III SA/Kr 1348/13

Uzasadnienie

Komendant Placówki Straży Granicznej decyzją z dnia [...] 2011 r. nr [...] nałożył na przedsiębiorcę W. W. - Transport Drogowy Ciężarowy W. W. - karę pieniężną w wysokości 12 000 zł na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2007 r., nr 125, poz. 874 ze zm.; obecnie Dz.U. z 2013 r., poz. 1414 ze zm.), dalej "u.t.d.", za:

1. skrócenie dziennego czasu odpoczynku przy wykonywaniu przewozu drogowego (naruszenie art. 8 ust. 1 - 4 i 8 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 - Dz. Urz. UE nr L 102/1 z 11.04.2006r. ) - za co wymierzono karę 4 900 zł na podstawie art. 92 ust. 1, art. 92 ust. 4 oraz lp. 10.2 załącznika do u.t.d.;

2. przekroczenie maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy (naruszenie art. 7 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady) - za co wymierzono karę 2 750 zł na podstawie art. 92 ust. 1, art. 92 ust. 4 oraz lp. 10.3 załącznika do u.t.d.;

3. przekroczenie maksymalnego dziennego okresu prowadzenia pojazdu (naruszenie art. 6 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady), za co wymierzono karę 4 350 zł na podstawie art. 92 ust. 1, art. 92 ust. 4 oraz lp. 10.4 załącznika do u.t.d.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że w dniu 14 lipca 2011 r. na drodze krajowej nr [...] w miejscowości R funkcjonariusze Straży Granicznej zatrzymali do kontroli drogowej samochód ciężarowy marki MAN nr rejestracyjny [...], którym wykonywany był krajowy transport drogowy rzeczy. Kierowcą pojazdu był A. K. Funkcjonariusz stwierdził naruszenie przepisów u.t.d. i sporządził na tę okoliczność protokół nr [...].

Po przeprowadzonym postępowaniu oraz po rozpatrzeniu wyjaśnień strony organ nałożył na przedsiębiorcę karę pieniężną w łącznej wysokości 12 000 zł za stwierdzone naruszenia, obszernie je opisując.

W. W. wniósł od powyższej decyzji odwołanie.

Wnosząc o uchylenie decyzji zarzucił jej uchybienie zasadzie prawdy obiektywnej przez naruszenie art. 7 K.p.a., art. 77 § 1 i art. 80 K.p.a. w stopniu mającym zasadniczy wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, oraz naruszenie art 107 § 3 K.p.a. przez zastosowanie uzasadnienia decyzji opartego na niepełnym i błędnie zinterpretowanym materiale dowodowym.

Podniósł, że kontroli poddano zapisy na karcie kierującego A. K. oraz dane zapisane w pamięci tachografu cyfrowego zainstalowanego w pojeździe. W wyniku analizy danych cyfrowych przechowywanych w pamięci tachografu stwierdzono prowadzenie pojazdu bez włożonej karty w dniach: 21.06.2011 r., 25.06.2011 r., 28.06.2011 r., 29.06.2011 r., 01.07.2011 r., 08.07.2011 r. Kontrolujący przypisał powyższe okresy prowadzenia pojazdu kontrolowanemu kierowcy A. K. i połączył je z okresami prowadzenia pojazdu zarejestrowanymi na jego karcie. W wyniku zsumowania okresów stwierdzono przekroczenie norm czasu prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw i odpoczynków, co w konsekwencji skutkowało nałożeniem kary pieniężnej.

Na podstawie zgromadzonych danych cyfrowych pobranych z karty kierowcy oraz pamięci tachografu cyfrowego nie sposób stwierdzić, że okresy prowadzenia pojazdu bez włożonej karty można przypisać A. K. W pamięci tachografu nie zarejestrowano, bowiem nr karty, co jest niezbędne do zidentyfikowania kierowcy. Skarżący zwrócił uwagę, za zgodnie z cytowaną treścią rozporządzenia w sprawie kontroli przewozu drogowego, zapisy na wykresówkach i dane cyfrowe są podstawowym źródłem pozwalającym stwierdzić zarówno istnienie naruszenia dopuszczalnych norm jak i jego rozmiar. Dane te korzystają z domniemania pierwszeństwa dowodowego, ponieważ rejestrowane są automatycznie bez udziału kierowcy. W przypadku braku zarejestrowanych naruszeń wskazujących na konkretnego kierującego, organ kierując się zasadą prawdy obiektywnej wyrażoną w art. 7 K.p.a., zobowiązany jest do podjęcia wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego.

W dniu 14.07.2011 r. kontrolujący przeprowadził dowód z przesłuchania kierującego. Czynność ta nie pozwoliła ustalić, czy w okresie objętym kontrolą drogową kierujący prowadził pojazd bez włożonej karty. Kierowca zeznał, że nieraz zdarza mu się prowadzić pojazd bez włożonej karty, jednak zarówno zadawane pytania, jak i udzielane przez kierowcę odpowiedzi nie precyzują dni, w których miały miejsce tego typu przypadki. Czynność przesłuchania kierowcy została powtórzona w dniu 14.11.2011 r. Podczas drugiego przesłuchania kierowcy zadawane były pytania o konkretne dni, w których miały miejsce przypadki prowadzenia pojazdu bez karty. Świadek zaprzeczył jakoby dopuścił się prowadzenia pojazdu bez karty w ww. dniach. Treści obu zeznań nie wykluczają się wzajemnie lecz uzupełniają, a różnice są jedynie wynikiem niewłaściwych pytań zadawanych podczas pierwszego przesłuchania.

Chybiony jest, zatem zarzut organu, że w zeznaniach kierowcy są rozbieżności co do faktu prowadzenia pojazdu bez włożonej karty. Z treści uzasadnienia decyzji wynika, że organ dał wiarę treści pierwszych zeznań jako bardziej wiarygodnych. Nie sposób zgodzić się z takim stanowiskiem z uwagi na fakt powtórzenia przesłuchania na wniosek organu, co świadczy o tym, że w jego ocenie pierwotna ich treść była niewystarczająca do udowodnienia stawianych zarzutów. Sugerując w uzasadnieniu wątpliwą wiarygodność świadka organ kierując się zasadą swobodnej oceny materiału dowodowego zobowiązany był odrzucić oba przesłuchania jako pozbawione wartości dowodowej, a nie wybierać tą wersję, która odpowiada z góry postawionej tezie. Stanowi to uchybienie art. 7 i art. 77 § 1 K.p.a.

