• II GZ 82/14 - Postanowien...
  04.07.2025

II GZ 82/14

Postanowienie
Naczelny Sąd Administracyjny
2014-03-05

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Zofia Borowicz /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zofia Borowicz po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia S. W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w L. z dnia 5 czerwca 2013 r. sygn. akt III SA/Lu 92/13 w zakresie wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku w sprawie ze skargi S. W. na rozstrzygnięcie protestu L. Agencji Wspierania Przedsiębiorczości z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie oceny wniosku o dofinansowanie realizacji projektu z budżetu Unii Europejskiej postanawia: 1. uchylić zaskarżone postanowienie, 2. przywrócić termin do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w L. postanowieniem z dnia 5 czerwca 2013 r., sygn. akt III SA/Lu 92/13 odmówił S. W. przywrócenia terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku w sprawie z jego skargi na rozstrzygnięcie protestu L. Agencji Wspierania Przedsiębiorczości z dnia [...] stycznia 2011 r. w przedmiocie oceny wniosku o dofinansowanie realizacji projektu z budżetu Unii Europejskiej.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd I instancji wskazał, że wyrokiem z dnia 7 marca 2013 r. WSA w L. oddalił skargę S. W. na wskazane wyżej rozstrzygnięcie L. Agencji Wspierania Przedsiębiorczości z dnia [... stycznia 2013 r. W piśmie z dnia 9 kwietnia 2013 r. skarżący wniósł o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie powyższego wyroku. Jednocześnie skarżący dokonał czynności, której termin został uchybiony.

W uzasadnieniu wniosku skarżący podniósł, że nie otrzymał wezwania na rozprawę, która odbyła się w dniu 7 marca 2013 r. i nie wiedział, że został wydany wyrok. Stwierdził, że wezwanie na rozprawę nie zostało prawidłowo doręczone. Podkreślił, że w dniach od 13 lutego 2013 r. do 20 lutego 2013 r. przebywał w domu na zwolnieniu i listonosz miał możliwość osobistego doręczenia przesyłki.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd I instancji uznał, że wniosek o przywrócenie terminu nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ skarżący nie uprawdopodobnił okoliczności wskazujących na brak jego winy w uchybieniu terminu. Z akt sprawy wynikało, że wyrok w tej sprawie WSA w L. wydał w dniu 7 marca 2013 r., a termin do złożenia wniosku o jego uzasadnienie upłynął 14 marca 2013 r. Natomiast z treści wniosku o przywrócenie terminu wskazywaną przez skarżącego przeszkodą w zachowaniu terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku był brak wiedzy o ogłoszeniu wyroku w niniejszej sprawie na rozprawie w dniu 7 marca 2013 r. Skarżący wyjaśnił, że nie otrzymał przesyłki z zawiadomieniem o terminie rozprawy i Sąd uznał ją za doręczoną w dniu 1 marca 2013 r. Skarżący podkreślił, że w dniach od 13 lutego 2013 r. do 20 lutego 2013 r. przebywał w domu na zwolnieniu i listonosz miał możliwość osobistego doręczenia przesyłki czego jednak nie uczynił i nie pozostawił awiza.

Sąd I instancji dodał również, że wbrew twierdzeniom skarżącego, z akt sprawy wynika, że przesyłka zawierająca zawiadomienie o terminie rozprawy była dwukrotnie awizowana: 15 lutego 2013 r. i 25 lutego 2013 r. Ze zwrotnego poświadczenia odbioru przesyłki wynika, że awizo umieszczono w oddawczej skrzynce pocztowej. Stosownie do treści art. 73 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.) w razie niemożności doręczenia pisma w sposób przewidziany w art. 65-72 p.p.s.a. (np. adresatowi do rąk własnych, dorosłemu domownikowi), pismo składa się na okres czternastu dni w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy, dokonując jednocześnie zawiadomienia (§ 1), które umieszcza się w skrzynce pocztowej adresata lub na drzwiach mieszkania na okres siedmiu dni (§ 2). W przypadku niepodjęcia pisma w tym terminie, pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru pisma w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od pierwszego zawiadomienia o złożeniu pisma w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy (§ 3). W konsekwencji doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1 (§ 4).

Przedłożone przez skarżącego zwolnienie lekarskie z dnia 15 lutego 2013 r. potwierdza, że skarżący faktycznie nie mógł odebrać wyżej wymienionej przesyłki w dniach od 15 lutego 2013 r. (data pierwszego awiza) do dnia 20 lutego 2013 r., bowiem w okresie od 13 lutego 2013 r. do 20 lutego 2013 r. przebywał na zwolnieniu. Nie było natomiast żadnych przeszkód do odebrania przesyłki po 20 lutego 2013 r. Po raz drugi była ona awizowana 25 lutego 2013 r., a zatem już po zakończeniu okresu zwolnienia. Ostatnim dniem terminu do odebrania przesyłki był 1 marca 2013 r. Skarżący we wskazanym terminie przesyłki nie odebrał, nie wskazał również okoliczności, które mu to uniemożliwiły.

