III SA/Lu 587/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2013 r., znak: [...], Prezydent Miasta L. orzekł o wprowadzeniu zmian w działkach ewidencyjnych nr [...], [...] i [...] (obręb [...]- S.-S., ark. 6), położonych w L. przy ul. W. [...], [...] i ul. W. Rozstrzygnięciem objęto zmiany przebiegu granic działek i pól ich powierzchni, zgodnie z szczegółowym opisem w sentencji, wykazem zmian gruntowych oraz załącznikiem graficznym.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł A. S. (współwłaściciel działki nr [...]), zarzucając błędy proceduralne (m.in. niewyjaśnienie stanowiska stron

i naruszenie obowiązku ich należytego informowania), wprowadzenie do ewidencji zmian niezgodnych ze stanem faktycznym i prawnym nieruchomości istniejącym od 1955 r. oraz pozbawienie stron części ich prawa własności nieruchomości.

Po rozpatrzeniu odwołania decyzją z dnia [...] czerwca 2013 r., znak: [...], L. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w L. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie organ odwoławczy przedstawił następującą analizę stanu prawnego i faktycznego spornych działek:

W 1965 roku dokonano założenia rejestru ewidencji gruntów wsi S., gmina D. W wyniku prowadzonych prac pomiarowych na gruncie z parceli J. T. o powierzchni 1,50 ha wyodrębniono działki nr: [...], [...], [...], [...] i [...] oraz drogę dojazdową nr [...], która przebiegała od drogi gminnej nr [...] do granicy działki nr [...], zgodnie z faktycznym stanem użytkowania. W protokole z

10-12 lipca 1965 r. wpisano, że działką nr [...] o powierzchni 0,25 ha włada J. S. żona M.

Nieformalną umową kupna-sprzedaży z dnia 14 kwietnia 1970 r. J.

i M. małż. S. sprzedali część działki nr [...] o powierzchni 600 m2 wraz z budynkiem mieszkalnym H. i S. małż. M. W umowie tej umieszczono informację, że małżonkowie S. pozostawiają sobie 4-metrowy dojazd do działki nr [...] (drogi wewnętrznej) od strony północnej działki nr [...].

W roku 1975 na podstawie przepisów ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych dokonano podziału działki nr [...] na działki: nr [...] o powierzchni 0,19 ha oraz [...], o pow. 0,06 ha. Wydano dwa akty własności ziemi (z 23.10.1975 r.), mocą których uregulowano stan prawny na rzecz M.

i J. małż. S. (działka [...]) oraz S. i H. małż. M. (działka nr [...]). W dokumentacji uwłaszczeniowej nie wykazano istnienia drogi dojazdowej z działki nr [...] wzdłuż granicy z działką nr [...] do drogi wewnętrznej nr [...].

Taki stan w ewidencji gruntów istniał do roku 1985. W operacie przyjętym do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego za numerem [...], z aktualizacji użytków gruntowych w ewidencji gruntów obrębu S., gmina K., wykazano inny przebieg granic i powierzchni działek nr: [...] (0,16 ha)

i [...] (0,09 ha.). Ze szkicu załączonego w tym operacie wynika, że przedmiotowej drogi dojazdowej z działki nr [...] do drogi wewnętrznej nr [...] nie wykazano.

W 1990 r. założono dla działki nr [...] księgę wieczystą KW nr [...], na podstawie wyrysu wydanego w 1983 r. przez Urząd Gminy K. oraz duplikatu aktu własności ziemi z 1975 r. Z kolei dla działki nr [...] założono w 1988 r. księgę wieczystą KW nr [...], na podstawie wyrysu wydanego przez Urząd Gminy K. w lipcu 1986 r., oraz duplikatu aktu własności ziemi z 1975 r. Zakładając księgi wieczyste nie wykazano drogi dojazdowej dla działki nr [...] przez działkę nr [...] o szerokości 4 m do drogi wewnętrznej nr [...], co było treścią nieformalnej umowy sprzedaży części działki nr [...] zawartej w roku 1970.

