II SA/Sz 890/13

Uzasadnienie

Decyzją nr [...] r., działający z upoważnienia Prezydenta Miasta Dyrektor Zarządu Dróg Miejskich zezwolił E. K. i V. S., prowadzącym wspólnie działalność gospodarczą jako Spółka A, - po rozpatrzeniu ich wniosku - na czasowe zajęcie pasa drogowego drogi gminnej ul. [...], w celu wygrodzenia chodnika na potrzeby zabezpieczenia robót związanych z budową budynku mieszkalnego z usługami o łącznej powierzchni 45,0 m2, w terminie od 1 lutego 2012 r. do 30 czerwca 2012 r., ustalając jednocześnie opłatę za zajęcie pasa drogowego. W powyższej decyzji pouczono stronę, iż w przypadku dalszego zainteresowania zajęciem pasa drogowego, należy wszcząć starania o przedłużenie zezwolenia, składając formalny wniosek przed upływem okresu ważności decyzji. Wskazano także, między innymi, że przekroczenie terminu zajęcia, zajęcie większej powierzchni niż określona w zezwoleniu, podlega karze pieniężnej w wysokości 10-krotności opłaty. Organ I instancji w decyzji tej ustalił także termin oględzin związanych z odbiorem zajętego pasa drogowego – na dzień [...] r., a zatem E. K. i V. S. miały pełną wiedzę o warunkach zajęcia pasa drogowego i konsekwencjach związanych z zajmowaniem pasa drogowego bez zezwolenia.

W dniu [...] r., zostały przeprowadzone oględziny, z których sporządzono protokół i dokonano pomiarów zajętego pasa drogowego. Stwierdzono, że ogrodzenie nadal pozostaje umieszczone w pasie drogowym ul. [...], co potwierdzono w formie dokumentacji zdjęciowej. Strona była nieobecna podczas oględzin.

W dniu 13 lipca 2012r. E. K. i V. S. złożyły kolejny wniosek o przedłużenie terminu zajęcia pasa drogowego od dnia 2 lipca 2012 r. do dnia 31 sierpnia 2012 r. Po jego rozpoznaniu, decyzją nr [...] r., Dyrektor Zarządu Dróg Miejskich zezwolił na czasowe zajęcie pasa drogowego o łącznej powierzchni 80,01 m2, w celu wygrodzenia chodnika na potrzeby zabezpieczenia robót związanych z budową budynku mieszkalnego z usługami, w terminie od 13 lipca 2012 r., tj. od dnia złożenia wniosku, do 31 sierpnia 2012 r. - decyzja organu ta nie została zaskarżona przez stronę, która zaakceptowała te ustalenia.

Kolejne oględziny pasa drogowego zostały przeprowadzone [...] r.,

[...] r., a o ich terminach strony zostały powiadomione pismem z dnia 7 lipca 2013 r. Z dokonanych oględzin sporządzono protokoły, do których załączono także wyniki jednostkowe dokonanych pomiarów zajętego pasa drogowego.

Ustalenia protokołów oględzin wskazują, że w okresie od 1 lipca 2012 r. do

12 lipca 2012 r. doszło do rzeczywistego zajęcia pasa drogowego (poprzez umieszczenie w nim ogrodzenia) ulicy [...], bez zezwolenia. Do zajęcia pasa drogowego doszło na skutek przekroczenia terminu zajęcia określonego w dotychczasowym zezwoleniu zarządcy drogi z dnia 30 stycznia 2012 r. Z protokołów wynika, że doszło do zajęcia pasa drogowego o powierzchni o powierzchni 45,0 m2 (w dniach 1 i 2 lipca 2012 r.), 81,82 m2 (w dniu 3 lipca 2012 r.), oraz 80,01 m2 (w dniach od 4 do 12 lipca 2012 r.).

Dyrektor Zarządu Dróg Miejskich decyzją z dnia [...] , nałożył na E. K. i V. S. karę pieniężną w wysokości [...] zł za zajęcie bez zezwolenia zarządcy drogi pasa drogowego drogi gminnej ulicy [...], w terminie od dnia 1 lipca 2012 r. do 12 lipca 2012 r., polegające na przekroczeniu terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi.

