II GSK 1805/12
Wyrok
Naczelny Sąd Administracyjny
2014-01-24Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Hanna Kamińska
Joanna Kabat-Rembelska /przewodniczący sprawozdawca/
Małgorzata KorycińskaSentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Kabat-Rembelska (spr.) Sędzia NSA Hanna Kamińska Sędzia NSA Małgorzata Korycińska Protokolant Karolina Mamcarz po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej K. C. R. S. P. Z. O. Z. w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 18 lipca 2012 r. sygn. akt V SA/Wa 1084/12 w sprawie ze skargi Krakowskiego C R. S. P. Z. O. Z. w K. na decyzję Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 lutego 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wypłaty dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z dnia 19 sierpnia 2011 r.,[...]; 3. zasądza od Ministra Pracy i Polityki Społecznej na rzecz K. C. R. S. P. Z. O. Z. w Krakowie 837 (osiemset trzydzieści siedem) złotych tytułem kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 18 lipca 2012 r., sygn. akt V SA/Wa 1084/12, oddalił skargę K. C. R. S. P. Z. O. Z. w K. na decyzję Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 lutego 2012 r., nr . o odmowie wypłaty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za czerwiec 2011 r.
Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym:
K. C. R. S. P. Z. O. Z.. w K. złożyło do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (dalej: PFRON) wniosek o wypłatę miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za czerwiec 2011 r. Prezes Zarządu PFRON decyzją z dnia 19 sierpnia 2011 r. odmówił wnioskodawcy wypłaty żądanego dofinansowania, zaś Minister Pracy i Polityki Społecznej decyzją z dnia 29 lutego 2012 r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. Organ odwoławczy stwierdził, że K. C. R. S. P. Z. O. Z. w K.jest jednostką sektora finansów publicznych, zaś działalność Samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej, będących jednostkami sektora finansów publicznych, jest finansowana z uzyskiwanych przez nie dochodów i przychodów stanowiących środki publiczne. W kosztach tej działalności mieszczą się również wydatki na wynagrodzenia pracowników, co oznacza, że są one finansowane ze środków publicznych. Tymczasem z art. 26b ust. 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j.: Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721; dalej: ustawą o rehabilitacji zawodowej) wynika, że miesięczne dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenia pracownika w części finansowanej ze środków publicznych. Skutkowało to odmową przyznania stronie żądanego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Wydając takie rozstrzygnięcie, organ odwoławczy miał na względzie stanowisko Ministra Finansów zawarte w piśmie z 30 grudnia 2011 r. (nr FS10/063/14/565/SAA/11/8246).
Zdaniem Sądu pierwszej instancji, stanowisko organów administracji odpowiadało prawu, zaś stanowiący podstawę zaskarżonej decyzji art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej został przez organ prawidłowo zinterpretowany i zastosowany.
Sąd stwierdził, że z art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej jednoznacznie wynika, iż miesięczne dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenia pracownika w części finansowanej ze środków publicznych. Wbrew twierdzeniom skarżącego, z przepisu tego nie można zasadnie wyinterpretować, że wyłączeniu od dofinansowania podlegają tylko te środki publiczne, które zostały przekazane stronie z wyraźnym przeznaczeniem na wynagrodzenie pracowników. Sąd pierwszej instancji uznał za nietrafny również zarzut, że w art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej ustawodawca nie rozróżnił, czy przepis ten dotyczy prefinansowania czy refinansowania, a także nie przesądził, na jakiej podstawie następuje przekazanie środków publicznych na wynagrodzenia. Skarżący jest jednostką sektora finansów publicznych, finansującym swoją działalność, w tym wynagrodzenia pracowników, w całości ze środków publicznych.
W ocenie Sądu pierwszej instancji, na rozstrzygnięcie sprawy nie miała wpływu okoliczność, że w zaskarżonej decyzji organ administracji zmienił swoje wcześniejsze stanowisko dotyczące interpretacji art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej. Sąd uznał, że organ miał obowiązek odstąpienia od błędnej interpretacji stosowanego przepisu w momencie, gdy uzyskał świadomość błędu, co miało związek z wyjaśnieniami zawartymi w piśmie Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2011 r.
Zdaniem Sądu pierwszej instancji, Minister Pracy i Polityki Społecznej nie naruszył również wskazanych w skardze przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.; dalej: k.p.a.), w tym art. 6, art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a. Organ działał bowiem na podstawie przepisów prawa, podejmował kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia sprawy i dokonał oceny w oparciu o cały materiał dowodowy zebrany i rozpatrzony w sposób wyczerpujący, jak również prawidłowo uzasadnił swoje rozstrzygnięcie.
Skargę kasacyjną od wyroku Sądu pierwszej instancji złożyło K. C R. S. P. Z O. Z. w K.. Strona wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku i uchylenie zaskarżonej decyzji, a także o zasądzenie kosztów postępowania sądowoadministracyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 1217 zł.
Strona wiosła ponadto o przedstawienie przez Naczelny Sąd Administracyjny pytania prawnego Trybunałowi Konstytucyjnemu, czy przepis art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej jest zgodny z art. 32 Konstytucji RP w zakresie, w którym pozbawia jednostki sektora finansów publicznych miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika.
