IV SA/Wa 1577/13

Uzasadnienie

65Sygn. akt IV SA/Wa 1577/13

UZASADNIENIE

Zaskarżoną do Sądu decyzją z dnia [...] kwietnia 2013 r. wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz art. 122 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. nr 115, poz. 1229 ze zm.), § 19 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. nr 137, poz. 984 ze zm.), dalej "rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r.", Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] lutego 2013 r. Marszałka Województwa [...] w przedmiocie udzielenia pozwolenia wodnoprawnego.

Decyzja zapadła w następującym stanie sprawy.

Marszałek Województwa [...] na wniosek Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, w związku z realizacją inwestycji "Budowa drogi ekspresowej [...] na odcinku S. –W. wraz z powiązaniem z drogą krajową nr [...], Etap I Budowa drogi ekspresowej [...] węzeł P. (z węzłem) - węzeł O. (bez węzła) - węzeł L. (bez węzła)", udzielił wnioskodawcy pozwolenie wodnoprawne na:

• wykonanie wylotów kanalizacji deszczowej do odbiorników (pkt 1.1);

• wykonanie wpustów deszczowych do rowów przydrożnych (pkt 1.2);

• wykonanie zbiorników retencyjnych (pkt 1.3);

• wykonanie rowów przydrożnych (pkt 1.4);

• likwidację rowów przydrożnych (pkt 1.5);

• likwidację przepustów drogowych (pkt 1.6);

• przebudowę rowów melioracyjnych poprzez wykonanie inżynierskich obiektów drogowych, tj. przepustów na rowach melioracji szczegółowej (pkt 1.7);

• wykonanie i przebudowę rowów melioracyjnych (pkt 1.8);

• likwidację rowów melioracyjnych (pkt 1.9);

• wykonanie przepustów na rowach przydrożnych (pkt 1.10);

• prowadzenie przez wody powierzchniowe obiektów liniowych, zgodnie z zestawieniami (pkt 1.11): prowadzenie mostu nad rzeką [...], likwidacja mostu nad rzeką [...], prowadzenie mostu nad rzeką [...], prowadzenie kanalizacji: T. S.A., N. S.A., teletechnicznej GDDKiA, prowadzenie gazociągu pod dnem rzeki [...], kabli energetycznego oświetlenia drogowego drogi [...], drogi [...], prowadzenie sieci wodociągowej;

• przebudowę sieci drenarskiej (pkt 1.12);

• szczególne korzystanie z wód, tj. odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do ziemi oraz ścieków opadowych do wód i do ziemi (pkt 2).

Jednocześnie organ określił wymagania jakościowe dla wód opadowych i roztopowych odprowadzanych do wód i do ziemi oraz nałożył na wnioskodawcę obowiązki z tym związane (pkt 3 decyzji). Ponadto organ ustalił termin obowiązywania pozwolenia, obejmującego odprowadzanie wód opadowych i roztopowych, do dnia 31 stycznia 2023 r. (pkt 7 decyzji) oraz nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności (pkt 8 decyzji).

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła m.in. S. Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwestionując decyzję w zakresie szczególnego korzystania z wód, jakości wód opadowych i rygoru natychmiastowej wykonalności.

Po rozpoznaniu powyższego odwołania Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej uznał za zasadne udzielenie pozwolenia wodnoprawnego i decyzją z dnia [...] kwietnia 2013 r. utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

W ocenie organu odwoławczego analiza operatu wodnoprawnego pozwoliła przyjąć, że wody opadowe wprowadzane do odbiorników (wód płynących oraz ziemi – rowów przydrożnych i melioracyjnych), tzw. oczyszczalni ścieków opadowych, będą spełniały warunki określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r., w szczególności wymagania jakościowe określone w § 19 ust. 1 pkt 1 powołanego rozporządzenia. W operacie wodnoprawnym oszacowano stężenie zanieczyszczeń charakterystycznych dla wód opadowych i roztopowych – zawiesin ogólnych i węglowodorów ropopochodnych przyjmując spływy z drogi w 2025 r. oraz założenie zależności wielkości zanieczyszczenia. Dla przyjętego natężenia ruchu, stężenia powyższych zanieczyszczeń w wodach opadowych, tzw. surowych i niepoddanych oczyszczeniu, będą przekraczały wartości dopuszczalne ustalone w powyższym rozporządzeniu. Jednakże w celu dostatecznego oczyszczania wód opadowych zaprojektowano oczyszczalnie ścieków opadowych wyposażone w zbiorniki retencyjne oraz separatory zawiesin i substancji ropopochodnych.

