IV SA/Gl 9/14

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] r. Nr [...] Komendant Wojewódzki Policji, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 i art. 268 a ustawy 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm., dalej: "Kpa"), w związku z art. 88 ust. 1, art. 94 ust. 1, art. 95 ust. 1 pkt 2, art. 97 ust. 5 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r., Nr 287, poz. 1687 ze zm., dalej "ustawa" lub "ustawa pragmatyczna") — po rozpatrzeniu odwołania Ł. F. od decyzji Komendanta Powiatowego Policji w P. z dnia [...] r. Nr [...] odmawiającej przyznania mu pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego — utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

Orzeczenia zapadły w następującym stanie prawnym i faktycznym. Wnioskiem z dnia 23 sierpnia 2013 r. Ł. F. wystąpił, zgodnie z właściwością do Komendanta Powiatowego Policji w P. o przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego o powierzchni użytkowej 62,00 m2, składającego się z 4 pokoi, kuchni i przynależności, położonego w C. przy ul. [...]. Do wniosku dołączył kserokopię Aktu Notarialnego Repertorium A nr [...] z dnia [...] r., obejmującego umowę sprzedaży i oświadczenie o ustanowieniu hipoteki, z treści której wynika, że uzyskał spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr [...] w budynku nr [...] położonym przy ul. [...] w C. Ponadto dołączył oświadczenie z dnia 22 sierpnia 2013 r., w którym podał, że w okresie od dnia 05 sierpnia 2013 r. do dnia 23 sierpnia 2013 r. przebywał na urlopie wypoczynkowym. Wniosek w sprawie przyznania pomocy finansowej pobrał przed urlopem, lecz nie dał rady i nie miał możliwości dostarczyć go przed zakupem mieszkania.

Komendant Powiatowy Policji w P. decyzją z dnia [...] r., przywołaną na wstępie, odmówił Ł. F. przyznania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego położonego w C. przy ul. [...]. Organ stwierdził, że Ł. F. na dzień złożenia wniosku, czyli w dniu 23 sierpnia 2013 r. był w posiadaniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w C. przy ul. [...], którego stał się właścicielem i posiadaczem z dniem 19 sierpnia 2013 r. Zaznaczył także, że pełni on służbę w Policji od dnia 28 lipca 2008 r., natomiast funkcjonariuszem w służbie stałej został mianowany z dniem 28 lipca 2011 r. Ponieważ w tym czasie nie posiadał swojego lokalu mieszkalnego toteż z tego tytułu pobierał równoważnik za brak lokalu mieszkalnego. Jego zdaniem w dacie złożenia wniosku miał on zaspokojone potrzeby mieszkaniowej, a tym samym nie spełnia ustawowych warunków do uzyskania lokalu mieszkalnego, a w konsekwencji również do przyznania pomocy finansowej.

Odwołując się do regulacji prawnych z przedmiotu rozpoznania wskazał, że funkcjonariuszowi w służbie stałej, mającemu zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, w miejscowości w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej, w sposób określony w art. 95 ust. 1 pkt 2 ustawy o Policji, nie przysługuje prawo do przydziału lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej. W jego ocenie jeżeli policjant ma zaspokojone potrzeby mieszkaniowe w miejscowości, w której pełni służbę, lub miejscowości pobliskiej, to nie spełnia on niezbędnej przesłanki do uzyskania prawa do lokalu mieszkalnego, określonego w art. 88 ust. 1 ustawy o Policji.

Od tej decyzji pełnomocnik strony złożył do [...] Komendanta Wojewódzkiego Policji odwołanie, w którym wystąpił o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie odwołującemu pomocy finansowej na wskazany cel, ewentualnie uchylenie w całości zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji.

Na wstępie podał, że policjant w dniu 28 listopada 2011 r. został mianowany funkcjonariuszem w służbie stałej, przez co spełnia przesłankę wymienioną w art. 88 ust. 1 ustawy o Policji, który stanowi, że policjantowi w służbie stałej przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej z uwzględnieniem liczby członków rodziny oraz ich uprawnień wynikających z przepisów odrębnych. Realizacja tego prawa odbywa się poprzez przydział mieszkania, bądź poprzez przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego we własnym zakresie.

Podniósł także, że określenia "uzyskanie lokalu mieszkalnego" nie można interpretować w oderwaniu od pojęcia "pomoc finansowa", gdyż jest to świadczenie celowe i oznacza przyznanie określonych środków pieniężnych na uzyskanie lokalu mieszkalnego, które będą częściową rekompensatą poniesionych wydatków przez policjanta. W jego opinii oznacza to, że pomoc finansowa może mieć miejsce w sytuacji, gdy w wyniku własnych starań policjant ponosi wydatki związane z faktem uzyskania lokalu. Uzyskanie mieszkania wiąże się więc z udokumentowaniem przez funkcjonariusza poniesionych kosztów zakupu mieszkania, a także wykazaniem związku pomiędzy faktem uzyskania lokalu i pomocą finansową na jego uzyskanie. Na poparcie wyrażonego stanowiska przywołał wyrok WSA w Łodzi z dnia 16 marca 2011 r. sygn. akt III SA/Łd 52/11. Zaakcentował, że odwołujący spełnia wszystkie przesłanki umożliwiające otrzymanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu. Poprzez nabycie w dniu 19 sierpnia 2013 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, odwołujący poczynił starania do zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych, przy czym ciężar związany z owym nabyciem będzie ponosił przez wiele lat, gdyż zakup lokalu finansowany był z środków pieniężnych pochodzących z kredytu hipotecznego. Jego zdaniem sam zakup mieszkania (zawarcie umowy), a następnie dokonanie rozliczenia transakcji, nie dowodzi tego, że funkcjonariusz domaga się uzyskania pomocy finansowej na inny cel niż mieszkaniowy. Zakupując lokal mieszkalny, poniósł on bowiem nakłady finansowe, w związku z czym wymaga wyjawienia, czy miał on zadłużenie, czy ewentualne przyznana pomoc finansowa będzie stanowiła spłatę długów (tak: wyrok WSA w Warszawie z dnia 24 stycznia 2007 r. sygn. akt II SA/Wa 2134/06).

