II SA/Go 364/14

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] października 2010r. nr [...] Dyrektor Centrum Pomocy Rodzinie i Polityki Społecznej, działając z upoważnienia Prezydenta Miasta, przyznał R.K. na K.K. prawo do świadczeń rodzinnych w okresie od [...] listopada 2010 r. do [...] października 2011 r.

Po wydaniu powyższej decyzji wyszły na jaw nowe okoliczności faktyczne istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane organowi. Do organu wpłynęło bowiem porozumienie w sprawie rozwiązania umowy zlecenia zawartej dnia [...] marca 2010 r. z którego wynikało, iż R.K. był zatrudniony na umowę zlecenia u R.S. w okresie od [...] marca 2010 r. do [...] października 2011 r. Z kolei z zaświadczenia z dnia [...] marca 2013 r. wynika, iż wynagrodzenie za kwiecień wyniosło: przychód – 1.695,60 zł, koszty uzyskania przychodu – 339,12 zł, zaliczka na podatek dochodowy odprowadzona do Urzędu Skarbowego – 113,00 zł, składka na ubezpieczenie zdrowotne – 152,60 zł. Po odjęciu od przychodu wymienionych składek, dochód Pana R.K. wyniósł 1090,88 zł. Wypłata wynagrodzenia za marzec 2010 r. nastąpiła w dniu [...] marca 2010 r. Natomiast E.K. otrzymała stypendium z tytułu wykonywanego stażu w okresie od [...] listopada 2010 r. do [...] lutego 2011 r., przy czym pierwsze stypendium wypłacono jej w dniu [...] grudnia 2010 r. Stypendium za styczeń 2011 r. wyniosło 765,45 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe fakty, organ pierwszej instancji wznowił postępowanie w przedmiocie przyznania prawa do świadczeń rodzinnych, w toku którego ponownie przeliczył dochód rodziny. Po uwzględnieniu wynagrodzenia uzyskanego przez R.K. z tytułu umowy zlecenia wyniósł on 700,56 zł na osobę, tj. 12.129,45 zł (dochód R.K. według informacji z Urzędu Skarbowego) dzielony przez 12 miesięcy – 1010,79 zł plus 1090,88 zł (dochód uzyskany przez stronę z kwietnia 2010 r. ) – 2.101,67 dzielony na 3 osoby – 700,56 zł. Oznacza to, że dochód w rodzinie na osobę przekroczył ustawowe kryterium dochodowe o 196,56 zł. W konsekwencji od początku przyznania świadczeń, czyli od [...] listopada 2010 r. świadczenia rodzinne nie przysługiwały do końca okresu oznaczonego w decyzji, gdyż R.K. utracił zatrudnienie u R.S. w dniu [...] października 2011 r. Z kolei E.K. uzyskała stypendium stażowe w okresie od [...] listopada 2010 r. do [...] lutego 2011 r., w związku z czym należało ponownie przeliczyć dochód rodziny. Wyniósł on 955,71 zł tj. 12.129,45 zł (dochód R.K. z 2009 r.) dzielony przez 12 miesięcy wyniósł 1.010,79 zł plus 1.090,88 zł (dochód uzyskany przez stronę za kwiecień 2010 r.) plus 765,45 zł (stypendium za styczeń 2011 r.) – 2.867,12 na 3 osoby wyniósł 955,71 zł. Oznacza to, że dochód przekroczył ustawowe kryterium o kwotę 451,71 zł. E.K. utraciła staż w dniu [...] lutego 2011 r., w związku z czym od [...] marca 2011 r. dochód rodziny na jedną osobę wyniósł ponownie 700,56 zł.

W świetle powyższych ustaleń decyzją z dnia [...] listopada 2013r. nr [...] Dyrektor Centrum Pomocy Rodzinie i Polityki Społecznej uchylił decyzję nr [...] z dnia [...] października 2010 r. oraz odmówił prawa do zasiłku rodzinnego na K.K. w kwocie 68,00 zł miesięcznie na okres od [...] listopada 2010 r. do [...] października 2011 r. Decyzja ta jest ostateczna.

