III SA/Kr 841/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 12 kwietnia 2013 r. znak: [....] Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w R. , działając na podstawie art. 6, art.7, art. 77, art. 80, art. 104 i art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeksu Postępowania Administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 267, dalej :k.p.a.) oraz art. 25, art. 27 ust. 1 i 2, art. 30, ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.) z upoważnienia Wójta Gminy R. odmówił B.C. umorzenia zaległości wraz z odsetkami powstałych z tytułu wypłaconych przez GOPS alimentów na rzecz swoich małoletnich dzieci tj. A.C., A.C., i P.C.

W uzasadnieniu decyzji organ powołał art. 27 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz wskazał, że decyzją z dnia 15 listopada 2012 r. znak: [....] wydaną z upoważnienia Wójta Gminy R. zobowiązał B.C. jako dłużnika alimentacyjnego do zwrotu zadłużenia należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego osobom uprawnionym: A.C. , A.C. i P.C. reprezentowanych przez Panią B.C. w kwocie 4 940,21 zł. wraz z ustawowymi odsetkami naliczonymi na dzień wydania decyzji, tj. 15-11-2012 r. w kwocie 358,57 zł.W/w zadłużenie ma związek z Wyrokiem Sądu Rejonowego w D. z dnia 30.10.2002 r., sygn akt. III RC 179/02 na mocy którego zostały zasądzone alimenty od dnia 11.10.2002 r. na rzecz małoletnich dzieci A.C. w wysokości 200,00 zł, A.C. w wysokości 200,00 zł, oraz P.C. w wysokości 150,00 zł miesięcznie. W związku z tym, że egzekucja alimentów okazała się bezskuteczna na wniosek B.C. decyzją znak: [....] z dnia 24-10-2011 r. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w R. działając z upoważnienia Wójta Gminy R. przyznał na okres od 01-10-2011 r do 30-09-2012 r. świadczenie z funduszu alimentacyjnego osobom uprawnionym: A.C. w kwocie 200,00 zł. miesięcznie, A.C. w kwocie 200,00 zł. miesięcznie oraz P.C. w kwocie 150,00 zł. miesięcznie.

W dniu 29 listopada 2012 r. do organu wpłynęła skarżącego o umorzenie zaległości wraz z odsetkami powstałych z tytułu wypłaconych przez GOPS alimentów na rzecz jego małoletnich dzieci tj. A.C.,A.C.,P.C. Skarżący wskazał, że domaga się

umorzenia kwoty głównej 4 940,21 zł. oraz odsetek w kwocie 358,57 zł. Prośbę o umorzenie swoich zaległości wraz z odsetkami skarżący uzasadniał bardzo trudną sytuacją finansową, a stale pogarszającym się stan zdrowia, który powoduje, że nie jest w stanie w żaden sposób spłacić powstałych zaległości i odsetek, pomimo, że systematycznie i dobrowolnie co miesiąc dokonuje wpłat bieżących alimentów (w niepełnej wysokości) na konto GOPS w R. Skarżący podkreślił, że jedynym źródłem jego dochodu jest renta chorobowa w wysokości 751,00 zł. miesięcznie. Wymienił, że dokonuje co miesiąc wpłaty alimentów w wysokości 220,00 zł na konto GOPS w R. , a nadto co miesiąc na mocy Wyroku Sądu Rejonowego w B systematycznie płaci alimenty w wysokości 150,00 zł na rzecz córki K.W. dalszej kolejności skarżący podniósł, że jego stan zdrowia wymaga stałego i systematycznego leczenia, przebywania w szpitalach, sanatoriach, korzystania z zabiegów rehabilitacyjnych, co wiąże się z zakupem niezbędnych leków, kosztów dojazdu - średnio ok. 111,70 zł/mies. W kwietniu 2012 r. ze względu na stan zdrowia zmuszony był odbyć kurację w sanatorium za którą musiał zapłacić kwotę 520,00 zł. Nadto podkreślał, że jest całkowicie niezdolny do podjęcia pracy w gospodarstwie rolnym, nie jest również zdolny do ewentualnego przekwalifikowania się. W dniach 13-16-11-2012 r. ze względu na stan po wszczepiennym wirusowym zapaleniu wątroby przebywał w szpitalu i został wypisany z zaleceniami dalszego leczenia i stałej kontroli lekarskiej stanu zdrowia.