W trakcie prowadzonej w latach 1990-1993 aktualizacji ewidencji gruntów obrębu S. przedłużono granice drogi [...] do granicy działki nr [...] legalizując istniejący dojazd przez działkę nr [...]. Po złożonym przez J. S. zastrzeżeniu przy wyłożeniu operatu z odnowienia ewidencji gruntów zmieniono granice działki nr [...] dołączając wydzieloną część z działki nr [...], uprzednio wykazaną jako droga i dołączono do działki nr [...]. W wyniku odnowienia ewidencji gruntów i budynków działce nr [...] nadano numer [...] i powierzchnię 0,1519 ha, działce nr [...] nr [...] i powierzchnię 0,0941 ha, natomiast działka nr [...] otrzymała nr [...] i powierzchnię 0,0402 ha.

Przy rozpatrywaniu skargi J. S., dotyczącej błędnego przebiegu granic działki nr [...] z działkami sąsiednimi nr: [...] i [...] stwierdzono, że taki stan istnieje w ewidencji gruntów i budynków i jest niezgodny ze stanem prawnym, ujawnionym w księgach wieczystych. Nieprawidłowości wykazał geodeta uprawniony badając stan prawny ww. działek dokonanym na zlecenie Urzędu Miejskiego w L. Z czynności badania stanu prawnego został sporządzony operat techniczny przyjęty do zasobu Miejskiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w L. za numerem [...].

W związku ze stwierdzonymi rozbieżnościami pomiędzy zapisami w ewidencji gruntów i budynków oraz ze stanem prawnym wykazanym w księgach wieczystych należało dokonać z urzędu zmian granic i powierzchni w działkach nr: [...], [...] i [...] w celu doprowadzenia do zgodności ww. zapisów.

Zmiany przebiegu granic działek ewidencyjnych, dokonane w procesie odnowienia ewidencji gruntów i budynków obrębu [...]-S. S., są niedopuszczalne i niezgodne z przepisami, gdyż powodują zmianę stanu prawnego nieruchomości. Zapisy w ewidencji gruntów mają wyłącznie charakter techniczno-deklaratoryjny. Organy ewidencyjne rejestrują jedynie stany prawne ustalone w innym trybie lub przez inne organy orzekające. Nie mogą natomiast samodzielnie rozstrzygać kwestii uprawnień własnościowych do gruntu lub budynku, co miało miejsce przy odnowieniu operatu ewidencji gruntów i budynków obrębu [...]-S.-S. odnośnie działek nr [...] i [...] w związku z bezprawną próbą regulacji kwestii dojazdu do działki nr [...] Sprawę dojazdu do działki nr [...] można dokonać tylko na drodze postępowania cywilno-prawnego.

W skardze do sądu administracyjnego A. S. podniósł zarzuty wprowadzenia zmian przebiegu granic między nieruchomościami bez jednoznacznego wyjaśnienia podstaw ich dokonania i w sposób sprzeczny ze stanem faktycznym i prawnym spornych nieruchomości istniejącym od 1955 r., potwierdzanym przez dokumenty, na jakie powołują się organy. Zarzucił samodzielne rozstrzygnięcie przez organy ewidencyjne kwestii praw własności do gruntów, ograniczając zasięg nieruchomości skarżącego, nie mając do tego podstaw w aktach organów właściwych do ustalania stanu prawnego nieruchomości. Podniósł, że organy oparły się na informacjach zawartych w opracowaniach geodezyjnych i opinii o stanie prawnym nieruchomości, które to dokumenty są wewnętrznie sprzeczne i niezgodne z rzeczywistym stanem prawnym i faktycznym spornych nieruchomości. Zarzucił błędną interpretację skargi J. S. na czynności geodety dotyczące błędnego pomiaru działki nr [...] jako podstawy do prowadzenia postępowania zmierzającego do istotnych modyfikacji prawa własności skarżącego. Podniósł także zarzuty niepełnego wyjaśnienia stanowiska stron, ich nienależytego informowania oraz fragmentarycznej i dowolnej oceny materiału dowodowego w sprawie. Stwierdził, że sporny fragment stanowiący prywatną drogę dojazdową do działki nr [...] (wg obecnej numeracji), powstał wskutek pozostawienia pasa gruntu na dojazd do tej działki, co było treścią umowy sprzedaży z 1970 r. Jest to jedyna droga dojazdu do działki nr [...]

