II SA/Bk 342/14

Uzasadnienie

Skarga została wywiedziona na tle następujących okoliczności.

W dniu 3 lipca 2013r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Powiatu Ziemskiego w S. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie legalności dobudowy budynku magazynu odpadów do budynku rzeźni usytuowanej na działce o numerze geodezyjnym [...] w miejscowości P., gmina S., stanowiącej własność skarżących M. i S. S. Po przeprowadzeniu postępowania postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2013r. w oparciu o art. 48 ust. 2 i 3 Prawa budowlanego organ orzekł o wstrzymaniu robót budowlanych związanych z dobudową magazynu odpadów do budynku rzeźni, oraz nałożeniu na inwestora S. S. obowiązek przedłożenia do 30 listopada 2013r. dokumentów pozwalających na zalegalizowanie dobudowy w postaci: zaświadczenia Wójta Gminy S. o zgodności budowy z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy oraz dokumentów wymienionych art. 33 ust. 2 pkt 1 i 2 Prawa budowlanego tj. projektu budowlanego, zaświadczenia potwierdzającego uprawnienia projektanta i oświadczenia o prawie dysponowania nieruchomością na cele budowlane. W uzasadnieniu postanowienia organ wskazał, że inwestor nie przedstawił żadnych dokumentów zezwalających na wzniesienie spornego budynku, mającego wymiary 5,20 x 5,50 m wybudowanego - według oświadczenia inwestora – w roku 2005. Podkreślił, że pozwolenia na budowę spornego obiektu nie odnaleziono w rejestrach wydanych pozwoleń na budowę oraz zgłoszeń. Wyjaśnił przesłanki zalegalizowania obiektu samowolnie wzniesionego, wymieniając w tym obowiązek uiszczenia stosownej opłaty legalizacyjnej oraz wskazał, że skutkiem niewywiązania się z przedłożenia koniecznej dla zalegalizowania dokumentacji będzie rozbiórka obiektu orzeczona na podstawie art. 48 ust. 4 Prawa budowlanego.

Następnie decyzją z dnia [...] stycznia 2014r. organ nadzoru budowlanego powołując się na art. 48 ust. 1 w związku z art. 49 ust. 3 Prawa budowlanego nakazał inwestorowi rozbiórkę samowolnie dobudowanego do budynku rzeźni magazynu odpadów. W uzasadnieniu decyzji organ powtórzył ustalenia z uzasadnienia postanowienia i stwierdził, że inwestor nie wykonał obowiązku przedłożenia koniecznych dla zalegalizowania budynku dokumentów, czego konsekwencją stało się wydanie nakazu rozbiórki. Dodał, że inwestor był poinformowany o konsekwencjach niewywiązania się z obowiązków nałożonych postanowieniem.

W odwołaniu od tej decyzji S. S. zaprzeczył dokonaniu rozbudowy rzeźni o sporny magazyn odpadów. Podał, że nieruchomość o numerze geodezyjnym [...] nabył wraz ze spornym budynkiem w 2006r. Budynek był w bardzo złym stanie technicznym, miał ubytki w ścianach i przeciekający dach. Aby uniknąć całkowitej dewastacji budynku uzupełnił ubytki w ścianach i zmienił pokrycie dachu. Roboty remontowe nie zmieniły gabarytów budynku ani elementów konstrukcyjnych, poprawiając wyłącznie estetykę obiektu. Odwołujący się zaprzeczył jakoby przyznał w oświadczeniu wpisanym do protokołu oględzin, że obiekt w 2005r. wybudował od podstaw, podkreślając, ze w 2005r. nie był jeszcze właścicielem nieruchomości.

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Powiatu Ziemskiego w S. w piśmie przedstawiającym odwołanie do organu II instancji wskazał, że prowadząc w 2005r. postępowanie w sprawie udzielenia pozwolenia na użytkowanie rozbudowanego magazynu i budynku socjalnego rzeźni, z którym wiązała się obowiązkowa kontrola terenu inwestycji, nie stwierdził istnienia spornego magazynu odpadów. Wskazane w odwołaniu nowe okoliczności powstania obiektu są sprzeczne z zebranym materiałem dowodowym, w tym z zeznaniami przesłuchanych świadków.