Strona wnosząca skargę kasacyjną zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi:
a) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej oraz niezastosowanie art. 32 i art. 83 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.),
b) naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 141 § 4 w związku z art. 45 ust. 3a ustawy o rehabilitacji zawodowej w związku z art. 8 i art. 11 k.p.a. oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) poprzez nieuchylenie zaskarżonej decyzji pomimo naruszenia przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej przy jej wydawaniu art. 45 ust. 3a ustawy o rehabilitacji zawodowej w związku z art. 6, art. 7, art. 107 § 1 k.p.a., polegającą na braku wszechstronnej i wyczerpującej analizy stanu prawnego sprawy i ustosunkowania się do argumentów strony w tym przedmiocie oraz działaniu w sposób naruszający podstawowe zasady prawa, wymienione w art. 6, art. 7, art. 8 i art. 11 k.p.a.
W uzasadnieniu skarżący podniósł między innymi, że Sąd pierwszej instancji nie odniósł się do wywodzonego przez stronę w skardze zarzutu naruszenia art. 8 i art. 11 k.p.a. Skarżący do czerwca 2011 r. otrzymywał dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – w niezmienionym stanie prawnym. Sąd zatem winien dokładnie w niniejszej sprawie sprawdzić zasadność przesłanek, którymi kierował się Minister Pracy i Polityki Społecznej przy wydawaniu zaskarżonej decyzji. Przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, że organ do czerwca 2011 r. podejmował błędne rozstrzygnięcia przyznając skarżącej dofinansowania, a po tej dacie podejmuje rozstrzygnięcia właściwe – rodzi uzasadnioną wątpliwość, czy zmiana stanowiska organu nie jest sprzeczna z zasadą przestrzegania prawa (art. 83 Konstytucji) i czy nie narusza zasad współżycia społecznego, także zasady zaufania, określonej w art. 8 k.p.a.
Zdaniem strony wnoszącej skargę kasacyjną, Sąd pierwszej instancji w sposób niewłaściwy dokonał wykładni art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej - poprzestając na wykładni językowej, a nie dokonując wykładni systemowej i celowościowej oraz funkcjonalnej.
Minister Pracy i Polityki Społecznej wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej o zasądzenie kosztów postępowania.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Istota zagadnienia prawnego objętego zarzutami skargi kasacyjnej sprowadza się do kontroli prawidłowości wykładni art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej stanowiącego, że miesięczne dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenie pracownika w części finansowanej ze środków publicznych. Przepis w takim brzmieniu obowiązuje od 1 czerwca 2004 r., przy czym w okresie od 1 czerwca 2004 r. do 1 stycznia 2009 r. był zawarty w ust. 4 art. 26b omawianej ustawy. Z akt sprawy wynika, że co najmniej do 30 czerwca 2011 r. publicznym zakłady opieki zdrowotnej zatrudniającym osoby niepełnosprawne wypłacano miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego. Ta niekwestionowana praktyka uległa zmianie na skutek stanowiska wyrażonego w piśmie z dnia 30 grudnia 2011 r. przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. W piśmie tym stwierdzono, że "wypłacane ze środków PFRON miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych nie przysługuje SPZOZ oraz zakładom aktywności zawodowej funkcjonującym w formie samorządowych zakładów budżetowych, które są jednostkami sektora finansów publicznych finansujących swą działalność (w tym wynagrodzenia pracowników) ze środków publicznych".
Z zacytowanej treści pisma wynika, że odmowa dofinansowania w oparciu o 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej obejmuje samodzielne zakładu opieki zdrowotnej, natomiast wyłączenie określone w tym przepisie nie ma zastosowania w stosunku do niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej. Potwierdził to na rozprawie pełnomocnik organu, przyznając, że zakłady opieki zdrowotnej nie będące jednostkami sektora finansów publicznych otrzymują miesięczne dofinansowanie wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego.
Pogląd wyrażony w powołanym piśmie został wprost przeniesiony przez organ, którego działanie zaskarżono do uzasadnienia decyzji, co uprawnia Naczelny Sąd Administracyjny do weryfikacji postawionej w nim tezy. Podkreślenia wymaga, że w istocie opiera się ona na wykluczenie samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej z możliwości miesięcznego dofinansowania wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych tylko z tego powodu, że stanowią one jednostkę sektora finansów publicznych, o której mowa w art. 9 pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 o finansach publicznych (obecnie t. j. Dz. U. 2013, poz. 885, dalej: ustawa o finansach publicznych). Wniosek ten wypływa zarówno z treści pisma jak i z potwierdzonej przez pełnomocnika organu praktyki wypłaty dofinansowania niepublicznym zakładom opieki zdrowotnej. Z tego z kolei wynika, że dokonana przez organ i zaaprobowana przez Sąd pierwszej instancji wykładnia art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej opiera się na przesłance nieokreślonej w tym przepisie.
Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że ustawa o rehabilitacji zawodowej posługuje się, w zakresie istotnym dla rozważanego zagadnienia, pojęciem pracodawcy, nie wyłączając jej stosowania w stosunku do jednostek sektora publicznego. Stosownie do treści art. 21 ust.1 tej ustawy, co do zasady, każdy pracodawca osiągający określony wskaźnik zatrudnienia zobligowany jest do dokonywania miesięcznych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wyłączenie tego obowiązku, zgodnie z art. 21 ust. 2e dotyczy publicznych i niepublicznych jednostek organizacyjnych niedziałających w celu osiągnięcia zysku, których wyłącznym przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad osobami niepełnosprawnymi. Z wpłat zwolnieni są także ci pracodawcy, u których wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 6 %.