W odpowiedzi na skargę L. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego wniósł o jej oddalenie, podtrzymując w całości stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna, ponieważ zaskarżona decyzja jest dotknięta uchybieniami prawnymi, które muszą skutkować jej uchyleniem.

W świetle przepisów ustawy z 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r., Nr 240, poz. 2027, ze zm.; dalej także jako: Pr. geod.) ewidencja gruntów i budynków (kataster nieruchomości) to jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami (art. 2 pkt 8). Zadanie prowadzenia ewidencji zostało powierzone starostom (art. 7d pkt 1, art. 22 ust. 1 Pr. geod.). Sama ustawa, choć określa przedmiot ewidencji i podstawowe wymagania co do jej zawartości, nie określa zasad jej prowadzenia. Czyni to akt wykonawczy – w postaci rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454).

Określone ustawą informacje o gruntach, budynkach i lokalach zawiera tzw. operat ewidencyjny, składający się z map, rejestrów i dokumentów uzasadniających wpisy do tych rejestrów (art. 24 ust. 1 Pr. geod.).

Z istoty ewidencji jako urzędowego zbioru danych na temat gruntów, budynków i lokali wynika, że może ona spełniać swoje funkcje tylko przy założeniu aktualności danych ewidencyjnych (§ 44 pkt 2 rozporządzenia w sprawie ewidencji). Aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych, co może następować z urzędu lub na wniosek (§ 45 ust. 1 i § 46 ust. 1 rozporządzenia).

Przytoczone wyżej przepisy, kształtujące ramy prawne ewidencji gruntów

i budynków wskazują, że jej rola polega jedynie na dokumentowaniu niebudzącego wątpliwości stanu faktycznego i, w ograniczonym zakresie, stanu prawnego dotyczącego nieruchomości. Organy prowadzące ewidencję sprawują wyłącznie funkcje ewidencyjne, dokumentacyjne, a nie są uprawnione do rozstrzygania sporów dotyczących stanu prawnego nieruchomości. Jakiekolwiek uzasadnione wątpliwości co do stanu prawnego nieruchomości nie pozwalają na prowadzenie postępowania w trybie administracyjnym służącym aktualizacji zapisów widniejących w ewidencji. W takiej sytuacji konieczne jest wszczęcie odpowiedniego postępowania przed sądem powszechnym, który będzie władny rozstrzygać spory na tle stanu prawnego nieruchomości.

Taki pogląd na temat funkcji ewidencji prezentuje także Naczelny Sąd Administracyjny. W uzasadnieniu wyroku z 7.05.2008 r. (I OSK 719/07; LEX nr 505313) wskazał, iż "w pojęciu aktualizacji ewidencji gruntów i budynków mieści się także usuwanie (prostowanie) błędnych wpisów bazy danych ewidencyjnych. Tym niemniej czym innym jest prostowanie błędnych wpisów w ewidencji, mających charakter oczywistych (w świetle złożonych dokumentów) pomyłek, a czym innym merytoryczne ustalanie przez organ prowadzący ewidencję m.in. przebiegu granic pomiędzy sąsiadującymi działkami. Postępowanie mające na celu aktualizację operatu ewidencyjnego ma charakter rejestrowy, czyli wtórny względem zdarzeń prawnych, z których wynikają zmiany danych podlegających ujawnieniu w ewidencji. W razie powstania sporu, co do tego czyją własnością jest nieruchomość, ujawniona w operacie gruntów, powinno najpierw dojść do rozstrzygnięcia takiego sporu w drodze odpowiedniego procesu cywilnego, a dopiero potem do ujawnienia zapadłego w takim procesie wyroku w operacie ewidencyjnym. Aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje bowiem poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych". Podobny wywód można znaleźć w uzasadnieniu wyroku NSA z 24.06.2008 r. (I OSK 1030/07; LEX nr 496216).

