II SA/Kr 1758/09
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2010-03-29Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Andrzej Irla /przewodniczący sprawozdawca/
Mariusz Kotulski
Mirosław BatorSentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzią NSA Andrzej Irla (spr) Sędziowie WSA Mariusz Kotulski WSA Mirosław Bator Protokolant Grażyna Grzesiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 marca 2010 r. sprawy ze skargi Wspólnoty Mieszkaniowej [...] w K. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 17 września 2009r. , nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji , II. orzeka , że zaskarżona decyzja nie może być wykonywana , III. zasądza od Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. na rzecz skarżącej Wspólnoty Mieszkaniowej [...] w K. kwotę 757 zł ( siedemset pięćdziesiąt siedem złotych ) tytułem zwrotu kosztów postępowania .
Uzasadnienie
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. decyzją nr [...] z dnia 2 marca 2005 r., znak: [...], działając w oparciu o art. 49b ust. 1, art. 80 ust. 2, art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7. lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. nr 207 póz. 2016 z późniejszymi zmianami) i art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane (Dz.U. z 2004 r., nr 93 póz. 888) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 2000 r. Dz.U. nr 98 póz. 1071 z późniejszymi zmianami) odmówił wydania nakazu rozbiórki obiektu małej architektury wybudowanego na posesji, przy ul. [...] w K., na działce nr "1" obr [...].
W uzasadnieniu organ nadzoru budowlanego podał, że w dniu 30 lipca 2003 r. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie: "rozbiórki wiaty śmietnika wraz z kontenerami usytuowanej na dz. nr "2" obr [...], przy ul. [...] w K.". Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, w tym dokonaniu oględzin w dniu [...].01.2005 r. organ ustalił, iż na wylewce betonowej, inwestor wybudował obiekt budowlany o wymiarach 2,10 x 4,1 Om, o wysokości 1,85-2,15m. Przedmiotowy obiekt został wykonany w konstrukcji stalowej, obudowany płytami z blachy, ściany boczne i ściana od strony budynku mieszkalnego są pełne, ściana tylna od wysokości 1m do 1, 85m jest częściowo wypełniona siatką ogrodzeniową. Dach wykonany jest z blach falistych o spadku w kierunku przeciwległym w stosunku do budynku mieszkalnego. Przedmiotowy obiekt małej architektury został usytuowany w odległości 3m od okien budynku mieszkalnego. Obiekt jest zamykany, a teren przedmiotowej posesji jest uporządkowany. Z zebranego materiału dowodowego wynika, że roboty budowlane zostały wykonane w lipcu 2003 r. Przedmiotowy obiekt budowlany nie został wybudowany w miejscu publicznym.
Biorąc za podstawę tak ustalony stan faktyczny organ stwierdził, że zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 2. pkt 22 Prawa budowlanego: pozwolenia na budowę nie wymaga budowa: obiektów małej architektury, natomiast zgodnie z treścią art. 30 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego zgłoszeniu właściwemu organowi wymaga: budowa obiektów małej architektury w miejscach publicznych. Jak wywodził dalej Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, ze względu na to, że na wzniesienie omawianego obiektu budowlanego nie było wymagane pozwolenie na budowę, brak było podstaw do zastosowania przepisu art. 48 ust. 1 Prawa budowlanego, na podstawie którego właściwy organ nakazuje w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę. Nie znajdował w sprawie zastosowania także przepis art. 49b ust. 1 Prawa budowlanego, na podstawie którego właściwy organ nakazuje w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego, lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego zgłoszenia bądź pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ, bowiem przedmiotowy obiekt budowlany został wzniesiony na prywatnej posesji. Wobec powyższego organ nie znalazł podstaw do wydania nakazu rozbiórki stanowiącego przedmiot sprawy obiektu małej architektury.
Po rozpoznaniu odwołania, [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia 17 maja 2005 r., znak: [...], uchylił decyzję z dnia 2 marca 2005 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego w K.. Podstawę prawną decyzji stanowił art. 138 § 2 i art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. 2000r. Nr 98 poz.1071 z późn. zmianami) oraz art. 80 ust. 2 i art. 83 ust.2 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003r Nr 207 póz. 2016 z późn. zmianami).
W ocenie organu odwoławczego wątpliwości budziła dokonana przez organ pierwszej instancji ocena prawna ustalonego stanu faktycznego. Bezspornym był fakt, że śmietnik, jako obiekt małej architektury, zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 2 pkt.22 ustawy Prawo budowlane nie wymaga pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. Stanowi on jednak obiekt budowlany, o którym mowa w art. 3 ust.4 i art. 5 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, a zatem winien być projektowany i budowany "w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie wymagań podstawowych dotyczących między innymi odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych, ochrony środowiska oraz odpowiednie usytuowanie na działce budowlanej. Organ odwoławczy zwrócił uwagę, że obiekty małej architektury służące gromadzeniu odpadów stałych, a więc śmietniki, podlegają przepisom wykonawczym wspomnianej ustawy Prawo budowlane, w tym Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002r w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z § 23 ust. 1 powyższego Rozporządzenia "odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe , o których mowa w § 22 ust.2 pkt.1 i 3 powinna wynosić co najmniej 10m od okien i drzwi budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3m od granicy z sąsiednią działką". Zdaniem organu odwoławczego, wobec faktu, że w niniejszej sprawie nie może mieć zastosowania art. 48 i art. 49b ustawy Prawo budowlane, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. winien rozważyć zastosowanie art. 50 w związku z art.51 tej ustawy.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy, decyzją nr [...] z dnia 8 lipca 2008 r., znak [...], Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. nakazał właścicielowi i inwestorowi - Przedsiębiorstwu Geologicznemu SA z siedzibą przy ul. [...] w K. rozbiórkę w terminie do 3 sierpnia 2008 r. obiektu budowlanego małej architektury wiaty śmietnikowej usytuowanej na dz. nr "2" obr. [...] przy ul. [...], w odległości 3m od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego położonego na działce nr "1" obr. [...] przy ul. [...] w K. albowiem przedmiotowa wiata śmietnikowa została wybudowana niezgodnie z przepisami wykonawczymi do ustawy Prawo budowlane tj. przepisami techniczno-budowlanymi określonymi w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Jako podstawę prawną swojej decyzji organ wskazał art.51 ust.1 pkt 1 w związku z art. 51 ust.7 i art.80 ust.2 pkt 1 oraz art. 83 ust.1 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. z 2006r, Nr 156 poz.1118 z późniejszymi zmianami) w związku z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 16.kwietnia 2004r o zmianie ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z 2004r Nr 93 poz.888 z późniejszymi zmianami) oraz art. 104 ustawy z dnia 14.czerwca 1960r Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2000r Nr 98 poz.1071 z późniejszymi zmianami).