Organ nie podjął próby ustalenia nazwiska innego kierowcy, który mógł dopuścić się prowadzenia pojazdu bez włożonej karty, choć dysponował danymi z tachografu cyfrowego, świadczącymi o tym, że kontrolowanym pojazdem jeździło jeszcze 4 innych kierowców. Podczas przesłuchań A. K. nie padło pytanie pozwalające ustalić, kto inny mógł prowadzić pojazd bez karty.

W świetle zgromadzonego materiału nie sposób obarczyć winą A. K. Trzy dowody na jakich organ oparł rozstrzygnięcie nie uzasadniają hipotezy, że to właśnie on w ww. dniach prowadził pojazd bez włożonej karty. Oba zeznania kierowcy nie wskazują na jego udział przy powstaniu naruszenia. Jeżeli przyjąć argumentację organu o wątpliwej wiarygodności świadka, to ich wartość dowodowa jest bezużyteczna.

Ostatni dowód to dane cyfrowe, które przy braku innych dowodów nie pozwalają na zidentyfikowanie kierowcy prowadzącego pojazd bez włożonej karty. Organ podjął próbę udowodnienia, że dane cyfrowe pozwalają wskazać konkretnego kierowcę. Zdaniem organu kierowca wyjmował kartę, a następnie prowadził pojazd bez jej użycia. Świadczyć o tym mają niewielkie przerwy pomiędzy wyjęciem karty i ponownym prowadzeniem pojazdu. Zdaniem organu czas jaki potrzebny jest do wyjęcia karty i zmiany kierowców jest dłuższy niż jedna minuta, ponieważ na wylogowanie karty i wyjęcie jej z tachografu składa się wiele czynności. Ponieważ przeprowadzenie tych czynności trwa ponad minutę, a na zarejestrowanych danych cyfrowych, wyjęcie karty kontrolowanego kierowcy i ponowne ruszenie pojazdu odbywają się w ciągu tej samej minuty, jest to według organu dowód na prowadzenie pojazdu bez włożonej karty przez A. K.

Stanowisko organu, iż niemożliwym jest, aby wyjęcie karty i opuszczenie pojazdu przez kierowcę odbyło się w czasie krótszym niż 1 minuta nie znajduje uzasadnienia. W uzasadnieniu decyzji organ nie wyjaśnia na jakiej podstawie sądzi, że czynność wyjęcia karty z tachografu cyfrowego trwa ponad 1 minutę. Rozporządzenie Rady (EWG) 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz.Urz. WE L 370 z 31.12.1985 ze zm.), precyzując szczegółową specyfikację techniczną urządzeń rejestrujących, nie podaje czasu w jakim następuje wylogowanie karty kierowcy z tachografu cyfrowego.

W sprawie organ nie podjął stosownych kroków zmierzających do ustalenia rzeczywistego czasu wyjęcia karty z urządzenia zainstalowanego w pojeździe przez przeprowadzenie ekspertyzy.

Na wniosek skarżącego poddano testom tachograf zainstalowany w pojeździe marki MAN o nr rej. [...] w autoryzowanej stacji. Próby przeprowadzane były przy użyciu kilku różnych kart. Każda z nich wykazała, że tachograf [...] nr fabr. [...] zainstalowany w pojeździe dokonuje wylogowania i wysunięcia karty kierowcy ze slotu nr 1 w czasie nie przekraczającym 30 sekund. Jednocześnie stwierdzono, że niemożliwe jest wyjęcie karty podczas jazdy. W świetle tej ekspertyzy stanowisko organu jest bezzasadne.

W świetle zgromadzonego materiału przypisanie A. K. jazdy bez włożonej karty w ww. dniach jest niemożliwe. Uzasadnienie faktyczne oparte zostało na niepełnym materiale, a posiadane dowody ocenione zostały w sposób błędny.

Żaden ze zgromadzonych dowodów nie uzasadnia hipotezy postawionej przez organ, wskutek czego uzasadnienie decyzji o nałożeniu kary pieniężnej za przekroczenie przez kierującego A. K. dozwolonych norm jest pozorne, a nie faktyczne, co w świetle art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 K.p.a. stanowi o jej wadliwości.

Komendant Oddziału Straży Granicznej decyzją z dnia [...] 2012 r. nr [...]:

- w pkt 1 uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej nałożenia na podstawie art. 92 ust. 1 i 4 Ip. 10.2 załącznika do u.t.d. kary pieniężnej w wysokości 4 900 zł i nałożył karę na podstawie art. 92a ust. 1 w wysokości 4 900 zł załącznika nr 3 Ip. 5.3.1 i 5.3.2 zmienionego ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw;

- w pkt 2 uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej nałożenia na podstawie art. 92 ust. 1 i 4 Ip. 10.3 załącznika do u.t.d. kary pieniężnej w wysokości 2 750 zł i nałożył karę na podstawie art. 92a ust. 1 w wysokości 2 750 zł załącznika nr 3 Ip. 5.2.1 i 5.2.2 zmienionego ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw;

- w pkt 3 uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej nałożenia na podstawie art. 92 ust. 1 i 4 Ip. 10.4 załącznika do u.t.d. kary pieniężnej w wysokości 4 350 zł i nałożył karę na podstawie art. 92a ust. 1 w wysokości 4 100 zł załącznika nr 3 Ip. 5.1.1 i 5.1.2 zmienionego ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 13 lutego 2013 r. sygn. III SA/Kr 693/12 uchylił zaskarżoną decyzję Komendanta Oddziału Straży Granicznej z dnia [...] 2012 r. nr [...]:

Sąd stwierdził, że organ odwoławczy, nie ustrzegł się błędu w stosowaniu nowo obowiązujących przepisów u.t.d. W sytuacji, gdy mocą ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r., nr 244, poz. 1454), z dniem 1 stycznia 2012 r. ustawodawca wprowadził zmiany w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, w tym art. 92 i 92a u.t.d. otrzymały nowe brzmienie, zmianie uległy także załączniki (ich numeracja) do ustawy, wraz z wyszczególnionymi w nich poszczególnymi naruszeniami, to za prawidłowe ocenić należy zachowanie organu odwoławczego, uwzględniające w procesie decyzyjnym wskazane zmiany stanu prawnego. Wobec tego, skoro nie zachodziła konieczność przeprowadzenia ponownego postępowania wyjaśniającego w znacznej części (art. 138 § 2 k.p.a.), zastosowania nie miał też art. 136 k.p.a. przewidujący możliwość przeprowadzenia tzw. uzupełniającego postepowania wyjaśniającego, a zasada dwuinstancyjności postępowania administracyjnego również się nie sprzeciwiała takiemu orzeczeniu, to za dopuszczalne uznać należało wydanie przez organ odwoławczy decyzji reformatoryjnej – uchylającej decyzję organu I instancji i orzekającej na nowo co do istoty.