W badanej sprawie organy prowadzące ewidencję nie wykazały w dostatecznie przekonywujący sposób, że stan prawny dotyczący zakresu własności jest bezsporny, a problem dotyczy jedynie błędnego zapisu w ewidencji. Organ uzasadniając wprowadzenie zmian powołuje się na szereg dokumentów, których jednak nie ma w aktach administracyjnych, chociażby w poświadczonych za zgodność wypisach czy odpisach. Przede wszystkim nie została włączona do akt umowa nieformalna z 14 kwietnia 1970 r. nabycia przez małż. M. części działki nr [...] od J. i M. małż. S. Umowa ta według twierdzeń organu była podstawą podziału nieruchomości w trakcie uwłaszczeń i wydzielenia działki nr [...] (aktualnie nr [...]) oraz działki nr [...] (aktualnie nr [...]). Na te dwie odrębne nieruchomości wydane zostały akty własności ziemi, których również nie ma w aktach administracyjnych.

Z treści decyzji wydawanych w sprawie przez organy obydwu instancji wynika, że powołują się one na dokonane na początku lat 70-tych XX w. uwłaszczenie. Wśród dokumentów, na które organy wskazują w uzasadnieniach jest wzmianka o szkicach z pomiaru do uwłaszczeń działki nr [...] (aktualnie nr [...]) oraz obliczenia jej powierzchni. Organy nie wskazują natomiast, czy znajduje się szkic graficzny tej działki, nie wspominają również, czy w aktach uwłaszczeniowych znajduje się pomiar działki nr [...] (aktualnie nr [...]) i na tej podstawie obliczenie jej powierzchni, a także jej szkic graficzny. W aktach administracyjnych znajduje się tylko protokół ogłoszenia wyników pomiaru stanu władania gruntami położonymi na obszarze wsi S.

i obliczenie powierzchni działek (bez działki nr [...]) oraz konturów użytków i klas gruntów, przyjęty do państwowego zasobu geodezyjno kartograficznego za nr [...]. Organy nie ustaliły jednak w sposób niebudzący wątpliwości czy sporządzony był operat ewidencyjny do uwłaszczenia. Jeżeli do uwłaszczenia doszło, organ winien był dołączyć do akt uzyskane przez strony akty własności ziemi i zbadać na ich podstawie, do jakich map i rejestrów akty te się odwołują, w szczególności jak jest w tych dokumentach przedstawiona granica pomiędzy działkami nr [...] (właściciel H. i S. małż. M.) oraz sporną działką nr [...] (ówcześnie we władaniu poprzedników prawnych skarżącego). W dalszej kolejności na podstawie tychże dokumentów należało ustalić, na podstawie jakich pomiarów przyjęto powierzchnię działki nr [...] do uwłaszczenia, czy obejmowała ona swoimi granicami przejazd o szerokości 4m przy granicy z działką nr [...] (dawny nr [...]) do działki nr [...]. Dokumentów takich w postępowaniu nie zgromadzono, organ opierał się głównie na opracowaniu dokumentacji geodezyjno–prawnej dla działek nr [...], nr [...], nr [...], sporządzonej na zlecenie Prezydenta Miasta L., jednakże w aktach administracyjnych takiego opracowania nie ma, znajduje się tylko szkic z numeracją punktów granicznych stanowiący załącznik do decyzji wydanej w pierwszej instancji.