Następnie decyzją z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] Dyrektor Centrum Pomocy Rodzinie i Polityki Społecznej stwierdził, że świadczenia rodzinne pobrane przez R.K. na K.K. w okresie od [...] listopada 2010 r. do [...] października 2011 r. w łącznej kwocie 816,00 zł są świadczeniami nienależnie pobranymi. Jako podstawę materialną swej decyzji organ wskazał art. 30 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1456 , określanego dalej jako u.ś.r.). Od powyższej decyzji E.K. wniosła odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, kwestionując jej zasadność i zgodność z prawem.

Po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia [...] marca 2014r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało zaskarżoną decyzję w całości w mocy.

Przede wszystkim organ odwoławczy uznał, iż E.K. jest osobą uprawnioną do złożenia odwołania , zważywszy bowiem na charakter świadczenia decyzja organu I instancji dotyczyła jej interesu prawnego, a więc była niewątpliwie stroną postępowania administracyjnego wywołanego wnioskiem jej męża w rozumieniu art. 28 k.p.a.

Kolegium uznało za prawidłowe poczynione przez organ pierwszej instancji ustalenia faktyczne wskazujące na zaistnienie przesłanek z art. 30 ust. 1 u.ś.r. w myśl którego osoba, która pobrała nienależnie świadczenia rodzinne, jest obowiązana do ich zwrotu oraz z art. 30 ust. 2 pkt 4 tej ustawy, w myśl którego za nienależnie pobrane świadczenia rodzinne uważa się m.in. świadczenia rodzinne przyznane na podstawie decyzji, której następnie stwierdzono nieważność z powodu jej wydania bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa albo świadczenie rodzinne przyznane na podstawie decyzji, która została następnie uchylona w wyniku wznowienia postępowania i osobie odmówiono prawa do świadczenia rodzinnego.

Przepis art. 30 ust. 2 pkt 4 u.ś.r. określa dwie sytuacje, w których świadczenie uznaje się za nienależne. Obydwie odnoszą się do stanu, kiedy decyzja o przyznaniu świadczeń rodzinnych została ostatecznie wyeliminowana z porządku prawnego w nadzwyczajnych trybach postępowania: w pierwszej z nich – w wyniku stwierdzenia nieważności z przyczyn określonych w art. 156 § 1 pkt 1 k.p.a., natomiast w drugiej – z przyczyn określonych w art. 145 § 1 k.p.a. Odnośnie drugiej z wymienionych okoliczności, fakt nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych za konkretny okres wynika z decyzji ustalającej brak uprawnień do ich pobierania. Przepis art. 30 ust. 2 pkt 4 u.ś.r. stanowi samodzielną podstawę do uznania świadczenia za nienależne w sytuacji, gdy w sprawie wydano już decyzję stwierdzającą nieważność albo decyzję uchylającą wcześniej wydaną decyzję o przyznaniu świadczeń i orzeczono o odmowie ich udzielenia.

Postępowanie w przedmiocie stwierdzenia, iż świadczenia zostały nienależnie pobrane jest postępowaniem następczym, odrębnym od postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności bądź uchylenia decyzji przyznających świadczenie w wyniku wznowienia postępowania. W toku postępowania prowadzonego na podstawie art. 30 ust. 2 pkt 4 u.ś.r. w przedmiocie uznania świadczeń rodzinnych za nienależnie pobrane, nie jest zatem rozważana kwestia przesłanek nienależnego ich pobrania, gdyż zagadnienie to było przedmiotem rozstrzygania w postępowaniu nieważnościowym albo w postępowaniu wznowieniowym, w wyniku którego stwierdzono, że przyznanie świadczeń rodzinnych było niezgodne z prawem i w celu przywrócenia porządku prawnego uchylono decyzje przyznające, rozstrzygając jednocześnie o odmowie prawa do dochodzonych świadczeń.

