I SA/Łd 720/14

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. stwierdziło uchybienie terminowi do wniesienia odwołania od decyzji Burmistrza R. z dnia [...] roku określającej A. Spółce jawnej w likwidacji z siedzibą w R. wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości położonej w R. za 2011 rok.

W uzasadnieniu organ wskazał, że Burmistrz R. decyzją z dnia [...] roku określił A. Spółce jawnej w likwidacji wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości położonej w R., przy ul. A. 71-77 za 2011 rok w kwocie 216068,00 zł. Przesyłka listowa polecona [...] z tą decyzją była awizowana w dniu 21 listopada 2013 roku, a powtórna awizacja w dniu 29 listopada 2013 roku, zwrot przesyłki nastąpił 9 grudnia 2013 roku, o czym świadczą znajdujące się w aktach sprawy adnotacje na kopercie oraz zwrotnym potwierdzeniu odbioru.

Upomnieniem nr [...], doręczonym w dniu 10 stycznia 2014 roku organ pierwszej instancji przypomniał o konieczności wpłaty zobowiązania podatkowego za 2011 rok, wynikającego z powyższej decyzji. Przesyłką listową poleconą [...] nadaną w dniu 17 stycznia 2014 roku Spółka złożyła odwołanie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego wniesienia. W dniu 3 lutego 2014 roku organ pierwszej instancji przesłał odwołanie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu, aktami sprawy oraz pismami z dnia 28 stycznia 2014 roku, w którym ustosunkował się do zarzutów odwołania.

W dniu 10 i 17 lutego 2014 roku pełnomocnik Spółki uzupełnił złożone odwołanie. Pismami z dnia 12 lutego 2014 roku i 10 marca 2014 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. wezwało organ pierwszej instancji do przesłania dokumentów i wyjaśnień koniecznych do wyjaśnienia prawidłowości doręczenia odwołania, a także okoliczności podnoszonych na poparcie wniosku o jego przywrócenie.

Pismem z dnia 24 lutego 2014 roku organ odwoławczy wezwał organ pierwszej instancji do przesłania wyjaśnień i dokumentów w sprawie. Organ pierwszej instancji przesłał dokumenty w dniu 10 marca 2014 roku. W dniu 21 marca 2014 roku organ pierwszej instancji ponadto przesłał żądane upomnienia oraz wyjaśnił, że odwołania wpłynęły w dniu 20 stycznia 2014 roku i brak jest koperty nadawczej złożonego odwołania. Pismem z dnia 10 marca 2014 roku SKO wezwało także pełnomocnika strony, do wyjaśnienia, czy odwołanie zostało złożone osobiście, czy na piśmie oraz przesłania dowodu nadania złożonego odwołania. W dniu 28 marca 2014 roku do Kolegium wpłynęła odpowiedź pełnomocnika strony wraz z dowodem nadania wniesionego odwołania, z którego wynika, iż odwołanie zostało nadane listem poleconym [...] w dniu 17 stycznia 2014 roku i które wpłynęło do organu pierwszej instancji w dniu 20 stycznia 2014 roku.

Postanowieniem z dnia [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. stwierdziło uchybienie terminowi do wniesienia odwołania. Uzasadniając swoje stanowisko organ odwoławczy wskazał w szczególności, że przesyłka listowa polecona [...] z decyzją organu pierwszej instancji była awizowana w dniu 21 listopada 2013 roku, a powtórna awizacja w dniu 29 listopada 2013 roku, zwrot przesyłki nastąpił 9 grudnia 2013 roku, o czym świadczą znajdujące się w aktach sprawy adnotacje na kopercie oraz zwrotnym potwierdzeniu odbioru.

