I OSK 2819/13
Wyrok
Naczelny Sąd Administracyjny
2014-03-04Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Barbara Adamiak /przewodniczący sprawozdawca/
Iwona Bogucka
Wiesław MorysSentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.), Sędzia NSA Wiesław Morys, Sędzia del. WSA Iwona Bogucka, Protokolant asystent sędziego Jan Wasilewski, po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezydenta Miasta Radomia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 sierpnia 2013 r. sygn. akt VIII SA/Wa 639/13 w sprawie ze skargi W. B. na zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Prezydenta Miasta Radomia na rzecz W. B. kwotę 120 (stu dwudziestu) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Prezydent Miasta Radomia zarządzeniem z dnia [...] maja 2013 r. nr [...] ogłosił konkurs na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu. W ogłoszeniu wskazano, że do konkursu może przystąpić osoba, która spełnia wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 października 2009 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach szkół publicznych i rodzajach publicznych placówek, odpowiednie do zajmowania stanowiska dyrektora zespołu szkół publicznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 184, poz. 1436). W dalszej kolejności zostały wymienione dokumenty, jakie powinny zawierać oferty osób przystępujących do konkursu według wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373).
Do konkursu przystąpiło dwóch kandydatów, tj. W. B. i A. S. W wyniku przeprowadzonego postępowania konkursowego komisja konkursowa w dniu [...] czerwca 2013 r. podjęła uchwałę o niedopuszczeniu do udziału w konkursie kandydata W. B. z powodu niespełnienia wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. Kandydat nie przedstawił, w ocenie komisji konkursowej ani oryginału, ani poświadczonej przez kandydata za zgodność z oryginałem kopii dyplomu ukończenia studiów wyższych lub świadectwa ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania albo świadectwa ukończenia kursu kwalifikacyjnego z zakresu zarządzania oświatą, a zatem nie został spełniony wymóg pkt 2 ppkt 5 ogłoszenia konkursu.
Prezydent Miasta Radomia zarządzeniem nr [...] z dnia [...] lipca 2013 r. zatwierdził wyniki konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu.
W. B. w dniu [...] lipca 2013 r. wystąpił do Prezydenta Miasta Radomia z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa i unieważnienie postępowania konkursowego oraz o ponowne przeprowadzenie konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu.
W odpowiedzi z dnia [...] lipca 2013 r. Prezydent Miasta Radomia odmówił unieważnienia postępowania konkursowego wywodząc o braku podstaw do takiego rozstrzygnięcia.
Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na uchwałę komisji konkursowej o niedopuszczeniu do udziału w konkursie oraz na zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia w przedmiocie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu w dniu 10 lipca 2013 r. wniósł W. B.
Zaskarżonemu zarządzeniu zarzucił:
1) rażące naruszenie przepisów § 4 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 1 ust. 2 lit. e/ rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej poprzez:
– odmowę dopuszczenia skarżącego do postępowania konkursowego pomimo złożenia przez niego wszystkich wymaganych prawem dokumentów;
– odmowę umożliwienia skarżącemu uzupełnienia poświadczenia dokumentu, tj. świadectwa ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania lub też uzupełnienia oryginału ww. dokumentu, a co za tym idzie naruszenie § 8 ust. 2 pkt 1 cyt. rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 8 kwietnia 2010 r. poprzez zatwierdzenie przez Prezydenta Miasta Radomia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu pomimo przesłanki unieważnienia konkursu z uwagi na nieuzasadnione niedopuszczenie skarżącego do postępowania konkursowego;
2) naruszenie zasady bezstronności komisji konkursowej poprzez wyznaczenie do jej składu osób personalnie związanych z kandydatem, który wygrał konkurs. W składzie komisji konkursowej zasiadał bowiem były dyrektor szkoły, w której uczy kandydat, który wygrał konkurs.
W uzasadnieniu skargi W. B. podniósł, że decyzja komisji konkursowej o niedopuszczeniu go do udziału w postępowaniu konkursowym była nieuzasadniona i sprzeczna z prawem. Wskazał, że komisja konkursowa nie wykonała własnej uchwały, na podstawie której skarżący uzyskał prawo do okazania oryginału dokumentu w miejsce dokumentu będącego kopią. Wywiódł, że skoro przepis rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. mówi o obowiązku złożenia jednego z trzech wymienionych alternatywnie dokumentów, to złożenie przez niego choćby jednego z nich, w tym przypadku dyplomu ukończenia studiów wyższych oznacza, że wymóg ten został wypełniony. W związku z tym fakt, czy złożono dodatkowo świadectwo studiów podyplomowych z zakresu zarządzania i czy dokument ten był poświadczony przez skarżącego, czy też nie, nie ma żadnego znaczenia w sprawie i nie może wywoływać dla skarżącego żadnych negatywnych skutków prawnych.
Uzasadniając zarzut braku bezstronności komisji konkursowej skarżący wskazał, że w jej składzie zasiadał były dyrektor szkoły, w której uczy kandydat, który wygrał konkurs. Fakt ten, w jego ocenie, może mieć znaczenie dla oceny bezstronności komisji. Swoją argumentację w odniesieniu do zgłoszonych zarzutów poparł poglądami orzecznictwa sądowego powołując wskazane w treści skargi wyroki sądów administracyjnych.
W odpowiedzi na skargę Prezydent Miasta Radomia, wniósł o jej oddalenie.
Wskazał, że w stanie faktycznym zaistniałym w przebiegu postępowania konkursowego na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, dobrą wolą komisji konkursowej było podjęcie uchwały w sprawie dopuszczenia możliwości okazania przez skarżącego oryginału dokumentu. Wobec faktu, że skarżący nie mógł okazać oryginału dokumentu, gdyż go przy sobie nie posiadał, komisja w zasadzie jednomyślnie podjęła uchwałę o niedopuszczeniu kandydata do II etapu konkursu. Podkreślił, że żaden z przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej regulującego tryb postępowania konkursowego, nie nakłada na komisję obowiązku przeprowadzenie takiego postępowania. Wobec przedłożenia przez W. B. niepoświadczonej za zgodność z oryginałem kopii dokumentu, komisja miała prawo do odmowy dopuszczenia go do udziału w konkursie, tak jak to czynią wszystkie komisje konkursowe w przypadku uchybień formalnych, nawet co do osób będących w chwili konkursu dyrektorami.
