanowić istotne naruszenie prawa, skutkujące uchyleniem takiej decyzji. Obowiązek właściwego sporządzenia uzasadnienia decyzji wiąże się także z wyrażoną w art. 11 k.p.a. zasadą przekonywania, która zobowiązuje organy administracji publicznej do dołożenia szczególnej staranności w uzasadnieniu swoich rozstrzygnięć, zwłaszcza tych, które nakładają na strony określone nakazy lub zakazy. Chodzi więc o to, by adresaci tych decyzji wykonali nałożone na nich obowiązki bez zbędnej zwłoki nie w obliczu groźby użycia środków przymusu, ale w przekonaniu, że nałożony na nich obowiązek jest zgodny z prawem. Innymi słowy, strony mają prawo znać argumenty i przesłanki podejmowanych decyzji, bowiem w przeciwnym wypadku nie mają one możliwości obrony swoich słusznych interesów przed organem odwoławczym, jak i przed sądem administracyjnym. Prawidłowe uzasadnienie decyzji ma nie tylko znaczenie prawne, ale i wychowawcze, bowiem pogłębia zaufanie uczestników postępowania do organów administracyjnych. Motywy decyzji winny odzwierciedlać rację decyzyjną i wyjaśnić tok rozumowań prowadzących do zastosowania konkretnego przepisu prawa materialnego do rzeczywistej sytuacji faktycznej i być tak ujęte, aby strona mogła zrozumieć i w miarę możliwości zaakceptować zasadność przesłanek faktycznych i prawnych, którymi kierował się organ przy załatwianiu sprawy.

Jak z powyższego wynika rozstrzygnięcie w sprawie musi mieć swoje odzwierciedlenie w jego uzasadnieniu. Jeżeli zatem zachodzi zasadnicza rozbieżność pomiędzy osnową decyzji, a jej uzasadnieniem, to wówczas uzasadnienie decyzji będzie wadliwe, a tym samym wadliwa będzie również decyzja, jako że uzasadnienie stanowi jej integralną część. Nie dostrzegł tego uchybienia organ odwoławczy, naruszając tym samym powołany w podstawie prawnej zaskarżonej decyzji art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. Trzeba nadto podkreślić, że organ odwoławczy rozpatruje sprawę po raz wtóry w jej całokształcie. Lakoniczne rozważania przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, ograniczające się zasadniczo do wskazania treści przepisów art. 193 i art. 194 ustawy o pieczy zastępczej nie świadczą o spełnieniu tego obowiązku. Organ nie ustosunkował się w żadnej mierze do przedstawionych w odwołaniu zarzutów, co świadczy dodatkowo o naruszeniu zasady pogłębianie zaufania obywateli do organów Państwa, o której mowa w art. 8 k.p.a.

Powyższe uchybienie samo w sobie przesądza już o uwzględnieniu wniesionej przez S. W. skargi.

Nie można także odmówić racji skarżącemu, co do nieuprawnionego określenia w osnowie decyzji organu I instancji daty jej wykonania. Decyzji tej nie nadano rygoru natychmiastowej wykonalności. Stawała się więc wykonalna dopiero z chwilą uzyskania przymiotu ostateczności. W konsekwencji tego orzeczenie o terminie wykonania zobowiązania nałożonego decyzją organu I instancji prowadzić może do bezpodstawnego wymuszenia na stronie jego wykonania wcześniej, niż data wydania decyzji ostatecznej (co zresztą miało miejsce kontrolowanej sprawie).

Również tego uchybienia nie dostrzegł organ odwoławczy naruszając tym samym treść art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a.

Tym samym trafny jest zarzut skarżącego w zakresie określenia przez organ daty wykonania nałożonej na niego opłaty.

W ponownym postępowaniu organ wyjaśni przede wszystkim, co było wolą strony wnoszącej wniosek zatytułowany jako wniosek o "umorzenie opłaty." W jego treści bowiem zawarte jest sformułowanie :"..uzasadniony jest wniosek o zwolnienie mnie od opłaty...". Stosownie do woli strony organ rozpozna sprawę w kwestii odstąpienia od odpłatności nakładanej na rodziców na mocy art. 193 ustawy o pieczy zastępczej i w zależności od wydanego w sprawie rozstrzygnięcia rozważy konieczność ustalenia wysokości tej opłaty w odrębnej decyzji. W przypadku natomiast, gdy wolą strony było domaganie się umorzenia opłaty organ wyda w pierwszej kolejności decyzję o ustaleniu wysokości tej opłaty, a w dalszej kolejności rozpatrzy wniosek strony.

Weźmie przy tym pod uwagę, że decyzja staje się wykonalna z chwilą jej ostateczności.

Odnoszą się natomiast kolejno do dalszych zarzutów przedstawionych w skardze Wojewódzki Sąd Administracyjny uznaje je za nieuzasadnione.