Obowiązkowi ciążącemu na pracodawcy dokonywania wpłat na Fundusz odpowiadają stosowne uprawnienia. W myśl art. 26a ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej (w brzmieniu wiążącym w tej sprawie) pracodawcy przysługuje ze środków Funduszu miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, o ile pracownik ten został ujęty w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych, o której mowa w art. 26b ust. 1. Miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, przysługuje w kwocie:
1) 180 % najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności;
2) 100 % najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;
3) 40 % najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, podkreślenia wymaga zróżnicowanie kwoty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego w zależności od ustalonego stopnia niepełnosprawności. Oznacza to m.in., że dofinansowanie stanowi swego rodzaju premię za umożliwienie przez pracodawcę adaptowania się zatrudnionych osób niepełnosprawnych do społecznej gospodarki rynkowej. Im większy jest stopień niepełnosprawności, a tym samym mniejsza potencjalna możliwość uzyskania przez osobę niepełnosprawną zatrudnienia, tym większa kwota dofinansowania przysługuje pracodawcy, który zdecydował się na zatrudnienie tej osoby. Zwrócił na to uwagę Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 6 lutego 2007 r. sygn. akt P/25/06, w uzasadnieniu którego podkreślono również, że pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne wykonują zadania publiczne, z mocy art. 69 Konstytucji ciążące na państwie.
Wyłączenie z możliwości uzyskania dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego pracodawców z sektora finansów publicznych poprzez zaaprobowanie wykładni art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej zaprezentowanej w tej sprawie przez Sąd pierwszej instancji i organy orzekające w sprawie pozostaje w sprzeczności z zaprezentowaną powyżej wykładnią celowościową a także z art. 69 Konstytucji stanowiącym, że osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczaniu egzystencji. Takie stanowisko narusza także art. 32 Konstytucji, co trafnie zarzucono w skardze kasacyjnej. Zważyć bowiem należy, że takie same są zasady zawierania umów o świadczenie opieki zdrowotnej obowiązujące w stosunku do publicznych jak i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej. Zarówno publicznym jak i niepublicznym zakładom opieki zdrowotnej ustawodawca zagwarantował także przekazanie środków finansowych na wzrost wynagrodzeń w oparciu o zasady określone w ustawie o przekazywaniu środków na wzrost wynagrodzeń. Wynika to wprost z jej art. 1 ust. 1 pkt 1. Załącznik do ustawy o przekazywaniu środków na wzrost wynagrodzeń określa wskaźnik udziału kosztów pracy w kosztach poszczególnych rodzajów świadczeń opieki zdrowotnej określonych w umowach.
Ustawa o rehabilitacji zawodowej weszła w życie z dniem 1 stycznia 1998 r. (wyjątki określa art. 70 pkt 2 i 3 tej ustawy). Od początku jej obowiązywania przepis art. 26 obejmował, acz w różnej formie, pomoc dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne związaną ze zwrotem określonych kosztów wynagrodzenia, czy też dofinansowaniem do wynagrodzenia. Z dniem 1 stycznia 2004 r. dodano art. 26b. Zgodnie z ust. 4 tego przepisu w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 20 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 7 poz. 79) miesięczne dofinansowanie nie obejmuje wynagrodzenia pracownika, w części finansowanej przez Fundusz na podstawie innych przepisów ustawy. Kolejna zmiana tego przepisu nastąpiła z dniem 1 czerwca 2004 r. i przepis ten w brzmieniu nadanym tą zmianą obowiązywał w dacie wydania zaskarżonej decyzji, przy czym na skutek zmian jednostek redakcyjnych stanowi ust. 7 art. 26b ustawy o rehabilitacji zawodowej.
Nowe brzmienie art. 26b ust. 7 (wówczas ust. 4) zostało nadane art. 131 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( Dz. U. Nr 99 poz. 1001 ze zm., dalej: ustawa o promocji zatrudnienia). Ustawa ta, jak podkreślono w uzasadnieniu jej projektu, ma na celu precyzyjne określenie zasad i sposobów finansowania przez państwo aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu. Z jej przepisów wynika, że środki na realizację zadań określonych w ustawie pochodzą z państwowego funduszu celowego – Funduszu Pracy tworzonego ze składek pracodawców, dotacji budżetu państwa, środków samorządów terytorialnych oraz środków Europejskiego Funduszu Społecznego (np. art. 4 ust.1 pkt 6, art. 8 ust.1 pkt 6, art. 108). W art. 108 ust.1 ustawy o promocji zatrudnienia określono przeznaczenie środków Funduszu Pracy. Z przepisu tego wynika, że z Funduszu Pracy finansowane są w różnym stopniu również koszty wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia bezrobotnych. Istotne pozostaje także, że w stosunku do bezrobotnych niepełnosprawnych (art. 49 pkt 6 omawianej ustawy) zaliczonych przez ustawodawcą do "osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy", mogą być dodatkowo stosowane działania określone w art. 50-61. Zgodnie natomiast z art. 51 ust.1 ustawy o promocji zatrudnienia starosta zwraca pracodawcy, który zatrudnił w ramach prac interwencyjnych na okres do 6 miesięcy skierowanych bezrobotnych, o których mowa w art. 49, część kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne skierowanych bezrobotnych w wysokości uprzednio uzgodnionej, nieprzekraczającej jednak kwoty ustalonej jako iloczyn liczby zatrudnionych w miesiącu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz kwoty zasiłku określonej w art. 72 ust. 1, obowiązującej w ostatnim dniu zatrudnienia każdego rozliczanego miesiąca i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia.