W uzasadnieniu decyzji organ nadzoru budowlanego wskazał, że po uzupełnieniu zebranego materiału dowodowego i po ponownym jego przeanalizowaniu ustalono, iż roboty budowlane związane z wybudowaniem wiaty śmietnikowej zostały wykonane w latach 1990, tj. przed 1995r, a kontenery na nieczystości stałe ustawiono w w/w obiekcie w lipcu 2003 r. Nadto ustalono, między innymi oparciu o przeprowadzoną w dniach 18.01.2005r. i 27.11.2007r. z udziałem stron kontrolę, że na działce nr "2" obr. [...] na wylewce betonowej, inwestor wybudował obiekt budowlany o wymiarach 2,10x4,10m,o wysokości 1,85- 2,15m. Przedmiotowy obiekt został wykonany w konstrukcji stalowej, obudowany płytami z blachy. Ściany boczne i ściana frontowa śmietnika od strony ściany budynku mieszkalnego wielorodzinnego usytuowanego na dz. nr "1" obr. [...] przy ul. [...] są pełne, a ściana tylna obiektu od wysokości 1m do 1,85m jest częściowo wypełniona siatką ogrodzeniową. Dach wykonany jest z blach falistych o spadku w kierunku przeciwległym w stosunku do w/w budynku mieszkalnego, tj. na teren działki sąsiedniej nr "3" obr. [...]. Przedmiotowy obiekt małej architektury został usytuowany w odległości 3m od okien wspomnianego budynku mieszkalnego oraz w odległości 0,20m od granicy sąsiedniej działki nr "3" obr. [...], na której w granicy z dz. nr "2" obr. [...] nie ma usytuowanych żadnych obiektów budowlanych w tym śmietnika. Obiekt jest zamykany, a teren przedmiotowej posesji jest uporządkowany. Wejście do budynku mieszkalnego położonego na dz. nr "1" obr. [...] jest od strony dz. nr "4" obr. [...].
Organ wskazał, że treść obowiązujących w dacie wydania decyzji przepisów prowadzi do wniosku, że wiata śmietnikowa jest obiektem małej architektury, a zatem jej wzniesienie nie wymaga zgłoszenia właściwemu organowi ani uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Niezależnie od powyższej konstatacji Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. stwierdził, że stanowiąca przedmiot postępowania wiata śmietnikowa została wzniesiona z naruszeniem przepisów wykonawczych do ustawy Prawo budowlane tj. przepisów Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 7 kwietnia 2004r, zmieniającego rozporządzenie z dnia 12 kwietnia 2002r ( Dz. U. z 2004r nr 109 poz. 1155 i 1156). Organ podkreślił, że obiekt o wymiarach 2,20m x 4, 1m został wzniesiony na działce o szerokości ok. 5,35 m. Z materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie wynika, że ani właściciel - inwestor ani użytkownicy w/w śmietnika nie posiadają zgody Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. na usytuowanie przedmiotowej wiaty śmietnikowej w takiej odległości od otworów okiennych i drzwiowych budynku mieszkalnego oraz od granic sąsiednich działek. Pozostawienie dotychczasowego usytuowania przedmiotowego obiektu małej architektury na tak wąskiej działce byłoby niezgodne z obowiązującymi przepisami techniczno- budowlanymi, o których jest mowa w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 7 kwietnia 2004r. Tym samym wzniesiony obiekt narusza przepisy o których mowa w powołanym wyżej Rozporządzeniu, a wielkość przedmiotowej działki nie pozwala na doprowadzenie przedmiotowego obiektu do zgodności z tymi przepisami. Zgodnie z § 23 ust 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. oraz zmieniającego go Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 7 kwietnia 2004r. odległość na pojemniki i kontenery na odpady stałe powinna wynosić co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3m od granicy z sąsiednia działką. Zachowanie odległości od granicy działki nie jest wymagane, jeżeli osłony lub pomieszczenia stykają się z podobnymi urządzeniami na działce sąsiedniej. Zgodnie z ust. 2 tego przepisu w przypadku przebudowy istniejącej zabudowy, odległości, o których mowa w ust. 1, mogą być pomniejszone, jednak nie więcej niż o połowę, po uzyskaniu opinii państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
Mając powyższe na uwadze stwierdzono, że przedmiotowa wiata śmietnikowa została zrealizowana w sposób naruszający przepisy techniczno- budowlane i tym samym w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi. Z uwagi na brak możliwości doprowadzenia przedmiotowej wiaty śmietnikowej do stanu zgodnego z przepisami organ był zobligowany, na podstawie art. 51 ust 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, nakazać rozbiórkę.
Odwołanie od tej powyższej decyzji wniosła Wspólnota Mieszkaniowa [...] przy ul. [...].
W pierwszej kolejności odwołujący się zarzucił organowi pierwszej instancji błędne ustalenia faktyczne. Błędne było w pierwszej kolejności przyjęcie, że roboty budowlane związane z wybudowaniem przedmiotowej wiaty śmietnikowej zostały wykonane w latach 1990-tych, tj. przed 1995r, a kontenery na nieczystości stałe ustawiono w przedmiotowym obiekcie w lipcu 2003 roku. Jak wynika z dokumentów, w posiadaniu których znajduje się strona odwołująca i które były prezentowane organowi pierwszej instancji, przedmiotowa wiata śmietnikowa została wybudowana w latach 1960-tych, zaś w latach 1980-tych była ona jedynie remontowana i modernizowana, bez zmiany miejsca jej lokalizacji a kontenery (pojemniki) stały w niej od samego początku jej istnienia. Odwołujący się podnieśli także, że organ nie wskazał, na podstawie jakich dowodów doszedł do odmiennych ustaleń faktycznych. Zwrócono uwagę na treść protokołu kontroli, przeprowadzonej na przedmiotowej nieruchomości w dniu 27 listopada 2007 roku przez przedstawicieli organu l instancji, w którym zapisano, że : "Według oświadczenia obecnych stron, śmietnik i jego lokalizacja nie zmieniły się od roku 1960".
Skarżący wskazali, że jeżeli organ l instancji, wbrew zapewnieniom członków zarządu wspólnoty mieszkaniowej dokonał zupełnie innych ustaleń dotyczących stanu faktycznego to powinien takie swoje stanowisko szczególnie wnikliwie i wyczerpująco umotywować. Wskazano też na treść pisma Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. z dnia 25 kwietnia 2003 r, znak: [...], z którego także wynikają ustalenia odmienne od tych przyjętych przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego za podstawę swej decyzji. Tymczasem organ l instancji nie wskazał nawet pośrednio, na podstawie jakich dowodów dokonał swoich ustaleń, w żaden sposób nie odniósł się również do w/w dokumentów dostarczonych organowi w toku postępowania przez stronę odwołującą.
