II GSK 248/13

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 27 września 2012 r., sygn. akt VI SA/Wa 1250/12, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) oddalił skargę E. S.A. z siedzibą we W. (dalej: skarżąca, Spółka) na decyzję Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno- Spożywczych z dnia [...] kwietnia 2012 r., nr [...], utrzymującą w mocy decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno- Spożywczych z dnia [...] grudnia 2011 r. nakładającą na Spółkę karę pieniężną w wysokości 500 zł.

Przedstawiając stan sprawy Sąd I instancji wskazał, że w dniach 27-29 kwietnia 2011 r. pracownicy [...] Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych we W. przeprowadzili kontrolę w E. S.A. we W. – prowadzącą działalność w zakresie m.in. produkcji artykułów spożywczych oraz sprzedaży płodów rolnych – w zakresie jakości handlowej dotyczącej świeżych owoców i warzyw. W trakcie kontroli stwierdzono nieprawidłowości w zakresie jakości handlowej dotyczące oznakowania partii ziemniaków w ilości 98 kg, oferowanych do sprzedaży w opakowaniach worek a’ 15 kg o wartości 147 zł (+5 % VAT). W ocenie organu, w dokumencie dotyczącym przedmiotowej partii towaru (fakturze VAT [...]) umieszczono dane firmy, tj. E. S.A., co wprowadza w błąd odnośnie do metod produkcji wprowadzanej do obrotu żywności. Umieszczenie w dokumencie towarzyszącym produktowi nieekologicznemu nazwy E. S.A., niezależnie od tego, czy oznacza ona jedynie nazwę producenta, może sugerować nabywcy, że wyrób oznakowany w ten sposób jest wyprodukowany metodami właściwymi dla produkcji ekologicznej. Mając powyższe na uwadze organ I instancji, działając na podstawie art. 25 ust. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. Nr 116, poz. 975), wymierzył skarżącej karę pieniężną, o której mowa w art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b/ tej ustawy.

Po rozpatrzeniu odwołania Spółki, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych utrzymał w mocy to rozstrzygnięcie. Organ nie zgodził się z zarzutem strony, że faktura VAT jest dokumentem oderwanym, niezwiązanym z produktem. W definicjach odnoszących się do "znakowania" nie ustanowiono żadnego ograniczenia, iż do dokumentów tych nie zalicza się dokumentów handlowych, w tym faktur, art. 23 ust. 1 zdanie pierwsze rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz. Urz. UE L 189 z 20.07.2007, str. 1, ze zm. dalej: rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007) zawiera pojęcie "dokument handlowy", jako podlegający znakowaniu. Organ przywołał art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577, ze zm.), dla poparcia swojej decyzji. Organ wskazał, iż wbrew twierdzeniu strony, faktura VAT jest dokumentem handlowym, który wprost odnosi się do oznakowania produktu, wynika to z przepisów ustanowionych przez polskiego i europejskiego ustawodawcę. Zdaniem organu, termin "eko" nie powinien występować w żadnym dokumencie związanym z produktem, gdyż w ten sposób dochodzi do niedozwolonego znakowania, w myśl przepisów art. 2 lit. k/ rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007.

Główny Inspektor JHARS stanął na stanowisku, że już samo brzmienie firmy lub terminy, które je współtworzą, tak jak w tym przypadku termin EKO współtworzący brzmienie firmy E. S.A., mogą wpływać na postrzeganie w określony sposób wyrobów dystrybuowanych pod tą firmą. Zdaniem organu na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.), działanie spółki E. S.A. było czynem nieuczciwej konkurencji i naruszało prawo poprzez wprowadzenie konsumentów w błąd. Zdaniem organu brzmienie firmy zawarte w dokumencie handlowym też może wprowadzać nabywców w błąd i jako takie nie jest ono wyłączone z zastosowania powyższych przepisów; przy ocenianiu czy dokumenty handlowe, w tym faktura VAT, mogą wprowadzić konsumenta w błąd trzeba wziąć pod rozwagę również brzmienie firmy.

