II SA/Rz 165/14

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] grudnia 2013r., nr [...], Starosta Powiatu [...] orzekł o uznaniu S.F. za osobę bezrobotną od dnia 10 grudnia 2013r. oraz o odmowie przyznania mu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, z uwagi niespełnienie przez skarżącego warunków określonych w art. 71 ust.1 i 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz.U. z 2013r. poz. 674 ze zmianami), zwanej dalej "ustawą.

S.F. złożył od powyższej decyzji odwołanie. Podniósł, że odmowa zasiłku dla bezrobotnych w kwocie 988,40 zł miesięcznie narusza niezbywalne i nienaruszalne prawa obywatelskie zawarte w art. 67 pkt 2 Konstytucji RP. Konstytucja RP uzależnia przyznanie zabezpieczenia społecznego tylko od trzech łącznie spełnionych warunków: od posiadania obywatelstwa polskiego, pozostawania bez pracy nie z własnej woli oraz od nieposiadania innych źródeł utrzymania. Wszystkie te warunki skarżący spełnia. Niemożliwym jest, aby ustawy niższego rzędu od Konstytucji wprowadzały dodatkowe warunki przyznania zabezpieczenia społecznego. Mając to na uwadze, skarżący wniósł o zagwarantowaną w decyzji wypłatę zasiłku dla bezrobotnych.

Wojewoda, działając na podstawie art. 10 ust. 7 pkt 2, art. 71 ust. 1 i 2 ustawy oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 267), zwanej dalej "k.p.a." decyzją z dnia [...] stycznia 2014r., nr [...] utrzymał w mocy decyzji Starosty Powiatu [...] z dnia [...] grudnia 2013r.

W uzasadnieniu organ II instancji wskazał, że ogólne zasady nabywania oraz ustalania początkowej daty przysługiwania prawa do zasiłku określa art. 71 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym "prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy, z zastrzeżeniem art. 75, jeżeli w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy (...)". lub zaszły względem niego inne zdarzenia określone w kolejnych literach i punktach powołanego przepisu.

Na podstawie akt sprawy ustalono, że 18 miesięcy przed ostatnio dokonaną rejestracją przypada na okres od 9 czerwca 2012r. do 9 grudnia 2013r. Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy wynika, że w ww. okresie S.F. nie pracował. W przypadku skarżącego powyższy przepis art. 71 ust. 1 i 2 ustawy nie ma więc zastosowania. Nie mają również zastosowania inne przepisy szczególne regulujące kwestie nabywania przez osoby bezrobotne prawa do zasiłku.

Z zestawienia okresów zatrudnienia i innej pracy zarobkowej wynika, że ostatnim chronologicznie okresem świadczenia przez skarżącego pracy był okres zatrudnienia od dnia 1 maja 2008r. do dnia 14 lutego 2009r. na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony, w firmie "A" Sp. z o.o. z siedzibą w [...] Poprzednio S.F. był zarejestrowany w [...] PUP w okresie od dnia 27 grudnia 2012r. do dnia 15 listopada 2013r.

Jeśli chodzi o przyznanie stronie prawa do zasiłku na tzw. okres uzupełniający - kwestię tę reguluje przepis art. 73 ust.5 ustawy, zgodnie z którym bezrobotny, który utracił status bezrobotnego na okres krótszy niż 365 dni z powodu podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, pozarolniczej działalności lub uzyskiwania przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie i zarejestrował się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny w okresie 14 dni od dnia ustania zatrudnienia. (...) posiada prawo do zasiłku na czas skrócony o okres pobierania zasiłku przed utratą statusu bezrobotnego oraz o okresy, o których mowa w ust.4. S.F. także nie spełnia powyższych warunków.

Skarżący nie spełnia również ustawowych warunków do przyznania mu prawa do zasiłku na podstawie art. 73 ust.7 ustawy stanowiącego, że osoba, która utraciła na okres nie dłuższy niż 365 dni status bezrobotnego, a w dniu kolejnej rejestracji spełnia warunki określone w art. 71, uzyskuje prawo do zasiłku na okres pomniejszony o poprzedni okres pobierania zasiłku oraz o okresy, o których mowa w ust. 4. Strona nie spełnia powyższych warunków określonych w art. 71 ustawy, bowiem co prawda utracił uprzednio statusu bezrobotnego na okres nie dłuższy niż 365 dni, ale w dniu ostatniej rejestracji nie spełniał warunków określonych w art.71.

