II SA/Łd 1137/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
2014-03-27Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna Stępień /sprawozdawca/
Barbara Rymaszewska /przewodniczący/
Joanna Sekunda-LenczewskaSentencja
Dnia 27 marca 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Barbara Rymaszewska Sędziowie Sędzia WSA Joanna Sekunda-Lenczewska Sędzia NSA Anna Stępień (spr.) Protokolant Sekretarz sądowy Anna Łyżwa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 marca 2014 roku przy udziale --- sprawy ze skargi Z. K. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] nr [...] znak: [...] w przedmiocie sprzeciwu do użytkowania budynku mieszkalnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Z. nr [...] znak: [...] z dnia [...]; 2. zasądza od [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. na rzecz skarżącego Z. K. kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania; 3. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku. LS
Uzasadnienie
[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. decyzją z dnia [...], nr [...], po rozpoznaniu odwołania Z. K., utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Z. z dnia [...], nr [...] w sprawie zgłoszenia sprzeciwu do użytkowania budynku mieszkalnego.
Z dokumentów załączonych do akt wynika, iż Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Z. decyzją z dnia [...] zgłosił sprzeciw do użytkowania budynku mieszkalnego, zlokalizowanego w Z. przy ul. A 12, działka nr ewid. 1097, zrealizowanego w oparciu o decyzję Starosty [...] o pozwoleniu na budowę z dnia [...], nr [...]. W podstawie prawnej rozstrzygnięcia organ wskazał przepis art. 54 i art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2010 roku Nr 243, poz. 1623 ze zm.). W uzasadnieniu organ wyjaśnił, iż inwestor – Z. K. dokonał zgłoszenia zamiaru przystąpienia do użytkowania budynku mieszkalnego zrealizowanego na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę. Z racji tego, iż wspomniane zgłoszenie nie zawierało wszystkich niezbędnych elementów, organ – na podstawie art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego – wezwał inwestora do jego uzupełnienia, w terminie 7 dni. Jak stwierdził organ, inwestor nie uzupełnił zgłoszenia, co stało się przyczyną wniesienia sprzeciwu.
W odwołaniu od powyższej decyzji Z. K. wniósł o jej uchylenie, wskazując, iż przyłącze gazowe, w zakresie którego miał dokonać uzupełnienia dokumentacji, znajduje się na ścianie budynku, w związku z czym nie była wykonywana doziemna instalacja gazowa.
[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł., po rozpoznaniu odwołania, utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W motywach rozstrzygnięcia organ opisał dotychczasowy przebieg postępowania, wyjaśniając, że utrzymał w mocy decyzję o sprzeciwie pomimo usunięcia przez inwestora braków formalnych w postaci dostarczenia prawidłowego, wraz z rysunkami, oświadczenia kierownika budowy oraz poprzez wyjaśnienie, iż budynek nie posiada doziemnej instalacji gazowej.
W pierwszej kolejności organ odwoławczy, odnosząc się do kwestii doziemnej instalacji gazowej, stwierdził, iż z opisu technicznego projektu budowy przyłącza gazowego, stanowiącego integralną część decyzji o pozwoleniu na budowę, wynika, że gaz do budynku doprowadzony będzie przez kurek główny, reduktor i gazomierz umieszczony w szafce metalowej na ścianie budynku. Inwestycja nie posiada zatem doziemnej instalacji gazowej. Mając zatem na uwadze treść definicji legalnej przyłącza do sieci gazowej (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2010 roku
w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego - Dz. U. Nr 133, poz. 891) oraz dostarczone przez inwestora protokoły badań i sprawdzeń, a także zapisy projektu budowlanego organ odwoławczy stwierdził, iż bezpodstawnie organ pierwszej instancji nałożył na inwestora obowiązek dostarczenia protokołu badania doziemnej instalacji gazowej.
Natomiast w odniesieniu do oświadczenia kierownika budowy [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego podniósł, iż czyni ono zadość wymaganiom, o jakich mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2, ust. 1a i ust. 2 Prawa budowlanego.
Organ, dokonując analizy akt sprawy, zauważył jednak, że złożone zawiadomienie
o zakończeniu budowy posiada nadal braki i nieścisłości. W szczególności, w aktach sprawy brak jest oświadczenia kierownika robót sanitarnych, iż szambo zostało wybudowane zgodnie z decyzją o udzieleniu pozwolenia na budowę, obowiązującymi przepisami oraz sztuką budowlaną. Z przekazanych dokumentów nie wynika także, jakie szambo wykonano i z czego je wybudowano. Ponadto istnieje nieścisłość pomiędzy projektem zagospodarowania terenu, stanowiącym integralną część decyzji
o pozwoleniu na budowę, a dostarczonym szkicem inwentaryzacji budynku
z przyłączem kanalizacji sanitarnej. Z projektu zagospodarowania działki wynika, że szambo miało zostać wybudowane w kształcie okręgu, zaś ze szkicu inwentaryzacji wynika, że wybudowano zbiornik w kształcie prostokąta o wymiarach 2 x 3 m, także wielkość szamba jest inna (planowano pojemność 7 m3, a wykonano szambo
o wielkości 8 m3).
Podsumowując tę część rozważań organ podniósł, że wniesiony przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego sprzeciw do użytkowania budynku mieszkalnego został wniesiony zasadnie, albowiem zgłoszenie nadal zawiera braki i nieścisłości,
a także z analizy dostarczonych przez organ dokumentów wynika, iż inwestor dopuścił się istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego.
Przede wszystkim organ odwoławczy zauważył, iż z oświadczenia kierownika budowy wynika, iż inwestor realizując budowę dopuścił się jedynie nieistotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego, które polegają na przeniesieniu okna w kotłowni ze względu na ukształtowanie terenu, dodaniu stopnia schodów wejściowych oraz wykonaniu stopni wejściowych na taras parteru ze względu na znaczny spadek terenu, zmniejszeniu otworu drzwi balkonowych w wyjściu na taras parteru oraz dodaniu środkowego słupa 25 x 25 cm w celu lepszego rozłożenia obciążeń. Następnie, cytując przepis art. 36a ust. 1 Prawa budowlanego, organ wyjaśnił, że przeniesienie okna
w kotłowni ze względu na ukształtowanie terenu, zmniejszenie otworu drzwi balkonowych w wyjściu na taras parteru oraz dodanie środkowego słupa w celu lepszego rozłożenia obciążeń, słusznie zostały zakwalifikowane przez kierownika budowy jako nieistotne odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego. Jednak wykonane roboty budowlane polegające na dodaniu stopnia schodów wejściowych oraz wykonaniu stopni wejściowych na taras parteru ze względu na znaczny spadek terenu, nie mogą zostać zakwalifikowane jako nieistotne odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego. Projekt budowlany nie przewidywał budowy tarasu od strony południowej, który to został wykonany z uwagi na znaczny spadek terenu. Także
załączonego do zawiadomienia o zakończeniu budowy szkicu inwentaryzacji budynku jednoznacznie wynika, iż inwestor wybudował od strony południowej taras, którego realizacji nie przewidywał zatwierdzony projekt budowlany. Organ zauważył oprócz tego, że roboty budowlane polegające na wykonaniu dodatkowego stopnia schodów wejściowych – co wynika z załączonych do oświadczenia kierownika budowy rysunków oraz szkicu inwentaryzacji budynku z przyłączem kanalizacji sanitarnej – również nie mogą zostać zakwalifikowane jako nieistotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu budowlanego. Inwestor wykonując te roboty budowlane wykroczył poza zakres pozwolenia na budowę. W tej sytuacji organ nadzoru budowlanego szczebla powiatowego, po zebraniu pełnego materiału dowodowego winien w zakresie stwierdzonych nieprawidłowości przeprowadzić postępowanie naprawcze (art. 50 – 51 Prawa budowlanego).
