• II SA/Kr 1522/13 - Wyrok ...
  02.07.2025

II SA/Kr 1522/13

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2014-02-14

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Agnieszka Nawara-Dubiel /sprawozdawca/
Kazimierz Bandarzewski
Krystyna Daniel /przewodniczący/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Krystyna Daniel Sędziowie : Sędzia WSA Kazimierz Bandarzewski Sędzia WSA Agnieszka Nawara-Dubiel (spr.) Protokolant : Teresa Jamróz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2014 r. sprawy ze skargi J. K. na uchwałę Rady Miejskiej w Kętach z dnia 13 września 2013 r., Nr: XLI/398/2013 w sprawie wyrażenia zgody na sprzedaż nieruchomości położonej w K. skargę oddala.

Uzasadnienie

J.K. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na uchwałę Rady Miejskiej w Kętach z dnia 13 września 2013 roku, nr XLI/398/2013 w sprawie wyrażenia zgody na sprzedaż nieruchomości położonej w Kętach, co do której skarżący wezwał Radę Miejską w Kętach do usunięcia naruszenia prawa.

Powołując się na art. 101 ustawy o samorządzie gminnym zaskarżył powyższą uchwałę w całości, zarzucając jej:

1. nie wyjaśnienie przez Radę Miejską w Kętach, czy nieruchomość stanowiąca działkę ewidencyjną nr [.....] o powierzchni 0,0033 ha objęta księgą wieczystą nr [.....] jest drogą publiczną w rozumieniu ustawy o drogach publicznych w sytuacji, gdy została ona nabyta przez Gminę Kęty w celu poszerzenia drogi gminnej, które to uchybienie skutkowało naruszeniem przepisów prawa materialnego, a to art. 2a ust. 2 ustawy o drogach publicznych;

2. nie wyjaśnienie przez organ jednostki samorządu terytorialnego, czy zbycie wymienionej wyżej nieruchomości pozwoli na poprawę zagospodarowania nieruchomości należącej do A.C. i F.C. ;

3. naruszenie art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzez wyraźne wskazanie w treści zaskarżonej uchwały nabywców objętej nią nieruchomości w sytuacji, gdy uchwała taka przesądza jedynie, czy dana nieruchomość ma pozostać w zasobie gminy czy też zostać zbyta na rzecz osoby trzeciej.

W związku z tymi zarzutami na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. skarżący wniósł o:

1. stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały;

2. zasądzenie od Rady Miejskiej w Kętach zwrotu kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi Józef Kolasa wskazał na naruszenie swojego interesu prawnego przez zaskarżoną uchwałę. Skarżący jest właścicielem nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr [.....] , położonej w K. przy ul. [.....] . Nieruchomość stanowiąca działkę ewidencyjną nr 8397/1 miała posłużyć w celu poszerzenia drogi, która umożliwia dostęp do innych nieruchomości położonych wzdłuż ulicy [.....] , w tym m.in. do działki należącej do skarżącego. Interes prawny znajduje zatem oparcie w przepisach kodeksu cywilnego regulujących prawo własności, przede wszystkim w treści art. 145 § 1 k.c., zgodnie z którym nieruchomość powinna mieć odpowiedni dostęp do drogi publicznej i przewidującym roszczenia mające taki dostęp zapewnić. Uchwała z dnia 13 września 2013 roku narusza interes prawny, gdyż jej wykonanie spowoduje, iż działka nr [.....] nie będzie mogła posłużyć do poszerzenia drogi dojazdowej prowadzącej do nieruchomości, a tym samym do zapewnienia odpowiedniego dostępu do tej nieruchomości. Droga na ul. [.....] jest bardzo wąska, a przejazd nią wielokrotnie wiąże się ze znacznymi trudnościami. Planowany jest remont tej drogi projekt na zlecenie Gminy Miejskiej w K. jest przygotowywany przez firmę Biuro Projektowo - Inwestycyjne [.....] z siedzibą w K. Także w związku z tym skarżący składał wnioski do Gminy o podjęcie działań w celu należytego prowadzenia spraw Gminy, jednak nie przyniosły one efektu. Mając powyższe na uwadze skarżący może być stroną postępowania sądowoadministracyjnego na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