Jak już wskazano powyżej, art. 92a u.t.d. otrzymał nowe brzmienie. W ust. 2 tego przepisu ustawodawca zdecydował, że suma kar pieniężnych nałożonych za naruszenia stwierdzone podczas jednej kontroli drogowej nie może przekroczyć kwoty 10 000 zł. W tym przypadku organ odwoławczy wydając decyzję na podstawie art. 138 § 1 i 2 K.p.a. orzekł na podstawie nowo obowiązujących przepisów ustawy o transporcie drogowym za naruszenia przepisów tej ustawy, wyszczególnione w "nowych załącznikach" do tej ustawy i wymierzył stronie skarżącej odpowiednio kary w wysokościach: 4 900 zł, 2 750 zł, 4 100 zł za poszczególne naruszenia. Suma orzeczonych kar daje zatem wysokość: 11 750 zł, a więc wyższą niż to dopuszczają przepisy ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2012 r.(art. 92a ust. 2 u.t.d.). Wobec powyższego decyzja organu II instancji jest nieprawidłowa, naruszająca przepisy prawa materialnego w stopniu, który miał wpływ na wynik sprawy.

Wadliwości w tym zakresie nie usuwa stwierdzenie przez organ odwoławczy w końcowym fragmencie uzasadnienia tej decyzji, że w związku z art. 92a ust. 2 u.t.d. organ nakłada karę w wysokości 10 000 zł. Takie stwierdzenie w uzasadnieniu nie może bowiem zastąpić rozstrzygnięcia i uznać je należy za nieprawidłowe. W osnowie decyzji powinno być wprost wyrażone rozstrzygnięcie organu, nie można go domniemywać, ani wyprowadzać z treści uzasadnienia. Z tych też względów rozstrzygnięcie organu odwoławczego w sprawie ograniczające się tylko do uchylenia części decyzji i orzeczenia w tym zakresie na nowo, bez rozstrzygnięcia o pozostałej części decyzji, od której organ odwoławczy rozpoznawał odwołanie, ocenić należy za wadliwe i naruszające art. 138 K.p.a. w stopniu, który miał wpływ na wynik sprawy.

Wobec, zatem uchybień w stosowaniu prawa materialnego, ale równocześnie i uchybień procesowych polegających na niewłaściwym sformułowaniu sentencji decyzji, należało uchylić zaskarżoną decyzję.

Sąd wskazał, że organ odwoławczy ponownie orzekając w tej sprawie, rozpozna odwołanie od decyzji organu I instancji i rozważy w pierwszym rzędzie prawidłowość decyzji organu I instancji mając na względzie zmianę stanu prawnego.

Rozpoznając ponownie odwołanie od decyzji organu I instancji, Komendant Oddziału Straży Granicznej decyzją z dnia 16 sierpnia 2013 r. nr [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 i 2 i art. 104 K.p.a. oraz art 92a ust. 1 u.t.d., Lp. 5.1, 5.2, 5.3 załącznika nr 3 do u.t.d., art. 10 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw, art. 6a pkt 1 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (tj.: z 2011 r. Dz.U., nr 116 poz. 675) - uchylił decyzję organu I instancji w zakresie dotyczącym nałożenia kary w wysokości 12 000 zł na podstawie art. 92 ust. 1 i 2 Ip. 10.2, 10.3 i 10.4 załącznika do u.t.d. w stanie prawnym na dzień 31.12.2011 r. i nałożył karę w wysokości 10 000 zł na podstawie art. 92a ust. 1 i 2 Ip. 5.3, 5.2, 5.1 załącznika nr 3 do u.t.d. w stanie prawnym na dzień 1.01.2012 r.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy podzielając ustalenia stanu faktycznego dokonane przez organ I instancji wskazał, że Komendant Placówki Straży Granicznej w dniu 18 lipca 2011 r. na podstawie art. 61 § 1 K.p.a., wszczął z urzędu postępowanie administracyjne na okoliczność stwierdzenia naruszenia przepisów u.t.d.

W dniu 7 września 2011 r. skarżący przesłał wyjaśnienia, iż na podstawie posiadanych informacji, w tym danych cyfrowych zarejestrowanych na karcie kierowcy A. K. nie można stwierdzić aby naruszenia opisane w załączniku protokołu nr [...] były wynikiem zachowania kontrolowanego kierowcy.

W dniu 8 grudnia 2011 r. skarżący przesłał wyjaśnienia, w których stwierdził, iż zgromadzony materiał dowodowy, w szczególności zapisy danych cyfrowych oraz zeznania kierowcy A. K., prezentują stan faktyczny, odmienny od przedstawionego w załączniku do protokołu. Ponadto podkreślił, iż zebrany materiał dowodowy nie pozwala na przypisanie jazdy bez włożonej karty żadnemu z kierowców.

Organ odwoławczy ustosunkowując się do zaleceń wyroku WSA sygn. akt II SA/Kr 693/12 stwierdził, że łączna suma kar za stwierdzone naruszenia wyniosła 11 750 zł. Zgodnie z załącznikiem nr 3 do ustawy za poszczególne naruszenia nałożono odpowiednio kary w wysokościach: 4 900 zł (naruszenie Ip. 5.3.1 i 5.3.2), 2750 (naruszenie Ip. 5.2.1 i 5.2.2) oraz 4 100 zł (naruszenie Ip. 5.1.1 i 5.1.2). Jednakże mając na uwadze treść art. 92a ust. 2 u.t.d. suma kar pieniężnych za naruszenia stwierdzone podczas jednej kontroli drogowej nie może przekroczyć kwoty 10 000 zł. W związku z czym nałożono karę w wysokości 10 000 zł.

Organ podkreślił, iż zmiana stanu prawnego, która nastąpiła z dniem 1 stycznia 2012 r. nie wpłynęła na zaistniały stan faktyczny, albowiem naruszenia popełnione przez firmę zostały umieszczone w załączniku nr 3.

W związku z powyższym analizując materiał dowodowy zebrany w sprawie przez organ I instancji organ odwoławczy stwierdził, iż kierowca zatrzymany w dniu kontroli tj. 14.07.2011 r. poruszał się pojazdem marki MAN o nr rej. [...] bez włożonej karty kierowcy do tachografu cyfrowego. W trakcie kontroli poinformował funkcjonariuszy, iż zapomniał zabrać karty z domu, jednakże po tym jak funkcjonariusze odczytali dane z tachografu i okazało się, że ww. karta została wyjęta o godz. 00:11 dnia 14.07.2011 r. czyli w trakcie realizowanego przewozu, kierowca przyniósł kartę funkcjonariuszom. Dokonali oni analizy danych z tachografu i karty kierowcy za okres od dnia 16 czerwca 2011 r. do dnia kontroli tj. 14 lipca 2011 r. (29 dni), która wykazała, iż:

- w dniach 20.06, 24.06, 28.06, 01.07, 05.07, 08.07, 09.07 został skrócony dzienny czas odpoczynku odpowiednio o 1 godz. i 10 min., 2 godz. i 49 min., 7 godz. i 4 min., 6 godz. i 50 min., 43 min., 4 godz. i 50 min. oraz 1 godz. i 46 min.;

- kierowca przekroczył maksymalny czas prowadzenia pojazdu w dniach 24-25.06 o 26 minut, w dniach 28-29.06 o 9 godzin i 34 minuty, w dniu 1.07 o 2 godziny i 3 minuty, w dniach 5-6.07 o 51 minut, w dniu 8.07 o 7 godzin i 44 minuty.

