II SA/Bk 893/13

Uzasadnienie

Skarga została wywiedziona na tle następujących okoliczności.

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. wszczął, na wniosek J. D., postępowanie administracyjne w sprawie legalności oczyszczalni ścieków wybudowanej na działce o nr geod. [...], stanowiącej własność R. B. M., położonej w miejscowości N., gmina W.

W trakcie postępowania oraz dokonanych w dniu [...] maja 2013r. oględzin Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego ustalił, że na w/w działce znajduje się przydomowa oczyszczalnia ścieków z filtrem gruntowo- roślinnym o wydajności 0,6 m3/dobę, zrealizowana na podstawie zgłoszenia z dnia [...] września 2008r. dokonanego przez R. B. M. w Starostwie Powiatowym w B. (nr [...]). Organ I instancji ustalił również, że znajdujący się na opisanej działce budynek mieszkalny jednorodzinny wraz z infrastrukturą techniczną został zrealizowany na podstawie zatwierdzonej dokumentacji technicznej i udzielonego przez Starostę B. pozwolenia na budowę z dnia [...] marca 2008r. nr [...]. Przedmiotowa decyzja obejmowała budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego z garażem oraz ze zbiornikiem szczelnym V- 9,8 m3. W trakcie realizacji powyższej inwestycji, inwestor dokonał jednak skutecznego zgłoszenia w Starostwie Powiatowym w B. odnośnie wykonania przydomowej oczyszczalni ścieków zamiast planowanego zbiornika szczelnego. Wobec braku sprzeciwu Starosty B. inwestor zrealizowany powyższe zamierzenie inwestycyjne.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z [...] czerwca 2013r. nr [...] działając w oparciu o art. 51 ust.1 pkt 1 i ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane, nakazał R. B. M. rozbiórkę przydomowej oczyszczalni ścieków z filtrem gruntowo- roślinnym o wydajności 0,6 m3 /na dobę/, wybudowanej na działce nr geod. [...], niezgodnie z zatwierdzonym projektem budowlanym i udzielonym pozwoleniem na budowę z dnia [...] marca 2008r. oraz obowiązującymi warunkami technicznymi. O wykonaniu powyższego obowiązku inwestor został zobowiązany niezwłocznie powiadomić pisemnie organ l instancji. Uzasadniając wydane rozstrzygnięcie organ wskazał, iż w rozpatrywanej sprawie inwestor dokonał istotnego odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego, wymagającego uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Ponadto jak podkreślił organ realizacja oczyszczalni ścieków na powyższym terenie jest niezgodna z decyzja o warunkach zabudowy z dnia [...] października 2007r., wydaną przez Burmistrza W., a jej usytuowanie w odległości 20 m od studni sąsiada jest także niezgodne z obowiązującymi warunkami technicznymi określonymi w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. Końcowo organ zasygnalizował, iż w analizowanym przypadku brak jest możliwości doprowadzenia wybudowanego urządzenia do stanu zgodnego z prawem i warunkami technicznymi, stąd też uzasadnione jest orzeczenie jego rozbiórki.

Od powyższej decyzji odwołanie wniósł R. M. wskazując, że interpretacja organu I instancji jest błędna, albowiem skoro inwestycja polegająca na budowie przydomowej oczyszczalni ścieków nie musi być realizowana na podstawie pozwolenia na budowę i wystarczające jest jej zgłoszenie organowi architektoniczno - budowlanemu, a takie skarżący posiada, to nie można wymagać od inwestora, aby zamiast dokonać zgłoszenia, wystąpił o zmianę decyzji w sprawie pozwolenia na budowę. W tym zakresie skarżący powołał się na wyrok NSA z dnia 8 lipca 2011 r. II OSK 1152/10. Autor odwołania podkreślił jednocześnie, że woda z położonej na jego działce studni nie nadaje się do picia i obecnie wykorzystywana jest wyłącznie do podlewania roślin, ogrzewania i kąpieli.