Następstwem takiego stanu rzeczy było przyjęcie przez Sąd, że doręczenie przesyłki nastąpiło w dniu 1 marca 2013 r., w trybie tzw. doręczenia zastępczego wynikającego z art. 73 p.p.s.a. Należało zatem przyjąć, że skarżący był powiadomiony o terminie rozprawy z dnia 7 marca 2013 r. i siedmiodniowy termin do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku upływał w dniu 14 marca 2013 r. Z adnotacji na przesyłce zawierającej zawiadomienie o terminie rozprawy wynika, że została ona zwrócona do WSA w Lublinie w dniu 5 marca 2013 r. (k. 43 akt sądowych). Zgodnie z art. 91 § 1 zdanie 3 i 4 p.p.s.a. zawiadomienie powinno być doręczone co najmniej na siedem dni przed posiedzeniem. W przypadkach pilnych termin ten może być skrócony do trzech dni. Stosownie do przepisów ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenie polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712) w postępowaniu o dofinansowanie projektu stosuje się skrócone terminy. Zgodnie z art. 30c ust. 1 ustawy skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego wnosi się w terminie 14 dni. Również termin do wniesienia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego wynosi 14 dni (30d ust. 1 ustawy). Sąd rozstrzyga sprawę w terminie 30 dni od dnia wniesienia skargi (art. 30c ust. 4 i 30d ust. 2 ustawy). Powyższe uzasadnia zastosowanie skróconego terminu zawiadomienia o terminie rozprawy.

W ocenie Sądu, skarżący nie przedstawił żadnych obiektywnych okoliczności, które wystąpiłyby w okresie biegu terminu do dokonania czynności procesowej i które Sąd mógłby rozważyć oraz ewentualnie potraktować jako przeszkody uniemożliwiające skarżącemu zachowanie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł S. W., zaskarżając go w całości i zarzucając mu naruszenie:

1. art. 73 § 1 p.p.s.a. przez błędne zastosowanie w sprawie w sytuacji, gdy w dniu 15 lutego 2013 r. w dacie, kiedy rzekomo próbowano doręczyć zawiadomienie o rozprawie przebywał w domu na zwolnieniu lekarskim, a więc nie było podstaw do zastosowania tzw. doręczenia zastępczego,

2. art. 91 § 2 p.p.s.a. przez zawiadomienie o terminie posiedzenia z uchybieniem siedmiodniowego terminu przez co uniemożliwiono skarżącemu obronę jego praw,

3. art. 86 §1 p.p.s.a. przez błędne uznanie, że skarżący nie uprawdopodobnił, iż nie złożył wniosku o uzasadnienie wyroku w terminie bez swojej winy.

W związku z powyższym wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości.

W uzasadnieniu zażalenia skarżący wskazał, że Sąd I instancji błędnie uznał, iż 1 marca 2003 r. zostało mu doręczone zawiadomienie o terminie rozprawy. Jak wykazał, 15 lutego 2013 r. w związku z chorobą przebywał w domu i w tym. dniu nie próbowano doręczyć mu przesyłki. Oznacza to, że nie było żadnych podstaw do zastosowania tzw. doręczenia zastępczego.

Po drugie jeżeli uznać, że zawiadomienie doręczono mu z upływem 14 dni od daty pierwszego awizo, to Sąd nie zachował wymaganego terminu. Zgodnie z art. 91 § 1 p.p.s.a. wezwanie na rozprawę winno być doręczone stronie na 7 dni przed tym terminem. Celem tego przepisu jest niewątpliwie zapewnienie stronie odpowiedniego czasu na takie zorganizowanie jej spraw, które pozwoli jej wziąć udział w posiedzeniu i przygotować się do niego, a tym samym umożliwi jej obronę jej praw. Jedynie w pilnych przypadkach termin ten może być skrócony do trzech dni (art, 91 § 2 zd. ostatnie). Z akt sprawy (choćby z zarządzenia o wyznaczeniu rozprawy) winno jednak wynikać, iż taki właśnie przypadek zachodzi w sprawie. Doręczenie wezwania z naruszeniem terminu określonego w art. 91 § 2 zd. 3 p.p.s.a. winno być w takim przypadku uznane za nieprawidłowe i skutkować odroczeniem rozprawy (por. J.P. Tamo, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Wyd. Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006, s. 233). Sąd mimo podstaw rozprawy nie odroczył.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy podnieść, że regułą w postępowaniu sądowym jest bezskuteczność czynności podjętych przez stronę po terminie. Zasada ta nie ma jednak charakteru bezwzględnego. Przepis art. 86 § 1 zd. 1 p.p.s.a. przewiduje bowiem możliwość przywrócenia terminu przez sąd na wniosek strony pod warunkiem, że uchybiła ona terminowi bez swojej winy. Zgodnie zaś z przepisem art. 87 § 2 p.p.s.a. w piśmie zawierającym wniosek o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu. Uprawdopodobnienie - jak zgodnie przyjmuje się w orzecznictwie - jest środkiem zastępczym dowodu w ścisłym tego słowa znaczeniu i nie daje pewności, lecz tylko wiarygodność (prawdopodobieństwo) twierdzenia o jakimś fakcie (por. postanowienia NSA: z 20 lutego 2012 r., II FZ 145/12; z 24 listopada 2011 r., II FZ 711/11). W piśmiennictwie uprawdopodobnienie określane jest jako ułatwione postępowanie dowodowe, postępowanie zmierzające do uwiarygodnienia twierdzeń, surogat, namiastka dowodu bądź środek zastępczy dowodu niedający pewności, lecz tylko wiarygodność (prawdopodobieństwo) twierdzenia o jakimś fakcie (za: M. Iżykowski, Charakterystyka prawna uprawdopodobnienia w postępowaniu cywilnym, NP 1980, nr 3, s. 75) (podobnie wskazano w orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 marca 2012r., sygn. akt II FZ 142/12).