P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. po rozpatrzeniu odwołania decyzją z dnia [...] marca 2014r. orzekł o utrzymaniu w mocy decyzji pierwszoinstancyjnej. W uzasadnieniu decyzji odwoławczej organ stwierdził, ze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy zaprzecza twierdzeniom strony zawartym w odwołaniu. Podkreślił, że sporna dobudowa przylega do części rzeźni rozbudowanej w 2005r. a zatem z logicznego punktu widzenia sporny magazyn odpadów nie mógł powstać wcześniej. Potwierdza to mapa inwentaryzacji powykonawczej rozbudowy rzeźni z dnia 15.05.2005r. na której magazyn nie został naniesiony, co oznacza, że w tej dacie nie istniał. Organ wskazał na nielogiczność wywodu skarżącego oraz powołał się - poprzez przytoczenie - na wypowiedź skarżącego zamieszczoną w protokole z oględzin, w której skarżący wprost przyznał, ze magazyn odpadów został wybudowany w roku w 2005r. w czasie, gdy była przeprowadzana modernizacja rzeźni. Z uwagi jednak na brak zinwentaryzowania magazynu w dokumentacji geodezyjnej powykonawczej sporządzonej w 2005r. po rozbudowie rzeźni, organ II instancji podzielił stanowisko organu I instancji, że obiekt musiał powstać po dacie 15.05.2005r. tj. po wykonaniu inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej na potrzeby rozbudowanej rzeźni. Organ II instancji zgodził się z oceną prawną dokonanych ustaleń i prawidłowością zastosowania sankcji rozbiórki obiekt wobec niewywiązania się przez inwestora z obowiązku przedłożenia dokumentów koniecznych dla zalegalizowania samowoli budowlanej.

W skardze wywiedzionej na powyższą decyzje ostateczną do sądu administracyjnego przez M. i S. S. zostały podniesione zarzuty:

- naruszenia art. 7 K.p.a. poprzez niewyjaśnienie istotnych okoliczności sprawy, a tym samym naruszenie zasady prawdy obiektywnej polegające na oparciu rozstrzygnięcia na dokumentach zawierających braki z pominięciem przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka;

- naruszenia art. 77 i 80 K.p.a. poprzez nierzetelne rozpatrzenie i ocenę zebranego materiału dowodowego, w szczególności pominiecie zarzutów zgłoszonych przez stronę w trakcie postępowania;

- naruszenia art. 48 ustawy i art. 3 pkt 8 ustawy Prawo budowlane poprzez zakwalifikowanie robót remontowych jako dobudowy wymagającej uzyskania pozwolenia na budowę;

Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wnieśli o uchylenie decyzji jako naruszającej prawo i umorzenie postępowania administracyjnego oraz o zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania sądowego. W uzasadnieniu skargi powtórzona została argumentacja zawarta w odwołaniu.

P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje;

Skarga jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Orzeczony wobec skarżącego S. S. nakaz rozbiórki magazynu odpadów, dobudowanego do budynku rzeźni, jest oczywistą konsekwencją niewywiązania się przez inwestora z obowiązków nałożonych postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2013r. Postanowienie powyższe wydane w oparciu o art. 48 ust. 2 i 3 ustawy Prawo budowlane rozpoczęło procedurę legalizacji obiektu będącego przedmiotem orzeczonego nakazu rozbiórki. Wymieniało dokumenty, które inwestor powinien był przedłożyć w zakreślonym terminie konieczne do zalegalizowania obiektu i informowało inwestora zarówno o wynikającej z art. 48 ust. 4 Prawa budowlanego konsekwencji niewywiązania się z obowiązku przedłożenia koniecznych dokumentów legalizacyjnych, jak też informowało wiążącej się z legalizacją konieczności uiszczenia opłaty legalizacyjnej ustalanej w drodze odrębnego postanowienia. Z notatki pracownika organu sporządzonej dnia 22 sierpnia 2013r. wynika, że inwestor poinformowany też został o wysokości opłaty legalizacyjnej, mającej być ustaloną na podstawie art. 59 f Prawa budowlanego (k. 57 akt). Brak wywiązania się inwestora z obowiązku przedłożenia dokumentów pozwalających na zalegalizowanie obiektu, skutkować musiał wydaniem decyzji orzekającej jego rozbiórkę. Stosownie bowiem do treści art. 48 ust. 4 Prawa budowlanego w przypadku niespełnienia w wyznaczonym terminie obowiązków koniecznych do zalegalizowania obiektu budowlanego lub jego części, stosuje się przepis art. 48 ust. 1 prawa budowlanego a zatem wynikający z jego treści nakaz rozbiórki takiego obiektu (jego części).