Autor odwołania uważa również, że przepisy ustawy o Policji nie przewidują wygaśnięcia prawa, wskazanego w art. 94 ustawy, na skutek upływu czasu czy też zrealizowania celu, na jaki pomoc jest przeznaczona, przed wystąpieniem z wnioskiem o jej przyznanie. Za Naczelnym Sądem Administracyjnym wskazał, że pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego jest pojęciem szerokim, odnoszącym się także do przypadków udzielania pomocy na spłatę zobowiązań finansowych, zaciągniętych w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego lub domu przez policjanta. W jego ocenie, powyższe stwierdzenie bezpośrednio koresponduje z niniejszym stanem faktycznym, gdyż odwołujący nie ubiega się o pomoc finansową na uzyskanie innego lokalu mieszkalnego (wówczas można byłoby przyjąć, że odpowiedni lokal już posiada), lecz na spłatę zobowiązań powstałych w związku z nabyciem lokalu – tak NSA w wyroku z dnia 18 listopada 1998 r., sygn. akt I SA 743/98.

W motywach odwołania zaznaczył także, że judykatura, posiłkując się wykładnią systemową opartą na bazie przepisów dotyczących innych służb mundurowych, zajmuje analogiczne stanowisko. Dla przykładu przytoczył Uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 kwietnia 2009 r. sygn. akt I OPS 7/08, oraz Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 21 maja 2008 r., sygn. akt II SA/Ol 157/09.

Organ drugoinstancyjny, akceptując w pełni ustalenia poczynione przez organ pierwszoinstancyjny zaznaczył, że analiza przepisów rozdziału 8 ustawy o Policji oraz wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych prowadzi do odmiennych, od formułowanych przez odwołującego się wniosków. Jego zdaniem realizacja ukształtowanego przez ustawodawcę w art. 88 ust. 1 ustawy o Policji uprawnienia funkcjonariusza policji w służbie stałej do lokalu mieszkalnego ma zapewnić prawidłowe pełnienie służby poprzez umożliwienie mu zamieszkania w miejscowości, w której pełni służbę, lub miejscowości pobliskiej, a ponadto stworzyć warunki niezbędne do założenia rodziny i prowadzenia normalnego życia rodzinnego. Z tak określonym prawem do lokalu wiążą się przewidziane w ustawie formy zaspokajania potrzeb mieszkaniowych funkcjonariuszy, w szczególności poprzez: prawo do przydziału lokalu mieszkalnego (art. 90 ustawy o Policji) oraz prawo do pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (art. 94 ust. 1 ustawy).

Z powyższego – jak zaznaczył – wynika, że realizacja prawa do lokalu mieszkalnego może nastąpić w dwojaki sposób, a mianowicie:

1) w formie rzeczowej – poprzez przydział mieszkania, bądź

2) w zastępczej formie finansowej – poprzez przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego we własnym zakresie.

Policjantowi, który nie otrzymał lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, zgodnie z art. 94 ust. 1 ustawy pragmatycznej przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość. Funkcjonariusz przy pomocy środków finansowych przyznawanych przez Policję nabywa dla siebie (i rodziny) prawo do lokalu mieszkalnego/domu jednorodzinnego.

Zauważył, że art. 94 ust. 1 ustawy o Policji daje uprawnienie do pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, tylko tym funkcjonariuszom, którzy nie otrzymali lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej, ale byli do tego uprawnieni. W jego ocenie nie można przepisu tego odczytywać w oderwaniu od pozostałych regulacji rozdziału 8 ustawy o Policji i wysnuwać wniosku, że każdy funkcjonariusz, który nie zajmuje mieszkania na podstawie decyzji o przydziale, zawsze musi otrzymać pomoc finansową, o której mowa w art. 94 ust. 1 ustawy.

W dalszych motywach podkreślił, że zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego uprawnienie policjanta do lokalu mieszkalnego względnie do pomocy finansowej na cele mieszkaniowe przysługuje wtedy, gdy nie posiada on ani jego małżonek w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej lokalu mieszkalnego odpowiadającego co najmniej przysługującej mu powierzchni mieszkalnej. Na poparcie wyrażonego poglądu przytoczył uchwałę NSA z dnia 29 marca 1999 r., sygn. akt OPS 1/99, w której stwierdzono, że stosownie do art. 94 ust. 1 w związku z art. 88 ust. 1 ustawy o Policji, policjantowi nie przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu lub domu, jeżeli policjant nie ma prawa do uzyskania przydziału lokalu mieszkalnego, określonego w art. 90 tej ustawy, w drodze decyzji administracyjnej, ponieważ posiada inny odpowiedni lokal mieszkalny w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej (art. 95 ust. 1 powołanej ustawy).

Ustawa pragmatyczna nie objaśnia pojęcia "posiadanie lokalu mieszkalnego", stąd – jak stwierdził – dla potrzeb wykładni art. 95 ust. 1 pkt 2 konieczne jest posłużenie się pojęciami użytymi w innych aktach prawnych. Zgodnie z art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny ( Dz.U. Nr 16, poz.93 z późn. zm.) "posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny)".

Przenosząc powyższe na grunt badanej sprawy wyeksponował, że wydanie w dniu 19 sierpnia 2013 r. w posiadanie nabytego przez wnioskodawcę lokalu mieszkalnego położonego w C. przy ul. [...] uprawnia go do korzystania i zamieszkiwania w nim a w konsekwencji pozbawia go prawa do świadczenia, o które się ubiega.

Stwierdził, że skoro funkcjonariuszowi przysługuje prawo do korzystania z mieszkania w miejscowości pobliskiej miejsca pełnienia służby, w którym faktycznie mieszka, to brak jest podstaw do dalszych rozważań w przedmiocie jego ewentualnego prawa do pomocy finansowej. Zaznaczył, że wprawdzie policjant nie złożył oświadczenia o czasie przejazdu do służby i z powrotem, to jednak – zgodnie z art. 77 § 4 Kpa – fakty powszechnie znane oraz fakty znane organowi z urzędu nie wymagają dowodu. Dlatego odnotował, że dojazd z C. do P. jest dogodny i wynosi około 15 minut, a odległość pomiędzy miastami można pokonać liniami PKP. Uznał, że C. są miejscowością pobliską do P. w rozumieniu art. 88 ust. 4 ustawy o Policji, a zatem nabyty na własność lokal znajduje się w miejscowości pobliskiej w stosunku do miejsca pełnienia przez policjanta służby.