Podniósł, że brak jest podstaw do twierdzenia, że obecność w pracach komisji konkursowej byłego dyrektora placówki, w której uczy druga kandydatka, mogłoby mieć jakiekolwiek znaczenie dla rozstrzygnięcia tego konkursu. Wywiódł, że skarżący w żaden sposób nie wykazał, aby fakt ten miał wpływ dla oceny bezstronności komisji, przy czym komisja konkursowa obradowała w składzie 9-osobowym i podejmuje decyzje większością głosów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 28 sierpnia 2013 r. sygn. akt VIII SA/Wa 639/13, po rozpoznaniu sprawy ze skargi W. B. na zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia z [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że przedmiotem kontroli Sądu było zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia nr [...] z [...] lipca 2013 r. w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu.
Stosownie do treści art. 36a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza organ prowadzący szkołę lub placówkę. Kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu. Kandydatowi nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora (ust. 2). Przepis art. 5c pkt 2 ww. ustawy stanowi natomiast, iż w przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, zadania i kompetencje organu prowadzącego określone w art. 36a ust. 1, 4–6, 10, 12 i 14, wykonuje odpowiednio: wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu, zarząd województwa.
Natomiast regulamin konkursu na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki oraz tryb pracy komisji konkursowej, w szczególności sposób ogłaszania konkursu oraz sposób nadzorowania prawidłowości postępowania konkursowego przez organ prowadzący szkołę lub placówkę został określony w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373).
Zgodnie z § 8 ust. 2 tego rozporządzenia organ prowadzący publiczne przedszkole, publiczną szkołę lub publiczną placówkę zatwierdza konkurs albo unieważnia konkurs i zarządza ponowne jego przeprowadzenie w razie stwierdzenia m.in. nieuzasadnionego niedopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego.
Stosownie zaś do § 4 ust. 2 pkt 2 Komisja Konkursowa podejmuje uchwałę o odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego, jeżeli oferta nie zawiera wszystkich dokumentów wskazanych w ogłoszeniu konkursu. Natomiast wyliczenie wymaganych dokumentów, które powinna zawierać oferta kandydata, zawiera § 1 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, który w ppkt e/ wymienia dokumenty potwierdzające spełnienie przez kandydata wymogów w zakresie wykształcenia.
W sprawie spór sprowadza się do ustalenia, czy stwierdzony przez komisję konkursową brak własnoręcznego podpisu kandydata na kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych w zakresie zarządzania oświatą mógł stanowić podstawę niedopuszczenia skarżącego do udziału w konkursie. Od przesądzenia powyższego faktu zależy bowiem ocena prawidłowości przeprowadzonego konkursu i wydanego przez Prezydenta Miasta Radomia zarządzenia o zatwierdzeniu konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu.
W ocenie Sądu tego rodzaju uchybienie nie powinno spowodować niedopuszczenia skarżącego do udziału w konkursie. Należy podkreślić, że przepisy rozporządzenia konkursowego MEN regulują kwestię dokumentów potwierdzających spełnienie przez kandydata wymogów w zakresie wykształcenia w § 1 ust. 2 pkt 4 lit. e/ rozporządzenia stanowiąc, że wymaganymi od kandydata dokumentami są "oryginały lub poświadczone przez kandydata za zgodność z oryginałem kopie dokumentów potwierdzających posiadanie wymaganego wykształcenia, w tym dyplom ukończenia studiów wyższych lub świadectwo ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania albo świadectwo ukończenia kursu kwalifikacyjnego z zakresu zarządzania oświatą". Sąd podkreślił, że w odniesieniu do kandydatów na stanowisko dyrektora publicznej szkoły istnieje wymóg przedłożenia oprócz dyplomu ukończenia szkoły wyższej także dokumentów potwierdzających kwalifikacje menadżerskie z zakresu zarządzania wynikający z § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 października 2009 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach publicznych szkół i rodzajach publicznych placówek.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego ustalonego w kontrolowanej sprawie, komisja konkursowa stwierdzając, jak wynika ze sporządzonego przez nią protokołu, jedynie brak podpisu skarżącego na kserokopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania oświatą, jeżeli nie miała zastrzeżeń co do samego dokumentu, powinna umożliwić skarżącemu uzupełnienie braku formalnego przez własnoręczne złożenie podpisu poświadczającego zgodność kserokopii z oryginałem. Tego rodzaju czynność nie jest sprzeczna z przepisami rozporządzenia konkursowego MEN (żaden z jego przepisów nie wprowadza zakazu uzupełniania w ten sposób braków formalnych przedłożonych kopii dokumentów), a jednocześnie nie tamuje dalszych czynności i postępowania komisji konkursowej.