Wyjaśniając okoliczności doręczenia przesyłki Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. uzyskało pismo Poczty Polskiej S.A. Biuro Ładu Korporacyjnego i Zgodności Dział Operacyjny w Ł. z dnia 26 lutego 2014 roku, z którego wynika, że przesyłka listowa polecona [...] kierowana do A. Spółka jawna w likwidacji [... - ...] R., ul. A. 71-77, do urzędu oddawczego nadeszła dnia 21 listopada 2013 roku i tego dnia skierowana została, zgodnie ze złożoną dyspozycją przekierowania przesyłek, na adres: R., ul. B. 72/74. Z powodu braku możliwości doręczenia przesyłki osobie uprawnionej listonosz pozostawił zawiadomienie z informacją o nadejściu do przesyłki i możliwości jej odbioru w B. R., ul. B. 72/74. Zawiadomienie powtórne wystawiono i doręczono dnia 29 listopada 2013 roku - również do B.. Zwrotu przesyłki, z adnotacją "nie podjęto w terminie", dokonano dnia 9 grudnia 2013 roku. Powyższy dowód świadczy o prawidłowości dokonanego doręczenia zastępczego.

W oparciu o powyższe organ odwoławczy stwierdził, że prawidłowe doręczenie w trybie art. 150 w związku z art. 151 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), dalej: Ordynacja podatkowa, nastąpiło w dniu 5 grudnia 2014 roku (powinno być 5 grudnia 2013 r. – przyp. Sądu), a tym samym czternastodniowy termin do wniesienia odwołania upłynął z dniem 19 grudnia 2013 roku. Natomiast przesyłką listową poleconą [...] nadaną w dniu 17 stycznia 2014 roku pełnomocnik Spółki złożył odwołanie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego wniesienia. Z powyższego wynika, że A. Spółka jawna w likwidacji uchybiła tym samym czternastodniowemu terminowi do wniesienia odwołania, co zobligowało organ odwoławczy do stwierdzenia uchybienia terminowi do wniesienia odwołania.

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem, A. Spółka jawna w likwidacji złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, domagając się uchylenia zakwestionowanego postanowienia oraz zasądzenia kosztów postępowania według norm przepisanych i zarzucając naruszenie art. 151 Ordynacji podatkowej w związku z art. 150 § 2 tej ustawy poprzez przyjęcie, że nastąpiło skuteczne zastępcze doręczenie decyzji Burmistrza R. z dnia [...] r.

W uzasadnieniu podkreśliła, że siedzibą skarżącej spółki jest siedziba określona w Krajowym Rejestrze Sądowym jako ul. A. 71/77 R.. Tam też prowadzona jest działalność spółki. Działalność spółki nie jest w żaden sposób prowadzona w nieruchomości B. przy ul. B. w R gdzie przebywa wyłącznie pracownik spółki skarżącej będący jednocześnie pracownikiem B..

Strona skarżąca złożyła uprzednio w urzędzie pocztowym dyspozycję przekierowania przesyłek pocztowych, zgodnie z którą korespondencja z Urzędu Miasta R. zawierająca decyzje podatkowe będące przedmiotem postępowania została doręczona przez "awizo" na adres B. ul. B. R. Biuro B..

Spółka wskazała, że stosownie do § 29 pkt 8 Regulaminu świadczenia usług powszechnych Poczty Polskiej dosyłaniu nie podlegają przesyłki doręczane na zasadach specjalnych tj. na podstawie przepisów innych ustaw niż ustawa Prawo pocztowe, dotyczących sposobu, zasad i trybu doręczeń.

Ponieważ decyzje podatkowe Burmistrza R. podlegały doręczeniu na podstawie Ordynacji podatkowej nie powinny zostać przekierowane a winny zostać doręczone zgodnie z zasadami art. 151 i art.152 § 2 tej ustawy na adres siedziby spółki z ewentualnym pozostawieniem "awiza" na terenie jej siedziby czyli przy ul. A. 71/77 w R. a nie na terenie B. przy ul. B. w R..

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Skarga jest uzasadniona. Osią sporu jaki zaistniał między stronami jest zagadnienie prawidłowości doręczenia przesyłki zawierającej decyzję wymiarową w podatku od nieruchomości za 2011 r. Organ dowodzi , że doszło do doręczenie w trybie art. 150 Op. na adres wskazany operatorowi pocztowemu, inny niż adres siedziby strony – A. Spółka jawna w likwidacji ( dalej w skrócie Spółka) strona natomiast , że nie może być mowy o takim doręczeniu pomimo złożonej u operatora dyspozycji przekierowywania ( dosyłania ) przesyłek na adres nie będący siedzibą spółki.

Niesporne między stronami są okoliczności dotyczące terminów oraz miejsc podejmowanych czynności doręczania przez doręczyciela Poczty Polskiej. Spór idzie o interpretację mających w sprawie zastosowanie przepisów prawa, co determinuje prawidłowe odniesienie się do wydanego postanowienia o stwierdzeniu uchybienia terminowi do wniesienia odwołania stosownie do art. 228 §1 pkt 2 i § 2 Op.

Z okoliczności sprawy wynika , że Spółka złożyła uprzednio w urzędzie pocztowym dyspozycję przekierowywania przesyłek pocztowych ( oświadczenie strony oraz pismo Poczty Polskiej S.A. Biuro Ładu Korporacyjnego i Zgodności Dział Operacyjny w Ł. z 26 lutego 2014 roku ), niekwestionowane przez organ podatkowy.

Przesyłka pocztowa zawierająca przedmiotową decyzję wymiarową w podatku od nieruchomości wraz z pozostałymi decyzjami za lata 2009, 2010 i 2012 r. w odniesieniu do tego samego przedmiotu, skierowana była na adres A. Spółka Jawna w likwidacji , ul. A. 71/77 [...-...] R. ( koperta wraz z potwierdzeniem odbioru w aktach adm. bez numeru).

Jak wynika z cytowanego pisma Poczty Polskiej została ona skierowana , zgodnie z dyspozycją strony dosyłania przesyłek na ul. B. 72/74, także w R.. Wobec braku upoważnionej osoby do jej odbioru tamże , doręczyciel pozostawił informacją o jej nadejściu oraz możliwości odbioru. W tym miejscu dokonano również powtórnego zawiadomienia ( awiza) 29 listopada 2013 r. . Zwrotu przesyłki do nadawcy – organu podatkowego, dokonano 9.12.2013 r. W oparciu o te ustalenie organ uznał, że doszło do prawidłowego doręczenia w tzw. trybie zastępczym przez "awizo", po myśli art. 150 Op.

Zaznaczyć należy ,że operatorem pocztowym była Poczta Polska.

Regulacje prawne dotyczące przedmiotowego zagadnienia były następujące, w owym czasie :

Art. 150 §1 Op. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 148 § 1 lub art. 149:

1) operator pocztowy w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez operatora pocztowego;

§ 1a. Adresata zawiadamia się dwukrotnie o pozostawaniu pisma w miejscu określonym w § 1. Powtórne zawiadomienie następuje w razie niepodjęcia pisma w terminie 7 dni.

§ 2. Zawiadomienie o pozostawaniu pisma w miejscu określonym w § 1 umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata. W tym przypadku doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy.

Art. 151. Osobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym niemającym osobowości prawnej pisma doręcza się w lokalu ich siedziby lub w miejscu prowadzenia działalności - osobie upoważnionej do odbioru korespondencji. Przepisy art. 146, art. 148 § 2 pkt 1 oraz art. 150 stosuje się odpowiednio.

Koniecznym jest także przywołanie odpowiednich regulacji ustawy 22 listopada 2012 r. Prawo pocztowe ( Dz.U.2012.1529 ) , do którego to aktu odwołuje się Ordynacja podatkowa .

Po myśli art. 3 pkt 23 - przesyłka rejestrowana – oznacza przesyłkę pocztową

przyjętą za pokwitowaniem przyjęcia i doręczaną za pokwitowaniem odbioru.

Według art. 37 ust. 1 . Przesyłkę pocztową lub kwotę pieniężną określoną w przekazie pocztowym doręcza się adresatowi pod adresem wskazanym na przesyłce, przekazie lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej.

Ust. 2. Przesyłka pocztowa, jeżeli nie jest nadana na poste restante, może być także wydana ze skutkiem doręczenia:

1) adresatowi

c) w miejscu uzgodnionym przez adresata z operatorem pocztowym;

Z kolei ust. 4 tego przepisu przewiduje ,że - Na pisemny wniosek adresata, złożony w odpowiedniej placówce pocztowej, przesyłka listowa będąca przesyłką rejestrowaną, z wyłączeniem przesyłek kurierskich, może być doręczona w sposób, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a. Wniosek może być złożony w postaci elektronicznej, jeżeli taką postać dopuszcza regulamin świadczenia usług pocztowych lub regulamin świadczenia usług powszechnych.

Stosownie natomiast do art. 49.1. Operator wyznaczony określa w regulaminie świadczenia usług powszechnych warunki ich świadczenia oraz ogólne warunki dostępu do tych usług.

Na podstawie delegacji art. 49 Prawa pocztowego operator , w n/n sprawie Poczta Polska, wydał we właściwej formie Regulamin świadczenia usług powszechnych stanowiący Załącznik nr 1 do Uchwały nr 143/2013 r. Zarządu Poczty Polskiej S.A. z dnia 28/06/2013 r.

Stosownie do § 29 ust. 1 cyt. regulaminu ;

Adresat może żądać dosyłania przesyłek pod adres wskazany w żądaniu , na podstawie zgłoszenia złożonego na piśmie w placówce pocztowej , uiszczając odpowiednia opłatę określoną w cenniku. W ust. 8 § 29 postanowiono, że ;

Dosyłaniu nie podlegają przesyłki , o których mowa w §12 ust 1 oraz doręczane na podstawie przepisów innych ustaw niż Prawo pocztowe, dotyczących sposobu , zasad i trybu doręczeń..

W zakresie przywołanych regulacji prawnych uprawnione są zatem następujące konstatacje; po pierwsze, że obydwa akty prawne mają doniosłe znaczenie i zastosowanie w kwestii doręczania przesyłek nadawanych przez organy podatkowe. Po wtóre, odesłanie do operatora - Poczty Polskiej poprzez regulację art. 150 § 1 Op. traktujące o Prawie pocztowym jest bezdyskusyjne.

Po trzecie, stosowanie ustawy Prawo pocztowe nie może być ograniczane tylko do jej tekstu lecz także do aktów wewnętrznych podejmowanych przez operatorów z upoważnienia tej ustawy , regulacji uszczegółowiających jego postanowienia ( Art. 49 Prawa pocztowego). A zatem mają zastosowanie postanowienia opisanego wcześniej Regulaminu.

Wreszcie, co niezmiernie istotne , że postanowienia przepisów o doręczeniach na podstawie ustawy Prawo pocztowe nie derogują regulacji innych ustaw , w niniejszej sprawie ustawy Ordynacja podatkowa. Oznacza to m.in. , że zasady tam wyrażone nie mogą być pozostawione swobodnemu kształtowaniu pomiędzy operatorem a adresatem przesyłki bez wiedzy nadawcy , w zakresie zmiany adresu, pod który ma być przesyłka doręczona dla wywarcia skutku związanego z doręczeniem , a operator zobowiązany jest stosować się do przepisów Ordynacji podatkowej. .

Z treści przepisów tych wynika, w ocenie sądu , że przesyłka zawierająca decyzję wymiarową jako przesyłka rejestrowana powinna być doręczona na adres na niej wskazany tj. R. ul. A. 71/77. Ustawodawca w art. 151 Op. wyraźnie wskazał , że takim podmiotom jak spółka jawna ( jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej ) pisma doręcza się w lokalu siedziby lub miejscu prowadzenia działalności gospodarczej . Przepisy art. 146, art. 148 § 2 pkt 1 oraz art. 150 stosuje się odpowiednio. Tym samym doręczenie może nastąpić w lokalu siedziby , który wskazany jest we właściwym rejestrze, tu - Krajowym Rejestrze Sądowym albowiem spółka jawna podlega wpisowi do tego rejestru "lub" ( alternatywa rozłączna) miejscu prowadzenia działalności. Przyjmuje się ,że chodzi tu o obiektywnie uchwytne miejsce wykonywania działalności. Przy czym zawsze doręczenie musi następować osobie upoważnionej do odbioru korespondencji.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że wskazany adres operatorowi pocztowemu do doręczeń nie jest miejscem , w którym strona wykonuje działalność gospodarczą ( niesporne) . Pozostawało zatem stosownie do regulacji Op. dokonać doręczenia w lokalu siedziby , czyli w R. przy ul. A. 71/77.

Co równie istotne komentowany przepis nie pozwala na doręczanie pism w żadnym innym miejscu, poza wyraźnie w nim wskazanymi . Ustawodawca nie odesłał tu bowiem do stosowania art. 148 § 3 Op.