Odnosząc się do treści odwołania od zaskarżonej decyzji organ wyjaśnił, że z treści art. 67 ust 2 Konstytucji RP nie można wywodzić obowiązku organu zatrudnienia (PUP w S.W.) wypłaty skarżącemu żądanego zasiłku dla bezrobotnych. Powołując się na wyrok NSA z dnia 14.03.2013r., sygn. akt: I OSK 1799/12 organ wyjaśnił, że art. 67 ust 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie ustanawia prawa do określonego rodzaju świadczenia z zabezpieczenia społecznego. Konkretne prawo do zabezpieczenia społecznego wynika dopiero z regulacji rangi ustawowej, m.in. przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Przepis ten stanowi zatem źródło gwarancji, a nie praw podmiotowych obywatela dla zabezpieczenia społecznego, które dopiero konkretyzują się w ustawach zwykłych (wyrok NSA z dnia 24.08.2011r. sygn. akt I OSK 741/11). Stanowisko to potwierdza także wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.12.2004r., sygn. akt K 20/04.

Ponadto organ wyjaśnił, że ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie przewiduje możliwości jakichkolwiek odstępstw od przewidzianych w niej zasad i nie daje organowi administracji żadnych uprawnień do uznaniowego przyznawania prawa do zasiłków i innych świadczeń z Funduszu Pracy.

S.F. złożył skargę na wskazaną wyżej decyzję Wojewody z dnia [...] stycznia 2014r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie.

Zgodził się ze stanowiskiem wyrażonym w decyzji w zakresie charakteru przepisu art. 67 pkt. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, jako źródła gwarancji, a nie praw podmiotowych obywatela do zabezpieczenia społecznego. Równocześnie jednak przywołał art. 65 pkt. 5 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej nakładający na władze publiczne obowiązku prowadzenia polityki zmierzającej do pełnego, produktywnego zatrudnienia poprzez realizowanie programów zwalczania bezrobocia, w tym organizowanie i wspieranie poradnictwa i szkolenia zawodowego oraz robót publicznych i prac interwencyjnych. Zdaniem skarżącego niewywiązywanie się przez władze publiczne w pełni z nałożonych przez Konstytucję obowiązków, zawartych w art. 67 pkt. 2 Konstytucji RP i uniemożliwianie "zarabiania bezrobotnym środków na życie" powoduje, że źródło gwarancji staje się prawem podmiotowym obywatela do życia.

Wobec powyższego wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i "przywrócenie nienaruszalnego i niezbywalnego prawa do życia oraz wypłatę minimum na egzystencji w kwocie 988, 40 zł miesięcznie ", zagwarantowaną w art. 67 pkt. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Zdaniem skarżącego środki finansowe na zaspokojenie świadczeń zabezpieczenia społecznego pochodzą z Funduszu Pracy i nie stanowią własności budżetu, więc nie mogą zależeć od decyzji administracyjnych.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie z przyczyn podniesionych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:

Na podstawie art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153 poz. 1269) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Według art. 1 § 2 powołanej ustawy, kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270) ogranicza podstawy prawne uwzględnienia skargi do stwierdzenia naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego oraz innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Ustalenia stanu faktycznego są bezsporne i nadają się do wyrokowania.

Materialnoprawną podstawą rozstrzygnięcia sprawy regulują przepisy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy jeżeli w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie co najmniej 365 dni był zatrudniony i osiągnął wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy – art. 71 ust. 1 i art. 75 ustawy.

Na podstawie akt ustalono, że 18 miesięcy przed ostatnio dokonaną rejestracją przypada na okres od 9 czerwca 2012 roku do 9 grudnia 2013 roku z dokumentów znajdujących się w aktach administracyjnych wynika, że w tym okresie pan S.F. nie pracował. Fakt ten potwierdza również jego oświadczenie znajdujące się w części "B" Karty rejestracyjnej.