Organ zapoznał się z przedstawioną przez skarżącego dokumentacją lekarską, w szczególności: orzeczeniem lekarza rzeczoznawcy z dnia [....] -2012, skierowaniem i potwierdzeniem odbycia zabiegów fizjoterapeutycznych, opisem RTG stawów biodrowych z dnia 08.06.2012 r., skierowaniem i potwierdzeniem odbycia zabiegów fizjoterapeutycznych z dnia 26-06-2012 r., kartą informacyjną z leczenia ambulatoryjnego, skierowaniem i potwierdzeniem odbycia zabiegów fizjoterapeutycznych z dnia 12-09-2012r.,kartą informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 16-11-2012 r.,f akturami za leki za sierpień, wrzesień i październik 2012 roku, fakturami za opłacone zabiegi w sanatorium w S. , orzeczeniem Lekarza Rzeczoznawcy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddziału Regionalnego w K. z dnia 09.01.2012 r., z którego wynika, że skarżący został uznany za okresowo całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym do stycznia 2013 r., natomiast nie stwierdzono niezdolności do samodzielnej egzystencji. W pkt. III orzeczenia widnieje wpis, iż badany nie kwalifikuje się do skierowania na rehabilitację leczniczą realizowaną przez KRUS , zaś w pkt. IV uznaje się

za niecelowe przekwalifikowanie zawodowe. Z dołączonej karty informacyjnej z leczenia ambulatoryjnego tj. Uzdrowiska w S. , w którym skarżący przebywał od 18-28-04-2012 r. rozpoznano u niego zwyrodnienie stawów i nadciśnienie tętnicze. Z kserokopii RTG stawów biodrowych wystawionej przez Zespół Opieki Zdrowotnej Pracowni Rentgenowskiej w B. w dniu [....] .2012 r. opisano, iż ma skarżący ma zmiany zwyrodnieniowe typu górnego w obu stawach biodrowych z przewężeniem szpar stawowych, hyperostozą stropów panewek, z przewaga zmian po stronie prawej. Drobna osteofitoza wieńcowa głowy kości udowej prawej. Stawy krzyżowo - biodrowe prawidłowe. Ponadto dołączono skierowania na zabiegi fizjoterapeutyczne z dnia 30-01-2012, 26-06-2012 r. i 12-09-2012 r. oraz potwierdzenia ich wykonania.

Z dołączonej karty informacyjnej leczenia szpitalnego z dnia 16-11-2012 r., wynika, iż skarżący przebywał w szpitalu w dniach od 13-16 listopada 2012 r. z rozpoznaniem: uszkodzenia wątroby, nieprawidłowego profilu lipidowego, nadciśnienia tętniczego, chlamydiozy w wywiadzie oraz stanu po wirusowym zapaleniu wątroby typu B. Wskazane jest dalsze leczenie i kontrola lekarska ambulatoryjna, kontrola w Poradni Hepatologicznej, Poradni Kardiologicznej, kontrola ciśnienia tętniczego krwi oraz przyjmowanie odpowiednich leków. Z dołączonych kserokopii faktur VAT na leki z dnia 02-08-2012 r., 17-10-2012 r., 25-10-2012 r. oraz 12-09-2012 r. wynika, że skarżący poniósł koszty zakupów leków w wysokości odpowiednio: 72,28 zł., 87,58 zł., 62,94 zł. oraz 112,50 zł. Ponadto organ ustalił, że skarżący nie posiada żadnego majątku oraz żadnych zasobów finansowych, nie posiada żadnych innych dochodów poza rentą, a jego stan zdrowia uniemożliwia mu uzyskania innych dochodów.