W dalszej części skargi J.K. podniósł, że umową z dnia 16 sierpnia 1991 roku zawartą przed notariuszem Gmina w K. nabyła od osób prywatnych nieruchomość stanowiącą parcelę gruntową nr [.....] w K. Z treści aktu notarialnego wynika jednoznacznie, że powyższa nieruchomość była nabywana, zgodnie z uchwałami Rady Miejskiej w Kętach z 30 kwietnia 1991 roku nr XIII/85/91 oraz z dnia 31 czerwca 1991 roku, nr XIV/97/91, na potrzeby Gminy. Działka ta miała posłużyć w celu poszerzenia ulicy [.....] . Jak wynika z pisemnej informacji uzyskanej od Urzędu Gminy w Kętach, dawna parcela gruntowa nr [.....] odpowiada działce ewidencyjnej nr [.....] .

Już w 2002 roku skarżący zwrócił się pisemnie do Burmistrza Gminy Miejskiej w Kętach o wyjaśnienie dlaczego działka nr [.....] jest zajmowana przez właścicieli sąsiednich nieruchomości (którzy wznieśli tam ogrodzenie), przez co zawężana jest ul. [.....] . Pismem z dnia 7 czerwca 2002 roku Burmistrz Gminy Kęty zawiadomił skarżącego, że ul. [.....] nie stanowi drogi gminnej ani powiatowej, choć działka pod nią zajęta stanowi własność Skarbu Państwa. Poinformował również skarżącego, że wschodnia cześć działki nr [.....] została oddana do korzystania właścicielom przylegających do niej nieruchomości na podstawie umowy dzierżawy. Burmistrz Miasta Kęty podtrzymuje stanowisko, że ul. [.....] nie stanowi drogi publicznej również obecnie. Z aktualnego wypisu skróconego z rejestru gruntów wynika, że działka nr [.....] została podzielona na działki nr nr [.....] , a jej drogowe przeznaczenie nie zostało uwzględnione w rejestrze.

Zgodnie z art. 2a ust. 2 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2013 r. póz. 260) drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjmuje się, że "z woli ustawodawcy drogi publiczne zostały zaliczone do kategorii rzeczy o ograniczonym obrocie. Jedyna dopuszczalna forma obrotu nieruchomościami zajętymi pod drogi publiczne może polegać na przenoszeniu własności między podmiotami wymienionymi w art. 2a ustawy o drogach publicznych, wyłącznie w razie zmiany przynależności drogi publicznej do określonej kategorii" (por. wyrok NSA z 12.2.2009 r., I OSK 361/08, Legalis). Oznacza to, że nie jest dopuszczalne zbycie przez jednostkę samorządu terytorialnego nieruchomości zajętej pod drogę publiczną, jak również inne formy obrotu cywilnoprawnego taką nieruchomością (takie jak dzierżawa, najem itp.). Podobnie w orzecznictwie sądów cywilnych przyjmuje się jednolicie, że nie jest dopuszczalne zasiedzenie gruntu pod drogą publiczną (por. m.in. wyr. SN z dnia 5 października 2012 r., IV CSK 94/12, Legalis). W świetle normy wyrażonej w art. 2a ust. 2 ustawy o drogach publicznych podstawowe znacznie dla zakwalifikowania danej nieruchomości jako drogi publicznej powinno mieć faktyczne przeznaczenie tej nieruchomości (tj. wykorzystywanie jej jako drogi), jak również jej stan prawny (tzn., że dana nieruchomość stanowi własność jednostki samorządu terytorialnego). Treść rejestru gruntów ma tu drugorzędne znaczenie, gdyż, jak przyjął Sąd Najwyższy w wyr. z dnia 5 października 2012 r., IV CSK 94/12, wynika z niej jedynie domniemanie obalalne, że dana działka ewidencyjna jest wykorzystywana w określony sposób. Przesądzający (w ocenie Sądu Najwyższego) jest faktyczny sposób wykorzystywania danej nieruchomości, o którym świadczy m.in. istnienie urządzeń drogowych. W niniejszej sprawie Rada Miejska w Kętach zaniechała wyjaśnienia kwestii faktycznego wykorzystania działki [.....]. Dlatego też wydana przez nią uchwała może być sprzeczna z art. 2a ust. 2 ustawy o drogach publicznych.

Skarżący podniósł również, że z treści zaskarżonej uchwały nie wynika, aby Rada Miejska w Kętach przeprowadziła jakiekolwiek czynności w celu ustalenia, czy w odniesieniu do działki nr [.....] są spełnione przesłanki określone w art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przede wszystkim organ jednostki samorządu terytorialnego nie ustalił, czy zbycie powyższej działki pozwali na poprawę zagospodarowania nieruchomości należącej do A.C. i F.C.