Strona odwołała się od tej decyzji.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją nr [...] r., po rozpatrzeniu odwołania utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Kolegium nie dopatrzyło się w sprawie naruszenia przepisów postępowania administracyjnego. W jego ocenie, w sprawie stosowane były wszystkie zasady postępowania, w tym w zakresie zapewnienia stronie czynnego w nim udziału, umożliwienia wypowiedzenia się co do zgromadzonego materiału dowodowego. Strona była informowana o ustaleniach istotnych dla sprawy oraz o przysługujących jej uprawnieniach, a jej udział w postępowaniu był zapewniony. Strona została powiadomiona o wszczęciu postępowania w sprawie zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia, możliwości przedstawienia swojego stanowiska, złożenia stosownych wyjaśnień oraz zapoznania się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a także była powiadamiana kiedy odbędą się wizje lokalne zajętego pasa drogowego.

Kolegium przyjęło, że ustalenia organu pierwszej instancji co do okresu, w którym miało miejsce zajęcie pasa drogowego oraz powierzchni jego zajęcia, na podstawie których obliczono wysokość kary, są dokonane w sposób prawidłowy. W dniach 1 i 2 lipca 2012 r. organ I instancji przyjął powierzchnię zajęcia 45,0 m2 (wynikającą z decyzji z dnia [...] r.). Powierzchnia zajęcia 81,82 m2 (ustalona została w czasie oględzin 3 lipca 2012 r.) została przyjęta na korzyść strony - tylko bowiem za dzień 3 lipca 2012 r. Powierzchnia zajęcia 80,01 m2 (ustalona podczas oględzin 13lipca 2012 r.) została przyjęta na korzyść strony - za okres od 4 do 12 lipca 2012 r. Zdaniem Kolegium, szczególnego podkreślenia wymaga, że w dniu 24 sierpnia 2012 r. pełnomocnik stron T. T. zapoznał się z treścią ustaleń organu i wniósł o wydanie zezwolenia na zajęcie powierzchni zgodnej ze stanem faktycznym, tj. 80,01 m2. W toku postępowania administracyjnego strona skarżąca nie kwestionowała okresu oraz powierzchni zajęcia pasa drogowego.

Dokonując szczegółowej analizy zgromadzonego materiału dowodowego oraz zachodzącego w sprawie stanu faktycznego i prawnego Kolegium stwierdziło,

iż w przepisach ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U.

z 2013 r., Nr 260), ustawodawca wprowadził definicję pasa drogowego. Pasem drogowym jest wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą (art. 4 pkt 1 ustawy). Zgodnie z przepisem art. 39 ust. 1 pkt 1 zabrania się dokonywania w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego. W szczególności zabrania się lokalizacji obiektów budowlanych, umieszczania urządzeń, przedmiotów i materiałów niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego. Konsekwencją tak rozumianego pasa drogowego jest to, że bez zgody właściwego zarządcy drogi - reprezentującego jej właściciela - nie można w pasie drogowym prowadzić działalności czy sytuować obiektów budowlanych i urządzeń niezwiązanych z gospodarką drogową i obsługą ruchu drogowego. Artykuł 40 ust. 1 ustawy stanowi, że zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej. Zezwolenia wymaga prowadzenie robót w pasie drogowym, umieszczanie w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej, czy obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego, umieszczanie reklam, a także zajęcie pasa drogowego na prawach wyłączności w innych celach (art. 40 ust. 2 ustawy). W myśl

art. 40 ust. 3 przywołanej ustawy, za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę.

W myśl zaś art. 40 ust. 12 ustawy o drogach publicznych, za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi (pkt 1), za zajęcie pasa drogowego z przekroczeniem terminu określonego w zezwoleniu zarządcy drogi (pkt 2) zarządca drogi wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną w wysokości 10-krotności opłaty za zajęcie pasa drogowego. Zatem umieszczenie w pasie drogowym obiektu i urządzeń takich jak ogrodzenie placu budowy poprzez zainstalowanie płotów i wygrodzeń, niezwiązanych z funkcjonowaniem drogi, a wchodzących w przestrzeń pasa drogowego, winno być poprzedzone uzyskaniem dla tego celu stosownego odpłatnego zezwolenia. W przeciwnym razie zarządca drogi może nakazać przywrócenie stanu poprzedniego niezależnie od obowiązku uiszczenia kary pieniężnej.