Wskazano już, że przepis art. 26b ust. 4 dodany został z dniem 1 stycznia 2004 r. i wówczas stanowił o zakazie dofinansowania w części finansowanej przez Fundusz na podstawie innych przepisów ustawy. Wtedy to dofinansowanie wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych było możliwe tylko ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Z dniem wejścia w życie ustawy o promocji zatrudnienia część kosztów poniesionych na wynagrodzenia osób niepełnosprawnych, przy spełnieniu określonych warunków, jest zwracana z Funduszu Pracy ( przychodami, którego są m.in. środki unijne). Z tego też powodu art.131 ustawy o promocji zatrudnienia dokonano zmian w ustawie o rehabilitacji zawodowej. I tak zgodnie z pkt 1 tego przepisu art. 11 ust.1 nadano następujące brzmienie: "osoba niepełnosprawna zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy, jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu ma prawo korzystać z usług lub instrumentów rynku pracy na zasadach określonych w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy". Przepis art.11 ust. 2 stanowił w nowym brzmieniu, że wydatki na instrumenty lub usługi rynku pracy, dotyczące bezrobotnych osób niepełnosprawnych, przewyższające wydatki określone w przepisach, o których mowa w ust. 1 a także wydatki dotyczące osób niepełnosprawnych zarejestrowanych jako poszukujące pracy i niepozostających w zatrudnieniu są realizowane i finansowane na zasadach określonych w ustawie. Zgodnie natomiast z art.131 pkt 3 ustawy o promocji zatrudnienia art. 26b ust. 4 ustawy o rehabilitacji zawodowej otrzymuje brzmienie: "miesięczne dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenia pracownika w części finansowanej ze środków publicznych".
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, użyty w obecnym art. 26b ust. 7 (poprzednio ust.4) zwrot "w części finansowanej ze środków publicznych" z przyczyn podanych powyżej, obejmuje dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych ze środków przeznaczonych na ten cel z Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych i Funduszu Pracy. Odnosi się zatem do zakazu podwójnego dofinansowania wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia osób niepełnosprawnych w oparciu o przepisy ustaw regulujących dofinansowanie lub zwrot części wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych.
Naczelny Sąd Administracyjny nie znajduje podstaw do dokonywania wykładni art. 26b ust.7 ustawy o rehabilitacji zawodowej tylko w oparciu o zwrot "środków publicznych" bez powiązania finansowania z jego celem, którym jest dofinansowania na osoby niepełnosprawne z tytułu ich zatrudnienia. Przepis art. 26b ust.1 stanowi o miesięcznym dofinansowaniu przysługującym na osoby niepełnosprawne z tytułu zatrudnienia. Ustęp 7 tego artykułu odnosi się do miesięcznego dofinansowania i nie budzi wątpliwości, że obejmuje dofinansowanie, o którym mowa w ust.1. Określona w art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji negatywna przesłanka wyłączenia z miesięcznego dofinansowania wynagrodzenie pracownika "w części finansowanej ze środków publicznych" obejmuje tę część wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, która została sfinansowana z innego źródła przeznaczonego na dofinansowanie do wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia pracownika niepełnosprawnego, czyli w oparciu o instrument prawny ściśle ukierunkowany na pomoc pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne.
Naczelny Sąd Administracyjny dostrzega, że ustawodawca z dniem 1 stycznia 2012 r. dodał do art. 26b ustawy o rehabilitacji ust. 8. Zmiana ta, co wymaga wyraźnego podkreślenia, wprowadzona po zmianie wieloletniej praktyki wypłaty dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych pracodawcom będącym publicznymi zakładami opieki zdrowotnej potwierdza pogląd, że nie było wolą ustawodawcy wyłączenie uprawnień tych pracodawców do uzyskania dofinansowania na osoby niepełnosprawne z tytułu zatrudnienia.
W rozpoznawanej skardze kasacyjnej zarzucono błędną wykładnię art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej. Naczelny Sąd Administracyjny z przedstawionych powyżej powodów uznał zarzut ten za usprawiedliwiony. Przyjmując, że stan sprawy jest bezsporny Naczelny Sąd Administracyjny w oparciu o uprawnienia określone w art.188 p.p.s.a. uchylił zaskarżony wyrok i rozpoznał skargę. Oceniając zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję stwierdził naruszenie prawa materialnego – art. 26b ust.7 ustawy o rehabilitacji zawodowej, – które miało wpływ na wynik sprawy. Wobec tego na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. i art.135 p.p.s.a. uchylił zarówno zaskarżoną decyzję jak i poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.
O kosztach postępowania sądowego orzeczono w oparciu o art. 203 pkt 1p.p.s.a. i art. 200 p.p.s.a. oraz art. 205 § 2 w związku z § 14 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t. j. Dz. U. 2013 r. poz. 490).