W konkluzji organ odwoławczy wyjaśnił, że decyzja o sprzeciwie została wydana
w ustawowym terminie, tj. w terminie 21 dni. Odnosząc się do zarzutów odwołania organ stwierdził, iż nie mają one wpływu na podjęte rozstrzygnięcie.
W skardze do sądu administracyjnego Z. K. wniósł o uchylenie decyzji organu drugiej instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, wskazując, że w sprawie doszło do naruszenia przepisów postępowania dającego podstawy do wznowienia postępowania. W uzasadnieniu skargi jej autor opisał dotychczasowy przebieg postępowania wskazując, że wbrew twierdzeniom organu roboty budowlane polegające na dodaniu stopnia schodów wejściowych oraz wykonaniu stopni wejściowych na taras parteru w celu zapewnienia prawidłowej komunikacji ze względu na znaczny spadek terenu, ujęte były w zatwierdzonym projekcie budowlanym. W szczególności w punkcie 4 opisu – Planowane rozwiązania urbanistyczno – architektoniczne (wers 9-10) napisano, że wokół budynku teren będzie częściowo utwardzony kostką brukową (tj. wjazd, wejście, komunikacja i taras)
z uwzględnieniem dużego spadku terenu. Nadto na podstawie analizy rysunków nr 2 plan zagospodarowania działki budowlanej, nr 3 elewacja południowa, nr 4 elewacja zachodnia, nr 6 elewacja wschodnia, nr 9 rzut parteru wynika, iż dodany stopień schodów wejściowych w elewacji budynku od strony północnej jest zgodny z poziomem planowanego utwardzenia komunikacyjnego wejścia oraz wjazdu, których ostateczne wykonanie zostanie zakończone po wybudowaniu w tejże części działki przyłącza kanalizacyjnego do sieci usytuowanej w ulicy, co jest planowane po odbiorze budynku. Podobnie ostatni stopień schodów wejściowych na parter budynku, usytuowanych
w elewacji południowej, jest zgodny z poziomem planowanej w tej części komunikacji budynku – tarasu. Sporny stopień schodów wejściowych i schody tarasu wykonane są w postaci elementów posadowionych na gruncie, bez fundamentów, nie powiązanych trwale z konstrukcją budynku i nie stanowiących w związku z tym integralnej części budynku.
Odnosząc się do rzekomo nieprawidłowego wykonania szamba skarżący podniósł, że zostało ono wybudowane (w odniesieniu do: usytuowania na działce - względem budynku, kształtu, materiału z którego wykonano zbiornik bezodpływowy na nieczystości płynne oraz jego pojemności) zgodnie z projektem budowlanym. Z części projektu dotyczącej aprobaty technicznej w projekcie instalacji wodno – kanalizacyjnej
i sanitarnej budynku wynika, iż zbiornik bezodpływowy na nieczystości płynne wykonany jest z laminatu poliestrowo – szklanego, w kształcie cylindra o pojemności 7 m3.
Ponadto, w ocenie skarżącego, organ pierwszej instancji wniósł sprzeciw do użytkowania budynku mieszkalnego z naruszeniem przepisu art. 54 Prawa budowlanego, poprzez przekroczenie terminu uprawniającego do jego wniesienia. Organ wydał sprzeciw po upływie 21 dni od dnia dokonania zawiadomienia przez inwestora o zakończeniu budowy i przystąpieniu do użytkowania obiektu budowlanego. Inwestor dokonał takiego zawiadomienia dnia 28 czerwca 2013 roku, a organ wniósł sprzeciw po 42 dniach od zgłoszenia.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu kwestionowanego w skardze rozstrzygnięcia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku Prawo
o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 roku, poz. 270 ze zm., dalej jako p.p.s.a.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sąd administracyjny bada, czy zaskarżony akt administracyjny jest zgodny z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego, określającymi prawa i obowiązki stron oraz przepisami proceduralnymi, normującymi podstawowe zasady postępowania przed organami administracji publicznej. Podkreślić przy tym należy, iż sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).
Sąd uwzględniając skargę na decyzję uchyla decyzję w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, lub naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a.).
W rozpoznawanej sprawie przedmiotem kontroli sądu jest decyzja Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego utrzymująca w mocy rozstrzygnięcie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w przedmiocie zgłoszenia sprzeciwu do użytkowania budynku mieszkalnego zrealizowanego przez skarżącego na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Z uzasadnienia decyzji organu drugiej instancji wynika, że utrzymał on w mocy decyzję organu pierwszej instancji, bowiem zawiadomienie o zakończeniu budowy nie było kompletne (jednakże w innym zakresie niż wskazywał to organ pierwszej instancji), a nadto organ odwoławczy dostrzegł, iż inwestor dopuścił się istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego. Wobec tego argumentacja organów obu instancji przedstawiona w motywach ich rozstrzygnięć była różna, koniecznym jest zatem odniesienie się do każdego z nich odrębnie.
W pierwszej kolejności odnosząc się do oceny kompletności zawiadomienia
o zakończeniu budowy wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 54 powołanej już uprzednio ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane, do użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest wymagane pozwolenie na budowę, można przystąpić, z zastrzeżeniem art. 55 i 57, po zawiadomieniu właściwego organu
o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji. Przepis art. 55 Prawa budowlanego statuuje obowiązek uzyskania ostatecznej decyzji o pozwoleniu na użytkowanie przed przystąpieniem do użytkowania w odniesieniu do określonych kategorii obiektów. Przepis ten jednak, uwzględniając rodzaj wzniesionego przez skarżącego obiektu, nie ma zastosowania w sprawie niniejszej. Natomiast art. 57 Prawa budowlanego określa elementy zawiadomienia o zakończeniu budowy i wskazuje tryb postępowania w razie, gdy takowe jest niekompletne.
I tak, zgodnie z art. 57 ust. 1 Prawa budowlanego, do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego inwestor jest obowiązany dołączyć oryginał dziennika budowy, oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami oraz o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy,
a także – w razie korzystania – drogi, ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu, oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania, protokoły badań i sprawdzeń, inwentaryzację geodezyjną powykonawczą, potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy, jak i kopię świadectwa charakterystyki energetycznej budynku,
z zastrzeżeniem art. 5 ust. 7. Inwestor jest obowiązany uzupełnić wymagane dokumenty, jeżeli, w wyniku ich sprawdzenia przez właściwy organ, okaże się, że są one niekompletne lub posiadają braki i nieścisłości (art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego).
