II SA/Łd 1168/13
Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
2014-03-11Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna Stępień /przewodniczący sprawozdawca/
Renata Kubot-Szustowska
Sławomir WojciechowskiSentencja
Dnia 11 marca 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia NSA Anna Stępień (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Renata Kubot-Szustowska Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski Protokolant specjalista Dominika Janicka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 marca 2014 roku sprawy ze skargi Wspólnoty Mieszkaniowej Nieruchomości A w Ł. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] nr [...] znak: [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki placu zabaw oddala skargę. LS
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] nr[...], znak [...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł., po rozpatrzeniu odwołania Wspólnoty Mieszkaniowej nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł., utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] Nr[...], sprostowaną postanowieniem z dnia [...], Nr [...] w zakresie zawartego w niej pouczenia.
Jak wynika z akt administracyjnych sprawy niniejszej B. i M. R. zwrócili się do PINB o zobowiązanie Wspólnoty Mieszkaniowej do rozebrania placu zabaw usytuowanego na terenie nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł.
W toku postępowania ustalono, że przedmiotowy plac zabaw znajduje się w części południowo-zachodniej nieruchomości położonej przy ul. A17/23 w Ł.
i składa się z dwóch ławek, piaskownicy oraz zestawu zabawowo-ćwiczeniowego, to jest huśtawek, zjeżdżalni i drabinek. Ustalono, że elementy te są zamocowane za pomocą kotew długości około 50cm wbitych w grunt. Plac zabaw jest ogrodzony drewnianym płotem o wysokości 1m, który oddziela go od miejsc parkingowych. Obok placu zabaw znajduje się parking na osiem stanowisk, wykonanych z kostki brukowej, niewydzielonych i nieoznakowanych. Jak wynika z oświadczenia K. D.-A., przedstawiciela zarządcy nieruchomości, na wykonanie w/w placu nie występowano o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę, jak również nie zgłaszano zamiaru jego wykonania.
Decyzją z dnia 25 czerwca 2008 r. organ I instancji odmówił przeprowadzenia postępowania w przedmiotowej sprawie. Od tej decyzji odwołanie wnieśli B.
i M. R. [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją
z dnia 5 sierpnia 2008 r. uchylił w całości decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Następnie PINB decyzją z dnia 17 września 2008 r. umorzył postępowanie w sprawie wydania decyzji o rozbiórce placu zabaw. Wobec uwzględnienia odwołania B.
i M. R., [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. decyzją z dnia 3 listopada 2008 r. uchylił w całości decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Ponownie rozpatrując sprawę PINB postanowieniem z dnia 14 listopada 2008 r. zobowiązał Wspólnotę Mieszkaniową nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. do przedłożenia w terminie do 30 stycznia 2009 r. w trzech egzemplarzach oceny technicznej. Po rozpatrzeniu zażalenia [...]WINB postanowieniem z dnia 13 stycznia 2009 r. uchylił powyższe rozstrzygnięcie i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Postanowieniem z dnia 30 marca 2009 r. PINB ponownie zobowiązał Wspólnotę Mieszkaniową nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. do przedłożenia trzech egzemplarzy oceny technicznej. W wyniku rozpatrzenia zażalenia [...] WINB postanowieniem z dnia 12 czerwca 2009 r. uchylił w/w postanowienie i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Po ponownym rozpatrzeniu sprawy PINB w Ł. decyzją z dnia 11 sierpnia 2009 r. wydaną na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, nakazał Wspólnocie Mieszkaniowej nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. rozbiórkę placu zabaw dla dzieci, usytuowanego na terenie nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. Od decyzji odwołała się Wspólnota Mieszkaniowa. Decyzją z dnia 7 października 2009 r. [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.
W wyniku rozpatrzenia skargi wniesionej przez Wspólnotę Mieszkaniową nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, wyrokiem z dnia 19 marca 2010 r. sygn. akt II SA/Łd 1028/09, uchylił decyzje organów obu instancji. Następnie Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 13 września
2011 r., sygn. akt II OSK 1313/10, oddalił skargę kasacyjną [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego od wyroku WSA w Łodzi.
Prowadząc ponownie postępowanie administracyjne decyzją z dnia [...] Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. nakazał Wspólnocie Mieszkaniowej nieruchomości w Ł. przy ul. A 17/23 rozbiórkę placu zabaw dla dzieci na terenie nieruchomości w Ł. przy ul. A 17/23.
W odwołaniu od tej decyzji Wspólnota Mieszkaniowa nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. podniosła, że organ nie wyjaśnił wszystkich istotnych dla sprawy okoliczności wskazanych przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 września 2012 r. oraz w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 19 marca 2010 r.
Wskazaną na wstępie decyzją z dnia[...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w zw.
z art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r., Nr 243, poz. 1623 ze zm.) utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.
Uzasadniając rozstrzygnięcie [...]WINB przywołał brzmienie art. 50 ust. 1 i art. 51 ust. 1 i 7 ustawy Prawo budowlane, wywodząc, że w rozpatrywanej sprawie rozbiórkę placu zabaw dla dzieci, zlokalizowanego na terenie nieruchomości w Ł. przy ul. A 17/23 orzeczono, gdyż obiekt ten swym usytuowaniem narusza przepisy § 40 ust. 3 i § 19 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 ze zm.).
Z materiału dowodowego jednoznacznie wynika, iż wskazana w § 40 ust. 3 odległość nie jest zachowana, gdyż wynosi 7,62 m od okien budynku przy ul. B 42 oraz 8,42 m od okien budynku przy ul. A. Nie jest również zachowana odległość 10 m, o której mowa w § 19 ust. 1 pkt 2 w/w rozporządzenia, ponieważ przedmiotowy obiekt został usytuowany w odległości 1,60 m od parkingu samochodowego na osiem stanowisk, wykonanych z kostki brukowej, niewydzielonych i nieoznakowanych.