Dalej odwołujący się wskazali niespójność w uzasadnieniu prawnym zaskarżonej decyzji. Niekonsekwentne było zarzucenie przez organ pierwszej instancji naruszenia przepisów wykonawczych do ustawy Prawo budowlane z 1994 roku przy jednoczesnym ustaleniu, że przedmiotowa wiata śmietnikowa została wybudowana pod rządami ustawy Prawo budowlane z 1974 roku. Nawet jeżeli przyjęty przez organ termin wzniesienia przedmiotowej wiaty śmietnikowej odpowiadałby prawdzie, to wówczas zastosowanie winny znaleźć - zdaniem odwołujących się - przepisy ustawy Prawo budowlane z 1974 roku oraz przepisy wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3 lipca 1980 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki (Dz.U. z 1980r. Nr 17, póz. 62) a nie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 2004 roku.
Nadto podniesiono, że organ I instancji nie wskazał w żaden sposób, jakie przyczyny powodują wyjątkowe zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi lub mienia lub środowiska w przedmiotowej sprawie. Strona odwołująca wyraziła pogląd, że przepis art. 50 ust. 1 pkt 2 ustawy ma charakter szczególny i wyjątkowy i powinien być on stosowany tylko w przypadkach szczególnego zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź istotnego zagrożenia. Skarżący odwołali się do treści pisma Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. z dnia 25 kwietnia 2003 roku, sporządzonego po przeprowadzeniu kontroli na przedmiotowej nieruchomości, w którym organ stwierdził m.in., że: "(...) uciążliwości zapachowej nie stwierdzono (...) stan sanitarno porządkowy obecny i poprzedni śmietników nie budzi zastrzeżeń (...):". Zdaniem strony odwołującej, dojście przez organ l instancji do wniosku o zagrożeniu bezpieczeństwa ludzi lub mienia lub środowiska powinno zostać uzasadnione ze szczególną starannością i wnikliwością.
Niedopuszczalne było także zastosowanie w sprawie art. 51 prawa budowlanego z uwagi na fakt, iż roboty budowlane związane ze wzniesieniem wiaty śmietnikowej zostały już zrealizowane. Nie zachodziły zatem przesłanki do wydania postanowienia o wstrzymaniu robót budowlanych, a wydanie takiego postanowienia jest koniecznym etapem poprzedzającym ewentualne wydanie decyzji o nakazaniu rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części. Swój wywód w tym zakresie skarżący poparli powołaniem poglądów orzecznictwa sądów administracyjnych.
Decyzją z dnia 17 września 2009 r. [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K., znak: [...], uchylił zaskarżoną decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 8 lipca 2008 r. w części, w której określa ona termin dokonania rozbiórki wiaty i w tym zakresie orzekł co do istoty sprawy wyznaczając termin dokonania rozbiórki do dnia 31 grudnia 2009r., w pozostałym zaś zakresie decyzję utrzymał w mocy.
W uzasadnieniu organ odwoławczy stwierdził, że postępowanie dowodowe w analizowanej sprawie zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy i pełny zaś jego ustalenia nie budzą wątpliwości co do swojej kompletności i pełności.
Zdaniem organu odwoławczego nie ma większego znaczenia dla sprawy akcentowana w odwołaniu okoliczność, że obiekt powstał w latach 60-tych. Nie ma wątpliwości, iż zastosowanie do omawianej sprawy znajdują przepisy ustawy z 1994r., jako że sprawa wszczęta została w 2003 roku, tj. pod rządami obecnie obowiązującej ustawy. W drodze wyjątku jedynie nie znajduje zastosowania przepis art. 48 ustawy prawo budowlane z 1994r., co wynika z uregulowania art. 103 ustawy prawo budowlane z 1994r. W ocenie organu odwoławczego słusznie stwierdził organ l instancji, iż w chwili wydania decyzji zastosowanie znajdowały przepisy obowiązującej ustawy prawo budowlane z 1994r., a jedynie kwestie ewentualnych sankcji za wybudowanie obiektu bez stosownego zezwolenia, czy zgłoszenia ustalić należało w oparciu o przepisy ustawy prawo budowlane z 1974r. Wobec niestwierdzenia istnienia samowoli budowlanej, należało przejść do wydania decyzji w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy, czyli prawo budowlane z 1994r. i wydane w oparciu o tę ustawę przepisy wykonawcze. Wbrew zatem twierdzeniom odwołujących się o prawie właściwym decydował przepis art. 103 ustawy prawo budowlane prawidłowo powołany i zastosowany w decyzji organu pierwszej instancji.
W dalszej części uzasadnienia swego rozstrzygnięcia organ odwoławczy przytoczył treść § 23 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2002.75.690 z późn. zm.) i stwierdził, że wobec naruszenia dyspozycji tego przepisu i stwierdzenia, iż przedmiotowa wiata śmietnikowa zrealizowana została w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, należało zastosować 50 i 51 ustawy prawo budowlane. Słusznie więc - jak podkreślał Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego - organ l instancji stwierdził, iż nie było możliwości doprowadzenia przedmiotowej wiaty do stanu zgodnego z przepisami, wobec czego należało wydać decyzję o rozbiórce wiaty na podstawie przepisu art. 51 ust.1 ustawy prawo budowlane.
Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, na opisaną wyżej decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. złożyła Wspólnota Mieszkaniowa [...] przy ul. [...] w K., wnosząc o uchylenie tej decyzji. Skarżący podnieśli, że zaskarżona decyzja jest niewykonalna w myśl art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. a jej niewykonalność ma charakter trwały. Właściciele lokali mieszkalnych nie mają bowiem udziału w działce numer "2" obręb [...] i nie mają uprawnień do zlokalizowania nowej wiaty śmietnika wraz z kontenerami w innej części działki bez uprzedniego uzyskania praw właścicielskich. Nadto Skarżąca Wspólnota podniosła, iż w trakcie postępowania administracyjnego żaden z organów nie ustosunkował się do treści ustaleń decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. numer [...] znak: [...], w myśl których budowa obiektów małej architektury nie wymaga pozwolenia na budowę, a zatem brak podstaw do zastosowania przepisu art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) na podstawie którego organ nakazuje w drodze decyzji rozbiórkę obiektu budowlanego wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę. W skardze zakwestionowano zastosowanie wymogów określonych w § 23 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2002 r. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) w stosunku do obiektu, który został wybudowany w latach 60-tych XX w.
