I SA/Bd 786/09
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy
2009-12-28Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Dariusz Dudra /sprawozdawca/
Halina Adamczewska-Wasilewicz
Leszek Kleczkowski /przewodniczący/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Leszek Kleczkowski Sędziowie Sędzia WSA Halina Adamczewska-Wasilewicz Sędzia WSA Dariusz Dudra (spr.) Protokolant Starszy sekretarz sądowy Małgorzata Antoniuk po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 15 grudnia 2009r. sprawy ze skargi Spółdzielni Mieszkaniowej w G. na interpretację indywidualną Prezydenta G. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości oddala skargę
Uzasadnienie
W dniu [...] Spółdzielnia Mieszkaniowa w G. wystąpiła
z wnioskiem do Prezydenta G. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej interpretacji przepisów ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.
z 2006r. Nr 121, poz. 844 ze zm.) w zakresie opodatkowania lokali podatkiem od nieruchomości w budynkach Spółdzielni Mieszkaniowej w G., wykorzystywanych dla statutowej działalności społeczno-wychowawczej,
w szczególności dla prowadzenia klubów spółdzielni.
W uzupełnieniu wniosku w piśmie z dnia [...] przedstawiono następujący stan faktyczny: w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej znajdują się kluby na poszczególnych osiedlach mieszkaniowych miasta G.. Kluby te są czynne dla dzieci i młodzieży codziennie w ustalonych godzinach przez cały rok. Zatrudniony instruktor (w ramach umowy ze Spółdzielnią) nadzoruje zabawę dla dzieci oraz gry
w bilard, tenisa stołowego, gry planszowe, itp. Odbywają się zajęcia plastyczne
i taneczne. W okresie ferii letnich i zimowych zajęcia prowadzone są wg odrębnego planu. Organizowane są imprezy okolicznościowe (np. Dzień Babci i Dziadka, Dzień Matki, Dzień Dziecka), wystawy, spotkania (np. w Klubie Seniora).
Z pomieszczeń Spółdzielni nieodpłatnie korzystają organizacje klubowe takie jak np. chór, koło historyczne, koło seniorów, koło wychowanków szkół średnich.
Ponadto wnioskodawca wskazał, że z niektórych pomieszczeń klubów, kilka razy w miesiącu korzystają obcy użytkownicy (kluby, partie, sekcje, towarzystwa, koła) za minimalną odpłatnością w wysokości 30 zł miesięcznie. Opłata ta kompensuje koszty sprzątania, ciepłej i zimnej wody, energii elektrycznej i ogrzewania pomieszczeń.
W związku z tak przedstawionym stanem faktycznym zadano następujące pytanie: wg jakich stawek podatku od nieruchomości winny być opodatkowane lokale
w budynkach Spółdzielni Mieszkaniowej w G., wykorzystywanych dla statutowej działalności społeczno-wychowawczej, w szczególności dla prowadzenia klubów spółdzielni?
W opinii wnioskodawcy, jeśli lokal znajduje się w zasobie Spółdzielni Mieszkaniowej i jest przeznaczony na świetlicę osiedlową, w której na co dzień prowadzona jest statutowa działalność społeczno-wychowawcza (nawet jeśli jest równocześnie wynajmowana innym podmiotom) powinien być opodatkowany podatkiem od nieruchomości wg stawek jak od budynków pozostałych.
W uzasadnieniu wskazano na zróżnicowanie wysokości stawek podatku od nieruchomości, wynikających z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w zależności od sposobu wykorzystywania nieruchomości podlegających opodatkowaniu. Zgodnie
z art. 1 a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy za grunty, budynki i budowle związane
z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, także gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych, chyba, że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności ze względów technicznych.
Mając na uwadze powyższe w ocenie wnioskodawcy decydujące znaczenie posiada ustalenie zakresu w jakim Spółdzielnia jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. Strona podniosła, iż celem Spółdzielni Mieszkaniowej
w Grudziądzu - jako dobrowolnego zrzeszenia osób fizycznych jest zaspakajanie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin oraz potrzeb kulturalnych, oświatowych oraz innych potrzeb społecznych wynikających z zamieszkiwania w spółdzielczym budynku lub osiedlu (art. 1 ust. 1 oraz art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r.
o spółdzielniach mieszkaniowych - Dz.U. z 2003r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.). Zdaniem strony, działalność Spółdzielni skierowana "do wewnątrz" w ramach stosunków członkowskich nie ma charakteru gospodarczego, gdyż zasadą jest, że spółdzielnie mieszkaniowe gospodarują funduszami swoich członków w celach niezarobkowych. Ponieważ w zakresie swojej podstawowej działalności spółdzielnie mieszkaniowe zobowiązane są stosować zasady bezwynikowej gospodarki zasobami majątkowymi swoich członków, w ocenie wnioskodawcy tego rodzaju zasada finansowej działalności spółdzielni mieszkaniowej nie odpowiada temu elementowi ustawowej definicji działalności gospodarczej, który stanowi o celu zarobkowym tej działalności.
W konsekwencji w ocenie wnioskodawcy, w zakresie dotyczącym podstawowej działalności spółdzielni, nie można jej przypisać prowadzenie działalności gospodarczej, a w konsekwencji działanie spółdzielni na rzecz jej członków należy uznać jako niezwiązane z działalnością gospodarczą. Dla poparcia swego stanowiska wnioskodawca przywołał uchwałę NSA z 24 marca 1997r. sygn. FPK 1/97; ONSA 1997/3 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1999r. sygn. akt III CKN 372/98 oraz na odpowiedź z dnia 16 marca 2007r. Podsekretarza Stanu na interpelację poselską z dnia 15 lutego 2007r.
Prezydent G. w interpretacji indywidualnej z dnia [...] uznał, iż w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy
w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe. Organ stwierdził, iż budynki (lokale) będące w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej, wykorzystywane wyłącznie dla statutowej działalności społeczno-wychowawczej dla swoich członków i ich rodzin, podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wg stawek podatku jak dla budynków pozostałych, natomiast w przypadku gdy równocześnie owe budynki (lokale) są wynajmowane innym podmiotom, wówczas podlegają opodatkowaniu wg stawek podatku od nieruchomości przewidzianych odpowiednio dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W uzasadnieniu wskazano, iż zgodnie z brzmieniem § 6 ust. 3 i 5 statutu Spółdzielni Mieszkaniowej w G., w ramach prowadzonej działalności Spółdzielnia może wydzierżawiać lub wynajmować członkom i innym osobom grunty, lokale mieszkalne lub lokale o innym przeznaczeniu oraz inne rzeczy w rozumieniu art. 45 k.c., prowadzić działalność społeczną, oświatową i kulturalną.
Organ podniósł, iż związek danej nieruchomości z prowadzeniem działalności gospodarczej oznacza także związek pośredni, służący prowadzonej działalności i nie może być utożsamiany jedynie z działalnością faktyczną. O tym, czy dana nieruchomość pozostaje związana z działalnością gospodarczą nie przesądza to, czy działalność gospodarcza jest w danym obiekcie i w danym czasie rzeczywiście prowadzona. Nawet przejściowe niewykorzystywanie przez podmiot gospodarczy nieruchomości do wykonywania działalności gospodarczej, nie daje podstaw do tego by do wymiaru podatku od nieruchomości, nie miały zastosowania stawki przewidziane dla nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą. Nawet działalność uboczna,
z istoty rzeczy prowadzona w niewielkim rozmiarze jest co do zasady kwalifikowana jako działalność gospodarcza.
Organ przywołał definicje działalności gospodarczej przedstawione w wyrokach Sądu Najwyższego dnia 04 stycznia 2008 roku sygn. akt I UK 208/07 oraz z dnia
6 grudnia 1991r., sygn. akt III CZP 117/91, w których wskazano na cechy tej działalności takie jak: wykonywanie jej w sposób zorganizowany i nastawiony na nieokreślony z góry okres czasu, zawodowy charakter, powtarzalność podejmowanych działań, podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania, uczestnictwo
w obrocie gospodarczym. Podniesiono, iż SN wskazał, iż przykładem działalności gospodarczej, która nie jest obliczona na osiąganie zysku, a zmierza jedynie do pokrywania kosztów własnymi dochodami jest działalność spółdzielni mieszkaniowej, mająca na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin oraz potrzeb gospodarczych wynikających z zamieszkiwania w spółdzielczym osiedlu lub budynku. Prowadząc tę działalność spółdzielnia powinna kierować się potrzebami zrzeszonych członów. Obowiązuje ją zatem właściwa wszelkiej działalności gospodarczej - zasada racjonalnego gospodarowania.