Sąd I instancji uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem prawidłowo nałożono na Spółkę karę pieniężną za wprowadzenie do obrotu produktu jako produktu rolnictwa ekologicznego, który nie spełnia wymagań określonych w przepisach rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007. Sąd zgodził się z organem, że termin "eko" nie może być stosowany w jakikolwiek sposób, który odnosiłby się do produktu niespełniającego wymogów określonych w ww. rozporządzeniu, i bez znaczenia jest, czy pojawia się w oznakowaniu, reklamie czy dokumentach handlowych. Sąd zwrócił uwagę, że w art. 2 lit. k/ rozporządzenia ustawodawca wspólnotowy nie wyłączył oznaczenia przedsiębiorcy (nazwy firmy) z zakresu definicji "znakowania".

Zdaniem Sądu ze znakowaniem żywności mamy do czynienia zarówno w przypadku etykiety zamieszczonej bezpośrednio na produkcie, jak i w przypadku np. faktury VAT lub paragonu, jako dokumentów handlowych dotyczących tego produktu. Tym samym Sąd nie podzielił argumentacji skarżącej, że faktura VAT jest dokumentem "oderwanym od produktu", nieprzedstawianym konsumentowi bezpośrednio z produktem. Sąd zaznaczył, że w zaskarżonej decyzji kwestionowano zamieszczenie w fakturze VAT terminu EKO, bez względu na to, że termin ten stanowił część brzmienia firmy skarżącej. W prowadzonym postępowaniu organy nie zarzucały stronie skarżącej znakowania z powołaniem na rolnictwo ekologiczne poprzez użycie terminu "eko" bezpośrednio na etykietach fizycznie powiązanych z partią produktów. Naruszenie stanowiło samo zamieszczenie terminu "eko" w fakturze obejmującej produkty nieekologiczne (nie zaś na produktach), co stosownie do art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b/ ustawy o rolnictwie ekologicznym podlega karze pieniężnej. Sąd podzielił także stanowisko organu, że w art. 23 ust. 1 rozporządzenia wymieniono "nabywcę", a nie "konsumenta", zaś w ust. 2 tego artykułu wymienia się "konsumenta" i "użytkownika", zatem użytkownicy profesjonalni mogą być również adresatami znakowania.

Sąd nie dopatrzył się również naruszenia zarzucanych przez skarżącą art. 22 Konstytucji oraz przepisów prawa procesowego, w szczególności art. 7, art. 77, art. 80 oraz art. 107 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (j.t.: Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm., dalej: k.p.a.).

Skargę kasacyjną od wyroku Sądu I instancji złożyła E. S.A. we W., zaskarżając to orzeczenie w całości. Wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Wyrokowi zarzucono:

I. Naruszenie przepisów prawa materialnego:

1) art. 2 lit. k/ rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 poprzez błędną wykładnię terminów "znakowanie" oraz "nazwa firmowa", a w konsekwencji naruszenie art. 23 ust. 1 w zw. z art. 23 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) 834/2007, w sytuacji, gdy nie każde "znakowanie" w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 może być uznawane za "znakowanie produktu" i tym samym podlegać kontroli, a tym bardziej represji z tytułu wykorzystywania terminu "eko", co w konsekwencji oznacza, że skoro sankcjonowany na gruncie rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 zakaz znakowania odnosi się do znakowania – etykietowania produktu, stosowanie zakazu w stosunku do znakowania dokumentu, jakim jest oderwana od produktu faktura VAT, jest niedopuszczalne. Zwłaszcza, że zamieszczona na fakturze VAT "nazwa firmy" nie jest pojęciem tożsamym z "nazwą firmową", o której mowa w art. 2 lit. k/ rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007, odnoszącym się do marki, nazwy handlowej produktu, a co za tym idzie definicja "znakowania" nie obejmuje swym zakresem brzmienia firmy skarżącego w rozumienia art. 435 kodeksu cywilnego;

2) art. 23 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, że będąca przedmiotem postępowania partia ziemniaków nie spełnia wymagań jakości handlowej ze względu na oznakowanie ww. produktu, jako produktu rolnictwa ekologicznego, w sytuacji gdy produkt ten nie był etykietowany w sposób sprzeczny z ww. przepisem, na jego opakowaniu nie były zamieszczone żadne oznakowania zawierające termin "eko", lub inne, które to oznakowania mogłyby wprowadzać nabywcę w błąd, co do pochodzenia produktu czy też jego właściwości, a w szczególności w sytuacji, w której produkt ten nie był w żaden sposób opatrzony terminem sugerującym nabywcy, że został on uzyskany ekologicznymi metodami produkcji;