Nadto zarzucono, że organ l Instancji w decyzji numer [...] utrzymanej zaskarżoną decyzją w mocy stwierdził, że przedmiotowa wiata została zrealizowana w sposób naruszający przepisy techniczno - budowlane i tym samym mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, podczas gdy nie wskazał na czym to zagrożenie polega. Tymczasem zagrożenie o którym mowa winno być ewidentne. Zwrócono uwagę, że ustalenie o istniejącym zagrożeniu pozostaje w sprzeczności z treścią znajdującego się w aktach sprawy pisma Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. z dnia 25 kwietnia 2003 r. sporządzonego po przeprowadzeniu kontroli na przedmiotowej nieruchomości. W piśmie tym stwierdzono bowiem, że "stan sanitarno - porządkowy obecny i poprzedni śmietników nie budzi zastrzeżeń". Końcowo Skarżący podniósł, że przed wydaniem zaskarżonej decyzji Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego nie umożliwił Stronom wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, co narusza treść art. 10 § 1 k.p.a.
W odpowiedzi na skargę [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. w całości podtrzymał swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Zdaniem organu drugiej instancji wiata śmietnikowa, istniejąca na działce nr "2" obr. [...] jest zlokalizowana odległości 3 m od wielorodzinnego budynku mieszkalnego, a tym samym nie spełnia warunków wynikających z obowiązujących przepisów technicznych - tj. § 23 rozporządza Ministra Infrastruktury z 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Rozporządzenie przewiduje bowiem co najmniej metrową odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe od okien budynków przeznaczonych na pobyt ludzi. Wobec naruszenia w/w odległości nie ma możliwości doprowadzenia przedmiotowej wiaty do stanu zgodnego z przepisami, wobec czego organ zobowiązany był wydać decyzję o rozbiórce.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Skarga jest uzasadniona
Istotną w sprawie okolicznością faktyczną jest przede wszystkim data wybudowania przedmiotowej wiaty. W zaskarżonej decyzji organ odwoławczy przyjął, że niesporny między stronami jest fakt, że wiata powstała przed 1995 r., przy czym organ pierwszej instancji ustalił, że wzniesienie wiaty miało miejsce w latach 90-ych i przed 1995 r., zaś skarżący utrzymywali, że wiata wybudowana została jeszcze w latach 60-ych. Zdaniem organu odwoławczego różnice te, dotyczące daty budowy wiaty nie mają większego znaczenia dla sprawy, skoro bezsporne jest, że wiata wzniesiona została przed wejściem w życie obecnie obowiązuj alej ustawy z 1994 r.-Prawo budowlane.
Stanowisko to nie jest trafne ani słuszne. W okolicznościach sprawy dokładna data budowy spornej obecnie wiaty nie jest bez znaczenia dla sposobu rozstrzygnięcia sprawy. Według bowiem regulacji obowiązujących w tym czasie, tj. w chwili budowy oceniane winno być to, czy wiata ta wybudowana została zgodnie z przepisami (w tym także z przepisami techniczno - budowlanymi) czy budowa przepisy te naruszyła oraz jakie powinny być następstwa tego ewentualnego naruszenia prawa. Ustalenia wymagało zatem, czy wiata ta wzniesiona została, jak twierdzi skarżący w latach 60-ych, czy jak przyjęły to organy administracji - budowa miała miejsce w latach 90-ych lecz przed 1.01.1995 r. Inne bowiem akty prawne obowiązywały w latach 60-ych (ustawa z 23 stycznia 1961 r. - Prawo budowlane - Dz.U. nr 7, póz. 46 z późn. zm.), a inne w latach 90-ych, a przed 1.01.1995 r. (ustawa z dnia 24.10.1974 r. - Prawo budowlane, Dz.U. nr 38, póz. 229 z późn. zm.). Podkreślenia tu wymaga ponownie uwaga, że ocena co do zgodności z przepisami obowiązującymi w dacie wzniesienia spornej wiaty obejmować powinna także zgodność z obowiązującymi wówczas przepisami szczególnymi, jak np. przepisami regulującymi wzajemne sytuowanie obiektów budowlanych. Tylko taka ocena może pozwolić na stwierdzenie, czy określone roboty budowlane wykonane zostały zgodnie z przepisami czy też przepisy te naruszyły.
W dotychczasowym postępowaniu brak jest w tym zakresie jednoznacznych ustaleń, a nadto przyjęcie przez organ pierwszej instancji, że wiata wzniesiona została w latach 90-ych, nie wskazuje żadnego dowodu, na którym to ustalenie miałoby zostać oparte. Naruszone zostały wskutek tego przepisy art. 7 i art. 77 §1 k.p.a. a także art. 107 §3 k.p.a. Dopiero w oparciu o prawidłowo ustalony stan faktyczny sprawy, tj. w tym wypadku w oparciu o ustalenie w sposób jednoznaczny chwili wzniesienia spornej wiaty, można oceniać czy wiata ta wybudowana została z naruszeniem regulacji prawnych, czy jej wzniesienie regulacji tych nie narusza. Dokonując zaś takiej oceny, jak wyżej już podkreślono, trzeba mieć na uwadze, co do zasady, przepisy obowiązujące w chwili budowy. Inne, późniejsze regulacje mogłyby mieć zastosowanie jedynie wówczas, gdy wyraźnie byłoby to w regulacjach tych przewidziane. W chwili obecnej można już jednak stwierdzić, że nie jest trafne ani uzasadnione stanowisko przyjęte w zaskarżonej decyzji dopuszczające rozbiórkę obiektu budowlanego, który według dotychczasowej oceny tego organu nie stanowił samowoli budowlanej w chwili jego wzniesienia. Rozstrzygnięcie takie narusza przepis art. 103 § 2 ustawy z dnia 7.07. 1994 r. - Prawo budowlane i potwierdzoną tym przepisem zasadę nie działania wstecz przepisów o rozbiórce obiektów budowlanych, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie tychże przepisów, tj. przed dniem 1.01.1995 r. To jednak, czy przedmiotowa wiata podlega rozbiórce uzależnione jest od uprzedniego ustalenia daty jej wzniesienia i jeżeli wzniesienie to miało miejsce przed 1.01.1995 r. - od oceny, czy według wówczas obowiązujących przepisów budowa ta przepisy te naruszyła w stopniu uzasadniającym nakaz rozbiórki.
Z powyższych względów należało uznać, że zaskarżona decyzja narusza prawo. Stwierdzone uchybienie mogło bowiem mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Z tego też powodu należało orzec, jak w sentencji wyroku, działając na podstawie przepisów art. 145 §1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).