Dalej organ wywiódł, że S. Sp. z o.o. z siedzibą w W. prowadzi działalność na działkach nr [...] i [...] obręb W., położonych u zbiegu drogi lokalnej [...] i drogi lokalnej [...], w kilometrażu [...] od 444+960 do 445+150. Po realizacji inwestycji powyższe działki będą oddzielone od drogi [...] drogą [...]. Droga [...], co wynika z operatu wodnoprawnego jest odwadniana poprzez kanalizację biegnącą w drodze [...] na wysokości działek spółki. Zdaniem organu, spływ wód opadowych ze wskazanego odcinka odwadnianych dróg nie zagraża nieruchomości spółki. Wody te będą odprowadzane kanalizacją poprzez zbiornik retencyjny [...] i urządzenia oczyszczające do rowu melioracyjnego [...].

Ponadto organ wskazał, że w sytuacji gdy następuje wpływ powierzchniowy, niezorganizowany wód opadowych do rowów drogowych ziemnych i nie jest spełniona definicja z art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. c ustawy Prawo wodne, nie ma podstaw do traktowania wód opadowych jako ścieków, a tym samym do limitowania zanieczyszczeń w nich zawartych. Rowy przylegające do nieruchomości spółki nie stanowią odbiorników ścieków opadowych, gdyż nie zaprojektowano do nich wylotów z urządzeń kanalizacyjnych. W związku z tym, że nieruchomości spółki nie są położone w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód, tj. wprowadzenia ścieków do wód lud do ziemi, stosownie do treści art. 127 ust. 7 pkt 5 ustawy Prawo wodne, S. Sp. z o.o. nie przysługuje prawo strony w sprawie wydania tego pozwolenia, a tym samym do kwestionowania decyzji w zakresie jakości ścieków. Status strony przysługuje spółce wyłącznie ze względu na planowane na jej działkach urządzenia wodne. Działki nr [...] i [...], obręb W. w części przeznaczone są pod wykonanie rowów przydrożnych oraz ułożenie nowego rurociągu drenarskiego.

Organ odwoławczy wskazał również, że zasadne było nadanie decyzji z dnia [...]lutego 2013 r. Marszałka Województwa [...] rygoru natychmiastowej wykonalności. Interes społeczny uzasadnia bowiem zorganizowanie nowego i usprawnienie istniejącego układu komunikacyjnego w rejonie południowego wylotu z W. wraz ze zwiększeniem bezpieczeństwa użytkowników tej drogi oraz zapewnieniem nowych rozwiązań chroniących środowisko, w tym życie i zdrowie mieszkańców terenów sąsiadujących z planowaną inwestycją. Ponadto sprawne i możliwie szybkie zrealizowanie planowanego przedsięwzięcia, w sytuacji konieczności funkcjonalnego powiązania go z innym ważnymi ciągami komunikacyjnymi służy realizacji ważnego interesu strony.

S. Sp. z o.o. z siedzibą w W., wywiodła do Sądu skargę na decyzję Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej z dnia [...] kwietnia 2013 r.

Zaskarżonej decyzji strona skarżąca zarzuciła naruszenia art. 7, art. 8, art. 77, art. 80 i art. 104 § 2 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, art. 125 pkt 3 i art. 126 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne w związku z § 19 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. nr 137, poz. 984 ze zm.).

W uzasadnieniu skargi strona skarżąca podniosła, że stanowisko Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej jest wewnętrznie sprzeczne, a przy tym nie odnosi się merytorycznie do treści odwołania.

Niezrozumiałe dla skarżącej Spółki jest sytuacja, w której organ formalnie rozpoznaje odwołanie S. Sp. z o.o. i wydaje merytorycznie decyzję, jednocześnie wskazuje na brak oddziaływania inwestycji na nieruchomość S. Sp. z o.o.

W ocenie strony skarżącej jako podmiot władający ziemią położoną w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych jest stroną postępowania w rozumieniu art. 127 ust. 7 pkt 5 ustawy Prawo wodne. Ścieki z drogi [...] będą odprowadzane na tym samym odcinku do wspólnej kanalizacji w drodze [...], przylegającej do nieruchomości spółki. Tym samym przewidywalne nadmierne zanieczyszczenie wód opadowych w tej kanalizacji może być uznawane za spowodowane przez spółkę lub przynajmniej w wyniku sumowania się zanieczyszczeń z obu nieruchomości (drogi [...] i nieruchomości spółki).

Dalej, strona skarżąca podniosła, że zaskarżona decyzja została wydana wbrew ograniczeniom wynikającym z art. 125 pkt 3 ustawy Prawo wodne. Stężenie zawiesin ogólnych w spływających z drogi ściekach opadowych znacznie bowiem przekroczy dopuszczalny poziom zanieczyszczeń, o którym mowa w § 19 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. Bez wpływu na ocenę dopuszczalności inwestycji pozostaje fakt określenia warunków jakościowych wymaganych pozwoleniem wodnoprawnym. Tym samym z góry wiadomo, że nałożone warunki nie zostaną spełnione, ograniczenia są nierealne. Co więcej, ich spełnienie nie jest w niczym uzależnione od starań i zachowań adresata decyzji.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty strona skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej w odpowiedzi na skargę podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi.