Zgodnie z treścią art. 92a ust. 1 u.t.d., podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 10 000 złotych za każde naruszenie. Stosownie do ust. 2 suma kar pieniężnych nałożonych za naruszenia stwierdzone podczas jednej kontroli drogowej nie może przekroczyć kwoty 10 000 zł. Konsekwencją wskazanego rozwiązania jest treść załącznika nr 3 do u.t.d.:

- Ip. 5.3, która sankcjonuje skrócenie dziennego czasu odpoczynku o czas powyżej 15 minut do jednej godziny karą pieniężną w wysokości 100 złotych (5.3.1) oraz karą pieniężną w wysokości 200 złotych za każdą następną rozpoczętą godzinę (5.3.2);

- Ip. 5.2, która sankcjonuje przekroczenie maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy o czas powyżej 15 minut do 30 minut karą pieniężną w wysokości 150 złotych (5.2.1) oraz karą pieniężną w wysokości 200 złotych za każde następne rozpoczęte 30 minut (5.2.2);

- Ip. 5.1, która sankcjonuje przekroczenie maksymalnego dziennego czasu prowadzenia pojazdu przy wykonywaniu przewozu drogowego o czas powyżej 15 minut do jednej godziny karą pieniężną w wysokości 100 złotych (5.1.1) oraz karą pieniężną w wysokości 200 złotych za każdą następną rozpoczętą godzinę (5.1.2).

Art. 4 lit. g rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych, odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającego Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylającego Rozporządzenie Rady (EWG) 3820/85 stanowi, iż "dzienny okres odpoczynku" oznacza dzienny okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem i obejmuje "regularny dzienny okres odpoczynku" lub "skrócony dzienny okres odpoczynku". Regularny dzienny okres odpoczynku oznacza nieprzerwany odpoczynek trwający co najmniej 11 godzin, alternatywnie regularny dzienny okres odpoczynku można wykorzystać w dwóch częściach, z których pierwsza musi nieprzerwanie trwać co najmniej 3 godziny, a druga co najmniej 9 godzin. Natomiast skrócony dzienny okres odpoczynku oznacza nieprzerwany odpoczynek trwający co najmniej 9 godzin, ale krócej niż 11 godzin.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 - 5 i 8 ww. rozporządzenia kierowca korzysta z dziennego i tygodniowego okresu odpoczynku. Stosownie do art. 8 ust. 2 rozporządzenia w każdym 24 godzinnym okresie, po upływie poprzedniego dziennego okresu odpoczynku lub tygodniowego okresu odpoczynku, kierowca musi wykorzystać kolejny dzienny okres odpoczynku. Jeśli część dziennego okresu odpoczynku zawarta w 24 godzinnym okresie wynosi co najmniej 9 godzin, ale mniej niż 11 godzin, wówczas ten dzienny okres odpoczynku uznaje się za skrócony dzienny okres odpoczynku. Dzienny okres odpoczynku może zostać przedłużony do rozmiarów regularnego lub skróconego tygodniowego okresu odpoczynku. Kierowca może mieć najwyżej trzy skrócone dzienne okresy odpoczynku pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami odpoczynku. Na zasadzie odstępstwa od przepisów ust. 2 w ciągu 30 godzin od zakończenia dziennego lub tygodniowego okresu odpoczynku, kierowca należący do kilkuosobowej załogi musi skorzystać z kolejnego dziennego okresu odpoczynku, trwającego co najmniej 9 godzin. Jeżeli kierowca dokona takiego wyboru, dzienne okresy odpoczynku i skrócone tygodniowe okresy odpoczynku poza bazą można wykorzystać w pojeździe, o ile posiada on odpowiednie miejsce do spania dla każdego kierowcy i pojazd znajduje się na postoju.

Z analizy danych cyfrowych sczytanych w dniu 14.07.2011 r. z karty kierowcy – A. K. oraz tachografu cyfrowego zamontowanego w pojeździe marki MAN o nr rej. [...] wynika, iż:

- w dniu 20.06.2011 r. o godzinie 9:47 rozpoczął się 24 godzinny okres rozliczeniowy, w ciągu którego kierowca powinien odebrać minimum 11 godzinny nieprzerwany odpoczynek, w okresie tym kierowca odebrał jedynie 9 godzin i 50 minut nieprzerwanego odpoczynku tj. od godziny 2:41 dnia 21.06.2011 r. do godziny 12:31 dnia 21.06.2011 r. czasu UTC+1, oznacza to, iż kierowca skrócił dzienny czas odpoczynku o 1 godzinę i 10 minut (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 300 zł tj. 1 x 100 złotych i 1 x 200 złotych);

- w dniu 24.06.2011 r. o godzinie 9:56 rozpoczął się 24 - godzinny okres rozliczeniowy, w ciągu którego kierowca powinien odebrać minimum 9 - godzinny nieprzerwany odpoczynek, w okresie tym kierowca odebrał jedynie 6 godzin i 11 minut nieprzerwanego odpoczynku, tj. od godziny 3:45 dnia 25.06.2011 r. do godziny 9:56 dnia 25.06.2011 r. czasu UTC+1, oznacza to, iż kierowca skrócił dzienny czas odpoczynku o 2 godziny i 49 minut (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 500 zł tj. 1 x 100 złotych i 2 x 200 złotych);

- w dniu 28.06.2011 r. o godzinie 11:50 rozpoczął się 24 - godzinny okres rozliczeniowy, w ciągu którego kierowca powinien odebrać minimum 9 - godzinny nieprzerwany odpoczynek, w okresie tym kierowca odebrał jedynie 1 godzinę i 56 minut nieprzerwanego odpoczynku tj. od godziny 17:42 dnia 28.06.2011 r. do godziny 19:38 dnia 28.06.2011 r. czasu UTC+1, oznacza to, iż kierowca skrócił dzienny czas odpoczynku o 7 godzin i 4 minuty (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 1 500 zł tj. 1 x 100 złotych i 7 x 200 złotych);