O kosztach postępowania orzeczono w oparciu o przepis art. 200 cytowanej wyżej ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Skład sądu
Andrzej Irla /przewodniczący sprawozdawca/Mariusz Kotulski
Mirosław Bator
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzią NSA Andrzej Irla (spr) Sędziowie WSA Mariusz Kotulski WSA Mirosław Bator Protokolant Grażyna Grzesiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 marca 2010 r. sprawy ze skargi Wspólnoty Mieszkaniowej [...] w K. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 17 września 2009r. , nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji , II. orzeka , że zaskarżona decyzja nie może być wykonywana , III. zasądza od Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. na rzecz skarżącej Wspólnoty Mieszkaniowej [...] w K. kwotę 757 zł ( siedemset pięćdziesiąt siedem złotych ) tytułem zwrotu kosztów postępowania .
Uzasadnienie
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. decyzją nr [...] z dnia 2 marca 2005 r., znak: [...], działając w oparciu o art. 49b ust. 1, art. 80 ust. 2, art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7. lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. nr 207 póz. 2016 z późniejszymi zmianami) i art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane (Dz.U. z 2004 r., nr 93 póz. 888) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 2000 r. Dz.U. nr 98 póz. 1071 z późniejszymi zmianami) odmówił wydania nakazu rozbiórki obiektu małej architektury wybudowanego na posesji, przy ul. [...] w K., na działce nr "1" obr [...].
W uzasadnieniu organ nadzoru budowlanego podał, że w dniu 30 lipca 2003 r. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie: "rozbiórki wiaty śmietnika wraz z kontenerami usytuowanej na dz. nr "2" obr [...], przy ul. [...] w K.". Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, w tym dokonaniu oględzin w dniu [...].01.2005 r. organ ustalił, iż na wylewce betonowej, inwestor wybudował obiekt budowlany o wymiarach 2,10 x 4,1 Om, o wysokości 1,85-2,15m. Przedmiotowy obiekt został wykonany w konstrukcji stalowej, obudowany płytami z blachy, ściany boczne i ściana od strony budynku mieszkalnego są pełne, ściana tylna od wysokości 1m do 1, 85m jest częściowo wypełniona siatką ogrodzeniową. Dach wykonany jest z blach falistych o spadku w kierunku przeciwległym w stosunku do budynku mieszkalnego. Przedmiotowy obiekt małej architektury został usytuowany w odległości 3m od okien budynku mieszkalnego. Obiekt jest zamykany, a teren przedmiotowej posesji jest uporządkowany. Z zebranego materiału dowodowego wynika, że roboty budowlane zostały wykonane w lipcu 2003 r. Przedmiotowy obiekt budowlany nie został wybudowany w miejscu publicznym.
Biorąc za podstawę tak ustalony stan faktyczny organ stwierdził, że zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 2. pkt 22 Prawa budowlanego: pozwolenia na budowę nie wymaga budowa: obiektów małej architektury, natomiast zgodnie z treścią art. 30 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego zgłoszeniu właściwemu organowi wymaga: budowa obiektów małej architektury w miejscach publicznych. Jak wywodził dalej Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, ze względu na to, że na wzniesienie omawianego obiektu budowlanego nie było wymagane pozwolenie na budowę, brak było podstaw do zastosowania przepisu art. 48 ust. 1 Prawa budowlanego, na podstawie którego właściwy organ nakazuje w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę. Nie znajdował w sprawie zastosowania także przepis art. 49b ust. 1 Prawa budowlanego, na podstawie którego właściwy organ nakazuje w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego, lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego zgłoszenia bądź pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ, bowiem przedmiotowy obiekt budowlany został wzniesiony na prywatnej posesji. Wobec powyższego organ nie znalazł podstaw do wydania nakazu rozbiórki stanowiącego przedmiot sprawy obiektu małej architektury.
Po rozpoznaniu odwołania, [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia 17 maja 2005 r., znak: [...], uchylił decyzję z dnia 2 marca 2005 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego w K.. Podstawę prawną decyzji stanowił art. 138 § 2 i art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. 2000r. Nr 98 poz.1071 z późn. zmianami) oraz art. 80 ust. 2 i art. 83 ust.2 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2003r Nr 207 póz. 2016 z późn. zmianami).
W ocenie organu odwoławczego wątpliwości budziła dokonana przez organ pierwszej instancji ocena prawna ustalonego stanu faktycznego. Bezspornym był fakt, że śmietnik, jako obiekt małej architektury, zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 2 pkt.22 ustawy Prawo budowlane nie wymaga pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. Stanowi on jednak obiekt budowlany, o którym mowa w art. 3 ust.4 i art. 5 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, a zatem winien być projektowany i budowany "w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie wymagań podstawowych dotyczących między innymi odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych, ochrony środowiska oraz odpowiednie usytuowanie na działce budowlanej. Organ odwoławczy zwrócił uwagę, że obiekty małej architektury służące gromadzeniu odpadów stałych, a więc śmietniki, podlegają przepisom wykonawczym wspomnianej ustawy Prawo budowlane, w tym Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002r w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z § 23 ust. 1 powyższego Rozporządzenia "odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe , o których mowa w § 22 ust.2 pkt.1 i 3 powinna wynosić co najmniej 10m od okien i drzwi budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3m od granicy z sąsiednią działką". Zdaniem organu odwoławczego, wobec faktu, że w niniejszej sprawie nie może mieć zastosowania art. 48 i art. 49b ustawy Prawo budowlane, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. winien rozważyć zastosowanie art. 50 w związku z art.51 tej ustawy.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy, decyzją nr [...] z dnia 8 lipca 2008 r., znak [...], Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. nakazał właścicielowi i inwestorowi - Przedsiębiorstwu Geologicznemu SA z siedzibą przy ul. [...] w K. rozbiórkę w terminie do 3 sierpnia 2008 r. obiektu budowlanego małej architektury wiaty śmietnikowej usytuowanej na dz. nr "2" obr. [...] przy ul. [...], w odległości 3m od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego położonego na działce nr "1" obr. [...] przy ul. [...] w K. albowiem przedmiotowa wiata śmietnikowa została wybudowana niezgodnie z przepisami wykonawczymi do ustawy Prawo budowlane tj. przepisami techniczno-budowlanymi określonymi w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Jako podstawę prawną swojej decyzji organ wskazał art.51 ust.1 pkt 1 w związku z art. 51 ust.7 i art.80 ust.2 pkt 1 oraz art. 83 ust.1 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. z 2006r, Nr 156 poz.1118 z późniejszymi zmianami) w związku z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 16.kwietnia 2004r o zmianie ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z 2004r Nr 93 poz.888 z późniejszymi zmianami) oraz art. 104 ustawy z dnia 14.czerwca 1960r Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2000r Nr 98 poz.1071 z późniejszymi zmianami).