W zaskarżonej uchwale Rada Miejska w Kętach nie tylko wyraziła zgodę na zbycie nieruchomości bez zachowania trybu przetargowego, lecz również wskazała wprost podmioty, z którymi ma być zawarta umowa sprzedaży. W orzecznictwie sądów administracyjnych wyrażony został pogląd, że "uchwała w przedmiocie zwolnienia z przetargu (...) nie jest podejmowaniem czynności sprzedaży, nie wskazuje się w niej przyszłego nabywcy (jak przykładowo w uchwale indywidualnej o zbyciu bezprzetargowym na realizację celów publicznych wydawanej na podstawie art. 37 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami - wyrok NSA z 08.10.2010 r., I OSK1188/10 - CBOSA), a jedynie stanowi decydowanie o zmianie przeznaczenia nieruchomości. Przedmiotowa uchwała nie tworzy zatem dla właściciela nieruchomości przyległej bezwzględnego roszczenia ojej nabycie."" (por. wyr. WSA w Białymstoku z dnia 20 marca 2012 r., II SA/Bk 901/11, Legalis). Oznacza to, że, ze względu na charakter uchwały wyrażającej zgodę na bezprzetargowe zbycie nieruchomości, która określa jedynie jej przeznaczenie, nie powinna ona wskazywać nabywcy rzeczy. Wybór konkretnego nabywcy powinien zostać dokonany przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego, który będzie zawierał umowę sprzedaży na podstawie uchwały.

W odpowiedzi na skargę Burmistrz Kętów wniósł o jej oddalenie. Wskazał, że działka nr [.....] o pow. 0,0033 ha położona w K. zapisana w księdze wieczystej [.....] nie stanowi drogi publicznej w rozumieniu ustawy o drogach publicznych. W obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy Kęty działka nr [.....] przeznaczone jest pod zabudowę jednorodzinną - kontur A118MN. Wskazał dalej, że projekt uchwały przygotowano na wniosek z dnia 27.02.2013r. A.C. i F.C. zam. [.....] , będących współwłaścicielami zabudowanej działki nr [.....] przylegającej w części zachodniej do działki gminnej nr [.....] położonej w K.

Przeznaczona do sprzedaży działka nr [.....] o pow. 0,0033 ha została wydzielona geodezyjne z działki nr [.....] , a podział geodezyjny zatwierdzony został decyzją znak: [.....] z dnia 19.07.2013 r. Zbycie tej działki w drodze bezprzetargowej w celu poprawienia warunków zagospodarowania przyległej nieruchomości jest uzasadnione.

Wskazanie w uchwale nabywców nieruchomości nie powoduje naruszenia przepisów art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Droga przebiegająca obok działki nr [.....] będącej własnością skarżącego zlokalizowana jest na działce nr [.....] . Jest to droga jednokierunkowa spełniająca wymogi dla takiej kategorii drogi, a jej poszerzenie zgodnie z opracowanym projektem remontu drogi nie koliduje ze sprzedażą działki nr [.....] .

Działka skarżącego nie graniczy bezpośrednio z działką gminną nr [.....] przeznaczoną do sprzedaży. W związku z powyższym skarżący nie ma w przedmiocie podjętej w/w uchwały interesu prawnego, w rozumieniu przepisów prawa. Powołana treść art. 145 § 1 kodeksu cywilnego tylko potwierdza stan faktyczny, że skarżący posiada bezpośredni dostęp do drogi asfaltowej zlokalizowanej na działce nr [.....] . Działania skarżącego powodują również opóźnienia w wykonaniu planowanego remontu drogi, na co skarżą się mieszkańcy przyległych nieruchomości. J. K nie jest stroną postępowania administracyjnego na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Wojewoda [.....] nie wniósł uwag do podjętej uchwały Rady Miejskiej w trybie nadzorczym. Zarzuty przytoczone w skardze dotyczą badania legalności podjętej uchwały z obowiązującym prawem, które leżą w kompetencji Wojewody jako organu, a nie posiadają znamion art. 101 ustawy o samorządzie gminnym.

