II SA/Kr 1266/13

Uzasadnienie

Uzasadnienie:

M.J. dokonała w Starostwie Powiatowym zgłoszenia robót budowlanych polegających na umieszczeniu na działkach nr [.....] , [.....] w miejscowości B. stalowego zbiornika do impregnacji drewna metodą namaczania. Wskazała, że "odbiór będzie stanowić samodzielną całość bez połączenia technologicznego z tartakiem" i jest to obiekt tymczasowy do 120 dni.

Postanowieniem z dnia 3 czerwca 2013 r. ( ......) na podstawie art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r., Nr 243, poz. 1623 ze zm.) Starosta T. nałożył na M.J. obowiązek uzupełnienia wniosku i przedłożenia decyzji Wójta Gminy P. o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia do dnia 7 czerwca 2013 r.

Decyzją z dnia 11 czerwca 2013 r. (....) na podstawie art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r., nr 243, poz. 1623 ze zm.) Starosta T. wniósł sprzeciw.

Wskazał, że zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy Prawo budowlane do zgłoszenia należy dołączyć m.in. pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami. Do chwili obecnej wnioskodawczyni nie przedłożyła decyzji Wójta Gminy P. o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, a Starosta T. nie jest kompetentny do stwierdzenia czy inwestycja wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko.

Starosta wyjaśnił, że zgodnie z art. 60 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz cechach oddziaływania na środowisko przedmiotowa inwestycja zaliczona została do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (§3 ust. 1 pkt. 48 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko). Ponieważ zgłaszany tymczasowy obiekt zlokalizowany ma być na terenie tartaku, co spowoduje, że spełnione zostaną przesłanki z art. 60 w/w ustawy.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła M.J . Podniosła, że w niniejszej sprawie zastosowanie ma przepis art. 28 prawa budowlanego, wg. którego w/w inwestycja jest zwolniona z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę. W sprawie nie ma zastosowania przepis art. 29 ust. 3 praw budowlanego, gdyż działki, których zgłoszenie dotyczy nie leżą w obszarze Natura 2000, a wanna do impregnacji drewna metodą namaczania nie znajduje się na terenie stolarni lub tartaku i nie jest urządzeniem mogącym znacząco oddziaływać na środowisko.

Decyzją z dnia 1 sierpnia 2013 r. (....) na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa, art. 81 ust. 1 i art. 82 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Wojewoda [.....] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Organ odwoławczy podał, że z przedłożonej do akt sprawy mapy wynika, że na działkach nr [.....] i [.....] znajduje się tartak. Zgodnie natomiast z § 3 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko "dla przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się również przedsięwzięcia: (...) nieosiągające progów określonych w ust. 1, jeżeli po zsumowaniu parametrów charakteryzujących przedsięwzięcie z parametrami realizowanego lub zrealizowanego przedsięwzięcia tego samego rodzaju znajdującego się na terenie jednego zakładu lub obiektu osiągną progi określone w ust. 1".

Wskazał organ, że biorąc pod uwagę charakter zgłoszonych robót (wykonanie urządzenia do impregnacji drewna metodą namaczania), ich lokalizację na działkach ew. [.....],[.....] oraz fakt, że na tych działkach istnieje tartak (niezależnie od deklaracji inwestora zawartej w odwołaniu) zgłoszone roboty należy traktować jako rozbudowę istniejącego tartaku. M.J. nie wypełniła obowiązku nałożonego postanowieniem poprzez niedołączenie do zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych decyzji Wójta Gminy P. w sprawie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia.

Na powyższą decyzję M.J. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej uchylenie.

Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzuciła naruszenie. art. 7 w zw. z art. 77 § 1 kpa poprzez nie rozważenie całego materiału dowodowego; art. 30 ust. 2 w zw. z art. 28 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane; § 3 ust. 1 pkt 48 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko poprzez błędne przyjęcie, że budowa (montaż) wanny do impregnacji drewna metodą namaczania (poza tartakiem i stolarnią) wymaga uzyskania decyzji w sprawie środowiskowych uwarunkowań oraz wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.