Sprawa przyznania świadczenia rodzinnego na dziecko K.K. była przedmiotem postępowania wznowieniowego, w wyniku którego wydana została decyzja z dnia [...] listopada 2013 r. uchylająca decyzję z dnia [...] października 2010 r. nr [...] r. i którą odmówiono R.K. przyznania wnioskowanego świadczenia. Decyzja ta stała się ostateczna. Z tego względu, przedmiotem oceny Kolegium w niniejszym postępowaniu nie była kwestia prawidłowości uchylenia decyzji z dnia [...] października 2010 r., jak też kwestia odmowy przyznania wnioskowanego świadczenia, co zostało już ostatecznie rozstrzygnięte.

Zagadnienia te oraz problematyka istnienia przesłanek wznowieniowych i naruszenia przepisów procedury przez organ przy przyznawaniu świadczeń, były oceniane w toku postępowania zakończonego ostateczną decyzją. Sam fakt zaistnienia przesłanek określonych w art. 30 ust. 2 pkt 4 u.ś.r., czyli fakt stwierdzenia nieważności decyzji przyznających przedmiotowe świadczenia, albo uchylenia tych decyzji w wyniku wznowienia postępowania i odmowy przyznania świadczenia, stanowi podstawę uznania świadczenia rodzinnego za nienależnie pobrane.

Dodatkowo w art. 30 ust. 1 u.ś.r., nie występuje przesłanka "negatywnego zachowania się (...) ukierunkowanego na niezgodne z prawem administracyjnym korzystanie ze środków publicznych". W piśmiennictwie przedmiotu wskazuje się również, iż od organu nie wymaga się wykazania winy strony, co oznacza, że do uznania świadczenia za nienależnie pobrane dochodzi w każdym przypadku uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia w trybie wznowienia postępowania także wówczas, jeżeli strona (świadczeniobiorca) nie zawiniła w uzyskaniu świadczenia, które jej w istocie nie przysługiwało. Oznacza to, że każde świadczenie wypłacone w warunkach w nim opisanych należy traktować jako świadczenie pobrane nienależnie. Ta regulacja jest odmienną regulacją od pozostałych (zamieszczonych w art. 30 ust. 2 pkt 1, 2 i 3 u.ś.r. ), toteż w jej przypadku nie można brać pod uwagę świadomości strony co do spełnienia przesłanek ustawowych, ewentualnego wprowadzenia w błąd, świadomości podania nieprawdy, ani oceniać skutków braku pouczenia o prawie do określonego świadczenia. Tym samym organ pierwszej instancji – zdaniem Kolegium – trafnie uznał, iż świadczenia pobrane w okresie od [...] listopada 2010 r. do [...] października 2011 r. są świadczeniami nienależnie pobranymi.

Na powyższą decyzję E.K. i R.K. wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zarzucili, że w chwili składania wniosku o przyznanie świadczeń rodzinnych nie zostali poinformowani o konieczności zgłoszenia zmiany wysokości dochodów. Powołując się na orzecznictwo sądowe podnieśli, że świadczenie nienależnie pobrane to świadczenie pobrane przez osobę, której można przypisać określone cechy odnoszące się do stanu świadomości (woli) lub określone działania. Warunkiem uznania świadczenia za nienależnie pobrane jest wcześniejsze pouczenie świadczeniobiorcy o braku prawa do pobierania świadczenia przy zaistnieniu określonych okoliczności. Zgodnie bowiem z art. 25 ust. 1 u.ś.r. w przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania dochodu lub innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych osoba, o której mowa w art. 23 ust. 1, jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia rodzinne.

Zatem nienależnie pobrane świadczenie to świadczenie rodzinne wypłacone pomimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń rodzinnych, albo wstrzymanie wypłaty świadczeń rodzinnych w całości lub w części, jeżeli niepowiadomienie o tych okolicznościach bądź złożenie w tym zakresie nieprawdziwych oświadczeń było świadomym i zamierzonym działaniem (łub zaniechaniem) świadczeniobiorcy. Obowiązek ten obciąża tylko tego, kto przyjął świadczenie w złej wierze wiedząc, że mu się ono nie należy, co dotyczy zarówno osoby, która została pouczona o okolicznościach, w jakich nie powinna pobierać świadczeń, jak też tej osoby, która uzyskała świadczenie na podstawie nieprawdziwych zeznań, dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd instytucji zobowiązanej do wypłaty świadczenia.