Aktem notarialnym z dnia [.....] .1991r. Rep. [.....] Gmina Kęty nabyła od siostry Pani A.C. pgr v o pow. 113 m2, położoną w Kętach z przeznaczeniem na potrzeby Gminy w celu poszerzenia ul. [.....] (bocznej). Pgr [.....] odpowiada w nowej ewidencji gruntów działce nr [.....].

Ogrodzona część działki nr [.....] użytkowana jest przez A.C. i F.C. właścicieli bezpośrednio przyległej zabudowanej budynkiem mieszkalnym nieruchomości. Działka nr [.....] wraz z posesją Państwa C. stanowiła w przeszłości własność rodziców Pani C. i posiadała wspólne ogrodzenie. Gmina Kęty nigdy nie weszła w posiadanie działki nr [.....] będącej przedmiotem skargi. W związku z czym poprzednim właścicielom przysługuje jej zwrot na podstawie odrębnych przepisów. Sprzedaż działki w trybie bezprzetargowym umożliwi uregulować stan prawny nieruchomości. Wnioskiem z dnia 27.02.2013r. Państwo C. wystąpili do Urzędu Gminy Kęty o sprzedaż części działki nr [.....] , zobowiązując się do przesunięcia istniejącego ogrodzenia w kierunku swojej nieruchomości.

Wniosek został pozytywnie zaopiniowany przez Zarząd Dzielnicy [.....] w K. w dniu 16 kwietnia 2013 r.

Pismem z dnia 02.05.2013r. tut. organ wyraził zgodę na wydzielenie geodezyjne wnioskowanej części działki nr [.....] .

W wyniku podziału geodezyjnego wydzielona została działka nr [.....] o pow. 33 m2. Wydzielona działka w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego Gminy Kęty położona jest w terenach zabudowy jednorodzinnej.

W związku z planowaną przebudową drogi - ul. [.....] - bocznej opracowany został projekt budowlany, który określa granice pasa drogowego niezbędne dla realizacji przebudowy. Działka nr [.....] zlokalizowana jest poza tym pasem.

Na wykonanie powyższych robót Urząd Gminy Kęty dokonał zgłoszenia wykonywania robót budowlanych zgodnie z przepisami Prawa budowlanego.

Ulica J.K. (boczna) w K. nie jest zaliczona do żadnej z kategorii dróg publicznych w rozumieniu przepisów art. 2 ustawy o drogach publicznych, zgodnie z art. 8 ust. 1 w/w ustawy stanowi ona drogę wewnętrzną.

W dniu 8 października 2013r. J.K. wystąpił z pismem wzywającym Radę Miejską w Kętach do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia dokonanego uchwałą z dnia 13 września 2013r. nr XLI/398/2013 w sprawie wyrażenia zgody na sprzedaż nieruchomości położonej w K.

Rada Miejska w Kętach w dniu 28.10.2013r. uchwałą Nr XLIII/417/2013 w sprawie odmowy uwzględnienia wezwania do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia dokonanego uchwałą nr XLI/398/213 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 13 września 2013r. odmówiła uwzględnienia wezwania Pana J.K. z dnia 8 października 2013 r. do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia dokonanego uchwałą nr XLI/398/213 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 13 września 2013 r.

Przedmiotowe wezwanie nie zasługiwało na uwzględnienie także z uwagi na brak interesu prawnego bądź uprawnienia po stronie wnioskodawcy, stanowiącego warunek sine qua non legitymacji skargowej każdego podmiotu sięgającego po ochronę przewidzianą normą z art. 101 ustawy o samorządzie gminnym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył co następuje.

Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012r., poz 270 ze zm. –określanej dalej jako "p.p.s.a."), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.

Stosownie do art. 3 § 2 pkt. 6 p.p.s.a., kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje między innymi orzekanie w sprawach skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego, inne niż określone w pkt 5 (akty prawa miejscowego) podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej. Stosownie do art. 147 § 1 p.p.s.a., sąd uwzględniając skargę na akt, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 6, stwierdza nieważność aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności.

Skarga złożona została w trybie art. 101 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013 poz. 594 ze zm.). Stosownie do tego przepisu, każdy czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.