W ocenie organu Spółdzielnia Mieszkaniowa prowadzi działalność, która nosi znamiona działalności gospodarczej, gdyż jest to działalność usługowa o charakterze zarobkowym wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Na zarobkowy charakter działalności wskazuje otrzymywanie z tego tytułu czynszu, przy czym bez znaczenia jest to, iż ów czynsz nie prowadzi do osiągnięcia zysku przez Spółdzielnię. Bez znaczenia jest również, na jakie potrzeby i cele jest wykorzystywany zysk
z prowadzonej działalności.
Zdaniem Prezydenta działalność gospodarcza jest faktem i należy do kategorii
o charakterze obiektywnym. Nie ma znaczenia okoliczność, że Spółdzielnia prowadząc określoną działalność nie ocenia jej jako działalności gospodarczej, nie nazywa jej tak bądź też oświadcza, że jej nie prowadzi. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie
w § 6 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej, jak również poprzez wpis do KRS.
Organ przywołał dla poparcia swego stanowiska wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2004 roku, sygn. akt I CK 53/03, w którym stwierdzono, że "spółdzielnia mieszkaniowa jest podmiotem gospodarczym i w zakresie prowadzonej przez siebie działalności ukierunkowanej na szeroko pojęte zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych swoich członków musi być traktowana tak samo, jak inni przedsiębiorcy".
Odnosząc się do przywołanej przez wnioskodawcę odpowiedzi na interpelację poselską z dnia 15 lutego 2007r. organ wyjaśnił, iż odpowiedź na interpelację nie stanowi interpretacji przepisów prawa podatkowego, wydanej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa.
Konkludując organ stwierdził, iż nie można zgodzić się z opinią wnioskodawcy, że pomieszczenia wynajmowane m.in. na działalność partii, towarzystw powinny być opodatkowane podatkiem od nieruchomości według stawek jak od budynków pozostałych.
Pismem z dnia [...] strona wniosła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w którym wniosła o zmianę interpretacji indywidualnej z dnia [...]. W odpowiedzi na powyższe wezwanie w piśmie z dnia [...] Prezydent G. stwierdził brak podstaw do zmiany powyższej interpretacji.
W skardze z dnia [...] na interpretację indywidualną z dnia
[...] strona wniosła o jej uchylenie. Interpretacji zarzucono naruszenie: art. 1 ust. 1 oraz art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003r., Nr 119, poz. z 1116 ze zm.); przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.) w zakresie ustalenia, że Spółdzielnia Mieszkaniowa jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w pełnym zakresie bez uwzględnienia podstawowej statutowej działalności, która nie jest działalnością gospodarczą;
art. 1 a) ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r.o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006r. Nr 121, poz. 844 ze zm.).
W uzasadnieniu podobnie jak we wniosku podniesiono, iż działalność Spółdzielni skierowana "do wewnątrz" w ramach stosunków członkowskich nie ma charakteru gospodarczego, gdyż zasadą jest, że spółdzielnie mieszkaniowe gospodarują funduszami swoich członków w celach niezarobkowych. Ponieważ w zakresie swej podstawowej działalności spółdzielnie mieszkaniowe zobowiązane są stosować zasady bezwynikowej gospodarki zasobami majątkowymi swoich członków, nie ulega wątpliwości, że tego rodzaju zasada finansowej działalności spółdzielni mieszkaniowej nie odpowiada temu elementowi ustawowej definicji działalności gospodarczej, który stanowi o celu zarobkowym tej działalności.
Autor skargi dokonując interpretacji przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wywiódł, iż działania spółdzielni na rzecz jej członków są niezwiązane z działalnością gospodarczą. W tym kontekście przywołał postanowieni Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1999r. sygn. akt III CKN 372/98, dotyczącym działalności gospodarczej spółdzielni mieszkaniowych, w którym stwierdzono: "Mając na uwadze wymienione cechy, należy uznać, że działalność spółdzielni mieszkaniowej skierowana »do wewnątrz«, w ramach stosunków członkowskich nie ma charakteru gospodarczego, natomiast może być tą działalnością wobec innych przedsiębiorców, zwłaszcza w toku budowy lub administrowania cudzymi zasobami albo swobodnego gospodarowania własnymi lokalami".
Strona skarżąca zarzuciła interpretacji przyjęcie błędnego założenia, że Spółdzielnia Mieszkaniowa jest podmiotem gospodarczym w zakresie, w jakim udostępnia lokale innym podmiotom i wobec powyższego lokale, które równocześnie wykorzystywane są dla działalności statutowej Spółdzielni winny być opodatkowane tak jak związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W ocenie strony prawidłowe ustalenie statusu prawnego Spółdzielni w oparciu o orzecznictwo oraz doktrynę prowadzi do konkluzji, że Spółdzielnia jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą tylko w zakresie poza swoją działalnością podstawową.
W odpowiedzi na skargę Prezydent G. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości swoje dotychczasowe stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy zważył, co następuje:
Skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.
Sąd na wstępie podkreśla, iż zaskarżona interpretacja indywidualna wydana przez Prezydenta Grudziądza wydana została w wyniku rozpatrzenia wniosku Skarżącej złożonego na podstawie przepisów art. 14b-14p ustawy Ordynacja podatkowa, zwanej dalej "ord. pod.". Na podstawie powołanych powyżej przepisów ustawy Prezydent, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zgodnie z art. 14b § 2 i § 3 ustawy ord. pod. wniosek
o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Mając na uwadze wskazane powyżej przepisy ustawy ord. pod. podnieść także należy, iż podstawą udzielenia interpretacji indywidualnej jest stan faktyczny wskazany we wniosku podatnika. W związku z czym orzeczenie Sądu w przedmiotowej sprawie wiąże wyłącznie w zaprezentowanym przez skarżącą zaistniałym stanie faktycznym, na podstawie przedstawionych przez nią ogólnych informacji i dokumentów źródłowych.
Sąd w składzie orzekającym w rozpoznawanej sprawie, biorąc pod uwagę wskazane powyżej przepisy, a także kryteria oceny zaskarżonego aktu administracyjnego w postaci pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydawanej w indywidualnych sprawach; określone w przepisach ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm. - dalej jako "p.p.s.a.") nie znalazł podstaw do stwierdzenia, że zaskarżona indywidualna interpretacja została wydana z naruszeniem obowiązujących przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy lub z naruszeniem przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie. Sąd nie dopatrzył się też naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, a także okoliczności wskazujących na istnienie przesłanek pozwalających na stwierdzenie nieważności zaskarżonego aktu.
Skład orzekający w sprawie podzielił w całości przedstawioną przez Prezydenta w zaskarżonym akcie wykładnię przepisów prawa podatkowego.
Przed przystąpieniem do merytorycznej analizy przedmiotowego zagadnienia Sąd podkreśla, iż podczas rozstrzygania niniejszej sprawy miał na względzie art. 134
§ 2 p.p.s.a. Zgodnie z tym przepisem Sąd nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności.
Spór w przedmiotowej sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia, czy od budynków będących w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej wykorzystywanych zarówno do statutowej działalności społeczno-wychowawczej, z której to korzystają członkowie Spółdzielni i ich rodziny, jak i do działalności w postaci wynajmowania innym podmiotom, podatek od nieruchomości winien być naliczony wg stawek tego podatku przewidzianych odpowiednio dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Skarżąca w swoich wystąpieniach prezentuje pogląd, że budynki te jako niewykorzystywane do działalności gospodarczej winny być opodatkowane wg stawek dotyczących budynków pozostałych. Organ podatkowy uważa zaś, że przedmiotowe budynki podlegają podatkowi od nieruchomości wg stawek stosowanych do opodatkowania budynków związanych z działalnością gospodarczą.