Ponadto nałożenie obowiązku zwrócenia kwoty w wysokości 816 zł na chwilę obecną stanowić będzie dość istotne obciążenie sytuacji finansowej rodziny, jako że na dzień dzisiejszy źródłem utrzymania rodziny jest wynagrodzenie za pracę jednego ze współmałżonków – R.K..

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje :

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 ze zm.), sądy administracyjne kontrolują działalność administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Oznacza to, że w postępowaniu sądowym badana jest co do zasady wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli prawidłowość zastosowania przepisów prawa, obowiązujących w dacie wydania zaskarżonego aktu, do zaistniałego stanu faktycznego, jak również trafność wykładni tych przepisów oraz prawidłowość przyjętej procedury. Dokonując oceny we wskazanym zakresie sądy administracyjne nie mogą zatem brać pod uwagę argumentów natury słusznościowej, czy celowościowej. Stosownie do art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), określanej dalej jako p.p.s.a., uwzględnienie skargi następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (lit. a), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (lit. b) lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. c). W razie niewystąpienia wskazanych uchybień, na mocy art. 151 p.p.s.a. skarga podlega oddaleniu. Mając na uwadze tak nakreślony zakres kognicji sąd uznał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie, lecz z innych przyczyn niż zostały wskazane w jej treści. Przedmiotem oceny sądu jest decyzja kolegium odwoławczego utrzymująca w mocy decyzję organu I instancji stwierdzająca, że świadczenia rodzinne pobrane przez R.K. na K.K. w okresie od [...] listopada 2010 r. do [...] października 2011 r. w łącznej kwocie 816,00 zł są świadczeniami nienależnie pobranymi. Przy czym odwołanie decyzji organu I instancji nie złożył R.K., lecz jego małżonka E.K.. Organ odwoławczy uznał, iż jest ona stroną postępowania - wskazując, iż charakter świadczenia powoduje, że decyzja organu I instancji dotyczyła jej interesu prawnego - i przystąpił do merytorycznego rozpoznania sprawy. Zdaniem sądu kolegium odwoławcze niezasadnie przyjęło, iż wnosząca odwołanie jest stroną postępowania i mogła tym samym skutecznie wnieść odwołanie. Bezsporne w sprawie jest, że decyzja organu I instancji z dnia [...] października 2010r. o przyznaniu świadczenia rodzinnego wydana została na wniosek R.K. i do niego też była adresowana. Również stroną wznowionego postępowania zakończonego decyzją z dnia [...] listopada 2013r. uchylającą decyzję z dnia [...] października 2010r. był tylko R.K.. Także stroną postępowania stwierdzającego pobranie nienależnego świadczenia rodzinnego i adresatem decyzji kończącej sprawę z dnia [...] stycznia 2014 r. był R.K..