Trzeba także mieć na uwadze, że § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia konkursowego, określający przesłanki unieważnienia konkursu jako przyczynę unieważnienia wymienia nie tylko "nieuzasadnione niedopuszczenie kandydata do postępowania konkursowego" (pkt 1 rozporządzenia), ale także "inne nieprawidłowości, które mogły mieć wpływ na wynik konkursu" (pkt 4 rozporządzenia). Wskazuje to na różnicowanie przez prawodawcę przyczyn, które decydują o ocenie odnośnie zgodnego lub niezgodnego z prawem przeprowadzenia konkursu. Powyższe, zdaniem Sądu, prowadzi do wniosku, że w toku postępowania konkursowego mogą zaistnieć tego rodzaju uchybienia, które są nieistotne i jako takie mogą podlegać ewentualnemu uzupełnieniu. Do takich nieistotnych uchybień należy zaliczyć brak podpisu kandydata na kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania, w sytuacji kiedy z okoliczności (umieszczenia tego dokumentu wraz z innymi dokumentami oferty w zamkniętej kopercie) wynika, że pochodzi on niewątpliwie od danego kandydata. Tego rodzaju brak może co najwyżej podlegać uzupełnieniu w sposób wskazany wyżej przez Sąd. W przedmiotowej sprawie takie uzupełnienie nie nastręczało żadnych problemów, gdyż jak wynika z protokołu posiedzenia komisji konkursowej z dnia [...] czerwca 2013 r. skarżący stawił się osobiście na to posiedzenie. Pogląd co do możliwości uzupełniania uchybień formalnych w postępowaniach konkursowych w oświacie jest prezentowany w orzecznictwie (vide wyrok NSA z dnia 16 lipca 2013 r. sygn. akt I OSK 786/13). Natomiast przeprowadzone w rozpoznawanej sprawie przez komisję konkursową głosowanie i podjęcie decyzji o zażądaniu przedstawienia przez skarżącego oryginału dyplomu, nie pozostaje w związku rzeczowym ze stwierdzonym brakiem formalnym, ponieważ jak wynika z przepisu § 1 ust. 3 rozporządzenia konkursowego MEN, żądanie przedstawienia oryginału dokumentów w postępowaniu konkursowym w oświacie może zgłosić jedynie organ, a nie komisja konkursowa.
Czynność odrzucenia oferty skarżącego w drodze uchwały komisji konkursowej i niedopuszczenie go do udziału w konkursie, w powyższej sytuacji została dokonana z rażącym naruszeniem § 4 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia konkursowego MEN. Tym samym w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym Prezydent Miasta Radomia winien był skorzystać z uprawnienia przewidzianego w § 8 ust. 2 pkt 1 cyt. rozporządzenia konkursowego MEN, czyli unieważnić konkurs i zarządzić ponowne jego przeprowadzenie z uwagi na nieuzasadnione niedopuszczenie kandydata do postępowania konkursowego. Tymczasem wydając zaskarżone zarządzenie nr [...] z dnia [...] lipca 2013 r. o zatwierdzeniu wyników konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, Prezydent Miasta Radomia rażąco naruszył art. 36a ust. 2 ustawy o systemie oświaty, bowiem przeprowadzone w kontrolowanej sprawie postępowanie konkursowe z wykazanymi wyżej rażącymi nieprawidłowościami i uchybieniami nie kwalifikowało się do jego zatwierdzenia i uznania, że doprowadziło ono do wyłonienia kandydata na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu. Prawidłowym działaniem Prezydenta Miasta Radomia w zaistniałej sytuacji powinno być, stosownie do cyt. § 8 ust. 2 rozporządzenia konkursowego MEN, unieważnienie konkursu i zarządzenie ponownego jego przeprowadzenia. Organ ponownie rozpoznając sprawę weźmie pod uwagę te rozważania i wykona wytyczne Sądu.
Natomiast jako niezasadne należy ocenić zarzuty skargi w części dotyczącej naruszenia zasady bezstronności komisji konkursowej i nie mógł on stanowić przesłanki do unieważnienia przez Prezydenta Miasta Radomia postępowania konkursowego. Jak Sąd wskazał w uzasadnieniu wyroku w sprawie sygn. akt VIII SA/Wa 638/13 w sprawie skargi na uchwałę komisji konkursowej o niedopuszczeniu skarżącego do udziału w konkursie, z przedłożonych przez organ dokumentów wynika, że skład komisji odpowiadał wymogom określonym w przepisach ww. rozporządzenia konkursowego MEN, a branie udziału w pracach komisji byłego dyrektora szkoły, w której pracuje kandydatka, której oferta została wybrana w konkursie, w kontekście powyższych przepisów nie stanowi o niemożności udziału takiej osoby w komisji konkursowej. Taka okoliczność nie daje podstaw do wykluczenia ze składu komisji konkursowej.
Powyższe nie zmienia jednakże oceny Sądu, że wydane zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia nr [...] z dnia [...] lipca 2013 r. o zatwierdzeniu wyników konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, w kontekście wskazanych wyżej wyników sądowej kontroli dokonanej w rozpoznawanej sprawie, rażąco naruszyło przepisy art. 36a ust. 2 w zw. z § 4 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia konkursowego MEN, wskutek czego na podstawie art. 147 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) Sąd stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia.
Prezydent Miasta Radomia wniósł od wyroku skargę kasacyjną zaskarżając wyrok w całości. Skargę kasacyjną oparł na zarzutach:
1) naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię § 8 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm. ) poprzez przyjęcie, że brak podpisu kandydata na kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania oświatą jest nieprawidłowością w rozumieniu tego przepisu,
2) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię § 1 ust. 2 pkt 4 lit. e/ rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm.) polegającą na przyjęciu, że wymienione w tym przepisie dokumenty nie muszą spełniać kryteriów w nim określonych i mogą być na każdym etapie postępowania konkursowego uzupełnione,
3) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię § 4 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 1 ust. 2 pkt 4 lit. e/ rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm.) polegającą na przyjęciu, że złożenie przez kandydata kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania oświatą bez podpisu potwierdzającego jego zgodność z oryginałem nie świadczy o niekompletności oferty w rozumieniu ww. przepisu,
4) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm.) w zw. z art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst. jedn. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm. zm. ) podczas, gdy brak jest przesłanek świadczących o niezasadności niedopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego,
5) rażące naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 141 § 4 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, polegające na braku wskazania na jakiej podstawie prawnej Wojewódzki Sąd Administracyjny oparł twierdzenie, że komisja konkursowa, stwierdzając brak podpisu kandydata na kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania oświatą, powinna umożliwić kandydatowi uzupełnienie tego braku poprzez własnoręczne złożenie podpisu poświadczającego zgodność kopii tego dokumentu z oryginałem.