W uzasadnieniu decyzji organ nadzoru budowlanego wskazał, że po uzupełnieniu zebranego materiału dowodowego i po ponownym jego przeanalizowaniu ustalono, iż roboty budowlane związane z wybudowaniem wiaty śmietnikowej zostały wykonane w latach 1990, tj. przed 1995r, a kontenery na nieczystości stałe ustawiono w w/w obiekcie w lipcu 2003 r. Nadto ustalono, między innymi oparciu o przeprowadzoną w dniach 18.01.2005r. i 27.11.2007r. z udziałem stron kontrolę, że na działce nr "2" obr. [...] na wylewce betonowej, inwestor wybudował obiekt budowlany o wymiarach 2,10x4,10m,o wysokości 1,85- 2,15m. Przedmiotowy obiekt został wykonany w konstrukcji stalowej, obudowany płytami z blachy. Ściany boczne i ściana frontowa śmietnika od strony ściany budynku mieszkalnego wielorodzinnego usytuowanego na dz. nr "1" obr. [...] przy ul. [...] są pełne, a ściana tylna obiektu od wysokości 1m do 1,85m jest częściowo wypełniona siatką ogrodzeniową. Dach wykonany jest z blach falistych o spadku w kierunku przeciwległym w stosunku do w/w budynku mieszkalnego, tj. na teren działki sąsiedniej nr "3" obr. [...]. Przedmiotowy obiekt małej architektury został usytuowany w odległości 3m od okien wspomnianego budynku mieszkalnego oraz w odległości 0,20m od granicy sąsiedniej działki nr "3" obr. [...], na której w granicy z dz. nr "2" obr. [...] nie ma usytuowanych żadnych obiektów budowlanych w tym śmietnika. Obiekt jest zamykany, a teren przedmiotowej posesji jest uporządkowany. Wejście do budynku mieszkalnego położonego na dz. nr "1" obr. [...] jest od strony dz. nr "4" obr. [...].
Organ wskazał, że treść obowiązujących w dacie wydania decyzji przepisów prowadzi do wniosku, że wiata śmietnikowa jest obiektem małej architektury, a zatem jej wzniesienie nie wymaga zgłoszenia właściwemu organowi ani uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Niezależnie od powyższej konstatacji Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. stwierdził, że stanowiąca przedmiot postępowania wiata śmietnikowa została wzniesiona z naruszeniem przepisów wykonawczych do ustawy Prawo budowlane tj. przepisów Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 7 kwietnia 2004r, zmieniającego rozporządzenie z dnia 12 kwietnia 2002r ( Dz. U. z 2004r nr 109 poz. 1155 i 1156). Organ podkreślił, że obiekt o wymiarach 2,20m x 4, 1m został wzniesiony na działce o szerokości ok. 5,35 m. Z materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie wynika, że ani właściciel - inwestor ani użytkownicy w/w śmietnika nie posiadają zgody Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. na usytuowanie przedmiotowej wiaty śmietnikowej w takiej odległości od otworów okiennych i drzwiowych budynku mieszkalnego oraz od granic sąsiednich działek. Pozostawienie dotychczasowego usytuowania przedmiotowego obiektu małej architektury na tak wąskiej działce byłoby niezgodne z obowiązującymi przepisami techniczno- budowlanymi, o których jest mowa w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 7 kwietnia 2004r. Tym samym wzniesiony obiekt narusza przepisy o których mowa w powołanym wyżej Rozporządzeniu, a wielkość przedmiotowej działki nie pozwala na doprowadzenie przedmiotowego obiektu do zgodności z tymi przepisami. Zgodnie z § 23 ust 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. oraz zmieniającego go Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 7 kwietnia 2004r. odległość na pojemniki i kontenery na odpady stałe powinna wynosić co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3m od granicy z sąsiednia działką. Zachowanie odległości od granicy działki nie jest wymagane, jeżeli osłony lub pomieszczenia stykają się z podobnymi urządzeniami na działce sąsiedniej. Zgodnie z ust. 2 tego przepisu w przypadku przebudowy istniejącej zabudowy, odległości, o których mowa w ust. 1, mogą być pomniejszone, jednak nie więcej niż o połowę, po uzyskaniu opinii państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
Mając powyższe na uwadze stwierdzono, że przedmiotowa wiata śmietnikowa została zrealizowana w sposób naruszający przepisy techniczno- budowlane i tym samym w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi. Z uwagi na brak możliwości doprowadzenia przedmiotowej wiaty śmietnikowej do stanu zgodnego z przepisami organ był zobligowany, na podstawie art. 51 ust 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, nakazać rozbiórkę.
Odwołanie od tej powyższej decyzji wniosła Wspólnota Mieszkaniowa [...] przy ul. [...].
W pierwszej kolejności odwołujący się zarzucił organowi pierwszej instancji błędne ustalenia faktyczne. Błędne było w pierwszej kolejności przyjęcie, że roboty budowlane związane z wybudowaniem przedmiotowej wiaty śmietnikowej zostały wykonane w latach 1990-tych, tj. przed 1995r, a kontenery na nieczystości stałe ustawiono w przedmiotowym obiekcie w lipcu 2003 roku. Jak wynika z dokumentów, w posiadaniu których znajduje się strona odwołująca i które były prezentowane organowi pierwszej instancji, przedmiotowa wiata śmietnikowa została wybudowana w latach 1960-tych, zaś w latach 1980-tych była ona jedynie remontowana i modernizowana, bez zmiany miejsca jej lokalizacji a kontenery (pojemniki) stały w niej od samego początku jej istnienia. Odwołujący się podnieśli także, że organ nie wskazał, na podstawie jakich dowodów doszedł do odmiennych ustaleń faktycznych. Zwrócono uwagę na treść protokołu kontroli, przeprowadzonej na przedmiotowej nieruchomości w dniu 27 listopada 2007 roku przez przedstawicieli organu l instancji, w którym zapisano, że : "Według oświadczenia obecnych stron, śmietnik i jego lokalizacja nie zmieniły się od roku 1960".
Skarżący wskazali, że jeżeli organ l instancji, wbrew zapewnieniom członków zarządu wspólnoty mieszkaniowej dokonał zupełnie innych ustaleń dotyczących stanu faktycznego to powinien takie swoje stanowisko szczególnie wnikliwie i wyczerpująco umotywować. Wskazano też na treść pisma Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. z dnia 25 kwietnia 2003 r, znak: [...], z którego także wynikają ustalenia odmienne od tych przyjętych przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego za podstawę swej decyzji. Tymczasem organ l instancji nie wskazał nawet pośrednio, na podstawie jakich dowodów dokonał swoich ustaleń, w żaden sposób nie odniósł się również do w/w dokumentów dostarczonych organowi w toku postępowania przez stronę odwołującą.