Zważyć należy, iż przepis art. 4 ust. 2 u.ś.r. nie ma charakteru normy proceduralnej, gdyż zawiera zasadę należącą do prawa materialnego. Określa on bowiem osoby uprawnione do pobierania zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku. Przepisy proceduralne są natomiast zawarte w rozdziale 6 u.ś.r. regulującym postępowanie w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń rodzinnych (art. 23–32). Z art. 23 ust. 1 omawianej ustawy wynika, że ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek małżonków, jednego z małżonków, rodziców, jednego z rodziców, opiekuna faktycznego lub prawnego dziecka, osoby uczącej się, pełnoletniej osoby niepełnosprawnej lub innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka albo niepełnosprawnej osoby pełnoletniej. Każda z tych osób składając wniosek staje się wnioskodawcą wszczynającym postępowanie administracyjne. Jednocześnie przepis art. 27 ust. 1 u.ś.r. stanowi, że w przypadku zbiegu prawa rodziców, opiekunów faktycznych lub prawnych dziecka do świadczeń rodzinnych świadczenie wypłaca się temu z rodziców, opiekunów faktycznych lub prawnych dziecka, który pierwszy złoży wniosek. Wymienione przepisy stanowią, iż stroną postępowania administracyjnego o świadczenia rodzinne, w przypadku zbiegu praw kilku różnych osób uprawnionych do tych świadczeń, jest osoba, która pierwsza złożyła wniosek o ich przyznanie. Jest to regulacja szczególna, derogująca ogólną zasadę z art. 28 k.p.a. Zasady, iż postępowanie o przyznanie świadczeń rodzinnych toczy się na wniosek tej z uprawnionych osób, która pierwsza wystąpiła o te świadczenia i że tylko ona jest stroną wszczętego postępowania administracyjnego, nie podważają przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ( Dz. U .z 2012 r. , poz. 788 ze zm.) określonej dalej jako k.r.o . Przepisy u.ś.r. zawierają szczególne normy proceduralne dotyczące dochodzenia świadczeń rodzinnych i ogólne zasady wskazane w art. 95-98 k.r.o. należy wykładać z uwzględnieniem tych przepisów szczególnych. Również fakt, że uzyskane na skutek wniosku każdego z małżonków świadczenia rodzinne są – jako wartości majątkowe służące całej rodzinie – składnikiem majątku wspólnego małżonków (art. 31 § 1 k.r.o.) nie ma wpływu na to, kto jest stroną postępowania administracyjnego prowadzonego w przedmiocie uzyskania tych świadczeń. Zachodzi tu bowiem analogia do wierzytelności cywilnych, które wchodzą do majątku wspólnego małżonków również wówczas, gdy wierzytelność taka powstała na skutek działania jednego z małżonków, lecz nie powoduje, że drugi z małżonków staje się stroną stosunku prawnego, który spowodował powstanie tej wierzytelności. Stroną stosunku prawnego uzasadniającego powstanie takiej wierzytelności jest tylko jeden z małżonków, a drugi ze współmałżonków jest tylko uprawniony z tytułu nabytego przez jego małżonka prawa (por. wyrok NSA z dnia 12 maja 2011 r., sygn. akt I OSK 197/11 oraz J. S. Piątkowski, System prawa rodzinnego i opiekuńczego, wyd. Ossolineum 1985, s. 345 i nast.). Zatem również stroną postępowania w przedmiocie stwierdzenia pobrania nienależnych świadczeń rodzinnych może być jedynie podmiot, który o nie wnioskował, a następnie pobrał (por. wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 22 stycznia 2014r., II SA/Bd 1027/13 ). Tym samym stroną postępowania podlegającego kontroli - zarówno przed organem I i II stopnia - nie mogła być E.K., lecz R.K., który zainicjował postępowanie administracyjne.