Zgodnie z definicją normatywną zawartą w słowniczku ustawy, obowiązującą od 1 stycznia 2003r., a konkretnie w art. 1 a) pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r.
o podatkach i opłatach lokalnych (jednolity tekst: Dz. U. z 2006r. Nr 121, poz. 844 ze zm.), zwanej dalej "ustawy o p.o.l." grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, to grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą,
z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami,
a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.
W myśl tej definicji wszystkie budynki, budowle i grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z dwoma wyjątkami, są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, chyba że przedmiot opodatkowania nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Te wyjątki to budynki mieszkalne i zajęte pod nie grunty oraz grunty pod jeziorami i zajęte na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych. Jeżeli zatem np. budynek mieszkalny i związany z nim grunt jest w posiadaniu przedsiębiorcy, to podlega opodatkowaniu na takiej zasadzie, że budynek jest obciążony stawkami właściwymi dla innych budynków mieszkalnych, a grunt wg stawek właściwych dla gruntów pozostałych. Grunty pod jeziorami i zajęte na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych mają ustaloną w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o p.o.l. stawkę podatku.
Z przytoczonej definicji wynika, że sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, budowla, grunt są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Tak więc różnego rodzaju obiekty niewykorzystywane w danym momencie lub gdzie prowadzona jest innego rodzaju działalność niż gospodarcza (np. socjalna) należy uznać za związane z działalnością gospodarczą. WSA w Gdańsku
w wyroku z dnia 6 czerwca 2006 r., I SA/Gd 481/05, niepubl., stwierdził, że tymczasowy brak wykorzystywania danego obiektu dla celów działalności gospodarczej nie uprawnia do przyjęcia, że nie stanowi on nieruchomości związanej z działalnością gospodarczą
w rozumieniu przepisów ustawy o p.o.l. Zbliżonych kwestii dotyczył wyrok WSA w Gdańsku
z dnia 4 marca 2006r., I SA/Gd 49/04, niepubl., w którym stwierdzono, że podatnik zobowiązany był do opłacania podatku od budynków według stawek właściwych dla budynków związanych z działalnością gospodarczą za okres, w którym miał status przedsiębiorcy. O tym, czy podmiot był przedsiębiorcą, czy też nie, przesądzał wpis do rejestru przedsiębiorców. Sąd stwierdził ponadto, że budynki będące własnością przedsiębiorcy powinny podlegać opodatkowaniu stawkami przeznaczonymi dla budynków związanych z działalnością gospodarczą, niezależnie od ich faktycznego wykorzystania (por. komentarz do art. 1(a) ustawy z dnia 12 stycznia 1991r.
o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.06.121.844), [w:] L. Etel, S. Presnarowicz,
G. Dudar, Podatki i opłaty lokalne. Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz, ABC, 2008.)
W pełni zgodzić się należy z przytoczonymi poglądami sądów administracyjnych. W omawianej definicji nie ma warunku wykorzystywania tego rodzaju nieruchomości na cele związane z działalnością gospodarczą, wystarczy sam fakt ich posiadania przez przedsiębiorcę (por. komentarz do art. 1(a) ustawy z dnia 12 stycznia 1991r.
o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.06.121.844), [w:] L. Etel, S. Presnarowicz,
G. Dudar, Podatki i opłaty lokalne. Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz, ABC, 2008.)
Zgodnie z art. 1 ust. 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) Spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych
w odrębnych przepisach i w statucie, jeżeli działalność ta jest związana bezpośrednio
z realizacja celu, o którym mowa w ust. 1. Ustęp pierwszy stanowi, że celem spółdzielni mieszkaniowej, zwanej dalej "spółdzielnią", jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych
i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Mając na uwadze powyższe regulacje należy wskazać, że Spółdzielnia posiada status przedsiębiorcy, co wynika z wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, którego wyciąg znajduje się w aktach administracyjnych. Status przedsiębiorcy potwierdzają także zapisy statutu o możliwości prowadzenia działalności gospodarczej. [...] Jednocześnie Spółdzielnia nie kwestionuje samego faktu prowadzenia działalności gospodarczej poza podstawową działalnością w zakresie gospodarowanie własnymi budynkami (por. wyrok tut. Sądu w sprawie skarżącej Spółdzielni z dnia [...] sygn. akt
[...]).
Godzi się w tym miejscu podnieść, że z załączonego do akt sądowych, jak
i administracyjnych niniejszej sprawy odpisu z Rejestru Przedsiębiorców, wg stanu na dzień 25 sierpnia 2009 r., w przedmiocie działalności Spółdzielni znajduje się: działalność w zakresie telekomunikacji przewodowej, bezprzewodowej, z wyłączeniem komunikacji satelitarnej, działalność w zakresie pozostałej telekomunikacji, nadawanie programów telewizyjnych ogólnodostępnych i abonamentowych, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi i dzierżawionymi, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, działalność obiektów kulturalnych, zarządzanie nieruchomościami wykonywanymi na zlecenie, działalność związana z produkcją filmów, nagrań video i programów telewizyjnych, działalność w zakresie nagrań dźwiękowych i muzycznych, nadawanie programów radiofonicznych, działalność związana z dystrybucją filmów, nagrań video i programów telewizyjnych, pozostałe pośrednictwo pieniężne.
W świetle powyższego nie budzi wątpliwości teza, że Spółdzielnia jest podmiotem, o którym mowa w art. 1a) pkt 3 ustawy o p.o.l.
Przy omawianiu przedmiotowego zagadnienia warto zwrócić uwagę na ewolucję rozwiązań ustawowych, jakie zachodziły w zakresie opodatkowania nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą. Treść tych zmian wskazuje, iż były one nakierowane na poszerzanie przedmiotowego zakresu opodatkowania nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą.
W pierwotnym tekście ustawy pochodzącym z 12 stycznia 1991 r., zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegały budowle związane wyłącznie z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna, natomiast w myśl art. 3 ust. 1 pkt 4 opodatkowaniu podlegały również grunty objęte przepisami o podatku rolnym, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza i leśna. W świetle zaś art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy Rada gminy określała wysokość stawek podatku od budynków lub ich części,
z tym, że podatek ten nie mógł przekroczyć rocznie od budynków lub ich części związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą inną niż rolnicza lub leśna oraz od części budynków mieszkalnych zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej ustalonej ustawą kwoty, liczonej od jednego metra kwadratowego powierzchni użytkowej.
W zakresie istotnym dla omawianej kwestii stwierdzić wypada, że budowle podlegały opodatkowaniu najwyższą stawką w sytuacji, gdy były wyłącznie związane
z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna. Jeśli zatem budowla była związana także z inną działalnością, to nie podlegała opodatkowaniu najwyższą stawką - właściwą dla działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna.
Od dnia 1 stycznia 1997r. ustawodawca wprowadził zmianę do art. 3 ust. 1 pkt 2, z której wynika, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wg najwyższej stawki podlegają budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna.
Z powołanego zapisu wynika rozszerzenie przedmiotu opodatkowania wg najwyższej stawki na wszystkie budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zlikwidowano zatem wyłączenie z opodatkowania tą stawką budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, które choćby w części były związane z inną działalnością niż gospodarcza.
Dalsze poszerzenie zakresu opodatkowania budowli, budynków i gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wg najwyższej stawki, nastąpiło z dniem 1 stycznia 2003r., kiedy to prawodawca ustanowił wyżej już powołaną definicję normatywną "gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej" (art. 1a pkt 3), w brzmieniu obowiązującym do chwili obecnej. Od wskazanej daty opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wg najwyższej stawki podlegają wszystkie grunty, budynki i budowle, poza powołanymi wcześniej dwoma wyjątkami, które są w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Nie ma już żadnego znaczenia fakt wykorzystywania, bądź związania tych rzeczy z prowadzoną działalnością gospodarczą. Tym samym skonstatować należy, że te legislacyjne zabiegi, miały na celu zwiększenia dochodów własnych gmin.
Potwierdzeniem powyższego rozumowania jest uzasadnienie do projektu ostatniej z przywołanych nowelizacji, gdzie wprowadzone zmiany motywowano m.in. zwiększeniem dochodów własnych gmin z tytułu podatków lokalnych (por. rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych ustaw, druk nr 828 z 20 sierpnia 2002r.).