Konkludując, podkreślić należy, iż w razie złożenia przez inwestora niekompletnego zawiadomienia o zakończeniu budowy, organ powinien wezwać go do jej uzupełnienia, a gdy w wyznaczonym terminie inwestor nie uzupełni dokumentacji, organ ma prawo zgłosić sprzeciw wobec zamiaru przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego (art. 54 i art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego).
W toku postępowania organ pierwszej instancji, otrzymawszy zawiadomienie skarżącego o zakończeniu robót budowlanych (z dnia 28 czerwca 2013 roku) uznał, że jest ono niekompletne i zobowiązał inwestora do jego uzupełnienia (wezwanie z dnia 19 lipca 2013 roku) w terminie 7 dni. Po złożeniu przez inwestora w dniu 29 lipca 2013 roku dokumentów organ ocenił, że zawiadomienie nadal jest niekompletne, co stanowiło podstawę do zgłoszenia sprzeciwu w formie decyzji.
Z motywów decyzji organu pierwszej instancji wynika, że zawiadomienie nie zawierało, po pierwsze - oświadczenia kierownika budowy zgodnego z art. 57 ust. 1 Prawa budowalnego, tj. oświadczenia o zgodności wykonania obiektu budowlanego
z projektem budowlanym, warunkami pozwolenia na budowę i przepisami oraz
o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy. Oświadczenie kierownika budowy winno być potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru, jeżeli został ustanowiony w razie wprowadzenia zmian dokonanych podczas wykonywania robót nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu budowlanego. Jak wskazał organ pierwszej instancji, w przedłożonym oświadczeniu kierownika budowy brak jest takiej informacji.
Odnosząc się do tej kwestii wyjaśnić należy, iż do zawiadomienia o zakończeniu budowy z dnia 28 czerwca 2013 roku dołączono oświadczenie kierownika budowy, podpisane przez M. K. datowane na dzień 25 czerwca 2013 roku.
W ocenie sądu oświadczenie to odpowiada wymaganiom określonym w art. 57 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego. W tym miejscu należy bowiem dostrzec, iż z akt sprawy wynika, iż M. K. występował w sprawie w podwójnej roli – jako kierownik budowy i jako projektant. W tej sytuacji oświadczenie podpisane przez M. K., pełniącego jednocześnie funkcję kierownika budowy i projektanta, spełnia wymagania określone w art. 57 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego. Pozbawionym podstaw jest, w takiej sytuacji, wymaganie od skarżącego, by dostarczał dwa dokumenty o tej samej treści podpisane przez tę samą osobę z zaznaczeniem dwóch funkcji, które pełniła w procesie budowlanym. Słuszne jest zatem stanowisko organu odwoławczego wyrażone w powyższej kwestii w uzasadnieniu decyzji.
Po drugie, w ocenie organu nadzoru budowlanego szczebla powiatowego, zawiadomienie skarżącego o zakończeniu budowy nie zawierało udokumentowania zmian od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę zgodnie z art. 57 ust. 2 Prawa budowlanego. Inwestor tymczasem, jak napisał organ, dołączył do zawiadomienia rysunki, na których naniesiono wprowadzone zmiany, a które nie wchodzą w zakres projektu (brak pieczątek organu administracji architektoniczno – budowlanej).
Tymczasem lektura akt administracyjnych, szczególnie dokumentów złożonych przez inwestora, pozwala stwierdzić, że wymagane rysunki wraz z pieczątkami zostały złożone przez skarżącego, co słusznie zauważył organ drugiej instancji.
Ponadto, organ pierwszej instancji wyjaśnił, że inwestor do zawiadomienia nie dołączył protokołów badań i sprawdzeń zgodnie z art. 57 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego, tj. protokołu badania doziemnej instalacji gazu, przeprowadzonego przez uprawioną osobę.
W odniesieniu do powyższej kwestii, czyli protokołu badania doziemnej instalacji gazu, sąd podzielił argumentację organu drugiej instancji także i w tym zakresie, wskazując, że inwestycja skarżącego nie posiada doziemnej instalacji gazowej, w związku z czym bezpodstawnie zobowiązano inwestora do dostarczenia protokołu badania takiej instalacji.
Przystępując do odniesienia się do motywów rozstrzygnięcia wskazanych przez organ odwoławczy, przypomnieć należy, iż organ ten uznał, że inwestor do zawiadomienia nie dołączył oświadczenia kierownika robót sanitarnych, iż szambo zostało wybudowane zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę, obowiązującymi przepisami i sztuką budowlaną. Z dokumentów nie wynika też, jakie i z czego został wykonane szambo.
W ocenie sądu, analiza akt administracyjnych nie potwierdza wątpliwości organu w tym zakresie. Zwrócić należy bowiem uwagę, iż z dołączonego do akt dokumentu pod nazwą "Protokół z przeprowadzenia próby szczelności zbiornika na nieczystości ciekłe (szambo)" z dnia 24 lipca 2013 roku wynika, iż jest on szczelny (nie stwierdzono przecieków i nieszczelności). Z dokumentu tego wynika także, z jakiego materiału wykonano szambo i jaka jest jego pojemność. Doczytać się można bowiem w rzeczonym dokumencie, że szambo wykonano z tworzywa poliestrowo – szklanego.
Wobec powyższego, twierdzenie organu odwoławczego wskazujące, iż zawiadomienie o zakończeniu budowy jest niekompletne, w ocenie składu orzekającego, nie jest uzasadnione.
Z uzasadnienia decyzji organu odwoławczego wynika, że utrzymał on w mocy kwestionowaną w odwołaniu decyzję organu nadzoru budowlanego szczebla powiatowego w sprawie zgłoszenia sprzeciwu, także dlatego, że uznał, iż inwestor dopuścił się istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę.
Ustosunkowując się do tej kwestii w przede wszystkim należy sięgnąć do regulacji art. 36a ust. 1 Prawa budowlanego, który stanowi, iż co do zasady istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę – zgodnie z treścią art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego – nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę i jest dopuszczalne, o ile nie dotyczy zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu, charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji, zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne, zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, bądź ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz nie wymaga uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów, wymaganych przepisami szczególnymi. Projektant dokonuje kwalifikacji zamierzonego odstąpienia oraz jest obowiązany zamieścić w projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące nieistotnego odstąpienia (art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego). Natomiast,
w razie zmian nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę, dokonanych podczas wykonywania robót, do zawiadomienia o zakończeniu budowy, należy dołączyć kopie rysunków wchodzących w skład zatwierdzonego projektu budowlanego, z naniesionymi zmianami, a w razie potrzeby także uzupełniający opis. W takim przypadku oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym
i warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami, powinno być potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru inwestorskiego, jeżeli został ustanowiony (art. 57 ust. 2 Prawa budowlanego).