Oznacza to, że w pierwszej kolejności obowiązkiem sądu jest zbadanie, czy wniesiona skarga podlega rozpoznaniu przez sąd administracyjny i czy spełnia wymogi formalne, do których w niniejszej sprawie zaliczyć należy: 1) zaskarżenie uchwały z zakresu administracji publicznej, 2) wcześniejsze bezskuteczne wezwanie do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia, 3) zachowanie terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Skarżący dopełnił wymogu bezskutecznego wezwania do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia występując z takim wezwaniem do Rady Miejskiej w Kętach pismem z dnia 8 października 2013 r. Uwzględniając treść art. 53 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2012 poz. 270 ze zm.) oraz uchwałę siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 kwietnia 2007 sygn. akt: II OPS 2/2007 wyjaśniającą powyższy przepis, w związku z rozbieżnościami orzecznictwa w zakresie jego stosowania, Sąd stwierdził, że skarga została wniesiona w terminie. Rada Miejska w Kętach uchwałą z dnia XLIII/417/2013 z dnia 28 października 2013r. odmówiła uwzględnienia wezwania, a skarga wniesiona została w dniu 30 października 2013r.

Do rozważenia pozostała natomiast kwestia, czy zaskarżona uchwała rady gminy jest uchwałą podjętą w sprawie "z zakresu administracji publicznej". Zaskarżona uchwała podjęta została na podstawie art. 37 ust. 2 pkt. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2010 nr 102 poz.651 ze zm.) i dotyczy wyrażenia zgody przez radę gminy na zbycie nieruchomości bez zachowania formy przetargu, czyli na odstępstwo od reguły jaką jest zbycie nieruchomości gminnej w drodze przetargu .

Zagadnienie to budzić może wątpliwości, ze względu na to, że tego rodzaju uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego zmierzają do wywołania skutków cywilnoprawnych i wiążą się z gospodarowaniem nieruchomościami stanowiącymi własność tych jednostek, co może prowadzić do wniosku, że nie są to działania z zakresu administracji publicznej (imperium) ale jedynie czynności związane z wykonywaniem uprawnień właścicielskich jednostki samorządu terytorialnego (dominium), choć równocześnie gospodarowanie nieruchomościami jest obwarowane szczególnym reżimem przewidzianym w ustawie o gospodarce nieruchomościami.

Niemniej jednak zdaniem Sądu, akt wywołujący skutki cywilnoprawne (czy też zmierzający do ich wywołania w przyszłości) może równocześnie być aktem z zakresu administracji publicznej. Obie te okoliczności wzajemnie się nie wykluczają. W uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. I OPS 1/09 stwierdzono między innymi, że: " unormowania ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie dotyczącym obrotu nieruchomościami Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, regulują czynności cywilnoprawne w sposób szczególny w stosunku do ogólnych zasad określonych w Kodeksie cywilnym. Wynika to stąd, że działalność Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do mienia stanowiącego ich własność nie opiera się wyłącznie na przepisach prawa cywilnego, ale ze względu na publicznoprawny status Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego oraz przysługującego im mienia, obrót ten regulowany jest także przepisami prawa publicznego. Publicznoprawny charakter tych podmiotów oraz przeznaczenie mienia, którym dysponują na zaspokojenie potrzeb wspólnoty stanowi uzasadnienie wprowadzenia ograniczeń w zakresie swobody dysponowania mieniem i swobody zawierania umów oraz samodzielności jednostek samorządu terytorialnego. Szczególne unormowania ustawy dotyczące obrotu nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego podyktowane są tym, iż mienie to ma służyć przede wszystkim celom publicznym. Dlatego też przyjęta w Kodeksie cywilnym fundamentalna zasada swobody umów oraz swoboda właściciela rozporządzania jego rzeczą doznaje określonych ograniczeń. Takim ograniczeniem jest wprowadzenie w ustawie jako zasady sprzedawania lub oddawania w użytkowanie wieczyste tych nieruchomości w drodze przetargu".

Sąd w składzie rozpoznającym niniejsza sprawę w pełni podziela ten pogląd i przyjmuje, że uchwała w sprawie wyrażenia zgody na sprzedaż bezprzetargowa nieruchomości dotyczy sprawy z zakresu administracji publicznej, dotyczącej gospodarowania mieniem jednostki samorządu terytorialnego (gminy).

W dalszej kolejności obowiązkiem Sądu było zbadanie czy skarżący wykazał interes prawny legitymujący go do złożenia skargi w trybie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym. Skarżący wskazał art. 145 § 1 Kodeksu Cywilnego jako źródło swojego naruszonego zaskarżoną uchwałą prawa.