Na tych podstawach wnosił o:
1) uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania,
2) zasądzenie na rzecz skarżącego kasacyjnie organu kosztów postępowania według norm przepisanych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują, enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu, przy rozpoznaniu sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.
Skarga kasacyjna nie została oparta na usprawiedliwionych podstawach. Zarzut naruszenia § 8 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm.) nie jest zasadny. Według § 8 ust. 2 pkt 4 powołanego rozporządzenia: "Organ prowadzący publiczne przedszkole, publiczną szkołę lub publiczną placówkę zatwierdza konkurs albo unieważnia konkurs i zarządza ponowne jego przeprowadzenie w razie stwierdzenia innych nieprawidłowości, które mogły mieć wpływ na wynik konkursu". § 8 powołanego rozporządzenia ustanawia przesłanki, których wystąpienie jest podstawą do unieważnienia konkursu. Podstawę do unieważnienia konkursu wyliczoną w § 8 ust. 2 pkt 4 należy wyprowadzić przez regulację § 4 ust. 2 powołanego rozporządzenia, który stanowi: "Komisja podejmuje uchwałę o odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego, jeżeli: 1) oferta została złożona po terminie, 2) oferta nie zawiera wszystkich dokumentów wskazanych w ogłoszeniu konkursu, 3) z oferty wynika, że kandydat nie spełnia wymagań wskazanych w ogłoszeniu konkursu". Według § 1 ust. 4 lit. e/ powołanego rozporządzenia wymagane dokumenty to oryginał lub poświadczona przez kandydata za zgodność z oryginałem kopia dokumentów potwierdzających wymagane wykształcenie, w tym dyplomu ukończenia studiów wyższych lub świadectwa ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania albo świadectwa ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania, albo świadectwa ukończenia kursu kwalifikacyjnego z zakresu zarządzania oświatą". W zaskarżonym wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przeprowadził w pełni prawidłową wykładnię. Ocena czy oferta nie zawiera wszystkich dokumentów wskazanych w ogłoszeniu konkursu daje podstawy do wyróżnienia braku dokumentów wskazanych w ogłoszeniu konkursu i przedstawienie dokumentów, których wiarygodność budzi zasadnicze zastrzeżenia oraz dokumentów, co do których można wyprowadzić zastrzeżenia pod względem formalnym, które nie prowadzą do podważenia ich wiarygodności. Należy wskazać, że w regulacji § 1 pkt 4 lit. e/ powołanego rozporządzenia nie wymaga się uwierzytelnienia kopii oryginału dokumentów potwierdzających posiadanie wymaganego wykształcenia, a wyłącznie poświadczenie przez kandydata za zgodność z oryginałem. § 1 pkt 4 lit. e/ nie określa formy poświadczenia, co może dawać podstawy, że obowiązuje wymóg formy własnoręcznego podpisu, ale też przez złożenie w ofercie takiego odpisu może stanowić podstawę przyjęcia oświadczenia przez czynność złożenia. W przyjętych rozwiązaniach prawnych składanie odpisów dokumentów jest ściśle formalizowane, w tym zakresie takiej formalizacji nie przyjęto. Daje to podstawę do kwalifikacji, że nie można przyjąć formalistycznej oceny przedstawionych dokumentów, odrzucając ich moc na uchybieniu, które nie przesądza o wiarygodności dokumentu.
Należy wskazać, że załącznik do zarządzenia Nr [...] Prezydenta Miasta Radomia z [...] maja 2013 r. w sprawie ogłoszenia konkursu na kandydatów na stanowisko dyrektorów szkół w Radomiu stanowi przepisanie, stawianych osobom składającym oferty, wymogów przyjętych w § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 313 ze zm.). Nie zawiera regulacji formy potwierdzenia składanych dokumentów. W pkt 3 Ogłoszenia zawarto pouczenie "Oferty należy składać w zamkniętych kopertach z podaniem imienia i nazwiska kandydata oraz adresem zwrotnym i dopiskiem "Konkurs na kandydata na stanowisko dyrektora". Brak określenia sposobu poświadczenia składanych odpisów. Należy w pełni podzielić stanowisko przyjęte w wyroku z 16 lipca 2013 r. I OSK 786/13 "(...) organ prowadzący szkołę był zobowiązany tak sformułować ogłoszenie by wypełnić wymogi rozporządzenia z 2010 r. a było to po to, by uczestnicy wiedzieli, spełnienia jakich obowiązków organ prowadzący szkolę od nich oczekuje. W związku z powyższym, wymogi określone w ogłoszeniu o konkursie musiały być w zaistniałej sytuacji zredagowane w sposób w pełni zrozumiały i nie budzący wątpliwości kandydatów". W sprawie ogłoszenie o konkursie nie zawierało regulacji co do formy poświadczenia, w tym wymogu opatrzenia podpisem. Całość złożonej dokumentacji przez W. B. w sposób jednoznaczny daje podstawy do oceny, że odpis dyplomu studiów podyplomowych jest potwierdzony przez niego, przez złożenie łącznie z pozostałymi odpisami. Wskazuje na to też jednolita data, która jest zamieszczona na wszystkich dołączonych w ofercie odpisach. Skoro został złożony przez W. B., a nie budzi żadnych wątpliwości wiarygodności odpisu, jego pełna treść w zakresie wystawienia przez wskazaną uczelnię, to nie było podstaw do przyjęcia, że spełnione są przesłanki niedopuszczenia do konkursu.
W tym stanie rzeczy, skoro skarga kasacyjna nie została oparta na usprawiedliwionych podstawach, na mocy art. 184 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.