Sięgając do regulacji art. 36a ust. 1 Prawa budowlanego organ odwoławczy wyjaśnił, iż przeniesienie okna w pomieszczeniu kotłowni ze względu na ukształtowanie terenu, zmniejszenie otworu drzwi balkonowych w wejściu na taras parteru oraz dodanie środkowego słupa w celu lepszego rozłożenia obciążeń, słusznie zostały zakwalifikowane przez kierownika budowy, jako nieistotne odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego. Ustalenia organu w tym zakresie, w kontekście przywołanych regulacji ustawowych, nie budzą wątpliwości, zatem zostały podzielone przez skład orzekający.
Sąd kwestionuje jednak pogląd organu drugiej instancji dotyczący oceny, czy dane odstępstwo od projektu budowlanego, w zakresie wykonania tarasu oraz dodatkowego stopnia schodów wejściowych, ma charakter istotny.
W odniesieniu do wykonania tarasu wskazać należy, iż - wbrew twierdzeniom organu - taras został zaplanowany w projekcie budowlanym, co słusznie podnosił skarżący. Z treści dokumentu stanowiącego element Projektu budynku mieszkalnego, tj. opisu planowanych rozwiązań urbanistyczno – architektonicznych, wynika, że wokół budynku teren częściowo będzie utwardzony kostką brukową (tj. wjazd, wejście komunikacja i taras) z uwzględnieniem dużego spadku terenu. Podobnie rysunki, stanowiące część projektu budowlanego, a przede wszystkim plan zagospodarowania działki budowlanej, rysunek elewacji południowej, jak i rzut parteru, potwierdzają powyższe. Z tych powodów twierdzenie organu o nieuprawnionym wykonaniu tarasu jest wadliwe.
Drugim odstępstwem, ocenionym przez organ jako istotne, jest wykonanie dodatkowego stopnia schodów wejściowych do budynku. Skład orzekający nie podzielił stanowiska organu także i w tym zakresie. Niewątpliwie z projektu budowlanego wynika, że zrealizowany dom jest posadowiony na nierównym gruncie. Przede wszystkim
w przywołanym już dokumencie pt. "Planowane rozwiązania urbanistyczno – architektoniczne" doczytać się można, iż wokół budynku teren będzie częściowo utwardzony kostką brukową z uwzględnieniem dużego spadku terenu. Inwestor w treści skargi, uzasadniając wykonanie dodatkowego stopnia, również wskazywał na znaczny spadek terenu.
Zdaniem sądu, o tym czy dane odstępstwo ma charakter istotny, winien decydować całokształt okoliczności danego przypadku, zatem orzekając w tym zakresie organ nie może poprzestać wyłącznie na jednej z okoliczności wskazanych przez ustawodawcę
w art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego, bowiem obowiązkiem organu jest przeprowadzenie dodatkowych rozważań w celu ustalenia, czy stwierdzone odstępstwo ma w realiach danej sprawy charakter istotny. Cecha ta powinna mieć uzasadnienie
w dodatkowych okolicznościach, rzutujących na charakter stwierdzonej zmiany.
Pogląd powyższy znajduje swoje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. np. wyroki WSA: w Warszawie z dnia 28 marca 2013 roku, VII SA/Wa 2072/12; w Krakowie z dnia 28 czerwca 2011 roku, II SA/Kr 535/11 i inne; wszystkie dostępne w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem orzeczenia.nsa.gov.pl).
Uwzględniając powyższe uwagi, w stanie faktycznym niniejszej sprawy, okolicznością, która niewątpliwie powinna być uwzględniona przez organ, jest to, że teren działki inwestora ma znaczny spadek. Wobec tego nie można uznać, by charakter istotnego odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego miało wykonanie dodatkowego stopnia schodów wejściowych do budynku. Organ uzasadniając swój pogląd napisał, że inwestor realizując ten dodatkowy stopień schodów wykroczył poza zakres pozwolenia na budowę. Jednakże w projekcie budowlanym (pkt 5 schody) nie określono, ile dokładnie stopni mają mieć schody, a jedynie zaplanowano ich wykonanie. Także
z tego powodu nie można uznać, że wykonanie dodatkowego stopnia schodów stanowi istotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu budowlanego.
Powracając do kwestii rodzaju wykonanego szamba wskazać należy, iż to, czy zostało ono wykonane w formie okręgu, czy prostokąta oraz jaka jest jego pojemność, to okoliczności, które skład orzekający także ocenił jako odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego o charakterze nieistotnym. Zbiornik na ścieki jest posadowiony w gruncie, zatem nie wpływa on na kubaturę obiektu budowlanego i już z tego powodu nie może być uznany za odstępstwo istotne w rozumieniu art. 36a ust. 5 pkt 2 Prawa budowlanego. Ponadto zarówno modyfikacja formy zbiornika, jak i zmiana jego pojemności z 7 m3 do 8 m3 to okoliczności, które nie zmieniają wymagań, o których stanowi § 36 i nast. rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznym, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.).
W konkluzji, ustosunkowując się do argumentów skargi, wyjaśnić należy, iż znakomita ich większość została podzielona przez sąd. Nie zasługuje na uwzględnienie jedynie zarzut dotyczący tego, iż organ pierwszej instancji zgłosił sprzeciw wobec przystąpienia do użytkowania obiektu po terminie określonym w art. 54 Prawa budowlanego. Niewątpliwie - stosownie do tego przepisu - organ ma 21 – dniowy termin na zgłoszenie, w formie decyzji, sprzeciwu wobec zamiaru przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego. Niemniej jednak zgodnie z regulacją art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego, gdy zawiadomienie o zakończeniu budowy zawiera braki, to organ ma obowiązek wezwać do ich uzupełnienia. W takim natomiast przypadku, stosownie do art. 54 w zw. z art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego, jako początkowy dzień biegu 21 – dniowego terminu na zgłoszenie sprzeciwu należy przyjąć dzień następny po dniu,
w którym to uzupełnienie nastąpiło (o ile nastąpiło to w terminie określonym przez organ), lub też dzień następny po dniu, w którym upłynął wyznaczony przez organ termin nakładający obowiązek uzupełnienia zawiadomienia. Uwzględniając powyższe termin na zgłoszenie sprzeciwu rozpoczął swój bieg po uzupełnieniu przez skarżącego zawiadomienia, a nie w dniu kolejnym po złożeniu zawiadomienia. A ponieważ inwestor odebrał wezwanie do uzupełnienia zawiadomienia dnia 22 lipca 2013 roku, to ostatnim dniem 7 – dniowego terminu na uzupełnienie rzeczonego zawiadomienia był dzień 29 lipca 2013 roku. Tego też dnia inwestor uzupełnił zawiadomienie, zatem sprzeciw zgłoszony w formie decyzji z dnia [...], nie może być uznany jako zgłoszony po terminie określonym w art. 54 w zw. z art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego. Z tego powodu powyższy zarzut skargi nie jest uzasadniony.