Intencją ustawodawcy przy tworzeniu przepisów regulujących instytucję przywrócenia terminu było umożliwienie stronie obrony swoich praw czy interesów w sytuacji, gdy upływ terminów procesowych wywołał dla niej negatywne skutki prawne, przy jednoczesnym założeniu, że strona dołożyła wszelkich możliwych starań, aby takich negatywnych konsekwencji uniknąć. Pierwszorzędne znaczenie dla rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do dokonania czynności w postępowaniu sądowym ma zatem ustalenie, że fakt uchybienia przez stronę terminowi nie nastąpił z jej winy. Dla takiej oceny konieczne jest nie tylko dokonanie analizy okoliczności podnoszonych przez stronę, lecz również całości okoliczności sprawy. W tym zakresie sąd nie jest związany twierdzeniami wniosku, gdyż istota uprawdopodobnienia sprowadza się do przekonania sądu o przynajmniej prawdopodobieństwie zaistnienia faktów, na które powołuje się strona domagająca się przywrócenia terminu. Daje to sądowi możliwość dokładnego uwzględnienia wszelkich okoliczności konkretnego przypadku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego powołane w toku postępowania przyczyny opóźnienia uprawdopodabniają brak winy w przekroczeniu terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Skarżący już we wniosku o przywrócenie terminu zarzucił, że w czasie, gdy listonosz pozostawić miał pierwsze awizo tj. 15 lutego 2013 r., był chory i przebywał w tym czasie w domu, jednakże pracownik poczty nie doręczył mu zawiadomienia ani nie pozostawił awiza. Skarżący przedstawił zwolnienie za okres od 13 do 20 lutego 2013 r., co w pewien sposób uprawdopodabnia jego wyjaśnienia. Oczywiście słusznie zauważa Sąd I instancji, że przesyłka zawierająca zawiadomienie o terminie rozprawy była ponownie awizowana 25 lutego 2013 r., tj. po zakończeniu zwolnienia lekarskiego, oraz że ostatnim dniem do jej odebrania był 1 marca 2013 r. Niemniej z adnotacji Urzędu Pocztowego na tzw. "zwrotce" wynika, iż została ona odesłana do WSA w Lublinie dopiero 5 marca 2013 r. Sąd I instancji fakt ten zauważa, ale nie wyjaśnia już, w jakim dniu i o której godzinie przesyłka ta dotarła do siedziby Sądu, a w szczególności do akt sprawy. Skarżący natomiast do wniosku o przywrócenie terminu załączył wydruk internetowy "śledzenie przesyłek – tracking", który zawiera informację o możliwości dokładnego prześledzenia "trasy" awizowanej przesyłki, a więc tabeli dokładnych dat doręczenia i odbierania korespondencji. Z informacji tych miałoby wynikać, że sporna przesyłka – zawierająca zawiadomienie o terminie rozprawy była dwukrotnie awizowana i w dniu 5 marca 2013 r. została nadana w Urzędzie Pocztowym w C. celem zwrotu do WSA w L. Z informacji tych wynikałoby, że przesyłka ta została doręczona do WSA w dniu 7 marca 2013 r. i odebrana o godzinie 15.00.

Skarżący podnosił także taką okoliczność, że w dniu 6 marca 2013 r. zastał awizo o przesyłce pocztowej. Następnego dnia tj. 7 marca 2013 r. o godz. 11.13 odebrał w Urzędzie Pocztowym tę przesyłkę, która zawierała odpowiedź na jego skargę. Z informacji przy tym piśmie wynikało, że odpowiedź organu na jego skargę wpłynęła do WSA 28 lutego 2013 r., lecz odpis tej odpowiedzi dla skarżącego został nadany dopiero 4 marca 2013 r. Okoliczności te wynikały też z ww. wydruku internetowego "śledzenie przesyłek – tracking [...]". Skarżący wywodził, że w tej sytuacji, w szczególności po odebraniu z Urzędu Pocztowego odpowiedzi na skargę, nadal oczekiwał na wyznaczenie terminu rozprawy.

Wobec powyższego Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarżący uprawdopodobnił, iż nie ponosi winy w nieterminowym złożeniu wniosku o uzasadnienie wyroku z dnia 7 marca 2013 r., co uzasadniało przywrócenie terminu do dokonania danej czynności w świetle art. 86 § 1 p.p.s.a.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 188 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...