Zdaniem WINB, występujące w analizowanej sprawie naruszenie warunku dotyczącego usytuowania placu zabaw dla dzieci, zlokalizowanego na terenie nieruchomości w Ł. przy ul. A 17/23, uznać należy za "istotne" w rozumieniu art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane. Pojęcie "istotnych" odstępstw od przepisów nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane. Samo jednak znaczenie terminu "istotne" nakazuje ukierunkować uwagę na naruszenia norm, które mają charakter kwalifikowany z punktu widzenia wyrażonych przez prawodawcę wartości priorytetowych, oraz norm, których wagę prawodawca w taki, czy inny sposób podkreślił w przepisach prawa budowlanego. O znaczeniu danych przepisów prawa budowlanego, w tym przepisów techniczno-budowlanych, ustawodawca wypowiada się niekiedy pośrednio w innych przepisach. Czyni to, między innymi, w art. 36a ust. 5 ustawy Prawo budowlane. Formułując katalog odstąpień od projektu budowlanego, jakie nie mogą być uznane za "nieistotne", ustawodawca wskazuje, że priorytetowo traktuje: wymagania dotyczące zagospodarowania działki lub terenu, wymagania dotyczące charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego oraz warunki niezbędne do korzystania z obiektu przez osoby niepełnosprawne. "Istotne" znaczenie ma także sposób użytkowania obiektu i ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji
o warunkach zabudowy. Zgodnie z art. 36a ust. 5 ustawy Prawo budowlane odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego nie może być uznane za "nieistotne", jeżeli dotyczy zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu. Projekt ten obejmuje (między innymi) usytuowanie, obrys i układy istniejących oraz projektowanych obiektów budowlanych (art. 34 ust. 3 pkt 1 Prawa budowlanego). W oparciu o treść art. 36a ust. 5 pkt 1 Prawa budowlanego, pomimo, że przepis ten dotyczy odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego, można wyprowadzić wniosek, że ustawodawca w sposób szczególny traktuje warunki techniczne dotyczące usytuowania obiektów budowlanych. Mając na względzie powyższe, usytuowanie placu zabaw dla dzieci niezgodnie z warunkami technicznymi, należy uznać niewątpliwie za "istotne" naruszenie przepisów. Skoro bowiem każda zmiana usytuowania obiektu budowlanego w stosunku do usytuowania przyjętego w zatwierdzonym projekcie budowlanym "istotnie" narusza ten projekt (art. 36a ust. 5 pkt 1 ustawy Prawo budowlane), to tym bardziej niezgodne z przepisami techniczno-budowlanymi usytuowanie obiektu nie wymagającego pozwolenia na budowę "istotnie" narusza te przepisy.
Przechodząc z kolei do kwestii legalności parkingu [...]WINB podniósł, że projekt zagospodarowania terenu, stanowiący załącznik do decyzji Prezydenta Miasta Ł.
z dnia [...] Nr [...], obejmuje między innymi naniesione na nim formy zagospodarowania jak: istniejący parking samochodów osobowych. Część opisowa projektu budowlanego podaje, że komunikację wewnętrzną tworzą podjazdy dla garaży, w południowej części działek projektuje się parking dla 8 miejsc postojowych (strona 2, wers 25 od góry). Inwestycja objęta wskazaną wyżej decyzją została oddana do użytkowania w grudniu 2005 r., na mocy decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] nr[...], po uprzednim przeprowadzeniu przez uprawnionych przedstawicieli organu stopnia powiatowego kontroli obowiązkowej, o której mowa w art. 59c ust. 1 ustawy Prawo budowlane. W protokole sporządzonym na w/w okoliczność brak jest wpisu dotyczącego stwierdzenia istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę.
A zatem, skoro budowa parkingu przebiegała na podstawie zgody udzielonej przez właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej, to każda kolejna inwestycja, choćby zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę bądź też dokonania zgłoszenia, winna być realizowana z poszanowaniem norm odległościowych, o czym traktują przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Reasumując, organ II instancji stwierdził, że naruszenie przepisów prawa powszechnie obowiązującego, tj. § 19 ust. 1 i § 40 ust. 3 rozporządzenia powoduje, iż wykluczona została możliwość doprowadzenia wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem. Niniejsze powoduje, iż w sprawie znajduje zastosowanie wynikający z art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane nakaz rozbiórki.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi Wspólnota Mieszkaniowa nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. wniosła o uchylenie decyzji organów obu instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania, podnosząc zarzuty dotyczące:
1. naruszenia prawa procesowego:
a) art. 8, 9 i 10 k.p.a. w związku z art. 140 k.p.a. i art. 138 k.p.a., poprzez utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji organu I instancji bez odniesienia się do zarzutu naruszenia przez organ I instancji art. 10 k.p.a., a w konsekwencji pozbawienie strony możliwości czynnego udziału w każdym stadium postępowania,
b) art. 7, 8 i 11 k.p.a. w związku z art. 77 § 1 k.p.a. i w związku z art. 140 k.p.a.
i art. 138 k.p.a., poprzez wydanie zaskarżonej decyzji bez wszechstronnego
i wyczerpującego zebrania i rozparzenia materiału dowodowego i wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy, a w szczególności:
- bez odniesienia się do argumentacji przedstawionej przez skarżącą w odwołaniu od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. tak w zakresie naruszenia art. 10 k.p.a., jak i w zakresie merytorycznej oceny przesłanki istotnego naruszenia przepisów techniczno-budowlanych przez przedmiotowy plac zabaw oraz naruszenia art. 153 k.p.a.,
- bez rozważenia, zgodnie ze wskazaniami zawartymi w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 19 marca 2010 r. sygn. akt II SA/Łd 1028/09 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt II OSK 1313/10, czy ewentualne odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych mają charakter istotny w rozumieniu art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r., Nr 243, poz. 1623 ze zm.) oraz czy lokalizacja parkingu na przedmiotowej nieruchomości jest zgodna z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r., Nr 75, poz. 690 ze zm.),
- bez rozważenia możliwości ewentualnego doprowadzenia obiektu do zgodności
z przepisami techniczno-budowlanymi przy uwzględnieniu interesu społecznego,
z punktu widzenia którego zasadnym jest dążenie do zapewnienia dzieciom miejsca rekreacji i rozwoju fizycznego,
- wyrażonego w art. 153 k.p.a., poprzez wydanie zaskarżonej decyzji bez uwzględnienia oceny prawnej i wskazań co do dalszego toku postępowania zawartych w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 19 marca 2010 r. sygn. akt II SA/Łd 1028/09 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt II OSK 1313/10, w szczególności w zakresie oceny istotności naruszenia przez przedmiotowy plac zabaw przepisów techniczno-budowlanych oraz oceny zgodności z tymi przepisami znajdujących się w sąsiedztwie placu zabaw miejsc postojowych,
2. naruszenie przepisów prawa materialnego:
a) art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane w związku z § 1, § 19 i § 40 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, poprzez przyjęcie, że położenie przedmiotowego obiektu w sposób istotny narusza przepisy techniczno-budowlane, podczas gdy odstępstwa od tych przepisów są nieznaczne i nie powodują uchybienia wymaganiom określonym w art. 5
i 6 ustawy Prawo budowlane, których zapewnieniu służą przepisy powołanego rozporządzenia,
b) poprzez pominięcie przy ocenie istnienia określonej w art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane przesłanki istotnego naruszenia przepisów techniczno-budowlanych, zapisu § 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w świetle którego
o istotnym odstąpieniu od tych przepisów, można mówić wówczas, gdy ich naruszenie powoduje uchybienie wymaganiom określonym w art. 5 i 6 prawa budowlanego,
c) art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane poprzez orzeczenie nakazu rozbiórki przedmiotowego placu zabaw bez uprzedniego rozważenia możliwości jego doprowadzenia do stanu zgodnego z prawem.