O kosztach postępowania kasacyjnego Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 204 pkt 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Barbara Adamiak /przewodniczący sprawozdawca/Iwona Bogucka
Wiesław Morys
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.), Sędzia NSA Wiesław Morys, Sędzia del. WSA Iwona Bogucka, Protokolant asystent sędziego Jan Wasilewski, po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezydenta Miasta Radomia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 sierpnia 2013 r. sygn. akt VIII SA/Wa 639/13 w sprawie ze skargi W. B. na zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Prezydenta Miasta Radomia na rzecz W. B. kwotę 120 (stu dwudziestu) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Prezydent Miasta Radomia zarządzeniem z dnia [...] maja 2013 r. nr [...] ogłosił konkurs na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu. W ogłoszeniu wskazano, że do konkursu może przystąpić osoba, która spełnia wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 października 2009 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach szkół publicznych i rodzajach publicznych placówek, odpowiednie do zajmowania stanowiska dyrektora zespołu szkół publicznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 184, poz. 1436). W dalszej kolejności zostały wymienione dokumenty, jakie powinny zawierać oferty osób przystępujących do konkursu według wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373).
Do konkursu przystąpiło dwóch kandydatów, tj. W. B. i A. S. W wyniku przeprowadzonego postępowania konkursowego komisja konkursowa w dniu [...] czerwca 2013 r. podjęła uchwałę o niedopuszczeniu do udziału w konkursie kandydata W. B. z powodu niespełnienia wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. Kandydat nie przedstawił, w ocenie komisji konkursowej ani oryginału, ani poświadczonej przez kandydata za zgodność z oryginałem kopii dyplomu ukończenia studiów wyższych lub świadectwa ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania albo świadectwa ukończenia kursu kwalifikacyjnego z zakresu zarządzania oświatą, a zatem nie został spełniony wymóg pkt 2 ppkt 5 ogłoszenia konkursu.
Prezydent Miasta Radomia zarządzeniem nr [...] z dnia [...] lipca 2013 r. zatwierdził wyniki konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu.
W. B. w dniu [...] lipca 2013 r. wystąpił do Prezydenta Miasta Radomia z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa i unieważnienie postępowania konkursowego oraz o ponowne przeprowadzenie konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu.
W odpowiedzi z dnia [...] lipca 2013 r. Prezydent Miasta Radomia odmówił unieważnienia postępowania konkursowego wywodząc o braku podstaw do takiego rozstrzygnięcia.
Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na uchwałę komisji konkursowej o niedopuszczeniu do udziału w konkursie oraz na zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia w przedmiocie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu w dniu 10 lipca 2013 r. wniósł W. B.
Zaskarżonemu zarządzeniu zarzucił:
1) rażące naruszenie przepisów § 4 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 1 ust. 2 lit. e/ rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej poprzez:
– odmowę dopuszczenia skarżącego do postępowania konkursowego pomimo złożenia przez niego wszystkich wymaganych prawem dokumentów;
– odmowę umożliwienia skarżącemu uzupełnienia poświadczenia dokumentu, tj. świadectwa ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania lub też uzupełnienia oryginału ww. dokumentu, a co za tym idzie naruszenie § 8 ust. 2 pkt 1 cyt. rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 8 kwietnia 2010 r. poprzez zatwierdzenie przez Prezydenta Miasta Radomia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu pomimo przesłanki unieważnienia konkursu z uwagi na nieuzasadnione niedopuszczenie skarżącego do postępowania konkursowego;
2) naruszenie zasady bezstronności komisji konkursowej poprzez wyznaczenie do jej składu osób personalnie związanych z kandydatem, który wygrał konkurs. W składzie komisji konkursowej zasiadał bowiem były dyrektor szkoły, w której uczy kandydat, który wygrał konkurs.
W uzasadnieniu skargi W. B. podniósł, że decyzja komisji konkursowej o niedopuszczeniu go do udziału w postępowaniu konkursowym była nieuzasadniona i sprzeczna z prawem. Wskazał, że komisja konkursowa nie wykonała własnej uchwały, na podstawie której skarżący uzyskał prawo do okazania oryginału dokumentu w miejsce dokumentu będącego kopią. Wywiódł, że skoro przepis rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. mówi o obowiązku złożenia jednego z trzech wymienionych alternatywnie dokumentów, to złożenie przez niego choćby jednego z nich, w tym przypadku dyplomu ukończenia studiów wyższych oznacza, że wymóg ten został wypełniony. W związku z tym fakt, czy złożono dodatkowo świadectwo studiów podyplomowych z zakresu zarządzania i czy dokument ten był poświadczony przez skarżącego, czy też nie, nie ma żadnego znaczenia w sprawie i nie może wywoływać dla skarżącego żadnych negatywnych skutków prawnych.
Uzasadniając zarzut braku bezstronności komisji konkursowej skarżący wskazał, że w jej składzie zasiadał były dyrektor szkoły, w której uczy kandydat, który wygrał konkurs. Fakt ten, w jego ocenie, może mieć znaczenie dla oceny bezstronności komisji. Swoją argumentację w odniesieniu do zgłoszonych zarzutów poparł poglądami orzecznictwa sądowego powołując wskazane w treści skargi wyroki sądów administracyjnych.
W odpowiedzi na skargę Prezydent Miasta Radomia, wniósł o jej oddalenie.
Wskazał, że w stanie faktycznym zaistniałym w przebiegu postępowania konkursowego na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, dobrą wolą komisji konkursowej było podjęcie uchwały w sprawie dopuszczenia możliwości okazania przez skarżącego oryginału dokumentu. Wobec faktu, że skarżący nie mógł okazać oryginału dokumentu, gdyż go przy sobie nie posiadał, komisja w zasadzie jednomyślnie podjęła uchwałę o niedopuszczeniu kandydata do II etapu konkursu. Podkreślił, że żaden z przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej regulującego tryb postępowania konkursowego, nie nakłada na komisję obowiązku przeprowadzenie takiego postępowania. Wobec przedłożenia przez W. B. niepoświadczonej za zgodność z oryginałem kopii dokumentu, komisja miała prawo do odmowy dopuszczenia go do udziału w konkursie, tak jak to czynią wszystkie komisje konkursowe w przypadku uchybień formalnych, nawet co do osób będących w chwili konkursu dyrektorami.
