II SA/Kr 330/14
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2014-05-14Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Kazimierz Bandarzewski /przewodniczący/
Mirosław Bator
Paweł Darmoń /sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Kazimierz Bandarzewski Sędziowie: Sędzia WSA Mirosław Bator Sędzia WSA Paweł Darmoń (spr.) Protokolant: Katarzyna Paszko-Fajfer po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 maja 2014 r. sprawy ze skargi Wojewódzkiego Szpitala im. [....] w P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 11 czerwca 2013 r. znak: [....] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. na rzecz strony skarżącej Wojewódzkiego Szpitala im. [....] w P. kwotę 457 zł (czterysta pięćdziesiąt siedem złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia 26 kwietnia 2013 r., znak [.....] Burmistrz A. odmówił Wojewódzkiemu Szpitalowi [.....] w P. udostępnienia informacji publicznej dot. zapytania: "czy Pan [.....] jest płatnikiem podatku lokalnego od nieruchomości".
W uzasadnieniu decyzji organ I instancji przedstawił szczegółowo przebieg postępowania w sprawie, a następnie przywołał art. 61 Konstytucji RP i art. 5 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej wskazujący na ograniczenie prawa do informacji publicznej. Stwierdzono w szczególności, iż wzgląd na tajemnicę skarbową (art. 293 § 2 Ordynacji podatkowej) przemawia za odmową udzielenia żądanej informacji. Zwrócono uwagę, że wnioskodawca nie jest stroną postępowania ani podmiotem wymienionym w art. 298 ustawy Ordynacja podatkowa. Nadto wskazano na brak prowadzenia ewidencji płatników, gdyż płatnicy zobowiązani są do samoobliczenia podatku.
Od powyższej decyzji odwołanie wniósł Wojewódzki Szpital [.....] w P. , zarzucając rozstrzygnięciu naruszenie art. 293 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że udzielnie informacji w zakresie posiadania przez osobę fizyczną statusu płatnika podatku od nieruchomości objęte jest tajemnicą skarbową. W uzasadnieniu odwołania wskazano, że wnioskowana informacja nie stanowi tajemnicy skarbowej, gdyż nie znajduje się w ustawowym katalogu zawartym w art. 293 Ordynacji podatkowej. Przywołano wyrok NSA sygn. II SA/Lu 507/02 oraz orzeczenie SKO we W. dotyczące ujawnienia informacji o podatnikach, którym udzielono ulg podatkowych. Wywiedziono, że skoro indywidualne dane zawarte w decyzjach podatkowych nie są objęte tajemnicą skarbową, to informacje o tym czy dana osoba jest płatnikiem podatku lokalnego od nieruchomości również nie może być za tajemnicę skarbową uznane.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia 11 czerwca 2013 r., znak [.....] na podstawie art. 2, art. 3, art. 5 ust. 1, ust. 2, art. 16 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r., nr 112, poz. 1198 ze zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. zaskarżoną decyzję utrzymało w mocy.
Uzasadniając to rozstrzygnięcie Kolegium powołało się na ustawę z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, zwaną dalej "ustawą". Zgodnie z art. 1 pkt 1 ustawy "informacją publiczną" jest każda informacja o sprawach publicznych. Uprawnienie do uzyskania informacji publicznej w myśl tej ustawy posiada każdy bez konieczności wykazania interesu prawnego bądź faktycznego w jej uzyskaniu (art. 2 ustawy). Jednakże prawo dostępu do informacji publicznej nie nosi charakteru bezwzględnego i podlega licznym ograniczeniom. W myśl art. 5 ustawy - prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Prawo to podlega ograniczeniu również ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji oraz o przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa.
Organ I instancji, jako powód odmowy udzielenia żądanej informacji publicznej wskazał, iż jest ona objęta tajemnicą skarbową, a jej granice muszą być zakreślone szeroko. Z opodatkowaniem związane są, bowiem zjawiska gospodarcze, a niejednokrotnie wiąże się ono z indywidualnymi przejawami życia jednostki, co wymaga ścisłego przestrzegania zawodowej dyskrecji dotyczącej wszelkich informacji, jakie pozyskiwane są dla potrzeb stosowania prawa podatkowego. Pozyskiwanie informacji oraz ich przekazywanie innym podmiotom, musi się poza tym odbywać z poszanowaniem prawa dla ochrony prywatności, zważywszy że indywidualne dane zawarte w składanych przez nich dokumentach podatkowych zawierają wiele informacji ze sfery prywatności.
Zgodnie z art. 293 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137 poz. 926 ze zm.) indywidualne dane zawarte w deklaracji oraz innych dokumentach składanych przez podatników objęte są tajemnicą skarbową. Nadto w myśl art. 129 tej ustawy postępowanie podatkowe jest jawne wyłącznie dla stron.
Kolegium podzieliło pogląd zaprezentowany w orzecznictwie, że w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej mogą być ujawnione jedynie informacje zbiorcze o podatnikach, nie mogą być natomiast udzielane żadne informacje indywidualne, (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 lutego 2005 r., sygn. akt OSK 1060/04, wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie: z dnia 25 października 2006 r., sygn. akt II SA/Wa 970/06, z dnia 7 maja 2004 r., sygn. akt II SA/Wa 221/04, z dnia 26 maja 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 414/10, wyrok WSA w Poznaniu z 7 marca 2012r., II SA/Po 1230/11, wyrok WSA w Lublinie z 28 lutego 2013r. , II SA/Lu 1121/12 publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych).
Podatek od nieruchomości został uregulowany w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t. j. z 2010 r. Dz. U. Nr. 95, poz. 613 ze zm.). Zgodnie art. 6 ust. 6 tej ustawy osoby fizyczne, z zastrzeżeniem ust. 11, są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub od dnia zaistnienia zdarzenia o którym mowa w ust. 3.
Zdaniem Kolegium organ I instancji prawidłowo wywiódł, że informacje dotyczące konkretnego podatnika oraz przedmiotu ewentualnej wpłaty podatku stanowią tajemnicę skarbową w rozumieniu art. 293 ustawy Ordynacja podatkowa, a zatem odmowa ujawnienia tych danych znajdowała oparcie w przepisach prawa. Prawidłowo również wskazano, że brak jest możliwości udzielenia informacji podmiotowi nie wymienionemu w art. 298 oraz art. 299 Ordynacji podatkowej i nie będącemu stroną postępowania. Dane o przedmiocie opodatkowania wskazanym podatkiem zawarte są, bowiem w informacji o nieruchomościach i podlegają tajemnicy skarbowej na postawie art. 293 § 1 Ordynacja podatkowa (tj. dane zawarte w innych dokumentach składanych przez podatników objęte są tajemnicą skarbową).