Reasumując, sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. "a" w zw. z art. 135 P.p.s.a. O zwrocie kosztów postępowania sąd postanowił
w punkcie drugim wyroku na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 P.p.s.a. W punkcie trzecim wyroku sąd, w oparciu o treść art. 152 P.p.s.a. stwierdził, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się wyroku.
a.tp.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna Stępień /sprawozdawca/Barbara Rymaszewska /przewodniczący/
Joanna Sekunda-Lenczewska
Sentencja
Dnia 27 marca 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Barbara Rymaszewska Sędziowie Sędzia WSA Joanna Sekunda-Lenczewska Sędzia NSA Anna Stępień (spr.) Protokolant Sekretarz sądowy Anna Łyżwa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 marca 2014 roku przy udziale --- sprawy ze skargi Z. K. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] nr [...] znak: [...] w przedmiocie sprzeciwu do użytkowania budynku mieszkalnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Z. nr [...] znak: [...] z dnia [...]; 2. zasądza od [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. na rzecz skarżącego Z. K. kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania; 3. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku. LS
Uzasadnienie
[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. decyzją z dnia [...], nr [...], po rozpoznaniu odwołania Z. K., utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Z. z dnia [...], nr [...] w sprawie zgłoszenia sprzeciwu do użytkowania budynku mieszkalnego.
Z dokumentów załączonych do akt wynika, iż Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Z. decyzją z dnia [...] zgłosił sprzeciw do użytkowania budynku mieszkalnego, zlokalizowanego w Z. przy ul. A 12, działka nr ewid. 1097, zrealizowanego w oparciu o decyzję Starosty [...] o pozwoleniu na budowę z dnia [...], nr [...]. W podstawie prawnej rozstrzygnięcia organ wskazał przepis art. 54 i art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2010 roku Nr 243, poz. 1623 ze zm.). W uzasadnieniu organ wyjaśnił, iż inwestor – Z. K. dokonał zgłoszenia zamiaru przystąpienia do użytkowania budynku mieszkalnego zrealizowanego na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę. Z racji tego, iż wspomniane zgłoszenie nie zawierało wszystkich niezbędnych elementów, organ – na podstawie art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego – wezwał inwestora do jego uzupełnienia, w terminie 7 dni. Jak stwierdził organ, inwestor nie uzupełnił zgłoszenia, co stało się przyczyną wniesienia sprzeciwu.
W odwołaniu od powyższej decyzji Z. K. wniósł o jej uchylenie, wskazując, iż przyłącze gazowe, w zakresie którego miał dokonać uzupełnienia dokumentacji, znajduje się na ścianie budynku, w związku z czym nie była wykonywana doziemna instalacja gazowa.
[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł., po rozpoznaniu odwołania, utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W motywach rozstrzygnięcia organ opisał dotychczasowy przebieg postępowania, wyjaśniając, że utrzymał w mocy decyzję o sprzeciwie pomimo usunięcia przez inwestora braków formalnych w postaci dostarczenia prawidłowego, wraz z rysunkami, oświadczenia kierownika budowy oraz poprzez wyjaśnienie, iż budynek nie posiada doziemnej instalacji gazowej.
W pierwszej kolejności organ odwoławczy, odnosząc się do kwestii doziemnej instalacji gazowej, stwierdził, iż z opisu technicznego projektu budowy przyłącza gazowego, stanowiącego integralną część decyzji o pozwoleniu na budowę, wynika, że gaz do budynku doprowadzony będzie przez kurek główny, reduktor i gazomierz umieszczony w szafce metalowej na ścianie budynku. Inwestycja nie posiada zatem doziemnej instalacji gazowej. Mając zatem na uwadze treść definicji legalnej przyłącza do sieci gazowej (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2010 roku
w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego - Dz. U. Nr 133, poz. 891) oraz dostarczone przez inwestora protokoły badań i sprawdzeń, a także zapisy projektu budowlanego organ odwoławczy stwierdził, iż bezpodstawnie organ pierwszej instancji nałożył na inwestora obowiązek dostarczenia protokołu badania doziemnej instalacji gazowej.
Natomiast w odniesieniu do oświadczenia kierownika budowy [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego podniósł, iż czyni ono zadość wymaganiom, o jakich mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2, ust. 1a i ust. 2 Prawa budowlanego.
Organ, dokonując analizy akt sprawy, zauważył jednak, że złożone zawiadomienie
o zakończeniu budowy posiada nadal braki i nieścisłości. W szczególności, w aktach sprawy brak jest oświadczenia kierownika robót sanitarnych, iż szambo zostało wybudowane zgodnie z decyzją o udzieleniu pozwolenia na budowę, obowiązującymi przepisami oraz sztuką budowlaną. Z przekazanych dokumentów nie wynika także, jakie szambo wykonano i z czego je wybudowano. Ponadto istnieje nieścisłość pomiędzy projektem zagospodarowania terenu, stanowiącym integralną część decyzji
o pozwoleniu na budowę, a dostarczonym szkicem inwentaryzacji budynku
z przyłączem kanalizacji sanitarnej. Z projektu zagospodarowania działki wynika, że szambo miało zostać wybudowane w kształcie okręgu, zaś ze szkicu inwentaryzacji wynika, że wybudowano zbiornik w kształcie prostokąta o wymiarach 2 x 3 m, także wielkość szamba jest inna (planowano pojemność 7 m3, a wykonano szambo
o wielkości 8 m3).
Podsumowując tę część rozważań organ podniósł, że wniesiony przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego sprzeciw do użytkowania budynku mieszkalnego został wniesiony zasadnie, albowiem zgłoszenie nadal zawiera braki i nieścisłości,
a także z analizy dostarczonych przez organ dokumentów wynika, iż inwestor dopuścił się istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego.
Przede wszystkim organ odwoławczy zauważył, iż z oświadczenia kierownika budowy wynika, iż inwestor realizując budowę dopuścił się jedynie nieistotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego, które polegają na przeniesieniu okna w kotłowni ze względu na ukształtowanie terenu, dodaniu stopnia schodów wejściowych oraz wykonaniu stopni wejściowych na taras parteru ze względu na znaczny spadek terenu, zmniejszeniu otworu drzwi balkonowych w wyjściu na taras parteru oraz dodaniu środkowego słupa 25 x 25 cm w celu lepszego rozłożenia obciążeń. Następnie, cytując przepis art. 36a ust. 1 Prawa budowlanego, organ wyjaśnił, że przeniesienie okna
w kotłowni ze względu na ukształtowanie terenu, zmniejszenie otworu drzwi balkonowych w wyjściu na taras parteru oraz dodanie środkowego słupa w celu lepszego rozłożenia obciążeń, słusznie zostały zakwalifikowane przez kierownika budowy jako nieistotne odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego. Jednak wykonane roboty budowlane polegające na dodaniu stopnia schodów wejściowych oraz wykonaniu stopni wejściowych na taras parteru ze względu na znaczny spadek terenu, nie mogą zostać zakwalifikowane jako nieistotne odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego. Projekt budowlany nie przewidywał budowy tarasu od strony południowej, który to został wykonany z uwagi na znaczny spadek terenu. Także
załączonego do zawiadomienia o zakończeniu budowy szkicu inwentaryzacji budynku jednoznacznie wynika, iż inwestor wybudował od strony południowej taras, którego realizacji nie przewidywał zatwierdzony projekt budowlany. Organ zauważył oprócz tego, że roboty budowlane polegające na wykonaniu dodatkowego stopnia schodów wejściowych – co wynika z załączonych do oświadczenia kierownika budowy rysunków oraz szkicu inwentaryzacji budynku z przyłączem kanalizacji sanitarnej – również nie mogą zostać zakwalifikowane jako nieistotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu budowlanego. Inwestor wykonując te roboty budowlane wykroczył poza zakres pozwolenia na budowę. W tej sytuacji organ nadzoru budowlanego szczebla powiatowego, po zebraniu pełnego materiału dowodowego winien w zakresie stwierdzonych nieprawidłowości przeprowadzić postępowanie naprawcze (art. 50 – 51 Prawa budowlanego).