Podniósł, że brak jest podstaw do twierdzenia, że obecność w pracach komisji konkursowej byłego dyrektora placówki, w której uczy druga kandydatka, mogłoby mieć jakiekolwiek znaczenie dla rozstrzygnięcia tego konkursu. Wywiódł, że skarżący w żaden sposób nie wykazał, aby fakt ten miał wpływ dla oceny bezstronności komisji, przy czym komisja konkursowa obradowała w składzie 9-osobowym i podejmuje decyzje większością głosów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 28 sierpnia 2013 r. sygn. akt VIII SA/Wa 639/13, po rozpoznaniu sprawy ze skargi W. B. na zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia z [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że przedmiotem kontroli Sądu było zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia nr [...] z [...] lipca 2013 r. w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu.
Stosownie do treści art. 36a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza organ prowadzący szkołę lub placówkę. Kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu. Kandydatowi nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora (ust. 2). Przepis art. 5c pkt 2 ww. ustawy stanowi natomiast, iż w przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, zadania i kompetencje organu prowadzącego określone w art. 36a ust. 1, 4–6, 10, 12 i 14, wykonuje odpowiednio: wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu, zarząd województwa.
Natomiast regulamin konkursu na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki oraz tryb pracy komisji konkursowej, w szczególności sposób ogłaszania konkursu oraz sposób nadzorowania prawidłowości postępowania konkursowego przez organ prowadzący szkołę lub placówkę został określony w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373).
Zgodnie z § 8 ust. 2 tego rozporządzenia organ prowadzący publiczne przedszkole, publiczną szkołę lub publiczną placówkę zatwierdza konkurs albo unieważnia konkurs i zarządza ponowne jego przeprowadzenie w razie stwierdzenia m.in. nieuzasadnionego niedopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego.
Stosownie zaś do § 4 ust. 2 pkt 2 Komisja Konkursowa podejmuje uchwałę o odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego, jeżeli oferta nie zawiera wszystkich dokumentów wskazanych w ogłoszeniu konkursu. Natomiast wyliczenie wymaganych dokumentów, które powinna zawierać oferta kandydata, zawiera § 1 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, który w ppkt e/ wymienia dokumenty potwierdzające spełnienie przez kandydata wymogów w zakresie wykształcenia.
W sprawie spór sprowadza się do ustalenia, czy stwierdzony przez komisję konkursową brak własnoręcznego podpisu kandydata na kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych w zakresie zarządzania oświatą mógł stanowić podstawę niedopuszczenia skarżącego do udziału w konkursie. Od przesądzenia powyższego faktu zależy bowiem ocena prawidłowości przeprowadzonego konkursu i wydanego przez Prezydenta Miasta Radomia zarządzenia o zatwierdzeniu konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu.
W ocenie Sądu tego rodzaju uchybienie nie powinno spowodować niedopuszczenia skarżącego do udziału w konkursie. Należy podkreślić, że przepisy rozporządzenia konkursowego MEN regulują kwestię dokumentów potwierdzających spełnienie przez kandydata wymogów w zakresie wykształcenia w § 1 ust. 2 pkt 4 lit. e/ rozporządzenia stanowiąc, że wymaganymi od kandydata dokumentami są "oryginały lub poświadczone przez kandydata za zgodność z oryginałem kopie dokumentów potwierdzających posiadanie wymaganego wykształcenia, w tym dyplom ukończenia studiów wyższych lub świadectwo ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania albo świadectwo ukończenia kursu kwalifikacyjnego z zakresu zarządzania oświatą". Sąd podkreślił, że w odniesieniu do kandydatów na stanowisko dyrektora publicznej szkoły istnieje wymóg przedłożenia oprócz dyplomu ukończenia szkoły wyższej także dokumentów potwierdzających kwalifikacje menadżerskie z zakresu zarządzania wynikający z § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 października 2009 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach publicznych szkół i rodzajach publicznych placówek.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego ustalonego w kontrolowanej sprawie, komisja konkursowa stwierdzając, jak wynika ze sporządzonego przez nią protokołu, jedynie brak podpisu skarżącego na kserokopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania oświatą, jeżeli nie miała zastrzeżeń co do samego dokumentu, powinna umożliwić skarżącemu uzupełnienie braku formalnego przez własnoręczne złożenie podpisu poświadczającego zgodność kserokopii z oryginałem. Tego rodzaju czynność nie jest sprzeczna z przepisami rozporządzenia konkursowego MEN (żaden z jego przepisów nie wprowadza zakazu uzupełniania w ten sposób braków formalnych przedłożonych kopii dokumentów), a jednocześnie nie tamuje dalszych czynności i postępowania komisji konkursowej.
