III SA/Gd 1057/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 9 maja 2013 r. znak [...] Starosta orzekł o uznaniu A.W. za osobę bezrobotną z dniem wydania decyzji. Następnie decyzją z dnia 7 czerwca 2013 r. znak [...] Starosta przyznał ww. prawo do zasiłku dla bezrobotnych od dnia 22 maja 2013 r. w wysokości 120 % podstawowej wysokości zasiłku określonej w art. 72 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

W dniu 14 października 2013 r. Starosta wydał decyzję znak [...], mocą której orzekł o utracie przez ww. statusu osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku dla bezrobotnych z dniem 1 października 2013 r. na okres 120 dni z powodu nieusprawiedliwionego niestawienia się w wyznaczonym terminie i niepowiadomienia w okresie 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa.

W podstawie prawnej wydanego rozstrzygnięcia organ pierwszej instancji wskazał art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. a) i b), art. 2 pkt 2 w zw. z art. 33 ust. 3 i art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 674 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. –– Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 267; dalej w skrócie "k.p.a.").

W uzasadnieniu wydanej decyzji Starosta podniósł, że pozbawia się statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku osobę, która nie stawiła się w powiatowym urzędzie pracy w wyznaczonym terminie i nie powiadomiła w okresie 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa. W przypadku pierwszego niestawiennictwa pozbawienie statusu i prawa do zasiłku następuje na okres 120 dni. Z kolei odzyskanie statusu może nastąpić w wyniku ponownej rejestracji po upływie 120 dni od dnia niestawiennictwa w powiatowym urzędzie pracy.

W odwołaniu od ww. decyzji A. W. wniosła o przywrócenie utraconego statusu oraz zasiłku dla bezrobotnych wskazując, że w okresie, w którym miała stawić się w powiatowym urzędzie pracy mąż miał operację kardiologiczną. Ponadto w ww. okresie odwołująca z uwagi na stan zdrowia męża musiała towarzyszyć mu w trakcie wizyt lekarskich, badań oraz pobytu w szpitalu. Do wniesionego odwołania załączone zostały karty informacyjne leczenia szpitalnego (za okresy 2- 4 i 24 – 26 września 2013 r. oraz opis badania kardiologicznego z dnia 3 września 2013 r.). Z kolei w dniu 6 listopada 2013 r. do Urzędu Wojewódzkiego w G. wpłynęło przesłane faksem zaświadczenie lekarskie z dnia 4 listopada 2013 r. wystawione przez lekarza psychiatrę G. N. - Zarembo z Lekarskiej Poradni Zdrowia Psychicznego w L. wskazujące na osłabienie funkcji pamięciowych odwołującej spowodowane zaburzeniami depresyjnymi i przyjmowanymi lekami.

Decyzją z dnia 8 października 2013 r. znak [...] wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 33 ust. 3 i art. 33 ust. 4 pkt 4 , art. 71 ust. 1 i art. 80 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Wojewoda utrzymał w mocy zakwestionowane rozstrzygnięcie Starosty.

W uzasadnieniu wydanej decyzji organ odwoławczy wskazał, że odwołująca się była zobowiązana do stawienia w powiatowym urzędzie pracy w dniu 1 października 2013 r., co potwierdziła własnoręcznym podpisem na karcie aktywizacji bezrobotnego w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. Pomimo tego w ww. dniu odwołująca nie stawiła się w urzędzie oraz nie powiadomiła urzędu w terminie 7 dni od tej daty o uzasadnionej przyczynie swojego niestawiennictwa. W tym stanie organ pierwszej instancji wydał prawidłową decyzję w przedmiocie pozbawienia statusu bezrobotnego oraz przyznanego prawa do zasiłku.

W ocenie organu odwoławczego za uzasadnioną przyczynę niestawiennictwa (w świetle art. 33 ust. 4 pkt 4 o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) można uznać wyłącznie przyczynę, która stanowi nieprzewidzianą, niespowodowaną przez bezrobotnego obiektywną przeszkodę uniemożliwiającą zgłoszenie się w wyznaczonym terminie.

Podane w odwołaniu powody niestawiennictwa związane ze stanem zdrowia męża jak i wskazana w przedłożonym zaświadczeniu niepamięć nie mogą zaś stanowić ww. przyczyny.