Zdaniem Kolegium, przepis art. 40 ust. 12 pkt 2 ustawy o drogach publicznych

w sposób jasny i zrozumiały stanowi, że za zajęcie pasa drogowego z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi, tak jak to bezspornie miało miejsce w rozpatrywanej sprawie, zarządca drogi zobligowany jest wymierzyć w drodze decyzji administracyjnej karę pieniężną. Przepis ten nie uzależnia zatem w żadnym razie tego obowiązku od winy zajmującego pas drogowy, ani też nie daje podstawy do uzależnienia wymierzenia kary od swobodnego uznania zarządcy drogi (wyrok NSA z dnia 18 kwietnia 2008r., sygn. II GSK 68/08, wyrok NSA z dnia 18 kwietnia 2008r., sygn. II GSK 51/08).

Wskazując na art. 40 ust. 12 pkt 2 ustawy o drogach publicznych Kolegium podkreśliło, że przepis ten nie precyzuje od kogo pobiera się opłatę, a zatem także wobec kogo wymierzana jest kara. Dlatego w każdej sprawie, w której organy wszczęły postępowanie administracyjne w sprawie zajęcia pasa drogowego z przekroczeniem terminu określonego w zezwoleniu zarządcy drogi, powinny one ustalić kto posiada i korzysta z tych urządzeń, tylko bowiem ten podmiot może być obciążony stosowną karą. Stroną postępowania w sprawie zajęcia pasa drogowego jest zawsze inwestor na rzecz, którego wykonywana jest dana czynność (tu budowa). Istniejący między inwestorem a ewentualnym wykonawcą stosunek zlecenia ma charakter cywilnoprawny i w żaden sposób nie może prowadzić do modyfikacji, czy wręcz przenoszenia obowiązków publicznoprawnych, jakie ma inwestor względem zarządcy drogi. Stąd nawet gdyby inwestor przeniósł w drodze umowy cywilnej na wykonawcę obowiązek uzyskania zezwolenia na zajęcie pasa drogowego i poniesienia związanych z tym opłat (ewentualnie kar), to wobec zarządcy drogi stroną uprawnioną i zobowiązaną nadal pozostaje inwestor. Wszelkie ewentualne roszczenia dotyczące wykonania umowy winien inwestor dochodzić w drodze cywilnoprawnej od wykonawcy, co samo w sobie nie zwalnia go od obowiązku ponoszenia kar pieniężnych za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi. Czynności, dla których realizacji niezbędne jest uzyskanie zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego, związane są bowiem w sposób oczywisty z planowanym lub realizowanym zamierzeniem inwestycyjnym (robotami budowlanymi, umieszczeniem urządzeń infrastruktury technicznej). Stąd interes prawny (a w przypadku konieczności uiszczenia opłaty, kary pieniężnej, ewentualnego przywrócenia pasa drogowego do stanu poprzedniego również obowiązek) w uzyskaniu przedmiotowego zezwolenia ma inwestor i to niezależnie od tego, czy roboty budowlane prowadzi (lub będzie prowadził) osobiście, czy też posłuży się w tym celu wykonawcą. Inwestor (osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna) dokonuje inwestycji, czyli nakładu gospodarczego, którego celem jest stworzenie nowych lub powiększenie już istniejących środków trwałych. Wykonawcą jest zaś ten, kto coś wykonuje, realizuje na polecenie zwierzchnika. Istniejący między inwestorem a wykonawcą stosunek zlecenia ma zatem charakter cywilnoprawny