W konkluzji organ odwoławczy wyjaśnił, że decyzja o sprzeciwie została wydana
w ustawowym terminie, tj. w terminie 21 dni. Odnosząc się do zarzutów odwołania organ stwierdził, iż nie mają one wpływu na podjęte rozstrzygnięcie.
W skardze do sądu administracyjnego Z. K. wniósł o uchylenie decyzji organu drugiej instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, wskazując, że w sprawie doszło do naruszenia przepisów postępowania dającego podstawy do wznowienia postępowania. W uzasadnieniu skargi jej autor opisał dotychczasowy przebieg postępowania wskazując, że wbrew twierdzeniom organu roboty budowlane polegające na dodaniu stopnia schodów wejściowych oraz wykonaniu stopni wejściowych na taras parteru w celu zapewnienia prawidłowej komunikacji ze względu na znaczny spadek terenu, ujęte były w zatwierdzonym projekcie budowlanym. W szczególności w punkcie 4 opisu – Planowane rozwiązania urbanistyczno – architektoniczne (wers 9-10) napisano, że wokół budynku teren będzie częściowo utwardzony kostką brukową (tj. wjazd, wejście, komunikacja i taras)
z uwzględnieniem dużego spadku terenu. Nadto na podstawie analizy rysunków nr 2 plan zagospodarowania działki budowlanej, nr 3 elewacja południowa, nr 4 elewacja zachodnia, nr 6 elewacja wschodnia, nr 9 rzut parteru wynika, iż dodany stopień schodów wejściowych w elewacji budynku od strony północnej jest zgodny z poziomem planowanego utwardzenia komunikacyjnego wejścia oraz wjazdu, których ostateczne wykonanie zostanie zakończone po wybudowaniu w tejże części działki przyłącza kanalizacyjnego do sieci usytuowanej w ulicy, co jest planowane po odbiorze budynku. Podobnie ostatni stopień schodów wejściowych na parter budynku, usytuowanych
w elewacji południowej, jest zgodny z poziomem planowanej w tej części komunikacji budynku – tarasu. Sporny stopień schodów wejściowych i schody tarasu wykonane są w postaci elementów posadowionych na gruncie, bez fundamentów, nie powiązanych trwale z konstrukcją budynku i nie stanowiących w związku z tym integralnej części budynku.
Odnosząc się do rzekomo nieprawidłowego wykonania szamba skarżący podniósł, że zostało ono wybudowane (w odniesieniu do: usytuowania na działce - względem budynku, kształtu, materiału z którego wykonano zbiornik bezodpływowy na nieczystości płynne oraz jego pojemności) zgodnie z projektem budowlanym. Z części projektu dotyczącej aprobaty technicznej w projekcie instalacji wodno – kanalizacyjnej
i sanitarnej budynku wynika, iż zbiornik bezodpływowy na nieczystości płynne wykonany jest z laminatu poliestrowo – szklanego, w kształcie cylindra o pojemności 7 m3.
Ponadto, w ocenie skarżącego, organ pierwszej instancji wniósł sprzeciw do użytkowania budynku mieszkalnego z naruszeniem przepisu art. 54 Prawa budowlanego, poprzez przekroczenie terminu uprawniającego do jego wniesienia. Organ wydał sprzeciw po upływie 21 dni od dnia dokonania zawiadomienia przez inwestora o zakończeniu budowy i przystąpieniu do użytkowania obiektu budowlanego. Inwestor dokonał takiego zawiadomienia dnia 28 czerwca 2013 roku, a organ wniósł sprzeciw po 42 dniach od zgłoszenia.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu kwestionowanego w skardze rozstrzygnięcia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku Prawo
o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 roku, poz. 270 ze zm., dalej jako p.p.s.a.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sąd administracyjny bada, czy zaskarżony akt administracyjny jest zgodny z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego, określającymi prawa i obowiązki stron oraz przepisami proceduralnymi, normującymi podstawowe zasady postępowania przed organami administracji publicznej. Podkreślić przy tym należy, iż sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).
Sąd uwzględniając skargę na decyzję uchyla decyzję w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, lub naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a.).
W rozpoznawanej sprawie przedmiotem kontroli sądu jest decyzja Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego utrzymująca w mocy rozstrzygnięcie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w przedmiocie zgłoszenia sprzeciwu do użytkowania budynku mieszkalnego zrealizowanego przez skarżącego na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Z uzasadnienia decyzji organu drugiej instancji wynika, że utrzymał on w mocy decyzję organu pierwszej instancji, bowiem zawiadomienie o zakończeniu budowy nie było kompletne (jednakże w innym zakresie niż wskazywał to organ pierwszej instancji), a nadto organ odwoławczy dostrzegł, iż inwestor dopuścił się istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego. Wobec tego argumentacja organów obu instancji przedstawiona w motywach ich rozstrzygnięć była różna, koniecznym jest zatem odniesienie się do każdego z nich odrębnie.
W pierwszej kolejności odnosząc się do oceny kompletności zawiadomienia
o zakończeniu budowy wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 54 powołanej już uprzednio ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane, do użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest wymagane pozwolenie na budowę, można przystąpić, z zastrzeżeniem art. 55 i 57, po zawiadomieniu właściwego organu
o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji. Przepis art. 55 Prawa budowlanego statuuje obowiązek uzyskania ostatecznej decyzji o pozwoleniu na użytkowanie przed przystąpieniem do użytkowania w odniesieniu do określonych kategorii obiektów. Przepis ten jednak, uwzględniając rodzaj wzniesionego przez skarżącego obiektu, nie ma zastosowania w sprawie niniejszej. Natomiast art. 57 Prawa budowlanego określa elementy zawiadomienia o zakończeniu budowy i wskazuje tryb postępowania w razie, gdy takowe jest niekompletne.
I tak, zgodnie z art. 57 ust. 1 Prawa budowlanego, do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego inwestor jest obowiązany dołączyć oryginał dziennika budowy, oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami oraz o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy,
a także – w razie korzystania – drogi, ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu, oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania, protokoły badań i sprawdzeń, inwentaryzację geodezyjną powykonawczą, potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy, jak i kopię świadectwa charakterystyki energetycznej budynku,
z zastrzeżeniem art. 5 ust. 7. Inwestor jest obowiązany uzupełnić wymagane dokumenty, jeżeli, w wyniku ich sprawdzenia przez właściwy organ, okaże się, że są one niekompletne lub posiadają braki i nieścisłości (art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego).