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Hanna KamińskaJoanna Kabat-Rembelska /przewodniczący sprawozdawca/
Małgorzata Korycińska
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Kabat-Rembelska (spr.) Sędzia NSA Hanna Kamińska Sędzia NSA Małgorzata Korycińska Protokolant Karolina Mamcarz po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej K. C. R. S. P. Z. O. Z. w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 18 lipca 2012 r. sygn. akt V SA/Wa 1084/12 w sprawie ze skargi Krakowskiego C R. S. P. Z. O. Z. w K. na decyzję Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 lutego 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wypłaty dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z dnia 19 sierpnia 2011 r.,[...]; 3. zasądza od Ministra Pracy i Polityki Społecznej na rzecz K. C. R. S. P. Z. O. Z. w Krakowie 837 (osiemset trzydzieści siedem) złotych tytułem kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 18 lipca 2012 r., sygn. akt V SA/Wa 1084/12, oddalił skargę K. C. R. S. P. Z. O. Z. w K. na decyzję Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 lutego 2012 r., nr . o odmowie wypłaty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za czerwiec 2011 r.
Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym:
K. C. R. S. P. Z. O. Z.. w K. złożyło do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (dalej: PFRON) wniosek o wypłatę miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za czerwiec 2011 r. Prezes Zarządu PFRON decyzją z dnia 19 sierpnia 2011 r. odmówił wnioskodawcy wypłaty żądanego dofinansowania, zaś Minister Pracy i Polityki Społecznej decyzją z dnia 29 lutego 2012 r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. Organ odwoławczy stwierdził, że K. C. R. S. P. Z. O. Z. w K.jest jednostką sektora finansów publicznych, zaś działalność Samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej, będących jednostkami sektora finansów publicznych, jest finansowana z uzyskiwanych przez nie dochodów i przychodów stanowiących środki publiczne. W kosztach tej działalności mieszczą się również wydatki na wynagrodzenia pracowników, co oznacza, że są one finansowane ze środków publicznych. Tymczasem z art. 26b ust. 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j.: Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721; dalej: ustawą o rehabilitacji zawodowej) wynika, że miesięczne dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenia pracownika w części finansowanej ze środków publicznych. Skutkowało to odmową przyznania stronie żądanego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Wydając takie rozstrzygnięcie, organ odwoławczy miał na względzie stanowisko Ministra Finansów zawarte w piśmie z 30 grudnia 2011 r. (nr FS10/063/14/565/SAA/11/8246).
Zdaniem Sądu pierwszej instancji, stanowisko organów administracji odpowiadało prawu, zaś stanowiący podstawę zaskarżonej decyzji art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej został przez organ prawidłowo zinterpretowany i zastosowany.
Sąd stwierdził, że z art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej jednoznacznie wynika, iż miesięczne dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenia pracownika w części finansowanej ze środków publicznych. Wbrew twierdzeniom skarżącego, z przepisu tego nie można zasadnie wyinterpretować, że wyłączeniu od dofinansowania podlegają tylko te środki publiczne, które zostały przekazane stronie z wyraźnym przeznaczeniem na wynagrodzenie pracowników. Sąd pierwszej instancji uznał za nietrafny również zarzut, że w art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej ustawodawca nie rozróżnił, czy przepis ten dotyczy prefinansowania czy refinansowania, a także nie przesądził, na jakiej podstawie następuje przekazanie środków publicznych na wynagrodzenia. Skarżący jest jednostką sektora finansów publicznych, finansującym swoją działalność, w tym wynagrodzenia pracowników, w całości ze środków publicznych.
W ocenie Sądu pierwszej instancji, na rozstrzygnięcie sprawy nie miała wpływu okoliczność, że w zaskarżonej decyzji organ administracji zmienił swoje wcześniejsze stanowisko dotyczące interpretacji art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej. Sąd uznał, że organ miał obowiązek odstąpienia od błędnej interpretacji stosowanego przepisu w momencie, gdy uzyskał świadomość błędu, co miało związek z wyjaśnieniami zawartymi w piśmie Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2011 r.
Zdaniem Sądu pierwszej instancji, Minister Pracy i Polityki Społecznej nie naruszył również wskazanych w skardze przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.; dalej: k.p.a.), w tym art. 6, art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a. Organ działał bowiem na podstawie przepisów prawa, podejmował kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia sprawy i dokonał oceny w oparciu o cały materiał dowodowy zebrany i rozpatrzony w sposób wyczerpujący, jak również prawidłowo uzasadnił swoje rozstrzygnięcie.
Skargę kasacyjną od wyroku Sądu pierwszej instancji złożyło K. C R. S. P. Z O. Z. w K.. Strona wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku i uchylenie zaskarżonej decyzji, a także o zasądzenie kosztów postępowania sądowoadministracyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 1217 zł.
Strona wiosła ponadto o przedstawienie przez Naczelny Sąd Administracyjny pytania prawnego Trybunałowi Konstytucyjnemu, czy przepis art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej jest zgodny z art. 32 Konstytucji RP w zakresie, w którym pozbawia jednostki sektora finansów publicznych miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika.