Na tle powyższych dowodów sprawy organ I instancji uznał, że w rozpoznawanej sprawie nie zaistniały okoliczności uzasadniające zastosowanie art. 30 ust 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, w związku z tym decyzją znak: [....] z dnia 24-01-2013 r. odmówił B.C. zaległości wraz z odsetkami powstałych z tytułu wypłaconych przez GOPS alimentów na rzecz swoich małoletnich dzieci tj. A.C. , A.C. i P.C.

Po rozpoznaniu odwołania skarżącego Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. decyzją z dnia 11 marca 2013 r. sygn. akt: [....] uchyliło w całości zaskarżoną decyzję i przekazało sprawę organowi I instancji do ponownego rozpatrzenia. Po ponownym rozpoznaniu sprawy organ I instancji uzupełnił postępowanie dowodowe i

ustalił, że skarżący nie pracuje zawodowo, pobiera rentę w kwocie 785,26 zł miesięcznie oraz ponosi następujące koszty: zakup leków ok. 200,00 zł, alimenty na K.C. 150,00 zł, alimenty na A.C. , A.C. i P.C. 230,00 zł oraz dojazdy do lekarzy specjalistów (skarżący nie określił kosztów dojazdów). W grudniu 2012 r. skarżący leczył się przez tydzień w szpitalu, często jest kierowany na rehabilitację, jednak korzysta z tego tylko 1-2 razy w roku, z uwagi na wydatki związane z dojazdem (dolegliwość choroby wątroby typu B, zwyrodnienie kręgosłupa, nadciśnienie, dolegliwość serca). Skarżący nie posada majątku nawet samochodu, nie korzysta również z żadnych form pomocy GOPS. Analizując ponownie całe akta sprawy pod kątem sytuacji dochodowej i rodzinnej, zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, organ I instancji, biorąc pod uwagę sytuację dochodową fakt, iż obecnie skarżący otrzymuje rentę wysokości 785,26 zł miesięcznie, a miesięczne wydatki wynoszą 580,00 zł. (zakup leków ok. 200,00 zł., alimenty 150,00 zł + 230,00 zł.), na dojazd do lekarzy nie określił żadnej kwoty choćby w przybliżeniu), a na żywność skarżący nie wydaje, bo jak oświadczył korzysta z pomocy rodziców w formie żywności. W konsekwencji organ uznał, że skarżący może w ten sposób miesięcznie zaoszczędzić jakąś kwotę, którą mógłby przeznaczyć na spłatę zadłużenia. Przykładowo wpłacać jak dotychczas alimenty na rzecz dzieci A.C. , A.C. i P.C. w kwocie 230,00 zł. a kwotę, która mu zostanie wpłacać na konto tut. Ośrodka na zadłużenie zaległości z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Reasumując organ stwierdził, że sytuacja dochodowa skarżącego nie jest aż tak zła, ponieważ miesięczna suma jego wydatków, wynosi ok. 580,00 zł., a kwota renty wynosi 785,26 zł. zatem do dyspozycji pozostaje mu jeszcze kwota 205,26 zł. (bez odjęcia kosztów dojazdów do lekarzy specjalistów) o której nie wspomniał. Ponadto organ wskazał, że skarżący nie korzystał i nadal nie korzysta Pan ze świadczeń z pomocy społecznej. Z kolei jeżeli chodzi o sytuację rodzinną skarżącego to, jak wynika z wywiadu rodzinnego środowiskowego on osobą rozwiedzioną, prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, ale mieszka wspólnie z rodzicami i bratem, na których może liczyć. Rodzice pomagają mu, zapewniając wyżywienie. Nadto organ podkreślił, że rodzice skarżącego (dziadkowie) są zobowiązani do alimentacji, zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Oceniając sytuacje zdrowotną skarżącego organ podkreślił, że: jak wynika z przedstawionych dokumentów, skarżący choruje m.in. na nadciśnienie tętnicze, zwyrodnienie kręgosłupa, dolegliwości po wirusowym zapaleniu wątroby typu B, dolegliwości serca, w związku z tym posiada orzeczenie o niepełnosprawności, kwalifikujące go do stopnia niepełnosprawności umiarkowanego, zatem znajduje się on w grupie osób, którzy mogą podjąć prace w warunkach chronionych, nie wykluczając go całkowicie z aktywności zawodowej. Ponadto skarżący nie ma całkowicie ograniczonej zdolności ruchowej. Orzeczenia o niepełnosprawności skarżącego mają charakter okresowy, wydawane są na rok - obecne orzeczenie wydane do stycznia 2013 r. Powyższy stan zdrowia nie uniemożliwia mu samodzielnej egzystencji, a wykonywane zabiegi i pobyty w szpitalu oraz sanatoriach mają również doprowadzić do poprawy stanu jego zdrowia.