Konkludując, podkreślić należy, iż w razie złożenia przez inwestora niekompletnego zawiadomienia o zakończeniu budowy, organ powinien wezwać go do jej uzupełnienia, a gdy w wyznaczonym terminie inwestor nie uzupełni dokumentacji, organ ma prawo zgłosić sprzeciw wobec zamiaru przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego (art. 54 i art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego).
W toku postępowania organ pierwszej instancji, otrzymawszy zawiadomienie skarżącego o zakończeniu robót budowlanych (z dnia 28 czerwca 2013 roku) uznał, że jest ono niekompletne i zobowiązał inwestora do jego uzupełnienia (wezwanie z dnia 19 lipca 2013 roku) w terminie 7 dni. Po złożeniu przez inwestora w dniu 29 lipca 2013 roku dokumentów organ ocenił, że zawiadomienie nadal jest niekompletne, co stanowiło podstawę do zgłoszenia sprzeciwu w formie decyzji.
Z motywów decyzji organu pierwszej instancji wynika, że zawiadomienie nie zawierało, po pierwsze - oświadczenia kierownika budowy zgodnego z art. 57 ust. 1 Prawa budowalnego, tj. oświadczenia o zgodności wykonania obiektu budowlanego
z projektem budowlanym, warunkami pozwolenia na budowę i przepisami oraz
o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy. Oświadczenie kierownika budowy winno być potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru, jeżeli został ustanowiony w razie wprowadzenia zmian dokonanych podczas wykonywania robót nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu budowlanego. Jak wskazał organ pierwszej instancji, w przedłożonym oświadczeniu kierownika budowy brak jest takiej informacji.
Odnosząc się do tej kwestii wyjaśnić należy, iż do zawiadomienia o zakończeniu budowy z dnia 28 czerwca 2013 roku dołączono oświadczenie kierownika budowy, podpisane przez M. K. datowane na dzień 25 czerwca 2013 roku.
W ocenie sądu oświadczenie to odpowiada wymaganiom określonym w art. 57 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego. W tym miejscu należy bowiem dostrzec, iż z akt sprawy wynika, iż M. K. występował w sprawie w podwójnej roli – jako kierownik budowy i jako projektant. W tej sytuacji oświadczenie podpisane przez M. K., pełniącego jednocześnie funkcję kierownika budowy i projektanta, spełnia wymagania określone w art. 57 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego. Pozbawionym podstaw jest, w takiej sytuacji, wymaganie od skarżącego, by dostarczał dwa dokumenty o tej samej treści podpisane przez tę samą osobę z zaznaczeniem dwóch funkcji, które pełniła w procesie budowlanym. Słuszne jest zatem stanowisko organu odwoławczego wyrażone w powyższej kwestii w uzasadnieniu decyzji.
Po drugie, w ocenie organu nadzoru budowlanego szczebla powiatowego, zawiadomienie skarżącego o zakończeniu budowy nie zawierało udokumentowania zmian od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę zgodnie z art. 57 ust. 2 Prawa budowlanego. Inwestor tymczasem, jak napisał organ, dołączył do zawiadomienia rysunki, na których naniesiono wprowadzone zmiany, a które nie wchodzą w zakres projektu (brak pieczątek organu administracji architektoniczno – budowlanej).
Tymczasem lektura akt administracyjnych, szczególnie dokumentów złożonych przez inwestora, pozwala stwierdzić, że wymagane rysunki wraz z pieczątkami zostały złożone przez skarżącego, co słusznie zauważył organ drugiej instancji.
Ponadto, organ pierwszej instancji wyjaśnił, że inwestor do zawiadomienia nie dołączył protokołów badań i sprawdzeń zgodnie z art. 57 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego, tj. protokołu badania doziemnej instalacji gazu, przeprowadzonego przez uprawioną osobę.
W odniesieniu do powyższej kwestii, czyli protokołu badania doziemnej instalacji gazu, sąd podzielił argumentację organu drugiej instancji także i w tym zakresie, wskazując, że inwestycja skarżącego nie posiada doziemnej instalacji gazowej, w związku z czym bezpodstawnie zobowiązano inwestora do dostarczenia protokołu badania takiej instalacji.
Przystępując do odniesienia się do motywów rozstrzygnięcia wskazanych przez organ odwoławczy, przypomnieć należy, iż organ ten uznał, że inwestor do zawiadomienia nie dołączył oświadczenia kierownika robót sanitarnych, iż szambo zostało wybudowane zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę, obowiązującymi przepisami i sztuką budowlaną. Z dokumentów nie wynika też, jakie i z czego został wykonane szambo.
W ocenie sądu, analiza akt administracyjnych nie potwierdza wątpliwości organu w tym zakresie. Zwrócić należy bowiem uwagę, iż z dołączonego do akt dokumentu pod nazwą "Protokół z przeprowadzenia próby szczelności zbiornika na nieczystości ciekłe (szambo)" z dnia 24 lipca 2013 roku wynika, iż jest on szczelny (nie stwierdzono przecieków i nieszczelności). Z dokumentu tego wynika także, z jakiego materiału wykonano szambo i jaka jest jego pojemność. Doczytać się można bowiem w rzeczonym dokumencie, że szambo wykonano z tworzywa poliestrowo – szklanego.
Wobec powyższego, twierdzenie organu odwoławczego wskazujące, iż zawiadomienie o zakończeniu budowy jest niekompletne, w ocenie składu orzekającego, nie jest uzasadnione.
Z uzasadnienia decyzji organu odwoławczego wynika, że utrzymał on w mocy kwestionowaną w odwołaniu decyzję organu nadzoru budowlanego szczebla powiatowego w sprawie zgłoszenia sprzeciwu, także dlatego, że uznał, iż inwestor dopuścił się istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę.
Ustosunkowując się do tej kwestii w przede wszystkim należy sięgnąć do regulacji art. 36a ust. 1 Prawa budowlanego, który stanowi, iż co do zasady istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę – zgodnie z treścią art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego – nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę i jest dopuszczalne, o ile nie dotyczy zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu, charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji, zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne, zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, bądź ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz nie wymaga uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów, wymaganych przepisami szczególnymi. Projektant dokonuje kwalifikacji zamierzonego odstąpienia oraz jest obowiązany zamieścić w projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące nieistotnego odstąpienia (art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego). Natomiast,
w razie zmian nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę, dokonanych podczas wykonywania robót, do zawiadomienia o zakończeniu budowy, należy dołączyć kopie rysunków wchodzących w skład zatwierdzonego projektu budowlanego, z naniesionymi zmianami, a w razie potrzeby także uzupełniający opis. W takim przypadku oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym
i warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami, powinno być potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru inwestorskiego, jeżeli został ustanowiony (art. 57 ust. 2 Prawa budowlanego).