Podniosła, że przedmiotowe urządzenie ma być wykonane na terenie działek nr [.....] i [.....] w B. , na których znajduje się tartak. Tartak nie zajmuje jednak całej powierzchni działek tylko ich część, a jego teren jest wydzielony ogrodzeniem i nie obejmuje terenu, na którym skarżąca zamierza wykonać wannę do namaczania drewna. Jako zorganizowaną całość gospodarczą tartak prowadzi osoba trzecia i do niej należą wszelkie obiekty i urządzenia wchodzące w skład tego obiektu. Wanna jest samodzielnym urządzeniem technicznym niezwiązanym z obiektem budowlanym, zapewniającym możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Wykonanie wanny nie stanowi też rozbudowy tartaku, ma ona zostać wybudowana poza nim. Montaż wanny do impregnacji poza tartakiem i stolarnią nie jest przedsięwzięciem mogącym oddziaływać na środowisko. Do takich przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się tartaki i stolarnie posiadające instalacje do impregnacji drewna lub o zdolności produkcyjnej nie mniejszej niż 10 000 m³ drewna na rok. Dla montażu wanny poza stolarnią lub tartakiem nie jest więc konieczne uzyskiwanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, bowiem nie może ona szkodliwie oddziaływać na środowisko (nie jest wymieniona w katalogu obiektów mogących szkodliwie oddziaływać na środowisko). Nie było zatem podstaw do żądania od skarżącej, aby przedkładała decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł o jej oddalenie.

Dodał, że w przedmiotowej sprawie istnieje możliwość kumulacji oddziaływań zamierzonej inwestycji oraz istniejącego tartaku co powoduje, że w oparciu o § 3 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko przedmiotowe zamierzenie inwestycyjne może być zliczone d przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, których realizacja wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył:

Zaskarżona decyzja mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

Istotą trybu zgłoszeniowego jest uproszczenie procedury administracyjnej poprzedzającej podjęcie robót budowlanych w odniesieniu do robót budowlanych uznanych arbitralnie przez ustawodawcę za mniej skomplikowane. Uproszczenie postępowania obejmuje zarówno dokumentację wymaganą w trybie zgłoszeniowym (przede wszystkim brak konieczności sporządzania projektu budowlanego), skrócenie terminów rozstrzygania sprawy i wreszcie wprowadzenie milczącej zgody organu w postaci przyjęcia zgłoszenia bez sprzeciwu.

Zgodnie z art. 30 ust. 2 i ust. 3 Prawa budowlanego organ administracji architektoczniczno - budowlanej wnosi sprzeciw od zamiaru wykonania robót budowlanych w razie nieuzupełnienia zgłoszenia w zakreślonym przez organ administracji terminie, objęcia zgłoszeniem inwestycji wymagającej pozwolenia na budowę, sprzeczności planowanej inwestycji z przepisami prawa oraz zgłoszenia budowy tymczasowego obiektu budowlanego w miejscu, w którym taki obiekt istnieje. Organ administracji architektoniczno - budowlanej wnosi sprzeciw w ciągu 30 dni od dokonania zgłoszenia robót budowlanych.

Z tego uproszczonego trybu mogą skorzystać wyłącznie ci inwestorzy, których inwestycje w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości mieszczą się w katalogu wymienionym w art. 30 ust. 1 Prawa budowlanego. Z uwagi na konsekwencje braku wniesienia sprzeciwu w postaci milczącego zezwolenia na prowadzenie robót budowlanych w zakresie objętym zgłoszeniem, organ rozpoznający sprawę był upoważniony do wniesienia sprzeciwu w sprawie budzącej jego uzasadnione wątpliwości. Przypomnieć bowiem należy, że w myśl art. 28 ust. 1 ustawy Prawo budowlane zasadą jest konieczność uzyskania pozwolenia na budowę przed rozpoczęciem robót budowlanych, a zatem wszelkie wyjątki od tej zasady (wynikające właśnie z art. 29 - 31 tej ustawy) należy interpretować zawężająco. To ze zgłoszenia (oraz ewentualnie dokumentów dołączonych do zgłoszenia na wezwanie organu) musi wynikać wprost, że dla legalności planowanego zamierzenia inwestycyjnego wystarczające jest zgłoszenie i że nie ma podstaw do wniesienia sprzeciwu. W razie stwierdzenia jakichkolwiek istotnych wątpliwości co do zakresu zgłoszonych robót budowlanych, złożonych przez inwestora dokumentów, czy też zgodności planowanej inwestycji z obowiązującym prawem, organ administracji jest nie tylko uprawniony, ale wręcz zobowiązany do wniesienia sprzeciwu.

Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy Prawo budowlane pozwolenia na budowę wymagają przedsięwzięcia, które wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, oraz przedsięwzięcia wymagające przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Stosownie do powołanego wyżej art. 59 ust. 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (...) przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wymaga realizacja następujących planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko:

1) planowanego przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko;

2) planowanego przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeżeli obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko został stwierdzony na podstawie art. 63 ust. 1.

Rodzaje przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, rodzaje przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, a także przypadki, gdy zmiany dokonywane w obiektach są kwalifikowane jako przedsięwzięcia mogące zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zostały wymienione w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213 poz. 1397 ze zm.), wydanym na podstawie delegacji zawartej w art. 60 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (...).

Organy obu instancji prawidłowo powołały się w niniejszej sprawie na § 3 ust. 1 pkt 48 rozporządzenia, zgodnie z którym do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się tartaki i stolarnie posiadające instalacje do impregnacji drewna lub o zdolności produkcyjnej nie mniejszej niż 10 000 m3 drewna na rok. Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy ma również § 3 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia, na podstawie którego do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się również przedsięwzięcia nieosiągające progów określonych w ust. 1 tego przepisu, jeżeli po zsumowaniu parametrów charakteryzujących przedsięwzięcie z parametrami planowanego, realizowanego lub zrealizowanego przedsięwzięcia tego samego rodzaju znajdującego się na terenie jednego zakładu lub obiektu osiągną progi określone w ust. 1.

Ponieważ w myśl powołanych wyżej przepisów rozporządzenia objęta zgłoszeniem inwestycja może zaliczać się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (lub też brak takiej konieczności) stwierdza się w trybie art. 63 ust. 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (...). Zgodnie z tym przepisem obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko stwierdza, w drodze postanowienia, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, uwzględniając łącznie uwarunkowania wymienione szczegółowo w dalszej części tego przepisu. Ust. 2 art. 63 stanowi, że postanowienie wydaje się również, jeżeli organ nie stwierdzi potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Zgodnie z art. 65 ust. 2 ustawy na postanowienie stwierdzające konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko przysługuje zażalenie.

Rację ma skarżąca, że dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy kluczowe znaczenie ma to, czy objęte zgłoszeniem urządzenie ma znajdować się na terenie tartaku lub stolarni jako instalacja do impregnacji drewna, co mogłoby uzasadniać konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania inwestycji na środowisko.

Organ administracji architektoniczno - budowlanej nie jest jednak właściwy do rozstrzygania - w ramach postępowania prowadzonego w trybie art. 30 ustawy Prawo budowlane - wątpliwości, czy określona inwestycja może wymagać przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Uprawnionym do stwierdzania tej okoliczności jest organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Inwestor uznając, że przeprowadzenie postępowania w sprawie oceny oddziaływania inwestycji na środowisko nie jest wymagane powinien w pierwszej kolejności zwrócić się do tego organu o wydanie postanowienia, o którym mowa w art. 63 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (...). W tym też trybie skarżąca może podnosić argumenty dotyczące szczegółów funkcjonowania wanny do moczenia drewna w wodzie, w szczególności jej położenie poza obszarem tartaku funkcjonującego na objętych zgłoszeniem działkach, brak jakiegokolwiek powiązania gospodarczego i organizacyjnego z tym tartakiem, brak impregnacyjnego oddziaływania wody na moczone w niej drewno itd. Jeżeli organ administracji nie podzieli jej argumentacji i wyda na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy postanowienie stwierdzające obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, M.J. będzie mogła zaskarżyć je zażaleniem. Wynik tego postępowania, a zwłaszcza to, czy ostatecznie zostanie wydane postanowienie stwierdzające powyższy obowiązek na podstawie art. 63 ust. 1, czy też brak obowiązku na podstawie art. 63 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (...) będzie determinował dalsze postępowanie przed organami administracji architektoniczno - budowlanej tj. uznanie przedmiotowej inwestycji za wymagającą pozwolenia na budowę albo za podlegającą trybowi zgłoszeniowemu.