Wydarzenia związane z chorobą i hospitalizacją męża są wydarzeniami, które miały miejsce przed dniem 1 października 2013 r. Co więcej, obowiązek opieki nad chorym członkiem rodziny w dniu wyznaczonego stawiennictwa nie został potwierdzony zaświadczeniem wystawionym na wymaganym przez przepisy druku ZUS ZLA.

Z kolei zapomnienie bez względu na to czym było spowodowane nie może być uznane za uzasadnioną przyczynę niestawiennictwa, gdyż z natury rzeczy jest ono nie do udowodnienia. W związku z tym przedłożone przez stronę zaświadczenie pozostaje bez wpływu na ocenę prawidłowości rozstrzygnięcia wydanego przez organ pierwszej instancji.

Ponadto należy mieć na uwadze, że odwołująca miała 7 dni na powiadomienie urzędu o przyczynie swojego niestawiennictwa. Okoliczności uzasadniające to niestawiennictwo zostały zaś podane dopiero w odwołaniu od decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku A. W. wskazała, że podane przez nią przyczyny niestawiennictwa winny być przez organy uwzględnione. Stawiennictwo w urzędzie nie zostało bowiem przez nią zbagatelizowane. Sam fakt niestawiennictwa stanowił z kolei następstwo choroby, co zostało potwierdzone stosownym dokumentem wystawionym przez lekarza.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie nie znajdując podstaw do zmiany swojego wcześniejszego stanowiska.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sąd orzekł w granicach sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną - art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity: Dz. U. 2013r., poz. 674 ze zm.) warunkuje uzyskanie i zachowanie statusu bezrobotnego od legitymowania się gotowością do podjęcia zatrudnienia. W celu potwierdzenia tej gotowości a także przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy proponowanej przez urząd lub w innym celu wynikającym z ustawy i określonym przez urząd pracy bezrobotni mają obowiązek zgłaszania się w wyznaczonych terminach do właściwego powiatowego urzędu pracy. Obowiązek ten wynika z art. 33 ust. 3 powołanej ustawy.

Materialnoprawną podstawę wydania zaskarżonej decyzji stanowił przepis art. 33 ust.3 i 4 pkt 4 oraz art.71 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W myśl pierwszego ze wskazanych przepisów starosta, z zastrzeżeniem art. 75 ust. 3, pozbawia statusu bezrobotnego, który nie stawił się w powiatowym urzędzie pracy w wyznaczonym terminie i nie powiadomił w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje od dnia niestawienia się w powiatowym urzędzie pracy odpowiednio na okres wskazany w pkt 3, w zależności od liczby niestawiennictw. I tak na podstawie art. 33 ust. 4 pkt 3 w/w ustawy okres utraty statusu bezrobotnego wynosi 120 dni w przypadku pierwszego niestawiennictwa.

Zatem, aby zaistniały obie podstawy do pozbawienia statusu osoby bezrobotnej z art. 33 ust. 4 pkt 4 to dana osoba musi nie stawić się w wyznaczonym terminie oraz w terminie 7 dni liczonym od dnia, w którym miała się stawić w organie administracji - nie powiadomić o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa.

Z akt sprawy wynika, iż skarżącej wyznaczono termin do stawienia się w Urzędzie Pracy w K. na dzień 1 października 2013 roku, o czym była powiadomiona, co potwierdziła własnoręcznym podpisem na Karcie Aktywizacji Bezrobotnego w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. Faktu tego skarżąca nie kwestionuje, podnosząc jedynie, że nastąpiło to w maju a termin stawiennictwa był dopiero 1 października, zatem był to w jej ocenie termin odległy, co dodatkowo uzasadnia możliwość zapomnienia o nim. Niezależnie od tego skarżąca w odwołaniu, chcąc usprawiedliwić przyczynę niestawiennictwa w wyznaczonym terminie wskazała na swoją sytuację rodzinną związaną z towarzyszeniem choremu, hospitalizowanemu mężowi w czasie jego leczenia i powikłaniami po wykonanym zabiegu. Powody te przyczyniły się do zapomnienia wyznaczonego terminu stawiennictwa. Dołączyła dokumentację medyczną z wykonanych zabiegów i hospitalizacji męża. Nadto dołączyła również zaświadczenie lekarskie z dnia 4 listopada 2013 roku wystawione na druku Mz-L-1 przez lekarza psychiatrę G. N.-Z. z Lekarskiej Poradni Zdrowia Psychicznego w L. z którego wynika, że skarżąca leczy się od 2011 roku z powodu zaburzeń depresyjnych i przyjmuje stale leki osłabiające funkcje pamięciowe. Powyższe miało potwierdzić podawane usprawiedliwienie nieobecności w wyznaczonym na dzień 1 października 2013r. terminie stawiennictwa w Urzędzie, tj. zapomnienie o tym obowiązku.