Trzeba także mieć na uwadze, że § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia konkursowego, określający przesłanki unieważnienia konkursu jako przyczynę unieważnienia wymienia nie tylko "nieuzasadnione niedopuszczenie kandydata do postępowania konkursowego" (pkt 1 rozporządzenia), ale także "inne nieprawidłowości, które mogły mieć wpływ na wynik konkursu" (pkt 4 rozporządzenia). Wskazuje to na różnicowanie przez prawodawcę przyczyn, które decydują o ocenie odnośnie zgodnego lub niezgodnego z prawem przeprowadzenia konkursu. Powyższe, zdaniem Sądu, prowadzi do wniosku, że w toku postępowania konkursowego mogą zaistnieć tego rodzaju uchybienia, które są nieistotne i jako takie mogą podlegać ewentualnemu uzupełnieniu. Do takich nieistotnych uchybień należy zaliczyć brak podpisu kandydata na kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania, w sytuacji kiedy z okoliczności (umieszczenia tego dokumentu wraz z innymi dokumentami oferty w zamkniętej kopercie) wynika, że pochodzi on niewątpliwie od danego kandydata. Tego rodzaju brak może co najwyżej podlegać uzupełnieniu w sposób wskazany wyżej przez Sąd. W przedmiotowej sprawie takie uzupełnienie nie nastręczało żadnych problemów, gdyż jak wynika z protokołu posiedzenia komisji konkursowej z dnia [...] czerwca 2013 r. skarżący stawił się osobiście na to posiedzenie. Pogląd co do możliwości uzupełniania uchybień formalnych w postępowaniach konkursowych w oświacie jest prezentowany w orzecznictwie (vide wyrok NSA z dnia 16 lipca 2013 r. sygn. akt I OSK 786/13). Natomiast przeprowadzone w rozpoznawanej sprawie przez komisję konkursową głosowanie i podjęcie decyzji o zażądaniu przedstawienia przez skarżącego oryginału dyplomu, nie pozostaje w związku rzeczowym ze stwierdzonym brakiem formalnym, ponieważ jak wynika z przepisu § 1 ust. 3 rozporządzenia konkursowego MEN, żądanie przedstawienia oryginału dokumentów w postępowaniu konkursowym w oświacie może zgłosić jedynie organ, a nie komisja konkursowa.
Czynność odrzucenia oferty skarżącego w drodze uchwały komisji konkursowej i niedopuszczenie go do udziału w konkursie, w powyższej sytuacji została dokonana z rażącym naruszeniem § 4 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia konkursowego MEN. Tym samym w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym Prezydent Miasta Radomia winien był skorzystać z uprawnienia przewidzianego w § 8 ust. 2 pkt 1 cyt. rozporządzenia konkursowego MEN, czyli unieważnić konkurs i zarządzić ponowne jego przeprowadzenie z uwagi na nieuzasadnione niedopuszczenie kandydata do postępowania konkursowego. Tymczasem wydając zaskarżone zarządzenie nr [...] z dnia [...] lipca 2013 r. o zatwierdzeniu wyników konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, Prezydent Miasta Radomia rażąco naruszył art. 36a ust. 2 ustawy o systemie oświaty, bowiem przeprowadzone w kontrolowanej sprawie postępowanie konkursowe z wykazanymi wyżej rażącymi nieprawidłowościami i uchybieniami nie kwalifikowało się do jego zatwierdzenia i uznania, że doprowadziło ono do wyłonienia kandydata na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu. Prawidłowym działaniem Prezydenta Miasta Radomia w zaistniałej sytuacji powinno być, stosownie do cyt. § 8 ust. 2 rozporządzenia konkursowego MEN, unieważnienie konkursu i zarządzenie ponownego jego przeprowadzenia. Organ ponownie rozpoznając sprawę weźmie pod uwagę te rozważania i wykona wytyczne Sądu.
Natomiast jako niezasadne należy ocenić zarzuty skargi w części dotyczącej naruszenia zasady bezstronności komisji konkursowej i nie mógł on stanowić przesłanki do unieważnienia przez Prezydenta Miasta Radomia postępowania konkursowego. Jak Sąd wskazał w uzasadnieniu wyroku w sprawie sygn. akt VIII SA/Wa 638/13 w sprawie skargi na uchwałę komisji konkursowej o niedopuszczeniu skarżącego do udziału w konkursie, z przedłożonych przez organ dokumentów wynika, że skład komisji odpowiadał wymogom określonym w przepisach ww. rozporządzenia konkursowego MEN, a branie udziału w pracach komisji byłego dyrektora szkoły, w której pracuje kandydatka, której oferta została wybrana w konkursie, w kontekście powyższych przepisów nie stanowi o niemożności udziału takiej osoby w komisji konkursowej. Taka okoliczność nie daje podstaw do wykluczenia ze składu komisji konkursowej.
Powyższe nie zmienia jednakże oceny Sądu, że wydane zarządzenie Prezydenta Miasta Radomia nr [...] z dnia [...] lipca 2013 r. o zatwierdzeniu wyników konkursu na stanowisko dyrektora Zespołu Szkół Samochodowych w Radomiu, w kontekście wskazanych wyżej wyników sądowej kontroli dokonanej w rozpoznawanej sprawie, rażąco naruszyło przepisy art. 36a ust. 2 w zw. z § 4 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia konkursowego MEN, wskutek czego na podstawie art. 147 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) Sąd stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia.
Prezydent Miasta Radomia wniósł od wyroku skargę kasacyjną zaskarżając wyrok w całości. Skargę kasacyjną oparł na zarzutach:
1) naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię § 8 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm. ) poprzez przyjęcie, że brak podpisu kandydata na kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania oświatą jest nieprawidłowością w rozumieniu tego przepisu,
2) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię § 1 ust. 2 pkt 4 lit. e/ rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm.) polegającą na przyjęciu, że wymienione w tym przepisie dokumenty nie muszą spełniać kryteriów w nim określonych i mogą być na każdym etapie postępowania konkursowego uzupełnione,
3) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię § 4 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 1 ust. 2 pkt 4 lit. e/ rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm.) polegającą na przyjęciu, że złożenie przez kandydata kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania oświatą bez podpisu potwierdzającego jego zgodność z oryginałem nie świadczy o niekompletności oferty w rozumieniu ww. przepisu,
4) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm.) w zw. z art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst. jedn. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm. zm. ) podczas, gdy brak jest przesłanek świadczących o niezasadności niedopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego,
5) rażące naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 141 § 4 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, polegające na braku wskazania na jakiej podstawie prawnej Wojewódzki Sąd Administracyjny oparł twierdzenie, że komisja konkursowa, stwierdzając brak podpisu kandydata na kopii dyplomu ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania oświatą, powinna umożliwić kandydatowi uzupełnienie tego braku poprzez własnoręczne złożenie podpisu poświadczającego zgodność kopii tego dokumentu z oryginałem.