Na tej podstawie organ I instancji uznał, iż skarżący nie spełnia warunków do umorzenia jego należności z tytułu wypłaconych świadczeń alimentacyjnych łącznie z odsetkami w całości lub w części, gdyż jego sytuacja rodzinna i dochodowa nie ma charakteru szczególnego, a materiał dowodowy sprawy nie wskazuje na nadzwyczajne okoliczności, które wpłynęłyby na jej znaczne pogorszenie, a także pogorszenie sytuacji życiowej. Tylko sytuacja nadzwyczajnie wyjątkowa, niezależna od skarżącego (m.in. brak dochodu - renty, orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, choroba, która całkowicie wyklucza podjęcie pracy) w następstwie czego skarżący nie byłby w stanie na bieżąco spłacać należności, a nadto nie byłoby perspektyw jej poprawy i zmiany mogłaby stanowić podstawę do uwzględnienia wniosku skarżącego o umorzenie przedmiotowych zaległości wraz z odsetkami.

W odwołaniu B.C. domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji w całości i wydania decyzji umarzającej zaległości. W bardzo obszernym uzasadnieniu odwołania skarżący podniósł, że z przedstawionej przez niego dokumentacji lekarskiej jednoznacznie wynika, że jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym i nie ma nadziei na odzyskanie przez niego zdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, a jednocześnie lekarze uznali, że niecelowym jest jego przekwalifikowanie z uwagi na

niezdolność do podjęcia innej pracy i brak przesłanek na poprawę zdrowia. Bezpodstawne zatem jest twierdzenie organu I instancji, że stan zdrowia skarżącego może się jeszcze poprawić i pozwolić mu na normalne funkcjonowanie. Skarżący podkreślił, że gdy był zdrowy, to płacił alimenty, jednak gdy zachorował, to znalazł się w trudnej sytuacji finansowej i w miarę swoich możliwości "dzieli się bardzo niskimi dochodami z dziećmi". Wskazał, że jego sytuacja jest wyjątkowa a zatem jego zaległości powinny zostać umorzone.

Decyzją z dnia 21 maja 2013 r. Nr [....] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. , działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 30 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów i art. 2 i art "17 ust. I ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856) § 1 pkt 6 lit. c rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003r. w sprawie obszarów właściwości samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz. U. Z 2003r. Nr 198, poz. 1925) Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy powołał obowiązujące przepisy, w szczególności art. 27 ust. 1 art. art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz wskazało, że w ocenie Kolegium organ I instancji wydając przedmiotową decyzję nie przekroczył granic uznania administracyjnego. Umorzenie na podstawie art. 30 ust. 2 winno mieć miejsce tylko wówczas, gdy sytuacja dochodowa zobowiązanego lub jego rodziny nie pozwala mu na wywiązanie się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, o ile stan taki jest efektem czynników obiektywnych, na które zobowiązany nie ma wpływu, gdyż tylko takie przesłanki mogą uzasadniać umorzenie jakichkolwiek należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Przy czym wszelkiego rodzaju zwolnienia z obowiązku alimentacyjnego mają charakter wyjątkowy i jako takie, zgodnie z ogólnymi regułami interpretacyjnymi, powinny być interpretowane w sposób ścisły, a nie rozszerzający. W związku z tym, umorzenie powinno mieć miejsce tylko wówczas, gdy sytuacja dochodowa zobowiązanego lub jego rodziny nie pozwala mu w sposób trwały na wywiązanie się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. W niniejszej sprawie, jak słusznie zauważa organ I instancji, nie można wykluczyć, że w nieodległej przyszłości sytuacja materialna B.C. może ulec zmianie. Jak wynika bowiem z orzeczeniem lekarza rzeczoznawcy KRUS z dnia 5 lutego 2013r. skarżący został uznany okresowo za całkowicie niezdolnego do pracy w