3) art. 2 lit. k/ w zw. z art. 23 ust. 1 w zw. z art. 23 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 poprzez ich błędną wykładnię i uznanie, że niezgodne z prawem "znakowanie" będącej przedmiotem postępowania partii ziemniaków polegało na zamieszczeniu terminu "eko" (znajdującego się w brzmieniu firmy skarżącego) na dokumencie handlowym ww. produktu,

podczas gdy:

• nazwa firmy uwidoczniona była na fakturze VAT będącej dokumentem księgowym, a nie dokumentem handlowym, co oznacza, że w skarżonym wyroku dokonano błędnej i rozszerzającej wykładni pojęcia "dokument handlowy", w sposób arbitralny obejmując tym pojęciem również fakturę VAT bez przytoczenia jakichkolwiek argumentów taką wykładnię uzasadniających, co zyskuje na znaczeniu, tym bardziej jeśli weźmie się pod uwagę fakt, iż żaden przepis rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 nie tylko nie odnosi się do faktur VAT, ale i do żadnych innych kwestii dotyczących rozliczeń podatkowych,

• w przeciwieństwie do opakowań, materiałów informacyjnych, etykiet, tabliczek, pierścieni oraz opasek, o których mowa w art. 2 lit. k/ rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 oraz materiałów reklamowych i dokumentów handlowych, które są dołączone do produktu, towarzyszą mu i odnoszą się do niego, a tym samym opisują go, reklamują i zachęcają do jego nabycia, faktura VAT stanowi jedynie:

- potwierdzenie dokonanej już transakcji,

- z uwagi na fakt, iż wystawiana jest już po dokonaniu transakcji, w żaden sposób nie wpływa na proces decyzyjny nabywcy produktu w niej wyszczególnionego,

- a tym samym nie może wprowadzać nabywcy w błąd, co do ekologicznego pochodzenia produktu, które to ekologiczne pochodzenie miałoby wpływać na dokonanie przez niego zakupu tego właśnie produktu,

- w szczególności będąca przedmiotem postępowania faktura VAT, nie mogłaby wprowadzać w błąd konsumenta, któremu nigdy nie zostałaby udostępniona, bowiem funkcjonowała ona jedynie w obrocie profesjonalnym;

4) art. 22 Konstytucji poprzez jego niezastosowanie i utrzymanie w mocy decyzji bezpodstawnie nakładającej na skarżącego karę pieniężną, a tym samym naruszającej zakaz arbitralnej ingerencji w sferę zachowań skarżącego jako przedsiębiorcy działającego na zasadzie swobody gospodarczej, w sytuacji gdy brak było ważnego interesu publicznego przemawiającego za dopuszczalnością takiego ograniczenia oraz jego merytorycznego uzasadnienia, w szczególności wskazanie na fakturze VAT - niebędącej dokumentem handlowym – określenia jej wystawcy: "E. Spółka Akcyjna", będącego jedynie określeniem podmiotu i podkreśleniem jego formy prawnej, nie spełnia przesłanek uzasadniających uznanie go za oznaczenie wprowadzające konsumentów w błąd, a w konsekwencji za zagrażające lub naruszające ich zbiorowe interesy, co świadczy o nieuzasadnionym i nieadekwatnym w stosunku do ochrony niezagrożonych w żaden sposób interesów konsumentów, ograniczenia działalności gospodarczej skarżącego, naruszając tym samym fundamentalną na gruncie prawa unijnego, zasadę proporcjonalności;

5) art. 25 ust. 3 pkt 1 lit. b/ w związku z art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b/ ustawy z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. z 2009 r. Nr 116, poz. 975) poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i utrzymanie w mocy decyzji nakładającej karę ze względu na oznakowanie ziemniaków, jako produktu rolnictwa ekologicznego z naruszeniem art. 23 - 26 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007, podczas gdy na produkcie nie znajduje się żadne oznakowanie pozostające w sprzeczności z jakimkolwiek przepisem rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007, w szczególności nie umieszczono na etykiecie lub opakowaniu oznaczenia, o którym mowa w art. 24 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007, w tym nie użyto wspólnotowego logo, ani nie użyto wspólnotowego logo produkcji ekologicznej, o którym mowa w art. 25 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 i nie naruszono też szczegółowych wymogów dotyczących znakowania produktów wymienionych w art. 26 rozporządzenia nr 834/2007.

II. Naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

1) art. 141 § 4 p.p.s.a. w zw. z art. 23 ust. 1 i 2 w zw. z art. 2 lit. k/ rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 poprzez sporządzenie wadliwego uzasadnienia wyroku i niedokonanie oceny prawnej sformułowanego przez skarżącego zarzutu naruszenia ww. przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007, a w konsekwencji nieprawidłowe przyjęcie, iż zamieszczenie terminu "eko" na fakturze VAT stanowi naruszenie ww. przepisów, w sytuacji gdy faktura VAT jest jedynie dokumentem księgowym, a nie handlowym, a tylko ten ostatni objęty jest dyspozycją art. 23 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007, co oznacza, że w skarżonym wyroku dokonano błędnej i rozszerzającej wykładni pojęcia "dokument handlowy", w sposób arbitralny obejmując tym pojęciem również fakturę VAT bez przytoczenia jakichkolwiek argumentów taką wykładnię uzasadniających;

2) art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r.- Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 ze zm., dalej: p.u.s.a.) w zw. z art. 3 § 2 pkt 1 w zw. z art. 151 w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a/ i c/ p.p.s.a. w zw. z art. 107 § 3 w zw. z art. 7, art. 77, art. 80 k.p.a. polegające na oddaleniu skargi oraz nieuchyleniu decyzji organów obu instancji, pomimo iż decyzje te zostały wydane bez zebrania i rozważenia pełnego materiału dowodowego, co skutkowało brakiem sporządzenia właściwego uzasadnienia decyzji, odpowiadającego wymaganiom określonym w art. 107 § 3 k.p.a., tj. nieprzeprowadzenie odpowiedniej analizy faktycznej niniejszej sprawy i w związku z tym dokonanie nieprawidłowej oceny stanu faktycznego będącego podstawą rozstrzygnięcia, oraz poprzez brak wszechstronnej analizy zgromadzonego materiału dowodowego i pominięcie wnioskowanych przez stronę dowodów w postaci zeznań świadków oraz nieodniesienie się do dołączonej w poczet materiału dowodowego opinii prawnej doktora nauk prawnych, co w konsekwencji doprowadziło do oparcia rozstrzygnięcia przez organ zarówno I, jak i II instancji na stanie faktycznym niezgodnym z rzeczywistością i ze stanem prawnym, czego Sąd w ramach dokonanej kontroli przedmiotowych decyzji, nie wziął pod uwagę.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna ma usprawiedliwione podstawy, choć nie wszystkie zarzuty w niej podniesione zasługują na uwzględnienie.

Na wstępie należy podkreślić, że zgodnie z treścią art. 174 p.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, bowiem stosownie do treści art. 183 § 1 p.p.s.a. rozpoznając sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze z urzędu pod uwagę jedynie nieważność postępowania.

Wobec takich regulacji poza sporem winna pozostawać okoliczność, iż wywołane skargą kasacyjną postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym nie polega na ponownym rozpoznaniu sprawy w jej całokształcie, a uzasadnione jest odniesienie się do poszczególnych zarzutów przedstawionych w skardze kasacyjnej w ramach wskazanych podstaw kasacyjnych.

Skarga kasacyjna w niniejszej sprawie została oparta na obu podstawach kasacyjnych określonych w art. 174 pkt 1 i pkt 2 p.p.s.a. W związku z takim sformułowaniem podstaw kasacyjnych rozpatrzenia w pierwszej kolejności wymagają zawarte w skardze kasacyjnej zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania, ponieważ zarzuty dotyczące naruszenia prawa materialnego mogą być oceniane przez Naczelny Sąd Administracyjny wówczas, gdy stan faktyczny sprawy stanowiący podstawę wydanego wyroku został ustalony bez naruszenia przepisów postępowania.

Przechodząc do oceny zarzutów zgłoszonych w ramach podstawy kasacyjnej określonej w art. 174 pkt 2 p.p.s.a. należy stwierdzić, że strona skarżąca zarzuca naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a. w związku z art. 23 ust. 1 i 2 w zw. z art. 2 lit. k/ rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 przez sporządzenie wadliwego uzasadnia i niedokonanie oceny prawnej sformułowanego przez skarżącego zarzutu naruszenia ww. przepisów, a w konsekwencji nieprawidłowe przyjęcie, iż zamieszczenie terminu "eko" na fakturze VAT stanowi naruszenie ww. przepisów.