- w dniu 1.07.2011 r. o godzinie 2:00 rozpoczął się 24 - godzinny okres rozliczeniowy, wciągu którego kierowca powinien odebrać minimum 11 - godzinny nieprzerwany odpoczynek, w okresie tym kierowca odebrał jedynie 4 godziny i 10 minut nieprzerwanego odpoczynku, tj. od godziny 21:50 dnia 1.07.2011 r. do godziny 2:00 dnia 2.07.2011 r. czasu UTC+1, oznacza to, iż kierowca skrócił dzienny czas odpoczynku o 6 godzin i 50 minut (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 1 300 zł tj. 1 x 100 złotych i 6 x 200 złotych);

- w dniu 5.07.2011 r. o godzinie 20:42 rozpoczął się 24 - godzinny okres rozliczeniowy, w ciągu którego kierowca powinien odebrać minimum 9 - godzinny nieprzerwany odpoczynek, w okresie tym kierowca odebrał jedynie 8 godzin i 17 minut nieprzerwanego odpoczynku, tj. od godziny 12:25 dnia 6.07.2011 r. do godziny 20:42 dnia 6.07.2011 r. czasu UTC+1, oznacza to, iż kierowca skrócił dzienny czas odpoczynku o 43 minuty (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 100 zł tj. 1 x 100 złotych);

- w dniu 8.07.2011 r. o godzinie 2:45 rozpoczął się 24 - godzinny okres rozliczeniowy, w ciągu którego kierowca powinien odebrać minimum 9 - godzinny nieprzerwany odpoczynek, w okresie tym kierowca odebrał jedynie 4 godziny i 10 minut nieprzerwanego odpoczynku tj. od godziny 21:50 dnia 8.07.2011 r. do godziny 2:00 dnia 9.07.2011 r. czasu UTC+1, oznacza to, iż kierowca skrócił dzienny czas odpoczynku o 4 godziny i 50 minut (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 900 zł tj. 1 x 100 złotych i 4 x 200 złotych);

- w dniu 9.07.2011 r. o godzinie 2:45 rozpoczął się 24 - godzinny okres rozliczeniowy, w ciągu którego kierowca powinien odebrać minimum 9 - godzinny nieprzerwany odpoczynek, w okresie tym kierowca odebrał jedynie 7 godzin i 14 minut nieprzerwanego odpoczynku, tj. od godziny 15:41 dnia 9.07.2011 r. do godziny 22:55 dnia 9.07.2011 r. czasu UTC+1, oznacza to, iż kierowca skrócił dzienny czas odpoczynku o 1 godzinę i 46 minut (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 300 zł tj. 1 x 100 złotych i 1 x 200 złotych).

Podsumowując naruszenia przepisu Ip. 5.3 (5.3.1 i 5.3.2) załącznika nr 3 do u.t.d., w ocenie organu, organ I instancji dokonał prawidłowej oceny stanu faktycznego sprawy i prawidłowo zastosował przepisy ustawy, nakładając na stronę karę pieniężną w wysokości 4 900 zł.

W myśl art. 7 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 po okresie prowadzenia pojazdu trwającym cztery i pół godziny kierowcy przysługuje ciągła przerwa, trwająca co najmniej 45 minut, chyba, że kierowca rozpoczyna okres odpoczynku. Przerwę tę można zastąpić przerwą długości co najmniej 15 minut, po której nastąpi przerwa długości co najmniej 30 minut, rozłożone w czasie w taki sposób, aby zachować zgodność z przepisami akapitu pierwszego.

Analiza danych cyfrowych z karty oraz tachografu cyfrowego wykazała, iż kierowca:

- w dniu 27 czerwca 2011 r. przekroczył maksymalny czas prowadzenia pojazdu bez wymaganej przerwy o 1 godzinę i 39 minut, kierowca prowadził pojazd przez 6 godzin i 9 minut w okresie od godziny 17:05 do godziny 0:31, w okresie tym kierowca odebrał tylko dwie przerwy minimum 15 minutowe: 19:08 - 19:36, 21:11 - 21:28, 0:09 - 0:29 (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 750 zł tj. 1 x 150 złotych i 3 x 200 złotych);

- w dniu 29 czerwca 2011 r. przekroczył maksymalny czas prowadzenia pojazdu bez wymaganej przerwy o 1 godzinę i 6 minut, kierowca prowadził pojazd przez 5 godzin i 36 minut w okresie od godziny 15:50 do godziny 22:22, w okresie tym kierowca odebrał tylko dwie przerwy minimum 15 minutowe: 18:43 - 19:10 (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 550 zł tj. 1 x 150 złotych i 2 x 200 złotych);

- w dniu 1 lipca 2011 r. przekroczył maksymalny czas prowadzenia pojazdu bez wymaganej przerwy o 1 godzinę i 7 minut, kierowca prowadził pojazd przez 5 godzin i 37 minut w okresie od godziny 15:55 do godziny 21:50 (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 550 zł tj. 1 x 150 złotych i 2 x 200 złotych);

- w dniu 8 lipca 2011 r. przekroczył maksymalny czas prowadzenia pojazdu bez wymaganej przerwy o 58 minut, kierowca prowadził pojazd przez 5 godzin i 28 minut w okresie od godziny 14:56 do godziny 21:50, w okresie tym kierowca odebrał tylko dwie przerwy minimum 15 minutowe: 17:43 - 18:11 (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 350 zł tj. 1 x 150 złotych i 1 x 200 złotych);

- w dniu 9 lipca 2011 r. przekroczył maksymalny czas prowadzenia pojazdu bez wymaganej przerwy 1 godzinę i 7 minut, kierowca prowadził pojazd przez 5 godzin i 37 minut w okresie od godziny 8:17 do godziny 15:41, w okresie tym kierowca odebrał tylko dwie przerwy minimum 15 minutowe: 8:26 - 8:47, 8:49 - 9:16, 12:10 - 12:30 (kara pieniężna za stwierdzone naruszenie wynosi 550 zł tj. 1 x 150 złotych i 2 x 200 zł).

Podsumowując naruszenia przepisu Ip. 5.2 (5.2.1 i 5.2.2) załącznika nr 3 do u.t.d. organ odwoławczy stwierdził, że organ I instancji w sposób prawidłowy ocenił materiał dowodowy, a nałożona kara pieniężna w łącznej wysokości 2 750 zł odpowiada prawu.