Akta administracyjne badanej sprawy nie dają również podstaw do uznania skarżącej za pełnomocnika R.K.. W aktach sprawy brak bowiem jakiegokolwiek dokumentu, który można byłoby zakwalifikować jako pełnomocnictwo udzielone przez męża skarżącej. Ponadto z treści odwołania wynika jednoznacznie, iż E.K. złożyła to oświadczenie w imieniu własnym. Dlatego też organ II instancji wadliwie uznał, iż odwołanie zostało wniesione przez podmiot legitymowany do tego. Przesłanki niedopuszczalności odwołania obejmują przyczyny zarówno o charakterze przedmiotowym, jak i podmiotowym. Podstawowe przyczyny niedopuszczalności odwołania natury przedmiotowej to: nieistnienie w sensie prawnym przedmiotu zaskarżenia (nieistnienie decyzji), niezaskarżalność określonych rodzajów decyzji administracyjnych wydawanych w postępowaniu jednoinstancyjnym, czy też wyczerpanie toku instancji. Podmiotowy charakter mają natomiast przyczyny w postaci oczywistego braku po stronie określonego podmiotu legitymacji odwoławczej oraz niezdolności odwołującego się do czynności prawnych. Wskazać jednakże należy, iż o oczywistym braku legitymacji odwoławczej można mówić jedynie wtedy, gdy ustalenie takie ma wymiar obiektywny i nie wiąże się z oceną interesu prawnego składającego odwołanie. Przepis art. 134 k.p.a. nie może bowiem stanowić podstawy do rozstrzygnięcia, że odwołujący się nie jest stroną postępowania administracyjnego. Twierdzenie wnoszącego odwołanie, że decyzja organu I instancji dotyczy jego interesu prawnego, podlega weryfikacji w toku postępowania odwoławczego i w razie jej negatywnego wyniku, organ odwoławczy winien wydać decyzję o umorzeniu postępowania odwoławczego na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale składu 7 sędziów z dnia 5 lipca 1999 r. OPS 16/98 orzekł, iż "stwierdzenie przez organ odwoławczy, iż wnoszący odwołanie nie jest stroną w rozumieniu art. 28 k.p.a., następuje w drodze decyzji o umorzeniu postępowania odwoławczego na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. W uzasadnieniu tej uchwały NSA wyraził pogląd, iż "prawo do wnoszenia odwołań (art. 127-140 k.p.a.) jest rozwinięciem wyrażonej w art. 15 k.p.a. zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego. Cechy charakterystyczne systemu instancyjnego sprowadzić można, po pierwsze, do totalności, co oznacza, że każde rozstrzygnięcie może być skontrolowane; po drugie, do wnioskowości, czyli sytuacji, w której tylko wskutek inicjatywy uprawnionego podmiotu (strony lub osoby działającej na prawach strony) może zostać uruchomione postępowanie przed organem wyższej instancji; po trzecie, inicjatywa uprawnionego podmiotu, co należy stanowczo podkreślić, ma prowadzić do procesowego sposobu rozpoznania sprawy. Zgoda zatem na dopuszczalność wydania postanowienia o niedopuszczalności odwołania na podstawie art. 134 k.p.a. oznaczać będzie akceptację dla gabinetowego rozstrzygania w trybie pozaprocesowym, z jednoczesnym wyłączeniem ustanowionych w postępowaniu administracyjnym gwarancji ochrony praw strony. Mówiąc inaczej, przyjęcie takiej koncepcji oznacza niczym nieusprawiedliwione odstępstwo od modelowych cech systemu instancyjnego. Ustalenie interesu prawnego powinno nastąpić w toku rozpoznania odwołania na podstawie stanu faktycznego wynikającego z dowodów zebranych przez organ pierwszej instancji wraz z ewentualnym ich uzupełnieniem zgodnie z art. 136 k.p.a. Stąd organ odwoławczy zamiast merytorycznie rozpoznawać sprawę i utrzymywać w mocy zaskarżoną decyzję na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a ,w pierwszej kolejności winien był przeprowadzić ocenę interesu prawnego odwołującej i rozważyć zastosowanie art. 138§ 1 pkt 3 k.p.a., jednakże tego nie uczynił w sposób prawidłowy.

Mając na uwadze powyższe, bezprzedmiotowe było odnoszenie się do zarzutów skargi, które miały charakter merytoryczny. W związku z wadliwie dokonaną ocenę interesu prawnego odwołującej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze dopuściło się naruszenia powyższych przepisów postępowania, co niewątpliwie miało istotny wpływ na końcowe rozstrzygnięcie. Dlatego sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a orzekł jak w pkt. I wyroku.

Rozpoznając ponownie sprawę organ odwoławczy uwzględni powyższe stanowisko sądu odnoszące się do braku przymiotu strony w odniesieniu do wnoszącej odwołanie oraz sposobu załatwienia sprawy w przypadku braku legitymacji podmiotu odwołującego się. Rozstrzygnięcie z pkt. II wyroku znajduje uzasadnienie w art. 152 p.p.s.a., który stanowi, iż w razie uwzględnienia skargi sąd w wyroku określa, czy i w jakim zakresie zaskarżony akt lub czynność nie mogą być wykonane. Rozstrzygnięcie to traci moc z chwilą uprawomocnienia się wyroku.

Natomiast o wynagrodzeniu dla pełnomocnika ustanowionego dla skarżących z urzędu w ramach prawa pomocy, będącego adwokatem, orzeczono w pkt III wyroku na podstawie art. 250 p.p.s.a. w zw. z § 2 ust. 3 i § 18 ust. 1 pkt. 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz.U. z 2013 r. poz. 461 ze ).