Skarżąca nie spełniła zatem zarówno warunku w postaci wskazania w okresie 7 dni powodów niestawiennictwa w wyznaczonym terminie, jak również wskazana przez nią przyczyna nie mogła zostać uznana za uzasadnioną.

Należy bowiem mieć na uwadze, że uzasadnione przyczyny to okoliczności natury obiektywnej, niezależne od woli bezrobotnego, a więc przeszkody, na które bezrobotny nie miał wpływu, na przykład nagła choroba, a nie problemy zdrowotne trwające przewlekle, brak możliwości dojazdu z powodu przerw w komunikacji lub inne nagłe zdarzenie typu pożar, powódź. Takie natomiast okoliczności jak zapomnienie, czy pomylenie terminu nie mogą stanowić uzasadnionej przyczyny niestawiennictwa w urzędzie pracy celem potwierdzenia w wyznaczonym terminie gotowości do podjęcia zatrudnienia, tym bardziej, że w niniejszej sprawie skarżąca własnoręcznym podpisem potwierdziła na Karcie Aktywizacji Bezrobotnego fakt poinformowania jej o wyznaczonej na dzień 1 października 2013 roku dacie wizyty. Podkreślić bowiem trzeba, że potwierdzając własnym podpisem przyjęcie do wiadomości wyznaczonego terminu stawiennictwa, miała świadomość jakie leki przyjmuje i jak one na nią działają, gdyż leczenie rozpoczęła już w 2011 roku. Zauważyć też trzeba, że sposób odnotowywania bądź utrwalania terminów stawiennictwa jest indywidualną sprawą każdego bezrobotnego a organ otrzymując od strony potwierdzenie zapoznania się z treścią dokumentu, przez złożenie na nim własnoręcznego podpisu, nie jest zobligowany do podejmowania dodatkowych działań zmierzających do potwierdzenia, że strona rzeczywiście zapoznała się z jego treścią i z uwagi na swoje problemy, w tym wypadku z pamięcią, podjęła szczególne działania aby nie doszło do zapomnienia wyznaczonego terminu. Orzecznictwo sądowo administracyjne nie uznaje za uzasadnione przyczyny okoliczności powstałych na skutek niedbalstwa czy lekkomyślności zainteresowanego.

Jak słusznie wskazuje organ, problemy ze zdrowiem męża przed i po zabiegu i niezdolność skarżącej do pracy z powodu konieczności sprawowania opieki nad nim, byłaby uzasadnioną przyczyną niestawiennictwa w wyznaczonym terminie, gdyby powiadomiła ona organ o niemożności stawienia się w tym terminie z w/w powodu i w wymaganym przez ustawę terminie 7 dni usprawiedliwiła swoją nieobecność, potwierdzając powyższe stosownym zaświadczeniem lekarskim.

Mając powyższe na uwadze uznać należało, że zaniedbanie obowiązku stawiennictwa z przyczyn, które nie mogą być zakwalifikowane jako uzasadnione, obliguje organ do pozbawienia bezrobotnego statusu bezrobotnego na okres 120 dni od dnia niestawienia się w powiatowym urzędzie pracy w wyznaczonym terminie. Konsekwencją powyższego jest utrata z tym dniem prawa do zasiłku dla bezrobotnych (art.71 ust.1). Zważyć bowiem należy, że rozstrzygnięcie w tym przedmiocie nie ma charakteru uznaniowego, jest to decyzja związana, (o czym świadczy sformułowanie "starosta pozbawia statusu bezrobotnego"), której wydanie determinowane jest faktem niepowiadomienia w terminie powiatowego urzędu pracy o uzasadnionej przyczynie niestawiennictwa w wyznaczonym dniu (por. wyrok NSA z dn.12.11.2012r. sygn. akt I OSK 877/12).

Z tych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł jak w sentencji wyroku.