Na tych podstawach wnosił o:
1) uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania,
2) zasądzenie na rzecz skarżącego kasacyjnie organu kosztów postępowania według norm przepisanych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują, enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu, przy rozpoznaniu sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.
Skarga kasacyjna nie została oparta na usprawiedliwionych podstawach. Zarzut naruszenia § 8 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 373 ze zm.) nie jest zasadny. Według § 8 ust. 2 pkt 4 powołanego rozporządzenia: "Organ prowadzący publiczne przedszkole, publiczną szkołę lub publiczną placówkę zatwierdza konkurs albo unieważnia konkurs i zarządza ponowne jego przeprowadzenie w razie stwierdzenia innych nieprawidłowości, które mogły mieć wpływ na wynik konkursu". § 8 powołanego rozporządzenia ustanawia przesłanki, których wystąpienie jest podstawą do unieważnienia konkursu. Podstawę do unieważnienia konkursu wyliczoną w § 8 ust. 2 pkt 4 należy wyprowadzić przez regulację § 4 ust. 2 powołanego rozporządzenia, który stanowi: "Komisja podejmuje uchwałę o odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego, jeżeli: 1) oferta została złożona po terminie, 2) oferta nie zawiera wszystkich dokumentów wskazanych w ogłoszeniu konkursu, 3) z oferty wynika, że kandydat nie spełnia wymagań wskazanych w ogłoszeniu konkursu". Według § 1 ust. 4 lit. e/ powołanego rozporządzenia wymagane dokumenty to oryginał lub poświadczona przez kandydata za zgodność z oryginałem kopia dokumentów potwierdzających wymagane wykształcenie, w tym dyplomu ukończenia studiów wyższych lub świadectwa ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania albo świadectwa ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania, albo świadectwa ukończenia kursu kwalifikacyjnego z zakresu zarządzania oświatą". W zaskarżonym wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przeprowadził w pełni prawidłową wykładnię. Ocena czy oferta nie zawiera wszystkich dokumentów wskazanych w ogłoszeniu konkursu daje podstawy do wyróżnienia braku dokumentów wskazanych w ogłoszeniu konkursu i przedstawienie dokumentów, których wiarygodność budzi zasadnicze zastrzeżenia oraz dokumentów, co do których można wyprowadzić zastrzeżenia pod względem formalnym, które nie prowadzą do podważenia ich wiarygodności. Należy wskazać, że w regulacji § 1 pkt 4 lit. e/ powołanego rozporządzenia nie wymaga się uwierzytelnienia kopii oryginału dokumentów potwierdzających posiadanie wymaganego wykształcenia, a wyłącznie poświadczenie przez kandydata za zgodność z oryginałem. § 1 pkt 4 lit. e/ nie określa formy poświadczenia, co może dawać podstawy, że obowiązuje wymóg formy własnoręcznego podpisu, ale też przez złożenie w ofercie takiego odpisu może stanowić podstawę przyjęcia oświadczenia przez czynność złożenia. W przyjętych rozwiązaniach prawnych składanie odpisów dokumentów jest ściśle formalizowane, w tym zakresie takiej formalizacji nie przyjęto. Daje to podstawę do kwalifikacji, że nie można przyjąć formalistycznej oceny przedstawionych dokumentów, odrzucając ich moc na uchybieniu, które nie przesądza o wiarygodności dokumentu.
Należy wskazać, że załącznik do zarządzenia Nr [...] Prezydenta Miasta Radomia z [...] maja 2013 r. w sprawie ogłoszenia konkursu na kandydatów na stanowisko dyrektorów szkół w Radomiu stanowi przepisanie, stawianych osobom składającym oferty, wymogów przyjętych w § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. Nr 60, poz. 313 ze zm.). Nie zawiera regulacji formy potwierdzenia składanych dokumentów. W pkt 3 Ogłoszenia zawarto pouczenie "Oferty należy składać w zamkniętych kopertach z podaniem imienia i nazwiska kandydata oraz adresem zwrotnym i dopiskiem "Konkurs na kandydata na stanowisko dyrektora". Brak określenia sposobu poświadczenia składanych odpisów. Należy w pełni podzielić stanowisko przyjęte w wyroku z 16 lipca 2013 r. I OSK 786/13 "(...) organ prowadzący szkołę był zobowiązany tak sformułować ogłoszenie by wypełnić wymogi rozporządzenia z 2010 r. a było to po to, by uczestnicy wiedzieli, spełnienia jakich obowiązków organ prowadzący szkolę od nich oczekuje. W związku z powyższym, wymogi określone w ogłoszeniu o konkursie musiały być w zaistniałej sytuacji zredagowane w sposób w pełni zrozumiały i nie budzący wątpliwości kandydatów". W sprawie ogłoszenie o konkursie nie zawierało regulacji co do formy poświadczenia, w tym wymogu opatrzenia podpisem. Całość złożonej dokumentacji przez W. B. w sposób jednoznaczny daje podstawy do oceny, że odpis dyplomu studiów podyplomowych jest potwierdzony przez niego, przez złożenie łącznie z pozostałymi odpisami. Wskazuje na to też jednolita data, która jest zamieszczona na wszystkich dołączonych w ofercie odpisach. Skoro został złożony przez W. B., a nie budzi żadnych wątpliwości wiarygodności odpisu, jego pełna treść w zakresie wystawienia przez wskazaną uczelnię, to nie było podstaw do przyjęcia, że spełnione są przesłanki niedopuszczenia do konkursu.
W tym stanie rzeczy, skoro skarga kasacyjna nie została oparta na usprawiedliwionych podstawach, na mocy art. 184 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.
O kosztach postępowania kasacyjnego Naczelny Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 204 pkt 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