P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. decyzją z dnia [...]sierpnia 2013r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. Uzasadniając wydane rozstrzygnięcie organ w pierwszej kolejności podkreślił, że lokalizację przydomowych oczyszczalni ścieków regulują przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z przepisem § 31 ust. 1 tegoż rozporządzenia, odległość studni dostarczającej wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi (a więc wodę do picia i na potrzeby gospodarcze), niewymagającej, zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony ujęć i źródeł wodnych, ustanowienia strefy ochronnej, powinna wynosić - licząc od osi studni do najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej, jeżeli odprowadzane są do niej ścieki oczyszczone biologicznie w stopniu określonym w przepisach dotyczących ochrony wód - 30 m. W przedmiotowej sprawie odległość ta nie została zachowana, albowiem wynosi zaledwie 20 m. Dalej organ wskazał, że inwestor B. R. M. nie występował o zmianę decyzji o pozwoleniu na budowę w zakresie odprowadzania ścieków. Zgodnie ze wskazaną decyzją ścieki miały być odprowadzane do szczelnego zbiornika, tymczasem inwestor odstąpił od załączonego projektu i zrealizował przydomową oczyszczalnię ścieków. Konkludując organ II instancji stwierdził, że skoro kontrolowana oczyszczalnia nie spełnienia warunków technicznych, stawianych przydomowym oczyszczalniom ścieków, a jednocześnie brak jest możliwości doprowadzenia wybudowanego urządzenia do stanu zgodnego z prawem i warunkami technicznymi, organ I instancji trafnie nakazał jej rozbiórkę.

Skargę na powyższą decyzję do sądu administracyjnego wywiódł R. M., wnosząc o jej uchylenie. W uzasadnieniu skarżący ponownie podkreślili, że informował organy nadzoru budowlanego o zmianie sposobu oczyszczania ścieków z budowy szczelnego szamba na przydomową oczyszczalnię ścieków. Na dowód powyższego skarżący załączył zgłoszenie zamiaru wykonania przydomowej oczyszczalni ścieków z dnia [...] kwietnia 2008r. Zdaniem autora skargi skoro przedmiotowa oczyszczalnia ścieków została wykonana na podstawie skutecznego zgłoszenia to organy nadzoru budowlanego nie miały podstawy do uznania, że jest to samowola budowlana i nakazania jej rozbiórki.

P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

Przedmiotem kontroli sądowej w niniejszej sprawie jest decyzja P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] sierpnia 2013r. utrzymująca w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. z dnia [...] czerwca 2013r. nakazującą skarżącemu w trybie art. 51 ust.1 pkt 1 oraz ust. 7 ustawy z 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2010r. nr 243, poz. 1623 ze zm.) – rozbiórkę przydomowej oczyszczalni ścieków wybudowanej niezgodnie z zatwierdzonym projektem budowlanym i udzielonym pozwoleniem na budowę z [...] marca 2008r.

Jak wynika z ustaleń faktycznych stanowiących podstawę zaskarżonej decyzji, kontrolowana oczyszczalnia została wybudowana na podstawie zgłoszenia z dnia [...] września 2008r. dokonanego przez R. B. M. w Starostwie Powiatowym w B. (nr [...]). W trakcie prowadzonego postępowania organy stwierdziły również odstępstwa od pozwolenia na budowę z dnia [...] marca 2008 r. nr [...] polegające na zmianie charakteru obiektu gromadzącego nieczystości. Zamiast przewidzianego w projekcie budowlanym szczelnego zbiornika o V- 9,8 m3 skarżący wykonał bowiem przydomową oczyszczalnię ścieków. Powyższe okoliczności są bezsporne, a skoro tak, to w sprawie zastosowanie miał tryb legalizacji z art. 51 ustawy Prawo budowlane. W ocenie Sądu orzekające w sprawie organy słusznie przyjęły, że opisane odstępstwo jest to istotne odstępstwo od pozwolenia na budowę w rozumieniu art. 36 "a" prawa budowlanego. Wykonanie innego obiektu sanitarnego, nawet jeśli służy podobnemu celowi - zmienia w sposób zasadniczy dołączony do pozwolenia na budowę projekt zagospodarowania działki. Zatem nie może zostać zakwalifikowane jako nieistotne odstąpienie od tego projektu (art. 36 "a" ust. 5 pkt 1 prawa budowlanego). Z uwagi jednak na to, że inwestor uzyskał uprzednio pozwolenie na budowę, a jedynie nie zrealizował go zgodnie z jego treścią, trafnie organy zastosowały w niniejszej sprawie tryb legalizacyjny przewidziany przepisami art. 50 i 51 ustawy prawo budowlane.