Zdaniem Sądu, rację ma skarżąca twierdząc, że pobieranie odpłatności z tytułu korzystania z pomieszczeń klubowych Spółdzielni przez podmioty trzecie (kluby, partie, sekcje, towarzystwa, koła) w minimalnej wysokości 30 zł miesięcznie, która pokrywa jedynie koszty eksploatacyjne (koszty sprzątania, ciepłej i zimnej wody, energii elektrycznej i ogrzewania pomieszczeń), nie stanowi działalności gospodarczej bowiem brak w takim stanie faktycznym, istotnej przesłanki pojęcia działalności gospodarczej, jaką jest zarobkowość. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego podjętą w składzie
7 sędziów z dnia 6 grudnia 1991r., sygn. akt III CZP 117/91 (OSP 1992, z. 11-12, poz. 235), działalność gospodarcza charakteryzuje się następującymi cechami:
a) zawodowy (zatem nie amatorski, nie okazjonalny) charakter działalności;
b) podporządkowanie się zasadom racjonalnego gospodarowania (regułom opłacalności i zysku);
c) powtarzalność działań (standaryzacja transakcji, seryjność produkcji, stała współpraca);
d) uczestnictwo w obrocie gospodarczym.
Przesłanka opłacalności i zysku wiąże się wprost z normatywną przesłanką zarobkowości. O zarobkowości działalności decyduje cel jej wykonywania. Jeżeli zakłada się osiągnięcie w związku z działalnością i w jej efekcie nadwyżki przychodów nad poniesionymi kosztami, a więc osiągnięcie dochodu, to znaczy, że został określony cel zarobkowy tej działalności.
W zaistniałym stanie faktycznym nie można mówić o ziszczeniu się omawianej przesłanki, gdyż uzyskiwana przez Spółdzielnię odpłatność z tytułu udostępniania lokali obcym użytkownikom, następowała jedynie po kosztach, bez zysku. Nie oznacza to jednak, jak wcześniej już zauważono, że przedmiotowe lokale nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wg najwyższej stawki. Decydujące bowiem znaczenie w tym zakresie ma fakt posiadania przez Spółdzielnię przymiotu podmiotu,
o którym mowa w art. 1a) pkt 3 ustawy o p.o.l. oraz posiadanie przez nią tych lokali.
Odnośnie powoływanego przez pełnomocnika skarżącej na rozprawie na poparcie swojego stanowiska wyroku WSA w Olsztynie z dnia 13 maja 2004r., sygn. akt I SA/Ol 12/04, w którego to uzasadnieniu Sąd przywołał wcześniejsze uchwały NSA podnieść należy, co następuje. Przede wszystkim trzeba zauważyć, iż przywołane przez Spółdzielnię orzeczenie dotyczy stanu prawnego obowiązującego przed wprowadzeniem do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych definicji normatywnej pojęcia "grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej". Stan faktyczny sprawy dotyczy bowiem nadpłaty w podatku od nieruchomości za lata 1998-2002. Przywołane w treści tego wyroku uchwały NSA odnoszące się do opodatkowania podatkiem od nieruchomości, a mianowicie uchwała
z 6 maja 1996r., sygn. akt FPK 4/96, uchwała z dnia 24 marca 1997r., sygn. akt FPK 1/97 oraz uchwała z dnia 4 czerwca 2001r., sygn. akt FPK 5/01, także dotyczą stanu prawnego obowiązującego przed ostatnią nowelizacją, tj. stanu sprzed 1 stycznia 2003r.
Tym samym – zdaniem Sądu – w związku z tak istotną zmianą stanu prawnego, jaką jest wprowadzenie do systemu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych definicji pojęcia "grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej", powołane uchwały NSA, nie mają dla niniejszej sprawy oczekiwanego przez Spółdzielnię znaczenia.
Odnotować też warto krytyczną glosę do wyroku z dnia 13 maja 2004r., sygn. akt I SA/Ol 12/04, w której Mariusz Popławski nawiązując do treści art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o p.o.l., stwierdza, że zgodnie z nowo ustanowioną definicją m.in. budowli związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej decydującym kryterium przesadzającym o spełnieniu tego warunku jest objecie budowli w posiadanie przez przedsiębiorcę. W przypadku zaistnienia takiej sytuacji skutkuje to koniecznością opodatkowania budowli podatkiem od nieruchomości. Nie ma przy tym znaczenia czy obiekt ten faktycznie służy do prowadzenia działalności gospodarczej, a tym bardziej, czy generuje zyski. W konsekwencji budowle stanowiące własność spółdzielni mieszkaniowej podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości w przypadku, gdy spółdzielnia jest przedsiębiorcą.
W definicji nie ma warunku wykorzystywania tego rodzaju nieruchomości na cele związane z działalnością gospodarczą, wystarczy sam fakt ich posiadania przez przedsiębiorcę. [...] W jednym z wyroków Sąd stwierdził, że sam fakt posiadania lokalu przez przedsiębiorcę skutkuje tym, ze budynek, budowla lub grunt jest związany
z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, ze nawet budynki niewykorzystywane przez przedsiębiorcę w danym momencie lub też wykorzystywane na inną działalność niż gospodarcza, za wyjątkiem budynków mieszkalnych, należy uznać za związane z działalnością gospodarczą – wyrok WSA w Białymstoku z 30 maja 2006r., sygn. akt I SA/Bk 95/06 (por. L. Etel: Podatki od nieruchomości 2009, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2009, s.19).
Godzi się też przywołać w kontekście omawianego zagadnienia stanowisko nauki wyrażone w publikacji pod tytułem "Podatki i opłaty samorządowe w pytaniach
i odpowiedziach", gdzie stwierdzono, że należy dokonać rozróżnienia na spółdzielnie "przedsiębiorców" i spółdzielnie "nieprzedsiębiorców", jeśli chodzi o wyodrębnione lokale inne niż mieszkalne. Należące do spółdzielni lokale mieszkalne zawsze będą opodatkowane wg stawek dla budynków mieszkalnych. W sytuacji, gdy spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą, wspomniane lokale należy opodatkować stawkami właściwymi dla budynków związanych z działalnością gospodarczą. Związane jest to
z faktem, że samo posiadanie ich przez spóldzielnię-przedsiebiorcę, decyduje
o istnieniu związku, o którym mowa w art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o p.o.l. Jeżeli natomiast mamy do czynienia ze spółdzielnią mieszkaniową nie będącą przedsiębiorcą, to lokale użytkowe podlegają opodatkowaniu wg stawek pozostałych, chyba ze zostaną np. wynajęte – w takiej sytuacji spółdzielnia jako właściciel obowiązana będzie odprowadzać od nich podatek liczony wg najwyższych stawek (por. L. Etel,
M. Popławski, S. Presnarowicz, R. Dowgier: Podatki i opłaty samorządowe w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa 2003r., MUNICIPIUM S.A., s. 87).
W kwestii opodatkowania nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą zaprezentował swoje stanowisko także Naczelny Sąd Administracyjny.
W wyroku z dnia 20 marca 2009r., sygn. akt II FSK 1888/07, LEX nr 495385 jednoznacznie stwierdził, że sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, budowla, grunt są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Tak więc różnego rodzaju obiekty niewykorzystywane w danym momencie lub gdzie prowadzona jest innego rodzaju działalność niż gospodarcza, należy uznać za związane z działalnością gospodarczą.