Z zestawienia okresów zatrudnienia i innej pracy zarobkowej wynika, że ostatnim chronologicznie okresem świadczenia pracy był okres zatrudnienia od 1.05.2008 r. do 14.II.2009 r. na podstawie umowy o pracę.

W okresie 18 miesięcy poprzedzających datę zarejestrowania się w PUP skarżący legitymuje się okresem uprawniającym do zasiłku wynoszącym 0 dni, o których mowa w art. 71 ust. 1 i 2 ustawy.

Wobec tego ten przepis nie ma zastosowania wobec skarżącego.

Istnieje możliwość przyznania zasiłku dla bezrobotnych na tzw. okres uzupełniający, kwestię tą reguluje przepis art. 73 ust. 5 ustawy.

Bezrobotny, który utracił status bezrobotnego na okres krótszy niż 365 dni z powodu podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, pozarolniczej działalności lub uzyskiwania przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie i zarejestrował się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny w okresie 14 dni od ustania zatrudnienia, posiada prawo do zasiłku na czas skrócony o okres jego pobierania przed utratą statusu bezrobotnego.

Skarżący S.F. nie spełnia również tych warunków do przyznania zasiłku dla bezrobotnych.

Skarżący nie spełnia również ustawowych warunków do przyznania mu prawa do zasiłku na podstawie art. 73 ust. 7 ustawy – "osoba, która utraciła na okres nie dłuższy niż 365 dni status bezrobotnego, a w dniu kolejnej rejestracji spełnia warunki określone w art. 71 uzyskuje prawo do zasiłku na okres pomniejszony o poprzedni okres pobierania zasiłku". S.F. nie spełnia również tych warunków. Wprawdzie utracił uprzednio status bezrobotnego na okres nie dłuższy niż 365 dni, lecz w dniu ostatniej rejestracji nie spełniał warunków z art. 71 ustawy. Odnosząc się do treści skargi podkreślić wypada, iż z przepisu art. 67 ust. 2 Konstytucji RP nie wynika obowiązek organu zatrudnienia wypłaty skarżącemu zasiłku dla bezrobotnych. NSA w swym wyroku z dnia 14 marca 2013 I OSK 1799/12 wskazał, że przepis art. 67 ust. 2 Konstytucji stanowi, że obywatel pozostający bez pracy nie z własnej winy, nie mający innych środków utrzymania ma prawo do zabezpieczenia społecznego.

Ponieważ przepis ten nie ustanawia prawa do określonego rodzaju świadczenia z zabezpieczenia społecznego, wynika to dopiero z art. 71 ustawy.

Odnosząc się do treści skargi podkreślić wypada, iż z przepisu art. 67 ust. 2 Konstytucji RP nie wynika obowiązek organu zatrudnienia wypłaty skarżącemu zasiłku dla bezrobotnych. NSA w swym wyroku z dnia 14 marca 2013 r., I OSK 1799/12 wskazał, że przepis art. 67 ust. 2 Konstytucji stanowi, że obywatel pozostający bez pracy nie z własnej winy, nie mający innych środków utrzymania ma prawo do zabezpieczenia społecznego.

Ponieważ przepis ten nie ustanawia prawa do określonego rodzaju świadczenia z zabezpieczenia społecznego, wynika to dopiero z regulacji rangi ustawowej. W orzecznictwie przyjmuje się, że przepis ten stanowi jedynie pewien wzorzec określający w sposób ogólny ramy zabezpieczenia społecznego. Przepis ten stanowi jedynie źródło gwarancji, a nie praw podmiotowych obywatela dla zabezpieczenia społecznego, które konkretyzują się w ustawach zwykłych (patrz: wyrok NSA z 24.08.2011, I OSK 741/11). Również Trybunał Konstytucyjny w wyroku 13.12.2014 r. K 20/04 stwierdził, że art. 67 Konstytucji RP nie rodzi roszczeń po stronie potencjalnie uprawnionych. Z tego przepisu nie można wyprowadzić prawa do jakiegokolwiek konkretnego świadczenia np. prawa do zasiłku dla bezrobotnych.

Z tych względów decyzje organów obu instancji są prawidłowe, a zarzuty skargi nieuzasadnione.

Na podstawie art. 151 p.p.s.a. Sąd oddalił skargę.