Należy zauważyć, że to akty własności ziemi wydane w procesie uwłaszczenia są decydującymi dokumentami określającymi zakres przestrzenny prawa własności poprzedników prawnych skarżącego oraz małż. M. i przez to jednym z podstawowych dokumentów w sprawie. Stan opisu spornej działki na dzień 4 listopada 1971 r. jest o tyle istotny, że akty własności ziemi miały charakter decyzji i stwierdzały nabycie określonych w nich nieruchomości z mocy samego prawa według stanu istniejącego w tej dacie. Organ mógł dokonać zmian w ewidencji tylko w sytuacji, gdyby ustalił niewątpliwy stan prawny co do spornej działki nr [...] oraz działki nr [...]. Zarówno Prezydent Miasta L. jak i L. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego twierdzą, iż przeprowadzona aktualizacja co do przebiegu granicy między powyższymi działkami odpowiada pierwotnemu stanowi prawnemu oraz jest zgodna ze stanem prawnym wykazanym w księgach wieczystych. Zakładając księgi wieczyste dla wyżej wymienionych działek nie wykazano drogi dojazdowej do działki nr [...] przez działkę nr [...]. Wskazywać na taki stan prawny mają wyrysy wydane przez Urząd Gminy w K. z 22 listopada 1983 r. i z 1989 r. Dokumenty te nie zostały dołączone do akt administracyjnych. Również zdaniem Prezydenta nieprawidłowości w zakresie przedstawienia granic pomiędzy powyższymi działkami są następstwem prac geodezyjnych wykonanych na zlecenie Prezydenta Miasta L. w ramach odnowienia ewidencji gruntów obrębu [...] – S. – S. w latach1990 – 1993. Zmiana danych zatwierdzona została dwiema decyzjami Prezydenta Miasta L. Również tych decyzji nie ma w aktach sprawy. Znajduje się tylko mapa-szkic uzupełniający wpisany do Miejskiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej za nr [...] oraz ksero mapy w skali 1:500 wpisanej do Miejskiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej za nr 1905-[...], z których wynika, iż droga oznaczona nr [...] ciągnie się do działki nr [...] przez działkę nr [...]. Zgodzić się należy z organami obu instancji, że takie usytuowanie drogi nr [...] (dawniej nr [...]) i oznaczenie jej granic na działce nr [...] nie odpowiada pierwotnemu przebiegowi tej drogi wynikającemu z mapy wykonanej dla założenia ewidencji w 1966r. (k. 58 akt administracyjnych). Droga nr [...] kończyła się na granicy działki nr [...]. Prawidłowo organ wykazał w zaskarżonej decyzji granice działki nr [...].

Zdaniem Sądu należy przypomnieć, że jednym z podstawowych pojęć ewidencji gruntów – jako najmniejsza jednostka powierzchniowa podziału kraju dla celów ewidencji (§ 5 pkt 3) - jest działka ewidencyjna, definiowana § 9 ust. 1 rozporządzenia jako ciągły obszar gruntu położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznych.

Należy mieć na uwadze, że oznaczenie nieruchomości w tym jej obszar

i granice oznaczone na mapie i opisie nieruchomości są elementem oznaczenia nieruchomości zawartym w dziale I księgi wieczystej, stosownie do art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r., poz. 707, ze zm.) oraz § 28 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2001 r. w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych i zbioru dokumentów (Dz. U. Nr 102, poz. 1122 ze zm.). Przepis § 28 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że dane dotyczące nieruchomości gruntowych i budynkowych wpisuje się w księdze wieczystej na podstawie wyrysu z mapy ewidencyjnej oraz wypisu z rejestru gruntów lub innego dokumentu sporządzonego na podstawie przepisów w ewidencji gruntów

i budynków, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej. Identyczne regulacje zawierają postanowienia §§ 15 i 16 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 20 sierpnia 2003 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg w systemie informatycznym (Dz. U. z 2013, poz. 659).

Za powszechnie przyjęte w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. np. wyrok SN z 24.11.1997 II CKC 110/97, LEX nr 32492, Prok. i Pr. 1998/5/28), jak i w piśmiennictwie (por. St. Rudnicki, Komentarz do ustawy o księgach wieczystych

i hipotece, Wyd. III, Warszawa 2000, s. 36 i n.) uważa się, że elementy oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej nie są objęte domniemaniem prawdziwości wpisanego prawa (art. 3), ani nie są chronione rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5), statuowanymi tą ustawą.

Przeciwnie, podstawą oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej, zgodnie z art. 26 ust. 1 tej ustawy są dane z katastru nieruchomości, a zatem dane z ewidencji gruntów i budynków, definiowanej w art. 2 pkt 8 ustawy Prawo geodezyjne

i kartograficzne.

Przepis art. 27 ustawy Prawo o księgach wieczystych i hipotece określa tryb postępowania sądu rejonowego w razie niezgodności danych katastru nieruchomości z oznaczeniem nieruchomości w księdze wieczystej. Sąd prowadzący księgę wieczystą na wniosek właściciela nieruchomości lub wieczystego użytkownika, a także z urzędu, na skutek bezpośredniego sprawdzenia danych z katastru lub zawiadomienia jednostki prowadzącej kataster, dokonuje na podstawie danych z katastru sprostowania oznaczenia nieruchomości.

Z powyższych regulacji wynika, że mapa ewidencji gruntów i wyrys z tej mapy oraz opis nieruchomości danymi ewidencyjnymi, stanowią podstawę jej oznaczenia w księdze wieczystej. Elementy opisu nieruchomości jako nie objęte ustawowym domniemaniem prawdziwości wpisanego prawa nie są chronione rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych, mogą zatem ulegać zmianom w oparciu o dane z ewidencji gruntów.

W konsekwencji Wojewódzki Sąd Administracyjny w pełni podziela – co do zasady – stanowisko wyrażone m.in. w wyrokach WSA w Krakowie z 24.11.2010 r. (III SA/Kr 747/09, LEX nr 756996) i z 19.10.2006 r. (III SA/Kr 850/05, LEX nr 879609), w myśl którego, objęcie jedną działką ewidencyjną gruntu, który nie jest jednorodny pod względem prawnym, narusza zasady i cele, którym służyć ma ewidencja gruntów, a ustalenie takiego stanu daje podstawę do wprowadzenia z urzędu lub na wniosek stron zmian w ewidencji, aktualizujących jej stan w sposób zgodny z aktualnym stanem prawnym.

Wbrew natomiast stanowisku skarżącego zmiany w ewidencji gruntów dotyczące elementów służących opisowi nieruchomości nie wkraczają w sferę prawa własności. Poza właściwością organów ewidencji gruntów leżą bowiem sprawy, których przedmiotem jest rozstrzygnięcie sporu o zasięg prawa własności.

Jeszcze raz podkreślenia wymaga fakt, iż ani decyzja, ani żadne dokumenty znajdujące się w przesłanych przez organ aktach administracyjnych nie pozwalają na ustalenie poprzedniego i aktualnego położenia punktów granicznych pomiędzy nieruchomościami o nr [...] i [...], a co za tym idzie – przebiegu tych granic. W tej sytuacji nie ma możliwości ustalenia, na czym polega istota wprowadzonych zmian w ewidencji i przekonania się, że zostały one wprowadzone zgodnie z wymogami określonymi w przepisach ustawy i rozporządzenia w sprawie ewidencji. Powyższe uchybienia oznaczają naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik postępowania. Brak pełnego wyjaśnienia w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji przesłanek, którymi kierował się organ wprowadzając zmiany w ewidencji stanowi nie tylko naruszenie zasad prawidłowego uzasadniania decyzji administracyjnych, ale jednocześnie poddaje w wątpliwość zachowanie jednej z podstawowych zasad postępowania administracyjnego – zasady prawdy obiektywnej, obligującej organ do wszechstronnego wyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych sprawy w zgodzie z rzeczywistym stanem rzeczy (art. 7

i art. 77 § 1 KPA). Nazbyt ogólnikowe sformułowanie uzasadnienia, uniemożliwiające przekonanie się o zasadności przesłanek, którymi kierował się organ przy wydawaniu decyzji oznacza również naruszenie zasady przekonywania (art. 11) i zasady ochrony zaufania jednostki do organów państwa (art. 8 KPA).

Organy wydają się przy tym wychodzić z błędnego założenia, że wystarczającym uzasadnieniem wprowadzenia zmian jest fakt opracowania dokumentacji geodezyjno-prawnej (której nie ma w aktach administracyjnych przesłanych do sądu), na podstawie której sporządzono operat geodezyjny przyjęty do Miejskiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej za nr [...]. W tym względzie należy po pierwsze stwierdzić, że przyjęcie dokumentacji geodezyjno-kartograficznej do państwowego zasobu nie zwalnia organów prowadzących ewidencję gruntów od oceny tej dokumentacji jako środka dowodowego (materiału źródłowego), mającego stanowić podstawę wprowadzenia zmiany. W szczególności organ prowadzący ewidencję obowiązany jest ocenić, czy przedłożony dokument geodezyjno-kartograficzny, przyjęty do zasobu, jest wystarczający jako podstawa do wprowadzenia zmian z uwagi na ich przedmiot (wyrok WSA w Krakowie z 13 grudnia 2007 r.; III SA/Kr 892/07). Po drugie – obowiązkiem organu jest uzasadnienie, że z przeprowadzonych prac geodezyjnych wynika konieczność wprowadzenia zmian w operacie. Brak w aktach większej części dokumentów, na które powołuje się organ, uniemożliwia przekonanie się o zasadności przesłanek, którymi kierował się organ.

W świetle art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.; dalej jako: p.p.s.a.), sąd uwzględniając skargę na decyzję uchyla decyzję w całości albo w części, jeżeli stwierdzi inne (niż stanowiące podstawę wznowienia postępowania) naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Wskazane wyżej naruszenie podstawowej zasady postępowania administracyjnego, jaką jest zasada praworządności, niemal zawsze musi być uznane za uchybienie, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej może być uznane za prawidłowe tylko wtedy gdy organ stosuje obowiązujące przepisy do należycie ustalonego stanu faktycznego sprawy.

Uchylenie zaskarżonej decyzji skutkuje koniecznością ponownego rozpatrzenia sprawy. W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę zasadę szybkości postępowania i charakter popełnionych nieprawidłowości zasadne było uchylenie decyzji organów obu instancji, na podstawie art. 135 p.p.s.a.

Obowiązkiem organu przy ponownym rozpatrywaniu sprawy będzie przede wszystkim uzyskanie i przeanalizowanie akt uwłaszczeniowych dla spornej działki. Po uzupełnieniu materiału dowodowego należy dokonać ponownej analizy materiału dowodowego celem ustalenia, czy istnieje wzajemna sprzeczność w opisie działek nr [...] i sąsiadujących z nią działek nr [...] i nr [...] oraz czy ta sprzeczność jest następstwem dających się wskazać błędów czy niedokładności przy wprowadzaniu zmian ewidencyjnych w 1993 r. W przypadku ustalenia sprzeczności w opisie granicy działek organ powinien rozważyć, czy usunięcie tej rozbieżności jest możliwe w ramach aktualizacji operatu ewidencji, czy też tylko w postępowaniu przed sądem powszechnym, którego przedmiotem jest rozstrzygnięcie sporu o zasięg prawa własności.

Z powyższych względów, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.

O wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu Sąd orzekł na podstawie art. 152 p.p.s.a., w świetle którego w razie uwzględnienia skargi sąd w wyroku określa, czy i w jakim zakresie zaskarżony akt lub czynność nie mogą być wykonane. Rozstrzygnięcie to traci moc z chwilą uprawomocnienia się wyroku.

O kosztach postępowania sąd orzekł na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 p.p.s.a.

.