i w żaden sposób nie może prowadzić do modyfikacji, czy wręcz przenoszenia obowiązków publicznoprawnych, jakie względem zarządcy drogi ma inwestor. Inwestor jako strona postępowania w sprawie zajęcia pasa drogowego, czyli podmiot zobowiązany do uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego, został wymieniony expressis verbis w przepisie art. 39 ust. 3a pkt 3 ustawy o drogach publicznych. Zgodnie z tym przepisem, w decyzji zezwalającej na lokalizację urządzenia lub obiektu budowlanego w pasie drogowym określa się w szczególności: rodzaj inwestycji, sposób, miejsce i warunki jej umieszczenia w pasie drogowym oraz pouczenie inwestora, że przed rozpoczęciem robót budowlanych jest zobowiązany m.in. do uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego, dotyczącego prowadzenia robót w pasie drogowym lub na umieszczenie w nim obiektu lub urządzenia. Podkreślenia wymaga też, że decyzją nr [...] r., Prezydent Miasta zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z usługami i garażem wielostanowiskowym oraz przyłączy: wody, kanalizacji sanitarnej i deszczowej z drenażem, przy ul. [...] (działki nr [...]). Powyższa decyzja została wydana na rzecz inwestora, tj. E. K. i V. S.. Decyzja ta, z braku odwołania się strony, stała się ostateczna w administracyjnym toku instancji.

W sprawie nie ma wątpliwości co do tego, że E. K. i V. S., prowadzące działalność gospodarczą pod nazwą: [...] zajmowały pas drogowy w okresie od 1 lipca 2012 r. do 12 lipca 2012 r. - bez zezwolenia.

Kolegium stwierdziło także, że nie budzi wątpliwości również prawidłowość obliczenia wysokości kary pieniężnej. Kwotę tę organ obliczył prawidłowo, jako dziesięciokrotność opłaty za zajęcie pasa drogowego na ustawienie obiektu, to jest iloczynu liczby dni zajmowania pasa (12 dni), powierzchni obiektu - 45,0 m2 (1 i 2 lipca 2012 r.), 81,82 m2 (3 lipca 2012r.), oraz 80,01 m2 (od 4 do 12 lipca 2012 r.) oraz obowiązującej stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego na ustawienie wygrodzenia chodnika za 1 dzień (2,00 zł) - stawka opłaty wynika z § 1 pkt 1 uchwały Rady Miejskiej w Koszalinie nr VII/77/2011 z dnia 24 marca 2011 r. w sprawie ustalenia wysokości stawek opłaty za zajęcie pasa drogowego dróg publicznych na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg

w granicach administracyjnych Miasta (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z dnia 26 kwietnia 2011 r. Nr 52, poz. 912).

Powyższa decyzja została zaskarżona przez E. K. i V. S. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Decyzji zarzucono naruszenie:

- przepisu art. 40 ust. 12 ustawy o drogach publicznych poprzez jego błędną wykładnię z pominięciem okoliczności faktycznych sprawy mających znaczenie dla jego zastosowania i w konsekwencji nałożenie kary pieniężnej;

- błąd w ustaleniach faktycznych, poprzez naliczenie kary pieniężnej na podstawie błędnych pomiarów zajętego pasa drogowego, co wpłynęło na rażąco wysoką karę pieniężną;

- przepisu art. 58 § 1 i § 2 K.p.a. w związku z art. 429 K.c., poprzez naliczenie kary pieniężnej, mimo iż uchybienie terminu było niezawinione przez strony,

- przepisu art. 7 i 77 K.p.a. oraz art.2 Konstytucji RP poprzez nieuwzględnienie

w zaskarżonej decyzji naczelnych zasad Konstytucji RP oraz słusznego interesu strony, czego konsekwencją było nałożenie kary pieniężnej,

- rażącą obrazę przepisów postępowania, w tym art. 8, 9 i 12 K.p.a. polegającą na:

- bezprawnej próbie przerzucania skutków bezczynności organu administracji na stronę poprzez naliczanie kar za okres, w którym organ uchylił się od wydania decyzji na skutek złożonego wniosku, który organ uznał za spóźniony,

- przepisu art.28 K.p.a. poprzez nie uznanie za stronę postępowania podwykonawcy inwestora mimo, że to ten podmiot występował z wnioskiem o pozwolenie na zajęcie pasa drogowego, ewentualnie zaś potencjalnie niekorzystne rozstrzygnięcie niniejszej sprawy ma skutek prawny dla tego podmiotu bowiem inwestor będzie mógł żądać odszkodowania w wysokości orzeczonej kary.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżące wniosły o uwzględnienie skargi w całości i uchylenie zaskarżonej decyzji oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Decyzją z dnia [...] r. zezwolono skarżącym na zajęcie pasa drogowego o powierzchni 45 m2 przy ul. [...] w terminie od

1 lutego 2012 r. do dnia 30 czerwca 2012 r. Decyzja wygasła z upływem terminu.