Zarzut powyższy nie został uzasadniony, zatem jego ocena jest utrudniona. Odnosząc się natomiast wyłącznie do jego konstrukcji należy stwierdzić, że jest ona nieprawidłowa, bowiem przepis postępowania, jakim jest art. 141 § 4 p.p.s.a., nie może być usprawiedliwiony poprzez wskazanie na naruszenie przepisów prawa materialnego, którymi są art. 23 ust. 1 i 2 i art. 2 lit. k/ rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007.

Nie zasługuje też na uwzględnienie drugi z zarzutów wskazany jako naruszenie przepisów postępowania, oparty zasadniczo na art. 1 § 1 i 2 p.u.s.a. Przypomnieć należy, że powołany przepis stanowi, że sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę administracji publicznej (...), a kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Nie ulega wątpliwości, że w rozpatrywanej sprawie kontrola pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji została przez Sąd I instancji przeprowadzona. Okoliczność, że z wynikiem tej kontroli nie zgadza się skarżąca, nie daje podstawy do twierdzenia, że kontrola ta nie została przeprowadzona.

Podobnie należy ocenić odwołanie się przez skarżącą do art. 3 § 2 pkt 1 p.p.s.a., który określa zakres kognicji sądów administracyjnych. Sąd I instancji rozpoznał skargę na decyzję organu, zatem powołanie tego przepisu jest niezasadne.

W przypadku podnoszenia zarzutu naruszenia przepisów postępowania zasadne jest powołanie się na art. 145 § 1 pkt 1 lit. c/ p.p.s.a. bez wskazania lit. a/ tego przepisu, co sugeruje naruszenie przepisów prawa materialnego, przy pomocy których nie można usprawiedliwiać zarzutu naruszenia przepisów postępowania.

Za usprawiedliwione uznaje Naczelny Sąd Administracyjny zarzuty naruszenia przepisów prawa materialnego. Przede wszystkim za trafny należało uznać zarzut naruszenia art. 23 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w związku z art. 2 lit. k/ tego rozporządzenia. Powołany art. 2 zawiera definicje przyjęte w związku ze stosowaniem tego rozporządzenia i w pkt k/ stanowi, że "znakowanie" oznacza wszelkie terminy, słowa, dane szczegółowe, znaki towarowe, nazwy firmowe, ilustracje lub symbole powiązane z wszelkimi opakowaniami i umieszczane na nich, a także na dokumentach, materiałach informacyjnych, etykietach, tabliczkach, pierścieniach lub opaskach towarzyszących produktowi lub odnoszących się do niego. Natomiast art. 23 ust. 1 powołanego rozporządzenia stanowi, że dla celów niniejszego rozporządzenia uznaje się, że produkt opatrzony jest terminem odnoszącym się do ekologicznej metody produkcji, jeżeli przy znakowaniu, w materiałach reklamowych lub dokumentach handlowych taki produkt, jego składniki lub materiały paszowe opisywane są za pomocą terminów sugerujących nabywcy, że produkt ten, jego składniki lub materiały paszowe zostały uzyskane zgodnie z przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu. Zwłaszcza terminy wymienione w załączniku, ich pochodne lub wersje skrócone, jak np. "bio" i "eko", używane samodzielnie lub łącznie, mogą być stosowane na terenie Wspólnoty i we wszystkich językach Wspólnoty w znakowaniu i reklamie produktu, który spełnia wymogi określone na mocy niniejszego rozporządzenia.

W rozpoznawanej sprawie organy a następnie Sąd I instancji uznały, że przez fakt, iż na fakturze VAT wystawionej przez Spółkę zostało użyte słowo "eko" w związku ze sprzedażą artykułów rolno-spożywczych, doszło do naruszenia przez skarżącą wyżej cytowanego przepisu. W zakresie znakowania wskazano przy tym na art. 2 lit. k/ ww. rozporządzenia twierdząc, że ustawodawca unijny nie wyłączył oznaczenia przedsiębiorcy (nazwa firmy) z zakresu definicji znakowania.

Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela tego stanowiska, ponieważ analiza art. 2 lit. k/ omawianego rozporządzenia wskazuje, że znakowanie oznacza między innymi "nazwy firmowe". W rozpoznawanej sprawie stan faktyczny wskazuje, że produkt rolno-spożywczy nie był opatrzony nazwą firmową, a jedynie firma sprzedająca produkt rolno-spożywczy nazywa się "E." i nazwa tej firmy została umieszczona na fakturze VAT sprzedaży.

W rozpoznawanej sprawie organy i Sąd I instancji przyjęły, że użyty w art. 2 lit. k/ rozporządzenia zwrot "nazwa firmowa" oznacza "nazwę firmy". W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego twierdzenie to wskazuje na pomylenie powyższych pojęć i oznacza, że w sprawie błędnie wyłożony został art. 2 lit. k/ dotyczący "znakowania".

Sąd I instancji podzielił stanowisko organów, które przyjęły, że pojęcie "znakowania" obejmuje również fakturę VAT jako dokument towarzyszący produktowi. Organy uznały, że fakturę uznać należy za "dokument handlowy", o którym mowa w art. 23 ust. 1 zdanie pierwsze rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007, opisujący produkt również poprzez umiejscowiony w jego treści termin "EKO" w nazwie "E. S.A.". Zamieszczenie w przedmiotowej fakturze terminu "EKO" stanowi zdaniem organu a następnie Sądu I instancji także opis produktów objętych tą fakturą.

Naczelny Sąd Administracyjny powyższego poglądu nie podziela. Z ustaleń faktycznych dokonanych w sprawie wynika, że faktura VAT została opatrzona nazwą sprzedaży produktu rolno-spożywczego zgodnie z wymogami księgowymi, czyli E. S.A. W żadnym razie nie wynika z tych ustaleń, że słowo "EKO" zostało użyte do opisu samego produktu. W odniesieniu do powyższego zagadnienia za trafne należy uznać stanowisko skarżącej, iż w świetle rozporządzenia nie każdy przejaw posłużenia się terminem "eko" w działalności przedsiębiorcy, w jakimkolwiek miejscu lub kontekście może zostać uznany za niedopuszczalny i automatycznie kwalifikowany jako naruszający sankcjonowany na gruncie rozporządzenia zakaz.

Zwrócić bowiem należy uwagę na cel jakiemu ma służyć omawiane rozporządzenie, który w świetle zapisu art. 1 określającego cel i zakres zastosowania rozporządzenia należy odczytać jako zwalczanie takiego zastosowania czy umiejscowienia terminu "eko", który mógłby godzić w interes konsumentów działających w zaufaniu, że termin ten oznacza żywność ekologiczną, czyli pochodzącą z produkcji ekologicznej lub z nią związanej.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, dokonana przez organy i zaakceptowana przez Sąd I instancji wykładnia znaczenia pojęcia "znakowanie" zawarta w art. 2 lit. k/ rozporządzenia jest błędna z uwagi na to, że po pierwsze pojęcie "nazwy firmowej", które to pojęcie odnosi się do produktu, rozciąga się również na pojęcie nazwa firmy, a także wbrew ustaleniom faktycznym w sprawie przyjmuje się, że nazwa firmy uwidoczniona w fakturze VAT stanowi także opis produktu.

Wobec niezasadnego przyjęcia przez organy i Sąd I instancji, że skarżąca wprowadziła do obrotu produkt, który został oznakowany jako produkt rolnictwa ekologicznego z naruszeniem art. 23 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007, należy uznać za zasadny zarzut naruszenia art. 25 ust. 3 pkt 1 lit. b/ w związku z art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b/ ustawy z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. z 2009 r. Nr 16, poz. 975).

Z powyższych względów zarzuty skargi kasacyjnej oparte na podstawie kasacyjnej określonej w art. 174 pkt 1 p.p.s.a., wymienione w pkt 1, 2, 3 i 5 petitum skargi, Naczelny Sąd Administracyjny uznał za usprawiedliwione. Jednocześnie nie podziela stanowiska skarżącej wskazującego na naruszenie art. 22 Konstytucji RP poprzez jego niezastosowanie, ponieważ nie podziela poglądu, że wydana decyzja wymierzająca skarżącej karę pieniężną narusza konstytucyjny zakaz ograniczania wolności działalności gospodarczej.

Z przytoczonych powodów Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w wyroku na mocy art. 185 p.p.s.a. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 tej ostatniej ustawy.

s. M. Zielińska s. Z. Przegalińska s. Z. Czarnik