II SA/Rz 674/14
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie
2014-08-08Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Piotr Godlewski /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Piotr Godlewski po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Z. R. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi jej i W. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia [...] lutego 2014 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji postanawia I. Zwolnić skarżącą od wpisu od skargi w 1/2 części, II. W pozostałej części odmówić zwolnienia od kosztów sądowych.
Uzasadnienie
Z. R. w terminie do solidarnego opłacenia wraz z mężem W. S. (współskarżącym) wpisu od skargi w kwocie 200 zł., wnioskiem o przyznanie prawa pomocy złożonym na obowiązującym formularzu PPF wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych (z takim samym wnioskiem, podlegającym odrębnemu rozpoznaniu, wystąpił W. S.).
Wg zawartego we wniosku i złożonego w wyniku wezwania dodatkowego oświadczenia, skarżący prowadzą wspólne gospodarstwo domowe wraz z dwoma córkami (23 i 27 lat). Jako posiadany majątek wnioskodawczyni wykazała mieszkanie
(47 m²), nieruchomość rolną (0,79 ha) oraz samochód osobowy Nissan Almera (rok prod. 2000), zaś jako źródła dochodów pobierany przez siebie zasiłek dla bezrobotnych oraz wynagrodzenie za pracę starszej córki w wysokości odpowiednio 673 i 1280 zł. (kwoty netto); młodsza córka studiuje, a mąż rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, która jednak obecnie nie przynosi dochodów
(z przedstawionych deklaracji VAT-7 za kwiecień, maj i czerwiec 2014 r. wynika, że są one minimalne).
Średnia wysokość ponoszonych przez nich w skali miesiąca wydatków to: zakup żywności – 750 zł., opłaty za mieszkanie – 670 zł., korzystanie z telefonu – 130 zł., utrzymanie samochodu – 150 zł.
Wyciąg z rachunku bankowego skarżącej oraz jej męża na dzień 8 lipca 2014 r. wykazywał ujemne salda w wysokości odpowiednio 4699 i 5395 zł.
Rozpoznając złożony wniosek stwierdzono, co następuje:
Zwolnienie od kosztów sądowych, zarówno w całości jak i w części, wchodzi
w zakres częściowego prawa pomocy, którego przyznanie osobie fizycznej uzależnione jest od wykazania przez nią braku możliwości poniesienia pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny – art. 245 § 3 w/z z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: P.p.s.a.).
Mimo braku bezpośredniego wskazania przez skarżącą, na czym miałoby polegać związane z wymogiem opłacenia kosztów sądowych zagrożenie dla koniecznego utrzymania jej i członków rodziny (uzasadnienie wniosku nie odnosi się do braku możliwości ich poniesienia, lecz do kwestii zasadności skargi), analiza pozostałych udzielonych informacji doprowadziła do uznania celowości udzielenia jej wsparcia ze strony Skarbu Państwa. Wynika to przede wszystkim z uzyskiwanych przez rodzinę skarżącej dochodów, które w odniesieniu do 4 dorosłych osób są stosunkowo niskie (1953 zł. netto) i jak wynika z przedstawionego zestawienia, przeznaczane są na bieżące wydatki. W posiadaniu skarżącej brak jest przy tym innych składników majątkowych lub oszczędności, przy pomocy których mogłaby samodzielnie wywiązać się z ustawowego obowiązku ponoszenia kosztów postępowania związanych ze swoim udziałem w sprawie.
Nie przesądza to jednak automatycznie o zasadności złożonego wniosku
w całości. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem sądowym (m.in. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 grudnia 2002 r. OZ 862/04), obowiązek ponoszenia kosztów postępowania co do zasady obejmuje wszystkie osoby posiadające jakiekolwiek środki majątkowe i dochody; kryterium to skarżąca spełnia.