Skarżące były inwestorami w projekcie budowlanym przy ul. [...]. Wykonawcą projektu była firma P.U.H. M. T. M. Strony z wykonawcą łączył stosunek cywilnoprawny. W dniu 13 lipca 2012 r. P.U.H M., jako wykonawca projektu budowlanego przy ul. [...], złożył wniosek o wydanie dalszego zezwolenia na zajmowanie pasa drogowego o powierzchni 45 m2. Jednocześnie wykonawca wniósł o wydanie decyzji w przedmiocie zezwolenia na dalsze zajmowanie pasa od dnia 2 lipca do 31 sierpnia 2012 r., ze wskazaniem powierzchni 45 m2. Skarżące nie ponoszą winy w uchybieniu terminu złożenia wniosku przez wykonawcę. Strony pozostawały, do dnia złożenia wniosku o zezwolenie na dalsze zajmowanie pasa, w niewiedzy co do uchybienia terminu przez wykonawcę.

Skarżące nie ponoszą winy w wyborze wykonawcy, bowiem wykonawca jest specjalistą z dziedziny budownictwa i wszelkie czynności z tym związane leżą

w zakresie działalności jego przedsiębiorstwa (tak: art. 429 k.c.). Powyższa okoliczność wyłącza winę skarżących z mocy ustawy. W ocenie skarżących, podwykonawca powinien zostać uznany za stronę postępowania.

Po stronie skarżących istnieje poważna wątpliwość, co naliczonej kwoty kary pieniężnej. Strona we wniosku z dnia 13 lipca 2013 r. wskazała, że zajęcie pasa drogowego ma dotyczyć wyłącznie 45 m2, nie zaś 81,82 m2. Wartość ta budzi poważne wątpliwości, zwłaszcza w sposobie dokonania pomiaru powierzchni przez pracowników zarządu. Wielkość powierzchni obliczona przez pracowników zarządu jest prawie dwukrotnie wyższa, stąd uzasadniona wątpliwość strony w przedmiocie prawidłowości pomiaru.

Skarżące zwróciły uwagę, iż w orzecznictwie sądowoadministracyjnym podkreśla się, że istotą definicji pasa drogowego jest wydzielenie liniami granicznymi gruntu, który stanowi pas drogowy. Zatem w celu wykazania granic pasa drogowego obszaru ewentualnego jego zajęcia, niezbędnym jest przedłożenie planu gruntu z wyraźnie zaznaczonymi liniami granicznymi tego gruntu. Tymczasem w aktach niniejszej sprawy nie ma żadnych dokumentów potwierdzających, że dokonane w przedmiotowej sprawie pomiary dotyczyły pasa drogowego. Zdaniem stron, koniecznym będzie powołanie biegłego geodety w trybie art. 84 K.p.a., albowiem w sprawie zaistniały okoliczności wymagające wyjaśnienia i wymagające także wiedzy specjalistycznej.

Jak wynika z akt sprawy podwykonawca złożył stosowny wniosek o wydanie pozwolenia na zajęcie pasa drogowego, jednak organ odmówił jego rozpatrzenia, bowiem w jego ocenie nie miał możliwości rozpoznania sprawy przed wyznaczonym terminem zajęcia pasa. Wniosek został złożony przed tą datą. Obowiązujące przepisy prawa nie określają terminu do złożenia ww. wniosku. Należy stwierdzić, iż nawet jeśli wniosek nie mógł być ze względów niezależnych od organu administracji rozpoznany przed dniem zajęcia pasa, to decyzja powinna obejmować okres od jej uprawomocnienia. Brak możliwości organizacyjnych organu administracji nie powinien obciążać inwestora - wnioskodawcę.