Powołanie się przez skarżącego w odwołaniu od orzekającej rozbiórkę decyzji organu I instancji na argumenty mające podważyć prawidłowość ustalenia, że obiekt objęty nakazem rozbiórki został wzniesiony samowolnie, słusznie zostało ocenione jako nie znajdująca potwierdzenia w okolicznościach sprawy próba uniknięcia odpowiedzialności administracyjnoprawnej za samowolną budowę. Organ II instancji trafnie podkreślił, że twierdzenie strony, że sporna dobudówka istniała w dacie nabycia przez niego nieruchomości w 1992r. a później jedynie została wyremontowana, są sprzeczne z treścią dowodów przeprowadzonych przez organ, w tym twierdzeniami samego skarżącego. Skarżący bowiem, jak trafnie wskazuje organ w uzasadnieniu decyzji odwoławczej, do protokołu oględzin podał, że magazyn odpadów został wybudowany w 2005r. w czasie, gdy była przeprowadzana modernizacja budynku rzeźni. Słusznie organ zwraca także uwagę na fakt, że mapa inwentaryzacji powykonawczej budynku rzeźni z dnia 15 maja 2005r,, na wykazuje spornej dobudówki, co jest równoznaczne z jej nieistnieniem na gruncie w dacie sporządzania tej mapy, a w konsekwencji z prawidłowością ustalenia, że musiała być wzniesiona po dacie 15 maja 2005r. W trakcie postępowania sądowego na żądanie sądu Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Powiatu Ziemskiego w S. nadesłał akta postępowania administracyjnego zakończonego decyzją tegoż organu z dnia [...] maja 2005r. Nr [...] o udzieleniu skarżącemu pozwolenia na użytkowanie rozbudowanej rzeźni. Z akt powyższych Sąd dopuścił dowód (vide: protokół rozprawy k. 88 akt). Ze znajdującego się w powyższych aktach dokumentu w postaci kopii sporządzonej dnia 15 maja 2005r. mapy inwentaryzacji powykonawczej budynku rzeźni rzeczywiście nie wynika, by sporna dobudówka istniała na gruncie w dacie sporządzania mapy. Pomiar powykonawczy należy do grupy pomiarów bezpośrednich, czyli takich, które wymagają bezpośredniego kontaktu uprawnionego geodety z przedmiotem pomiaru. Celem pomiaru geodezyjnego przeprowadzanego po zakończeniu budowy obiektu budowlanego jest zebranie aktualnych danych o przestrzennym rozmieszczeniu wszystkich elementów zagospodarowania działki lub terenu. Dokumentacja geodezyjno – kartograficzna sporządzona w wyniku geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej powinna bowiem zawierać dane umożliwiające wprowadzenie zmian na mapę zasadniczą, do ewidencji gruntów i budynków i do ewidencji sieci uzbrojenia terenu. Powyższe potwierdził przed organem słuchany w charakterze świadka geodeta sporządzający mapę inwentaryzacji powykonawczej zmodernizowanej rzeźni J. O. Mapa inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej jest dowodem z dokumentu a zatem dowodem o szczególnej mocy dowodowej. Kodeks postępowania administracyjnego w art. 76 par. 1 stanowi, ze dokumenty urzędowe sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone. Moc dowodowa dokumentu urzędowego ma szczególne znaczenie w administracyjnym postępowaniu jurysdykcyjnym, w którym prowadzący postępowanie jest obowiązany respektować dokumenty wystawione przez inne, kompetentne organy administracji publicznej, chyba że zostanie skutecznie przeprowadzony dowód przeciwko treści dokumentu stosownie do zapisu art. 76 par. 3 kpa. Skarżący dla podważenia wiarygodności dowodu z treści mapy inwentaryzacji powykonawczej musiałby dysponować inną dokumentacją geodezyjno – kartograficzną o treści odmiennej niż wykazana mapą z dnia 15 maja 2005r. Powoływanie się na dowody osobowe (tu zeznania Z. A. F. – pracownika spółdzielni kółek rolniczych zarządzającej terenem inwestycji przed nabyciem go przez skarżących) nie jest zatem wystarczające dla podważenia wiarygodności dowodu z dokumentu.

Powiązanie przez organ treści mapy inwentaryzacji powykonawczej budynku rzeźni, niewykazującej istnienia w dacie 15 maja 2005r. spornej dobudówki z faktem nielegitymowania się inwestora koniecznym pozwoleniem na budowę spornego obiektu budowlanego, uzasadniał zastosowanie w sprawie procedury legalizacyjnej przewidzianej art. 48 Prawa budowlanego. Skoro zostało w sprawie w sposób nie podważony przez skarżącego wykazane, że sporna dobudówka do rzeźni nie istniała na gruncie w dacie 15 maja 2005r., to nie mogła zostać wyremontowana jak wywodzi skarżący w skardze, ale musiała być wzniesiona od podstaw.

Skierowanie decyzji jedynie w stosunku do S. S., mimo iż współwłaścicielami terenu inwestycji są oboje skarżący - małżonkowie S. S. i M. S., pozostaje w zgodzie z wynikającym z okoliczności sprawy traktowaniem jedynie S. S. jako inwestora, o czym świadczy fakt, że pozwolenia na użytkowanie budynku rzeźni, dla której sporny obiekt jest dobudówką, udzielono wyłącznie S. S. Nakaz rozbiórki obiektu budowlanego może być zaś wedle wyboru organu skierowany do inwestora, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego (art. 52 ustawy Prawo budowlane). Sam skarżący zresztą do protokołu oględzin podał, że mimo, iż współwłaścicielami nieruchomości są oboje małżonkowie S., inwestorem spornego obiektu był jedynie on.

Mając powyższe na uwadze Sąd nie dopatrzył się w zaskarżonej decyzji naruszenia prawa materialnego a w postępowaniu poprzedzającym wydanie zaskarżonej decyzji naruszenia procedury administracyjnej. Wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy zostały wyjaśnione w sposób należyty a materiał dowodowy został rzetelnie rozpatrzony i właściwie oceniony.

Z tych przyczyn skargę oddalono (art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).