Sięgając do regulacji art. 36a ust. 1 Prawa budowlanego organ odwoławczy wyjaśnił, iż przeniesienie okna w pomieszczeniu kotłowni ze względu na ukształtowanie terenu, zmniejszenie otworu drzwi balkonowych w wejściu na taras parteru oraz dodanie środkowego słupa w celu lepszego rozłożenia obciążeń, słusznie zostały zakwalifikowane przez kierownika budowy, jako nieistotne odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego. Ustalenia organu w tym zakresie, w kontekście przywołanych regulacji ustawowych, nie budzą wątpliwości, zatem zostały podzielone przez skład orzekający.
Sąd kwestionuje jednak pogląd organu drugiej instancji dotyczący oceny, czy dane odstępstwo od projektu budowlanego, w zakresie wykonania tarasu oraz dodatkowego stopnia schodów wejściowych, ma charakter istotny.
W odniesieniu do wykonania tarasu wskazać należy, iż - wbrew twierdzeniom organu - taras został zaplanowany w projekcie budowlanym, co słusznie podnosił skarżący. Z treści dokumentu stanowiącego element Projektu budynku mieszkalnego, tj. opisu planowanych rozwiązań urbanistyczno – architektonicznych, wynika, że wokół budynku teren częściowo będzie utwardzony kostką brukową (tj. wjazd, wejście komunikacja i taras) z uwzględnieniem dużego spadku terenu. Podobnie rysunki, stanowiące część projektu budowlanego, a przede wszystkim plan zagospodarowania działki budowlanej, rysunek elewacji południowej, jak i rzut parteru, potwierdzają powyższe. Z tych powodów twierdzenie organu o nieuprawnionym wykonaniu tarasu jest wadliwe.
Drugim odstępstwem, ocenionym przez organ jako istotne, jest wykonanie dodatkowego stopnia schodów wejściowych do budynku. Skład orzekający nie podzielił stanowiska organu także i w tym zakresie. Niewątpliwie z projektu budowlanego wynika, że zrealizowany dom jest posadowiony na nierównym gruncie. Przede wszystkim
w przywołanym już dokumencie pt. "Planowane rozwiązania urbanistyczno – architektoniczne" doczytać się można, iż wokół budynku teren będzie częściowo utwardzony kostką brukową z uwzględnieniem dużego spadku terenu. Inwestor w treści skargi, uzasadniając wykonanie dodatkowego stopnia, również wskazywał na znaczny spadek terenu.
Zdaniem sądu, o tym czy dane odstępstwo ma charakter istotny, winien decydować całokształt okoliczności danego przypadku, zatem orzekając w tym zakresie organ nie może poprzestać wyłącznie na jednej z okoliczności wskazanych przez ustawodawcę
w art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego, bowiem obowiązkiem organu jest przeprowadzenie dodatkowych rozważań w celu ustalenia, czy stwierdzone odstępstwo ma w realiach danej sprawy charakter istotny. Cecha ta powinna mieć uzasadnienie
w dodatkowych okolicznościach, rzutujących na charakter stwierdzonej zmiany.
Pogląd powyższy znajduje swoje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. np. wyroki WSA: w Warszawie z dnia 28 marca 2013 roku, VII SA/Wa 2072/12; w Krakowie z dnia 28 czerwca 2011 roku, II SA/Kr 535/11 i inne; wszystkie dostępne w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem orzeczenia.nsa.gov.pl).
Uwzględniając powyższe uwagi, w stanie faktycznym niniejszej sprawy, okolicznością, która niewątpliwie powinna być uwzględniona przez organ, jest to, że teren działki inwestora ma znaczny spadek. Wobec tego nie można uznać, by charakter istotnego odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego miało wykonanie dodatkowego stopnia schodów wejściowych do budynku. Organ uzasadniając swój pogląd napisał, że inwestor realizując ten dodatkowy stopień schodów wykroczył poza zakres pozwolenia na budowę. Jednakże w projekcie budowlanym (pkt 5 schody) nie określono, ile dokładnie stopni mają mieć schody, a jedynie zaplanowano ich wykonanie. Także
z tego powodu nie można uznać, że wykonanie dodatkowego stopnia schodów stanowi istotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu budowlanego.
Powracając do kwestii rodzaju wykonanego szamba wskazać należy, iż to, czy zostało ono wykonane w formie okręgu, czy prostokąta oraz jaka jest jego pojemność, to okoliczności, które skład orzekający także ocenił jako odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego o charakterze nieistotnym. Zbiornik na ścieki jest posadowiony w gruncie, zatem nie wpływa on na kubaturę obiektu budowlanego i już z tego powodu nie może być uznany za odstępstwo istotne w rozumieniu art. 36a ust. 5 pkt 2 Prawa budowlanego. Ponadto zarówno modyfikacja formy zbiornika, jak i zmiana jego pojemności z 7 m3 do 8 m3 to okoliczności, które nie zmieniają wymagań, o których stanowi § 36 i nast. rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznym, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.).
W konkluzji, ustosunkowując się do argumentów skargi, wyjaśnić należy, iż znakomita ich większość została podzielona przez sąd. Nie zasługuje na uwzględnienie jedynie zarzut dotyczący tego, iż organ pierwszej instancji zgłosił sprzeciw wobec przystąpienia do użytkowania obiektu po terminie określonym w art. 54 Prawa budowlanego. Niewątpliwie - stosownie do tego przepisu - organ ma 21 – dniowy termin na zgłoszenie, w formie decyzji, sprzeciwu wobec zamiaru przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego. Niemniej jednak zgodnie z regulacją art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego, gdy zawiadomienie o zakończeniu budowy zawiera braki, to organ ma obowiązek wezwać do ich uzupełnienia. W takim natomiast przypadku, stosownie do art. 54 w zw. z art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego, jako początkowy dzień biegu 21 – dniowego terminu na zgłoszenie sprzeciwu należy przyjąć dzień następny po dniu,
w którym to uzupełnienie nastąpiło (o ile nastąpiło to w terminie określonym przez organ), lub też dzień następny po dniu, w którym upłynął wyznaczony przez organ termin nakładający obowiązek uzupełnienia zawiadomienia. Uwzględniając powyższe termin na zgłoszenie sprzeciwu rozpoczął swój bieg po uzupełnieniu przez skarżącego zawiadomienia, a nie w dniu kolejnym po złożeniu zawiadomienia. A ponieważ inwestor odebrał wezwanie do uzupełnienia zawiadomienia dnia 22 lipca 2013 roku, to ostatnim dniem 7 – dniowego terminu na uzupełnienie rzeczonego zawiadomienia był dzień 29 lipca 2013 roku. Tego też dnia inwestor uzupełnił zawiadomienie, zatem sprzeciw zgłoszony w formie decyzji z dnia [...], nie może być uznany jako zgłoszony po terminie określonym w art. 54 w zw. z art. 57 ust. 4 Prawa budowlanego. Z tego powodu powyższy zarzut skargi nie jest uzasadniony.
Reasumując, sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. "a" w zw. z art. 135 P.p.s.a. O zwrocie kosztów postępowania sąd postanowił
w punkcie drugim wyroku na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 P.p.s.a. W punkcie trzecim wyroku sąd, w oparciu o treść art. 152 P.p.s.a. stwierdził, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się wyroku.
a.tp.