Zgodnie z treścią art. 63 § 1 K.p.a. podania (wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie lub za pomocą dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej, a także ustnie do protokołu. Podwykonawca złożył podanie

o zajęcie pasa drogowego. To podanie wszczynało postępowanie administracyjne

i obowiązkiem organu było jego niezwłoczne załatwienie. Strony mogły działać

w słusznym przekonaniu, że podanie to zostanie załatwione pozytywnie. Tymczasem zastosowano procedurę jako swoistą pułapkę. Nie rozpatrzono bowiem podania,

a wymierzono karę administracyjną za zajęcie pasa drogowego. Współpraca organów administracji z partnerami społecznymi nie może polegać tylko na wymierzaniu sankcji. Pozostawiając wniosek bez rozpoznania organ uniemożliwił legalizację zajęcia pasa (czynności, którą musiał wykonać w związkiem z harmonogramem robót budowlanych) nawet w zakresie części okresu, za który została naliczona kara.

W odpowiedzi na skargę, Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o oddalenie skargi podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności organów administracji publicznej, pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami

i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia

30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U.

z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Zgodnie z art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych

(Dz. U. z 2013 r., poz. 260 ze zm.) zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane

z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej. Natomiast za zajęcie pasa drogowego:

1) bez zezwolenia zarządcy drogi,

2) z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi,

3) o powierzchni większej niż określona w zezwoleniu zarządcy drogi

- zarządca drogi wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną

w wysokości 10-krotności opłaty ustalanej zgodnie z ust. 4 - 6 (art. 40 ust.12

ww. ustawy).

Wydanie decyzji o nałożeniu kary pieniężnej za bezprawne zajęcie pasa drogowego powinno być poprzedzone ustaleniami dokonanymi w zakresie powyższych przesłanek, ale również w zakresie podmiotu zajmującego pas drogowy, czasookresu oraz powierzchni zajęcia pasa drogowego. Karę pieniężną wymierzaną określonemu podmiotowi za zajęcie pasa drogowego, ustala się jako 10-krotność opłaty za zajęcie pasa drogowego, tj. iloczynu liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego i liczby dni zajmowania pasa drogowego, przy czym zajęcie pasa drogowego przez okres krótszy niż 24 godziny jest traktowane jak zajęcie pasa drogowego przez 1 dzień (art. 40 ust.4 i 12 ustawy o drogach publicznych).

W sprawie bezsporne jest, że skarżące w okresie od 1 lipca 2012 r. do 12 lipca 2012 r. nie posiadały zezwolenia na zajęcie pasa drogowego ul. [...] w celu wygrodzenia chodnika na potrzeby zabezpieczenia robót związanych z budową budynku mieszkalnego z usługami, bowiem posiadane zezwolenie z dnia 30 stycznia 2012 r. wygasło z upływem terminu na jaki zostało wydane (do 30 czerwca 2012 r.), a wniosek o jego przedłużenie wpłynął do organu dopiero w dniu 13 lipca 2013 r., stąd nowe zezwolenie na zajęcie pasa drogowego zostało wydane dopiero z tym dniem i obowiązywało od dnia wydania do dnia

31 sierpnia 2012 r.

Wniosek o wydanie zezwolenia z dnia 13 stycznia 2012 r., jak i wniosek

z 13 lipca 2012 r. o zezwolenie na zajęcie pasa drogowego w celu wygrodzenia chodnika na potrzeby zabezpieczenia robót związanych z budową budynku mieszkalnego z usługami złożyło Konsorcjum Deweloperskie Spółka A, przy czym pierwszy wniosek podpisał pełnomocnik skarżących, a wniosek z dnia 13 lipca 2012 r. podpisała osobiście V. S.

W ocenie sądu, fakt, że zezwolenie na zajęcie pasa drogowego wydane było na rzecz inwestora – E. K., V. S. - jednoznacznie wskazuje,

że podmiotem, który zajmował pas drogowy z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi był także inwestor.

Dodać należy, że w aktach niniejszej sprawy brak jest dowodów potwierdzających fakt występowania przez "podwykonawcę", o którym mowa

w skardze, z wnioskiem o wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego, brak jest także jakichkolwiek dowodów potwierdzających zajęcie przez niego pasa drogowego

w celu realizacji własnych celów.