gospodarstwie rolnym do lutego 2014r.W sprawie niniejszej organ przeprowadził postępowanie dowodowe i w wyniku tegoż postępowania uznał , iż brak jest podstaw do tego aby skarżącemu umorzyć zobowiązania z tytułu zaległych świadczeń alimentacyjnych. Swoje orzeczenie organ I instancji w sposób należyty uzasadnił i w tym zakresie organ odwoławczy w pełni zgadza się z oceną organu I instancji nie wnosząc zastrzeżeń. Nie ulega wątpliwości, iż umorzenie zaległości alimentacyjnych, które przewiduje przepis art. 30 ust.2 ustawy może nastąpić jedynie w sytuacji wyjątkowej. Sytuacja taka , w ocenie organu I instancji, a także w ocenie organu odwoławczego w niniejszej sprawie nie zachodzi, a zatem brak było podstaw do tego ażeby skarżącemu umorzyć zaległe należności alimentacyjne. Mając powyższe na uwadze orzeczono jak na wstępie.

W skardze B.C. zaskarżonej decyzji SKO zarzucił błędne ustalenie jego sytuacji dochodowej, materialnej i zdrowotnej oraz błędne stwierdzenie, że jego niezdolność do pracy ma charakter czasowy i pozwoli na uzyskanie dodatkowych dochodów. Zdaniem skarżącego uzasadnienie wydanej decyzji dokumentuje, że przy jej wydawaniu nie został uwzględniony zebrany w czasie postępowania materiał dowodowy, wręcz przeciwnie, uzasadnienie decyzji nie jest poparte żadnym materiałem odwodowym, a nawet jest sprzeczne ze zgormadzonymi odwodami w sprawie. Skarżący bardzo obszernie uzasadnił swoje stanowisko, szczegółowo omawiając swoją sytuację zdrowotną i materialną, podkreślając, że jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym i nie ma żadnych podstaw, aby przypuszczać, aby jego sytuacja zdrowotna mogła w najbliższym czasie się zmienić. W konsekwencji nie ma podstaw, by przypuszczać, że w przyszłości będzie mógł podjąć pracę i poprawi swoją sytuację finansową. Z tych środków finansowych które obecnie posiada, nie jest w stanie płacić na bieżąco alimentów i jeszcze spłacić zaległych należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. w całości podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko i wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270) dalej jako P.p.s.a., sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej, a stosownie do przepisu art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych

(Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Jednocześnie w oparciu o art. 134 § 1 P.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. W ramach tej kognicji sąd bada czy przy wydaniu zaskarżonego aktu nie naruszono przepisów prawa materialnego i przepisów postępowania.

W wyniku przeprowadzonej kontroli pod względem zgodności z prawem Sąd stwierdził, że skarga zasługuje na uwzględnienie.

Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia obu organów stanowił przepis art. 30 ust. 2 ustawy dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.), powoływanej dalej jako: "ustawa", zgodnie z którym organ właściwy wierzyciela może na wniosek dłużnika alimentacyjnego umorzyć jego należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną.