Zgodnie z art. 4 lit. k rozporządzenia (WE) nr 561/2006, "dzienny czas prowadzenia pojazdu" oznacza łączny czas prowadzenia pojazdu, od zakończenia jednego dziennego okresu odpoczynku, do rozpoczęcia następnego dziennego okresu odpoczynku lub pomiędzy dziennym okresem odpoczynku a tygodniowym okresem odpoczynku. Jak stanowi art. 6 ust. 1 i 4 rozporządzenia (WE) dzienny czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 9 godzin. Jednakże dzienny czas prowadzenia pojazdu może zostać przedłużony do nie więcej niż 10 godzin, nie częściej niż dwa razy w tygodniu. Dzienny i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu obejmuje cały czas prowadzenia pojazdu na terytorium Wspólnoty lub państwa trzeciego.

Analiza danych cyfrowych z karty kierowcy oraz tachografu cyfrowego wykazała:

- w dniach 24/25 czerwca 2011 r. przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu o 26 minut (kara pieniężna za naruszenie wynosi 100 zł tj. 1 x 100 zł);

- 28/29 czerwca 2011 r. przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu o 9 godzin i 34 minuty (kara pieniężna za naruszenie wynosi 1 900 zł tj. 1 x 100 i 9 x 200 zł);

- 1 lipca 2011 r. przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu o 2 godziny i 2 minuty (kara pieniężna za naruszenie wynosi 500 zł tj. 1 x 100 i 2 x 200 zł);

- 5/6 czerwca 2011 r. przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu o 51 minut (kara pieniężna za naruszenie wynosi 100 zł tj. 1 x 100 zł);

- 8 lipca 2011 r. przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu o 7 godzin i 44 min. (kara pieniężna za naruszenie wynosi 1 500 zł tj. 1 x 100 i 7 x 200 zł).

Podsumowując naruszenie Ip. 5.1 (5.1.1 i 5.1.2) załącznika nr 3 do u.t.d., organ odwoławczy stwierdził, iż prawidłowo dokonana przez organ I instancji ocena materiału dowodowego dawała podstawę do nałożenia na stronę kary pieniężnej w wysokości 4 100 zł, za przekroczenie maksymalnego dziennego okresu prowadzenia pojazdu, przy wykonywaniu przewozu drogowego, o czas powyżej 15 minut do jednej godziny oraz za każdą następną rozpoczętą godzinę.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr 3812/85, kierowcy stosują wykresówki lub karty kierowcy w każdym dniu, w którym prowadzą pojazd, począwszy od momentu, w którym go przejmują. Nie wyjmuje się wykresówki lub karty kierowcy z urządzenia przed zakończeniem dziennego okresu pracy, chyba że jej wyjęcie jest dopuszczalne z innych powodów.

Z analizy danych cyfrowych z karty kierowcy oraz tachografu cyfrowego wynika, iż kierowca w dniach:

- 21.06.2011 r. od godziny 1:09 do godziny 12:29 kontynuował jazdę bez włożonej karty w tachografie cyfrowym a następnie kontynuował dalszy ciąg jazdy do godz. 17:09;

- 25.06.2011 r. od godziny 2:07 do godziny 12:07 kontynuował jazdę bez włożonej karty w tachografie cyfrowym;

- 28.06.2011 r. o godzinie 0:45 kontynuował jazdę bez włożonej karty w tachografie cyfrowym;

- 29.06.2011 r. o godzinie 21:01 kontynuował jazdę bez włożonej karty w tachografie cyfrowym;

- 1.07.2011 r. o godzinie 20:44 kontynuował jazdę bez włożonej karty w tachografie cyfrowym;

- 8.07.2011 r. o godzinie 20:39 kontynuował jazdę bez włożonej karty w tachografie cyfrowym.

W ww. okresach kierowca nie odebrał wymaganych przepisami okresów wypoczynku. Zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 kierowca może odstąpić od przepisów w zakresie niezbędnym dla zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu lub ładunku, wskazuje on wtedy powody takiego odstępstwa odręcznie na wykresówce urządzenia rejestrującego lub na wydruku z urządzenia rejestrującego, albo na planie pracy najpóźniej po przybyciu do miejsca pozwalającego na postój. Podczas kontroli w dniu 14.07.2011 r. jak również w trakcie trwania postępowania nie został okazany dokument uzasadniający odstąpienie przez kierowcę od przestrzegania norm czasu prowadzenia pojazdu, wymaganych przerw lub odpoczynków.

Reasumując organ odwoławczy stwierdził, że organ I instancji nie dopuścił się uchybień w zakresie prowadzonego postępowania. Zgromadzony materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, iż ocenił prawidłowo stan faktyczny w zakresie naruszenia przez stronę Ip. 5.3, 5.2, 5.1 załącznika nr 3 do u.t.d., co dało podstawę do zastosowania w sprawie sankcji w postaci kary pieniężnej.

Ponadto, wbrew twierdzeniom strony, postępowanie wyjaśniające przeprowadzone było rzetelnie, a zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdza dokonane ustalenia.

Odnosząc się do zarzutów, że na podstawie zgromadzonych danych nie można stwierdzić, że okresy prowadzenia pojazdu bez włożonej karty można przypisać kierowcy A. K., organ stwierdził, że w protokole przesłuchania świadka sporządzonym w dniu 14.07.2011 r. kierowca zeznał, iż w dniach od 16.06 do 14.07.2011 r. nie jeździł w załodze. W związku z powyższym nie można przypisać jazdy bez włożonej karty innemu kierowcy, zwłaszcza, że zarówno przed wyjęciem karty jak i po jej wyjęciu aktywność wykazywał jedynie A. K. Zdaniem organu zarzut ten jest bezzasadny i nie ma poparcia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Nie można również dać wiary zeznaniom kierowcy, iż w ciągu 29 dni poprzedzających kontrolę nie zdarzyło się mu wykonywać jazdy bez włożonej karty kierowcy, ponieważ w dniu kontroli kierowca wykonywał jazdę bez włożonej karty. Jeżeli kierowca nie jeździł w ciągu tego okresu w załodze to nie jest możliwe, aby karta wysuwała się sama zwłaszcza, iż na wyjęcie karty składa się szereg czynności, które kierowca musi wykonać. Ponadto w dniu kontroli kierowca dopuścił się próby wprowadzenia funkcjonariuszy w błąd, co do faktu posiadania przez niego karty kierowcy. Skarżący w trakcie postępowania nie udostępnił również organowi dodatkowego, istotnego w sprawie materiału dowodowego tj. karty ewidencji pojazdu, która wskazuje kierowców prowadzących pojazd. Dopuszcza to domniemanie ukrycia znaczących faktów obciążających skarżącego.

