II FSK 245/12

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 20 października 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, w sprawie o sygn. akt III SA/Po 517/11, oddalił skargę S. E. – nazywanego dalej "Skarżącym", na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia 12 kwietnia 2011 r. w przedmiocie zmiany decyzji dotyczącej ustalenia wysokości podatku od nieruchomości za 2010 r.

Z uzasadnienia wyroku sądu administracyjnego pierwszej instancji wynika, że decyzją z dnia 30 sierpnia 2010 r. Prezydent Miasta P. wymierzył H. T. podatek od nieruchomości za 2010 r. W odwołaniu od powyższej decyzji z dnia 20 września 2010 r. H. T. podniósł, że zmienił imię i nazwisko – obecnie nazywa się S. E. Tym samym organ podatkowy błędnie oznaczył podatnika. Skarżący wniósł ponadto o umorzenie podatku z powodu trudnej sytuacji majątkowej albo rozłożenie należności na raty.

Decyzją z dnia 18 października 2010 r. Prezydent Miasta P., w trybie przewidzianym w art. 207 i art. 210 w zw. z art. 226 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.), zmienił własną decyzję poprzez wpisanie nowego imienia i nazwiska Skarżącego.

W odwołaniu skierowanym do Samorządowego Kolegium Odwoławczego Skarżący wniósł o uchylenie powyższej decyzji i umorzenie podatku od nieruchomości z powodu trudnej sytuacji majątkowej albo rozłożenie należności na raty.

Decyzją z dnia 12 kwietnia 2011 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. W motywach decyzji wyjaśniono, że wniosek Skarżącego o udzielenie ulgi podatkowej zawarty w odwołaniu z dnia 20 września 2010 r. został rozstrzygnięty przez Prezydenta Miasta w odrębnej decyzji.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Skarżący wniósł o uchylenie powyższej decyzji, ponieważ – w jego ocenie – organ rozpoznał dwa wnioski w jednej decyzji. Na rozprawie pełnomocnik Skarżącego złożyła pismo procesowe, w którym wniosła o stwierdzenie nieważności decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego oraz poprzedzającej ją decyzji Prezydenta Miasta. Pełnomocnik Skarżącego argumentowała, że organ podatkowy pierwszej instancji w decyzji z dnia 30 sierpnia 2010 r. odniósł się wyłącznie do kwestii zmiany nazwiska, pominął natomiast kwestię terminu płatności rat podatku. Organ naruszył zatem art. 207 § 2 Ordynacji podatkowej, ponieważ nie było podstaw do zastosowania art. 226 § 1 Ordynacji podatkowej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał skargę za niezasadną. Z akt sprawy wynikało bowiem, że zmieniając decyzję w trybie przewidzianym w art. 226 § 1 Ordynacji podatkowej, Prezydent Miasta w całości uwzględnił odwołanie Skarżącego. Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że wniosek o udzielenie ulgi w spłacie, jakkolwiek został zawarty w tym samym piśmie co odwołanie, podlega rozpoznaniu w odrębnym postępowaniu, w trybie określonym w art. 67a § 1 i następnych Ordynacji podatkowej. Skoro wspomniany wniosek Skarżącego nie mógł być przedmiotem rozstrzygnięcia w postępowaniu w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego, decyzja z dnia 18 października 2010 r. została wydana zgodnie z art. 226 § 1 Ordynacji podatkowej.

W skardze kasacyjnej Skarżący wniósł o uchylenie powyższego wyroku w całości, przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pełnomocnik Skarżącego podniosła zarzut naruszenia przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.) – powoływanej dalej jako "P.p.s.a.", poprzez błędne przyjęcie, że zmiana imienia i nazwiska przez Skarżącego była jedynym zarzutem podniesionym w odwołaniu z dnia 30 sierpnia 2010 r., a co za tym idzie, uznania, że Prezydent Miasta zasadnie dokonał zmiany decyzji w trybie autokontroli na podstawie art. 226 Ordynacji podatkowej i uwzględnił w całości żądanie Skarżącego. Zdaniem pełnomocnik Skarżącego, wniosek o udzielenie ulgi w spłacie podatku również stanowił zarzut wspomnianego odwołania. Tym samym, sąd pierwszej instancji nie dostrzegł naruszenia art. 207 § 2, art. 210 § 4 w zw. z art. 121 § 2 Ordynacji podatkowej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Skarga kasacyjna w sposób oczywisty pozbawiona jest usprawiedliwionych podstaw, przeto podlega oddaleniu.

Odnosząc się do sformułowanych w niej zarzutów naruszenia prawa należy podkreślić, że zdają się one zupełnie abstrahować od istoty kontroli przeprowadzanej w ramach administracyjnego toku instancji, w szczególności zaś zakresu rozpoznania żądań ujętych w odwołaniu od decyzji. W analizowanym przypadku organ, którego decyzję zakwestionowano (Prezydent Miasta P.) uwzględnił odwołanie korzystając z kompetencji autokontrolnych określonych w art. 226 Ordynacji podatkowej. Wbrew temu, co stwierdza autor skargi kasacyjnej, uwzględnił on odwołanie w całości rozpoznając sprawę w jej granicach przedmiotowych. Poza te granice, czego nie chce widzieć autor wspomnianej skargi, wykracza wniosek o udzielenie ulg podatkowych: umorzenie zaległości lub rozłożenie płatności na raty z jednoczesnym umorzeniem odsetek za zwłokę. Wniosek, o którym mowa, dotyczy odrębnej co do przedmiotu sprawy i wymaga załatwienia w innym – niż odnoszący się do wymiaru podatku - trybie. Nie sposób przyjąć, że organ, którego decyzję zaskarżono do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu (Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P.) dopuścił się naruszenia prawa utrzymując w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Przeciwnie, uznać trzeba, że organy te zachowały się w sposób zgodny z prawem. Oznacza to, że w najmniejszym choćby stopniu nie uchybił prawu także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalając wniesioną do niego skargę. W świetle tych spostrzeżeń, stanowisko zaprezentowane w skardze kasacyjnej co do "załatwienia części sprawy" (tak na s. 4) grzeszy brakiem logiki i świadczy o nieznajomości reguł obowiązującej procedury podatkowej.

Wypada dodać, że wytknięte w uzasadnieniu zapadłego wyroku uchybienie w postaci niewyjaśnienia przyczyn braku rozpoznania wniosku skarżącego w przedmiocie zastosowania ulg podatkowych (zakwalifikowane jako naruszenie art. 210 § 4 w związku z art. 121 § 2 Ordynacji podatkowej) nie odpowiada przesłance z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c in fine P.p.s.a. Nie mogło ono być potraktowane jako naruszenie prawa mogące wywrzeć istotny wpływ na wynik sprawy, co wprost przyznał sąd administracyjny pierwszej instancji. Zasadnie zwrócił on uwagę, że ze względu "na niesporny fakt zmiany imienia i nazwiska inne orzeczenie zapaść nie mogło" (s. 4).

W tym stanie rzeczy, z mocy art. 184 P.p.s.a. orzeczono jak w sentencji. O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu rozstrzygnięto na podstawie art. 250 tej ustawy.