Z tego względu decyzję organu I instancji odmawiającą udostępnienia informacji publicznej należało uznać za prawidłową i utrzymać ją w mocy.
Odnosząc się natomiast do argumentów odwołania strony, która, wskazuje na praktykę udostępniania informacji o ulgach, jakie otrzymali podatnicy wyjaśniono, że znajduje to uzasadnienie w przepisach szczególnych, a to przepisach ustawy o finansach publicznych, a to art. 37 ust. 1 pkt 2 lit f ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240 ze zm.) - zgodnie z którymi zarząd jednostki samorządu terytorialnego podaje do publicznej wiadomości wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, którym w zakresie podatków lub opłat udzielono ulg, odroczeń, umorzeń lub rozłożono spłatę na raty w kwocie przewyższającej łącznie 500 zł, wraz ze wskazaniem wysokości umorzonych kwot i przyczyn umorzenia. Tym samym na mocy wyraźnego przepisu i wskazania wprost w art. 37 ust. 2 przywołanej ustawy podanie do publicznej wiadomości wykazu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. f nie narusza przepisów o tajemnicy skarbowej. Ustawodawca przyjął, bowiem w tym konkretnym przypadku (udzielania ulg), że przejrzyste winny być przejawy władzy dyskrecjonalnej.
W ocenie Kolegium żądana natomiast przez wnioskodawcę informacja, ma charakter informacji objętych tajemnica skarbową, której ujawnienie na mocy przepisów podlega ochronie, a co za tym idzie wyłączeniu możliwości ich udostępnienia.
Powyższą decyzję zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie Wojewódzki Szpital [.....] w P. , zarzucając jej naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj.:
- art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, poprzez nie uznanie informacji o tym czy, wskazana we wniosku osoba fizyczna jest płatnikiem podatku lokalnego od nieruchomości, za informację publiczną,
- art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, poprzez nieuzasadnioną odmowę skarżącemu dostępu do informacji publicznej,
- art. 239 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Z 2012 r., poz. 749) poprzez błędne przyjęcie, iż żądana informacja objęta jest tajemnicą skarbową.
Na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi strona skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji Burmistrza Miasta A. oraz o zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych.
W uzasadnieniu skargi strona skarżąca podniosła, że informacja objęta wnioskiem z dnia 15.02.2012 r. stanowi informację publiczną i nie jest objęta tajemnicą skarbową. Nie znajduję się ona bowiem w ustawowym katalogu zawartym w art. 293 Ordynacji podatkowej. Informacja powyższa jest zakresowo węższa i nie zawiera w sobie żądania udzielenia informacji objętych tajemnicą skarbową.
Strona skarżąca po raz kolejny powołała się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 czerwca 2002 r. sygn. II SA/Lu 507/02, który rozpatrując tę problematykę w oparciu o art. 293 § 1, art. 299 § 2 Ordynacji i art. 6 ust. 1 pkt 5 lit. g ustawy o dostępie do informacji publicznej wywiódł uprawnienie do uzyskania przez redaktora naczelnego miejscowej gazety zindywidualizowanych informacji podatkowych. Jak wynika z opisu stanu faktycznego w tym wyroku, skarżący oczekiwał informacji o podmiotach, wobec których zastosowano ulgi podatkowe oraz o kwotach tych ulg. W uzasadnieniu NSA zwraca uwagę, iż przez informacje objęte treścią art. 293 § 1 ordynacji podatkowej należy rozumieć takie dane o podatniku, jak: "na przykład o posiadanych przedmiotach opodatkowania, jego sytuacji ekonomicznej, stanie zadłużeń innych niż podatkowe, stanie rodzinnym itp."
Na podobnym stanowisko stanęło Samorządowe Kolegium Odwoławczego we W. w decyzji z dnia 14 kwietnia 2004 r. [.....] stwierdzając, iż bez naruszenia tajemnicy skarbowej wolno udostępniać wynikające z decyzji podatkowych (aktów administracyjnych) dane o stosowanych ulgach podatkowych ze wskazaniem podatników i kwot. Z powyższego należy, zatem dojść do wniosku, że skoro takie indywidualne dane zawarte w decyzjach podatkowych, nie są objęte tajemnicą skarbową, to formacja o tym czy dana osoba jest podatnikiem podatku lokalnego od nieruchomości również nie może być za tajemnicę skarbową uznane i winno na wniosek strony zostać udostępnione.
Skarżący zwrócił również uwagę na art. 61 Konstytucji RP, który stanowi, iż obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje w szczególności dostęp do dokumentów (art. 61 ust. 2 Konstytucji). Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa - art. 61 ust. 3 Konstytucji.
Zdaniem WSA w Warszawie z dnia 1 lutego 2011 r. sygn. II SAB/Wa 339/10 z treści art. 1 udip, jak i art. 61 Konstytucji wynika, że ustawodawca chciał, aby dostęp do informacji był jak najszerszy, dlatego też uwzględniając konstrukcje art. 1 należy uznać, że zasadą powinno być udostępnianie informacji publicznej w trybie i na zasadach przewidzianych w omawianej ustawie. Podkreślił to szczególnie Naczelny Sąd Administracyjny uznając, "czy żądana informacja mieści się w przedmiocie uregulowanym ustawą należy, respektując zasadę powszechnego dostępu, interpretować przepisy na korzyść wykonującego prawo do takiej informacji" (wyrok NSA sygn. akt II S.A. 837/03 Monitor Prawniczy Nr 17/2003 s.770.) Tak, więc podmiot, do którego wpłynął wniosek o udzielenie informacji publicznej, interpretując zapisy ustawowe powinien zawsze dążyć do tego, aby informacja została ujawniona. Granicę ujawnienia informacji zakreśla cytowany już art. 5 ustawy, który ogranicza możliwość udostępnienia informacji ze względu na przepisy o ochronie tajemnicy prawnych i inne tajemnice ustawowo chronione.