Dalej odwołujący się wskazali niespójność w uzasadnieniu prawnym zaskarżonej decyzji. Niekonsekwentne było zarzucenie przez organ pierwszej instancji naruszenia przepisów wykonawczych do ustawy Prawo budowlane z 1994 roku przy jednoczesnym ustaleniu, że przedmiotowa wiata śmietnikowa została wybudowana pod rządami ustawy Prawo budowlane z 1974 roku. Nawet jeżeli przyjęty przez organ termin wzniesienia przedmiotowej wiaty śmietnikowej odpowiadałby prawdzie, to wówczas zastosowanie winny znaleźć - zdaniem odwołujących się - przepisy ustawy Prawo budowlane z 1974 roku oraz przepisy wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 3 lipca 1980 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki (Dz.U. z 1980r. Nr 17, póz. 62) a nie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 2004 roku.
Nadto podniesiono, że organ I instancji nie wskazał w żaden sposób, jakie przyczyny powodują wyjątkowe zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi lub mienia lub środowiska w przedmiotowej sprawie. Strona odwołująca wyraziła pogląd, że przepis art. 50 ust. 1 pkt 2 ustawy ma charakter szczególny i wyjątkowy i powinien być on stosowany tylko w przypadkach szczególnego zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź istotnego zagrożenia. Skarżący odwołali się do treści pisma Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. z dnia 25 kwietnia 2003 roku, sporządzonego po przeprowadzeniu kontroli na przedmiotowej nieruchomości, w którym organ stwierdził m.in., że: "(...) uciążliwości zapachowej nie stwierdzono (...) stan sanitarno porządkowy obecny i poprzedni śmietników nie budzi zastrzeżeń (...):". Zdaniem strony odwołującej, dojście przez organ l instancji do wniosku o zagrożeniu bezpieczeństwa ludzi lub mienia lub środowiska powinno zostać uzasadnione ze szczególną starannością i wnikliwością.
Niedopuszczalne było także zastosowanie w sprawie art. 51 prawa budowlanego z uwagi na fakt, iż roboty budowlane związane ze wzniesieniem wiaty śmietnikowej zostały już zrealizowane. Nie zachodziły zatem przesłanki do wydania postanowienia o wstrzymaniu robót budowlanych, a wydanie takiego postanowienia jest koniecznym etapem poprzedzającym ewentualne wydanie decyzji o nakazaniu rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części. Swój wywód w tym zakresie skarżący poparli powołaniem poglądów orzecznictwa sądów administracyjnych.
Decyzją z dnia 17 września 2009 r. [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K., znak: [...], uchylił zaskarżoną decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 8 lipca 2008 r. w części, w której określa ona termin dokonania rozbiórki wiaty i w tym zakresie orzekł co do istoty sprawy wyznaczając termin dokonania rozbiórki do dnia 31 grudnia 2009r., w pozostałym zaś zakresie decyzję utrzymał w mocy.
W uzasadnieniu organ odwoławczy stwierdził, że postępowanie dowodowe w analizowanej sprawie zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy i pełny zaś jego ustalenia nie budzą wątpliwości co do swojej kompletności i pełności.
Zdaniem organu odwoławczego nie ma większego znaczenia dla sprawy akcentowana w odwołaniu okoliczność, że obiekt powstał w latach 60-tych. Nie ma wątpliwości, iż zastosowanie do omawianej sprawy znajdują przepisy ustawy z 1994r., jako że sprawa wszczęta została w 2003 roku, tj. pod rządami obecnie obowiązującej ustawy. W drodze wyjątku jedynie nie znajduje zastosowania przepis art. 48 ustawy prawo budowlane z 1994r., co wynika z uregulowania art. 103 ustawy prawo budowlane z 1994r. W ocenie organu odwoławczego słusznie stwierdził organ l instancji, iż w chwili wydania decyzji zastosowanie znajdowały przepisy obowiązującej ustawy prawo budowlane z 1994r., a jedynie kwestie ewentualnych sankcji za wybudowanie obiektu bez stosownego zezwolenia, czy zgłoszenia ustalić należało w oparciu o przepisy ustawy prawo budowlane z 1974r. Wobec niestwierdzenia istnienia samowoli budowlanej, należało przejść do wydania decyzji w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy, czyli prawo budowlane z 1994r. i wydane w oparciu o tę ustawę przepisy wykonawcze. Wbrew zatem twierdzeniom odwołujących się o prawie właściwym decydował przepis art. 103 ustawy prawo budowlane prawidłowo powołany i zastosowany w decyzji organu pierwszej instancji.
W dalszej części uzasadnienia swego rozstrzygnięcia organ odwoławczy przytoczył treść § 23 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2002.75.690 z późn. zm.) i stwierdził, że wobec naruszenia dyspozycji tego przepisu i stwierdzenia, iż przedmiotowa wiata śmietnikowa zrealizowana została w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, należało zastosować 50 i 51 ustawy prawo budowlane. Słusznie więc - jak podkreślał Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego - organ l instancji stwierdził, iż nie było możliwości doprowadzenia przedmiotowej wiaty do stanu zgodnego z przepisami, wobec czego należało wydać decyzję o rozbiórce wiaty na podstawie przepisu art. 51 ust.1 ustawy prawo budowlane.
Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, na opisaną wyżej decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. złożyła Wspólnota Mieszkaniowa [...] przy ul. [...] w K., wnosząc o uchylenie tej decyzji. Skarżący podnieśli, że zaskarżona decyzja jest niewykonalna w myśl art. 156 § 1 pkt 5 k.p.a. a jej niewykonalność ma charakter trwały. Właściciele lokali mieszkalnych nie mają bowiem udziału w działce numer "2" obręb [...] i nie mają uprawnień do zlokalizowania nowej wiaty śmietnika wraz z kontenerami w innej części działki bez uprzedniego uzyskania praw właścicielskich. Nadto Skarżąca Wspólnota podniosła, iż w trakcie postępowania administracyjnego żaden z organów nie ustosunkował się do treści ustaleń decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. numer [...] znak: [...], w myśl których budowa obiektów małej architektury nie wymaga pozwolenia na budowę, a zatem brak podstaw do zastosowania przepisu art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) na podstawie którego organ nakazuje w drodze decyzji rozbiórkę obiektu budowlanego wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę. W skardze zakwestionowano zastosowanie wymogów określonych w § 23 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2002 r. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) w stosunku do obiektu, który został wybudowany w latach 60-tych XX w.