Ocena jej zdolności do poniesienia kosztów sądowych ma również bezpośredni związek z wysokością i rodzajem ponoszonych przez nią i członków rodziny wydatków. Niewątpliwie wszystkie wyszczególnione w oświadczeniu dotyczą normalnych i typowych obciążeń finansowych, jednak nie wszystkie spełniają kryterium niezbędności dla koniecznego utrzymania. W przypadku skarżącej za takie niezbędne bez wątpienia należy uznać opłaty związane z utrzymaniem mieszkania
i zakupem żywności (ich suma daje kwotę ok. 1420 zł./m-c). Kryterium tego nie spełniają za to (a z całą pewnością nie w pełnej wysokości) wydatki na utrzymanie samochodu i telefonu (łącznie ok. 290 zł.); w przypadku skarżącej i jej rodziny nie służą one zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych i w związku z tym nie może być im przyznane bezwzględne pierwszeństwo przed kosztami sądowymi. Potencjalne oszczędności z tego tytułu wraz z nadwyżką wynikającą z ogólnego zestawienia wykazanych dochodów (1953 zł.) i wydatków (1700 zł.), tj. ok. 250 zł. oraz niewielkimi, aczkolwiek osiąganymi przez męża dochodami z działalności gospodarczej, pozwalają skarżącej na partycypowanie w kosztach sądowych. Mimo że możliwa do wygospodarowania po pokryciu wydatków koniecznych kwota
(ok. 500 zł.) przenosi wysokość wymaganego wpisu od skargi, umożliwiając tym samym opłacenie w całości jego i pozostałych kosztów sądowych, przy ustalaniu akceptowalnego dla skarżącej (i jednocześnie jej męża) ich poziomu wzięto pod uwagę posiadane przez nich zadłużenie na rachunkach bankowych; mimo braku informacji nt. jego spłaty, niewątpliwie ma ono znaczenie przy planowaniu przez nich ponoszonych wydatków.
W uwagi na powyższe, za celowe uznano udzielenie skarżącej wsparcia co do połowy wymaganego na obecnym etapie postępowania wpisu od skargi, którego opłacenie warunkuje nadanie sprawie dalszego biegu i jej merytoryczne rozpoznanie.
Z opisanych wyżej przyczyn, przyznanie wsparcia w większym zakresie byłoby działaniem zdecydowanie na wyrost i naruszałoby ustawowe zasady udzielania prawa pomocy, tym bardziej, że w przypadku męża skarżącej prawdopodobne jest zwiększenie dochodowości rozpoczętej przez niego działalności gospodarczej.
Zwrócenia uwagi skarżącej wymaga przy tym treść art. 200 P.p.s.a., zgodnie
z którym w przypadku uwzględnienia wniesionej skargi przez sąd pierwszej instancji, będzie jej przysługiwał od organu który wydał zaskarżony akt, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia swoich praw.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w związku
z art. 245 § 3 i 4 oraz art. 258 § 2 pkt 7 P.p.s.a. orzeczono jak w sentencji postanowienia.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Piotr Godlewski /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Piotr Godlewski po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Z. R. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi jej i W. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia [...] lutego 2014 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji postanawia I. Zwolnić skarżącą od wpisu od skargi w 1/2 części, II. W pozostałej części odmówić zwolnienia od kosztów sądowych.
Uzasadnienie
Z. R. w terminie do solidarnego opłacenia wraz z mężem W. S. (współskarżącym) wpisu od skargi w kwocie 200 zł., wnioskiem o przyznanie prawa pomocy złożonym na obowiązującym formularzu PPF wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych (z takim samym wnioskiem, podlegającym odrębnemu rozpoznaniu, wystąpił W. S.).
Wg zawartego we wniosku i złożonego w wyniku wezwania dodatkowego oświadczenia, skarżący prowadzą wspólne gospodarstwo domowe wraz z dwoma córkami (23 i 27 lat). Jako posiadany majątek wnioskodawczyni wykazała mieszkanie
(47 m²), nieruchomość rolną (0,79 ha) oraz samochód osobowy Nissan Almera (rok prod. 2000), zaś jako źródła dochodów pobierany przez siebie zasiłek dla bezrobotnych oraz wynagrodzenie za pracę starszej córki w wysokości odpowiednio 673 i 1280 zł. (kwoty netto); młodsza córka studiuje, a mąż rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, która jednak obecnie nie przynosi dochodów
(z przedstawionych deklaracji VAT-7 za kwiecień, maj i czerwiec 2014 r. wynika, że są one minimalne).
Średnia wysokość ponoszonych przez nich w skali miesiąca wydatków to: zakup żywności – 750 zł., opłaty za mieszkanie – 670 zł., korzystanie z telefonu – 130 zł., utrzymanie samochodu – 150 zł.
Wyciąg z rachunku bankowego skarżącej oraz jej męża na dzień 8 lipca 2014 r. wykazywał ujemne salda w wysokości odpowiednio 4699 i 5395 zł.
Rozpoznając złożony wniosek stwierdzono, co następuje:
Zwolnienie od kosztów sądowych, zarówno w całości jak i w części, wchodzi
w zakres częściowego prawa pomocy, którego przyznanie osobie fizycznej uzależnione jest od wykazania przez nią braku możliwości poniesienia pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny – art. 245 § 3 w/z z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: P.p.s.a.).
Mimo braku bezpośredniego wskazania przez skarżącą, na czym miałoby polegać związane z wymogiem opłacenia kosztów sądowych zagrożenie dla koniecznego utrzymania jej i członków rodziny (uzasadnienie wniosku nie odnosi się do braku możliwości ich poniesienia, lecz do kwestii zasadności skargi), analiza pozostałych udzielonych informacji doprowadziła do uznania celowości udzielenia jej wsparcia ze strony Skarbu Państwa. Wynika to przede wszystkim z uzyskiwanych przez rodzinę skarżącej dochodów, które w odniesieniu do 4 dorosłych osób są stosunkowo niskie (1953 zł. netto) i jak wynika z przedstawionego zestawienia, przeznaczane są na bieżące wydatki. W posiadaniu skarżącej brak jest przy tym innych składników majątkowych lub oszczędności, przy pomocy których mogłaby samodzielnie wywiązać się z ustawowego obowiązku ponoszenia kosztów postępowania związanych ze swoim udziałem w sprawie.
Nie przesądza to jednak automatycznie o zasadności złożonego wniosku
w całości. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem sądowym (m.in. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 grudnia 2002 r. OZ 862/04), obowiązek ponoszenia kosztów postępowania co do zasady obejmuje wszystkie osoby posiadające jakiekolwiek środki majątkowe i dochody; kryterium to skarżąca spełnia.
Ocena jej zdolności do poniesienia kosztów sądowych ma również bezpośredni związek z wysokością i rodzajem ponoszonych przez nią i członków rodziny wydatków. Niewątpliwie wszystkie wyszczególnione w oświadczeniu dotyczą normalnych i typowych obciążeń finansowych, jednak nie wszystkie spełniają kryterium niezbędności dla koniecznego utrzymania. W przypadku skarżącej za takie niezbędne bez wątpienia należy uznać opłaty związane z utrzymaniem mieszkania
i zakupem żywności (ich suma daje kwotę ok. 1420 zł./m-c). Kryterium tego nie spełniają za to (a z całą pewnością nie w pełnej wysokości) wydatki na utrzymanie samochodu i telefonu (łącznie ok. 290 zł.); w przypadku skarżącej i jej rodziny nie służą one zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych i w związku z tym nie może być im przyznane bezwzględne pierwszeństwo przed kosztami sądowymi. Potencjalne oszczędności z tego tytułu wraz z nadwyżką wynikającą z ogólnego zestawienia wykazanych dochodów (1953 zł.) i wydatków (1700 zł.), tj. ok. 250 zł. oraz niewielkimi, aczkolwiek osiąganymi przez męża dochodami z działalności gospodarczej, pozwalają skarżącej na partycypowanie w kosztach sądowych. Mimo że możliwa do wygospodarowania po pokryciu wydatków koniecznych kwota
(ok. 500 zł.) przenosi wysokość wymaganego wpisu od skargi, umożliwiając tym samym opłacenie w całości jego i pozostałych kosztów sądowych, przy ustalaniu akceptowalnego dla skarżącej (i jednocześnie jej męża) ich poziomu wzięto pod uwagę posiadane przez nich zadłużenie na rachunkach bankowych; mimo braku informacji nt. jego spłaty, niewątpliwie ma ono znaczenie przy planowaniu przez nich ponoszonych wydatków.
W uwagi na powyższe, za celowe uznano udzielenie skarżącej wsparcia co do połowy wymaganego na obecnym etapie postępowania wpisu od skargi, którego opłacenie warunkuje nadanie sprawie dalszego biegu i jej merytoryczne rozpoznanie.
Z opisanych wyżej przyczyn, przyznanie wsparcia w większym zakresie byłoby działaniem zdecydowanie na wyrost i naruszałoby ustawowe zasady udzielania prawa pomocy, tym bardziej, że w przypadku męża skarżącej prawdopodobne jest zwiększenie dochodowości rozpoczętej przez niego działalności gospodarczej.
Zwrócenia uwagi skarżącej wymaga przy tym treść art. 200 P.p.s.a., zgodnie
z którym w przypadku uwzględnienia wniesionej skargi przez sąd pierwszej instancji, będzie jej przysługiwał od organu który wydał zaskarżony akt, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia swoich praw.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w związku
z art. 245 § 3 i 4 oraz art. 258 § 2 pkt 7 P.p.s.a. orzeczono jak w sentencji postanowienia.