Na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2014 r. pełnomocnik Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad wyjaśniła, że wody opadowe i roztopowe z drogi [...] będą spływały do rury biegnącej wzdłuż drogi [...]. Po wybudowaniu tej rury również nieruchomości skarżącej Spółki będą do niej podłączone. Ścieki z drogi [...] i działek strony skarżącej będą odprowadzane poprzez zbiornik retencyjny i urządzenia oczyszczające do rowu [...]. Dopiero na tym etapie ścieki po oczyszczeniu będą wprowadzane do wód i do ziemi. Działki strony skarżącej leżą poza zasięgiem wprowadzania ścieków do wód i do ziemi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych, określone między innymi art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U Nr 153, poz. 1269) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.), sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, tj. kontroli zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Sądu, skarga podlega oddaleniu, ponieważ zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

Zaskarżona decyzja Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej z dnia [...] kwietnia 2013 r. utrzymuje w mocy decyzję Marszałka Województwa [...] z dnia [...] lutego 2013 r., którą udzielono Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad pozwolenia wodnoprawnego na szczególne korzystanie z wód tj. odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do wód oraz do ziemi, a także na wykonanie urządzeń wodnych, obejmujące m.in. wykonanie wylotów wód deszczowych, likwidację i wykonanie rowów, likwidację i wykonanie przepustów, wykonanie zbiorników retencyjnych wód opadowych, przebudowę sieci drenarskiej, w związku z realizacją inwestycji "Budowa drogi ekspresowej [...] na odcinku S. –W. wraz z powiązaniem z drogą krajową nr [...], Etap I Budowa drogi ekspresowej [...] węzeł P. (z węzłem) - węzeł O. (bez węzła) - węzeł L. (bez węzła)".

Podstawą materialnoprawną zaskarżonej decyzji są przepisy ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 145, ze zm.) regulujące kwestie udzielenia pozwolenia wodnoprawnego.

Jak stanowi art. 122 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy Prawo wodne, pozwolenie wodnoprawne jest wymagane m. in. na szczególne korzystanie z wód i wykonanie urządzeń wodnych.

Ze stanu faktycznego sprawy wynika, że S. spółka z o.o. jest właścicielem działek ewidencyjnych nr [...] i [...]. Działki te położone są u zbiegu drogi lokalnej [...] z drogą lokalną [...], w kilometrażu drogi [...] ok. od 444+960 do 445+150. W związku z realizacją planowanej inwestycji drogowej działka nr ew. [...] zostanie podzielona na działki nr ew. [...] i [...], a działka nr ew. [...] zostanie podzielona na działki nr ew. [...],[...] i [...]. Na działkach ewidencyjnych nr [...], [...] i [...] będą wykonane urządzenia wodne. Organ uznał, że skarżąca posiada status strony postępowania ze względu na władanie powierzchnią ziemi położoną w zasięgu planowanych do wykonania urządzeń wodnych. Natomiast odmówił Spółce S. takiego statusu w części pozwolenia dotyczącego szczególnego korzystania z wód, a tym samym kwestionowania decyzji w zakresie jakości ścieków.

Art. 37 ustawy Prawo wodne określa, że szczególnym korzystaniem z wód jest korzystanie wykraczające poza korzystanie powszechne lub zwykłe. W szczególności, jak stanowi pkt 2 tego przepisu, szczególnym korzystaniem z wód jest wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi. Z kolei art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. c) ww. ustawy definiuje ścieki jako wprowadzanie do wód lub do ziemi wód opadowych lub roztopowych, ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni, w szczególności z miast, portów, lotnisk, terenów przemysłowych, handlowych, usługowych i składowych, baz transportowych oraz dróg i parkingów.

Z materiału dowodowego znajdującego się w aktach administracyjnych, w szczególności z rysunku nr I-03.07 wynika, że na wysokości działek Spółki S. wody opadowe i roztopowe z projektowanej drogi [...] będą odprowadzane do projektowanego kanału deszczowego biegnącego wzdłuż drogi lokalnej [...]. Biorąc pod uwagę powyższą definicję ścieków, należy uznać, że wody opadowe i roztopowe pochodzące z powierzchni zanieczyszczonej o trwałej nawierzchni projektowanej drogi [...] ujęte w system kanalizacyjny wypełniają definicję ścieków.