W motywach skargi strona powtórzyła w zasadzie argumentację z odwołania od decyzji organu I instancji.
Odpowiadając na skargę [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego
w Ł. wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko zaprezentowane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Na rozprawie w dniu 11 marca 2014 r. pełnomocnik strony skarżącej poparł skargę.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:
Skarga jest niezasadna.
Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy
z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) – przywoływanej dalej w tekście jako "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
Innymi słowy, sąd administracyjny bada, czy zaskarżony akt administracyjny (decyzja, postanowienie) jest zgodny z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego, określającymi prawa i obowiązki stron oraz przepisami proceduralnymi, normującymi podstawowe zasady postępowania przed organami administracji publicznej.
Sądowa kontrola legalności decyzji [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. utrzymującej w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. o nakazie rozbiórki placu zabaw nie wykazała istotnych naruszeń prawa materialnego i procesowego, które obligowałyby sąd do jej usunięcia z obrotu prawnego.
Przypomnieć w tym miejscu trzeba, że skład orzekający w tej sprawie, podobnie jak
i organy administracyjne obu instancji, związane były - w myśl art. 153 p.p.s.a. - wykładnią prawa dokonaną w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 19 marca 2010 r., sygn. akt II SA/Łd 1028/09, a nie jak błędnie podnosiła strona skarżąca w trybie art. 153 k.p.a. Powyższy wyrok został zresztą utrzymany w mocy przez Naczelny Sąd Administracyjny, który wyrokiem z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt II OSK 1313/10 oddalił skargę kasacyjną organu.
W przekonaniu składu orzekającego uzupełniony w ramach ponownie prowadzonego postępowania administracyjnego materiał dowodowy prowadzi do wniosku, że organy obu instancji wykonały zalecenia wynikające z przywołanego wyżej wyroku, dochodząc do słusznego wniosku, że plac zabaw powinien zostać rozebrany, ponieważ brak jest jakichkolwiek możliwości doprowadzenia go do stanu zgodności
z prawem, w tym z przepisami techniczno-budowlanymi.
Podstawę materialnoprawną kontrolowanego rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j.t. Dz.U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623 ze zm.) – przywoływanej dalej w tekście jako "ustawa".
Zgodnie z treścią art. 50 ust. 1 pkt 4, art. 51 ust. 1 pkt 1 i ust. 7 ustawy, w przypadkach innych niż określone w art. 48 ust. 1 lub w art. 49b ust. 1 właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych wykonywanych w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w pozwoleniu na budowę bądź
w przepisach.
Przed upływem 2 miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym mowa w art. 50 ust. 1, właściwy organ w drodze decyzji nakazuje zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego. Przepisy ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio, jeżeli roboty budowlane, w przypadkach innych niż określone w art. 48 albo w art. 49b, zostały wykonane w sposób, o którym mowa w art. 50 ust. 1.
W tym miejscu powtórzyć trzeba stanowisko tutejszego sądu, zaprezentowane
w motywach wyroku z dnia 19 marca 2010 r., które zresztą skład orzekający w tej sprawie w całości podziela, iż z faktu, że przedmiotowy plac zabaw jako obiekt małej architektury nie wymagał ani uzyskania pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia właściwemu organowi architektonicznemu, nie można wywodzić, iż nie podlega on żadnym rygorom prawa budowlanego. Posadowienie placu zabaw musi bowiem odpowiadać wymogom zawartym w ustawie Prawo budowlane, a także
w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75, poz. 690) – dalej w skrócie "rozporządzenie".
W ocenie sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy świadczy bezspornie o usytuowaniu spornego placu zabaw z istotnym naruszeniem regulacji § 40 ust. 3 i § 19 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia.
W rozumieniu § 40 ust. 3 rozporządzenia odległość placów zabaw dla dzieci i urządzeń, o których mowa w ust. 1, od linii rozgraniczających ulicę, od okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od miejsc gromadzenia odpadów powinna wynosić co najmniej 10 m.
Zgodnie zaś z § 19 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia odległość wydzielonych miejsc postojowych, w tym również zadaszonych, lub otwartego garażu wielopoziomowego dla samochodów osobowych od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi
w budynku mieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem hotelu, budynku opieki zdrowotnej, oświaty i wychowania, a także od placu zabaw i boiska dla dzieci i młodzieży, nie może być mniejsza niż 10 m - w przypadku 5 do 60 stanowisk włącznie.
Przywołane wyżej normy techniczno-budowlane, jak prawidłowo ustaliły organy obu instancji, nie zostały zachowane, albowiem z pomiarów dokonanych podczas oględzin wynika, że odległość placu zabaw od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy ul. B 42 wynosi 7,62 m, zaś w stosunku do budynku przy ul. A wynosi 8,42 m. Z kolei odległość placu zabaw od miejsc parkingowych wynosi zaledwie 1,6 m.
W motywach wyroku z dnia 13 października 2009 r. sygn. akt II OSK 1583/08 (Lex nr 1217980) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że pojęcie "istotnych" odstępstw od przepisów nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane. Samo jednak znaczenie terminu "istotne" nakazuje ukierunkować uwagę na naruszenia norm, które mają charakter kwalifikowany z punktu widzenia wyrażonych przez prawodawcę wartości priorytetowych, oraz norm, których wagę prawodawca w taki, czy inny sposób podkreślił w przepisach prawa budowlanego. Przykładowo, za "istotne" naruszenia przepisów
w rozumieniu art. 50 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego uznaje się takie uchybienia warunkom technicznym, które naruszają wymagania bezpieczeństwa pożarowego - zaliczone do katalogu wymagań podstawowych (art. 5 ust. 1 pkt 1 lic. b Prawa budowlanego; zob. też. wyrok z dnia 26 sierpnia 2009 r. sygn. akt II OSK 1304/08 oraz wyrok z dnia 28 kwietnia 2009 r. sygn. akt II OSK 637/08).
O znaczeniu danych przepisów prawa budowlanego, w tym przepisów techniczno-budowlanych, ustawodawca wypowiada się niekiedy pośrednio w innych przepisach Prawa budowlanego. Czyni to, między innymi, w art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego. Formułując katalog odstąpień od projektu budowlanego, jakie nie mogą być uznane za "nieistotne", ustawodawca wskazuje, że priorytetowo traktuje: wymagania dotyczące zagospodarowania działki lub terenu, wymagania dotyczące charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego oraz warunki niezbędne do korzystania z obiektu przez osoby niepełnosprawne. "Istotne" znaczenie ma także sposób użytkowania obiektu i ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji
o warunkach zabudowy.
Z punktu widzenia tej sprawy należy zwrócić uwagę na art. 36a ust. 5 pkt 1 Prawa budowlanego. Zgodnie z tym przepisem odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego nie może być uznane za "nieistotne", jeżeli dotyczy zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu. Projekt ten obejmuje (między innymi) usytuowanie, obrys i układy istniejących oraz projektowanych obiektów budowlanych (art. 34 ust. 3 pkt 1 Prawa budowlanego). W oparciu o treść art. 36a ust. 5 pkt 1 Prawa budowlanego - pomimo, że przepis ten dotyczy odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego - można wyprowadzić wniosek, że ustawodawca w sposób szczególny traktuje warunki techniczne dotyczące usytuowania obiektów budowlanych. Skoro bowiem każda zmiana usytuowania obiektu budowlanego w stosunku do usytuowania przyjętego w zatwierdzonym projekcie budowlanym "istotnie" narusza ten projekt (art. 36a ust. 5 pkt 1 Prawa budowlanego), to tym bardziej niezgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi usytuowanie obiektu nie wymagającego pozwolenia na budowę "istotnie" narusza te przepisy.
Podobne stanowisko w tej kwestii ugruntowało się w judykaturze wojewódzkich sądów administracyjnych, gdzie zgodnie przyjmuje się, że zmiana lokalizacji obiektu z mocy art. 36a ust. 5 pkt 1 u.p.b. stanowi istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę powodujące zmianę
w projekcie zagospodarowania działki (vide: wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w: Poznaniu z dnia 2 kwietnia 2008 r. sygn. akt II SA/Po 154/08 – Lex nr 505897, Gorzowie Wielkopolskim z dnia 16 kwietnia 2008 r. sygn. akt II SA/Go 824/07 – Lex nr 491823, Łodzi z dnia 24 lipca 2008 r. sygn. akt II SA/Łd 963/07 – Lex nr 510177, Bydgoszczy z dnia 21 stycznia 2009 r. sygn. akt II SA/Bd 898/08 – Lex nr 484874, Lublinie z dnia 12 października 2010 r. sygn. akt II SA/Lu 362/10 – Lex nr 753795).
Skład orzekający w tej sprawie podziela zaprezentowane wyżej poglądy orzecznictwa
i uważa, że usytuowanie placu zabaw niezgodnie z warunkami technicznymi
w odległości 1,6 m od miejsc parkingowych, zamiast wymaganych 10 m, oraz od budynków mieszkalnych w odległości 8,42 m i 7,62 m zamiast wymaganych 10 m należało niewątpliwie uznać za "istotne" naruszenie przepisów techniczno-budowlanych. Skoro bowiem plac zabaw, jako obiekt małej architektury, jest obiektem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. c w zw. z pkt 4 lit. c, to uwzględniając brzmienie art. 5 ust. 1 ustawy, obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej.
Jeśli więc, jak zostało to już podniesione na wstępie rozważań, plac zabaw nie wymagał ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia, to bezspornie jego usytuowanie determinowane jest normami techniczno-budowlanymi, w tym przede wszystkim wymogami § 40 ust. 3 i § 19 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia. Przeciwne stanowisko w tej kwestii prowadziłoby do wniosku, że plac zabaw wykluczony został z jakichkolwiek regulacji obowiązującego prawa.
Dodać w tym miejscu trzeba, że próba zalegalizowania przez skarżącą spornego placu zabaw poprzez zdelegalizowanie parkingu okazała się nieskuteczna, a to dlatego, że
z poczynionych przez organy orzekające w sprawie prawidłowych ustaleń wynika, iż parking był przewidziany w projekcie budowlanym, zatwierdzonym decyzją Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] o pozwoleniu na budowę.
Omawiane miejsca parkingowe są uwidocznione na planie zagospodarowania terenu, który jest załącznikiem do pozwolenia na budowę. Zgodnie z częścią opisową projektu komunikację wewnętrzną tworzą podjazdy dla garaży, w południowej części działek projektuje się parking dla 8 miejsc postojowych. Niesporny ponadto pozostaje fakt, że cała inwestycja, zanim została oddana do użytku, poddana była obowiązkowej kontroli w dniu 2 grudnia 2005 r., w ramach której nie stwierdzono odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego. Ostatecznie Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] udzielił A Sp.j. pozwolenia na użytkowanie budynków mieszkalnych wielorodzinnych, zlokalizowanych na posesji przy ul. A w Ł. Dopóki więc w obrocie prawnym funkcjonuje pozwolenie na budowę i decyzja o pozwoleniu na użytkowanie brak jest podstaw do kwestionowania legalności parkingu. Oznacza to w rezultacie, że skoro budowa parkingu przebiegała na podstawie zgody udzielonej przez właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej, to każda kolejna inwestycja (w tym nawet plac zabaw), choćby zwolniona
z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę bądź zgłoszenia, winna być realizowana z poszanowaniem norm odległościowych, o czym traktują przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Reasumując, sąd stwierdził, że organy obu instancji przeprowadziły postępowanie administracyjne z poszanowaniem art. 153 p.p.s.a., art. 7, art. 8, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a., dochodząc do trafnej konkluzji, że naruszenie w realiach rozpoznawanej sprawy przepisów § 19 ust. 1 i § 40 ust. 3 rozporządzenia skutecznie wyklucza możliwość doprowadzenia wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem. W tym stanie rzeczy skoro uchybienia przepisom techniczno-budowalnym miały charakter istotnych w rozumieniu art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy, to organy nadzoru budowlanego zobligowane były zastosować regulację art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy
i nakazać Wspólnocie Mieszkaniowej przy ul. A 17/23 w Ł. rozbiórkę placu zabaw.
Wbrew stanowisku strony skarżącej argument o konieczności uwzględnienia interesu społecznego i dążenia do zapewnienie dzieciom miejsc rekreacji i rozwoju fizycznego nie mógł skutkować uchyleniem zaskarżonej decyzji, a to dlatego, że
o usytuowaniu obiektu budowlanego decydują wyłącznie normy obowiązującego prawa, a nie interes społeczny. Zresztą to właśnie w interesie dzieci, uwzględniając przede wszystkim ich dobro i bezpieczeństwo, strona skarżąca winna rozebrać plac zabaw wykonany sprzecznie z normami techniczno-budowlanymi.
Podkreślić jednocześnie wypada, że podnoszony przez stronę skarżącą zarzut naruszenia art. 10 k.p.a. nie mógł prowadzić sam w sobie do uwzględnienia skargi, ponieważ zarzut naruszenia przepisu art. 10 § 1 k.p.a. przez niezawiadomienie strony
o zebraniu materiału dowodowego oraz możliwości wypowiedzenia się co do niego
i składania wniosków może odnieść skutek tylko wówczas, gdy stawiająca go strona wykaże, że zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych. W tej sprawie strona skarżąca nie spełniła wspomnianego warunku.
Z tych wszystkich względów sąd oddalił skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a.
d.j.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna Stępień /przewodniczący sprawozdawca/Renata Kubot-Szustowska
Sławomir Wojciechowski
Sentencja
Dnia 11 marca 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia NSA Anna Stępień (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Renata Kubot-Szustowska Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski Protokolant specjalista Dominika Janicka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 marca 2014 roku sprawy ze skargi Wspólnoty Mieszkaniowej Nieruchomości A w Ł. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] nr [...] znak: [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki placu zabaw oddala skargę. LS
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] nr[...], znak [...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł., po rozpatrzeniu odwołania Wspólnoty Mieszkaniowej nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł., utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] Nr[...], sprostowaną postanowieniem z dnia [...], Nr [...] w zakresie zawartego w niej pouczenia.
Jak wynika z akt administracyjnych sprawy niniejszej B. i M. R. zwrócili się do PINB o zobowiązanie Wspólnoty Mieszkaniowej do rozebrania placu zabaw usytuowanego na terenie nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł.
W toku postępowania ustalono, że przedmiotowy plac zabaw znajduje się w części południowo-zachodniej nieruchomości położonej przy ul. A17/23 w Ł.
i składa się z dwóch ławek, piaskownicy oraz zestawu zabawowo-ćwiczeniowego, to jest huśtawek, zjeżdżalni i drabinek. Ustalono, że elementy te są zamocowane za pomocą kotew długości około 50cm wbitych w grunt. Plac zabaw jest ogrodzony drewnianym płotem o wysokości 1m, który oddziela go od miejsc parkingowych. Obok placu zabaw znajduje się parking na osiem stanowisk, wykonanych z kostki brukowej, niewydzielonych i nieoznakowanych. Jak wynika z oświadczenia K. D.-A., przedstawiciela zarządcy nieruchomości, na wykonanie w/w placu nie występowano o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę, jak również nie zgłaszano zamiaru jego wykonania.
Decyzją z dnia 25 czerwca 2008 r. organ I instancji odmówił przeprowadzenia postępowania w przedmiotowej sprawie. Od tej decyzji odwołanie wnieśli B.
i M. R. [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją
z dnia 5 sierpnia 2008 r. uchylił w całości decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Następnie PINB decyzją z dnia 17 września 2008 r. umorzył postępowanie w sprawie wydania decyzji o rozbiórce placu zabaw. Wobec uwzględnienia odwołania B.
i M. R., [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. decyzją z dnia 3 listopada 2008 r. uchylił w całości decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Ponownie rozpatrując sprawę PINB postanowieniem z dnia 14 listopada 2008 r. zobowiązał Wspólnotę Mieszkaniową nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. do przedłożenia w terminie do 30 stycznia 2009 r. w trzech egzemplarzach oceny technicznej. Po rozpatrzeniu zażalenia [...]WINB postanowieniem z dnia 13 stycznia 2009 r. uchylił powyższe rozstrzygnięcie i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Postanowieniem z dnia 30 marca 2009 r. PINB ponownie zobowiązał Wspólnotę Mieszkaniową nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. do przedłożenia trzech egzemplarzy oceny technicznej. W wyniku rozpatrzenia zażalenia [...] WINB postanowieniem z dnia 12 czerwca 2009 r. uchylił w/w postanowienie i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Po ponownym rozpatrzeniu sprawy PINB w Ł. decyzją z dnia 11 sierpnia 2009 r. wydaną na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane, nakazał Wspólnocie Mieszkaniowej nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. rozbiórkę placu zabaw dla dzieci, usytuowanego na terenie nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. Od decyzji odwołała się Wspólnota Mieszkaniowa. Decyzją z dnia 7 października 2009 r. [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.
W wyniku rozpatrzenia skargi wniesionej przez Wspólnotę Mieszkaniową nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, wyrokiem z dnia 19 marca 2010 r. sygn. akt II SA/Łd 1028/09, uchylił decyzje organów obu instancji. Następnie Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 13 września
2011 r., sygn. akt II OSK 1313/10, oddalił skargę kasacyjną [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego od wyroku WSA w Łodzi.
Prowadząc ponownie postępowanie administracyjne decyzją z dnia [...] Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. nakazał Wspólnocie Mieszkaniowej nieruchomości w Ł. przy ul. A 17/23 rozbiórkę placu zabaw dla dzieci na terenie nieruchomości w Ł. przy ul. A 17/23.
W odwołaniu od tej decyzji Wspólnota Mieszkaniowa nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. podniosła, że organ nie wyjaśnił wszystkich istotnych dla sprawy okoliczności wskazanych przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 września 2012 r. oraz w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 19 marca 2010 r.
Wskazaną na wstępie decyzją z dnia[...] [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w zw.
z art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r., Nr 243, poz. 1623 ze zm.) utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.
Uzasadniając rozstrzygnięcie [...]WINB przywołał brzmienie art. 50 ust. 1 i art. 51 ust. 1 i 7 ustawy Prawo budowlane, wywodząc, że w rozpatrywanej sprawie rozbiórkę placu zabaw dla dzieci, zlokalizowanego na terenie nieruchomości w Ł. przy ul. A 17/23 orzeczono, gdyż obiekt ten swym usytuowaniem narusza przepisy § 40 ust. 3 i § 19 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 ze zm.).
Z materiału dowodowego jednoznacznie wynika, iż wskazana w § 40 ust. 3 odległość nie jest zachowana, gdyż wynosi 7,62 m od okien budynku przy ul. B 42 oraz 8,42 m od okien budynku przy ul. A. Nie jest również zachowana odległość 10 m, o której mowa w § 19 ust. 1 pkt 2 w/w rozporządzenia, ponieważ przedmiotowy obiekt został usytuowany w odległości 1,60 m od parkingu samochodowego na osiem stanowisk, wykonanych z kostki brukowej, niewydzielonych i nieoznakowanych.
Zdaniem WINB, występujące w analizowanej sprawie naruszenie warunku dotyczącego usytuowania placu zabaw dla dzieci, zlokalizowanego na terenie nieruchomości w Ł. przy ul. A 17/23, uznać należy za "istotne" w rozumieniu art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane. Pojęcie "istotnych" odstępstw od przepisów nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane. Samo jednak znaczenie terminu "istotne" nakazuje ukierunkować uwagę na naruszenia norm, które mają charakter kwalifikowany z punktu widzenia wyrażonych przez prawodawcę wartości priorytetowych, oraz norm, których wagę prawodawca w taki, czy inny sposób podkreślił w przepisach prawa budowlanego. O znaczeniu danych przepisów prawa budowlanego, w tym przepisów techniczno-budowlanych, ustawodawca wypowiada się niekiedy pośrednio w innych przepisach. Czyni to, między innymi, w art. 36a ust. 5 ustawy Prawo budowlane. Formułując katalog odstąpień od projektu budowlanego, jakie nie mogą być uznane za "nieistotne", ustawodawca wskazuje, że priorytetowo traktuje: wymagania dotyczące zagospodarowania działki lub terenu, wymagania dotyczące charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego oraz warunki niezbędne do korzystania z obiektu przez osoby niepełnosprawne. "Istotne" znaczenie ma także sposób użytkowania obiektu i ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji
o warunkach zabudowy. Zgodnie z art. 36a ust. 5 ustawy Prawo budowlane odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego nie może być uznane za "nieistotne", jeżeli dotyczy zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu. Projekt ten obejmuje (między innymi) usytuowanie, obrys i układy istniejących oraz projektowanych obiektów budowlanych (art. 34 ust. 3 pkt 1 Prawa budowlanego). W oparciu o treść art. 36a ust. 5 pkt 1 Prawa budowlanego, pomimo, że przepis ten dotyczy odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego, można wyprowadzić wniosek, że ustawodawca w sposób szczególny traktuje warunki techniczne dotyczące usytuowania obiektów budowlanych. Mając na względzie powyższe, usytuowanie placu zabaw dla dzieci niezgodnie z warunkami technicznymi, należy uznać niewątpliwie za "istotne" naruszenie przepisów. Skoro bowiem każda zmiana usytuowania obiektu budowlanego w stosunku do usytuowania przyjętego w zatwierdzonym projekcie budowlanym "istotnie" narusza ten projekt (art. 36a ust. 5 pkt 1 ustawy Prawo budowlane), to tym bardziej niezgodne z przepisami techniczno-budowlanymi usytuowanie obiektu nie wymagającego pozwolenia na budowę "istotnie" narusza te przepisy.
Przechodząc z kolei do kwestii legalności parkingu [...]WINB podniósł, że projekt zagospodarowania terenu, stanowiący załącznik do decyzji Prezydenta Miasta Ł.
z dnia [...] Nr [...], obejmuje między innymi naniesione na nim formy zagospodarowania jak: istniejący parking samochodów osobowych. Część opisowa projektu budowlanego podaje, że komunikację wewnętrzną tworzą podjazdy dla garaży, w południowej części działek projektuje się parking dla 8 miejsc postojowych (strona 2, wers 25 od góry). Inwestycja objęta wskazaną wyżej decyzją została oddana do użytkowania w grudniu 2005 r., na mocy decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] nr[...], po uprzednim przeprowadzeniu przez uprawnionych przedstawicieli organu stopnia powiatowego kontroli obowiązkowej, o której mowa w art. 59c ust. 1 ustawy Prawo budowlane. W protokole sporządzonym na w/w okoliczność brak jest wpisu dotyczącego stwierdzenia istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę.
A zatem, skoro budowa parkingu przebiegała na podstawie zgody udzielonej przez właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej, to każda kolejna inwestycja, choćby zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę bądź też dokonania zgłoszenia, winna być realizowana z poszanowaniem norm odległościowych, o czym traktują przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Reasumując, organ II instancji stwierdził, że naruszenie przepisów prawa powszechnie obowiązującego, tj. § 19 ust. 1 i § 40 ust. 3 rozporządzenia powoduje, iż wykluczona została możliwość doprowadzenia wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem. Niniejsze powoduje, iż w sprawie znajduje zastosowanie wynikający z art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane nakaz rozbiórki.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi Wspólnota Mieszkaniowa nieruchomości przy ul. A 17/23 w Ł. wniosła o uchylenie decyzji organów obu instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania, podnosząc zarzuty dotyczące:
1. naruszenia prawa procesowego:
a) art. 8, 9 i 10 k.p.a. w związku z art. 140 k.p.a. i art. 138 k.p.a., poprzez utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji organu I instancji bez odniesienia się do zarzutu naruszenia przez organ I instancji art. 10 k.p.a., a w konsekwencji pozbawienie strony możliwości czynnego udziału w każdym stadium postępowania,
b) art. 7, 8 i 11 k.p.a. w związku z art. 77 § 1 k.p.a. i w związku z art. 140 k.p.a.
i art. 138 k.p.a., poprzez wydanie zaskarżonej decyzji bez wszechstronnego
i wyczerpującego zebrania i rozparzenia materiału dowodowego i wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy, a w szczególności:
- bez odniesienia się do argumentacji przedstawionej przez skarżącą w odwołaniu od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. tak w zakresie naruszenia art. 10 k.p.a., jak i w zakresie merytorycznej oceny przesłanki istotnego naruszenia przepisów techniczno-budowlanych przez przedmiotowy plac zabaw oraz naruszenia art. 153 k.p.a.,
- bez rozważenia, zgodnie ze wskazaniami zawartymi w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 19 marca 2010 r. sygn. akt II SA/Łd 1028/09 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt II OSK 1313/10, czy ewentualne odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych mają charakter istotny w rozumieniu art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r., Nr 243, poz. 1623 ze zm.) oraz czy lokalizacja parkingu na przedmiotowej nieruchomości jest zgodna z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r., Nr 75, poz. 690 ze zm.),
- bez rozważenia możliwości ewentualnego doprowadzenia obiektu do zgodności
z przepisami techniczno-budowlanymi przy uwzględnieniu interesu społecznego,
z punktu widzenia którego zasadnym jest dążenie do zapewnienia dzieciom miejsca rekreacji i rozwoju fizycznego,
- wyrażonego w art. 153 k.p.a., poprzez wydanie zaskarżonej decyzji bez uwzględnienia oceny prawnej i wskazań co do dalszego toku postępowania zawartych w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 19 marca 2010 r. sygn. akt II SA/Łd 1028/09 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt II OSK 1313/10, w szczególności w zakresie oceny istotności naruszenia przez przedmiotowy plac zabaw przepisów techniczno-budowlanych oraz oceny zgodności z tymi przepisami znajdujących się w sąsiedztwie placu zabaw miejsc postojowych,
2. naruszenie przepisów prawa materialnego:
a) art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane w związku z § 1, § 19 i § 40 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, poprzez przyjęcie, że położenie przedmiotowego obiektu w sposób istotny narusza przepisy techniczno-budowlane, podczas gdy odstępstwa od tych przepisów są nieznaczne i nie powodują uchybienia wymaganiom określonym w art. 5
i 6 ustawy Prawo budowlane, których zapewnieniu służą przepisy powołanego rozporządzenia,
b) poprzez pominięcie przy ocenie istnienia określonej w art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane przesłanki istotnego naruszenia przepisów techniczno-budowlanych, zapisu § 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w świetle którego
o istotnym odstąpieniu od tych przepisów, można mówić wówczas, gdy ich naruszenie powoduje uchybienie wymaganiom określonym w art. 5 i 6 prawa budowlanego,
c) art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane poprzez orzeczenie nakazu rozbiórki przedmiotowego placu zabaw bez uprzedniego rozważenia możliwości jego doprowadzenia do stanu zgodnego z prawem.