Stwierdzić należy, że organ trzykrotnie przeprowadzał oględziny zajętego pasa drogowego, a o mających się odbyć oględzinach strony były każdorazowo poinformowane, lecz nie brały w nich udziału, a stąd kwestionowanie sposobu dokonania pomiarów zajętego pasa drogowego, bez wskazania konkretnych nieprawidłowości pomiarów, nie może zostać uwzględnione. Dodać należy, że obszar zajęcia pasa drogowego, z uwagi na nieforemność płaszczyzny zajęcia, wymagał wielu wyliczeń, na co wskazują załączone do protokołów oględzin wyniki pomiarów, sąd jednak nie dopatrzył się w nich nieprawidłowości. Tak więc terminy zajęcia pasa drogowego, powierzchnia jego zajęcia oraz stawka opłaty za jeden metr2 powierzchni zajętego chodnika, zostały ustalone i zastosowane prawidłowo przez organ.

Ustalenia w zakresie podmiotu zajmującego pas drogowy, jak i samego faktu zajęcia pasa drogowego - wbrew zarzutom skargi nie zostały poczynione

z naruszeniem art. 7 i 77 K.p.a. i art. 2 Konstytucji RP. W aktach sprawy znajduje się projekt organizacji ruchu (k. 1-10 ), wyniki pomiarów powykonawczych przyłączy (mapy sytuacyjno-wysokościowe k. 39), a także projekt zagospodarowania terenu działki nr [...] (k. 77) sporządzony w skali 1:500 przez uprawnionego geodetę, który potwierdza usytuowanie budynku zlokalizowanego na tej działce przy granicy pasa drogowego ul. [...] (działka drogowa [...] ) i choć dokument ten faktycznie wydany był dla potrzeb sprawy zajęcia pasa drogowego na inne cele, pozwala on ocenić, że wygrodzenie chodnika na potrzeby zabezpieczenia robót związanych z budową budynku mieszkalnego z usługami bezsprzecznie obejmowało część pasa drogowego drogi powiatowej ul. [...] . Ponadto, granice pasa drogowego zostały określone na szkicu sytuacyjnym załączonym do protokołu oględzin przeprowadzonych w dniu 13 lipca 2012 r.(akta administracyjne k. 47), W tym stanie rzeczy, zarzut skargi o braku dokumentu potwierdzającego, że zajęcie dotyczyło faktycznie pasa drogowego jest nieuzasadniony.

Chybiony jest również stawiany skargą zarzut naruszenia art. 58 K.p.a. w zw.

z art. 429 K.c. Odwoływanie się do kwestii zawinienia w odpowiedzialności administracyjnej jest całkowicie bezzasadne. Odpowiedzialność za delikt prawa administracyjnego, wbrew twierdzeniom skargi, nie jest kształtowana na zasadzie winy. Jest to odpowiedzialność zobiektywizowana, niezależna od winy sprawcy. Ustawową przesłankę nałożenia kary pieniężnej za samowolne zajęcie pasa drogowego stanowi wyłącznie faktyczne zajęcie pasa drogowego. Okolicznościami uwalniającymi od odpowiedzialności z tytułu zajęcia pasa drogowego są: dysponowanie stosownym zezwoleniem zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego lub wykazanie, że zajęcie pasa drogowego w konkretnym przypadku nie wymagało takiego zezwolenia.

W ustawie o drogach publicznych nie funkcjonuje instytucja przedłużania wydanego zezwolenia, a w takim przypadku możliwa jest tylko ewentualna zmiana decyzji zezwalającej na zajęcie pasa drogowego w trybie art. 155 K.p.a. W tym trybie, z wnioskiem o zmianę decyzji (zmianę terminu do którego zezwolenie obowiązuje) można wystąpić tylko w czasie, gdy zezwolenie jeszcze obowiązuje, tj. gdy istnieje przedmiot postępowania. Z upływem terminu obowiązywania dotychczasowego zezwolenia decyzja wygasa z mocy prawa i należy wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia, które może obowiązywać najwcześniej od dnia złożenia wniosku. Powyższe jednoznacznie wskazuje na prawidłowość postępowania organów administracji publicznej przy wcześniejszym informowaniu, a następnie rozstrzyganiu mającym miejsce w niniejszej sprawie.

Reasumując stwierdzić należy, że w ocenie sądu, zaskarżona decyzja nie uchybia ani przepisom ustawy o drogach publicznych, ani przepisom Kodeksu postępowania administracyjnego.

W tym stanie rzeczy, Wojewódzki Sąd Administracyjny,

na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), oddalił skargę.