Skarżący do odwołania dołączył "Ekspertyzę techniczną" sporządzoną na jego zlecenie. Odnośnie powyższego organ odwoławczy stwierdził, że organ I instancji przy określeniu okresów jazdy kierowcy A. K., wziął pod uwagę tylko niebudzące wątpliwości ciągłe zarejestrowane okresy jazdy bez zarejestrowania przerwy w pojeździe. Dlatego też czas wyjęcia karty z urządzenia zainstalowanego w pojeździe w świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie ma znaczenia. Ponadto stwierdzenie naruszeń poprzedzone jest obszerną analizą danych cyfrowych sczytanych z tachografu zamontowanego w pojeździe oraz karty kierowcy, która wykazała, iż proceder jazdy bez włożonej karty kierowcy powtarza się i ma charakter cykliczny. Istotny jest stan faktyczny, który jest bezsporny, ponieważ jazda w dniu kontroli odbywała się bez wprowadzonej karty, która została wyjęta o godzinie 0:11 dnia 14.07.2011 r.

Organ wskazał również, że w sprawie nie ma również zastosowania treść art. 92b i art. 92c u.t.d.

Dlatego też zmiana stanu prawnego nie wpłynęła na zmianę stanu faktycznego - doszło bowiem do naruszeń, które zostały powielone w zmienionej ustawie i wyszczególnione w załączniku nr 3.

W. W. wniósł na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, wnosząc o jej uchylenie. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie:

- art. 7 K.p.a. przez przekroczenie granicy prawdy obiektywnej i zaniechanie podjęcia istotnych dla sprawy czynności, co miało istotny wpływ dla właściwego ustalenia stanu faktycznego;

- art. 77 § 1 i art. 80 K.p.a. w stopniu mającym zasadniczy wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, przez podjęcie rozstrzygnięcia w oparciu o przypuszczenia, w sytuacji gdy posiadane dowody świadczą o odmiennym stanie faktycznym;

- art. 107 § 3 K.p.a. przez zastosowanie uzasadnienia decyzji opartego na niepełnym i błędnie zinterpretowanym materiale dowodowym.

Skarżący podniósł, że w momencie wyjęcia karty z tachografu (co jest możliwe tylko w czasie postoju pojazdu) zapisywana jest data i godzina wyjęcia karty, jej nr oraz imię i nazwisko kierowcy. Gdy pojazd jest prowadzony bez włożonej karty rejestrowane są tylko okresy prowadzenia pojazdu oraz przerw w jego prowadzeniu. Brak jest danych na temat tożsamości kierowcy, który w danej chwili siedzi za kierownicą. W sprawie organ oparł rozstrzygnięcie na podstawie takich niepełnych danych. Po sczytaniu danych z tachografu zainstalowanego w kontrolowanym pojeździe stwierdzono, że w spornych dniach pojazd poruszał się bez włożonej karty. Po odczytaniu danych z karty A. K. okazało się, że w ww. dniach jego karta znajdowała się w tachografie. Zsumowano więc odczyty z karty kierowcy z okresami prowadzenia pojazdu bez karty, w wyniku czego otrzymano naruszenia polegające na przekroczeniu czasu jazdy oraz skrócenia odpoczynków. Jak wykazano powyżej na podstawie jedynie danych cyfrowych pobranych z karty kierowcy i pamięci tachografu nie można wskazać kierowcy, który prowadził pojazd bez włożonej karty.

W celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego niezbędne jest przeprowadzenie dodatkowych dowodów. W tym celu dwukrotnie przesłuchano A. K. Podczas pierwszego przesłuchania funkcjonariusze SG nie zapytali kto w w/w dniach prowadził pojazd bez karty. Podczas drugiego przesłuchania pytano kierowcę szczegółowo o każdy dzień. Kierowca zaprzeczył, aby w dniach: 20.06.2011 r., 24.06.2011 r., 25.06.2011 r., 27.06.2011 r., 29.06.2011 r., 01.07.2011 r., 08.07.2011 r. prowadził pojazd bez włożonej karty. Tym samym nie uzyskano dowodu na poparcie tezy jakoby okresy jazdy bez karty można było przypisać A. K.

Pomimo tego organ wydał decyzję o nałożeniu na skarżącego kary pieniężnej za przekroczenia czasu prowadzenia pojazdu oraz skrócenia czasu odpoczynku, które były wynikiem sumowania jego faktycznej aktywności zarejestrowanej na karcie oraz nieprzypisanych danych zarejestrowanych w pamięci tachografu. Rozstrzygnięcie takie skarżący uważa za błędne z uwagi na fakt, iż zostało podjęte na podstawie domniemania, że skoro wcześniej pojazd prowadził A. K. (o czym świadczą zapisy na karcie), to po wyjęciu karty tylko on mógł kontynuować jazdę. Przyjęcie takiego założenia jest bezzasadne w sytuacji, gdy od samego początku organ dysponował materiałem dowodowym umożliwiającym podjęcie innego równie prawdopodobnego rozstrzygnięcia.

Dane pobrane z tachografu cyfrowego dowodzą, że w okresie objętym kontrolą, kontrolowanym pojazdem jeździło jeszcze 4 innych kierowców: M. P., W. O., W. W. (skarżący) oraz A. W. (żona skarżącego). Okresy jazdy bez karty można równie dobrze przypisać tym osobom. Jazda bez karty nie następowała bezpośrednio po wyjęciu karty. Często od wyjęcia karty do ponownego ruszenia pojazdu upływało kilka lub kilkadziesiąt minut.

Po drugie brak jest jakichkolwiek dowodów świadczących o tym aby wyjęcie karty i ponowna jazda bez karty odbywała się w miejscowości oddalonej od siedziby firmy, co uprawdopodabnia fakt, że jazdę mógł kontynuować inny kierowca. Śledząc argumentację organów, iż ustalono, że w wymienionych dniach pojazd nie był prowadzony przez załogę dwuosobową widać, że nie dopuszczają one takiego przypadku, aby po dojechaniu A. K. do siedziby firmy i wyjęciu karty z tachografu, pojazd prowadził inny kierowca. Postępowanie organu w tym zakresie stanowi uchybienie zasadzie opisanej w art. 7 K.p.a. Wiedząc, że pojazdem w okresie objętym kontrolą jeździło jeszcze 4 innych kierowców, nie zbadano tego wątku przyjmując, że jest to niemożliwe.

Zdaniem organu, skarżący celowo ukrywał fakty go obciążające, przez nieudostępnienie ewidencji przebiegu kontrolowanego pojazdu. Powyższy zarzut jest bezzasadny i świadczy o nieznajomości nie tylko narzędzi jakimi dysponował organ w trakcie postępowania, ale również o nieznajomości prawa.