W motywach skargi strona powtórzyła w zasadzie argumentację z odwołania od decyzji organu I instancji.
Odpowiadając na skargę [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego
w Ł. wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko zaprezentowane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Na rozprawie w dniu 11 marca 2014 r. pełnomocnik strony skarżącej poparł skargę.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:
Skarga jest niezasadna.
Stosownie do treści art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy
z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) – przywoływanej dalej w tekście jako "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
Innymi słowy, sąd administracyjny bada, czy zaskarżony akt administracyjny (decyzja, postanowienie) jest zgodny z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego, określającymi prawa i obowiązki stron oraz przepisami proceduralnymi, normującymi podstawowe zasady postępowania przed organami administracji publicznej.
Sądowa kontrola legalności decyzji [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. utrzymującej w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. o nakazie rozbiórki placu zabaw nie wykazała istotnych naruszeń prawa materialnego i procesowego, które obligowałyby sąd do jej usunięcia z obrotu prawnego.
Przypomnieć w tym miejscu trzeba, że skład orzekający w tej sprawie, podobnie jak
i organy administracyjne obu instancji, związane były - w myśl art. 153 p.p.s.a. - wykładnią prawa dokonaną w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 19 marca 2010 r., sygn. akt II SA/Łd 1028/09, a nie jak błędnie podnosiła strona skarżąca w trybie art. 153 k.p.a. Powyższy wyrok został zresztą utrzymany w mocy przez Naczelny Sąd Administracyjny, który wyrokiem z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt II OSK 1313/10 oddalił skargę kasacyjną organu.
W przekonaniu składu orzekającego uzupełniony w ramach ponownie prowadzonego postępowania administracyjnego materiał dowodowy prowadzi do wniosku, że organy obu instancji wykonały zalecenia wynikające z przywołanego wyżej wyroku, dochodząc do słusznego wniosku, że plac zabaw powinien zostać rozebrany, ponieważ brak jest jakichkolwiek możliwości doprowadzenia go do stanu zgodności
z prawem, w tym z przepisami techniczno-budowlanymi.
Podstawę materialnoprawną kontrolowanego rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j.t. Dz.U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623 ze zm.) – przywoływanej dalej w tekście jako "ustawa".
Zgodnie z treścią art. 50 ust. 1 pkt 4, art. 51 ust. 1 pkt 1 i ust. 7 ustawy, w przypadkach innych niż określone w art. 48 ust. 1 lub w art. 49b ust. 1 właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych wykonywanych w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w pozwoleniu na budowę bądź
w przepisach.
Przed upływem 2 miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym mowa w art. 50 ust. 1, właściwy organ w drodze decyzji nakazuje zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego. Przepisy ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio, jeżeli roboty budowlane, w przypadkach innych niż określone w art. 48 albo w art. 49b, zostały wykonane w sposób, o którym mowa w art. 50 ust. 1.
W tym miejscu powtórzyć trzeba stanowisko tutejszego sądu, zaprezentowane
w motywach wyroku z dnia 19 marca 2010 r., które zresztą skład orzekający w tej sprawie w całości podziela, iż z faktu, że przedmiotowy plac zabaw jako obiekt małej architektury nie wymagał ani uzyskania pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia właściwemu organowi architektonicznemu, nie można wywodzić, iż nie podlega on żadnym rygorom prawa budowlanego. Posadowienie placu zabaw musi bowiem odpowiadać wymogom zawartym w ustawie Prawo budowlane, a także
w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75, poz. 690) – dalej w skrócie "rozporządzenie".
W ocenie sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy świadczy bezspornie o usytuowaniu spornego placu zabaw z istotnym naruszeniem regulacji § 40 ust. 3 i § 19 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia.
W rozumieniu § 40 ust. 3 rozporządzenia odległość placów zabaw dla dzieci i urządzeń, o których mowa w ust. 1, od linii rozgraniczających ulicę, od okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od miejsc gromadzenia odpadów powinna wynosić co najmniej 10 m.
Zgodnie zaś z § 19 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia odległość wydzielonych miejsc postojowych, w tym również zadaszonych, lub otwartego garażu wielopoziomowego dla samochodów osobowych od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi
w budynku mieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem hotelu, budynku opieki zdrowotnej, oświaty i wychowania, a także od placu zabaw i boiska dla dzieci i młodzieży, nie może być mniejsza niż 10 m - w przypadku 5 do 60 stanowisk włącznie.
Przywołane wyżej normy techniczno-budowlane, jak prawidłowo ustaliły organy obu instancji, nie zostały zachowane, albowiem z pomiarów dokonanych podczas oględzin wynika, że odległość placu zabaw od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy ul. B 42 wynosi 7,62 m, zaś w stosunku do budynku przy ul. A wynosi 8,42 m. Z kolei odległość placu zabaw od miejsc parkingowych wynosi zaledwie 1,6 m.
W motywach wyroku z dnia 13 października 2009 r. sygn. akt II OSK 1583/08 (Lex nr 1217980) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że pojęcie "istotnych" odstępstw od przepisów nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane. Samo jednak znaczenie terminu "istotne" nakazuje ukierunkować uwagę na naruszenia norm, które mają charakter kwalifikowany z punktu widzenia wyrażonych przez prawodawcę wartości priorytetowych, oraz norm, których wagę prawodawca w taki, czy inny sposób podkreślił w przepisach prawa budowlanego. Przykładowo, za "istotne" naruszenia przepisów
w rozumieniu art. 50 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego uznaje się takie uchybienia warunkom technicznym, które naruszają wymagania bezpieczeństwa pożarowego - zaliczone do katalogu wymagań podstawowych (art. 5 ust. 1 pkt 1 lic. b Prawa budowlanego; zob. też. wyrok z dnia 26 sierpnia 2009 r. sygn. akt II OSK 1304/08 oraz wyrok z dnia 28 kwietnia 2009 r. sygn. akt II OSK 637/08).
O znaczeniu danych przepisów prawa budowlanego, w tym przepisów techniczno-budowlanych, ustawodawca wypowiada się niekiedy pośrednio w innych przepisach Prawa budowlanego. Czyni to, między innymi, w art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego. Formułując katalog odstąpień od projektu budowlanego, jakie nie mogą być uznane za "nieistotne", ustawodawca wskazuje, że priorytetowo traktuje: wymagania dotyczące zagospodarowania działki lub terenu, wymagania dotyczące charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego oraz warunki niezbędne do korzystania z obiektu przez osoby niepełnosprawne. "Istotne" znaczenie ma także sposób użytkowania obiektu i ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji
o warunkach zabudowy.