Reasumując powyższe, skonstatować w stanie faktycznym sprawy należy, że Spółdzielnia Mieszkaniowa będąca przedsiębiorcą w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2003 r., tj. od momentu wejścia w życie art. 1a) ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zawierającego definicję gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, w ramach której istotnym jest sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę gruntów budynków lub budowli, zobligowana jest do płacenia podatku od nieruchomości wg najwyższej stawki od wszystkich lokali, które nie stanowią lokali mieszkalnych. Nie ma przy tym żadnego znaczenia fakt wykorzystywania tych lokali lub ich związek z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W tym stanie rzeczy Sąd uznając, iż wydana przez Prezydenta G. indywidualna interpretacja przepisów prawa podatkowego odpowiadała prawu - na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Dariusz Dudra /sprawozdawca/Halina Adamczewska-Wasilewicz
Leszek Kleczkowski /przewodniczący/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Leszek Kleczkowski Sędziowie Sędzia WSA Halina Adamczewska-Wasilewicz Sędzia WSA Dariusz Dudra (spr.) Protokolant Starszy sekretarz sądowy Małgorzata Antoniuk po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 15 grudnia 2009r. sprawy ze skargi Spółdzielni Mieszkaniowej w G. na interpretację indywidualną Prezydenta G. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości oddala skargę
Uzasadnienie
W dniu [...] Spółdzielnia Mieszkaniowa w G. wystąpiła
z wnioskiem do Prezydenta G. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej interpretacji przepisów ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.
z 2006r. Nr 121, poz. 844 ze zm.) w zakresie opodatkowania lokali podatkiem od nieruchomości w budynkach Spółdzielni Mieszkaniowej w G., wykorzystywanych dla statutowej działalności społeczno-wychowawczej,
w szczególności dla prowadzenia klubów spółdzielni.
W uzupełnieniu wniosku w piśmie z dnia [...] przedstawiono następujący stan faktyczny: w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej znajdują się kluby na poszczególnych osiedlach mieszkaniowych miasta G.. Kluby te są czynne dla dzieci i młodzieży codziennie w ustalonych godzinach przez cały rok. Zatrudniony instruktor (w ramach umowy ze Spółdzielnią) nadzoruje zabawę dla dzieci oraz gry
w bilard, tenisa stołowego, gry planszowe, itp. Odbywają się zajęcia plastyczne
i taneczne. W okresie ferii letnich i zimowych zajęcia prowadzone są wg odrębnego planu. Organizowane są imprezy okolicznościowe (np. Dzień Babci i Dziadka, Dzień Matki, Dzień Dziecka), wystawy, spotkania (np. w Klubie Seniora).
Z pomieszczeń Spółdzielni nieodpłatnie korzystają organizacje klubowe takie jak np. chór, koło historyczne, koło seniorów, koło wychowanków szkół średnich.
Ponadto wnioskodawca wskazał, że z niektórych pomieszczeń klubów, kilka razy w miesiącu korzystają obcy użytkownicy (kluby, partie, sekcje, towarzystwa, koła) za minimalną odpłatnością w wysokości 30 zł miesięcznie. Opłata ta kompensuje koszty sprzątania, ciepłej i zimnej wody, energii elektrycznej i ogrzewania pomieszczeń.
W związku z tak przedstawionym stanem faktycznym zadano następujące pytanie: wg jakich stawek podatku od nieruchomości winny być opodatkowane lokale
w budynkach Spółdzielni Mieszkaniowej w G., wykorzystywanych dla statutowej działalności społeczno-wychowawczej, w szczególności dla prowadzenia klubów spółdzielni?
W opinii wnioskodawcy, jeśli lokal znajduje się w zasobie Spółdzielni Mieszkaniowej i jest przeznaczony na świetlicę osiedlową, w której na co dzień prowadzona jest statutowa działalność społeczno-wychowawcza (nawet jeśli jest równocześnie wynajmowana innym podmiotom) powinien być opodatkowany podatkiem od nieruchomości wg stawek jak od budynków pozostałych.
W uzasadnieniu wskazano na zróżnicowanie wysokości stawek podatku od nieruchomości, wynikających z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w zależności od sposobu wykorzystywania nieruchomości podlegających opodatkowaniu. Zgodnie
z art. 1 a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy za grunty, budynki i budowle związane
z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, także gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych, chyba, że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności ze względów technicznych.
Mając na uwadze powyższe w ocenie wnioskodawcy decydujące znaczenie posiada ustalenie zakresu w jakim Spółdzielnia jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. Strona podniosła, iż celem Spółdzielni Mieszkaniowej
w Grudziądzu - jako dobrowolnego zrzeszenia osób fizycznych jest zaspakajanie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin oraz potrzeb kulturalnych, oświatowych oraz innych potrzeb społecznych wynikających z zamieszkiwania w spółdzielczym budynku lub osiedlu (art. 1 ust. 1 oraz art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r.
o spółdzielniach mieszkaniowych - Dz.U. z 2003r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.). Zdaniem strony, działalność Spółdzielni skierowana "do wewnątrz" w ramach stosunków członkowskich nie ma charakteru gospodarczego, gdyż zasadą jest, że spółdzielnie mieszkaniowe gospodarują funduszami swoich członków w celach niezarobkowych. Ponieważ w zakresie swojej podstawowej działalności spółdzielnie mieszkaniowe zobowiązane są stosować zasady bezwynikowej gospodarki zasobami majątkowymi swoich członków, w ocenie wnioskodawcy tego rodzaju zasada finansowej działalności spółdzielni mieszkaniowej nie odpowiada temu elementowi ustawowej definicji działalności gospodarczej, który stanowi o celu zarobkowym tej działalności.
W konsekwencji w ocenie wnioskodawcy, w zakresie dotyczącym podstawowej działalności spółdzielni, nie można jej przypisać prowadzenie działalności gospodarczej, a w konsekwencji działanie spółdzielni na rzecz jej członków należy uznać jako niezwiązane z działalnością gospodarczą. Dla poparcia swego stanowiska wnioskodawca przywołał uchwałę NSA z 24 marca 1997r. sygn. FPK 1/97; ONSA 1997/3 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1999r. sygn. akt III CKN 372/98 oraz na odpowiedź z dnia 16 marca 2007r. Podsekretarza Stanu na interpelację poselską z dnia 15 lutego 2007r.
Prezydent G. w interpretacji indywidualnej z dnia [...] uznał, iż w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy
w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe. Organ stwierdził, iż budynki (lokale) będące w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej, wykorzystywane wyłącznie dla statutowej działalności społeczno-wychowawczej dla swoich członków i ich rodzin, podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wg stawek podatku jak dla budynków pozostałych, natomiast w przypadku gdy równocześnie owe budynki (lokale) są wynajmowane innym podmiotom, wówczas podlegają opodatkowaniu wg stawek podatku od nieruchomości przewidzianych odpowiednio dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W uzasadnieniu wskazano, iż zgodnie z brzmieniem § 6 ust. 3 i 5 statutu Spółdzielni Mieszkaniowej w G., w ramach prowadzonej działalności Spółdzielnia może wydzierżawiać lub wynajmować członkom i innym osobom grunty, lokale mieszkalne lub lokale o innym przeznaczeniu oraz inne rzeczy w rozumieniu art. 45 k.c., prowadzić działalność społeczną, oświatową i kulturalną.
Organ podniósł, iż związek danej nieruchomości z prowadzeniem działalności gospodarczej oznacza także związek pośredni, służący prowadzonej działalności i nie może być utożsamiany jedynie z działalnością faktyczną. O tym, czy dana nieruchomość pozostaje związana z działalnością gospodarczą nie przesądza to, czy działalność gospodarcza jest w danym obiekcie i w danym czasie rzeczywiście prowadzona. Nawet przejściowe niewykorzystywanie przez podmiot gospodarczy nieruchomości do wykonywania działalności gospodarczej, nie daje podstaw do tego by do wymiaru podatku od nieruchomości, nie miały zastosowania stawki przewidziane dla nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą. Nawet działalność uboczna,
z istoty rzeczy prowadzona w niewielkim rozmiarze jest co do zasady kwalifikowana jako działalność gospodarcza.
Organ przywołał definicje działalności gospodarczej przedstawione w wyrokach Sądu Najwyższego dnia 04 stycznia 2008 roku sygn. akt I UK 208/07 oraz z dnia
6 grudnia 1991r., sygn. akt III CZP 117/91, w których wskazano na cechy tej działalności takie jak: wykonywanie jej w sposób zorganizowany i nastawiony na nieokreślony z góry okres czasu, zawodowy charakter, powtarzalność podejmowanych działań, podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania, uczestnictwo
w obrocie gospodarczym. Podniesiono, iż SN wskazał, iż przykładem działalności gospodarczej, która nie jest obliczona na osiąganie zysku, a zmierza jedynie do pokrywania kosztów własnymi dochodami jest działalność spółdzielni mieszkaniowej, mająca na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin oraz potrzeb gospodarczych wynikających z zamieszkiwania w spółdzielczym osiedlu lub budynku. Prowadząc tę działalność spółdzielnia powinna kierować się potrzebami zrzeszonych członów. Obowiązuje ją zatem właściwa wszelkiej działalności gospodarczej - zasada racjonalnego gospodarowania.
W ocenie organu Spółdzielnia Mieszkaniowa prowadzi działalność, która nosi znamiona działalności gospodarczej, gdyż jest to działalność usługowa o charakterze zarobkowym wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Na zarobkowy charakter działalności wskazuje otrzymywanie z tego tytułu czynszu, przy czym bez znaczenia jest to, iż ów czynsz nie prowadzi do osiągnięcia zysku przez Spółdzielnię. Bez znaczenia jest również, na jakie potrzeby i cele jest wykorzystywany zysk
z prowadzonej działalności.
Zdaniem Prezydenta działalność gospodarcza jest faktem i należy do kategorii
o charakterze obiektywnym. Nie ma znaczenia okoliczność, że Spółdzielnia prowadząc określoną działalność nie ocenia jej jako działalności gospodarczej, nie nazywa jej tak bądź też oświadcza, że jej nie prowadzi. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie
w § 6 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej, jak również poprzez wpis do KRS.
Organ przywołał dla poparcia swego stanowiska wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2004 roku, sygn. akt I CK 53/03, w którym stwierdzono, że "spółdzielnia mieszkaniowa jest podmiotem gospodarczym i w zakresie prowadzonej przez siebie działalności ukierunkowanej na szeroko pojęte zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych swoich członków musi być traktowana tak samo, jak inni przedsiębiorcy".
Odnosząc się do przywołanej przez wnioskodawcę odpowiedzi na interpelację poselską z dnia 15 lutego 2007r. organ wyjaśnił, iż odpowiedź na interpelację nie stanowi interpretacji przepisów prawa podatkowego, wydanej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa.
Konkludując organ stwierdził, iż nie można zgodzić się z opinią wnioskodawcy, że pomieszczenia wynajmowane m.in. na działalność partii, towarzystw powinny być opodatkowane podatkiem od nieruchomości według stawek jak od budynków pozostałych.
Pismem z dnia [...] strona wniosła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w którym wniosła o zmianę interpretacji indywidualnej z dnia [...]. W odpowiedzi na powyższe wezwanie w piśmie z dnia [...] Prezydent G. stwierdził brak podstaw do zmiany powyższej interpretacji.
W skardze z dnia [...] na interpretację indywidualną z dnia
[...] strona wniosła o jej uchylenie. Interpretacji zarzucono naruszenie: art. 1 ust. 1 oraz art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003r., Nr 119, poz. z 1116 ze zm.); przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.) w zakresie ustalenia, że Spółdzielnia Mieszkaniowa jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w pełnym zakresie bez uwzględnienia podstawowej statutowej działalności, która nie jest działalnością gospodarczą;
art. 1 a) ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r.o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006r. Nr 121, poz. 844 ze zm.).
W uzasadnieniu podobnie jak we wniosku podniesiono, iż działalność Spółdzielni skierowana "do wewnątrz" w ramach stosunków członkowskich nie ma charakteru gospodarczego, gdyż zasadą jest, że spółdzielnie mieszkaniowe gospodarują funduszami swoich członków w celach niezarobkowych. Ponieważ w zakresie swej podstawowej działalności spółdzielnie mieszkaniowe zobowiązane są stosować zasady bezwynikowej gospodarki zasobami majątkowymi swoich członków, nie ulega wątpliwości, że tego rodzaju zasada finansowej działalności spółdzielni mieszkaniowej nie odpowiada temu elementowi ustawowej definicji działalności gospodarczej, który stanowi o celu zarobkowym tej działalności.
Autor skargi dokonując interpretacji przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wywiódł, iż działania spółdzielni na rzecz jej członków są niezwiązane z działalnością gospodarczą. W tym kontekście przywołał postanowieni Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1999r. sygn. akt III CKN 372/98, dotyczącym działalności gospodarczej spółdzielni mieszkaniowych, w którym stwierdzono: "Mając na uwadze wymienione cechy, należy uznać, że działalność spółdzielni mieszkaniowej skierowana »do wewnątrz«, w ramach stosunków członkowskich nie ma charakteru gospodarczego, natomiast może być tą działalnością wobec innych przedsiębiorców, zwłaszcza w toku budowy lub administrowania cudzymi zasobami albo swobodnego gospodarowania własnymi lokalami".
Strona skarżąca zarzuciła interpretacji przyjęcie błędnego założenia, że Spółdzielnia Mieszkaniowa jest podmiotem gospodarczym w zakresie, w jakim udostępnia lokale innym podmiotom i wobec powyższego lokale, które równocześnie wykorzystywane są dla działalności statutowej Spółdzielni winny być opodatkowane tak jak związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W ocenie strony prawidłowe ustalenie statusu prawnego Spółdzielni w oparciu o orzecznictwo oraz doktrynę prowadzi do konkluzji, że Spółdzielnia jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą tylko w zakresie poza swoją działalnością podstawową.
W odpowiedzi na skargę Prezydent G. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości swoje dotychczasowe stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy zważył, co następuje:
Skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.
Sąd na wstępie podkreśla, iż zaskarżona interpretacja indywidualna wydana przez Prezydenta Grudziądza wydana została w wyniku rozpatrzenia wniosku Skarżącej złożonego na podstawie przepisów art. 14b-14p ustawy Ordynacja podatkowa, zwanej dalej "ord. pod.". Na podstawie powołanych powyżej przepisów ustawy Prezydent, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zgodnie z art. 14b § 2 i § 3 ustawy ord. pod. wniosek
o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Mając na uwadze wskazane powyżej przepisy ustawy ord. pod. podnieść także należy, iż podstawą udzielenia interpretacji indywidualnej jest stan faktyczny wskazany we wniosku podatnika. W związku z czym orzeczenie Sądu w przedmiotowej sprawie wiąże wyłącznie w zaprezentowanym przez skarżącą zaistniałym stanie faktycznym, na podstawie przedstawionych przez nią ogólnych informacji i dokumentów źródłowych.
Sąd w składzie orzekającym w rozpoznawanej sprawie, biorąc pod uwagę wskazane powyżej przepisy, a także kryteria oceny zaskarżonego aktu administracyjnego w postaci pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydawanej w indywidualnych sprawach; określone w przepisach ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm. - dalej jako "p.p.s.a.") nie znalazł podstaw do stwierdzenia, że zaskarżona indywidualna interpretacja została wydana z naruszeniem obowiązujących przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy lub z naruszeniem przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie. Sąd nie dopatrzył się też naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, a także okoliczności wskazujących na istnienie przesłanek pozwalających na stwierdzenie nieważności zaskarżonego aktu.
Skład orzekający w sprawie podzielił w całości przedstawioną przez Prezydenta w zaskarżonym akcie wykładnię przepisów prawa podatkowego.
Przed przystąpieniem do merytorycznej analizy przedmiotowego zagadnienia Sąd podkreśla, iż podczas rozstrzygania niniejszej sprawy miał na względzie art. 134
§ 2 p.p.s.a. Zgodnie z tym przepisem Sąd nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności.
Spór w przedmiotowej sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia, czy od budynków będących w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej wykorzystywanych zarówno do statutowej działalności społeczno-wychowawczej, z której to korzystają członkowie Spółdzielni i ich rodziny, jak i do działalności w postaci wynajmowania innym podmiotom, podatek od nieruchomości winien być naliczony wg stawek tego podatku przewidzianych odpowiednio dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Skarżąca w swoich wystąpieniach prezentuje pogląd, że budynki te jako niewykorzystywane do działalności gospodarczej winny być opodatkowane wg stawek dotyczących budynków pozostałych. Organ podatkowy uważa zaś, że przedmiotowe budynki podlegają podatkowi od nieruchomości wg stawek stosowanych do opodatkowania budynków związanych z działalnością gospodarczą.