Ewidencja przebiegu pojazdu jest możliwa do wygenerowania na podstawie danych pobranych z tachografu cyfrowego. Dane takie pobrane zostały w dniu kontroli tj. 14.07.2011 r. Zatem organ dysponował ewidencją przebiegu pojazdu. Skarżący nie widział, więc powodu aby okazywać dane, które są w posiadaniu organu. Prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu nie jest obowiązkiem przewoźnika wynikającym z jakiekolwiek normy prawnej. Zgodnie z art. 25 ustawy o czasie pracy kierowców pracodawca ma obowiązek prowadzenia jedynie czasu pracy kierowców. Ponadto okazanie jakichkolwiek dowodów jest prawem a nie obowiązkiem strony.

Reasumując skarżący wskazał, że rozstrzygnięcie oparte zostało o błędnie ustalony stan faktyczny, a naruszenia przypisywane A. K. nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Są one jedynie wynikiem domniemania.

Komendant Oddziału Straży Granicznej w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie.

W toku rozprawy skarżący zmienił zarzuty podnosząc, że dnia 15 sierpnia 203 r. weszła w życie ustawa nowelizująca u.t.d., która dodała do art. 92 punkt c przewidujący przedawnienie karania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje.

Stosownie do art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2002 r., nr 153, poz.1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że przedmiotem kontroli Sądu jest zgodność z prawem zaskarżonej decyzji przy czym w sprawowaniu tej kontroli nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną rozstrzygając w granicach danej sprawy (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej "P.p.s.a.". Usunięcie z obrotu prawnego decyzji może nastąpić tylko wtedy, gdy postępowanie sądowe dostarczy podstaw do uznania, że przy wydawaniu zaskarżonej decyzji organy administracji publicznej naruszyły prawo w zakresie wskazanym w art.145 § 1 P.p.s.a.

Skarga jest zasadna, aczkolwiek nie w pełnym uwzględnieniu zarzutów przez skarżącego podniesionych.

Sprawa została ponownie poddana kontroli Sądu, ponieważ Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 13 lutego 2013 r. sygn. III SA/Kr 693/12 uchylił zaskarżoną decyzję Komendanta Oddziału Straży Granicznej z dnia 13 lutego 2012 r. nr [...].

Zgodnie z treścią art. 153 P.p.s.a. ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

Wynikające z powyższej regulacji związanie oceną prawną, jak i zawartymi w orzeczeniu wskazaniami, co do dalszego postępowania, powoduje, że determinują one działania każdego organu w postępowaniu administracyjnym, podejmowane w sprawie, której dotyczyło postępowanie sądowoadministracyjne, aż do czasu jej rozstrzygnięcia. Z kolei sformułowanie "ocena prawna wyrażona w orzeczeniu sądu wiąże w sprawie ten sąd" oznacza, że ilekroć dana sprawa będzie przedmiotem rozpoznania przez ten sąd, będzie on związany oceną prawną wyrażoną w tym orzeczeniu.

Odstępstwo od zasady wyrażonej w art. 153 P.p.s.a. może dotyczyć tylko dwóch sytuacji. Pierwsza z nich związana jest z ewentualną zmianą stanu faktycznego, gdy w trakcie ponownego rozpatrywania sprawy organ stwierdzi, że stan faktyczny uległ zasadniczej zmianie i jest odmienny od przyjętego przez sąd, natomiast drugi z przypadków utraty mocy wiążącej oceny prawnej i wskazań co do dalszego postępowania wyrażonych w wyroku sądu to zmiana stanu prawnego po wydaniu orzeczenia przez sąd (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11.04.2013 r. sygn. akt I OSK 1790/11, LEX nr 1336324).

Stan faktyczny sprawy ponownie poddanej kontroli Sądu nie uległ zmianie. Jednakże nastąpiła zmiana stanu prawnego po wydaniu orzeczenia przez sąd, ponieważ z mocy art. 1 pkt 47 lit. b) ustawy z dnia 5 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz ustawy o czasie pracy kierowców (Dz.U. z 2013 r., poz. 567) dodany został art. 92c ust. 1 pkt 3 u.t.d. zgodnie z którym nie wszczyna się postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w art. 92a ust. 1, na podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem, a postępowanie wszczęte w tej sprawie umarza się, jeżeli od dnia ujawnienia naruszenia upłynął okres ponad 2 lat. Wskazana zmiana weszła w życie z dniem 15 sierpnia 2013 r. (art. 7 ustawy zmieniającej). Zmiany tej nie dostrzegł organ odwoławczy, co trafnie zarzucił skarżący modyfikując zarzuty skargi.

Skoro podstawą zaskarżonej decyzji był art. 92a ust. 1 u.t.d., zgodnie z którym podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego, podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 zł do 10000 zł za każde naruszenie, to organ powinien zbadać możliwość zastosowania art. 92c ust. 1 pkt 3 u.t.d. Należy, bowiem przypomnieć, że ze stanu faktycznego sprawy wynika, iż w dniu 14 lipca 2011 r. na drodze krajowej nr 47 w miejscowości Rdzawka funkcjonariusze Straży Granicznej zatrzymali do kontroli drogowej samochód ciężarowy marki MAN nr rejestracyjny [...], którym wykonywany był krajowy transport drogowy rzeczy. Kierowcą pojazdu był A. K. Funkcjonariusz stwierdził naruszenie przepisów u.t.d. i sporządził na tę okoliczność protokół nr [...]. Z kolei Komendant Placówki Straży Granicznej w dniu 18 lipca 2011 r. na podstawie art. 61 § 1 K.p.a., wszczął z urzędu postępowanie administracyjne na okoliczność stwierdzenia naruszenia przepisów u.t.d.

Zatem wydanie przez Komendanta Oddziału Straży Granicznej zaskarżonej decyzji w dniu 16 sierpnia 2013 r., nie uwzględnia przywołanego powyżej art. 92c ust. 1 pkt 3 u.t.d. niewątpliwie już obowiązującego w dniu jej wydania, na co wskazuje jednoznacznie treść uzasadnienia decyzji. Narusza to nie tylko wskazany przepis ale i także zasady orzekania w postępowaniu administracyjnym wynikające z art. 138 K.p.a. zobowiązujące organ odwoławczy do ponownego rozpoznania sprawy z uwzględnieniem zmiany stanu prawnego zaistniałej po wydaniu decyzji organu pierwszej instancji.

W konsekwencji powyższego uznając, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postępowania w zakresie wyżej opisanym, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, Sąd działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

Zgodnie z art. 152 P.p.s.a. uchylona decyzja nie może być wykonana. Rozstrzygnięcie to traci moc z chwilą uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

Przy ponownym prowadzeniu postępowania organ odwoławczy uwzględni oceny prawne i wskazania powyżej wyrażone zgodnie z dyspozycją art. 153 P.p.s.a.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 P.p.s.a. W skład kosztów zaliczono uiszczony wpis w kwocie 400 zł.