Do działek Spółki S. przylegają drogi lokalne [...] i [...]. Jak wskazał organ, odwadnianie dróg lokalnych ma się odbywać za pomocą rowów drogowych ziemnych. Takie rowy przydrożne, jak wynika z pkt 1. 4) pozwolenia wodnoprawnego, mają być wykonane zarówno na części działki nr ew. [...], jak i części działki nr ew. [...], czyli w drogach lokalnych [...] i [...]. Należy zgodzić się ze stanowiskiem organu, że spływ powierzchniowy, niezorganizowany wód opadowych do rowów drogowych ziemnych nie daje podstaw do traktowania takich wód opadowych jako ścieków, gdyż wody te nie są ujęte w system kanalizacyjny. W konsekwencji wody te nie odpowiadają definicji ścieków z art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. c) ustawy Prawo wodne.

Jednakże z rysunków nr I-03.07 i nr II-3.10 przedstawiających kierunek płynięcia wody w rowie przydrożnym w drodze [...] przylegającej do nieruchomości S. widać, że wody opadowe płynące tym rowem łączą się ze ściekami płynącymi kanalizacją biegnącą wzdłuż drogi [...]. Wskazuje to, że nieprawdziwe jest stanowisko skarżącej, iż ścieki z drogi [...] odprowadzane mają być do wspólnej kanalizacji w drodze [...] przylegającej do nieruchomości należącej do Spółki S. To wody opadowe z rowu w drodze [...] odprowadzane mają być do kanalizacji, w której będą płynąć ścieki z drogi [...]. Z ww. rysunków widać również, że na działce skarżącej Spółki S. nr ew. [...] znajduje się projektowane połączenie bezpośrednie poprzez studzienkę z kanalizacją biegnącą wzdłuż drogi [...]. Powyższe dwie okoliczności wskazują, że Spółka S. również będzie korzystała z kanalizacji biegnącą wzdłuż drogi [...], co w ocenie Sądu daje jej przymiot strony w postępowaniu w zakresie jakości ścieków odprowadzanych tą kanalizacją do wód i do ziemi.

W ocenie Sądu, nieuzasadniony jest jednak zarzut skargi naruszenia art. 125 pkt 3 i art. 126 pkt 1ustawy Prawo wodne z uwagi na przekroczenie dopuszczalnego limitu zanieczyszczeń w ściekach określonego w § 19 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. nr 137, poz. 984, ze zm.).

Zgodnie z § 19 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. wody opadowe i roztopowe ujęte w szczelne, otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne pochodzące z zanieczyszczonej powierzchni dróg zaliczanych do kategorii dróg krajowych, w ilości, jaka powstaje z opadów o natężeniu co najmniej 15 l na sekundę na 1 ha, wprowadzane do wód lub do ziemi nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających 100 mg/l zawiesin ogólnych oraz 15 mg/l węglowodorów ropopochodnych.

Pozwolenie wodnoprawne, jak wynika z pkt 3. 1) zostało udzielone pod warunkiem, że jakość odprowadzanych wód opadowych i roztopowych nie będzie przekraczać zawartości substancji zanieczyszczających: zawiesiny ogólnej 100 mg/l, węglowodorów ropopochodnych 15 mg/l.

Z pozwolenia wodnoprawnego, rysunków nr I-03.07 i nr II-3.10, jak i operatu wodnoprawnego wynika, że odwadnianie projektowanej drogi [...] na wysokości działek Spółki S. odbywać się będzie za pomocą systemu kanalizacji deszczowej biegnącą wzdłuż drogi lokalnej [...], dalej poprzez zbiornik retencyjny ścieków opadowych [...] i urządzenie oczyszczające separator zawiesiny i substancji ropopochodnych [...] do odbiornika ścieków oczyszczonych odprowadzanych z oczyszczalni istniejącym rowem melioracyjnym [...], który wpada do rzeki Utraty. Wody opadowe i roztopowe odprowadzane z drogi [...] do kanalizacji deszczowej, jak wynika z operatu wodnoprawnego, będą przekraczać dopuszczalne wskaźniki zanieczyszczeń dla ścieków deszczowych wprowadzanych do wód lub do ziemi określone w rozporządzeniu z dnia 24 lipca 2006 r. Jednak zaprojektowany system oczyszczania ścieków pochodzących z wód opadowych i roztopowych zapewnia wymagany stopień oczyszczania ścieków do wartości dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych odprowadzanych do wód i do ziemi. Zatem nie można uznać za zasadny zarzutu udzielenia Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad pozwolenia wodnoprawnego z naruszeniem art. 125 pkt 3 i art. 126 pkt 1 ustawy Prawo wodne w związku z § 19 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r.

Sąd nie znalazł również podstaw do uznania zarzutu naruszenia przepisów postępowania administracyjnego we wskazanym w skardze zakresie.

Z tych wszystkich względów Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji.