II FPP 6/14
Postanowienie
Naczelny Sąd Administracyjny
2014-08-21Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Andrzej Jagiełło
Bogusław Dauter /przewodniczący sprawozdawca/
Tomasz ZborzyńskiSentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Bogusław Dauter (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia WSA (del.) Andrzej Jagiełło, po rozpoznaniu w dniu 21 sierpnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi R. P. o stwierdzenie, że nastąpiła przewlekłość postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie o sygn. akt II FSK 2951/13 ze skargi R. P. o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 października 2012 r., sygn. akt II FSK 433/11 w sprawie ze skargi kasacyjnej R. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 3 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Go 839/10 w sprawie ze skargi R. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Z. z dnia 30 czerwca 2010 r., nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych postanawia oddalić skargę.
Uzasadnienie
W skardze z 30 lipca 2014 r. R. P. (dalej: skarżący), wniósł o stwierdzenie przewlekłości postępowania prowadzonego przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, II FSK 2951/13, w sprawie zainicjowanej przez skarżącego na skutek wniesienia skargi o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem NSA z 11 października 2012 r., II FSK 433/11, oddalającym skargę kasacyjną skarżącego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 3 listopada 2010 r., I SA/Go 839/10, w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Z. w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2005 r. od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów. Ponadto, skarżący wniósł o zobowiązanie Naczelnego Sądu Administracyjnego do rozpoznania sprawy o wznowienie postępowania w terminie wskazanym w art. 11 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004 r., nr 179, poz. 1843 ze zm.; dalej jako: "ustawa"), przyznanie od Skarbu Państwa kwoty 20.000,00 zł oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych oraz o przeprowadzenie dowodu z pisma przygotowawczego skarżącego z 21 maja 2014 r. wraz z załącznikami w postaci orzeczeń sądów powszechnych.
W motywach skargi podniesiono, że skarżący wniósł o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem NSA z 11 października 2012 r., II FSK 433/11, w dniu 18 września 2013 r. Skarżący podkreślił, że skarga o wznowienie postępowania nie została jeszcze merytorycznie rozpoznana, pomimo że "sprawa jest oczywista". W ocenie skarżącego, nierozpoznanie skargi o wznowienie postępowania przez Naczelny Sąd Administracyjny powoduje, iż zostało naruszone prawo skarżącego do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga jest nieuzasadniona i z tego względu podlega oddaleniu.
Skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu przed sądem administracyjnym nastąpiła przewlekłość postępowania może być uwzględniona, jeśli są podstawy do przyjęcia, że na skutek działania lub bezczynności sądu naruszone zostało prawo strony do rozpoznania jej sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 1 ust. 1 ustawy). Konieczne jest więc ustalenie, że wystąpiła zwłoka w postępowaniu sądowym (przewlekłość postępowania) oraz że jest ona nieuzasadniona. Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy, o nieuzasadnionej zwłoce można mówić wówczas, jeśli postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie stron, a w szczególności strony, która zarzucała przewlekłość postępowania.
Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach (por. postanowienia NSA z 11 września 2013 r., I FPP 2/13 oraz z 31 lipca 2013 r., II GPP 4/13, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, www.orzeczenia.nsa.gov.pl, dalej jako: "CBOSA"). Nie ulega bowiem wątpliwości, że szybkość orzekania nie może stanowić przeszkody we właściwym funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości. Ocena, czy wystąpiła przewlekłość postępowania jest dokonywana na podstawie obiektywnych i ustawowych kryteriów w odniesieniu do realiów faktycznych i prawnych danej sprawy (por. postanowienie NSA z 12 stycznia 2012 r., II FPP 11/11, oraz z 8 maja 2012 r., II FPP 3/12, publ. CBOSA). Na marginesie wskazać należy, iż o naruszeniu jednej z podstawowych zasad postępowania (rozpatrzenie sprawy w rozsądnym terminie), określonej w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP decyduje nie sam upływ czasu, ale nieuzasadnione przewlekanie procesu (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 15 stycznia 2003 r., II AKz 3/03, publ. Wokanda 2004/3/44).
Stosownie do przepisu § 44 ust. 2 uchwały Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 listopada 2010 r. w sprawie regulaminu wewnętrznego urzędowania Naczelnego Sądu Administracyjnego (M. P. nr 86 poz. 1007; dalej jako: "uchwała") na każdą z rozpraw (posiedzeń) są wyznaczane sprawy według kolejności wpływu, w których sprawozdawcami są sędziowie składu orzekającego Sądu, rozpoznającego sprawy na tym posiedzeniu, z uwzględnieniem spraw, które podlegają rozpoznaniu poza kolejnością. Zasada rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oznacza, że sprawa wniesiona później nie może być rozpoznana przed rozpoznaniem spraw, które zostały wniesione do Sądu wcześniej.
Zauważyć należy, że istnieją jednak podstawy do szybszego rozpoznawania spraw wynikające, bądź to wprost z przepisów ustawy, które określają terminy rozpoznawania spraw przez sąd, bądź to z przepisów regulujących tryb postępowania umożliwiający rozpoznanie sprawy poza kolejnością. Ma to szczególne znaczenie w sprawach, w których stopień faktycznej i prawnej zawiłości nie jest znaczny, a ich charakter prawny i znaczenie dla strony przemawia za szybszym rozpoznaniem sprawy. Takie możliwości stwarza zarządzenie rozpoznania sprawy poza kolejnością, jeżeli strona przedstawi powody uzasadniające rozpoznanie sprawy poza kolejnością (§ 49 ust. 2 powołanej uchwały).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że jak wynika z akt sprawy skarżący wniósł skargę o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem NSA z 11 października 2012 r., II FSK 433/11 w dniu 19 września 2013 r. (data nadania skargi o wznowienie postępowania w placówce pocztowej). Skarga wpłynęła do Naczelnego Sądu Administracyjnego w dniu 23 września 2013 r. i tego samego dnia Przewodniczący Wydziału II Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego wydał stosowne zarządzenie w celu nadania sprawie biegu i sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą akt II FSK 2951/13. W dniu 23 października 2013 r. został oddalony wniosek skarżącego o wstrzymanie postępowania egzekucyjnego zawarty w skardze o wznowienie postępowania. Także tego samego dnia na podstawie art. 280 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) wobec niedostrzeżenia braków skargi, o których mowa w tym przepisie, wydane zostało zarządzenie o przedstawieniu akt sprawy Przewodniczącemu Wydziału w celu podjęcia czynności zmierzających do wyznaczenia terminu rozprawy.
Skarżący nie dostrzegł okoliczności, że w chwili obecnej średni okres oczekiwania na rozpoznanie sprawy w II Wydziale Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego wynosi około 24 miesięcy. Przy odniesieniu okresu oczekiwania skarżącego na rozpoznanie sprawy przed NSA do ww. średniego czasu oczekiwania na rozpoznanie spraw w II Wydziale Izby Finansowej NSA, który wynika z liczby wpływających spraw i stosowania – zgodnie z wyżej powoływanymi wymogami prawa – zasady rozpoznawania spraw zgodnie z kolejnością ich wypływu (przy uwzględnieniu ustawowo przewidzianych wyjątków), należy ocenić, że wniosek o stwierdzenie przewlekłości postępowania jest bezzasadny. Zaznaczyć należy, że w niniejszej sprawie, z uwagi na jej przedmiot przepisy szczególne nie nakładają na Sąd obowiązku rozpoznania sprawy poza kolejnością. Ponadto skarżący nie składał też wniosku o przyspieszenie rozpoznania sprawy.
Odnosząc się do wyrażonego w skardze na przewlekłość postępowania, szczególnego dla skarżącego charakteru sprawy zawisłej przed Naczelnym Sądem Administracyjnym należy jedynie zaznaczyć, że jej rozpoznanie nie jest zależne jedynie od upływu czasu i subiektywnych odczuć skarżącego o jej oczywistości, ale jest wypadkową czynników obiektywnych oraz czasu niezbędnego do podejmowania działań zgodnych z obowiązującymi przepisami przewidującymi prowadzenie określonych procedur.
Czynności Naczelnego Sądu Administracyjnego zmierzające do wydania w sprawie rozstrzygnięcia były terminowe i prawidłowe, a okresu oczekiwania na wyznaczenie rozprawy, w związku z brakiem uzasadnionego wniosku strony o rozpoznanie sprawy poza kolejnością, nie można uznać za nieuzasadnioną zwłokę.
Z uwagi na powyższe, Sąd nie znalazł także podstaw do zastosowania art. 106 § 3 P.p.s.a. i przeprowadzenia zawnioskowanych przez skarżącego dowodów uzupełniających z dokumentów, gdyż, przede wszystkim, ich przeprowadzenie nie jest niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości w sprawie.
Ze wskazanych przyczyn, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, orzekł jak w sentencji postanowienia.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Andrzej JagiełłoBogusław Dauter /przewodniczący sprawozdawca/
Tomasz Zborzyński
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Bogusław Dauter (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia WSA (del.) Andrzej Jagiełło, po rozpoznaniu w dniu 21 sierpnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi R. P. o stwierdzenie, że nastąpiła przewlekłość postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie o sygn. akt II FSK 2951/13 ze skargi R. P. o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 października 2012 r., sygn. akt II FSK 433/11 w sprawie ze skargi kasacyjnej R. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 3 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Go 839/10 w sprawie ze skargi R. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Z. z dnia 30 czerwca 2010 r., nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych postanawia oddalić skargę.
Uzasadnienie
W skardze z 30 lipca 2014 r. R. P. (dalej: skarżący), wniósł o stwierdzenie przewlekłości postępowania prowadzonego przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, II FSK 2951/13, w sprawie zainicjowanej przez skarżącego na skutek wniesienia skargi o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem NSA z 11 października 2012 r., II FSK 433/11, oddalającym skargę kasacyjną skarżącego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 3 listopada 2010 r., I SA/Go 839/10, w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Z. w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2005 r. od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów. Ponadto, skarżący wniósł o zobowiązanie Naczelnego Sądu Administracyjnego do rozpoznania sprawy o wznowienie postępowania w terminie wskazanym w art. 11 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004 r., nr 179, poz. 1843 ze zm.; dalej jako: "ustawa"), przyznanie od Skarbu Państwa kwoty 20.000,00 zł oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych oraz o przeprowadzenie dowodu z pisma przygotowawczego skarżącego z 21 maja 2014 r. wraz z załącznikami w postaci orzeczeń sądów powszechnych.
W motywach skargi podniesiono, że skarżący wniósł o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem NSA z 11 października 2012 r., II FSK 433/11, w dniu 18 września 2013 r. Skarżący podkreślił, że skarga o wznowienie postępowania nie została jeszcze merytorycznie rozpoznana, pomimo że "sprawa jest oczywista". W ocenie skarżącego, nierozpoznanie skargi o wznowienie postępowania przez Naczelny Sąd Administracyjny powoduje, iż zostało naruszone prawo skarżącego do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga jest nieuzasadniona i z tego względu podlega oddaleniu.
Skarga o stwierdzenie, że w postępowaniu przed sądem administracyjnym nastąpiła przewlekłość postępowania może być uwzględniona, jeśli są podstawy do przyjęcia, że na skutek działania lub bezczynności sądu naruszone zostało prawo strony do rozpoznania jej sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 1 ust. 1 ustawy). Konieczne jest więc ustalenie, że wystąpiła zwłoka w postępowaniu sądowym (przewlekłość postępowania) oraz że jest ona nieuzasadniona. Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy, o nieuzasadnionej zwłoce można mówić wówczas, jeśli postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie stron, a w szczególności strony, która zarzucała przewlekłość postępowania.
Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach (por. postanowienia NSA z 11 września 2013 r., I FPP 2/13 oraz z 31 lipca 2013 r., II GPP 4/13, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, www.orzeczenia.nsa.gov.pl, dalej jako: "CBOSA"). Nie ulega bowiem wątpliwości, że szybkość orzekania nie może stanowić przeszkody we właściwym funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości. Ocena, czy wystąpiła przewlekłość postępowania jest dokonywana na podstawie obiektywnych i ustawowych kryteriów w odniesieniu do realiów faktycznych i prawnych danej sprawy (por. postanowienie NSA z 12 stycznia 2012 r., II FPP 11/11, oraz z 8 maja 2012 r., II FPP 3/12, publ. CBOSA). Na marginesie wskazać należy, iż o naruszeniu jednej z podstawowych zasad postępowania (rozpatrzenie sprawy w rozsądnym terminie), określonej w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP decyduje nie sam upływ czasu, ale nieuzasadnione przewlekanie procesu (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 15 stycznia 2003 r., II AKz 3/03, publ. Wokanda 2004/3/44).
Stosownie do przepisu § 44 ust. 2 uchwały Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 listopada 2010 r. w sprawie regulaminu wewnętrznego urzędowania Naczelnego Sądu Administracyjnego (M. P. nr 86 poz. 1007; dalej jako: "uchwała") na każdą z rozpraw (posiedzeń) są wyznaczane sprawy według kolejności wpływu, w których sprawozdawcami są sędziowie składu orzekającego Sądu, rozpoznającego sprawy na tym posiedzeniu, z uwzględnieniem spraw, które podlegają rozpoznaniu poza kolejnością. Zasada rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oznacza, że sprawa wniesiona później nie może być rozpoznana przed rozpoznaniem spraw, które zostały wniesione do Sądu wcześniej.
Zauważyć należy, że istnieją jednak podstawy do szybszego rozpoznawania spraw wynikające, bądź to wprost z przepisów ustawy, które określają terminy rozpoznawania spraw przez sąd, bądź to z przepisów regulujących tryb postępowania umożliwiający rozpoznanie sprawy poza kolejnością. Ma to szczególne znaczenie w sprawach, w których stopień faktycznej i prawnej zawiłości nie jest znaczny, a ich charakter prawny i znaczenie dla strony przemawia za szybszym rozpoznaniem sprawy. Takie możliwości stwarza zarządzenie rozpoznania sprawy poza kolejnością, jeżeli strona przedstawi powody uzasadniające rozpoznanie sprawy poza kolejnością (§ 49 ust. 2 powołanej uchwały).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że jak wynika z akt sprawy skarżący wniósł skargę o wznowienie postępowania sądowego zakończonego wyrokiem NSA z 11 października 2012 r., II FSK 433/11 w dniu 19 września 2013 r. (data nadania skargi o wznowienie postępowania w placówce pocztowej). Skarga wpłynęła do Naczelnego Sądu Administracyjnego w dniu 23 września 2013 r. i tego samego dnia Przewodniczący Wydziału II Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego wydał stosowne zarządzenie w celu nadania sprawie biegu i sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą akt II FSK 2951/13. W dniu 23 października 2013 r. został oddalony wniosek skarżącego o wstrzymanie postępowania egzekucyjnego zawarty w skardze o wznowienie postępowania. Także tego samego dnia na podstawie art. 280 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) wobec niedostrzeżenia braków skargi, o których mowa w tym przepisie, wydane zostało zarządzenie o przedstawieniu akt sprawy Przewodniczącemu Wydziału w celu podjęcia czynności zmierzających do wyznaczenia terminu rozprawy.
Skarżący nie dostrzegł okoliczności, że w chwili obecnej średni okres oczekiwania na rozpoznanie sprawy w II Wydziale Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego wynosi około 24 miesięcy. Przy odniesieniu okresu oczekiwania skarżącego na rozpoznanie sprawy przed NSA do ww. średniego czasu oczekiwania na rozpoznanie spraw w II Wydziale Izby Finansowej NSA, który wynika z liczby wpływających spraw i stosowania – zgodnie z wyżej powoływanymi wymogami prawa – zasady rozpoznawania spraw zgodnie z kolejnością ich wypływu (przy uwzględnieniu ustawowo przewidzianych wyjątków), należy ocenić, że wniosek o stwierdzenie przewlekłości postępowania jest bezzasadny. Zaznaczyć należy, że w niniejszej sprawie, z uwagi na jej przedmiot przepisy szczególne nie nakładają na Sąd obowiązku rozpoznania sprawy poza kolejnością. Ponadto skarżący nie składał też wniosku o przyspieszenie rozpoznania sprawy.
Odnosząc się do wyrażonego w skardze na przewlekłość postępowania, szczególnego dla skarżącego charakteru sprawy zawisłej przed Naczelnym Sądem Administracyjnym należy jedynie zaznaczyć, że jej rozpoznanie nie jest zależne jedynie od upływu czasu i subiektywnych odczuć skarżącego o jej oczywistości, ale jest wypadkową czynników obiektywnych oraz czasu niezbędnego do podejmowania działań zgodnych z obowiązującymi przepisami przewidującymi prowadzenie określonych procedur.
Czynności Naczelnego Sądu Administracyjnego zmierzające do wydania w sprawie rozstrzygnięcia były terminowe i prawidłowe, a okresu oczekiwania na wyznaczenie rozprawy, w związku z brakiem uzasadnionego wniosku strony o rozpoznanie sprawy poza kolejnością, nie można uznać za nieuzasadnioną zwłokę.
Z uwagi na powyższe, Sąd nie znalazł także podstaw do zastosowania art. 106 § 3 P.p.s.a. i przeprowadzenia zawnioskowanych przez skarżącego dowodów uzupełniających z dokumentów, gdyż, przede wszystkim, ich przeprowadzenie nie jest niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości w sprawie.
Ze wskazanych przyczyn, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, orzekł jak w sentencji postanowienia.