Zgodnie z definicją normatywną zawartą w słowniczku ustawy, obowiązującą od 1 stycznia 2003r., a konkretnie w art. 1 a) pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r.
o podatkach i opłatach lokalnych (jednolity tekst: Dz. U. z 2006r. Nr 121, poz. 844 ze zm.), zwanej dalej "ustawy o p.o.l." grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, to grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą,
z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami,
a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.
W myśl tej definicji wszystkie budynki, budowle i grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z dwoma wyjątkami, są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, chyba że przedmiot opodatkowania nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Te wyjątki to budynki mieszkalne i zajęte pod nie grunty oraz grunty pod jeziorami i zajęte na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych. Jeżeli zatem np. budynek mieszkalny i związany z nim grunt jest w posiadaniu przedsiębiorcy, to podlega opodatkowaniu na takiej zasadzie, że budynek jest obciążony stawkami właściwymi dla innych budynków mieszkalnych, a grunt wg stawek właściwych dla gruntów pozostałych. Grunty pod jeziorami i zajęte na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych mają ustaloną w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o p.o.l. stawkę podatku.
Z przytoczonej definicji wynika, że sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, budowla, grunt są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Tak więc różnego rodzaju obiekty niewykorzystywane w danym momencie lub gdzie prowadzona jest innego rodzaju działalność niż gospodarcza (np. socjalna) należy uznać za związane z działalnością gospodarczą. WSA w Gdańsku
w wyroku z dnia 6 czerwca 2006 r., I SA/Gd 481/05, niepubl., stwierdził, że tymczasowy brak wykorzystywania danego obiektu dla celów działalności gospodarczej nie uprawnia do przyjęcia, że nie stanowi on nieruchomości związanej z działalnością gospodarczą
w rozumieniu przepisów ustawy o p.o.l. Zbliżonych kwestii dotyczył wyrok WSA w Gdańsku
z dnia 4 marca 2006r., I SA/Gd 49/04, niepubl., w którym stwierdzono, że podatnik zobowiązany był do opłacania podatku od budynków według stawek właściwych dla budynków związanych z działalnością gospodarczą za okres, w którym miał status przedsiębiorcy. O tym, czy podmiot był przedsiębiorcą, czy też nie, przesądzał wpis do rejestru przedsiębiorców. Sąd stwierdził ponadto, że budynki będące własnością przedsiębiorcy powinny podlegać opodatkowaniu stawkami przeznaczonymi dla budynków związanych z działalnością gospodarczą, niezależnie od ich faktycznego wykorzystania (por. komentarz do art. 1(a) ustawy z dnia 12 stycznia 1991r.
o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.06.121.844), [w:] L. Etel, S. Presnarowicz,
G. Dudar, Podatki i opłaty lokalne. Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz, ABC, 2008.)
W pełni zgodzić się należy z przytoczonymi poglądami sądów administracyjnych. W omawianej definicji nie ma warunku wykorzystywania tego rodzaju nieruchomości na cele związane z działalnością gospodarczą, wystarczy sam fakt ich posiadania przez przedsiębiorcę (por. komentarz do art. 1(a) ustawy z dnia 12 stycznia 1991r.
o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.06.121.844), [w:] L. Etel, S. Presnarowicz,
G. Dudar, Podatki i opłaty lokalne. Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz, ABC, 2008.)
Zgodnie z art. 1 ust. 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) Spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych
w odrębnych przepisach i w statucie, jeżeli działalność ta jest związana bezpośrednio
z realizacja celu, o którym mowa w ust. 1. Ustęp pierwszy stanowi, że celem spółdzielni mieszkaniowej, zwanej dalej "spółdzielnią", jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych
i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Mając na uwadze powyższe regulacje należy wskazać, że Spółdzielnia posiada status przedsiębiorcy, co wynika z wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, którego wyciąg znajduje się w aktach administracyjnych. Status przedsiębiorcy potwierdzają także zapisy statutu o możliwości prowadzenia działalności gospodarczej. [...] Jednocześnie Spółdzielnia nie kwestionuje samego faktu prowadzenia działalności gospodarczej poza podstawową działalnością w zakresie gospodarowanie własnymi budynkami (por. wyrok tut. Sądu w sprawie skarżącej Spółdzielni z dnia [...] sygn. akt
[...]).
Godzi się w tym miejscu podnieść, że z załączonego do akt sądowych, jak
i administracyjnych niniejszej sprawy odpisu z Rejestru Przedsiębiorców, wg stanu na dzień 25 sierpnia 2009 r., w przedmiocie działalności Spółdzielni znajduje się: działalność w zakresie telekomunikacji przewodowej, bezprzewodowej, z wyłączeniem komunikacji satelitarnej, działalność w zakresie pozostałej telekomunikacji, nadawanie programów telewizyjnych ogólnodostępnych i abonamentowych, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi i dzierżawionymi, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, działalność obiektów kulturalnych, zarządzanie nieruchomościami wykonywanymi na zlecenie, działalność związana z produkcją filmów, nagrań video i programów telewizyjnych, działalność w zakresie nagrań dźwiękowych i muzycznych, nadawanie programów radiofonicznych, działalność związana z dystrybucją filmów, nagrań video i programów telewizyjnych, pozostałe pośrednictwo pieniężne.
W świetle powyższego nie budzi wątpliwości teza, że Spółdzielnia jest podmiotem, o którym mowa w art. 1a) pkt 3 ustawy o p.o.l.
Przy omawianiu przedmiotowego zagadnienia warto zwrócić uwagę na ewolucję rozwiązań ustawowych, jakie zachodziły w zakresie opodatkowania nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą. Treść tych zmian wskazuje, iż były one nakierowane na poszerzanie przedmiotowego zakresu opodatkowania nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą.
W pierwotnym tekście ustawy pochodzącym z 12 stycznia 1991 r., zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegały budowle związane wyłącznie z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna, natomiast w myśl art. 3 ust. 1 pkt 4 opodatkowaniu podlegały również grunty objęte przepisami o podatku rolnym, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza i leśna. W świetle zaś art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy Rada gminy określała wysokość stawek podatku od budynków lub ich części,
z tym, że podatek ten nie mógł przekroczyć rocznie od budynków lub ich części związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą inną niż rolnicza lub leśna oraz od części budynków mieszkalnych zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej ustalonej ustawą kwoty, liczonej od jednego metra kwadratowego powierzchni użytkowej.
W zakresie istotnym dla omawianej kwestii stwierdzić wypada, że budowle podlegały opodatkowaniu najwyższą stawką w sytuacji, gdy były wyłącznie związane
z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna. Jeśli zatem budowla była związana także z inną działalnością, to nie podlegała opodatkowaniu najwyższą stawką - właściwą dla działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna.
Od dnia 1 stycznia 1997r. ustawodawca wprowadził zmianę do art. 3 ust. 1 pkt 2, z której wynika, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wg najwyższej stawki podlegają budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna.
Z powołanego zapisu wynika rozszerzenie przedmiotu opodatkowania wg najwyższej stawki na wszystkie budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zlikwidowano zatem wyłączenie z opodatkowania tą stawką budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, które choćby w części były związane z inną działalnością niż gospodarcza.
Dalsze poszerzenie zakresu opodatkowania budowli, budynków i gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wg najwyższej stawki, nastąpiło z dniem 1 stycznia 2003r., kiedy to prawodawca ustanowił wyżej już powołaną definicję normatywną "gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej" (art. 1a pkt 3), w brzmieniu obowiązującym do chwili obecnej. Od wskazanej daty opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wg najwyższej stawki podlegają wszystkie grunty, budynki i budowle, poza powołanymi wcześniej dwoma wyjątkami, które są w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Nie ma już żadnego znaczenia fakt wykorzystywania, bądź związania tych rzeczy z prowadzoną działalnością gospodarczą. Tym samym skonstatować należy, że te legislacyjne zabiegi, miały na celu zwiększenia dochodów własnych gmin.
Potwierdzeniem powyższego rozumowania jest uzasadnienie do projektu ostatniej z przywołanych nowelizacji, gdzie wprowadzone zmiany motywowano m.in. zwiększeniem dochodów własnych gmin z tytułu podatków lokalnych (por. rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych ustaw, druk nr 828 z 20 sierpnia 2002r.).