Nadto zarzucono, że organ l Instancji w decyzji numer [...] utrzymanej zaskarżoną decyzją w mocy stwierdził, że przedmiotowa wiata została zrealizowana w sposób naruszający przepisy techniczno - budowlane i tym samym mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, podczas gdy nie wskazał na czym to zagrożenie polega. Tymczasem zagrożenie o którym mowa winno być ewidentne. Zwrócono uwagę, że ustalenie o istniejącym zagrożeniu pozostaje w sprzeczności z treścią znajdującego się w aktach sprawy pisma Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w K. z dnia 25 kwietnia 2003 r. sporządzonego po przeprowadzeniu kontroli na przedmiotowej nieruchomości. W piśmie tym stwierdzono bowiem, że "stan sanitarno - porządkowy obecny i poprzedni śmietników nie budzi zastrzeżeń". Końcowo Skarżący podniósł, że przed wydaniem zaskarżonej decyzji Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego nie umożliwił Stronom wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, co narusza treść art. 10 § 1 k.p.a.
W odpowiedzi na skargę [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w K. w całości podtrzymał swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Zdaniem organu drugiej instancji wiata śmietnikowa, istniejąca na działce nr "2" obr. [...] jest zlokalizowana odległości 3 m od wielorodzinnego budynku mieszkalnego, a tym samym nie spełnia warunków wynikających z obowiązujących przepisów technicznych - tj. § 23 rozporządza Ministra Infrastruktury z 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Rozporządzenie przewiduje bowiem co najmniej metrową odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe od okien budynków przeznaczonych na pobyt ludzi. Wobec naruszenia w/w odległości nie ma możliwości doprowadzenia przedmiotowej wiaty do stanu zgodnego z przepisami, wobec czego organ zobowiązany był wydać decyzję o rozbiórce.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Skarga jest uzasadniona
Istotną w sprawie okolicznością faktyczną jest przede wszystkim data wybudowania przedmiotowej wiaty. W zaskarżonej decyzji organ odwoławczy przyjął, że niesporny między stronami jest fakt, że wiata powstała przed 1995 r., przy czym organ pierwszej instancji ustalił, że wzniesienie wiaty miało miejsce w latach 90-ych i przed 1995 r., zaś skarżący utrzymywali, że wiata wybudowana została jeszcze w latach 60-ych. Zdaniem organu odwoławczego różnice te, dotyczące daty budowy wiaty nie mają większego znaczenia dla sprawy, skoro bezsporne jest, że wiata wzniesiona została przed wejściem w życie obecnie obowiązuj alej ustawy z 1994 r.-Prawo budowlane.
Stanowisko to nie jest trafne ani słuszne. W okolicznościach sprawy dokładna data budowy spornej obecnie wiaty nie jest bez znaczenia dla sposobu rozstrzygnięcia sprawy. Według bowiem regulacji obowiązujących w tym czasie, tj. w chwili budowy oceniane winno być to, czy wiata ta wybudowana została zgodnie z przepisami (w tym także z przepisami techniczno - budowlanymi) czy budowa przepisy te naruszyła oraz jakie powinny być następstwa tego ewentualnego naruszenia prawa. Ustalenia wymagało zatem, czy wiata ta wzniesiona została, jak twierdzi skarżący w latach 60-ych, czy jak przyjęły to organy administracji - budowa miała miejsce w latach 90-ych lecz przed 1.01.1995 r. Inne bowiem akty prawne obowiązywały w latach 60-ych (ustawa z 23 stycznia 1961 r. - Prawo budowlane - Dz.U. nr 7, póz. 46 z późn. zm.), a inne w latach 90-ych, a przed 1.01.1995 r. (ustawa z dnia 24.10.1974 r. - Prawo budowlane, Dz.U. nr 38, póz. 229 z późn. zm.). Podkreślenia tu wymaga ponownie uwaga, że ocena co do zgodności z przepisami obowiązującymi w dacie wzniesienia spornej wiaty obejmować powinna także zgodność z obowiązującymi wówczas przepisami szczególnymi, jak np. przepisami regulującymi wzajemne sytuowanie obiektów budowlanych. Tylko taka ocena może pozwolić na stwierdzenie, czy określone roboty budowlane wykonane zostały zgodnie z przepisami czy też przepisy te naruszyły.
W dotychczasowym postępowaniu brak jest w tym zakresie jednoznacznych ustaleń, a nadto przyjęcie przez organ pierwszej instancji, że wiata wzniesiona została w latach 90-ych, nie wskazuje żadnego dowodu, na którym to ustalenie miałoby zostać oparte. Naruszone zostały wskutek tego przepisy art. 7 i art. 77 §1 k.p.a. a także art. 107 §3 k.p.a. Dopiero w oparciu o prawidłowo ustalony stan faktyczny sprawy, tj. w tym wypadku w oparciu o ustalenie w sposób jednoznaczny chwili wzniesienia spornej wiaty, można oceniać czy wiata ta wybudowana została z naruszeniem regulacji prawnych, czy jej wzniesienie regulacji tych nie narusza. Dokonując zaś takiej oceny, jak wyżej już podkreślono, trzeba mieć na uwadze, co do zasady, przepisy obowiązujące w chwili budowy. Inne, późniejsze regulacje mogłyby mieć zastosowanie jedynie wówczas, gdy wyraźnie byłoby to w regulacjach tych przewidziane. W chwili obecnej można już jednak stwierdzić, że nie jest trafne ani uzasadnione stanowisko przyjęte w zaskarżonej decyzji dopuszczające rozbiórkę obiektu budowlanego, który według dotychczasowej oceny tego organu nie stanowił samowoli budowlanej w chwili jego wzniesienia. Rozstrzygnięcie takie narusza przepis art. 103 § 2 ustawy z dnia 7.07. 1994 r. - Prawo budowlane i potwierdzoną tym przepisem zasadę nie działania wstecz przepisów o rozbiórce obiektów budowlanych, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie tychże przepisów, tj. przed dniem 1.01.1995 r. To jednak, czy przedmiotowa wiata podlega rozbiórce uzależnione jest od uprzedniego ustalenia daty jej wzniesienia i jeżeli wzniesienie to miało miejsce przed 1.01.1995 r. - od oceny, czy według wówczas obowiązujących przepisów budowa ta przepisy te naruszyła w stopniu uzasadniającym nakaz rozbiórki.
Z powyższych względów należało uznać, że zaskarżona decyzja narusza prawo. Stwierdzone uchybienie mogło bowiem mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Z tego też powodu należało orzec, jak w sentencji wyroku, działając na podstawie przepisów art. 145 §1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).
O kosztach postępowania orzeczono w oparciu o przepis art. 200 cytowanej wyżej ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