Argumentując wskazał na przesłanki negatywne przy zaistnieniu, których wnioskowana pomoc nie może zostać udzielona. Podniósł, że policjantowi mającemu zaspokojone potrzeby mieszkaniowe w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej, w sposób określony w art. 95 ust. 1 pkt 1-4 ustawy, nie przysługuje ani prawo do przydziału lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej, ani też pomoc finansowa udzielana na cel wymieniony w art. 94 ust. 1 ustawy.

Nie zgodził się z poglądem strony, iż pomimo posiadania na dzień złożenia wniosku lokalu mieszkalnego, pomoc finansowa jest jej należna, gdyż przed uzyskaniem przedmiotowego lokalu mieszkalnego nie posiadała własnego mieszkania. Jego zdaniem wykładnia art. 88 ust. 1 w związku z art. 94 ust. 1 ustawy wskazuje, że przysługujące policjantowi prawo do lokalu mieszkalnego jest realizowane w pierwszej kolejności przez przydział lokalu o stosownej powierzchni mieszkalnej uwzględniającej liczbę członków jego rodziny i spełniającej normy zaludnienia, określone w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (dalej: MSWiA) z dnia 18 maja 2005 r. w sprawie szczegółowych zasad przydziału, opróżniania i norm zaludnienia lokali mieszkalnych oraz przydziału i opróżniania tymczasowych kwater przeznaczonych dla policjantów (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1170 ze zm.). Dopiero wówczas, gdy przydziału nie dokonano, policjantowi w służbie stałej przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego, jako zastępcza forma zaspokojenia prawa policjanta do lokalu mieszkalnego. Pomoc finansowa, o której mowa w art. 94 ust. 1 ustawy, jest więc konsekwencją niezrealizowania uprawnień policjanta, który ma prawo do otrzymania lokalu mieszkalnego o określonej powierzchni z zasobów, o jakich mowa w art. 90 ustawy. Nadto, na co zwrócił uwagę, § 2 i 3 Rozporządzenia MSWiA z dnia 17 października 2001 r. w sprawie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego przez policjantów (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 864 ze zm.) stanowią, że pomoc finansową przyznaje się jednorazowo policjantowi w służbie stałej, na jego wniosek, po dołączeniu dokumentów potwierdzających fakt "ubiegania się" przez policjanta lub jego małżonka pozostającego z nim we wspólności majątkowej o lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny w miejscowości pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej. Jego zdaniem sposób unormowania wskazuje, że pomoc finansowa ma wiązać się z podjęciem działań mających na celu w przyszłości doprowadzenie do uzyskania lokalu mieszkalnego, o czym – jak podał – świadczą użyte pojęcia: "uzyskanie" i "ubieganie się". Fakt pozyskania przez policjanta lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej przed złożeniem wniosku wyklucza możliwość przyznania pomocy finansowej, o jakiej mowa w art. 94 ust. 1 ustawy.

Podsumowując stwierdził, że prezentowane stanowisko znajduje również potwierdzenie w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego podjętej w składzie siedmiu sędziów w dniu 29 kwietnia 2009 r., sygn. akt I OPS 7/08, która – na co zwrócił uwagę – zapadła na tle przepisów dotyczących funkcjonariuszy Służby Więziennej, jednak ze względu na analogiczne rozwiązania prawne poglądy w niej wyrażone mogą być w pełni wykorzystane w ocenie badanej sprawy, dotyczącej świadczeń funkcjonariuszy Policji.

Przytaczając obszerne jej fragmenty skonstatował, że składając w dniu 23 sierpnia 2013 r. wniosek w sprawie przyznania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu, wnioskodawca nie spełniał przesłanek do pozytywnego rozpatrzenia wniosku, ponieważ w dniu wystąpienia z roszczeniem posiadał lokal, który usytuowany jest w miejscowości pobliskiej miejsca pełnienia przez policjanta służby.

Wyraził także pogląd, że nie ma żadnych racjonalnych powodów do przyjęcia założenia, że pomoc finansowa jest uprawnieniem obligatoryjnym, niepozostającym w uzależnieniu od spełnienia niezbędnych kryteriów. Z przepisów ustawy o Policji nie wynika, aby omawiane świadczenie można było traktować jako swoistą rekompensatę za nie otrzymanie w drodze decyzji administracyjnej przydziału lokalu mieszkalnego. Kontynuując stwierdził, że pomocy finansowej nie można utożsamiać z bezzwrotnym świadczeniem udzielanym przez Państwo na spłatę wszystkich wydatków związanych z nabyciem lokalu mieszkalnego (domu). Podkreślił, że świadczenie to przysługuje nie w związku z uzyskaniem lokalu mieszkalnego (domu), ale na jego uzyskanie, czyli w celu uzyskania lokalu mieszkalnego umożliwiającego funkcjonariuszowi zamieszkanie w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej. Jego zdaniem bez znaczenia dla sprawy pozostaje okoliczność, że od dnia 05 sierpnia 2013 r. do dnia 23 sierpnia 2013 r. funkcjonariusz przebywał na urlopie wypoczynkowym. Podniósł, że miał on pełną możliwość dostarczenia wniosku jeszcze przed zakupem mieszkania i dochowania warunków jego pozytywnego załatwienia, albowiem – jak podał – nic nie stało na przeszkodzie, aby złożył go przez pełnomocnika czy nadał przesyłkę listową na poczcie, tym bardziej że w trakcie przebywania na urlopie w dniu 19 sierpnia 2013 r. podpisał akt notarialny umowy kupna lokalu.

Tym samym zaakceptował w pełni pogląd organu pierwszej instancji i stwierdził, że w wyniku analizy całokształtu zebranego w aktach sprawy materiału dowodowego, nie znalazł podstaw do zajęcia w przedmiotowej sprawie odmiennego stanowiska od zaprezentowanego w zaskarżonej w trybie odwoławczym decyzji organu pierwszej instancji.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach strona skarżąca wyraziła niezadowolenie z rozstrzygnięcia – analogicznie jak w odwołaniu – zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie zarówno prawa materialnego jak i procesowego, a to:

1) art. 95 ust. 1 pkt 2 i 4 w związku z art. 94 ustawy o Policji, poprzez błędną wykładnię przyjmującą, że pomoc finansowa nie jest skarżącemu należna, z uwagi na fakt, iż na dzień złożenia wniosku posiadał on lokal mieszkalny, zakupiony w dniu, spełniający potrzeby mieszkaniowe – podczas, gdy sam fakt zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i dokonanie rozliczenia transakcji nie pozbawia funkcjonariusza prawa do uzyskania świadczenia pieniężnego, albowiem skarżący ubiegał się o pomoc finansową nie na uzyskanie innego od posiadanego w dniu złożenia wniosku lokalu, ale na spłatę zobowiązań finansowych związanych z wcześniej nabytym spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu;

2) art. 95 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy o Policji, poprzez ograniczenie się jedynie do wykładni gramatycznej przepisu, a co za tym idzie błędne ujęcie intencji ustawodawcy – podczas, gdy należy mieć na względzie wykładnię celowościową i systemową przepisu, pozwalającą traktować określenie "na uzyskanie lokalu" jako cel, na jaki pomoc ta jest przeznaczona;

3) błędne przyjęcie, że "wniosek skarżącego o przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego został złożony po terminie, albowiem skarżący złożył przedmiotowy wniosek już po nabyciu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu – podczas, gdy zarówno przepisy ustawy o policji, jak i przepisy wykonawcze do tej ustawy nie przewidują jakiegokolwiek terminu do złożenia wniosku, nie uzależniając tym samym przyznania pomocy finansowej od daty złożenia wniosku. Przepisy te nie określają również, że złożenie wniosku po nabyciu lokalu jest niedopuszczalne";

4) art. 77 Kpa w związku z art. 6, art. 7 i art. 8 Kpa – poprzez nie wyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności mających znaczenie dla podejmowanego w sprawie rozstrzygnięcia – w tym w szczególności:

a) niezbadanie czy przed dniem zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu skarżący miał zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, czy też potrzeby te zaspokoił wraz z zakupem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;

b) nieuwzględnienie faktu, iż nabywanie przez skarżącego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, zakupione zostało ze środków pochodzących z kredytu hipotecznego, zaś zapłata ceny sprzedaży dokonana została w dwóch transzach, odpowiednio 23.08.2013 r. oraz 28.08.2013 r. - a więc po złożeniu wniosku o pomoc finansową.

Formułując powyższe zarzuty autor skargi wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i przyznanie skarżącemu pomocy finansowej oraz zasądzenie od organu na rzecz skarżącego zwrot kosztów niniejszego postępowania według załączonego spisu kosztów.

W jej uzasadnieniu powtórzył zasadnicze argumenty odwołania, podnosząc przy tym, że "zarówno przepisy ustawy o Policji, jak i akty wykonawcze do tej ustawy - w tym w szczególności rozporządzenie MSWiA z dnia 17.10.2001 r., nie przewidują wygaśnięcia prawa do pomocy finansowej na skutek upływu czasu czy też zrealizowania celu, na jaki pomoc jest przeznaczona, przed wystąpieniem z wnioskiem o jej przyznanie. Art. 94 ust. 1 ustawy o Policji mówi wprawdzie, że pomoc finansowa przysługuje "na uzyskanie lokalu mieszkalnego" lecz - jak już wskazano powyżej - określa jedynie cel, na jaki pomoc jest przyznawana, w żadnym zaś razie nie limitując czasu, w jakim ma być przyznana, nie uprawniając tym samym do wniosku, że może to nastąpić wyłącznie przed uzyskaniem lokalu mieszkalnego, nie zaś po jego uzyskaniu (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 listopada 2004 r. I SA 1724/03). Taka wykładnia ograniczałaby bowiem w sposób nieuzasadniony prawa skarżącego do zaspokojenia jego słusznych praw mieszkaniowych". Zanegował w niej stanowisko organów, że "żądanie pomocy finansowej przez skarżącego jest spóźnione, skoro wystąpił z nim już po nabyciu nieruchomości".

W ocenie skarżącego, przy rozpoznawaniu sprawy, organ powinien także wziąć pod uwagę to, że do chwili zawarcia umowy kupna spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, nie miał on zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych. Jego zdaniem organy obu instancji nie wyjaśniły, czy do dnia zakupu funkcjonariusz miał zaspokojone potrzeby mieszkaniowe. W rozpatrywanej sprawie, stosując błędną wykładnię prawa materialnego, organy nie badały także czy skarżący miał zadłużenie związane z zaspokojeniem swoich potrzeb mieszkaniowych, choć w odwołaniu od decyzji organu pierwszej instancji skarżący wskazywał na ta okoliczność, a potwierdzona jest treścią aktu notarialnego zakupu mieszkania. W ocenie autora skargi wydając kwestionowaną decyzję bez dokładnego wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności mających znaczenie da podejmowanego w sprawie rozstrzygnięcia, organy przyjmując błędną wykładnię przepisów prawa materialnego naruszyły art. 7 i 77 §1 Kpa.

Odpowiadając na skargę organ drugoinstancyjny podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonym orzeczeniu i stwierdził, że jest ona nieuzasadniona oraz nie zawiera żadnych argumentów, które podważałyby jego merytoryczną prawidłowość. Tym samym wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:

Sądowa kontrola działalności administracji publicznej ogranicza się do oceny zgodności zaskarżonego aktu lub czynności z prawem. Wynika to z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U Nr 153, poz. 1269 ze zm.). Sąd administracyjny, kontrolując zgodność zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem, orzeka na podstawie materiału sprawy zgromadzonego w postępowaniu administracyjnym. Obowiązek dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego spoczywa na organie orzekającym, a sąd administracyjny nie może zastąpić organu administracji w wypełnieniu tego obowiązku, ponieważ do jego kompetencji należy wyłącznie kontrola legalności decyzji administracyjnej. Oznacza to, że sąd administracyjny nie rozstrzyga merytorycznie o zgłoszonych przez stronę żądaniach, a jedynie w przypadku stwierdzenia, że zaskarżony akt został wydany z naruszeniem prawa, o którym mowa w art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 270, dalej także jako: Ppsa) uchyla go lub stwierdza jego nieważność.

Nadto wskazania wymaga, że sąd orzeka na podstawie akt sprawy (art. 133 § 1 Ppsa) nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 Ppsa).

Skarga okazała się niezasadna, a argumenty podnoszone przez stronę skarżącą nie zasługiwały na uwzględnienie.

Podniesione w skardze zarzuty dotyczyły zarówno prawa procesowego, jak i materialnego. Rozpatrzenie ich należało rozpocząć od kwestii procesowych, albowiem prawidłowo ustalony stan faktyczny w oparciu o rzetelnie zgromadzone i rozpatrzone dowody daje dopiero podstawę do skontrolowania prawidłowości zastosowania przepisów prawa materialnego. Należy przy tym zauważyć, że podniesione przez stronę skarżącą naruszenie przepisów prawa materialnego stanowi w istocie konsekwencję zarzutów dotyczących błędnego ustalenia stanu faktycznego i jego błędnej oceny.

Ustalając istotny dla sprawy stan faktyczny Sąd stwierdza, że – co do meritum – nie jest on sporny i został nakreślony powyżej przy omawianiu stanowiska organów pierwszej oraz drugiej instancji jak i strony skarżącej. W ocenie Sądu nie ma zatem konieczności jego ponownego powielania.

Kwestią sporną w okolicznościach faktycznych pozostaje interpretacja przepisów rozdziału 8 ustawy o Policji, regulującego problematykę mieszkań funkcjonariuszy Policji. Spór – co do zasady – koncentruje się wokół kwestii ziszczenia się przesłanki określenia czasu czy momentu, do którego, ale i od którego przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość policjantowi, który nie otrzymał lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale.

Tym samym istotnym jest ustalenie – na jaki czas (moment) należy oceniać zaspokojenie potrzeby mieszkaniowej policjanta oraz w jakim związku pozostaje on z datą złożenia wniosku o przyznanie pomocy finansowej na zakup lokalu przez funkcjonariusza. Zdaniem organów orzekających w sprawie, będzie to moment złożenia wniosku o przyznanie pomocy finansowej na zakup lokalu przez funkcjonariusza, natomiast wedle skarżącego decydować powinna data zakupu lokalu.

Sąd stwierdza, że w wyniku przeprowadzonego w sprawie postępowania organy, przy całej złożoności problematyki i zebranego materiału dowodowego, dokonały prawidłowych ustaleń zarówno daty nabycia i wejścia w posiadanie lokalu mieszkalnego przez stronę skarżąca, jak i daty złożenia wniosku a następnie dokonały ich subsumcji pod normy prawne będące podstawą rozstrzygnięcia. Ustaleń tych organy dokonały na podstawie treści aktu notarialnego Repertorium A nr [...] z dnia [...] r., sporządzonego przed notariuszem M.T. w jej Kancelarii Notarialnej w C., co zostało szeroko omówione powyżej przy prezentowaniu stanowiska strony i organów I i II instancji.

Zgodnie z art. 77 § 1 Kpa organ jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy – co w przedmiotowej sprawie zostało zrealizowane. Nie może budzić wątpliwości, wbrew stanowisku strony skarżącej, że w sprawie zebrano pełny materiał dowodowy. Zresztą strona skarżąca na poparcie stawianych zarzutów nie przedstawiła żadnych przeciwnych dowodów ani też nie podważyła tych znajdujących się w aktach sprawy, ograniczając się do lakonicznego stwierdzenia, że:

po pierwsze – "niezbadano czy przed dniem zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu skarżący miał zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, czy też potrzeby te zaspokoił wraz z zakupem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu", oraz

po drugie –"nieuwzględniono faktu, iż nabywanie przez skarżącego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, zakupione zostało ze środków pochodzących z kredytu hipotecznego, zaś zapłata ceny sprzedaży dokonana została w dwóch transzach, odpowiednio 23.08.2013 r. oraz 28.08.2013 r. - a więc po złożeniu wniosku o pomoc finansową".

Tak skonstruowany zarzut dowodzi pobieżnej lektury zaskarżonej decyzji, albowiem organ odwoławczy wyraźnie zaznaczył, że "z akt sprawy wnika, że Pan Ł. F. na dzień złożenia wniosku (23.08.2013 r.) był w posiadaniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w C. przy ul. [...], którego stał się właścicielem w dniu 19.08.2013 r. Również w tym dniu lokal został wydany przez sprzedającego w posiadanie wnioskodawcy. Policjant pełni służbę w Policji od dnia 28.07.2008 r., natomiast funkcjonariuszem w służbie stałej został mianowany z dniem 28.07.2011 r. Funkcjonariusz nie posiadał swojego lokalu mieszkalnego i z tego tytułu pobierał równoważnik za brak lokalu mieszkalnego. Posiada uprawnienia do 2 norm zaludnienia (on i córka), tj. prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni mieszkalnej od 14 do 20 m2". W przytoczonej treści znajduje się odpowiedź na pytanie: czy przed dniem zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu skarżący miał zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, czy też potrzeby te zaspokoił wraz z zakupem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. W uzasadnieniu objętej skargą decyzji, jak wynika z zacytowanego fragmentu, wskazał w jakim okresie skarżący nie posiadał swojego lokalu mieszkalnego oraz wyjaśnił, że właśnie z tego tytułu pobierał równoważnik za jego brak. Z kolei wszystkie okoliczności dotyczące finansowania zakupionego przez stronę lokalu mieszkalnego zawiera dołączony do wniosku akt notarialny, wielokrotnie przywoływany powyżej. Stąd także zarzut nieuwzględnienia, że nabywane przez skarżącego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, zakupione zostało ze środków pochodzących z kredytu hipotecznego – ostać się nie może.

Jednocześnie Sąd stwierdza, że w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, w sposób wystarczający przedstawiono ustalenia stanu faktycznego, wskazano okoliczności, które stały się podstawą rozstrzygnięcia, dokonując prawidłowej interpretacji ich treści. Organ drugoinstancyjny odniósł się szczegółowo do wszystkich zarzutów podniesionych w odwołaniu, przedstawiając w tym zakresie stosowną argumentację. Ponadto dokonał powtórnej, wnikliwej oceny i analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego i w sposób odpowiadający wymogom wynikającym z art. 107 i 108 Kpa przedstawił okoliczności oraz fakty, które spowodowały uznanie, że decyzja organu pierwszej instancji odpowiada prawu.

W tym miejscu zauważenia wymaga, że materialno-prawną podstawę decyzji o odmowie przyznania pomocy finansowej na zakup lokalu mieszkalnego skarżącemu stanowił art. 94 ust. 1 pkt ustawy o Policji, zgodnie z którym policjantowi, który nie otrzymał lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość.

W pierwszym rzędzie przyjdzie także zauważyć, że uprawnienie określone w art. 94 ust. 1 ustawy o Policji pozostaje w ścisłym związku z regulacją zawartą w art. 88 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z przywołanym przepisem policjantowi w służbie stałej przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej, z uwzględnieniem liczby członków rodziny oraz ich uprawnień wynikających z przepisów odrębnych. Celem tej regulacji jest ułatwienie funkcjonariuszowi w służbie stałej możliwości zamieszkania w miejscowości, w której pełni służbę lub miejscowości pobliskiej. Jest to uzasadnione charakterem zadań funkcjonariuszy, które wymagają z ich strony daleko idącej dyspozycyjności. Lokal, o którym mowa w cytowanym przepisie może być przydzielony z zasobów lokalowych będących w dyspozycji ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub podległych mu organów (art. 90 ustawy).

Z uwagi na zarysowany spór, wskazać należy, że pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego jest alternatywną formą pomocy mieszkaniowej na rzecz funkcjonariuszy, w stosunku do przydziału lokalu mieszkalnego.

Jak wskazano powyżej zgodnie z art. 94 ust. 1 ustawy o Policji policjantowi, który nie otrzymał lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość. Treść art. 88 oraz art. 94 ust. 1 ustawy wskazuje, że wymienione tam uprawnienia pozostają ze sobą w ścisłym funkcjonalnym związku, co nakazuje odczytywanie tych regulacji przy uwzględnieniu wykładni systemowej. W dalszej kolejności należy zwrócić uwagę na treść art. 95 ust. 1 ustawy o Policji, który wymienia enumeratywnie negatywne przesłanki, których zaistnienie skutkuje odmową przydzielenia lokalu mieszkalnego policjantowi. Co istotne dla przedmiotowej sprawy, jedną z przesłanek negatywnych jest posiadanie przez policjanta w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej lokalu mieszkalnego odpowiadającego co najmniej przysługującej mu powierzchni mieszkalnej albo domu jednorodzinnego lub domu mieszkalno-pensjonatowego (art. 95 ust. 1 pkt 2 ustawy). Analogiczna sytuacja zachodzi w przypadku, gdy taki dom lub lokal posiada małżonek policjanta (pkt 3).

Wskazany powyżej, ścisły związek uprawnień do otrzymania lokalu mieszkalnego i pomocy finansowej na jego uzyskanie prowadzą do konkluzji, że jakkolwiek art. 95 ust. 1 ustawy o Policji expressis verbis odnosi się do przydziału lokalu mieszkalnego, to względy wykładni systemowej i celowościowej nakazują przyjęcie, że wymienione w tym przepisie przesłanki negatywne mają zastosowanie również w odniesieniu do uprawnienia do pomocy finansowej w uzyskaniu lokalu mieszkalnego, o którym mowa w art. 94 ustawy.

W konsekwencji należy przyjąć, że policjantowi w służbie stałej mającemu zaspokojone potrzeby mieszkaniowe w miejscowości, w której pełni służbę lub w miejscowości pobliskiej, w sposób określony w art. 95 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o Policji, nie przysługują ani prawo do przydziału lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej, ani pomoc finansowa na uzyskanie lokalu, o której mowa w art. 94 ust. 1 ustawy. Powyższy pogląd należy uznać za utrwalony w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, o czym świadczą m.in.: uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 marca 1999 r., sygn. akt OPS 1/99; publ.: ONSA 1999/3/77; wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 15 czerwca 1999 r., sygn. akt I SA 1488/98; publ.: LEX nr 48587; z dnia 9 stycznia 2002 r., sygn. akt I SA 612/01, publ.: LEX nr 141222; z dnia 13 września 2006 r., sygn. akt I OSK 1203/05, LEX nr 321175, z dnia 3 grudnia 2008 r., sygn. akt I OSK 1881/7, wszystkie przytoczone w wyroku WSA w Warszawie z dnia 24 czerwca 2014 r., sygn. akt II SA/Wa 207/13 (publ.: orzeczenia.nsa.gov.pl.). Zawarte w tych wyrokach poglądy skład orzekający w pełni akceptuje i popiera. Nadto wskazuje, że stanowisko zbieżne z prezentowanym wyraził także tut. Sąd w wyroku z dnia 28 listopada 2012 r., sygn. akt IV SA/GL 302/12.

Ponadto podkreślenia wymaga, że najważniejszym dla ziszczenia się przesłanki warunkującej uzyskanie pomocy finansowej na zakup lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, jest ustalenie – czy w dacie składania wniosku funkcjonariusz ma zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, czy też nie. Nie bez znaczenia pozostaje zatem tytuł prawny do lokalu jakim dysponuje ubiegający się o pomoc funkcjonariusz. Najważniejsza jest sytuacja prawna i stosunek prawny w relacji funkcjonariusz – lokal.

Jednocześnie z uwagi na argumenty podnoszone przez skarżącego jawi się konstatacja, że jego sytuacja prawna de facto nie różni się od sytuacji prawnej funkcjonariuszy, którzy albo przyjmując się do służby posiadali lokal, albo tych przechodzących ze służby przygotowawczej do służby stałej także posiadających lokal, a którym bezspornie taka pomoc nie przysługuje. Tym samym nie można różnicować wynikających właśnie ze służby praw i obowiązków funkcjonariuszy, gdyż godziłoby to w Konstytucyjne prawa równości oraz pozostawałoby w sprzeczności z zasadą legalizmu i praworządności. Normując prawo do przedmiotowej pomocy finansowej ustawodawca nie wprowadził żadnych przywilejów czy też odstępstw w określaniu czasu czy też momentu nabycia prawa do lokalu. Brak jest zatem podstaw do uznania, że data nabycia czy czas nabycia – tj. czy rok czy dzień przed złożeniem wniosku – ma znaczenie i wpływ na ziszczenie się przesłanki, od której uzależniona jest przedmiotowa pomoc. Nie ma też żadnych podstaw do odmiennego i zróżnicowanego interpretowania prawa tej pomocy w zakresie przedmiotowym. W zakresie podmiotowym, (będącym poza sporem) pomoc ta może być udzielona wyłącznie policjantom w służbie stałej.

W ocenie Sądu dla otrzymania pomocy finansowej stypizowanej w art. 94 ust. 1 ustawy o Policji istotne są dwie okoliczności: data (moment) złożenia wniosku i data wejście w posiadanie lokalu zaspokajającego potrzeby mieszkaniowe funkcjonariusza. Data złożenia wniosku nierozerwalnie łączy się z posiadaniem prawa do lokalu. W przeciwnym razie mogłoby dochodziłoby do nadużyć i działania contra legem wszak norma związana poprzez jej stosowanie stałaby się normą uznaniową i de facto "posiadanie" lokalu – jak w przedmiotowej sprawie uznane zostałoby jak "nie posiadanie".

Na marginesie podkreślenia wymaga także, że środki finansowe będące przedmiotem sporu pochodzą ze środków publicznych a zatem nie może budzić wątpliwości, że sposób ich wykorzystania musi być pod szczególną kontrolą, a wydatkowanie ich podlega rygorom wydatkowania środków budżetowych. W ugruntowanym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego podkreśla się, że przekazane środki nie tracą swego publicznoprawnego charakteru (np. uchwała Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 czerwca 2002 r., sygn. akt FPS 6/02, publ. ONSA 2003/1, poz. 8). Sąd zwraca uwagę, że ustawodawca zarówno w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 885 ze zm., dalej: "u.f.p."), jak i w ustawie z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (tekst. jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 168 ze zm., dalej "u.d.f.p.") w sposób jednoznaczny, unormował zasady gospodarowania środkami publicznymi. Wskazując, że prawidłowość gospodarowania nimi podlega ochronie określonej m.in. regulacjami normującymi odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Przedstawione wyżej wnioski wzmacnia także wzgląd na wykładnię celowościową przepisów dotyczących zaspokajania potrzeb mieszkaniowych funkcjonariuszy policji. Z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego wydanego na bazie omawianych przepisów, wynika, że przewidziana w ustawie o Policji pomoc finansowa nie może być traktowana jako prawo podmiotowe przysługujące z samego tylko tytułu pełnienia służby w Policji. Pomoc ta nie może być uznawana za dodatkowy przywilej tej grupy zawodowej, gdyż musiałoby to budzić uzasadnione wątpliwości z punktu widzenia zasady równego traktowania obywateli (por. przytaczana wyżej uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 marca 1999 r., sygn. akt OPS 1/99 oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 maja 2001 r., sygn. akt SK 1/00, pyl.: OTK 2001/4/84).

W obecnych warunkach społeczno-gospodarczych nie ma należytego uzasadnienia dla przyjęcia tezy, że funkcjonariuszom policji (lub innych służb mundurowych) należą się jakieś szczególne formy pomocy państwa w zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych. Byłoby to niezgodne z wymogami sprawiedliwości i równości w stosunku do innych grup zawodowych. Pomoc finansowa na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych ma ścisły związek z interesem służby i pozostaje aktualna tylko w takim zakresie, w jakim potrzeby mieszkaniowe policjanta nie są należycie zaspokojone – tak też przywoływany powyżej WSA w Warszawie w wyroku z dnia 24 czerwca 2014 r., sygn. akt II SA/Wa 207/13.

Ponadto na poparcie tej tezy można przytoczyć fragmenty uzasadnienia uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 kwietnia 2009 r. (sygn. akt I OPS 7/08; publ.: ONSAiWSA 2009/4/66). Uchwała ta zapadła wprawdzie na tle przepisów dotyczących funkcjonariuszy Służby Więziennej, jednak analogiczność rozwiązań prawnych sprawia, że poglądy wyrażone w uchwale mogą być w pełni wykorzystane przy ocenie przedmiotowej sprawy, dotyczącej świadczeń funkcjonariuszy Policji. W powołanej uchwale Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził m.in., że "ocena, czy funkcjonariusz spełnia przesłanki uzyskania pomocy finansowej, powinna uwzględniać stan na dzień wszczęcia postępowania, mimo że co do zasady rozpatrzenie sprawy administracyjnej następuje według stanu ustalonego w dniu wydania decyzji. (...) Realizacja omawianego uprawnienia zależy przede wszystkim od tego, czy funkcjonariusz występujący o pomoc finansową ma zaspokojone potrzeby mieszkaniowe w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej, natomiast drugorzędne znaczenie ma data rozpatrzenia żądania, która oczywiście zależy od liczby wniosków złożonych przez inne osoby oraz od wysokości posiadanych przez organ środków finansowych. (...) Fakt nabycia domu (lokalu) mieszkalnego w miejscowości pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej, nawet gdy przed tym nabyciem funkcjonariusz spełniał przesłanki otrzymania przydziału lokalu mieszkalnego, może być powodem wygaśnięcia uprawnień funkcjonariusza do omawianej pomocy finansowej, jeżeli w następstwie nabycia domu (lokalu) funkcjonariusz posiada już dom (lokal) o odpowiedniej powierzchni w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej". W uchwale tej Naczelny Sąd Administracyjny wskazał również, że "wyjaśnianego zagadnienia prawnego nie można wiązać wyłącznie z datą nabycia przez funkcjonariusza domu (lokalu) mieszkalnego, ani też wyłącznie z datą złożenia wniosku o pomoc finansową, albowiem istotne jest przede wszystkim to, czy funkcjonariusz ma zaspokojone prawo do mieszkania w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej. (...) Decydujące znaczenie ma bowiem sytuacja mieszkaniowa funkcjonariusza składającego wniosek o przyznanie przedmiotowego świadczenia, a zatem pomoc finansowa przysługuje funkcjonariuszowi tylko wówczas, gdy zgłaszając roszczenie nie miał on zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych w miejscowości pełnienia służby lub pobliskiej".

Przenosząc powyższe uwagi na grunt przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, że istota argumentacji organu orzekającego sprowadzała się do twierdzenia, że skarżący w dniu złożenia wniosku w sprawie przyznania pomocy finansowej, miał zabezpieczone potrzeby mieszkaniowe, gdyż posiadał lokal mieszkalny zakupiony w dniu 19 sierpnia 2013 r., czego zresztą strona nie kwestionuje. Tak więc w dacie złożenia wniosku i w dacie wszczęcia postępowania funkcjonariusz miał niewątpliwie zaspokojone potrzeby lokalowe. Ocena bowiem, czy funkcjonariusz spełnia przesłanki uzyskania pomocy finansowej, powinna uwzględniać stan faktyczny sprawy. Zaś z niego wynika, że w dacie złożenia wniosku policjant posiadał nabyty w dniu 19 sierpnia 2013 r. lokal mieszkalnym. Zatem nie może podlegać zanegowaniu okoliczność, że na dzień złożenia wniosku policjant miał zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, więc cel przepisów ustawy o Policji został spełniony.

Nie można także podzielić poglądu autora skargi, że "przepisy ustawy o policji, jak i przepisy wykonawcze do tej ustawy nie przewidują jakiegokolwiek terminu do złożenia wniosku, nie uzależniając tym samym przyznania pomocy finansowej od daty złożenia wniosku. Przepisy te nie określają również, że złożenie wniosku po nabyciu lokalu jest niedopuszczalne". O ile bowiem wniosek można złożyć w każdym czasie, to jednak właśnie "ten" czas decyduje o sposobie jego załatwienia. Postępowanie wszczynane na wniosek, a takim jest postępowanie w sprawie przyznania rzeczonej pomocy finansowej, do jego bytu wymaga złożenia wniosku, notabene datą jego wszczęcia jest właśnie data złożenia wniosku. Nie można przyznać tej pomocy z urzędu. W ocenie Sądu to właśnie data złożenia wniosku decyduje o jego dalszym bycie i sposobie jego załatwienia.

Rację ma autor skargi, że przepisy nie określają niedopuszczalności wniosku złożonego po nabyciu lokalu, ale określają już co jednak pomija, tok procedowania w takiej sytuacji.

Na zakończenie podkreślenia wymaga, że łączne odczytanie art. 95 ust. 1 pkt 2 ustawy i z art. 94 ust. 1 ustawy – o czym szerzej powyżej, pozwala na postawienie tezy, że pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość przysługuje wyłącznie policjantowi, który nie otrzymał lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, a tym samym nie można przyznać tej pomocy funkcjonariuszowi, który nie spełnia przesłanek do przydziału mu lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej. Tym samym skoro to przepis prawa materialnego wyznacza ramy i granice czasowe, które wiążą organ w sposobie załatwienia wniosku, to nie ma znaczenia przyczyna zwłoki w działaniu strony. Pozostawanie skarżącego na urlopie wypoczynkowym jest zatem dla oceny poprawności działania organu obojętne. Tym bardziej, że o związaniu organu w jego zachowaniu zadecydował ustawodawca.

Konkludując dopiero po złożeniu wniosku wraz z wymaganą dokumentacją organ może prowadzić postępowanie w sprawie przyznania takiej pomocy. Zatem kwestia czy funkcjonariusz ten spełnia przesłanki do otrzymania przedmiotowego świadczenia może być rozważana tylko po zgłoszeniu roszczenia. W tej sytuacji istotne nie jest to, czy organy Policji przydzieliły funkcjonariuszowi lokal mieszkalny w drodze decyzji administracyjnej, lecz czy w dacie złożenia wniosku funkcjonariusz spełniał podstawową przesłankę do otrzymania takiego przydziału, a mianowicie miał niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe. Przyjęcie innej interpretacji prawa do pomocy finansowej musiałoby prowadzić do uznania, że świadczenie to przysługuje każdemu funkcjonariuszowi, w każdym czasie i niezależnie od tego, jakie aktualnie posiada warunki mieszkaniowe. Taka interpretacja zaprzeczałaby ratio legis omawianej ustawy. Nie byłaby też zgodna z wyrażoną w art. 2 Konstytucji RP zasadą demokratycznego państwa prawa – tak uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego, podjęta w składzie siedmiu sędziów, z dnia 29 kwietnia 2009 r., sygn. akt I OPS 7/08. Uchwała ta, jak wskazano powyżej, dotyczy co prawda uprawnień do uzyskania pomocy finansowej na zakup lokalu przez funkcjonariuszy Służby Więziennej, jednakowoż ze względu na analogiczne uregulowania prawne zawarte w ustawie o Policji ma ona znaczenia także dla wykładni art. 94 ust.1 tejże ustawy, odnoszącego się do dla funkcjonariuszy Policji. W tym kontekście należy też interpretować przepisy rozporządzenia MSWiA z dnia 17 października 2001 r., w sprawie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego przez policjantów.

Prawodawca explicite posłużył się zwrotem "pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego". W ocenie Sądu nie ma żadnych wątpliwości interpretacyjnych, że pomoc unormowana w tym akcie wykonawczym przysługuje wyłącznie na "uzyskanie" lokalu czy domu jednorodzinnego. Inna interpretacja wykraczałaby poza treść upoważnienia ustawowego dla wydania tego rozporządzenia. Tym samym, należy podzielić stanowisko organu, że strona w dniu złożenia wniosku, to jest w dniu 23 sierpnia 2013 r. nie spełniała kryteriów dla uzyskania pomocy finansowej na zakup lokalu, bowiem odpowiedni lokal mieszkalny w tym dniu już posiadała, notabene strona tej okoliczności nie neguje. Nabyty lokal spełniał także kryteria normatywne, co do powierzchni – co jest w sprawie bezsporne.

Wobec powyższego zarzuty podnoszone skardze uznać przyjdzie za nieuzasadnione. Organ odwoławczy, podobnie jak i organ pierwszej instancji, prawidłowo zastosował art. 94 ust. 1 o Policji odmawiając skarżącemu przyznania prawa do pomocy finansowej na zakup lokalu ze względu na fakt, że w dacie składania wniosku miał on zaspokojona potrzebę mieszkaniową.

Sąd nie dopatrzył się naruszenia prawa, które skutkowałoby uchyleniem zaskarżonej decyzji albo stwierdzeniem jej nieważności i dlatego, mając powyższe na uwadze, na zasadzie art. 151 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji wyroku