Podejmowana w tym trybie decyzja, ma niewątpliwie charakter uznaniowy, na co wskazuje użyty w redakcji tego przepisu zwrot "może" w odniesieniu do instytucji umorzenia należności wraz z odsetkami (w całości lub części), rozłożenia na raty czy odroczenia terminu płatności. Podejmowanie decyzji opartych na uznaniu administracyjnym nie może jednak oznaczać arbitralności. Z uwagi na uznaniowy charakter decyzji, organy administracji publicznej rozstrzygające sprawę winy zatem dołożyć szczególnej staranności przy ich uzasadnianiu. W uzasadnieniu tym winny być więc przede wszystkim sformułowane przesłanki jakimi kierował się organ podejmując takie, a nie inne rozstrzygnięcie w sprawie, dając jednocześnie stronie poczucie rzetelnego, a nie powierzchownego jej rozpoznania. W szczególności korespondować musi ono z treścią

podjętego rozstrzygnięcia. Zgodnie wszak z art. 107 § 3 k.p.a. uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, a uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa.

W rozpoznawanej sprawie uzasadnienia decyzji organu odwoławczego tych standardów nie spełnia. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. – w przeciwieństwie do organu I instancji – w żaden sposób nie odniosło się do możliwości umorzenia należności B.C. z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego na podstawie art. 30 ust. 2 ustawy. Stało się tak pomimo wyartykułowanych przez skarżącego expressis verbis – tak we wniosku wszczynającym postępowanie, jak w odwołaniu – twierdzeń o złym stanie zdrowia, całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolny, braku możliwości przekwalifikowania się oraz braku jakiegokolwiek majątku. Kolegium ograniczyło się do stwierdzenia, że "nie można wykluczyć, że w nieodległej przyszłości sytuacja materialna B.C. może ulec zmianie. Jak wynika bowiem z orzeczeniem lekarza rzeczoznawcy KRUS z dnia 5 lutego 2013 r. skarżący został uznany okresowo za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym do lutego 2014 r.", pomijając całkowicie okoliczność, że przepis art. 30 ust. 2 ustawy daje możliwość umorzenia należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego – z uwagi na sytuację dochodową i rodzinną zobowiązanego.

W rezultacie organ odwoławczy, rozpatrzył niniejszą bez odniesienia się do sytuacji dochodowej i zdrowotnej skarżącego. W konsekwencji organ odwoławczy naruszył zasadę dwuinstancyjności postępowania (art. 15 k.p.a.). Należy podkreślić, że właściwe zachowanie tej zasady "wymaga nie tylko podjęcia dwóch kolejnych rozstrzygnięć przez stosowne organy, ale konieczne jest, aby rozstrzygnięcia te zapadły w wyniku przeprowadzenia przez każdy z tych organów postępowania merytorycznego, tak by dwukrotnie oceniono dowody, przeanalizowano wszystkie argumenty" (por. wyrok NSA z dnia 17 maja 2011r. sygn. akt II OSK 672/10, dostępne na http//orzeczenia.nsa.gov.pl). Co prawda decyzja wydawana na podstawie art. 30 ust. 2 ustawy zapada w ramach tzw. uznania administracyjnego – co nie jest jednak, jak już podniesiono powyżej, nie jest to równoznaczne z dowolnością podjętego w tym zakresie rozstrzygnięcia. Działanie organu doznaje bowiem ograniczenia już w samej normie prawnej, wprowadzającej uznanie poprzez wyznaczenie ram w konkretnej kategorii spraw, a także postanowieniami