W tej sytuacji nie można zgodzić się ze stanowiskiem organu, iż żądana informacja objęta jest tajemnicą skarbową. Informacja ta jest informacją publiczną i winna zostać przez organ udostępniona na podstawie art. 2 ust. 1 w zw. z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Organ bezzasadnie odmówił udzielenia informacji.
Skarżący po raz kolejny podkreślił, że żądana informacja jest mu niezbędna celem wyegzekwowania przysługującej mu względem W.M. wierzytelności. Przeprowadzone dotychczas przeciwko dłużnikowi postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne, dłużnik nie posiada majątku z którego wierzyciel mógłby uzyskać zaspokojenie.
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. wniosło o jej oddalenie i w całości podtrzymało stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga jest zasadna a zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji podlegają uchyleniu, jako sprzeczne z prawem.
Rację ma skarżący powołując się na szerokie rozumienie pojęcia "informacja publiczna". Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej "każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie". Z przepisu tego wynika, że udostępnienie informacji publicznej stanowi zasadę, natomiast wyjątek od tej zasady został przewidziany w art. 5 ust. 1 powołanej ustawy, który stanowi: "prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych".
Tajemnica skarbowa, o której mowa w art. 293 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi "tajemnicę ustawowo chronioną" w rozumieniu powołanego wyżej art. 5 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ograniczenie w dostępie do informacji publicznej jest jednak w art. 5 ust. 1 przewidziane jedynie w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie tej tajemnicy. Istotne znaczenie dla określenia zakresu ochrony tajemnicy skarbowej będzie, więc mieć treść art. 293 ustawy Ordynacja podatkowa.
Zgodnie z art. 293 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa indywidualne dane zawarte w deklaracji oraz innych dokumentach składanych przez podatników, płatników lub inkasentów objęte są tajemnicą skarbową. W myśl § 2 art. 293 przepis § 1 stosuje się również do danych zawartych w:
1) informacjach podatkowych przekazywanych organom podatkowym przez podmioty inne niż wymienione w § 1;
2) aktach dokumentujących czynności sprawdzające;
3) aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej oraz aktach postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe;
4) dokumentacji rachunkowej organu podatkowego;
5) informacjach uzyskanych przez organy podatkowe z banków oraz z innych źródeł niż wymienione w § 1 lub w pkt 1;
6) informacjach uzyskanych w toku postępowania w sprawie zawarcia porozumień, o których mowa w dziale IIa.
Artykuł 293 Ordynacji podatkowej był wielokrotnie poddawany przez sądy administracyjne analizie dotyczącej zakresu ochrony tajemnicy skarbowej w kontekście przepisów o dostępie do informacji publicznej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. II SA/Lu 1121/12 (LEX nr 1311203) wyjaśnił, że istotę tajemnicy skarbowej stanowi wyłączenie jawności indywidualnych danych zawartych we wszelkich dokumentach, jakie podatnik, płatnik, inkasent składa organowi podatkowemu, a także, jakie znajdują się w dokumentach tego organu lub pozyskanych przez organ informacji na temat tych danych. Dane objęte tajemnicą skarbową dotyczą w zasadzie pełnej treści dokumentów składanych przez podatników, płatników lub inkasentów. Obejmują one przede wszystkim dane osobowe podatnika (imiona i nazwisko, nazwisko rodowe, imiona rodziców), datę urodzenia, miejsce zamieszkania i miejsce wykonywania działalności gospodarczej lub miejsce zatrudnienia (nauki), numer ewidencyjny (PESEL), numer identyfikacji podatkowej (NIP), stan cywilny, osoby pozostające na utrzymaniu podatnika, dane dotyczące spadkodawcy, zapisodawcy, pożyczkodawcy, itp.
Z kolei WSA w Warszawie w wyroku z dnia 25 października 2006 r., sygn. II SA/Wa 970/06 (LEX nr 284503) stwierdził, że dane zawarte w rozstrzygnięciu organu podatkowego w sprawie indywidualnego wymiaru podatku przez konkretnego podatnika stanowią tajemnicę skarbową.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 grudnia 2003 r., sygn. I SA/Wr 2083/01 (LEX nr 103437) podkreślił, że niewątpliwie dane dotyczące numerów poszczególnych spraw podatkowych, dat wszczęcia i zakończenia indywidualnych postępowań podatkowych są danymi, o których mowa w art. 293 § 2 Ordynacji podatkowej. Brak jest możliwości udostępnienia takich danych, nawet ograniczających się do numerów spraw oraz dat wszczęcia i zakończenia postępowań organizacji społecznej, w żaden sposób niezwiązanej z prowadzonymi postępowaniami podatkowymi.
Wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, że w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej mogą być ujawnione dane podatników jedynie od strony zbiorczej, a nie z punktu widzenia konkretnego podatnika i decyzji podjętej przez organ podatkowy w jego sprawie (np. powołany wyżej wyrok WSA w Warszawie z dnia 25 października 2006 r., wyrok tego samego sądu z dnia 26 maja 2010 r., sygn. II SA/Wa 414/10 - LEX nr 674497).
Na szczególną uwagę zasługuje stanowisko wyrażone przez WSA w Opolu w wyroku z dnia 3 czerwca 2013 r., sygn. II SA/Op 52/13 (LEX nr 1334898), gdzie stwierdzono: "Informacja dotycząca samego faktu wydania bądź niewydania decyzji nie narusza, zdaniem Sądu, tajemnicy skarbowej, gdyż treść odpowiedzi na pytanie czy został wymierzony podatek nie mieści się w zakresie przedmiotowym pojęcia "tajemnica skarbowa", określonym w art. 293 ustawy Ordynacja podatkowa, nawet w jego szerokim ujęciu. Na gruncie niniejszej sprawy i powołanych uregulowań oraz rozważań prawnych, informacja (...) nie obejmuje wszak indywidualnych danych zawartych w deklaracji lub w innych dokumentach składanych przez podatnika. Jest to informacja o charakterze ogólnym, dotycząca sprawy publicznej i sfery faktów znanych organowi z urzędu, a odnosząca się do obowiązków zarówno organu, jak i strony będącej podatnikiem, wynikających wprost z przepisów prawa. Zaznaczyć należy zwłaszcza, że wniosek dotyczył jedynie udzielenia informacji w omawianym zakresie i nie obejmował żądania przesłania czy udostępnienia decyzji przez organ w inny sposób, w tym wglądu do akt sprawy podatkowej. Żądana informacja łączy się z działalnością Burmistrza (...) i dotyczy jego działania (albo zaniechania) o charakterze zewnętrznym, wyrażającego się poprzez wydanie aktu administracyjnego w formie decyzji, będącej przejawem władczego działania organu. Udostępnienie informacji w omawianym zakresie stanowi wyraz realizacji konstytucyjnej zasady prawa do informacji, określonej w art. 61 ust. 3 Konstytucji RP i realizowanej przez ustawę o dostępie do informacji publicznej".