Strona wnosząca skargę kasacyjną zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi:
a) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej oraz niezastosowanie art. 32 i art. 83 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.),
b) naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 141 § 4 w związku z art. 45 ust. 3a ustawy o rehabilitacji zawodowej w związku z art. 8 i art. 11 k.p.a. oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) poprzez nieuchylenie zaskarżonej decyzji pomimo naruszenia przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej przy jej wydawaniu art. 45 ust. 3a ustawy o rehabilitacji zawodowej w związku z art. 6, art. 7, art. 107 § 1 k.p.a., polegającą na braku wszechstronnej i wyczerpującej analizy stanu prawnego sprawy i ustosunkowania się do argumentów strony w tym przedmiocie oraz działaniu w sposób naruszający podstawowe zasady prawa, wymienione w art. 6, art. 7, art. 8 i art. 11 k.p.a.
W uzasadnieniu skarżący podniósł między innymi, że Sąd pierwszej instancji nie odniósł się do wywodzonego przez stronę w skardze zarzutu naruszenia art. 8 i art. 11 k.p.a. Skarżący do czerwca 2011 r. otrzymywał dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – w niezmienionym stanie prawnym. Sąd zatem winien dokładnie w niniejszej sprawie sprawdzić zasadność przesłanek, którymi kierował się Minister Pracy i Polityki Społecznej przy wydawaniu zaskarżonej decyzji. Przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, że organ do czerwca 2011 r. podejmował błędne rozstrzygnięcia przyznając skarżącej dofinansowania, a po tej dacie podejmuje rozstrzygnięcia właściwe – rodzi uzasadnioną wątpliwość, czy zmiana stanowiska organu nie jest sprzeczna z zasadą przestrzegania prawa (art. 83 Konstytucji) i czy nie narusza zasad współżycia społecznego, także zasady zaufania, określonej w art. 8 k.p.a.
Zdaniem strony wnoszącej skargę kasacyjną, Sąd pierwszej instancji w sposób niewłaściwy dokonał wykładni art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej - poprzestając na wykładni językowej, a nie dokonując wykładni systemowej i celowościowej oraz funkcjonalnej.
Minister Pracy i Polityki Społecznej wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej o zasądzenie kosztów postępowania.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Istota zagadnienia prawnego objętego zarzutami skargi kasacyjnej sprowadza się do kontroli prawidłowości wykładni art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej stanowiącego, że miesięczne dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenie pracownika w części finansowanej ze środków publicznych. Przepis w takim brzmieniu obowiązuje od 1 czerwca 2004 r., przy czym w okresie od 1 czerwca 2004 r. do 1 stycznia 2009 r. był zawarty w ust. 4 art. 26b omawianej ustawy. Z akt sprawy wynika, że co najmniej do 30 czerwca 2011 r. publicznym zakłady opieki zdrowotnej zatrudniającym osoby niepełnosprawne wypłacano miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego. Ta niekwestionowana praktyka uległa zmianie na skutek stanowiska wyrażonego w piśmie z dnia 30 grudnia 2011 r. przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. W piśmie tym stwierdzono, że "wypłacane ze środków PFRON miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych nie przysługuje SPZOZ oraz zakładom aktywności zawodowej funkcjonującym w formie samorządowych zakładów budżetowych, które są jednostkami sektora finansów publicznych finansujących swą działalność (w tym wynagrodzenia pracowników) ze środków publicznych".
Z zacytowanej treści pisma wynika, że odmowa dofinansowania w oparciu o 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej obejmuje samodzielne zakładu opieki zdrowotnej, natomiast wyłączenie określone w tym przepisie nie ma zastosowania w stosunku do niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej. Potwierdził to na rozprawie pełnomocnik organu, przyznając, że zakłady opieki zdrowotnej nie będące jednostkami sektora finansów publicznych otrzymują miesięczne dofinansowanie wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego.
Pogląd wyrażony w powołanym piśmie został wprost przeniesiony przez organ, którego działanie zaskarżono do uzasadnienia decyzji, co uprawnia Naczelny Sąd Administracyjny do weryfikacji postawionej w nim tezy. Podkreślenia wymaga, że w istocie opiera się ona na wykluczenie samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej z możliwości miesięcznego dofinansowania wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych tylko z tego powodu, że stanowią one jednostkę sektora finansów publicznych, o której mowa w art. 9 pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 o finansach publicznych (obecnie t. j. Dz. U. 2013, poz. 885, dalej: ustawa o finansach publicznych). Wniosek ten wypływa zarówno z treści pisma jak i z potwierdzonej przez pełnomocnika organu praktyki wypłaty dofinansowania niepublicznym zakładom opieki zdrowotnej. Z tego z kolei wynika, że dokonana przez organ i zaaprobowana przez Sąd pierwszej instancji wykładnia art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej opiera się na przesłance nieokreślonej w tym przepisie.
Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że ustawa o rehabilitacji zawodowej posługuje się, w zakresie istotnym dla rozważanego zagadnienia, pojęciem pracodawcy, nie wyłączając jej stosowania w stosunku do jednostek sektora publicznego. Stosownie do treści art. 21 ust.1 tej ustawy, co do zasady, każdy pracodawca osiągający określony wskaźnik zatrudnienia zobligowany jest do dokonywania miesięcznych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wyłączenie tego obowiązku, zgodnie z art. 21 ust. 2e dotyczy publicznych i niepublicznych jednostek organizacyjnych niedziałających w celu osiągnięcia zysku, których wyłącznym przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad osobami niepełnosprawnymi. Z wpłat zwolnieni są także ci pracodawcy, u których wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 6 %.