naczelnych zasad postępowania administracyjnego, w szczególności zasady prawdy obiektywnej, wyrażonej w art. 7 k.p.a., uzupełnionej postanowieniami art. 77 § 1 k.p.a., jak również zasadami i celami określonymi w ustawie (por. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 13 marca 2013r. o sygn. akt IV SA/Po 1198/12, http//orzeczenia.nsa.gov.pl). Jak wskazuje WSA w Białymstoku w wyroku z dnia 8 listopada 2012 r. (sygn. akt II SA/Bk 625/12,http//orzeczenia.nsa.gov.pl) "uzasadnienie przy tym decyzji uznaniowej zawsze powinno odnosić się do kwestii istnienia bądź nieistnienia w sprawie szczególnych okoliczności uzasadniających sposób załatwienia sprawy oraz wskazywać na okoliczności, które pozwoliłyby sprawę załatwić po myśli wnioskodawcy. Wydanie decyzji o umorzeniu należności alimentacyjnych musi być poprzedzone wyjaśnieniem rzeczywistej sytuacji strony w aspektach sytuacji dochodowej i rodzinnej, a uzasadnienie decyzji zawierać ocenę tej sytuacji". Wskazać przy tym trzeba, że jak wynika z art. 107 § 3 k.p.a. uzasadnienie decyzji składa się z uzasadnienia faktycznego, zawierającego w szczególności wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, a także przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił mocy dowodowej oraz uzasadnienia prawnego zawierającego wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów, które zdecydowały o treści decyzji. Zadaniem uzasadnienia – stanowiącego integralny składnik decyzji – jest bowiem wyjaśnienie stronie jej dyspozytywnej części, którą jest rozstrzygnięcie (por. wyrok NSA z dnia 12 maja 2000r. o sygn. akt. I SA/Kr 856/98, LEX nr 43041). Prawidłowe zredagowanie pod względem merytorycznym i prawnym uzasadnienia decyzji ma istotne znaczenie dla stosowania zasad postępowania administracyjnego tj. zasady przekonywania (art. 11 k.p.a.), jak również zasady pogłębiania zaufania obywateli (art. 8 k.p.a.) – realizowanych na podstawie art. 107 § 3 k.p.a. Z uwagi na te właśnie zasady organ orzekający obowiązany jest do pełnego wyjaśnienia stronie zasadności przesłanek, które legły u podstaw załatwienia sprawy. Powyższe zasady nie zostaną zrealizowane, gdy – tak jak w niniejszej sprawie – organ pominie milczeniem niektóre twierdzenia lub nie ustosunkuje się do faktów istotnych dla sprawy. Obowiązkiem organu odwoławczego jest odniesienie się do wszystkich zarzutów strony podnoszonych w trakcie postępowania – w tym w szczególności wskazanych w odwołaniu (por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 26 stycznia 2012r. o sygn. akt. II SA/Kr 1873/11, wyrok WSA w Poznaniu z dnia 10 grudnia 2008r. o sygn. akt. II SA/Po 382/08, orzeczenia dostępne na:http//orzeczenia.nsa.gov.pl). Ewentualne pominięcie w uzasadnieniu decyzji oceny okoliczności faktycznych i zarzutów podnoszonych przez stronę mogących mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, stwarza

bowiem przesłankę do uznania naruszenia przez organ przepisów postępowania administracyjnego w stopniu wywierającym istotny wpływ na wynik sprawy (por. wyrok NSA z dnia 9 kwietnia 2001r. o sygn. akt V SA 1611/00, LEX nr 80635) – co niewątpliwie miało miejsce w rozpoznawanej sprawie.

Mając na względzie powyższe zasadnym jest stwierdzenie, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. nie przeprowadziło postępowania odwoławczego w wymaganym przez ustawę oraz k.p.a. zakresie – co przełożyło się na treść uzasadnienia zaskarżonej decyzji – które nie spełnia wymogów określonych w art. 107 § 3 k.p.a. W rezultacie doszło do naruszenia nie tylko art. 138 § 1 k.p.a. ale również zasady dwuinstancyjności postępowania (art. 15 k.p.a.), przekonywania (art. 11 k.p.a.), jak również zasady pogłębiania zaufania obywateli (art. 8 k.p.a.).

Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy Kolegium wyeliminuje dotychczas popełnione uchybienia i wyda stosowne rozstrzygnięcie, dając wyraz swojemu stanowisku w uzasadnieniu spełniającym wymogi art. 107 § 3 k.p.a.

Ze względu na powyższe Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie orzekł jak w pkt I wyroku – na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy P.p.s.a.