Oddalając skargę kasacyjną wniesioną od powyższego wyroku WSA w Opolu Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 lutego 2014 r., sygn. I OSK 2129/13 stwierdził: "nie powinno, zatem budzić wątpliwości, że pytanie, które w rzeczy samej zmierza do ustalenia, czy nieruchomość będąca przedmiotem zainteresowania korzysta ze zwolnienia podatkowego, nie mieści się w zakresie przedmiotowym tajemnicy skarbowej. (...) Czym innym, bowiem jest indywidualny wymiar zobowiązania podatkowego wynikający z decyzji podjętej w jednostkowej sprawie podatnika, której treść niewątpliwie objęta jest działaniem tajemnicy skarbowej, a czym innym jedynie informacja o korzystaniu ze zwolnienia podatkowego przez konkretną nieruchomość, jako mieszcząca się w kategorii informacji podlegających upublicznieniu, a w konsekwencji – także informacja o ewentualnym wydaniu decyzji stwierdzającej wygaśnięcie zwolnienia. Innymi słowy, przedmiot tajemnicy skarbowej ogranicza dostęp do objętej tą tajemnicą informacji publicznej w zakresie indywidualnych danych o podatniku, co oznacza, że przez wzgląd na tę tajemnicę uzasadnioną byłaby odmowa udostępnienia danych podatnika korzystającego z danej nieruchomości, natomiast brak jest podstaw do odmowy udzielenia informacji dotyczących zwolnienia od podatku samej nieruchomości, jako że zwolnienie z podatku związane jest z nieruchomością i łączy się z szerszym zagadnieniem gospodarowania środkami publicznymi, zaś sama gospodarka środkami publicznymi – jak zostało wykazane – jest jawna".
Rozpoznając niniejszą sprawę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie przeanalizował wniosek skarżącego o udostępnienie informacji publicznej i stwierdził, że żądana informacja nie mieści się w zakresie tajemnicy skarbowej, o której mowa w art. 293 Ordynacji podatkowej.
Sąd podzielił pogląd o niedopuszczalności ujawniania indywidualnych danych podatnika lub płatnika znajdujących się w posiadaniu organu podatkowego, zawartych w dokumentacji rachunkowej organu i o możliwości ich ujawniania tylko od strony zbiorczej. Podkreślić jednak należy, że żądana w niniejszej sprawie informacja jest zakresowo węższa od tej wskazanej w art. 293 ordynacji podatkowej i nie zawiera w sobie żądania udzielenia informacji objętych tajemnicą skarbową. Skarżący nie domagał się ujawnienia konkretnych informacji znajdujących się w deklaracjach oraz innych dokumentach składanych przez podatnika tj. numerów działek, ich powierzchni i przeznaczenia, wysokości zapłaconego podatku od nieruchomości itp.
Informacja o tym czy został wymierzony bądź uiszczony podatek nie mieści się w zakresie przedmiotowym pojęcia "tajemnica skarbowa", gdyż nie obejmuje indywidualnych danych zawartych w deklaracji lub innych dokumentach składanych przez podatnika – płatnika. Jest to informacja publiczna o charakterze ogólnym, dotycząca sprawy publicznej i sfery faktów znanych organowi z urzędu. Udostępnienie informacji w zakresie objętym wnioskiem to wyraz realizacji konstytucyjnej zasady prawa do informacji określonej w art. 61 Konstytucji RP i w ustawie o dostępie do informacji publicznej.
W powołanym wcześniej wyroku 18 lutego 2014 r., sygn. I OSK 2129/13 Naczelny Sąd Administracyjny zawarł również ogólne wskazówki dotyczące wykładni przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Sąd stwierdził: "normy regulujące zarówno tryb, jak i zasady dostępu do informacji publicznej winny być wykładane z poszanowaniem podstawowej reguły in dubio pro libertate. Z kolei normy wprowadzające ograniczenia jawności w dostępie do informacji publicznej, o których to ograniczeniach stanowi art. 5 ust. 1 ww. ustawy o dostępie do informacji publicznej, muszą wprost określać zakaz ujawniania danych będących przedmiotem zainteresowania wnioskodawcy. Jeżeli więc ustawodawca regulujący materię podatkową nie wprowadza zakazu udostępniania określonej informacji, a wręcz przeciwnie – pozwala na upublicznianie informacji dotyczących zwolnień podatkowych, wówczas informacja taka, jeśli nie funkcjonuje w obiegu publicznym w sposób umożliwiający zapoznanie się z nią, winna zostać udostępniona zainteresowanemu na jego wniosek. Zasada jawności życia publicznego i transparentności działań władzy publicznej, które to zasady legły u podstaw obywatelskiego prawa do informacji publicznej, korespondują z zasadą jawności finansów publicznych, zaś – w wykonaniu tych zasad – przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej mają sprzyjać możliwości sprawowania społecznej kontroli przez wszystkich obywateli".
Podzielając to stanowisko należało uznać, że odpowiedź na pytanie, czy określony podmiot jest podatnikiem podatku od nieruchomości na terenie danej gminy nie mieści się w zakresie tajemnicy skarbowej chronionej w art. 293 Ordynacji podatkowej, lecz jest tego rodzaju informacją publiczną, która podlega udostępnieniu na zasadach ogólnych dotyczących informacji publicznych. Stanowisko przeciwne, zaprezentowane w zaskarżonej decyzji i w poprzedzającej ją decyzji organu I instancji opierało się na błędnej interpretacji art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej w zw. z art. 293 Ordynacji podatkowej.
Wobec powyższego zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja organu pierwszej instancji podlegały uchyleniu na podstawie art. 145 § 1 pkt. 1 lit. a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 poz. 270), zgodnie, z którym Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy.