Zgodnie z powołanym wyżej przepisem jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna). Wskazać należy, że powoływany przepis ustanawia prawo (roszczenie) właściciela nieruchomości nie mającej odpowiedniego dostępu do drogi publicznej ("izolowanej") do żądania ustanowienia służebności drogowej w drodze postępowania przed sądem powszechnym. Podczas tego postępowania sąd bada potrzeby nieruchomości nie mającej dostępu do drogi publicznej oraz ma obowiązek wyznaczyć ją z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić (interes indywidulany), uwzględniając równocześnie interes społeczno-gospodarczy (interes ogólny). Ustanowienie tego prawa następuje za wynagrodzeniem. Innymi słowy przepis ten stanowi materialnoprawną podstawę przymusowego (sądowego) ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego, jakim jest służebność drogi koniecznej, w szczególnych okolicznościach. Nie jest to zatem uprawnienie przysługujące bezwzględnie, bez żadnych ograniczeń i zastrzeżeń każdemu właścicielowi każdej nieruchomości, ale tylko takiemu który nie ma możliwości skomunikowania własnej nieruchomości z drogą publiczną. Nadto ostateczny kształt tego prawa ustala sąd powszechny. Jest to typowa instytucja prawa cywilnego, w żaden sposób nie stanowiąca podstawy do działania przez organy administracji publicznej – wręcz przeciwnie, ustanowienie drogi koniecznej w trybie wskazanym przez skarżącego jest typową "sprawą cywilną", o której mowa w art. 1 i 2 Kodeksu Postępowania Cywilnego.

Równocześnie skarżący wskazuje, że ulica [.....] w K. nie ma odpowiednich parametrów, jest wąska co powoduje utrudnienia w poruszaniu się nią. Wydaje się, że skarżący myli przewidziane w art. 145 KC prawo żądania do ustanowienia (za wynagrodzeniem) odpowiedniego dostępu do drogi publicznej, z nieuregulowanym nigdzie prawem dostępu do odpowiedniej drogi publicznej (o oczekiwanych przez skarżącego parametrach). Chociaż zadaniem własnym gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt. 2 jest zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie spraw gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, to jednak z tak dalece ogólnego przepisu nie można wyinterpretować publicznego prawa podmiotowego istniejącego po stronie członka wspólnoty samorządowej do skutecznego żądania od gminy budowania (przebudowywania, remontowania itp.) dróg tak, aby spełniały one oczekiwane przez żądającego parametry w zakresie np. szerokości, jakości nawierzchni itp.

Dalej wskazać należy, że skarżący jest właścicielem nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr [.....] , położoną przy ul. [.....] . Nieruchomość stanowiąca działkę ewidencyjną nr [.....] (będąca przedmiotem uchwały) leży po przeciwnej stronie ul. [.....] i w oddaleniu od działki skarżącego (mapa k. 13 akt administracyjnych). Z tego względu sprzedaż działki stanowiącej wąski klin o powierzchni 33 m kwadratowych, w żaden sposób nie graniczącej, sąsiadującej czy przylegającej do działki skarżącego nie wpływa na jego prawo własności, nie ogranicza go ani nie wywołuje negatywnych następstw wobec tego prawa.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 czerwca 2012 r. II OSK 790/12 orzekł, iż prawo do wniesienia na podstawie art. 101 ust. 1 u.s.g. skargi do sądu przysługuje podmiotowi, który wykaże naruszenie przez zaskarżoną uchwałę własnego interesu prawnego lub uprawnienia, a zatem w przypadku, gdy zaskarżona uchwała godzi w sferę prawną podmiotu przez wywołanie negatywnych następstw prawnych, np. przez zniesienie, ograniczenie czy też uniemożliwienie realizacji jego uprawnienia lub interesu prawnego. Naruszenie zatem interesu prawnego lub uprawnienia to naruszenie przysługującej podmiotowi z mocy prawa ochrony. Podstawą do wyprowadzenia tej ochrony są przepisy prawa materialnego, które regulują treść działania organów administracji publicznej, na mocy których kształtowane są uprawnienia lub obowiązki jednostki. Sąd w składzie rozpoznającym niniejsza sprawę pogląd ten podziela w całości.

Wobec braku wykazania przez skarżącego interesu prawnego w zaskarżeniu uchwały Rady Miejskiej w Kętach, skarga podlega oddaleniu na zasadzie art. 151 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...