Regulacje Ordynacji podatkowej wyraźnie są zharmonizowane z tymi , które stosują operatorzy , a wydany Regulamin na podstawie ustawy Prawo pocztowe przez Pocztę Polską dobitnie pokazuje , że nie może ingerować w obszar regulacji innych aktów prawnych , które w sposób odrębny przewidują własne rozwiązania w odniesieniu do danej instytucji. Wyrazem tego jest postanowienie § 29 ust 8 Regulaminu.

Tym samym , doręczyciel wykonując obowiązki operatora doręczając przedmiotową przesyłkę niezgodnie z Ordynacją podatkową , nie mógł doprowadzić do zaistnienia skutku tzw. doręczenia zastępczego , po myśli art. 150 Op. i art.151 Op. Pozostawienie zawiadomienia o nadejściu przesyłki w R., przy ul. B. 72/74 było wobec strony bezskuteczne. Decyzja ta nie została podatnikowi doręczona a zatem nie weszła do obrotu prawnego.

Powyższe oznacza to , że nawet jeżeli podmiot gospodarczy bez względu na formę prawną prowadzenia działalności gospodarczej ( z wyłączeniem osoby fizycznej) wystąpi do operatora pocztowego z żądaniem dosyłania przesyłek pocztowych na inny adres, obowiązujące przepisy nie dają takiemu operatorowi możliwości dosyłania przesyłek o specjalnym statusie ( doręczane na podstawie innych ustaw) na nowy adres odbiorcy ( por. odpowiedź na interpelację nr 11842 podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości z 17.12.2012 r. dostępne na str. internetowe WWW.sejm.gov.pl ) .

Można zatem jednoznacznie skonstatować ,że przepisy Ordynacji podatkowej nie przewidują możliwości przekazania korespondencji przez pocztę na inny adres niż wskazany w przesyłce ( zgodny z adresem siedziby adresata) , co wyłącza możliwość złożenia dyspozycji skutecznego wobec organów podatkowych dosyłania korespondencji .

Pogląd ten utrwalony jest w judykaturze podzielany przez sąd rozpoznający sprawę ( por. wyrok WSA w Poznaniu z 18.08.2010 r. sygn. akt I SA/Po 1098/09, postanowienie NSA z 21.08.2013 r. sygn. akt II FSK 2066/13 , postanowienie NSA z 27 marca 2014 r. sygn. akt II GZ 145/14 )

Bezpodstawne są zatem ustalenia i oparte na nich stanowisko , za pomocą których organ dowodzi , że w sposób prawidłowy doszło do awizowania przesyłki w dniach 21 i 29 listopada 2013 roku pod adresem widniejącym w osnowie decyzji.

Nie ma podstaw by przyjąć , że zawiadomienie zostało pozostawione w lokalu siedziby spółki lub prowadzenia działalności, po myśli art. 150 § 2 Op. w zw. z art. 151 Op. .

Decyzja dotycząca wymierzonej daniny nie weszła do obrotu prawnego albowiem organ nie wskazał innej daty jej doręczenia stronie, poza tą na którą się powołuje. Oznacza to ,że nie rozpoczął biegu termin przewidziany w art. 223 § 2 pkt 1 tej ustawy.

Tym samym doszło do naruszenia przepisów postępowania - art. 150 Op. i 151 Op. w zw. z art. 228 § 1 pkt 2 i § 2 Op., o skutku mającym istotny wpływ na wynik sprawy, tj. uznania , że w wyniku doręczenia przedmiotowej decyzji odwołanie wniesiono z uchybieniem terminu o czym ma zaświadczać wydane postanowienie stwierdzające ten fakt.

Końcowo wskazać należy , że bez znaczenia dla przyjętej wykładni przepisów w tej sprawie są teoretyczne rozważania zawarte w odpowiedzi na skargę dotyczące doręczanie przesyłki na adres siedziby spółki.

Ponownie rozpoznając sprawę organ zastosuje się do przedstawionej wykładni powołanych przepisów prawa.

Mając powyższe na uwadze na zasadzie art. 145 §1 pkt 1 lit c ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm. ), sąd postanowił jak w sentencji.

O kosztach rozstrzygnięto na podstawie art. 200 w zw. z 205 §2 tej ustawy

J.B..