Uchylenie obydwu decyzji nastąpiło w związku z art. 135 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w myśl którego Sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia. Skoro obydwie decyzje są wadliwe, ich uchylenie stało się konieczne.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania nastąpiło na podstawie art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Kazimierz Bandarzewski /przewodniczący/Mirosław Bator
Paweł Darmoń /sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Kazimierz Bandarzewski Sędziowie: Sędzia WSA Mirosław Bator Sędzia WSA Paweł Darmoń (spr.) Protokolant: Katarzyna Paszko-Fajfer po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 maja 2014 r. sprawy ze skargi Wojewódzkiego Szpitala im. [....] w P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 11 czerwca 2013 r. znak: [....] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. na rzecz strony skarżącej Wojewódzkiego Szpitala im. [....] w P. kwotę 457 zł (czterysta pięćdziesiąt siedem złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia 26 kwietnia 2013 r., znak [.....] Burmistrz A. odmówił Wojewódzkiemu Szpitalowi [.....] w P. udostępnienia informacji publicznej dot. zapytania: "czy Pan [.....] jest płatnikiem podatku lokalnego od nieruchomości".
W uzasadnieniu decyzji organ I instancji przedstawił szczegółowo przebieg postępowania w sprawie, a następnie przywołał art. 61 Konstytucji RP i art. 5 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej wskazujący na ograniczenie prawa do informacji publicznej. Stwierdzono w szczególności, iż wzgląd na tajemnicę skarbową (art. 293 § 2 Ordynacji podatkowej) przemawia za odmową udzielenia żądanej informacji. Zwrócono uwagę, że wnioskodawca nie jest stroną postępowania ani podmiotem wymienionym w art. 298 ustawy Ordynacja podatkowa. Nadto wskazano na brak prowadzenia ewidencji płatników, gdyż płatnicy zobowiązani są do samoobliczenia podatku.
Od powyższej decyzji odwołanie wniósł Wojewódzki Szpital [.....] w P. , zarzucając rozstrzygnięciu naruszenie art. 293 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że udzielnie informacji w zakresie posiadania przez osobę fizyczną statusu płatnika podatku od nieruchomości objęte jest tajemnicą skarbową. W uzasadnieniu odwołania wskazano, że wnioskowana informacja nie stanowi tajemnicy skarbowej, gdyż nie znajduje się w ustawowym katalogu zawartym w art. 293 Ordynacji podatkowej. Przywołano wyrok NSA sygn. II SA/Lu 507/02 oraz orzeczenie SKO we W. dotyczące ujawnienia informacji o podatnikach, którym udzielono ulg podatkowych. Wywiedziono, że skoro indywidualne dane zawarte w decyzjach podatkowych nie są objęte tajemnicą skarbową, to informacje o tym czy dana osoba jest płatnikiem podatku lokalnego od nieruchomości również nie może być za tajemnicę skarbową uznane.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia 11 czerwca 2013 r., znak [.....] na podstawie art. 2, art. 3, art. 5 ust. 1, ust. 2, art. 16 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r., nr 112, poz. 1198 ze zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. zaskarżoną decyzję utrzymało w mocy.
Uzasadniając to rozstrzygnięcie Kolegium powołało się na ustawę z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, zwaną dalej "ustawą". Zgodnie z art. 1 pkt 1 ustawy "informacją publiczną" jest każda informacja o sprawach publicznych. Uprawnienie do uzyskania informacji publicznej w myśl tej ustawy posiada każdy bez konieczności wykazania interesu prawnego bądź faktycznego w jej uzyskaniu (art. 2 ustawy). Jednakże prawo dostępu do informacji publicznej nie nosi charakteru bezwzględnego i podlega licznym ograniczeniom. W myśl art. 5 ustawy - prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Prawo to podlega ograniczeniu również ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji oraz o przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa.
Organ I instancji, jako powód odmowy udzielenia żądanej informacji publicznej wskazał, iż jest ona objęta tajemnicą skarbową, a jej granice muszą być zakreślone szeroko. Z opodatkowaniem związane są, bowiem zjawiska gospodarcze, a niejednokrotnie wiąże się ono z indywidualnymi przejawami życia jednostki, co wymaga ścisłego przestrzegania zawodowej dyskrecji dotyczącej wszelkich informacji, jakie pozyskiwane są dla potrzeb stosowania prawa podatkowego. Pozyskiwanie informacji oraz ich przekazywanie innym podmiotom, musi się poza tym odbywać z poszanowaniem prawa dla ochrony prywatności, zważywszy że indywidualne dane zawarte w składanych przez nich dokumentach podatkowych zawierają wiele informacji ze sfery prywatności.
Zgodnie z art. 293 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137 poz. 926 ze zm.) indywidualne dane zawarte w deklaracji oraz innych dokumentach składanych przez podatników objęte są tajemnicą skarbową. Nadto w myśl art. 129 tej ustawy postępowanie podatkowe jest jawne wyłącznie dla stron.
Kolegium podzieliło pogląd zaprezentowany w orzecznictwie, że w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej mogą być ujawnione jedynie informacje zbiorcze o podatnikach, nie mogą być natomiast udzielane żadne informacje indywidualne, (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 lutego 2005 r., sygn. akt OSK 1060/04, wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie: z dnia 25 października 2006 r., sygn. akt II SA/Wa 970/06, z dnia 7 maja 2004 r., sygn. akt II SA/Wa 221/04, z dnia 26 maja 2010 r., sygn. akt II SA/Wa 414/10, wyrok WSA w Poznaniu z 7 marca 2012r., II SA/Po 1230/11, wyrok WSA w Lublinie z 28 lutego 2013r. , II SA/Lu 1121/12 publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych).
Podatek od nieruchomości został uregulowany w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t. j. z 2010 r. Dz. U. Nr. 95, poz. 613 ze zm.). Zgodnie art. 6 ust. 6 tej ustawy osoby fizyczne, z zastrzeżeniem ust. 11, są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub od dnia zaistnienia zdarzenia o którym mowa w ust. 3.
Zdaniem Kolegium organ I instancji prawidłowo wywiódł, że informacje dotyczące konkretnego podatnika oraz przedmiotu ewentualnej wpłaty podatku stanowią tajemnicę skarbową w rozumieniu art. 293 ustawy Ordynacja podatkowa, a zatem odmowa ujawnienia tych danych znajdowała oparcie w przepisach prawa. Prawidłowo również wskazano, że brak jest możliwości udzielenia informacji podmiotowi nie wymienionemu w art. 298 oraz art. 299 Ordynacji podatkowej i nie będącemu stroną postępowania. Dane o przedmiocie opodatkowania wskazanym podatkiem zawarte są, bowiem w informacji o nieruchomościach i podlegają tajemnicy skarbowej na postawie art. 293 § 1 Ordynacja podatkowa (tj. dane zawarte w innych dokumentach składanych przez podatników objęte są tajemnicą skarbową).