Powyższa ocena znajduje również oparcie w treści art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którym Polityka Unii w dziedzinie środowiska stawia sobie za cel wysoki poziom ochrony, z uwzględnieniem różnorodności sytuacji w różnych regionach Unii. Opiera się na zasadzie ostrożności oraz na zasadach działania zapobiegawczego, naprawiania szkody w pierwszym rzędzie u źródła i na zasadzie "zanieczyszczający płaci" (przed Traktatem Lizbońskim: art. 174 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską). Przypomnieć należy, że zgodnie z treścią art. 87 Konstytucji RP polski porządek prawny musi respektować system prawny tej instytucji międzynarodowej. Do przestrzegania prawa unijnego są przy tym zobowiązane wszystkie organy państwa członkowskiego, a więc również organy administracji architektoniczno - budowlanej oraz sądy administracyjne. Powołany przepis charakteryzuje się wysokim stopniem ogólności, daje jednak wskazania co do priorytetów w ochronie środowiska, do których uwzględniania zobowiązała się Rzeczpospolita Polska. Skoro priorytetem jest działanie zapobiegawcze i stosowanie zasady ostrożności, to w razie uzasadnionych wątpliwości co do oddziaływania inwestycji na środowisko uzasadnione jest wniesienie sprzeciwu od zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych.

Skargę M.J. należało zatem oddalić, bowiem wniesienie sprzeciwu wobec jej zgłoszenia było uzasadnione istotnymi wątpliwościami co do ewentualnej konieczności przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania inwestycji na środowisko, co w dalszej konsekwencji prowadzi, po myśli art. 29 ust. 3 ustawy prawo budowlane, do konieczności uzyskania pozwolenia na budowę. Sąd w żaden sposób nie przesądza, czy planowana inwestycja odpowiada powołanym wcześniej przepisom rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Jak już wcześniej wskazano oceny takiej powinien dokonać właściwy organ w trybie art. 63 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (...).

Jak wynika z powyższego zaskarżona decyzja Wojewody [.....] odpowiada prawu, mimo częściowo błędnego uzasadnienia. Organ odwoławczy stanowczo bowiem stwierdził (nie mając ku temu kompetencji), że "zachodzą okoliczności określone w § 3 ust. 2 pkt 3 wyżej cytowanego rozporządzenia", zaś jako podstawę wniesienia sprzeciwu wskazał nieuzupełnienie zgłoszenia o tzw. decyzję środowiskową. Należy podkreślić, że niedołączenie do zgłoszenia takiej decyzji środowiskowej nie może być traktowane jako brak podlegający uzupełnieniu w trybie art. 30 ust. 2 prawa budowlanego, bowiem decyzja środowiskowa nie jest "pozwoleniem, uzgodnieniem lub opinią wymaganą odrębnymi przepisami". Gdyby inwestor taką decyzję do zgłoszenia dołączył, to organ rozpoznający sprawę również musiałby wnieść sprzeciw, bowiem inwestycja na mocy art. 29 ust. 3 prawa budowlanego wymagałaby uzyskania pozwolenia na budowę. Organ odwoławczy wykazał się również pewną niekonsekwencją, bowiem planowane roboty zakwalifikował jako "rozbudowę tartaku", podczas gdy rozbudowa nie podlega trybowi zgłoszeniowemu, lecz wymaga pozwolenia na budowę. W zaskarżonej decyzji naruszono więc przepisy prawa materialnego, jednakże nie miało to wpływu na treść rozstrzygnięcia, a tylko takie naruszenia mogą skutkować uchyleniem przez sąd zaskarżonej decyzji (art. 145 § 1 pkt 1 lit. "a" i "c" p.p.s.a.).

Ponieważ w sprawie zaistniały podstawy do wniesienia sprzeciwu, skarga wniesiona w niniejszej sprawie podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 p.p.s.a.