IV SA/Gl 251/13
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
2014-01-20Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Andrzej Matan /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax Sędziowie Sędzia WSA Beata Kozicka Sędzia WSA Andrzej Matan (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Rogowska-Bil po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 stycznia 2014 r. sprawy ze skargi Z. M. (M.) na akt [...] Komendanta Wojewódzkiego Policji w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie funkcjonariuszy policji postanawia: odrzucić skargę.
Uzasadnienie
W dnia [...], z zachowaniem drogi służbowej, tj. poprzez Komendanta Powiatowego Policji R., Z.M. wystąpił z raportem do [...] Komendanta Wojewódzko Policji w K., jako organu, który skierował go na studia do Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, o wypłacenie świadczeń pieniężnych z tytułu należności za odbyte podróże w okresie od [...] do [...].
Jak wyjaśnił w raporcie, w [...] został skierowany na studia w Szczytnie przez [...] Wojewódzkiego Komendanta Policji w K. Studia podjął w [...], a ukończył w dniu [...]. Wykonując podróże służbowe w kilku przypadkach nie pobrał druków polecenia wyjazdu służbowego w Komendzie Powiatowej Policji w R. Podczas studiów służbę pełnił nie w Komendzie Powiatowej Policji w R., a podległym tej jednostce Posterunku Policji w R. Powodowało to trudności w uzyskaniu delegacji ze względu na odległości, wykonywane czynności służbowe, a także czasową absencją kierownictwa Komendy Powiatowej Policji w R. W tych przypadkach druki polecenia wyjazdu służbowego pobierał po dotarciu na miejsce, tj. w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie, i na nich uzyskiwał potwierdzenie pobytu. Druki te nie zostały zarejestrowane w Komendzie Powiatowej Policji w R.
[...] Wojewódzki Komendant Policji w K. nie wyraził zgody na wypłacenie tych należności. Jego zdaniem, przedstawione do realizacji delegacje nie spełniają wymogów określonych przepisami rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 października 2002 r. w sprawie warunków i trybu przyznawania policjantom należności za podróże służbowe i przeniesienia, Wbrew § 1 pkt. 2 zaniedbano obowiązku uzyskania polecenia wyjazdu służbowego od bezpośredniego lub wyższego przełożonego.
Z.M. w dniu [...] wezwał [...] Komendanta Wojewódzkiego Policji do usunięcia naruszenia prawa, poprzez stwierdzenie bezskuteczności czynności odmowy wypłacenia należności z tytułu wskazanych wyżej podróży i wypłacenie tychże świadczeń.
W piśmie z dnia [...] (sygn. [...]) organ podtrzymał stanowisko zawarte w piśmie z dnia [...] (sygn. [...], zarzucając jednocześnie skarżącemu, iż zaniedbał obowiązku pobrania polecenia wyjazdu służbowego zgodnie z decyzją nr 361/2010 Komendanta Wojewódzkiego Policji w K. z dnia 29 października 2010r. w sprawie ustalenia zasad dokonywania zwrotu kosztów podróży służbowych dla funkcjonariuszy Komendy Wojewódzkiej Policji w K. i jej jednostek organizacyjnych, funkcjonariuszy jednostek terenowych Policji województwa śląskiego oraz funkcjonariuszy komórek organizacyjnych Komendy Główne] Policji delegowanych do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości, co skutkowało brakiem zatwierdzenia przedstawionych przez skarżącego poleceń wyjazdu służbowego przez Komendanta Powiatowego Policji w R.
W skardze z dnia [...] Z.M. podniósł zarzuty dotyczące naruszenia prawa materialnego :
1/ art. 108 ust. 1 pkt 5 ustawy o Policji poprzez niezrealizowanie jego dyspozycji i odmowę wypłacenia świadczenia pieniężnego z tytułu należności za podróże służbowe;
2/ § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 października 2002 r. w sprawie warunków i trybu przyznawania policjantom należności za podróże służbowe i przeniesienia, poprzez błędną jego wykładnię i niczym nieuzasadnione przyjęcie, że skarżący nie uzyskał polecenia wyjazdu służbowego, podczas gdy w rzeczywistości polecenie takie wydał Komendant Wojewódzki Policji w K., kierując skarżącego na studia do Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie,
3/ Decyzji nr 361/2010 Komendanta Wojewódzkiego Policji w K. z dnia 29 października 2010 r. w sprawie ustalenia zasad dokonywania zwrotu kosztów podróży służbowych dla funkcjonariuszy Komendy Wojewódzkiej Policji w K. i jej jednostek organizacyjnych, funkcjonariuszy jednostek terenowych Policji województwa [...] oraz funkcjonariuszy komórek organizacyjnych Komendy Głównej Policji delegowanych do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości, poprzez niewłaściwe zastosowanie tego aktu polegające na przyjęciu, iż ma on zastosowanie do każdego przypadku wypłaty świadczeń pieniężnych z tytułu należności za odbyte podróże służbowe, podczas gdy z § 1 przywołanej decyzji jednoznacznie wynika, iż ustala ona "jednolite zasady zwrotu kosztów podróży służbowych, funkcjonariuszom KWP K. i jej jednostek organizacyjnych, jednostek terenowych Policji województwa [...] i komórek organizacyjnych KGP - delegowanym do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości", przy czym skarżący do Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie delegowany nie był.
W uzasadnieniu skargi Z.M. podniósł, iż świadczenie pieniężne z tytułu delegacji służbowej przysługuje mu z mocy art. 108 ust. 1 pkt. 5 ustawy o Policji. Użyte przez ustawodawcę w konstrukcji przepisu słowo "przysługuje" wskazuje na to, iż nabycie prawa do tego typu świadczeń powstaje bezpośrednio z mocy ustawy. O tym, czy dana podróż winna być uznana za służbową decyduje to, czy odbyła się ona na podstawie polecenia wyjazdu służbowego. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 października 2002r. w sprawie wysokości, warunków i trybu przyznawania policjantom należności za podróże służbowe i przeniesienia, polecenie wyjazdu służbowego wydaje bezpośredni lub wyższy przełożony policjanta (§ 1 ust. 2). Polecenie wyjazdu służbowego określa również termin i miejsce wykonywania przez policjanta czynności służbowych poza miejscowością stanowiącą siedzibę jednostki organizacyjnej Policji, w której policjant pełni służbę (§ 1 ust. 1).
Ustawa o Policji oraz cytowane wyżej rozporządzenie nie precyzują, w jakiej formie ma być wydane polecenie wyjazdu, tj. czy wymagana jest forma pisemna, czy też wystarczy polecenie ustne. Z tego też powodu w opinii skarżącego należy dokonać rozróżnienia pomiędzy poleceniem wyjazdu służbowego, które wydaje przełożony, i które jest podstawą do uznania danej podróży za podróż służbową, a drukiem polecenia wyjazdu służbowego, wystawianym i zatwierdzanym przez przełożonego, który służy do rozliczenia wykonanej podróży służbowej.
W przypadku wskazanych wyżej podróży służbowych skarżący niewątpliwie uzyskał polecenie wyjazdu służbowego, które przesądza o tym, iż wykonane przez niego podróże, winny być kwalifikowane jako podróże służbowe. Wydał je były Komendant Wojewódzki Policji w K. poprzez fakt skierowania go na studia w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie, co bezpośrednio wiązało się z poleceniem wykonywania wyjazdów służbowych do tej uczelni. Zgodnie z § 1 ust. 1 przytoczonego wyżej rozporządzenia wskazywało więc miejsce wykonywania czynności służbowych. Natomiast termin wykonywania czynności określała Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, której Komendant - Rektor, zgodnie z § 2 ust. 2 Regulaminu Studiów w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie (załącznik do uchwały nr 20/2007 Senatu Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie z dnia 28 maja 2007r.) był również przełożonym skarżącego. Polecenia te miały moc obowiązującą, gdyż zgodnie z § 1 ust. 2 cytowanego wyżej rozporządzenia, wydali je wyżsi przełożeni skarżącego.
W kilku przypadkach skarżący nie pobrał przed wyjazdem druku polecenia wyjazdu służbowego. Fakt ten nie może jednak stanowić podstawy do odmowy wypłacenia należności z tytułu tych wyjazdów, gdyż brak jest podstaw do tego, aby nie uznać je za podróże służbowe. W tych sytuacjach skarżący pobrał formularze polecenia wyjazdu służbowego w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie i uzyskał na nich potwierdzenie pobytu, a tym samym wykonania podróży służbowej. Po wypełnieniu tych formularzy, po odmowie ich przyjęcia w Komendzie Powiatowej Policji w R., dołączył je do raportu, który w dniu [...] skierował do [...] Komendanta Wojewódzkiego Policji w K., z prośbą o wypłacenie świadczeń wynikających z tytułu podróży służbowych, których odbycie potwierdzały. Brak zatwierdzenia tak przygotowanych druków polecenia wyjazdu służbowego przez Komendanta Powiatowego Policji w R. nie może stanowić przesłanki odmowy wypłacenia świadczenia pieniężnego z tytuły wykonanej podróży służbowej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
Wskazać nadto trzeba, że po myśli art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270 z późn. zm.) - dalej P.p.s.a. sąd administracyjny rozstrzyga w granicach danej sprawy.
Przedmiotem skargi jest czynność (pismo) [...] Komendanta Wojewódzki Policji w K. z dnia [...], sygn. [...], o odmowie wypłacenia funkcjonariuszowi Policji – Z.M. świadczeń pieniężnych z tytułu należności za odbyte podróże służbowe do Szkoły Policji w Szczytnie w okresie od [...] do [...].
Zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 1990r. o Policji (t.j. Dz. U. 2011 r. nr 287 poz. 1687) policjantowi przysługują następujące świadczenia pieniężne:
1) zasiłek na zagospodarowanie;
2) nagrody oraz zapomogi;
3) nagrody jubileuszowe;
4) dodatkowe wynagrodzenie za wykonywanie zleconych zadań wykraczających poza obowiązki służbowe;
5) należności za podróże służbowe i przeniesienia;
6) świadczenia związane ze zwolnieniem ze służby.
W pierwszym rzędzie rozważenia wymaga kwestia charakteru prawnego czynności w postaci odmowy wypłacenia należności funkcjonariuszowi policji z tytułu odbytych podróży służbowych. Problem jest o tyle istotny, że należności te pozostają w związku ze stosunkiem służbowym, co może skutkować wyłączeniem ich z zakresu jurysdykcji sądu administracyjnego.
Nie budzi wątpliwości, iż relacja łącząca przełożonych funkcjonariusza policji z policjantem ma charakter administracyjnoprawnego stosunku służbowego. W konsekwencji tego spory w sprawach nawiązania, zmiany, zawieszenia w czynnościach służbowych, przenoszenia oraz zwalniania ze służby rozpatrywane są w trybie administracyjnym z możliwością kontroli zapadłego rozstrzygnięcia przez sąd administracyjny (E.Mazurczak-Jasińska, Rozpatrywanie sporów ze stosunku służbowego w: Stosunek służbowy, System Prawa Administracyjnego pod red. R.Hausera, Z.Niewiadomskiego, A.Wróbla, tom 11, Warszawa 2011, s. 487). Potwierdza to przepis art. 32 ustawy z dnia 6 września 1990r. o Policji (t.j. Dz. U. 2011r. nr 287 poz. 1687, dalej: ustawa), nadając tego rodzaju czynnościom charakter decyzji administracyjnych. Zgodnie z przepisem art. 32 ust. 1 tej ustawy do mianowania policjanta na stanowiska służbowe, przenoszenia oraz zwalniania z tych stanowisk, właściwi są przełożeni: Komendant Główny Policji, komendanci wojewódzcy i powiatowi (miejscy) Policji oraz komendanci szkół policyjnych (ust. 1) Od decyzji, o których mowa w ust. 1, policjantowi służy odwołanie do wyższego przełożonego (ust. 2). Jeżeli decyzję, o której mowa w ust. 1, ustawa zastrzega dla Komendanta Głównego Policji, od decyzji takiej służy odwołanie do ministra właściwego do spraw wewnętrznych (ust.3). Zatem najistotniejsze czynności dotyczącego stosunku służbowego policjanta przybierają formę decyzji, co tym samym otwiera drogę do poddania ich kontroli sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt. 1 p.p.s.a. Forma decyzji przewidziana jest wprost, albo też w sposób dorozumiany w kliku jeszcze innych przypadkach, przy czym wszystkie one dotyczą istotnych elementów treści stosunku służbowego. Poza tym ustawodawca dopuszcza możliwość zaskarżania do sądu administracyjnego orzeczeń dyscyplinarnych (art. 138 ustawy: od orzeczenia oraz postanowienia kończącego postępowanie dyscyplinarne policjantowi przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego).
Jednocześnie należy zwrócić uwagę, iż w myśl art. 5 ust. 2 p.p.s.a. sądy administracyjne nie są właściwe w sprawach wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi.
Łączne odczytanie norm zawartych w ustawie o Policji oraz normy z w art. 5 ust. 2 p.p.s.a. prowadzi do wniosku, iż w sprawach wynikających z podległości służbowej policjanta sąd administracyjny nie będzie właściwy, chyba że właściwość jego wynika z faktu podejmowania w tym zakresie decyzji administracyjnych (podobnie: J.Drachal, W.Jagielski, P.Gołaszewski, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz pod red. R.Hausera i M.Wierzbowskiego, Warszawa 2011, s. 93).
Zważywszy na wyłączenie prawa do sądu, okr eślone w art. 5 ust. 2 p.p.s.a., rozumienie zwrotu " sprawy wynikające z podległości służbowej" powinno być bardzo ścisłe, ograniczone jedynie do typowych relacji występujących już w ramach ukształtowanego podporządkowania służbowego. Przykładowo, NSA w wyroku z dnia 6 czerwca 2012 r., I OSK 655/12 (LEX nr 1334596), dotyczącym żołnierzy zawodowych, stwierdza: "Wszelkie sprawy związane z ustaleniem zadań służbowych, ustaleniem czasu pełnienia służby, udzieleniem czasu wolnego, określeniem terminu wykorzystania czasu wolnego, pozostają w wyłącznej gestii przełożonego żołnierza zawodowego, który decyduje jakie zadania i w jakim wymiarze czasu służby żołnierz będzie wykonywał oraz kiedy i w jakim rozmiarze skorzysta z czasu wolnego w związku z wykonywaniem zadań przekraczających obowiązujący czas służby. Oznacza to, że sprawy te należą do spraw wewnętrznych pomiędzy żołnierzem, a jego przełożonym będących w określonej wojskowej strukturze organizacyjnej, wynikających z podległości służbowej."
Dokonując oceny charakteru prawnego odmowy wypłacenia funkcjonariuszowi policji należności z tytułu delegacji służbowej należy przyjąć, iż samo nałożenie obowiązku odbycia podróży służbowej mieści się w ramach podległości służbowej policjanta i akt podjęty w tym zakresie przez przełożonego nie podlega kontroli sądu administracyjnego.
Natomiast powstaje pytanie w związku z tym, jaki charakter ma odmowa wypłaty należności z tytułu odbytych podróży służbowych oraz wynikające z tego roszczenie funkcjonariusza ( administracyjnoprawny czy cywilnoprawny).
Prawo do wypłaty tych należności wynika wprost z ustawy ( art. 108 ust.1 pkt. 5 ustawy o Policji). Nie pozostają one w zakresie spraw wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi co powoduje, iż nie można wykluczyć możliwości poddania ich kontroli sądu administracyjnego. Kontrola taka byłaby możliwa o ile akt podejmowany w tej kwestii mieściłby się w katalogu zawartym w art. 3 § 2 p.p.s.a., a więc jeśli miałby charakter decyzji albo aktu lub czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczącego prawa i obowiązków wynikających z przepisów prawa.
Należy wykluczyć możliwość rozstrzygania w takiej sprawie w drodze decyzji administracyjnej Przepisy prawa materialnego, zawarte w ustawie i Policji nie zawierają normy, która mogłaby stanowić podstawę prawną do działania w takiej formie prawnej. Generalnie rzecz biorąc, w sprawach dotyczących funkcjonariuszy policji stosowanie decyzji jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy przepis ustawy bądź też rozporządzenia wyraźnie, a czasami w sposób dorozumiany, to przewiduje. Poza tym akt taki nie odpowiada warunkom koniecznym do uznania go za decyzję, bowiem nie ma charakteru władczego i nie jest on skierowany do podmiotu zewnętrznego.
Podobne argumenty przemawiają za przyjęciem tezy, iż akt taki nie mieści się w kategorii innych niż określone w pkt 1-3 art. 3 § 2 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.
Przez akty lub czynności organu administracji publicznej, o których mowa w art. 3 § 1 pkt 4 p.p.s.a. należy rozumieć działania materialno-techniczne podjęte przez szeroko rozumiane organy administracji publicznej w sprawach o charakterze publicznoprawnym, w stosunku do indywidualnie oznaczonych podmiotów, dotyczące stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku tego podmiotu, wynikających z przepisów prawa powszechnie obowiązującego, dla załatwienia których nie jest przewidziana forma decyzji lub postanowienia administracyjnego (GŁaszczyca, Cz.Martysz, A.Matan, Inne akty z zakresu administracji publicznej jako przedmiot skargi do sądu administracyjnego (art. 3 § 2 pkt. 4 ustawy p.p.s.a.), w: Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania studia i materiały z Konferencji Naukowej poświęconej Jubileuszowi 80-tych urodzin Profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń, 15-16 listopada, 2005. - Toruń 2005. s. 364 i n.). Akt lub czynność muszą mieć charakter zewnętrzny, tj. powinny być skierowane do podmiotu niepodporządkowanego organizacyjnie ani służbowo organowi wydającemu dany akt lub podejmującego daną czynność (T.Woś w: T.Woś (red.) Prawo o postępowaniu przed sądami administracyyjnymi. Komentarz, Warszawa 2012, wyd. 5, s. 70).
W rozpatrywanej sprawie nie można przyjąć, iż czynność ta ma charakter zewnętrzny. Wynika ona bowiem z administracyjnoprawnego stosunku służbowego, mieści się w zakresie relacji funkcjonariusz – przełożony, pozostając tym samym czynnością wewnętrzną.
Wobec uznania czynności w postaci odmowy wypłaty funkcjonariuszowi należności z tytułu podróży służbowych za pozostającej poza zakresem właściwości sądu administracyjnego i konieczności respektowaniu konstytucyjnego prawa do sądu zachodzi pytanie czy czynność ta nie ma charakteru cywilnoprawnego. Problem ten był przedmiotem rozważań Trybunał Konstytucyjny, który w wyroku z dnia 10 lipca 2000 r. SK 12/99 zauważył, iż "za błędne należy uznać stanowisko, które niejako z góry wyklucza możliwość powstania stosunku cywilnoprawnego między podmiotami związanymi stosunkiem administracyjno-prawnym. Roszczenia cywilnoprawne wynikają bowiem z tak różnych źródeł, iż nie sposób przyjąć, że źródło przesądza o charakterze stosunku prawnego. Także zatem między osobami pozostającymi w stałym stosunku cechującym się brakiem równorzędności (np. stosunek służbowy, stosunek między organem administracji reprezentującym państwo a obywatelem) może dojść do ukształtowania więzi, w której podmioty te posiadają równy status. Trybunał Konstytucyjny podkreślił już w swym orzecznictwie, że kategorię spraw z zakresu podległości służbowej, których zasadniczo prawo do sądu nie obejmuje, należy ujmować wąsko, "ponieważ szereg elementów kształtujących sytuację prawną podmiotu znajdującego się w relacji podległości służbowej podlega kognicji sądu" (por. wyrok z 10 maja 2000 r., K. 21/99, OTK ZU Nr 4/2000, poz. 109, s. 29). W szczególności nie można wykluczyć, że roszczenie o zapłatę powstałe na tle stosunku administracyjno-prawnego ma charakter cywilnoprawny, a spór dotyczący jego wykonania należy zakwalifikować jako sprawę cywilną."
W dalszej części uzasadnienia wyroku Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że ".....w systemie prawa polskiego ocena należytego wykonania zobowiązania i określenie skutków jego niewykonania bądź nienależytego wykonania stanowi domenę prawa cywilnego. Zagadnienia te są regulowane przez art. 471 i następne kodeksu cywilnego. Choć odpowiedzialność dłużnika, o której traktują te przepisy, nawiązując do tradycji potocznie określa się mianem "kontraktowej", nie ulega wątpliwości, że polski ustawodawca (inaczej niż np. ustawodawca francuski) nie ograniczył stosowania przepisów o odpowiedzialności za niewykonanie i nienależyte wykonanie zobowiązania do zobowiązań wynikających z umów. Przyjmuje się powszechnie, że odpowiedzialność ta obejmuje zobowiązania wynikające z czynności prawnych jedno- i dwustronnych, aktów administracyjnych, z czynów niedozwolonych, z bezpodstawnego wzbogacenia, z negotiorum gestio oraz z innych zdarzeń, z którymi ustawa łączy powstanie zobowiązania (por. T. Pajor, Odpowiedzialność dłużnika za niewykonanie zobowiązania, Warszawa 1982, s. 43; A. Ohanowicz, J. Górski, Zarys prawa zobowiązań, Warszawa 1970, s. 158; W. Popiołek [w:], Kodeks cywilny, Komentarz, C.H. BECK, t. I, Warszawa 1997, s. 954). Niewykonanie czy też nienależyte wykonanie istniejącego zobowiązania, niezależnie od jego źródła, pociąga więc za sobą skutki wskazane w kodeksie cywilnym."
W uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2006 r., III PZP 1/05 (OSNP 2006, nr 15-16, poz. 227), Sąd Najwyższy stwierdził, że należne funkcjonariuszowi służb mundurowych uposażenie z tytułu świadczonej służby ma podstawę w stosunku służbowym (publicznoprawnym), ale przez to nie traci charakteru wierzytelności pieniężnej, do jakiej z tytułu pełnionej służby nabywa prawo funkcjonariusz publiczny wobec Państwa - Skarbu Państwa (art. 33 k.c.), reprezentowanego w danym wypadku przez właściwego (wskazanego w ustawie) przełożonego.
W ocenie składu orzekającego należy przyjąć, iż roszczenie funkcjonariusza policji z tytułu niewypłaconych należności za podróże służbowe wynika ze stosunku cywilnoprawnego, łączącego funkcjonariusza ze Skarbem Państwa i ma charakter wierzytelności pieniężnej. Spory w tym zakresie nie podlegają jurysdykcji sądu administracyjnego.
Tym samym skład orzekający nie podziela stanowiska wyrażonego w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 3 grudnia 2013 r., sygn. akt IV SA/Gl 261/13 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 2 grudnia 2008 r., sygn. akt. II SAB/Ol 51/08 zgodnie z którym odmowa wypłaty funkcjonariuszowi policji należności z tytułu podróży służbowych stanowi akt, o jakim mowa w treści art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.
W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał za zasadne odrzucenie skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Andrzej Matan /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax Sędziowie Sędzia WSA Beata Kozicka Sędzia WSA Andrzej Matan (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Rogowska-Bil po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 stycznia 2014 r. sprawy ze skargi Z. M. (M.) na akt [...] Komendanta Wojewódzkiego Policji w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie funkcjonariuszy policji postanawia: odrzucić skargę.
Uzasadnienie
W dnia [...], z zachowaniem drogi służbowej, tj. poprzez Komendanta Powiatowego Policji R., Z.M. wystąpił z raportem do [...] Komendanta Wojewódzko Policji w K., jako organu, który skierował go na studia do Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, o wypłacenie świadczeń pieniężnych z tytułu należności za odbyte podróże w okresie od [...] do [...].
Jak wyjaśnił w raporcie, w [...] został skierowany na studia w Szczytnie przez [...] Wojewódzkiego Komendanta Policji w K. Studia podjął w [...], a ukończył w dniu [...]. Wykonując podróże służbowe w kilku przypadkach nie pobrał druków polecenia wyjazdu służbowego w Komendzie Powiatowej Policji w R. Podczas studiów służbę pełnił nie w Komendzie Powiatowej Policji w R., a podległym tej jednostce Posterunku Policji w R. Powodowało to trudności w uzyskaniu delegacji ze względu na odległości, wykonywane czynności służbowe, a także czasową absencją kierownictwa Komendy Powiatowej Policji w R. W tych przypadkach druki polecenia wyjazdu służbowego pobierał po dotarciu na miejsce, tj. w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie, i na nich uzyskiwał potwierdzenie pobytu. Druki te nie zostały zarejestrowane w Komendzie Powiatowej Policji w R.
[...] Wojewódzki Komendant Policji w K. nie wyraził zgody na wypłacenie tych należności. Jego zdaniem, przedstawione do realizacji delegacje nie spełniają wymogów określonych przepisami rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 października 2002 r. w sprawie warunków i trybu przyznawania policjantom należności za podróże służbowe i przeniesienia, Wbrew § 1 pkt. 2 zaniedbano obowiązku uzyskania polecenia wyjazdu służbowego od bezpośredniego lub wyższego przełożonego.
Z.M. w dniu [...] wezwał [...] Komendanta Wojewódzkiego Policji do usunięcia naruszenia prawa, poprzez stwierdzenie bezskuteczności czynności odmowy wypłacenia należności z tytułu wskazanych wyżej podróży i wypłacenie tychże świadczeń.
W piśmie z dnia [...] (sygn. [...]) organ podtrzymał stanowisko zawarte w piśmie z dnia [...] (sygn. [...], zarzucając jednocześnie skarżącemu, iż zaniedbał obowiązku pobrania polecenia wyjazdu służbowego zgodnie z decyzją nr 361/2010 Komendanta Wojewódzkiego Policji w K. z dnia 29 października 2010r. w sprawie ustalenia zasad dokonywania zwrotu kosztów podróży służbowych dla funkcjonariuszy Komendy Wojewódzkiej Policji w K. i jej jednostek organizacyjnych, funkcjonariuszy jednostek terenowych Policji województwa śląskiego oraz funkcjonariuszy komórek organizacyjnych Komendy Główne] Policji delegowanych do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości, co skutkowało brakiem zatwierdzenia przedstawionych przez skarżącego poleceń wyjazdu służbowego przez Komendanta Powiatowego Policji w R.
W skardze z dnia [...] Z.M. podniósł zarzuty dotyczące naruszenia prawa materialnego :
1/ art. 108 ust. 1 pkt 5 ustawy o Policji poprzez niezrealizowanie jego dyspozycji i odmowę wypłacenia świadczenia pieniężnego z tytułu należności za podróże służbowe;
2/ § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 października 2002 r. w sprawie warunków i trybu przyznawania policjantom należności za podróże służbowe i przeniesienia, poprzez błędną jego wykładnię i niczym nieuzasadnione przyjęcie, że skarżący nie uzyskał polecenia wyjazdu służbowego, podczas gdy w rzeczywistości polecenie takie wydał Komendant Wojewódzki Policji w K., kierując skarżącego na studia do Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie,
3/ Decyzji nr 361/2010 Komendanta Wojewódzkiego Policji w K. z dnia 29 października 2010 r. w sprawie ustalenia zasad dokonywania zwrotu kosztów podróży służbowych dla funkcjonariuszy Komendy Wojewódzkiej Policji w K. i jej jednostek organizacyjnych, funkcjonariuszy jednostek terenowych Policji województwa [...] oraz funkcjonariuszy komórek organizacyjnych Komendy Głównej Policji delegowanych do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości, poprzez niewłaściwe zastosowanie tego aktu polegające na przyjęciu, iż ma on zastosowanie do każdego przypadku wypłaty świadczeń pieniężnych z tytułu należności za odbyte podróże służbowe, podczas gdy z § 1 przywołanej decyzji jednoznacznie wynika, iż ustala ona "jednolite zasady zwrotu kosztów podróży służbowych, funkcjonariuszom KWP K. i jej jednostek organizacyjnych, jednostek terenowych Policji województwa [...] i komórek organizacyjnych KGP - delegowanym do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości", przy czym skarżący do Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie delegowany nie był.
W uzasadnieniu skargi Z.M. podniósł, iż świadczenie pieniężne z tytułu delegacji służbowej przysługuje mu z mocy art. 108 ust. 1 pkt. 5 ustawy o Policji. Użyte przez ustawodawcę w konstrukcji przepisu słowo "przysługuje" wskazuje na to, iż nabycie prawa do tego typu świadczeń powstaje bezpośrednio z mocy ustawy. O tym, czy dana podróż winna być uznana za służbową decyduje to, czy odbyła się ona na podstawie polecenia wyjazdu służbowego. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 października 2002r. w sprawie wysokości, warunków i trybu przyznawania policjantom należności za podróże służbowe i przeniesienia, polecenie wyjazdu służbowego wydaje bezpośredni lub wyższy przełożony policjanta (§ 1 ust. 2). Polecenie wyjazdu służbowego określa również termin i miejsce wykonywania przez policjanta czynności służbowych poza miejscowością stanowiącą siedzibę jednostki organizacyjnej Policji, w której policjant pełni służbę (§ 1 ust. 1).
Ustawa o Policji oraz cytowane wyżej rozporządzenie nie precyzują, w jakiej formie ma być wydane polecenie wyjazdu, tj. czy wymagana jest forma pisemna, czy też wystarczy polecenie ustne. Z tego też powodu w opinii skarżącego należy dokonać rozróżnienia pomiędzy poleceniem wyjazdu służbowego, które wydaje przełożony, i które jest podstawą do uznania danej podróży za podróż służbową, a drukiem polecenia wyjazdu służbowego, wystawianym i zatwierdzanym przez przełożonego, który służy do rozliczenia wykonanej podróży służbowej.
W przypadku wskazanych wyżej podróży służbowych skarżący niewątpliwie uzyskał polecenie wyjazdu służbowego, które przesądza o tym, iż wykonane przez niego podróże, winny być kwalifikowane jako podróże służbowe. Wydał je były Komendant Wojewódzki Policji w K. poprzez fakt skierowania go na studia w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie, co bezpośrednio wiązało się z poleceniem wykonywania wyjazdów służbowych do tej uczelni. Zgodnie z § 1 ust. 1 przytoczonego wyżej rozporządzenia wskazywało więc miejsce wykonywania czynności służbowych. Natomiast termin wykonywania czynności określała Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, której Komendant - Rektor, zgodnie z § 2 ust. 2 Regulaminu Studiów w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie (załącznik do uchwały nr 20/2007 Senatu Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie z dnia 28 maja 2007r.) był również przełożonym skarżącego. Polecenia te miały moc obowiązującą, gdyż zgodnie z § 1 ust. 2 cytowanego wyżej rozporządzenia, wydali je wyżsi przełożeni skarżącego.
W kilku przypadkach skarżący nie pobrał przed wyjazdem druku polecenia wyjazdu służbowego. Fakt ten nie może jednak stanowić podstawy do odmowy wypłacenia należności z tytułu tych wyjazdów, gdyż brak jest podstaw do tego, aby nie uznać je za podróże służbowe. W tych sytuacjach skarżący pobrał formularze polecenia wyjazdu służbowego w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie i uzyskał na nich potwierdzenie pobytu, a tym samym wykonania podróży służbowej. Po wypełnieniu tych formularzy, po odmowie ich przyjęcia w Komendzie Powiatowej Policji w R., dołączył je do raportu, który w dniu [...] skierował do [...] Komendanta Wojewódzkiego Policji w K., z prośbą o wypłacenie świadczeń wynikających z tytułu podróży służbowych, których odbycie potwierdzały. Brak zatwierdzenia tak przygotowanych druków polecenia wyjazdu służbowego przez Komendanta Powiatowego Policji w R. nie może stanowić przesłanki odmowy wypłacenia świadczenia pieniężnego z tytuły wykonanej podróży służbowej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
Wskazać nadto trzeba, że po myśli art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270 z późn. zm.) - dalej P.p.s.a. sąd administracyjny rozstrzyga w granicach danej sprawy.
Przedmiotem skargi jest czynność (pismo) [...] Komendanta Wojewódzki Policji w K. z dnia [...], sygn. [...], o odmowie wypłacenia funkcjonariuszowi Policji – Z.M. świadczeń pieniężnych z tytułu należności za odbyte podróże służbowe do Szkoły Policji w Szczytnie w okresie od [...] do [...].
Zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 1990r. o Policji (t.j. Dz. U. 2011 r. nr 287 poz. 1687) policjantowi przysługują następujące świadczenia pieniężne:
1) zasiłek na zagospodarowanie;
2) nagrody oraz zapomogi;
3) nagrody jubileuszowe;
4) dodatkowe wynagrodzenie za wykonywanie zleconych zadań wykraczających poza obowiązki służbowe;
5) należności za podróże służbowe i przeniesienia;
6) świadczenia związane ze zwolnieniem ze służby.
W pierwszym rzędzie rozważenia wymaga kwestia charakteru prawnego czynności w postaci odmowy wypłacenia należności funkcjonariuszowi policji z tytułu odbytych podróży służbowych. Problem jest o tyle istotny, że należności te pozostają w związku ze stosunkiem służbowym, co może skutkować wyłączeniem ich z zakresu jurysdykcji sądu administracyjnego.
Nie budzi wątpliwości, iż relacja łącząca przełożonych funkcjonariusza policji z policjantem ma charakter administracyjnoprawnego stosunku służbowego. W konsekwencji tego spory w sprawach nawiązania, zmiany, zawieszenia w czynnościach służbowych, przenoszenia oraz zwalniania ze służby rozpatrywane są w trybie administracyjnym z możliwością kontroli zapadłego rozstrzygnięcia przez sąd administracyjny (E.Mazurczak-Jasińska, Rozpatrywanie sporów ze stosunku służbowego w: Stosunek służbowy, System Prawa Administracyjnego pod red. R.Hausera, Z.Niewiadomskiego, A.Wróbla, tom 11, Warszawa 2011, s. 487). Potwierdza to przepis art. 32 ustawy z dnia 6 września 1990r. o Policji (t.j. Dz. U. 2011r. nr 287 poz. 1687, dalej: ustawa), nadając tego rodzaju czynnościom charakter decyzji administracyjnych. Zgodnie z przepisem art. 32 ust. 1 tej ustawy do mianowania policjanta na stanowiska służbowe, przenoszenia oraz zwalniania z tych stanowisk, właściwi są przełożeni: Komendant Główny Policji, komendanci wojewódzcy i powiatowi (miejscy) Policji oraz komendanci szkół policyjnych (ust. 1) Od decyzji, o których mowa w ust. 1, policjantowi służy odwołanie do wyższego przełożonego (ust. 2). Jeżeli decyzję, o której mowa w ust. 1, ustawa zastrzega dla Komendanta Głównego Policji, od decyzji takiej służy odwołanie do ministra właściwego do spraw wewnętrznych (ust.3). Zatem najistotniejsze czynności dotyczącego stosunku służbowego policjanta przybierają formę decyzji, co tym samym otwiera drogę do poddania ich kontroli sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt. 1 p.p.s.a. Forma decyzji przewidziana jest wprost, albo też w sposób dorozumiany w kliku jeszcze innych przypadkach, przy czym wszystkie one dotyczą istotnych elementów treści stosunku służbowego. Poza tym ustawodawca dopuszcza możliwość zaskarżania do sądu administracyjnego orzeczeń dyscyplinarnych (art. 138 ustawy: od orzeczenia oraz postanowienia kończącego postępowanie dyscyplinarne policjantowi przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego).
Jednocześnie należy zwrócić uwagę, iż w myśl art. 5 ust. 2 p.p.s.a. sądy administracyjne nie są właściwe w sprawach wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi.
Łączne odczytanie norm zawartych w ustawie o Policji oraz normy z w art. 5 ust. 2 p.p.s.a. prowadzi do wniosku, iż w sprawach wynikających z podległości służbowej policjanta sąd administracyjny nie będzie właściwy, chyba że właściwość jego wynika z faktu podejmowania w tym zakresie decyzji administracyjnych (podobnie: J.Drachal, W.Jagielski, P.Gołaszewski, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz pod red. R.Hausera i M.Wierzbowskiego, Warszawa 2011, s. 93).
Zważywszy na wyłączenie prawa do sądu, okr eślone w art. 5 ust. 2 p.p.s.a., rozumienie zwrotu " sprawy wynikające z podległości służbowej" powinno być bardzo ścisłe, ograniczone jedynie do typowych relacji występujących już w ramach ukształtowanego podporządkowania służbowego. Przykładowo, NSA w wyroku z dnia 6 czerwca 2012 r., I OSK 655/12 (LEX nr 1334596), dotyczącym żołnierzy zawodowych, stwierdza: "Wszelkie sprawy związane z ustaleniem zadań służbowych, ustaleniem czasu pełnienia służby, udzieleniem czasu wolnego, określeniem terminu wykorzystania czasu wolnego, pozostają w wyłącznej gestii przełożonego żołnierza zawodowego, który decyduje jakie zadania i w jakim wymiarze czasu służby żołnierz będzie wykonywał oraz kiedy i w jakim rozmiarze skorzysta z czasu wolnego w związku z wykonywaniem zadań przekraczających obowiązujący czas służby. Oznacza to, że sprawy te należą do spraw wewnętrznych pomiędzy żołnierzem, a jego przełożonym będących w określonej wojskowej strukturze organizacyjnej, wynikających z podległości służbowej."
Dokonując oceny charakteru prawnego odmowy wypłacenia funkcjonariuszowi policji należności z tytułu delegacji służbowej należy przyjąć, iż samo nałożenie obowiązku odbycia podróży służbowej mieści się w ramach podległości służbowej policjanta i akt podjęty w tym zakresie przez przełożonego nie podlega kontroli sądu administracyjnego.
Natomiast powstaje pytanie w związku z tym, jaki charakter ma odmowa wypłaty należności z tytułu odbytych podróży służbowych oraz wynikające z tego roszczenie funkcjonariusza ( administracyjnoprawny czy cywilnoprawny).
Prawo do wypłaty tych należności wynika wprost z ustawy ( art. 108 ust.1 pkt. 5 ustawy o Policji). Nie pozostają one w zakresie spraw wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi co powoduje, iż nie można wykluczyć możliwości poddania ich kontroli sądu administracyjnego. Kontrola taka byłaby możliwa o ile akt podejmowany w tej kwestii mieściłby się w katalogu zawartym w art. 3 § 2 p.p.s.a., a więc jeśli miałby charakter decyzji albo aktu lub czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczącego prawa i obowiązków wynikających z przepisów prawa.
Należy wykluczyć możliwość rozstrzygania w takiej sprawie w drodze decyzji administracyjnej Przepisy prawa materialnego, zawarte w ustawie i Policji nie zawierają normy, która mogłaby stanowić podstawę prawną do działania w takiej formie prawnej. Generalnie rzecz biorąc, w sprawach dotyczących funkcjonariuszy policji stosowanie decyzji jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy przepis ustawy bądź też rozporządzenia wyraźnie, a czasami w sposób dorozumiany, to przewiduje. Poza tym akt taki nie odpowiada warunkom koniecznym do uznania go za decyzję, bowiem nie ma charakteru władczego i nie jest on skierowany do podmiotu zewnętrznego.
Podobne argumenty przemawiają za przyjęciem tezy, iż akt taki nie mieści się w kategorii innych niż określone w pkt 1-3 art. 3 § 2 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.
Przez akty lub czynności organu administracji publicznej, o których mowa w art. 3 § 1 pkt 4 p.p.s.a. należy rozumieć działania materialno-techniczne podjęte przez szeroko rozumiane organy administracji publicznej w sprawach o charakterze publicznoprawnym, w stosunku do indywidualnie oznaczonych podmiotów, dotyczące stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku tego podmiotu, wynikających z przepisów prawa powszechnie obowiązującego, dla załatwienia których nie jest przewidziana forma decyzji lub postanowienia administracyjnego (GŁaszczyca, Cz.Martysz, A.Matan, Inne akty z zakresu administracji publicznej jako przedmiot skargi do sądu administracyjnego (art. 3 § 2 pkt. 4 ustawy p.p.s.a.), w: Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania studia i materiały z Konferencji Naukowej poświęconej Jubileuszowi 80-tych urodzin Profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń, 15-16 listopada, 2005. - Toruń 2005. s. 364 i n.). Akt lub czynność muszą mieć charakter zewnętrzny, tj. powinny być skierowane do podmiotu niepodporządkowanego organizacyjnie ani służbowo organowi wydającemu dany akt lub podejmującego daną czynność (T.Woś w: T.Woś (red.) Prawo o postępowaniu przed sądami administracyyjnymi. Komentarz, Warszawa 2012, wyd. 5, s. 70).
W rozpatrywanej sprawie nie można przyjąć, iż czynność ta ma charakter zewnętrzny. Wynika ona bowiem z administracyjnoprawnego stosunku służbowego, mieści się w zakresie relacji funkcjonariusz – przełożony, pozostając tym samym czynnością wewnętrzną.
Wobec uznania czynności w postaci odmowy wypłaty funkcjonariuszowi należności z tytułu podróży służbowych za pozostającej poza zakresem właściwości sądu administracyjnego i konieczności respektowaniu konstytucyjnego prawa do sądu zachodzi pytanie czy czynność ta nie ma charakteru cywilnoprawnego. Problem ten był przedmiotem rozważań Trybunał Konstytucyjny, który w wyroku z dnia 10 lipca 2000 r. SK 12/99 zauważył, iż "za błędne należy uznać stanowisko, które niejako z góry wyklucza możliwość powstania stosunku cywilnoprawnego między podmiotami związanymi stosunkiem administracyjno-prawnym. Roszczenia cywilnoprawne wynikają bowiem z tak różnych źródeł, iż nie sposób przyjąć, że źródło przesądza o charakterze stosunku prawnego. Także zatem między osobami pozostającymi w stałym stosunku cechującym się brakiem równorzędności (np. stosunek służbowy, stosunek między organem administracji reprezentującym państwo a obywatelem) może dojść do ukształtowania więzi, w której podmioty te posiadają równy status. Trybunał Konstytucyjny podkreślił już w swym orzecznictwie, że kategorię spraw z zakresu podległości służbowej, których zasadniczo prawo do sądu nie obejmuje, należy ujmować wąsko, "ponieważ szereg elementów kształtujących sytuację prawną podmiotu znajdującego się w relacji podległości służbowej podlega kognicji sądu" (por. wyrok z 10 maja 2000 r., K. 21/99, OTK ZU Nr 4/2000, poz. 109, s. 29). W szczególności nie można wykluczyć, że roszczenie o zapłatę powstałe na tle stosunku administracyjno-prawnego ma charakter cywilnoprawny, a spór dotyczący jego wykonania należy zakwalifikować jako sprawę cywilną."
W dalszej części uzasadnienia wyroku Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że ".....w systemie prawa polskiego ocena należytego wykonania zobowiązania i określenie skutków jego niewykonania bądź nienależytego wykonania stanowi domenę prawa cywilnego. Zagadnienia te są regulowane przez art. 471 i następne kodeksu cywilnego. Choć odpowiedzialność dłużnika, o której traktują te przepisy, nawiązując do tradycji potocznie określa się mianem "kontraktowej", nie ulega wątpliwości, że polski ustawodawca (inaczej niż np. ustawodawca francuski) nie ograniczył stosowania przepisów o odpowiedzialności za niewykonanie i nienależyte wykonanie zobowiązania do zobowiązań wynikających z umów. Przyjmuje się powszechnie, że odpowiedzialność ta obejmuje zobowiązania wynikające z czynności prawnych jedno- i dwustronnych, aktów administracyjnych, z czynów niedozwolonych, z bezpodstawnego wzbogacenia, z negotiorum gestio oraz z innych zdarzeń, z którymi ustawa łączy powstanie zobowiązania (por. T. Pajor, Odpowiedzialność dłużnika za niewykonanie zobowiązania, Warszawa 1982, s. 43; A. Ohanowicz, J. Górski, Zarys prawa zobowiązań, Warszawa 1970, s. 158; W. Popiołek [w:], Kodeks cywilny, Komentarz, C.H. BECK, t. I, Warszawa 1997, s. 954). Niewykonanie czy też nienależyte wykonanie istniejącego zobowiązania, niezależnie od jego źródła, pociąga więc za sobą skutki wskazane w kodeksie cywilnym."
W uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2006 r., III PZP 1/05 (OSNP 2006, nr 15-16, poz. 227), Sąd Najwyższy stwierdził, że należne funkcjonariuszowi służb mundurowych uposażenie z tytułu świadczonej służby ma podstawę w stosunku służbowym (publicznoprawnym), ale przez to nie traci charakteru wierzytelności pieniężnej, do jakiej z tytułu pełnionej służby nabywa prawo funkcjonariusz publiczny wobec Państwa - Skarbu Państwa (art. 33 k.c.), reprezentowanego w danym wypadku przez właściwego (wskazanego w ustawie) przełożonego.
W ocenie składu orzekającego należy przyjąć, iż roszczenie funkcjonariusza policji z tytułu niewypłaconych należności za podróże służbowe wynika ze stosunku cywilnoprawnego, łączącego funkcjonariusza ze Skarbem Państwa i ma charakter wierzytelności pieniężnej. Spory w tym zakresie nie podlegają jurysdykcji sądu administracyjnego.
Tym samym skład orzekający nie podziela stanowiska wyrażonego w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 3 grudnia 2013 r., sygn. akt IV SA/Gl 261/13 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 2 grudnia 2008 r., sygn. akt. II SAB/Ol 51/08 zgodnie z którym odmowa wypłaty funkcjonariuszowi policji należności z tytułu podróży służbowych stanowi akt, o jakim mowa w treści art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.
W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał za zasadne odrzucenie skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a.