Z tego względu decyzję organu I instancji odmawiającą udostępnienia informacji publicznej należało uznać za prawidłową i utrzymać ją w mocy.
Odnosząc się natomiast do argumentów odwołania strony, która, wskazuje na praktykę udostępniania informacji o ulgach, jakie otrzymali podatnicy wyjaśniono, że znajduje to uzasadnienie w przepisach szczególnych, a to przepisach ustawy o finansach publicznych, a to art. 37 ust. 1 pkt 2 lit f ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240 ze zm.) - zgodnie z którymi zarząd jednostki samorządu terytorialnego podaje do publicznej wiadomości wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, którym w zakresie podatków lub opłat udzielono ulg, odroczeń, umorzeń lub rozłożono spłatę na raty w kwocie przewyższającej łącznie 500 zł, wraz ze wskazaniem wysokości umorzonych kwot i przyczyn umorzenia. Tym samym na mocy wyraźnego przepisu i wskazania wprost w art. 37 ust. 2 przywołanej ustawy podanie do publicznej wiadomości wykazu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. f nie narusza przepisów o tajemnicy skarbowej. Ustawodawca przyjął, bowiem w tym konkretnym przypadku (udzielania ulg), że przejrzyste winny być przejawy władzy dyskrecjonalnej.
W ocenie Kolegium żądana natomiast przez wnioskodawcę informacja, ma charakter informacji objętych tajemnica skarbową, której ujawnienie na mocy przepisów podlega ochronie, a co za tym idzie wyłączeniu możliwości ich udostępnienia.
Powyższą decyzję zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie Wojewódzki Szpital [.....] w P. , zarzucając jej naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj.:
- art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, poprzez nie uznanie informacji o tym czy, wskazana we wniosku osoba fizyczna jest płatnikiem podatku lokalnego od nieruchomości, za informację publiczną,
- art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, poprzez nieuzasadnioną odmowę skarżącemu dostępu do informacji publicznej,
- art. 239 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Z 2012 r., poz. 749) poprzez błędne przyjęcie, iż żądana informacja objęta jest tajemnicą skarbową.
Na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi strona skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji Burmistrza Miasta A. oraz o zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych.
W uzasadnieniu skargi strona skarżąca podniosła, że informacja objęta wnioskiem z dnia 15.02.2012 r. stanowi informację publiczną i nie jest objęta tajemnicą skarbową. Nie znajduję się ona bowiem w ustawowym katalogu zawartym w art. 293 Ordynacji podatkowej. Informacja powyższa jest zakresowo węższa i nie zawiera w sobie żądania udzielenia informacji objętych tajemnicą skarbową.
Strona skarżąca po raz kolejny powołała się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 czerwca 2002 r. sygn. II SA/Lu 507/02, który rozpatrując tę problematykę w oparciu o art. 293 § 1, art. 299 § 2 Ordynacji i art. 6 ust. 1 pkt 5 lit. g ustawy o dostępie do informacji publicznej wywiódł uprawnienie do uzyskania przez redaktora naczelnego miejscowej gazety zindywidualizowanych informacji podatkowych. Jak wynika z opisu stanu faktycznego w tym wyroku, skarżący oczekiwał informacji o podmiotach, wobec których zastosowano ulgi podatkowe oraz o kwotach tych ulg. W uzasadnieniu NSA zwraca uwagę, iż przez informacje objęte treścią art. 293 § 1 ordynacji podatkowej należy rozumieć takie dane o podatniku, jak: "na przykład o posiadanych przedmiotach opodatkowania, jego sytuacji ekonomicznej, stanie zadłużeń innych niż podatkowe, stanie rodzinnym itp."
Na podobnym stanowisko stanęło Samorządowe Kolegium Odwoławczego we W. w decyzji z dnia 14 kwietnia 2004 r. [.....] stwierdzając, iż bez naruszenia tajemnicy skarbowej wolno udostępniać wynikające z decyzji podatkowych (aktów administracyjnych) dane o stosowanych ulgach podatkowych ze wskazaniem podatników i kwot. Z powyższego należy, zatem dojść do wniosku, że skoro takie indywidualne dane zawarte w decyzjach podatkowych, nie są objęte tajemnicą skarbową, to formacja o tym czy dana osoba jest podatnikiem podatku lokalnego od nieruchomości również nie może być za tajemnicę skarbową uznane i winno na wniosek strony zostać udostępnione.
Skarżący zwrócił również uwagę na art. 61 Konstytucji RP, który stanowi, iż obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje w szczególności dostęp do dokumentów (art. 61 ust. 2 Konstytucji). Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa - art. 61 ust. 3 Konstytucji.
Zdaniem WSA w Warszawie z dnia 1 lutego 2011 r. sygn. II SAB/Wa 339/10 z treści art. 1 udip, jak i art. 61 Konstytucji wynika, że ustawodawca chciał, aby dostęp do informacji był jak najszerszy, dlatego też uwzględniając konstrukcje art. 1 należy uznać, że zasadą powinno być udostępnianie informacji publicznej w trybie i na zasadach przewidzianych w omawianej ustawie. Podkreślił to szczególnie Naczelny Sąd Administracyjny uznając, "czy żądana informacja mieści się w przedmiocie uregulowanym ustawą należy, respektując zasadę powszechnego dostępu, interpretować przepisy na korzyść wykonującego prawo do takiej informacji" (wyrok NSA sygn. akt II S.A. 837/03 Monitor Prawniczy Nr 17/2003 s.770.) Tak, więc podmiot, do którego wpłynął wniosek o udzielenie informacji publicznej, interpretując zapisy ustawowe powinien zawsze dążyć do tego, aby informacja została ujawniona. Granicę ujawnienia informacji zakreśla cytowany już art. 5 ustawy, który ogranicza możliwość udostępnienia informacji ze względu na przepisy o ochronie tajemnicy prawnych i inne tajemnice ustawowo chronione.
W tej sytuacji nie można zgodzić się ze stanowiskiem organu, iż żądana informacja objęta jest tajemnicą skarbową. Informacja ta jest informacją publiczną i winna zostać przez organ udostępniona na podstawie art. 2 ust. 1 w zw. z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Organ bezzasadnie odmówił udzielenia informacji.
