II FZ 580/09

Uzasadnienie

E. S. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie skargę, określając jej przedmiot sformułowaniem: " na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w O. z dnia 21.09.2009 r. znak: [...] w części umorzenia postępowania pierwszej instancji".

Jak wynika z akt sprawy postanowieniem tym Dyrektor Izby Skarbowej w O. uchylił w całości postanowienie Dyrektora Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w E. w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie tytułu wykonawczego [...] oraz umorzył postępowanie pierwszej instancji.

Zarządzeniem z dnia 24 listopada 2009 r. Przewodniczący I Wydziału Finansowego i Celnego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie wezwał skarżącą do uiszczenia wpisu od skargi w kwocie 100 zł.

W zażaleniu na to zarządzenie, wskazując jako jego podstawę prawną art. 227 par. 1 i par. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej: P.p.s.a.), wniosła o jego uchylenie i nie pobieranie określonej nim opłaty sądowej, zarzucając, że nie złożyła środka odwoławczego co do istoty sprawy, to jest co do uchylenia postanowienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w E., z dnia 1 lipca 2009 r., lecz co do kwestii "zamiatania pod dywan" wszelkich manipulacji prawem i faktami, fałszerstw prawnych, nadużywania uprawnień i przekraczania kompetencji praz organ egzekucyjny ZUS. W uzasadnieniu zażalenia skarżąca sprecyzowała, że jej zdaniem Dyrektor Izby Skarbowej uchylając postanowienie organu ZUS powinien skierować sprawę do ponownego rozpatrzenia ze wskazaniem, jakie okoliczności powinny być wzięte pod uwagę przy ponownym jej rozpatrzeniu. Skarżąca wyjaśniła też, że skarga nie dotyczy "istoty sprawy w egzekucji (...) tylko podjęcia przez Sąd stosownych środków prawnych w celu nie powtarzania się fałszerstw prawnych w czynnościach ZUS.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Jak stanowi art. 3 par. 1 i par. 2 pkt 3 P.p.s.a. sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, obejmującą orzekanie w sprawie skarg na - między innymi - postanowienia wydane w toku postępowania egzekucyjnego i zabezpieczającego, na które służy zażalenie. Skarżąca wniosła skargę na postanowienie określone według organu, numeru i daty wydania. Niewątpliwie jest to postanowienie wydane w toku postępowania egzekucyjnego, ponieważ dotyczy uchylenia wadliwego, zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej, postanowienia wierzyciela, jakim jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Jak stanowi art. 199 P.p.s.a. strony postępowania sądowoadministracyjnego ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. W szczególności na podstawie art. 230 par. 1 P.p.s.a. od pism wszczynających postępowanie przed sądem administracyjnym w danej instancji pobiera się wpis stosunkowy lub stały, przy czym szczegółowe zasady pobierania wpisu określone są rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. \nr 221, poz. 2193 ze zm.). W paragrafie 2 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia określono, że wpis stały w sprawach skarg na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, egzekucyjnym lub zabezpieczającym wynosi 100 zł. O uiszczenie takiego właśnie wpisu wezwał skarżącą Przewodniczący Wydziału Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie i czynność tę należy uznać za prawidłową tak co do formy, jak i co do treści.

Należy przy tym podkreślić, że treść skargi nie pozostawia wątpliwości co do tego, że skarżone jest określone postanowienie wydane w toku postępowania egzekucyjnego, gdyż skarżąca domaga się uchylenia tego postanowienia. Możliwość zbadania, czy postanowienie to jest obarczone wadami, o których skarżąca pisze w uzasadnieniu skargi i zażalenia, powstanie dopiero wtedy, gdy skarga zostanie do sądu administracyjnego skutecznie wniesiona, to jest wtedy, jeżeli zostanie usunięty brak fiskalny i zostanie uiszczony należny wpis. Jeżeli jednak intencja skarżącej nie było zaskarżenie postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej (czemu wydają się jednak przeczyć zarzuty dotyczące formuły rozstrzygnięcia przyjętej w postanowieniu), skarżąca może skargę cofnąć. W każdym razie nieuiszczenie wpisu doprowadzi do odrzucenia skargi, o czym skarżąca została już pouczona.

Chybiony jest przy tym zarzut naruszenia art. 227 par. 1 i par. 2 P.p.s.a. Przepisy te stanowią, że zażalenie przysługuje na zarządzenie przewodniczącego oraz postanowienie wojewódzkiego sądu administracyjnego w przedmiocie kosztów sądowych, jeżeli strona nie składa środka odwoławczego co do istoty sprawy (paragraf 1) oraz że od zażaleń, o których mowa w paragrafie 1, nie pobiera się opłat sądowych. W przepisie paragrafu pierwszego, zwłaszcza w jego końcowym fragmencie, nie chodzi o rozstrzygnięcie co do istoty sprawy w postępowaniu administracyjnym, ale o rozstrzygnięcie co do istoty sprawy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, czyli o rozstrzygnięcie podjęte przez sąd administracyjny. Takie rozstrzygnięcie dotyczy uwzględnienia lub oddalenia skargi na zaskarżony do sądu administracyjnego akt administracyjny, natomiast obok lub zamiast takiego rozstrzygnięcia sąd (lub przewodniczący) może podejmować postanowienia w przedmiocie kosztów sądowych, na które służy zażalenie. Skarżąca właśnie skorzystała z możliwości przewidzianej w tym przepisie zaskarżając zarządzenie wzywające ją do uiszczenia wpisu sądowego. Do przepisu tego, ustanawiającego określone uprawnienie procesowe dla stron, Przewodniczący Wydziału WSA w Olsztynie prawidłowo się zastosował, przyjmując zażalenie skarżącej i przekazując je do rozpoznania Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu. Prawidłowo także zastosował paragraf drugi art. 227 P.p.s.a. i od zażalenia tego nie pobrał wpisu sądowego.

W konsekwencji powyższych rozważań Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, ze zażalenie nie ma usprawiedliwionych podstaw i podlega oddaleniu ma podstawie art. 184 w związku z art. 197 par. 1 i 2 oraz z art. 198 P.p.s.a.