Prawidłowo również organy nakazały rozbiórkę przedmiotowej oczyszczalni - na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 1 i ust. 7 ustawy - Prawo budowlane albowiem w wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego okazało się, że nastąpiło niedające się usunąć naruszenie prawa. Z art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane wynika, że legalizacja przedmiotowego obiektu budowlanego byłaby możliwa jedynie w przypadku gdyby możliwe było nałożenie na inwestorów obowiązku wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem. Celem postępowania prowadzonego w oparciu o art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane jest bowiem doprowadzenie robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, po uprzednim wyjaśnieniu legalności (zgodności z przepisami) i jakości wykonywanych robót, w szczególności w kontekście zgodności z przepisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, warunkami technicznymi, czy też Polskimi normami (tak m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 29 stycznia 2008 roku, sygn. akt II SA/Łd 944/07, Lex nr 510930).

W niniejszej sprawie nie było możliwości nałożenia na inwestora obowiązków z art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo budowlane albowiem kontrolowana przydomowa oczyszczalnia ścieków została wybudowana bez zachowania minimalnych odległości od studni dostarczającej wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi. Z przepisu § 31 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) wynika, że przydomowa oczyszczalnia ścieków powinna być usytuowana w odległości co najmniej 30 m od studni dostarczającej wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, licząc od osi studni do najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej. Tymczasem, jak potwierdza materiał zgromadzony w sprawie, kontrolowana oczyszczalnia znajduje się w odległości 20 m od studni, przy wymaganych 30 m. Skarżący w żaden sposób nie podważył w postępowaniu administracyjnym prawidłowości tych ustaleń, w tym nie przedstawił własnej oceny technicznej lub mapy wskazującej na inne niż ustalone przez organy, a zgodne z prawem, odległości. Bez znaczenia przy tym jest podnoszona przez skarżącego kwestia wykorzystywania wody ze studni wyłącznie do podlewania roślin, ogrzewania i kąpieli, albowiem w cytowanym wyżej § 31 ust.1 pkt 4 rozporządzenia mowa jest o studni dostarczającej wodę nie tylko do picia, ale i na potrzeby gospodarcze.

Końcowo ustosunkowując się do podnoszonego w skardze aspektu społecznego sprawy należy przypomnieć, że decyzja administracyjna wydana na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 1 i ust. 7 ustawy Prawo budowlane jest decyzją związaną. Oznacza to, że organ administracji w przypadku stwierdzenia przesłanek do wydania nakazu rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części ma obowiązek wydania decyzji nakazującej taką rozbiórkę. Nie może odstąpić o wydania takiej decyzji, uzasadniając to, np. względami społecznym (tak: NSA w wyroku z dnia 8 maja 2012 r., sygn. akt II OSK 1693/11, dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Konkludując należy uznać, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu, a skoro podniesione w skardze zarzuty nie mogły odnieść zamierzonego skutku, a jednocześnie brak jest okoliczności, które z urzędu należałoby wziąć pod rozwagę, Sąd, na podstawie 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.), skargę oddalił.