Skarżący po raz kolejny podkreślił, że żądana informacja jest mu niezbędna celem wyegzekwowania przysługującej mu względem W.M. wierzytelności. Przeprowadzone dotychczas przeciwko dłużnikowi postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne, dłużnik nie posiada majątku z którego wierzyciel mógłby uzyskać zaspokojenie.
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. wniosło o jej oddalenie i w całości podtrzymało stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga jest zasadna a zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji podlegają uchyleniu, jako sprzeczne z prawem.
Rację ma skarżący powołując się na szerokie rozumienie pojęcia "informacja publiczna". Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej "każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie". Z przepisu tego wynika, że udostępnienie informacji publicznej stanowi zasadę, natomiast wyjątek od tej zasady został przewidziany w art. 5 ust. 1 powołanej ustawy, który stanowi: "prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych".
Tajemnica skarbowa, o której mowa w art. 293 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi "tajemnicę ustawowo chronioną" w rozumieniu powołanego wyżej art. 5 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ograniczenie w dostępie do informacji publicznej jest jednak w art. 5 ust. 1 przewidziane jedynie w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie tej tajemnicy. Istotne znaczenie dla określenia zakresu ochrony tajemnicy skarbowej będzie, więc mieć treść art. 293 ustawy Ordynacja podatkowa.
Zgodnie z art. 293 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa indywidualne dane zawarte w deklaracji oraz innych dokumentach składanych przez podatników, płatników lub inkasentów objęte są tajemnicą skarbową. W myśl § 2 art. 293 przepis § 1 stosuje się również do danych zawartych w:
1) informacjach podatkowych przekazywanych organom podatkowym przez podmioty inne niż wymienione w § 1;
2) aktach dokumentujących czynności sprawdzające;
3) aktach postępowania podatkowego, kontroli podatkowej oraz aktach postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe;
4) dokumentacji rachunkowej organu podatkowego;
5) informacjach uzyskanych przez organy podatkowe z banków oraz z innych źródeł niż wymienione w § 1 lub w pkt 1;
6) informacjach uzyskanych w toku postępowania w sprawie zawarcia porozumień, o których mowa w dziale IIa.
Artykuł 293 Ordynacji podatkowej był wielokrotnie poddawany przez sądy administracyjne analizie dotyczącej zakresu ochrony tajemnicy skarbowej w kontekście przepisów o dostępie do informacji publicznej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. II SA/Lu 1121/12 (LEX nr 1311203) wyjaśnił, że istotę tajemnicy skarbowej stanowi wyłączenie jawności indywidualnych danych zawartych we wszelkich dokumentach, jakie podatnik, płatnik, inkasent składa organowi podatkowemu, a także, jakie znajdują się w dokumentach tego organu lub pozyskanych przez organ informacji na temat tych danych. Dane objęte tajemnicą skarbową dotyczą w zasadzie pełnej treści dokumentów składanych przez podatników, płatników lub inkasentów. Obejmują one przede wszystkim dane osobowe podatnika (imiona i nazwisko, nazwisko rodowe, imiona rodziców), datę urodzenia, miejsce zamieszkania i miejsce wykonywania działalności gospodarczej lub miejsce zatrudnienia (nauki), numer ewidencyjny (PESEL), numer identyfikacji podatkowej (NIP), stan cywilny, osoby pozostające na utrzymaniu podatnika, dane dotyczące spadkodawcy, zapisodawcy, pożyczkodawcy, itp.
Z kolei WSA w Warszawie w wyroku z dnia 25 października 2006 r., sygn. II SA/Wa 970/06 (LEX nr 284503) stwierdził, że dane zawarte w rozstrzygnięciu organu podatkowego w sprawie indywidualnego wymiaru podatku przez konkretnego podatnika stanowią tajemnicę skarbową.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 grudnia 2003 r., sygn. I SA/Wr 2083/01 (LEX nr 103437) podkreślił, że niewątpliwie dane dotyczące numerów poszczególnych spraw podatkowych, dat wszczęcia i zakończenia indywidualnych postępowań podatkowych są danymi, o których mowa w art. 293 § 2 Ordynacji podatkowej. Brak jest możliwości udostępnienia takich danych, nawet ograniczających się do numerów spraw oraz dat wszczęcia i zakończenia postępowań organizacji społecznej, w żaden sposób niezwiązanej z prowadzonymi postępowaniami podatkowymi.
Wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, że w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej mogą być ujawnione dane podatników jedynie od strony zbiorczej, a nie z punktu widzenia konkretnego podatnika i decyzji podjętej przez organ podatkowy w jego sprawie (np. powołany wyżej wyrok WSA w Warszawie z dnia 25 października 2006 r., wyrok tego samego sądu z dnia 26 maja 2010 r., sygn. II SA/Wa 414/10 - LEX nr 674497).
Na szczególną uwagę zasługuje stanowisko wyrażone przez WSA w Opolu w wyroku z dnia 3 czerwca 2013 r., sygn. II SA/Op 52/13 (LEX nr 1334898), gdzie stwierdzono: "Informacja dotycząca samego faktu wydania bądź niewydania decyzji nie narusza, zdaniem Sądu, tajemnicy skarbowej, gdyż treść odpowiedzi na pytanie czy został wymierzony podatek nie mieści się w zakresie przedmiotowym pojęcia "tajemnica skarbowa", określonym w art. 293 ustawy Ordynacja podatkowa, nawet w jego szerokim ujęciu. Na gruncie niniejszej sprawy i powołanych uregulowań oraz rozważań prawnych, informacja (...) nie obejmuje wszak indywidualnych danych zawartych w deklaracji lub w innych dokumentach składanych przez podatnika. Jest to informacja o charakterze ogólnym, dotycząca sprawy publicznej i sfery faktów znanych organowi z urzędu, a odnosząca się do obowiązków zarówno organu, jak i strony będącej podatnikiem, wynikających wprost z przepisów prawa. Zaznaczyć należy zwłaszcza, że wniosek dotyczył jedynie udzielenia informacji w omawianym zakresie i nie obejmował żądania przesłania czy udostępnienia decyzji przez organ w inny sposób, w tym wglądu do akt sprawy podatkowej. Żądana informacja łączy się z działalnością Burmistrza (...) i dotyczy jego działania (albo zaniechania) o charakterze zewnętrznym, wyrażającego się poprzez wydanie aktu administracyjnego w formie decyzji, będącej przejawem władczego działania organu. Udostępnienie informacji w omawianym zakresie stanowi wyraz realizacji konstytucyjnej zasady prawa do informacji, określonej w art. 61 ust. 3 Konstytucji RP i realizowanej przez ustawę o dostępie do informacji publicznej".