Zdaniem Sądu, rację ma skarżąca twierdząc, że pobieranie odpłatności z tytułu korzystania z pomieszczeń klubowych Spółdzielni przez podmioty trzecie (kluby, partie, sekcje, towarzystwa, koła) w minimalnej wysokości 30 zł miesięcznie, która pokrywa jedynie koszty eksploatacyjne (koszty sprzątania, ciepłej i zimnej wody, energii elektrycznej i ogrzewania pomieszczeń), nie stanowi działalności gospodarczej bowiem brak w takim stanie faktycznym, istotnej przesłanki pojęcia działalności gospodarczej, jaką jest zarobkowość. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego podjętą w składzie
7 sędziów z dnia 6 grudnia 1991r., sygn. akt III CZP 117/91 (OSP 1992, z. 11-12, poz. 235), działalność gospodarcza charakteryzuje się następującymi cechami:
a) zawodowy (zatem nie amatorski, nie okazjonalny) charakter działalności;
b) podporządkowanie się zasadom racjonalnego gospodarowania (regułom opłacalności i zysku);
c) powtarzalność działań (standaryzacja transakcji, seryjność produkcji, stała współpraca);
d) uczestnictwo w obrocie gospodarczym.
Przesłanka opłacalności i zysku wiąże się wprost z normatywną przesłanką zarobkowości. O zarobkowości działalności decyduje cel jej wykonywania. Jeżeli zakłada się osiągnięcie w związku z działalnością i w jej efekcie nadwyżki przychodów nad poniesionymi kosztami, a więc osiągnięcie dochodu, to znaczy, że został określony cel zarobkowy tej działalności.
W zaistniałym stanie faktycznym nie można mówić o ziszczeniu się omawianej przesłanki, gdyż uzyskiwana przez Spółdzielnię odpłatność z tytułu udostępniania lokali obcym użytkownikom, następowała jedynie po kosztach, bez zysku. Nie oznacza to jednak, jak wcześniej już zauważono, że przedmiotowe lokale nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wg najwyższej stawki. Decydujące bowiem znaczenie w tym zakresie ma fakt posiadania przez Spółdzielnię przymiotu podmiotu,
o którym mowa w art. 1a) pkt 3 ustawy o p.o.l. oraz posiadanie przez nią tych lokali.
Odnośnie powoływanego przez pełnomocnika skarżącej na rozprawie na poparcie swojego stanowiska wyroku WSA w Olsztynie z dnia 13 maja 2004r., sygn. akt I SA/Ol 12/04, w którego to uzasadnieniu Sąd przywołał wcześniejsze uchwały NSA podnieść należy, co następuje. Przede wszystkim trzeba zauważyć, iż przywołane przez Spółdzielnię orzeczenie dotyczy stanu prawnego obowiązującego przed wprowadzeniem do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych definicji normatywnej pojęcia "grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej". Stan faktyczny sprawy dotyczy bowiem nadpłaty w podatku od nieruchomości za lata 1998-2002. Przywołane w treści tego wyroku uchwały NSA odnoszące się do opodatkowania podatkiem od nieruchomości, a mianowicie uchwała
z 6 maja 1996r., sygn. akt FPK 4/96, uchwała z dnia 24 marca 1997r., sygn. akt FPK 1/97 oraz uchwała z dnia 4 czerwca 2001r., sygn. akt FPK 5/01, także dotyczą stanu prawnego obowiązującego przed ostatnią nowelizacją, tj. stanu sprzed 1 stycznia 2003r.
Tym samym – zdaniem Sądu – w związku z tak istotną zmianą stanu prawnego, jaką jest wprowadzenie do systemu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych definicji pojęcia "grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej", powołane uchwały NSA, nie mają dla niniejszej sprawy oczekiwanego przez Spółdzielnię znaczenia.
Odnotować też warto krytyczną glosę do wyroku z dnia 13 maja 2004r., sygn. akt I SA/Ol 12/04, w której Mariusz Popławski nawiązując do treści art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o p.o.l., stwierdza, że zgodnie z nowo ustanowioną definicją m.in. budowli związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej decydującym kryterium przesadzającym o spełnieniu tego warunku jest objecie budowli w posiadanie przez przedsiębiorcę. W przypadku zaistnienia takiej sytuacji skutkuje to koniecznością opodatkowania budowli podatkiem od nieruchomości. Nie ma przy tym znaczenia czy obiekt ten faktycznie służy do prowadzenia działalności gospodarczej, a tym bardziej, czy generuje zyski. W konsekwencji budowle stanowiące własność spółdzielni mieszkaniowej podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości w przypadku, gdy spółdzielnia jest przedsiębiorcą.
W definicji nie ma warunku wykorzystywania tego rodzaju nieruchomości na cele związane z działalnością gospodarczą, wystarczy sam fakt ich posiadania przez przedsiębiorcę. [...] W jednym z wyroków Sąd stwierdził, że sam fakt posiadania lokalu przez przedsiębiorcę skutkuje tym, ze budynek, budowla lub grunt jest związany
z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, ze nawet budynki niewykorzystywane przez przedsiębiorcę w danym momencie lub też wykorzystywane na inną działalność niż gospodarcza, za wyjątkiem budynków mieszkalnych, należy uznać za związane z działalnością gospodarczą – wyrok WSA w Białymstoku z 30 maja 2006r., sygn. akt I SA/Bk 95/06 (por. L. Etel: Podatki od nieruchomości 2009, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2009, s.19).
Godzi się też przywołać w kontekście omawianego zagadnienia stanowisko nauki wyrażone w publikacji pod tytułem "Podatki i opłaty samorządowe w pytaniach
i odpowiedziach", gdzie stwierdzono, że należy dokonać rozróżnienia na spółdzielnie "przedsiębiorców" i spółdzielnie "nieprzedsiębiorców", jeśli chodzi o wyodrębnione lokale inne niż mieszkalne. Należące do spółdzielni lokale mieszkalne zawsze będą opodatkowane wg stawek dla budynków mieszkalnych. W sytuacji, gdy spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą, wspomniane lokale należy opodatkować stawkami właściwymi dla budynków związanych z działalnością gospodarczą. Związane jest to
z faktem, że samo posiadanie ich przez spóldzielnię-przedsiebiorcę, decyduje
o istnieniu związku, o którym mowa w art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o p.o.l. Jeżeli natomiast mamy do czynienia ze spółdzielnią mieszkaniową nie będącą przedsiębiorcą, to lokale użytkowe podlegają opodatkowaniu wg stawek pozostałych, chyba ze zostaną np. wynajęte – w takiej sytuacji spółdzielnia jako właściciel obowiązana będzie odprowadzać od nich podatek liczony wg najwyższych stawek (por. L. Etel,
M. Popławski, S. Presnarowicz, R. Dowgier: Podatki i opłaty samorządowe w pytaniach i odpowiedziach, Warszawa 2003r., MUNICIPIUM S.A., s. 87).
W kwestii opodatkowania nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą zaprezentował swoje stanowisko także Naczelny Sąd Administracyjny.
W wyroku z dnia 20 marca 2009r., sygn. akt II FSK 1888/07, LEX nr 495385 jednoznacznie stwierdził, że sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, budowla, grunt są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Tak więc różnego rodzaju obiekty niewykorzystywane w danym momencie lub gdzie prowadzona jest innego rodzaju działalność niż gospodarcza, należy uznać za związane z działalnością gospodarczą.
Reasumując powyższe, skonstatować w stanie faktycznym sprawy należy, że Spółdzielnia Mieszkaniowa będąca przedsiębiorcą w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2003 r., tj. od momentu wejścia w życie art. 1a) ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zawierającego definicję gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, w ramach której istotnym jest sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę gruntów budynków lub budowli, zobligowana jest do płacenia podatku od nieruchomości wg najwyższej stawki od wszystkich lokali, które nie stanowią lokali mieszkalnych. Nie ma przy tym żadnego znaczenia fakt wykorzystywania tych lokali lub ich związek z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W tym stanie rzeczy Sąd uznając, iż wydana przez Prezydenta G. indywidualna interpretacja przepisów prawa podatkowego odpowiadała prawu - na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.