Przede wszystkim bezpodstawny był wniosek o zwrócenie się przez Sąd do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym o zgodność z Konstytucją RP treści art. 226 ust. 4 ustawy o pieczy zastępczej. Przedstawienie Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego przez sąd na podstawie art. 3 ustawy z 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym byłaby możliwa wyłącznie wtedy, gdyby istniała funkcjonalna zależność pomiędzy tym pytaniem, a sposobem rozstrzygnięcia sprawy w postępowaniu administracyjnym. Przepis będący przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego, powinien stanowić podstawę rozstrzygnięcia sprawy. Kontrola konstytucyjności i legalności prawa zainicjowana pytaniem prawnym sądu ma charakter konkretny, a nie abstrakcyjny. Kontrolowana decyzja nie powołuje w swojej podstawie prawnej przepisu, którego zgodność z Konstytucją RP budzi wątpliwości strony skarżącej. Zauważyć należy, że decyzja wydana w sprawie nie zawiera rozstrzygnięcia o uchyleniu poprzednio obowiązującej decyzji, na mocy której strona zwolniona była z obowiązku opłaty za pobyt córki w pieczy zastępczej, a decyzja ta została już prawomocnie uchylona w związku z treścią wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 2 lipca 2013r. sygn. akt IV SA/Gl 1159/12. Z tych przyczyn nie istniała potrzeba powoływania się przez organ w zaskarżonej decyzji (określającej obowiązek skarżącego za kolejny już okres pozostawania dziecka w pieczy zastępczej) na treść art. 226 ust. 4 ustawy o pieczy zastępczej. Zauważyć przy tym trzeba, że wniosek o zawieszenie postępowania w sprawie, do czasu prawomocnego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach skargi na decyzję, w której zawarto rozstrzygnięcie o uchyleniu decyzji zwalniającej skarżącego od ponoszenia opłaty za pobyt córki w pieczy zastępczej jest obecnie bezprzedmiotowy, gdyż sprawa ta została już prawomocnie rozpoznana w/w wyrokiem.

Odnosząc się do argumentów skarżącego związanych z powołaniem się przez ustawodawcę w art. 193 ust. 2 na solidarną odpowiedzialność rodziców za opłatę za pobyt ich dziecka w pieczy zastępczej, Sąd zauważa, że wynikająca z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej solidarna odpowiedzialność rodziców za ponoszenie opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępcze nie odbiega od uregulowanej na mocy przepisów kodeksu cywilnego odpowiedzialności solidarnej dłużników. W myśl art. 369 k.c. przyjęcie konstrukcji solidarności (zarówno biernej, jak i czynnej) uwarunkowane jest istnieniem podstawy prawnej w tym względzie. Ustawodawstwo polskie stoi bowiem na gruncie formalnego ujęcia źródeł solidarności. Źródłem solidarności zgodnie z art. 369 k.c. może być jedynie ustawa lub czynność prawna. Podstawą prawną przyjęcia odpowiedzialności solidarnej rodziców za opłatę z tytułu pobytu dziecka w pieczy zastępczej stanowi art. 193 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Z tej przyczyny, stosując wobec tego zobowiązania w sposób odpowiedni regulacje kodeksu cywilnego przyjąć trzeba, że wierzyciel (w tym wypadku uprawniony organ) może żądać całości lub części świadczenia od obu rodziców łącznie lub od każdego z osobna, a zaspokojenie organu przez jednego z rodziców zwalnia drugiego (art. 366 § 1 k.c.) Jeżeli jeden z rodziców spełnił świadczenie, może natomiast żądać od drugiego zwrotu w częściach równych, chyba że z treści stosunków rodzicielskich wynika co innego (art. 376 § 1 k.c.).

Z tych przyczyn nie można zgodzić się ze skarżącym, iż z uchybieniem art. 193 ust. 2 ustawy o pieczy zastępczej prowadzono postępowanie wyłącznie w stosunku do skarżącego, jako jednego z rodziców małoletniej M. J.

Nie można także zgodzić się z twierdzeniem skarżącego o niezastosowaniu przez organ właściwego prawa, a to uchwały Rady Powiatu Żywieckiego Nr XXV/260/2013 z dnia 25 lutego 2013r Rady Powiatu Żywieckiego Nr XXV/260/2013 z dnia 25 lutego 2013r., której wejście w życie nastąpiło już po wszczęciu postępowania w sprawie zakończonej zaskarżoną decyzją. Uwadze skarżącego umknęło bowiem uregulowanie o charakterze intertemporalnym zawarte w §11 w/w uchwały. Na jego mocy do spraw wszczętych, a nie zakończonych przed dniem wejścia w życie uchwały, organy zostały zobowiązane do stosowania postanowień określonych w jej przepisach. Uregulowanie to, zdaniem Sądu, nie pozostaje w sprzeczności z treścią art. 2 Konstytucji RP.

Sąd nie podziela również stanowiska skarżącego, co do konieczność głębszego, niż wynika to z akt sprawy, wyjaśnienia wysokości nałożonej na skarżącego odpłatności. Na mocy opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej pomniejsza się o kwotę nie wyższą niż 50% dochodu dziecka, nie więcej jednak niż o 80% z kwoty 1000 zł w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinnym domu dziecka. Jako dochód dziecka traktuje się także otrzymywane przez niego alimenty (art.193 ust. 3 w/w ustawy). Wydana w sprawie decyzja nr 6/rdd/2013 określa w sposób przejrzysty, z jakich przyczyn przyznano prowadzącemu rodzinny dom dziecka świadczenie w wysokości 905 zł. Decyzja ta znajduje się w aktach sprawy znanych stronie z tytułu zawiadomienia go o wszczęciu postępowania i jego uprawnieniach z tego tytułu wynikających.

Skarga okazała się uzasadniona, należało uchylić obie wydane w sprawie decyzje, o czym orzeczono na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit.c w zw. z art. 135 P.p.s.a.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...