Obowiązkowi ciążącemu na pracodawcy dokonywania wpłat na Fundusz odpowiadają stosowne uprawnienia. W myśl art. 26a ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej (w brzmieniu wiążącym w tej sprawie) pracodawcy przysługuje ze środków Funduszu miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, o ile pracownik ten został ujęty w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych, o której mowa w art. 26b ust. 1. Miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, przysługuje w kwocie:
1) 180 % najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności;
2) 100 % najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;
3) 40 % najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, podkreślenia wymaga zróżnicowanie kwoty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego w zależności od ustalonego stopnia niepełnosprawności. Oznacza to m.in., że dofinansowanie stanowi swego rodzaju premię za umożliwienie przez pracodawcę adaptowania się zatrudnionych osób niepełnosprawnych do społecznej gospodarki rynkowej. Im większy jest stopień niepełnosprawności, a tym samym mniejsza potencjalna możliwość uzyskania przez osobę niepełnosprawną zatrudnienia, tym większa kwota dofinansowania przysługuje pracodawcy, który zdecydował się na zatrudnienie tej osoby. Zwrócił na to uwagę Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 6 lutego 2007 r. sygn. akt P/25/06, w uzasadnieniu którego podkreślono również, że pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne wykonują zadania publiczne, z mocy art. 69 Konstytucji ciążące na państwie.
Wyłączenie z możliwości uzyskania dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego pracodawców z sektora finansów publicznych poprzez zaaprobowanie wykładni art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej zaprezentowanej w tej sprawie przez Sąd pierwszej instancji i organy orzekające w sprawie pozostaje w sprzeczności z zaprezentowaną powyżej wykładnią celowościową a także z art. 69 Konstytucji stanowiącym, że osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczaniu egzystencji. Takie stanowisko narusza także art. 32 Konstytucji, co trafnie zarzucono w skardze kasacyjnej. Zważyć bowiem należy, że takie same są zasady zawierania umów o świadczenie opieki zdrowotnej obowiązujące w stosunku do publicznych jak i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej. Zarówno publicznym jak i niepublicznym zakładom opieki zdrowotnej ustawodawca zagwarantował także przekazanie środków finansowych na wzrost wynagrodzeń w oparciu o zasady określone w ustawie o przekazywaniu środków na wzrost wynagrodzeń. Wynika to wprost z jej art. 1 ust. 1 pkt 1. Załącznik do ustawy o przekazywaniu środków na wzrost wynagrodzeń określa wskaźnik udziału kosztów pracy w kosztach poszczególnych rodzajów świadczeń opieki zdrowotnej określonych w umowach.
Ustawa o rehabilitacji zawodowej weszła w życie z dniem 1 stycznia 1998 r. (wyjątki określa art. 70 pkt 2 i 3 tej ustawy). Od początku jej obowiązywania przepis art. 26 obejmował, acz w różnej formie, pomoc dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne związaną ze zwrotem określonych kosztów wynagrodzenia, czy też dofinansowaniem do wynagrodzenia. Z dniem 1 stycznia 2004 r. dodano art. 26b. Zgodnie z ust. 4 tego przepisu w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 20 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 7 poz. 79) miesięczne dofinansowanie nie obejmuje wynagrodzenia pracownika, w części finansowanej przez Fundusz na podstawie innych przepisów ustawy. Kolejna zmiana tego przepisu nastąpiła z dniem 1 czerwca 2004 r. i przepis ten w brzmieniu nadanym tą zmianą obowiązywał w dacie wydania zaskarżonej decyzji, przy czym na skutek zmian jednostek redakcyjnych stanowi ust. 7 art. 26b ustawy o rehabilitacji zawodowej.
Nowe brzmienie art. 26b ust. 7 (wówczas ust. 4) zostało nadane art. 131 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( Dz. U. Nr 99 poz. 1001 ze zm., dalej: ustawa o promocji zatrudnienia). Ustawa ta, jak podkreślono w uzasadnieniu jej projektu, ma na celu precyzyjne określenie zasad i sposobów finansowania przez państwo aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu. Z jej przepisów wynika, że środki na realizację zadań określonych w ustawie pochodzą z państwowego funduszu celowego – Funduszu Pracy tworzonego ze składek pracodawców, dotacji budżetu państwa, środków samorządów terytorialnych oraz środków Europejskiego Funduszu Społecznego (np. art. 4 ust.1 pkt 6, art. 8 ust.1 pkt 6, art. 108). W art. 108 ust.1 ustawy o promocji zatrudnienia określono przeznaczenie środków Funduszu Pracy. Z przepisu tego wynika, że z Funduszu Pracy finansowane są w różnym stopniu również koszty wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia bezrobotnych. Istotne pozostaje także, że w stosunku do bezrobotnych niepełnosprawnych (art. 49 pkt 6 omawianej ustawy) zaliczonych przez ustawodawcą do "osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy", mogą być dodatkowo stosowane działania określone w art. 50-61. Zgodnie natomiast z art. 51 ust.1 ustawy o promocji zatrudnienia starosta zwraca pracodawcy, który zatrudnił w ramach prac interwencyjnych na okres do 6 miesięcy skierowanych bezrobotnych, o których mowa w art. 49, część kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne skierowanych bezrobotnych w wysokości uprzednio uzgodnionej, nieprzekraczającej jednak kwoty ustalonej jako iloczyn liczby zatrudnionych w miesiącu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz kwoty zasiłku określonej w art. 72 ust. 1, obowiązującej w ostatnim dniu zatrudnienia każdego rozliczanego miesiąca i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia.