Z punktu widzenia tej sprawy należy zwrócić uwagę na art. 36a ust. 5 pkt 1 Prawa budowlanego. Zgodnie z tym przepisem odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego nie może być uznane za "nieistotne", jeżeli dotyczy zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu. Projekt ten obejmuje (między innymi) usytuowanie, obrys i układy istniejących oraz projektowanych obiektów budowlanych (art. 34 ust. 3 pkt 1 Prawa budowlanego). W oparciu o treść art. 36a ust. 5 pkt 1 Prawa budowlanego - pomimo, że przepis ten dotyczy odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego - można wyprowadzić wniosek, że ustawodawca w sposób szczególny traktuje warunki techniczne dotyczące usytuowania obiektów budowlanych. Skoro bowiem każda zmiana usytuowania obiektu budowlanego w stosunku do usytuowania przyjętego w zatwierdzonym projekcie budowlanym "istotnie" narusza ten projekt (art. 36a ust. 5 pkt 1 Prawa budowlanego), to tym bardziej niezgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi usytuowanie obiektu nie wymagającego pozwolenia na budowę "istotnie" narusza te przepisy.
Podobne stanowisko w tej kwestii ugruntowało się w judykaturze wojewódzkich sądów administracyjnych, gdzie zgodnie przyjmuje się, że zmiana lokalizacji obiektu z mocy art. 36a ust. 5 pkt 1 u.p.b. stanowi istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę powodujące zmianę
w projekcie zagospodarowania działki (vide: wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w: Poznaniu z dnia 2 kwietnia 2008 r. sygn. akt II SA/Po 154/08 – Lex nr 505897, Gorzowie Wielkopolskim z dnia 16 kwietnia 2008 r. sygn. akt II SA/Go 824/07 – Lex nr 491823, Łodzi z dnia 24 lipca 2008 r. sygn. akt II SA/Łd 963/07 – Lex nr 510177, Bydgoszczy z dnia 21 stycznia 2009 r. sygn. akt II SA/Bd 898/08 – Lex nr 484874, Lublinie z dnia 12 października 2010 r. sygn. akt II SA/Lu 362/10 – Lex nr 753795).
Skład orzekający w tej sprawie podziela zaprezentowane wyżej poglądy orzecznictwa
i uważa, że usytuowanie placu zabaw niezgodnie z warunkami technicznymi
w odległości 1,6 m od miejsc parkingowych, zamiast wymaganych 10 m, oraz od budynków mieszkalnych w odległości 8,42 m i 7,62 m zamiast wymaganych 10 m należało niewątpliwie uznać za "istotne" naruszenie przepisów techniczno-budowlanych. Skoro bowiem plac zabaw, jako obiekt małej architektury, jest obiektem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. c w zw. z pkt 4 lit. c, to uwzględniając brzmienie art. 5 ust. 1 ustawy, obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej.
Jeśli więc, jak zostało to już podniesione na wstępie rozważań, plac zabaw nie wymagał ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia, to bezspornie jego usytuowanie determinowane jest normami techniczno-budowlanymi, w tym przede wszystkim wymogami § 40 ust. 3 i § 19 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia. Przeciwne stanowisko w tej kwestii prowadziłoby do wniosku, że plac zabaw wykluczony został z jakichkolwiek regulacji obowiązującego prawa.
Dodać w tym miejscu trzeba, że próba zalegalizowania przez skarżącą spornego placu zabaw poprzez zdelegalizowanie parkingu okazała się nieskuteczna, a to dlatego, że
z poczynionych przez organy orzekające w sprawie prawidłowych ustaleń wynika, iż parking był przewidziany w projekcie budowlanym, zatwierdzonym decyzją Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] o pozwoleniu na budowę.
Omawiane miejsca parkingowe są uwidocznione na planie zagospodarowania terenu, który jest załącznikiem do pozwolenia na budowę. Zgodnie z częścią opisową projektu komunikację wewnętrzną tworzą podjazdy dla garaży, w południowej części działek projektuje się parking dla 8 miejsc postojowych. Niesporny ponadto pozostaje fakt, że cała inwestycja, zanim została oddana do użytku, poddana była obowiązkowej kontroli w dniu 2 grudnia 2005 r., w ramach której nie stwierdzono odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego. Ostatecznie Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] udzielił A Sp.j. pozwolenia na użytkowanie budynków mieszkalnych wielorodzinnych, zlokalizowanych na posesji przy ul. A w Ł. Dopóki więc w obrocie prawnym funkcjonuje pozwolenie na budowę i decyzja o pozwoleniu na użytkowanie brak jest podstaw do kwestionowania legalności parkingu. Oznacza to w rezultacie, że skoro budowa parkingu przebiegała na podstawie zgody udzielonej przez właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej, to każda kolejna inwestycja (w tym nawet plac zabaw), choćby zwolniona
z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę bądź zgłoszenia, winna być realizowana z poszanowaniem norm odległościowych, o czym traktują przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Reasumując, sąd stwierdził, że organy obu instancji przeprowadziły postępowanie administracyjne z poszanowaniem art. 153 p.p.s.a., art. 7, art. 8, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a., dochodząc do trafnej konkluzji, że naruszenie w realiach rozpoznawanej sprawy przepisów § 19 ust. 1 i § 40 ust. 3 rozporządzenia skutecznie wyklucza możliwość doprowadzenia wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem. W tym stanie rzeczy skoro uchybienia przepisom techniczno-budowalnym miały charakter istotnych w rozumieniu art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy, to organy nadzoru budowlanego zobligowane były zastosować regulację art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy
i nakazać Wspólnocie Mieszkaniowej przy ul. A 17/23 w Ł. rozbiórkę placu zabaw.
Wbrew stanowisku strony skarżącej argument o konieczności uwzględnienia interesu społecznego i dążenia do zapewnienie dzieciom miejsc rekreacji i rozwoju fizycznego nie mógł skutkować uchyleniem zaskarżonej decyzji, a to dlatego, że
o usytuowaniu obiektu budowlanego decydują wyłącznie normy obowiązującego prawa, a nie interes społeczny. Zresztą to właśnie w interesie dzieci, uwzględniając przede wszystkim ich dobro i bezpieczeństwo, strona skarżąca winna rozebrać plac zabaw wykonany sprzecznie z normami techniczno-budowlanymi.
Podkreślić jednocześnie wypada, że podnoszony przez stronę skarżącą zarzut naruszenia art. 10 k.p.a. nie mógł prowadzić sam w sobie do uwzględnienia skargi, ponieważ zarzut naruszenia przepisu art. 10 § 1 k.p.a. przez niezawiadomienie strony
o zebraniu materiału dowodowego oraz możliwości wypowiedzenia się co do niego
i składania wniosków może odnieść skutek tylko wówczas, gdy stawiająca go strona wykaże, że zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych. W tej sprawie strona skarżąca nie spełniła wspomnianego warunku.
Z tych wszystkich względów sąd oddalił skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a.
d.j.