Oddalając skargę kasacyjną wniesioną od powyższego wyroku WSA w Opolu Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 lutego 2014 r., sygn. I OSK 2129/13 stwierdził: "nie powinno, zatem budzić wątpliwości, że pytanie, które w rzeczy samej zmierza do ustalenia, czy nieruchomość będąca przedmiotem zainteresowania korzysta ze zwolnienia podatkowego, nie mieści się w zakresie przedmiotowym tajemnicy skarbowej. (...) Czym innym, bowiem jest indywidualny wymiar zobowiązania podatkowego wynikający z decyzji podjętej w jednostkowej sprawie podatnika, której treść niewątpliwie objęta jest działaniem tajemnicy skarbowej, a czym innym jedynie informacja o korzystaniu ze zwolnienia podatkowego przez konkretną nieruchomość, jako mieszcząca się w kategorii informacji podlegających upublicznieniu, a w konsekwencji – także informacja o ewentualnym wydaniu decyzji stwierdzającej wygaśnięcie zwolnienia. Innymi słowy, przedmiot tajemnicy skarbowej ogranicza dostęp do objętej tą tajemnicą informacji publicznej w zakresie indywidualnych danych o podatniku, co oznacza, że przez wzgląd na tę tajemnicę uzasadnioną byłaby odmowa udostępnienia danych podatnika korzystającego z danej nieruchomości, natomiast brak jest podstaw do odmowy udzielenia informacji dotyczących zwolnienia od podatku samej nieruchomości, jako że zwolnienie z podatku związane jest z nieruchomością i łączy się z szerszym zagadnieniem gospodarowania środkami publicznymi, zaś sama gospodarka środkami publicznymi – jak zostało wykazane – jest jawna".
Rozpoznając niniejszą sprawę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie przeanalizował wniosek skarżącego o udostępnienie informacji publicznej i stwierdził, że żądana informacja nie mieści się w zakresie tajemnicy skarbowej, o której mowa w art. 293 Ordynacji podatkowej.
Sąd podzielił pogląd o niedopuszczalności ujawniania indywidualnych danych podatnika lub płatnika znajdujących się w posiadaniu organu podatkowego, zawartych w dokumentacji rachunkowej organu i o możliwości ich ujawniania tylko od strony zbiorczej. Podkreślić jednak należy, że żądana w niniejszej sprawie informacja jest zakresowo węższa od tej wskazanej w art. 293 ordynacji podatkowej i nie zawiera w sobie żądania udzielenia informacji objętych tajemnicą skarbową. Skarżący nie domagał się ujawnienia konkretnych informacji znajdujących się w deklaracjach oraz innych dokumentach składanych przez podatnika tj. numerów działek, ich powierzchni i przeznaczenia, wysokości zapłaconego podatku od nieruchomości itp.
Informacja o tym czy został wymierzony bądź uiszczony podatek nie mieści się w zakresie przedmiotowym pojęcia "tajemnica skarbowa", gdyż nie obejmuje indywidualnych danych zawartych w deklaracji lub innych dokumentach składanych przez podatnika – płatnika. Jest to informacja publiczna o charakterze ogólnym, dotycząca sprawy publicznej i sfery faktów znanych organowi z urzędu. Udostępnienie informacji w zakresie objętym wnioskiem to wyraz realizacji konstytucyjnej zasady prawa do informacji określonej w art. 61 Konstytucji RP i w ustawie o dostępie do informacji publicznej.
W powołanym wcześniej wyroku 18 lutego 2014 r., sygn. I OSK 2129/13 Naczelny Sąd Administracyjny zawarł również ogólne wskazówki dotyczące wykładni przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Sąd stwierdził: "normy regulujące zarówno tryb, jak i zasady dostępu do informacji publicznej winny być wykładane z poszanowaniem podstawowej reguły in dubio pro libertate. Z kolei normy wprowadzające ograniczenia jawności w dostępie do informacji publicznej, o których to ograniczeniach stanowi art. 5 ust. 1 ww. ustawy o dostępie do informacji publicznej, muszą wprost określać zakaz ujawniania danych będących przedmiotem zainteresowania wnioskodawcy. Jeżeli więc ustawodawca regulujący materię podatkową nie wprowadza zakazu udostępniania określonej informacji, a wręcz przeciwnie – pozwala na upublicznianie informacji dotyczących zwolnień podatkowych, wówczas informacja taka, jeśli nie funkcjonuje w obiegu publicznym w sposób umożliwiający zapoznanie się z nią, winna zostać udostępniona zainteresowanemu na jego wniosek. Zasada jawności życia publicznego i transparentności działań władzy publicznej, które to zasady legły u podstaw obywatelskiego prawa do informacji publicznej, korespondują z zasadą jawności finansów publicznych, zaś – w wykonaniu tych zasad – przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej mają sprzyjać możliwości sprawowania społecznej kontroli przez wszystkich obywateli".
Podzielając to stanowisko należało uznać, że odpowiedź na pytanie, czy określony podmiot jest podatnikiem podatku od nieruchomości na terenie danej gminy nie mieści się w zakresie tajemnicy skarbowej chronionej w art. 293 Ordynacji podatkowej, lecz jest tego rodzaju informacją publiczną, która podlega udostępnieniu na zasadach ogólnych dotyczących informacji publicznych. Stanowisko przeciwne, zaprezentowane w zaskarżonej decyzji i w poprzedzającej ją decyzji organu I instancji opierało się na błędnej interpretacji art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej w zw. z art. 293 Ordynacji podatkowej.
Wobec powyższego zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja organu pierwszej instancji podlegały uchyleniu na podstawie art. 145 § 1 pkt. 1 lit. a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 poz. 270), zgodnie, z którym Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy.
Uchylenie obydwu decyzji nastąpiło w związku z art. 135 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w myśl którego Sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia. Skoro obydwie decyzje są wadliwe, ich uchylenie stało się konieczne.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania nastąpiło na podstawie art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