Wskazano już, że przepis art. 26b ust. 4 dodany został z dniem 1 stycznia 2004 r. i wówczas stanowił o zakazie dofinansowania w części finansowanej przez Fundusz na podstawie innych przepisów ustawy. Wtedy to dofinansowanie wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych było możliwe tylko ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Z dniem wejścia w życie ustawy o promocji zatrudnienia część kosztów poniesionych na wynagrodzenia osób niepełnosprawnych, przy spełnieniu określonych warunków, jest zwracana z Funduszu Pracy ( przychodami, którego są m.in. środki unijne). Z tego też powodu art.131 ustawy o promocji zatrudnienia dokonano zmian w ustawie o rehabilitacji zawodowej. I tak zgodnie z pkt 1 tego przepisu art. 11 ust.1 nadano następujące brzmienie: "osoba niepełnosprawna zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy, jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu ma prawo korzystać z usług lub instrumentów rynku pracy na zasadach określonych w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy". Przepis art.11 ust. 2 stanowił w nowym brzmieniu, że wydatki na instrumenty lub usługi rynku pracy, dotyczące bezrobotnych osób niepełnosprawnych, przewyższające wydatki określone w przepisach, o których mowa w ust. 1 a także wydatki dotyczące osób niepełnosprawnych zarejestrowanych jako poszukujące pracy i niepozostających w zatrudnieniu są realizowane i finansowane na zasadach określonych w ustawie. Zgodnie natomiast z art.131 pkt 3 ustawy o promocji zatrudnienia art. 26b ust. 4 ustawy o rehabilitacji zawodowej otrzymuje brzmienie: "miesięczne dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenia pracownika w części finansowanej ze środków publicznych".
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, użyty w obecnym art. 26b ust. 7 (poprzednio ust.4) zwrot "w części finansowanej ze środków publicznych" z przyczyn podanych powyżej, obejmuje dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych ze środków przeznaczonych na ten cel z Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych i Funduszu Pracy. Odnosi się zatem do zakazu podwójnego dofinansowania wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia osób niepełnosprawnych w oparciu o przepisy ustaw regulujących dofinansowanie lub zwrot części wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych.
Naczelny Sąd Administracyjny nie znajduje podstaw do dokonywania wykładni art. 26b ust.7 ustawy o rehabilitacji zawodowej tylko w oparciu o zwrot "środków publicznych" bez powiązania finansowania z jego celem, którym jest dofinansowania na osoby niepełnosprawne z tytułu ich zatrudnienia. Przepis art. 26b ust.1 stanowi o miesięcznym dofinansowaniu przysługującym na osoby niepełnosprawne z tytułu zatrudnienia. Ustęp 7 tego artykułu odnosi się do miesięcznego dofinansowania i nie budzi wątpliwości, że obejmuje dofinansowanie, o którym mowa w ust.1. Określona w art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji negatywna przesłanka wyłączenia z miesięcznego dofinansowania wynagrodzenie pracownika "w części finansowanej ze środków publicznych" obejmuje tę część wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, która została sfinansowana z innego źródła przeznaczonego na dofinansowanie do wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia pracownika niepełnosprawnego, czyli w oparciu o instrument prawny ściśle ukierunkowany na pomoc pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne.
Naczelny Sąd Administracyjny dostrzega, że ustawodawca z dniem 1 stycznia 2012 r. dodał do art. 26b ustawy o rehabilitacji ust. 8. Zmiana ta, co wymaga wyraźnego podkreślenia, wprowadzona po zmianie wieloletniej praktyki wypłaty dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych pracodawcom będącym publicznymi zakładami opieki zdrowotnej potwierdza pogląd, że nie było wolą ustawodawcy wyłączenie uprawnień tych pracodawców do uzyskania dofinansowania na osoby niepełnosprawne z tytułu zatrudnienia.
W rozpoznawanej skardze kasacyjnej zarzucono błędną wykładnię art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej. Naczelny Sąd Administracyjny z przedstawionych powyżej powodów uznał zarzut ten za usprawiedliwiony. Przyjmując, że stan sprawy jest bezsporny Naczelny Sąd Administracyjny w oparciu o uprawnienia określone w art.188 p.p.s.a. uchylił zaskarżony wyrok i rozpoznał skargę. Oceniając zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję stwierdził naruszenie prawa materialnego – art. 26b ust.7 ustawy o rehabilitacji zawodowej, – które miało wpływ na wynik sprawy. Wobec tego na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. i art.135 p.p.s.a. uchylił zarówno zaskarżoną decyzję jak i poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.
O kosztach postępowania sądowego orzeczono w oparciu o art. 203 pkt 1p.p.s.a. i art. 200 p.p.s.a. oraz art. 205 § 2 w związku z § 14 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t. j. Dz. U. 2013 r. poz. 490).
